NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT TƯ SẢN

NHÀ NƯỚC VÀ
NHÀ NƯỚC VÀ
PHÁP LUẬT TƯ SẢN
PHÁP LUẬT TƯ SẢN
Ths. Lê Thị Nga
Ths. Lê Thị Nga

CÂU HỎI THẢO LuẬN
CÂU HỎI THẢO LuẬN
1.
1.
Nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của nhà
Nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của nhà
nước tư sản?
nước tư sản?
2.
2.
Các đặc điểm cơ bản trong tổ chức bộ
Các đặc điểm cơ bản trong tổ chức bộ
máy nhà nước tư sản?
máy nhà nước tư sản?
3.
3.
Những điểm tiến bộ của pháp luật tư sản
Những điểm tiến bộ của pháp luật tư sản
so với pháp luật phong kiến trước đó?
so với pháp luật phong kiến trước đó?

4.
4.
Những điểm phát triển của pháp luật tư
Những điểm phát triển của pháp luật tư
sản thời kỳ chủ nghĩa tư bản hiện đại so
sản thời kỳ chủ nghĩa tư bản hiện đại so
với pháp luật thời kỳ chủ nghĩa tư bản
với pháp luật thời kỳ chủ nghĩa tư bản
cạnh tranh tự do?
cạnh tranh tự do?

Tổng quan
Tổng quan
A.
A.
Nhà nước và pháp luật thời kỳ CNTB cạnh tranh
Nhà nước và pháp luật thời kỳ CNTB cạnh tranh
tự do
tự do
B.
B.
Nhà nước và pháp luật thời kỳ CNTB lũng đoạn
Nhà nước và pháp luật thời kỳ CNTB lũng đoạn
và nhà nước tư sản hiện đại
và nhà nước tư sản hiện đại

A. Nhà nước và pháp luật
A. Nhà nước và pháp luật
thời kỳ CNTB cạnh tranh tự
thời kỳ CNTB cạnh tranh tự

do
do
I.
I.
Nhà nước
Nhà nước
II.
II.
Pháp luật
Pháp luật

I. Nhà nước
I. Nhà nước
1.
1.
Sự ra đời, bản chất, các đặc điểm và chức năng
Sự ra đời, bản chất, các đặc điểm và chức năng
của nhà nước tư sản CTTD
của nhà nước tư sản CTTD
2.
2.
Một số nhà nước tiêu biểu
Một số nhà nước tiêu biểu

1.1. Sự ra đời của nhà nước tư sản
1.1. Sự ra đời của nhà nước tư sản

Phương thức sản xuất mới TBCN nảy sinh trong lòng xã hội
Phương thức sản xuất mới TBCN nảy sinh trong lòng xã hội
phong kiến tây Âu

phong kiến tây Âu

Các nhà thám hiểm tìm ra con đường mới sang châu Á, vòng
Các nhà thám hiểm tìm ra con đường mới sang châu Á, vòng
quanh châu Phi, và tìm ra châu Mỹ, điều này làm cho công
quanh châu Phi, và tìm ra châu Mỹ, điều này làm cho công
nghiệp và thương nghiệp ở châu Âu trở nên sôi động
nghiệp và thương nghiệp ở châu Âu trở nên sôi động

Nhu cầu về thị trường để mở rộng quy mô sản xuất nhằm đáp
Nhu cầu về thị trường để mở rộng quy mô sản xuất nhằm đáp
ứng nhu cầu sản xuất và buôn bán.
ứng nhu cầu sản xuất và buôn bán.

Sự phát triển cua quan hệ sản xuất mới đã kéo theo sự lớn
Sự phát triển cua quan hệ sản xuất mới đã kéo theo sự lớn
mạnh của lực lượng sản xuất mới: tư sản và vô sản
mạnh của lực lượng sản xuất mới: tư sản và vô sản

Nhu cầu của giai cấp tư sản: thủ tiêu nhà nước phong kiến,
Nhu cầu của giai cấp tư sản: thủ tiêu nhà nước phong kiến,
xây dựng nhà nước của giai cấp tư sản mở đường cho QHSX
xây dựng nhà nước của giai cấp tư sản mở đường cho QHSX
TBCN phát triển
TBCN phát triển

