CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA HAI LỰC - TRỌNG TÂMA.MỤC docx

CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC
DỤNG CỦA HAI LỰC. TRỌNG TÂM

A.MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- Biết định nghĩa giá của lực, phân biệt giá với phương.
- Biết định nghĩa trọng tâm của vật rắn.
- Nắm vững điều kiện cân bẳng của một vật rắn dưới tác dụng của hai lực, biết vận
dụng điều kiện ấy để tìm phương pháp xác định đường thẳng đứng, xác định trọng
tâm vật rắn, xác định điều kiện cân bằng của một vật trên giá đỡ nằm ngang.


2.Kỹ năng:
- Vận dụng giải thích một số hiện tượng cân bằng và giải một số bài toán đơn giản
về cân bằng.
- Suy luận lôgic, vẽ hình.
- Biểu diễn và trình bày kết quả.
B.CHUẨN BỊ
1.Giáo viên
- Biên soạn các câu hỏi dưới dạng trắc nghiệm cho phần củng cố bài giảng theo
nội dung câu hỏi 1-5 SGK.
- Chuẩn bị các thí nghiệm H 26.1, H 26.3, H 26.5,H 26.6.
2.Học sinh
- Ôn tập điều kiện cân bằng của hệ lực tác dụng lên chất điểm.
3.Gợi ý ứng dụng CNTT
- GV có thể biên soạn các câu hỏi trắc nghiệm cho phần kiểm tra bài cũ và củng cố
bài giảng.
- Chuẩn bị những hình ảnh cân bằng của các vật.
- Mô phỏng các lực cân bằng, mô phỏng cách xác định trọng tâm của vật…
C.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
Hoạt động1 (…phút):
Kiểm tra bài cũ :cân
bằng của chất điểm.
- Đặt câu hỏi cho HS.
- Yêu cầu HS lên
bảng vẽ.
- Nhận xét các câu
hỏi trả lời.

Hoạt động 2
(…phút):Khảo sát điều
kiện cân bằng của vật
rắn dưới tác dụng của
hai lực.Trọng tâm của
vật rắn.
- Cho HS tìm hiểu các


- Nêu điều kiện cân bằng
của hệ lực tác dụng lên
chất điểm?
- Biểu diễn lực cân bằng
trên hình vẽ?




- Tìm hiểu khái niệm
vật rắn, giá của lực?

- Quan sát thí nghiệm H







- Vật rắn là vật mà khoảng
cách giữa hai điểm bất kì của
vật không đổi.
- Giá của lực: đường thẳng
mang vectơ lực.
1. Khảo sát thực nghiệm
cân bằng:
khái niệm: vật rắn,
giá của lực
- Làm thí nghiệm, yêu
cầu HS quan sát thí
nghiệm.
- Nêu các câu hỏi .
- Nhận xét các câu trả
lời.
- Giúp HS rút ra kết
luận : điều kiện cân
bằng của vật rắn, hai
lực trực đối.

- Làm thí nghiệm, yêu
cầu HS quan sát thí

nghiệm. Nêu câu hỏi.

26.1.
- Trả lời câu hỏi:
- Vật chịu tác dụng của
những lực nào? So sánh
giá, phương, chiều, độ
lớn?
- Vẽ hình minh họa.
- Lấy các ví dụ thực
tiễn?


- Nêu điều kiện cân
bằng?
- Tìm hiểu khái niệm
hai lực trực đối.

a) Bố trí thí nghiệm: Hình
26.1
b) Quan sát:
- Hai sợi dây móc vào A và
C nằm trên cùng một đường
thẳng.
- Độ lớn của 2 lực
1
F và
2
F
bằng nhau.

2. Điều kiện cân bằng của
vật rắn dưới tác dụng của
hai lực:
Muốn cho một vật rắn chịu
tác dụng của hai lực ở trạng
thái cân bằng thì hai lực phải
trực đối.
0
21
 FF













- Hng dn HS tỡm
hiu khỏi nim trng


- Phõn bit vi hai lc
cõn bng.

- Quan sỏt thớ nghim H
26.3, nhn xột v tỏc
dng ca lc lờn vt
rnkhi trt vect lc
trờn giỏ ca lc?





- c SGK phn 3, tr
li cõu hi: trng tõm
Chỳ ý:
-Hai lc trc i l hai lc
cựng giỏ, ngc chiu v cú
ln bng nhau.
- Hai lc cõn bng: l hai lc
trc i cựng taực duùng
vaứo moọt vaọt.
- Tỏc dng ca mt lc lờn
mt vt rn khụng thay i
khi im t ca lc ú di
ch trờn giỏ ca nú.
- Vect trt: vect biu din
lc tỏc dng lờn mt vt rn.