Hình thức cách mạng tư sản:
Hình thức cách mạng tư sản:
-
Khởi nghĩa vũ trang

Khởi nghĩa vũ trang
-
Cải cách cải lương tư sản
Cải cách cải lương tư sản
-
Đấu tranh giành quyền độc lập ở các vùng đ
Đấu tranh giành quyền độc lập ở các vùng đ
ấ
ấ
t thuộc địa
t thuộc địa

1.2. Bản chất và chức năng
1.2. Bản chất và chức năng
của nhà nước tư sản CTTD
của nhà nước tư sản CTTD

Bản chất: nhà nước tư sản cạnh tranh tự do là công cụ để
Bản chất: nhà nước tư sản cạnh tranh tự do là công cụ để
giai cấp tư sản bảo vệ địa vị thống trị của mình và duy trì,
giai cấp tư sản bảo vệ địa vị thống trị của mình và duy trì,
bảo vệ phương thức sản xuất TBCN:
bảo vệ phương thức sản xuất TBCN:
- Tính giai cấp
- Tính giai cấp
- Vai trò xã hội
- Vai trò xã hội

Chức năng cơ bản của nhà nước tư sản cạnh tranh tự do:
Chức năng cơ bản của nhà nước tư sản cạnh tranh tự do:

-
Bảo vệ chế độ tư hữu tư sản
Bảo vệ chế độ tư hữu tư sản
-
Bảo vệ địa vị thống trị về chính trị và tư tưởng của giai cấp tư
Bảo vệ địa vị thống trị về chính trị và tư tưởng của giai cấp tư
sản
sản
-
Xâm lược thuộc địa: thuộc địa nước Pháp thời kỳ này rộng
Xâm lược thuộc địa: thuộc địa nước Pháp thời kỳ này rộng
gấp 5 lần diện tích nước Pháp
gấp 5 lần diện tích nước Pháp
-
Phòng thủ chống xâm lược từ các quốc gia bên ngoài
Phòng thủ chống xâm lược từ các quốc gia bên ngoài

1.3. Đặc điểm của nhà
1.3. Đặc điểm của nhà
nước tư sản CTTD
nước tư sản CTTD

Về cơ bản nhà nước tư sản thời kỳ này vẫn giữ các cơ quan
Về cơ bản nhà nước tư sản thời kỳ này vẫn giữ các cơ quan
trong bộ máy nhà nước giống các cơ quan trong bộ máy
trong bộ máy nhà nước giống các cơ quan trong bộ máy
nhà nước phong kiến.
nhà nước phong kiến.

Về hình thức chính thể: chủ yếu là quân chủ lập hiến, chỉ

Về hình thức chính thể: chủ yếu là quân chủ lập hiến, chỉ
có 3 nhà nước có chính thể cộng hoà: Pháp, Mỹ và Thụy
có 3 nhà nước có chính thể cộng hoà: Pháp, Mỹ và Thụy
Sỹ.
Sỹ.

Vai trò của nghị viện thời kỳ này rất lớn, thực sự là cơ quan
Vai trò của nghị viện thời kỳ này rất lớn, thực sự là cơ quan
quyền lực
quyền lực

Nhà nước chưa can thiệp vào kinh tế, mà chỉ đóng vai trò
Nhà nước chưa can thiệp vào kinh tế, mà chỉ đóng vai trò
là “người lính gác đêm” nhằm bảo đảm trật tự cho các nhà
là “người lính gác đêm” nhằm bảo đảm trật tự cho các nhà
tư sản cạnh tranh tự do.
tư sản cạnh tranh tự do.

Bộ máy nhà nước đơn giản hơn nhiều so với giai đoạn chủ
Bộ máy nhà nước đơn giản hơn nhiều so với giai đoạn chủ
nghĩa tư bản độc quyền.
nghĩa tư bản độc quyền.

2. Một số nhà nước tiêu
2. Một số nhà nước tiêu
biểu
biểu
2.1. Anh: là sản phẩm của cuộc nội chiến cách mạng không
2.1. Anh: là sản phẩm của cuộc nội chiến cách mạng không
triệt để, nhà nước Anh điển hình cho chính thể quân chủ

triệt để, nhà nước Anh điển hình cho chính thể quân chủ
nghị viện
nghị viện

Cách mạng tư sản Anh: quá trình cách mạng tư sản Anh
Cách mạng tư sản Anh: quá trình cách mạng tư sản Anh
diễn ra qua hai cuộc nội chiến: 1. (1642 - 1646): 2.
diễn ra qua hai cuộc nội chiến: 1. (1642 - 1646): 2.
(1648)
(1648)
-
1642 nội chiến nổ ra giữa hai phe: lực lượng chuyên chế
1642 nội chiến nổ ra giữa hai phe: lực lượng chuyên chế
phong kiến và nhân dân.
phong kiến và nhân dân.
-
1646, dưới sự lãnh đạo của Crôm Oem phe Nghị viện đã
1646, dưới sự lãnh đạo của Crôm Oem phe Nghị viện đã
giành được thắng lợi, nhà vua Charles I tìm cách chống
giành được thắng lợi, nhà vua Charles I tìm cách chống
lại.
lại.
-
8/1648, nội chiến kết thúc, nhà vua bị bắt lại và bị xử tử.
8/1648, nội chiến kết thúc, nhà vua bị bắt lại và bị xử tử.

2.1. Anh
2.1. Anh
-
4/1/1649, Nghị viện thông qua nghị quyết khẳng định

4/1/1649, Nghị viện thông qua nghị quyết khẳng định
quyền tối cao của Hạ nghị viện trong bộ máy nhà nước, cụ
quyền tối cao của Hạ nghị viện trong bộ máy nhà nước, cụ
thể:
thể:
1. Nhân dân, dưới quyền lực của thượng đế, là gốc rễ của
1. Nhân dân, dưới quyền lực của thượng đế, là gốc rễ của
mọi chính quyền chân chính.
mọi chính quyền chân chính.
2. Hạ nghị viện do nhân dân bầu ra, có quyền lực tối cao
2. Hạ nghị viện do nhân dân bầu ra, có quyền lực tối cao
trong quốc gia
trong quốc gia
3. Những gì Hạ viện tuyên bố là pháp luật thì nó có hiệu
3. Những gì Hạ viện tuyên bố là pháp luật thì nó có hiệu
lực, dù cho các thượng nghị sĩ, nhà vua có phản bác.
lực, dù cho các thượng nghị sĩ, nhà vua có phản bác.
-
Nghị viện cử ra toà án tối cao gòmm 135 uỷ viên, phụ trách
Nghị viện cử ra toà án tối cao gòmm 135 uỷ viên, phụ trách
xét xử nhà vua.
xét xử nhà vua.
-
19/5/1649, nền cộng hoà được tuyên bố thành lập, Hạ nghị
19/5/1649, nền cộng hoà được tuyên bố thành lập, Hạ nghị
viện nắm quyền lập pháp.
viện nắm quyền lập pháp.

2.1. Anh…
2.1. Anh…


Nhà nước sau CMTS Anh - sự thiết lập chế độ quân chủ
Nhà nước sau CMTS Anh - sự thiết lập chế độ quân chủ
nghị viện.
nghị viện.
-
Sau khi CMTS Anh hoàn thành, quần chúng nhân dân
Sau khi CMTS Anh hoàn thành, quần chúng nhân dân
đòi giai cấp tư sản thực hiện lời hứa, song chính quyền
đòi giai cấp tư sản thực hiện lời hứa, song chính quyền
mới đã quay lưng lại với nhân dân.
mới đã quay lưng lại với nhân dân.
-
1653, Crôm Oen và Hội đồng sỹ quan đưa ra một văn
1653, Crôm Oen và Hội đồng sỹ quan đưa ra một văn
bản lập hiến với tên gọi là “Công cụ điều hành”, theo
bản lập hiến với tên gọi là “Công cụ điều hành”, theo
đó:
đó:
+ Công dân có thu nhập hàng năm từ 200 bảng mới có
+ Công dân có thu nhập hàng năm từ 200 bảng mới có
tư cách cử tri để bầu Hạ nghị viện
tư cách cử tri để bầu Hạ nghị viện
+ Crôm Oen trở thành Quan bảo hộ
+ Crôm Oen trở thành Quan bảo hộ
+ Nghị viện không còn quyền thu thuế, quyền này dành
+ Nghị viện không còn quyền thu thuế, quyền này dành
cho Quan bảo hộ
cho Quan bảo hộ
Các quy định trên làm cho Hạ nghị viện chỉ còn mang