3. Trng tõm ca vt rn:
Trng tõm ca vt rn l
im t ca trng lc tỏc
tâm.

Hoạt động 3 (…phút):
Tìm hiểu cân bằng của
vật rắn treo ở đầu dây.
Cách xác định trọng
tâm của vật rắn phẳng
mỏng.
- Nêu câu hỏi C1, C2.
- Cho HS đọc sách,
hướng dẫn rút ra kết
luận.



của vật là gì?





- Quan sát H 26.4. Trả
lời câu hỏi C1,C2
- Đọc SGK phần 4,
trình bày kết luận.

dụng lên vật.

4. Cân bằng của vật rắn
treo ở đầu dây:
Hình 26.4
Khi vật cân bằng, lực căng
T
của sợi dây và trọng lực
P

của vật rắn là hai lực trực
đối.
a) Dây treo trùng với đường
thẳng đứng đi qua trọng
tâm G của vật.
b) Độ lớn của lực căng dây T
bằng độ lớn của trọng lực
P (trọng lượng) của vật.

5. Xác định trọng tâm của




- Hướng dẫn HS cách
xác định trọng tâm.
- Nêu một số dạng đặc
biệt, kiểm nghiệm
lại.

- Đọc SGK phần 5, xem
H 26.6, trình bày cách
xác định trọng tâm của
vật rắn phẳng mỏng.
- Chú ý dạng đặc biệt
trên H 26.7, kiểm tra lại.







vật rắn:
a) Đối với vật rắn phẳng
mỏng:
Dùng dây dọi để đánh dấu
đường thẳng đứng AA’, BB’
trên vật.
Vậy G là giao điểm của 2
đường thẳng này.
b) Đối với vật rắn phẳng
đồng tính:

Hình 26.6
- Trọng tâm trùng với tâm
đối xứng.
- Trọng tâm nằm trên tr
ục
đối xứng.
c) Chú ý:
Vị trí trọng tâm phụ thuộc




Hoạt động 4 (…phút):
Tìm hiểu cân bằng của
vật rắn trên giá đỡ nằm
ngang.Các dạng cân
bằng.
- Cho HS đọc sách,
nêu câu hỏi, hư
ớng
dẫn HS giải thích.
- điểm đặt của
N

trên mặt phẳng ngang.

- Quan sát H 26.8. Trả
lời câu hỏi tại sao quyển
sách nằm yên?







vào sự phân bố khối lượng
của vật, có thể nằm trong hay
ngoài vật. Hình 26.7

6. Cân bằng của vật rắn
trên giá đỡ nằm ngang:
Đặt vật rắn trên giá đỡ
nằm ngang thì trọng lực
P

ép vật vào giá đỡ, vật tác
dụng lên giá đỡ một lực, giá
đỡ tác dụng phản lực
N
lên
vật. Khi vật cân bằng:
PN 
(trực đối).

Mặt chân đế là hình đa
giác lồi nhỏ nhất chứa tất cả
các điểm tiếp xúc.
Điều kiện cân bằng của
vật rắn có mặt chân đế:

- Cho HS đọc sách để
rút ra điều kiện.


- Cho HS thảo luận,
trình bày các dạng
cân bằng.





Hoạt động 5 (…phút):
vận dụng củng cố.
- Nêu câu hỏi. Nhận
- Đọc phần 6, xem H
26.9, H 26.10, nêu điều
kiện cân bằng của vật rắn
có mặt chân đế?

- Xem hình H 26.11, đọc
phần 7 trình bày các
dạng cân bằng? Lấy ví
dụ?

- Thảo luận nhóm trả lời
các câu hỏi trắc nghiệm
theo nội dung câu 1,
Đường thẳng đứng qua trọng
tâm của vật gặp mặt chân đế.

7. Các dạng cân bằng:
a) Cân bằng bền: vật tự trở
về vị trí cân bằng khi ta làm
nó lệch khỏi vị trí cân bằng .
b) Cân bằng không bền: vật
không tự trở về vị trí cân
bằng khi ta làm nó lệch khỏi
vị trí cân bằng.
c) Cân bằng phiếm định: vật
cân bằng ở v ị tr í m ới khi ta
làm nó lệch khỏi vị trí cân
bằng.
xét câu trả lời của
các nhóm.
- Yêu cầu:HS trình
bày đáp án.
- Đánh giá, nhận xét
kết quả giờ dạy.

Hoạt động 6 (…phút):
Hướng dẫn về nhà.
- Bài tập về nhà:
3.1,3.2,3.3.
- Yêu cầu : HS chuẩn
bị bài sau.

5(SGK); bài tập 1
(SGK).
- Ghi nhận kiến thức:
điều kiện cân bằng của
vật rắn dưới tác dụng của
hai lực, cách xác định
trọng tâm, nhận biết các
dạng cân bằng.


- Ghi câu hỏi và bài tập
về nhà.
- Những sự chuẩn bị cho
bài sau.