Các quy định trên làm cho Hạ nghị viện chỉ còn mang
tính hình thức
tính hình thức

2.1. Anh…
2.1. Anh…

Tầng lớp đại tư sản và quý tộc mới có khuynh hướng bảo
Tầng lớp đại tư sản và quý tộc mới có khuynh hướng bảo
hoàng không tin tưởng vào chính quyền. Tướng Môncơ từ
hoàng không tin tưởng vào chính quyền. Tướng Môncơ từ
Xcốtlen đưa quân về Luân đôn ủng hộ phái tư sản bảo hoàng.
Xcốtlen đưa quân về Luân đôn ủng hộ phái tư sản bảo hoàng.

Chế độ hai viện của nghị viện được phục hồi.
Chế độ hai viện của nghị viện được phục hồi.

1660, Charles II đang sống lưu vong được mời về nước và lên
1660, Charles II đang sống lưu vong được mời về nước và lên
ngôi
ngôi

1685, Charles II chết, em là Giêm II lên nối ngôi, nhưng do
1685, Charles II chết, em là Giêm II lên nối ngôi, nhưng do
muốn khôi phục chính thể quân chủ chuyên chế nên đã bị các
muốn khôi phục chính thể quân chủ chuyên chế nên đã bị các
đảng Úých (bảo thủ) và Tôry (Tự do) hợp tác lật đổ.
đảng Úých (bảo thủ) và Tôry (Tự do) hợp tác lật đổ.

!688 Vin Hem, con rể vua Giêm được sự ủng hộ của giai cấp

!688 Vin Hem, con rể vua Giêm được sự ủng hộ của giai cấp
tư sản lật đổ vua Giêm lên làm vua.
tư sản lật đổ vua Giêm lên làm vua.

Tòa Đại pháp quan – Anh
Tòa Đại pháp quan – Anh
(nửa đầu thế kỷ XIX)
(nửa đầu thế kỷ XIX)

2.1. Anh…
2.1. Anh…

2/ 1689, nghị viện thông qua “Đạo luật về quyền hành”,
2/ 1689, nghị viện thông qua “Đạo luật về quyền hành”,
theo đó, quyền lực nhà nước tạp trung vào nghị viện,
theo đó, quyền lực nhà nước tạp trung vào nghị viện,
nhà vua không còn thực quyền:
nhà vua không còn thực quyền:
-
Mọi đạo luật và mọi thứ thuế chỉ do nghị viện quyết định
Mọi đạo luật và mọi thứ thuế chỉ do nghị viện quyết định
-
Không một ai, ngoài nghị viện, có thể chấm dứt hiệu lực
Không một ai, ngoài nghị viện, có thể chấm dứt hiệu lực
của đạo luật.
của đạo luật.
-
Bảo đảm sự tự do tranh luận tại nghị viện
Bảo đảm sự tự do tranh luận tại nghị viện
-

Hàng năm, nghị viện xác định thành phần và số lượng
Hàng năm, nghị viện xác định thành phần và số lượng
quân đội, xét duyệt kinh phí quốc phòng
quân đội, xét duyệt kinh phí quốc phòng
* Thỏa hiệp với quý tộc:
* Thỏa hiệp với quý tộc:
-
Giai cấp tư sản chấp thuận cho quý tộc tham gia vào bộ
Giai cấp tư sản chấp thuận cho quý tộc tham gia vào bộ
máy nhà nước
máy nhà nước
-
Các nghị sỹ quý tộc phải bỏ phiếu đồng ý cho các đạo
Các nghị sỹ quý tộc phải bỏ phiếu đồng ý cho các đạo
luật phù hợp với lợi ích của giai cấp tư sản.
luật phù hợp với lợi ích của giai cấp tư sản.

2.1. Anh
2.1. Anh

Tổ chức bộ máy nhà nước
Tổ chức bộ máy nhà nước
-
Hoàng đế: là nguyên thủ quốc gia, giữ vai trò
Hoàng đế: là nguyên thủ quốc gia, giữ vai trò
tượng trưng: “nhà vua trị vì nhưng không cai trị”.
tượng trưng: “nhà vua trị vì nhưng không cai trị”.
-
Nghị viện: có các quyền hạn
Nghị viện: có các quyền hạn

+ Quyền lập pháp
+ Quyền lập pháp
+ Quyền quyết định ngân sách và thuế
+ Quyền quyết định ngân sách và thuế
+ Quyền giám sát hoạt động của nội các, bầu
+ Quyền giám sát hoạt động của nội các, bầu
hoặc bãi nhiệm các thành viên của nội các
hoặc bãi nhiệm các thành viên của nội các
- Chính phủ: tiền thân là Viện cơ mật là cơ quan
- Chính phủ: tiền thân là Viện cơ mật là cơ quan
nắm quyền hành pháp từ năm 1714.
nắm quyền hành pháp từ năm 1714.

2.2. CMTS Pháp
2.2. CMTS Pháp

CMTS và sự ra đời của NNTS (1789 - 1794): cuối thế kỷ
CMTS và sự ra đời của NNTS (1789 - 1794): cuối thế kỷ
XVIII, chế độ quân chủ chuyên chế ở Pháp khủng hoảng
XVIII, chế độ quân chủ chuyên chế ở Pháp khủng hoảng
trầm trọng. Mùa hè 1789, nước Pháp đứng trước một cuộc
trầm trọng. Mùa hè 1789, nước Pháp đứng trước một cuộc
CMTS. CMTS Pháp được chia thành 3 giai đoạn
CMTS. CMTS Pháp được chia thành 3 giai đoạn
-
Nền quân chủ lập hiến của đại tư sản (14/7/1789 –
Nền quân chủ lập hiến của đại tư sản (14/7/1789 –
0/8/1792)
0/8/1792)
+ Trước nguy cơ cách mạng nhà vua khôi phục lại Hội nghị

+ Trước nguy cơ cách mạng nhà vua khôi phục lại Hội nghị
tam cấp
tam cấp
+ 5/5/ 1789, Hội nghị tam cấp khai mạc dưới sự chủ trì của
+ 5/5/ 1789, Hội nghị tam cấp khai mạc dưới sự chủ trì của
nhà vua, do mâu thuẫn gay gắt nên ngày 17/6, các đại biểu
nhà vua, do mâu thuẫn gay gắt nên ngày 17/6, các đại biểu
đẳng cấp thứ 3 tự tuyên bố thành lập Hội đồng dân tộc.
đẳng cấp thứ 3 tự tuyên bố thành lập Hội đồng dân tộc.
+ Ngày 14/7, cuộc khởi nghĩa vũ trang của quần chúng nổ
+ Ngày 14/7, cuộc khởi nghĩa vũ trang của quần chúng nổ
ra ở Pari, lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.
ra ở Pari, lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.

2.2. CMTS Pháp…
2.2. CMTS Pháp…
+ Thiết lập chính quyền mới, đại diện cho quyền lợi của tầng lớp đại
+ Thiết lập chính quyền mới, đại diện cho quyền lợi của tầng lớp đại
tư sản và quý tộc tư sản hoá.
tư sản và quý tộc tư sản hoá.
+ 26/8/1789, Quốc hội lập hiến thôngqua Bản tuyên ngôn nhân
+ 26/8/1789, Quốc hội lập hiến thôngqua Bản tuyên ngôn nhân
quyền và dân quyền gồm 17 điều, cụ thể:
quyền và dân quyền gồm 17 điều, cụ thể:
1. Mọi người có quyền tự do, bình đẳng và được nhà nước bảo
1. Mọi người có quyền tự do, bình đẳng và được nhà nước bảo
đảm. Quyền tự do là quyền có thể làm tất cả những gì mà không
đảm. Quyền tự do là quyền có thể làm tất cả những gì mà không
gây hại cho người khác và không bị pháp luật nghiêm cấm.
gây hại cho người khác và không bị pháp luật nghiêm cấm.

2. Quyền lực tối cao của nhà nước thuộc về nhân dân. Pháp luật
2. Quyền lực tối cao của nhà nước thuộc về nhân dân. Pháp luật
phải biểu hiện ý chí của tất cả thành viên trong xã hội. Mọi người có
phải biểu hiện ý chí của tất cả thành viên trong xã hội. Mọi người có
quyền tham gia xây dựng luật bằng các hình thức trực tiếp và gián
quyền tham gia xây dựng luật bằng các hình thức trực tiếp và gián
tiếp. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.
tiếp. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.
3. Mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng, tự do ngôn luận, tự do
3. Mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng, tự do ngôn luận, tự do
bảo chí.
bảo chí.
4. Sở hữu là thiêng liêng và bất khả xâm phạm
4. Sở hữu là thiêng liêng và bất khả xâm phạm
5. Luật hình có 3 nguyên tắc quan trọng: Không có tội nếu tội đó
5. Luật hình có 3 nguyên tắc quan trọng: Không có tội nếu tội đó
không được quy định trong luật hình; Không bị bất cứ hình phạt
không được quy định trong luật hình; Không bị bất cứ hình phạt
nào ngoài những hình phạt quy định trong luật hình; không được
nào ngoài những hình phạt quy định trong luật hình; không được
coi là có tội nếu không đủ chứng cứ buộc tội;
coi là có tội nếu không đủ chứng cứ buộc tội;

Đột chiếm ngục Bastill
Đột chiếm ngục Bastill
(14/7/1789)
(14/7/1789)

2.2. CMTS Pháp
2.2. CMTS Pháp


Ban hành Hiến pháp 1791, bản Hiến pháp xác lập chính
Ban hành Hiến pháp 1791, bản Hiến pháp xác lập chính
thể Quân chủ lập hiến tư sản:
thể Quân chủ lập hiến tư sản:
-
Nhà vua đứng đầu nhà nước giữ quyền hành pháp. Nhà
Nhà vua đứng đầu nhà nước giữ quyền hành pháp. Nhà
vua điều hành theo pháp luật; các bộ trưởng do nhà vua
vua điều hành theo pháp luật; các bộ trưởng do nhà vua
bổ nhiệm có thể bị đưa ra toà theo quyết định của Quốc
bổ nhiệm có thể bị đưa ra toà theo quyết định của Quốc
hội; Văn bản của nàh vua trong lĩnh vực nào phải có chữ
hội; Văn bản của nàh vua trong lĩnh vực nào phải có chữ
ký của bộ trưởng liên quan tới vấn đề đó; Nếu một đạo
ký của bộ trưởng liên quan tới vấn đề đó; Nếu một đạo
luật đã được Quốc hội thông qua, nhưng nàh vua không
luật đã được Quốc hội thông qua, nhưng nàh vua không
ký công bố, bộ luật đó lại được đem ra biểu quyết và
ký công bố, bộ luật đó lại được đem ra biểu quyết và
được Quốc hội thông qua thì không cần chữ ký của nhà
được Quốc hội thông qua thì không cần chữ ký của nhà
vua.
vua.
-
Quyền lập pháp thuộc về Quốc hội; tuy nhiên quyền bầu
Quyền lập pháp thuộc về Quốc hội; tuy nhiên quyền bầu
cử chỉ dành cho nam từ 25 tuổi trở lên, không làm thuê
cử chỉ dành cho nam từ 25 tuổi trở lên, không làm thuê
cho ai, hải có tên trong danh sách vệ quốc quân và phải

cho ai, hải có tên trong danh sách vệ quốc quân và phải
đóng một số thuế thực thu ít nhất bằng 3 ngày lương.
đóng một số thuế thực thu ít nhất bằng 3 ngày lương.

2.2. CMTS Pháp
2.2. CMTS Pháp

Sự thiết lập chính thể cộng hoà của tầng lớp tư sản địa
Sự thiết lập chính thể cộng hoà của tầng lớp tư sản địa
phương ( 10/8/1792 – 2/6/1793). Nền cộng thứ I.
phương ( 10/8/1792 – 2/6/1793). Nền cộng thứ I.
-
Sau khi thiết lập chính quyền, tầng lớp đại tư sản thi hành
Sau khi thiết lập chính quyền, tầng lớp đại tư sản thi hành
chính sách phản bội lại nhân dân.
chính sách phản bội lại nhân dân.
-
10/8/1792, quần chúng cách mạng lại tiến hành khởi nghĩa
10/8/1792, quần chúng cách mạng lại tiến hành khởi nghĩa
ở Pari, lật đổ nền thống trị của tầng lớp đại tư sản.
ở Pari, lật đổ nền thống trị của tầng lớp đại tư sản.
-
Vua Lu y XVI bị bắt giam. Sắc lệnh mới được ban hành, quy
Vua Lu y XVI bị bắt giam. Sắc lệnh mới được ban hành, quy
định việc thành lập Hiệp hội dân tộc thay thế Quốc hội cũ.
định việc thành lập Hiệp hội dân tộc thay thế Quốc hội cũ.
-
Chính phủ mới được thành lập - Hội đồng hành pháp lâm
Chính phủ mới được thành lập - Hội đồng hành pháp lâm
thời.

thời.
-
20/9/1792, quân Pháp đã đánh bại liên quân xâm lược Áo -
20/9/1792, quân Pháp đã đánh bại liên quân xâm lược Áo -
Phổ. Ngày 21/9, Hội nghị hiệp hội dân tộc tiến hành họp và
Phổ. Ngày 21/9, Hội nghị hiệp hội dân tộc tiến hành họp và
thông qua viện xoá bỏ chế độ quân chủ lập hiến.
thông qua viện xoá bỏ chế độ quân chủ lập hiến.
-
Ngày 21/1/1793, vua Lu y XVI lên đoạn đầu đài
Ngày 21/1/1793, vua Lu y XVI lên đoạn đầu đài

Hành quyết vua Lu y XVI -
Hành quyết vua Lu y XVI -
1793
1793

Bạo loạn tại cung Tuleries
Bạo loạn tại cung Tuleries
10/8/1792 công xã Pari
10/8/1792 công xã Pari

2.2. CMTS Pháp
2.2. CMTS Pháp

Chính thể cộng hoà của tầng lớp tư sản lớp dưới (2/6/1793
Chính thể cộng hoà của tầng lớp tư sản lớp dưới (2/6/1793
– 27/7/1794). Sự phát triển và kết thúc của nền cộng hoà
– 27/7/1794). Sự phát triển và kết thúc của nền cộng hoà
thứ I.

thứ I.
-
Đây là giai đoạn phát triển cao nhất và đi đến kết thúc của
Đây là giai đoạn phát triển cao nhất và đi đến kết thúc của
CMTS Pháp. Giai đoạn này do phái Giacôbanh lãnh đạo.
CMTS Pháp. Giai đoạn này do phái Giacôbanh lãnh đạo.
-
Quần chúng tiến hành cách mạng để phản đối những chính
Quần chúng tiến hành cách mạng để phản đối những chính
sách phản động của phái Girôngđanh. Ngày 2/6/1793,
sách phản động của phái Girôngđanh. Ngày 2/6/1793,
những người Girôngđanh trong Hiệp hội dân tộc bị bắt.
những người Girôngđanh trong Hiệp hội dân tộc bị bắt.
-
Phái Giacôbanh thông qua Hiệp hội dân tộc ban hành các
Phái Giacôbanh thông qua Hiệp hội dân tộc ban hành các
sắc lệnh xoá bỏ chế độ phong kiến về ruộng đất, chia ruộng
sắc lệnh xoá bỏ chế độ phong kiến về ruộng đất, chia ruộng
đất cho nông dân.
đất cho nông dân.
-
Ngày 24/6/1793, Hiệp hội dân tộc thông qua Hiến pháp
Ngày 24/6/1793, Hiệp hội dân tộc thông qua Hiến pháp
mới, theo đó, Chính thể cộng hoà nghị viện được xác lập
mới, theo đó, Chính thể cộng hoà nghị viện được xác lập

2.2. CMTS Pháp
2.2. CMTS Pháp
-
Quốc hội một viện là cơ quan lập pháp, được bầu lại hàng

Quốc hội một viện là cơ quan lập pháp, được bầu lại hàng
năm vào ngày 1/5; các đạo luật được nhân dân thảo luận
năm vào ngày 1/5; các đạo luật được nhân dân thảo luận
trong các cuộc họp cơ sở.
trong các cuộc họp cơ sở.
-
Nam giới người Pháp từ 25 tuổi trở lên được đi bầu cử.
Nam giới người Pháp từ 25 tuổi trở lên được đi bầu cử.
-
Hội đồng hành pháp gồm 24 người do Quốc hội bầu ra và
Hội đồng hành pháp gồm 24 người do Quốc hội bầu ra và
phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội. Hàng năm, một nửa
phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội. Hàng năm, một nửa
số thành viên được bầu mới.
số thành viên được bầu mới.
-
Do tình hình không thuận lợi nên phái Giacôbanh tạm
Do tình hình không thuận lợi nên phái Giacôbanh tạm
chưa cho thi hành Hiến pháp.
chưa cho thi hành Hiến pháp.
-
1793, liên quân Anh- Áo -Phổ - Hà Lan – Tây Ban Nha tấn
1793, liên quân Anh- Áo -Phổ - Hà Lan – Tây Ban Nha tấn
công nước Pháp, ngày 23/8/1793 Hiệp hội dân tộc thông
công nước Pháp, ngày 23/8/1793 Hiệp hội dân tộc thông
qua Sắc lệnh tổng động viên toàn quốc. 1794 , quân xâm
qua Sắc lệnh tổng động viên toàn quốc. 1794 , quân xâm
lược bị quét sạch.
lược bị quét sạch.
-

Do bị chia rẽ, phái Giacôbanh bị suy yếu, ngày 27/7/1794,
Do bị chia rẽ, phái Giacôbanh bị suy yếu, ngày 27/7/1794,
tầng lớp tư sản phản động dành được chính quyền.
tầng lớp tư sản phản động dành được chính quyền.

2.2. Nhà nước sau CMTS. Tổ chức
2.2. Nhà nước sau CMTS. Tổ chức
bộ máy nhà nước
bộ máy nhà nước

Chính quyền của tư sản phản cách mạng – Chính phủ đốc
Chính quyền của tư sản phản cách mạng – Chính phủ đốc
chính
chính
-
Sau khi lên nắm quyền, phái tư sản phản động Hiến pháp
Sau khi lên nắm quyền, phái tư sản phản động Hiến pháp
1795. Hiến pháp quay lại với những quy định hạn chế dân
1795. Hiến pháp quay lại với những quy định hạn chế dân
chủ.
chủ.
-
Quyền lực nhà nước tập trung vào Uỷ ban đốc chính gồm 5
Quyền lực nhà nước tập trung vào Uỷ ban đốc chính gồm 5
người
người
-
Quốc hội có 2 viện, nắm quyền biểu quyết thông qua hoặc
Quốc hội có 2 viện, nắm quyền biểu quyết thông qua hoặc
bác bỏ dự luật nhưng không có quyền dự thảo điều luật.

bác bỏ dự luật nhưng không có quyền dự thảo điều luật.
-
Uỷ ban đốc chính do Quốc hội bầu ra. Uỷ ban này nắm quyền
Uỷ ban đốc chính do Quốc hội bầu ra. Uỷ ban này nắm quyền
cử hoặc cách chức bộ trưởng mà không cần Quốc hội, tổng cỉ
cử hoặc cách chức bộ trưởng mà không cần Quốc hội, tổng cỉ
huy quân đội, quản lí các cơ quan nàh nước ở địa phương.
huy quân đội, quản lí các cơ quan nàh nước ở địa phương.
-
Ngày 9/11/ 1799, Napôlêông Bônapactơ làm chính biến và
Ngày 9/11/ 1799, Napôlêông Bônapactơ làm chính biến và
lên nắm quyền, tự xưng hoàng đế và ban hành Hiến pháp
lên nắm quyền, tự xưng hoàng đế và ban hành Hiến pháp
mới - Hiến pháp 1799.
mới - Hiến pháp 1799.