Chế độ ăn uống cho bệnh suy dinh dưỡng pptx

Chế độ ăn uống cho bệnh suy dinh dưỡng
Có nhiều nguyên nhân gây suy dinh dưỡng cho trẻ. Nhưng dù nguyên nhân nào thì
hậu quả cũng là trẻ bị thiếu năng lượng và chất dinh dưỡng làm trẻ không tăng
cân, chiều cao và giảm trí thông minh. Do đó, chế độ ăn của trẻ suy dinh dưỡng có
nguyên tắc chung là làm tăng năng lượng và tăng chất dinh dưỡng.
Tăng dầu mỡ: Vì dầu mỡ cung cấp năng lượng gấp đôi chất bột và chất đạm. Mỗi
bát bột, cháo hoặc cơm của trẻ cần có một muỗng canh dầu hoặc mỡ.
Nấu đặc: Vì nếu nấu loãng, nhiều nước thì năng lượng sẽ thấp. Nhưng trẻ sẽ khó
ăn do đó ta dùng men amylase (có trong bột mộng bắp) hoặc neopeptin theo chỉ
định của bác sĩ nhỏ vào chén bột đặc sẽ làm bột lỏng ra và trẻ sẽ dễ ăn hơn.
Tăng bữa ăn: Ngày ăn 5-6 bữa thay vì chỉ ăn 3 bữa. Cho trẻ ăn thêm bữa tối trước
khi ngủ. Nên ăn thêm bữa phụ ví dụ như sau khi ăn bữa chính nếu trẻ ít hơn nửa
chén thì cho trẻ uống nửa ly sữa, nửa cốc sữa chua, nửa quả chuối , vì làm như
vậy trẻ đỡ chán ăn.
Tại sao lại một nửa mà không phải là một? Vì chỉ cần cho trẻ ăn thêm vừa sức của
trẻ, không nên ép ăn hết khi trẻ đã chán. Vì làm thế, trẻ sẽ nôn thức ăn ra và sẽ rất
"sợ ăn" dẫn tới biếng ăn sau này. Đặc biệt trẻ suy dinh dưỡng nên cho ăn thêm một
bữa tối trước khi đi ngủ.
Tăng cường chất dinh dưỡng: Thức ăn nên đủ chất dinh dưỡng nhưng trẻ phải ăn
cả xác thực phẩm. Do đó, khi chế biến phải chú ý băm nhỏ, nấu mềm và nêm phù
hợp với khẩu vị của trẻ. Trẻ thường ăn nhạt và không thích có nhiều mùi gia vị.
Những thực phẩm thích hợp với trẻ nhỏ là trứng, thịt băm, cá băm, rau cũng nên
xắt nhỏ.
Lưu ý, không nên cho trẻ uống nước trái cây trước khi ăn hoặc coi nước trái cây là
một bữa phụ vì nước trái cây rất ít năng lượng, ít chất xơ, chỉ có vitamin tan trong
trong nước và có đường nên sẽ làm trẻ "ngang dạ" không muốn ăn bữa chính.
Ngoài ra khi trẻ đã bị suy dinh dưỡng thì trẻ cần bổ sung một số vi chất dinh
dưỡng (vitamin và muối khoáng), nên trẻ cần được các bác sĩ chuyên khoa dinh
dưỡng khám và theo dõi sức khỏe để cho thuốc thích hợp. Các bà mẹ không nên tự
ý mua thuốc cho con vì tuy là "thuốc bổ" nhưng nếu dùng không đúng cũng sẽ gây
ra hậu quả không tốt cho sức khỏe của trẻ.

Chế độ ăn giúp trẻ thông minh
Chế độ ăn uống của mẹ thời kỳ bầu bí liên quan mật thiết đến sự phát triển não bộ
của bé. Bởi vậy mẹ nhất định phải nắm bắt thời cơ này mà bồi bổ cho hợp lý. Tám
nguyên tắc dinh dưỡng sau đây sẽ giúp mẹ bé.
Chú trọng thực phẩm chính, trạm năng lượng phát triển não bộ cho bé
Đường Glucose là chất dinh dưỡng duy nhất cung cấp năng lượng cho não mà hợp
chất carbohydrate chính là nguồn cung cấp đường glucose chủ yếu. Bởi vậy những
thực phẩm giàu carboydrate như gạo, bột mì, ngô hay các loại đậu, khoai tây, trái
cây nên chiếm tỉ lệ khoảng 60% (thậm chí có thể nhiều hơn) trong bữa ăn của
người mẹ. Mẹ cũng nên hạn chế nạp những thực phẩm có chứa hàm lượng đường
đơn giản cao như đường mía, đường đỏ.
Bổ sung protein, vật chất nền móng để phát triển não bộ của bé.
Cần phải có 35% protein để duy trì và phát triển chức năng của bộ não, tăng cường
khả năng tư duy, phân tích và lý giải của não. Nhưng bổ sung protein cần phải
được tiến hành dưới tiền đề năng lượng và hợp chất carbohydrate cũng được cung
cấp đầy đủ. Nếu nhiệt lượng chưa được bổ sung đầy đủ mà đã bổ sung hàm lượng
lớn protein thì protein không những không dự trữ và chuyển cho bào thai mà
ngược lại sẽ bị đốt cháy để cung cấp năng lượng cho mẹ. Hơn thế nữa, hàm lượng
lớn axit uric sản sinh trong quá trình phân giải protein sẽ làm tăng thêm gánh nặng
cho thận.
Vậy nên tiền đề của việc ăn ngon chính là ăn no, đặc biệt đối với thai phụ ở thai kỳ
thứ hai, bởi việc mang thai cộng với gánh nặng công việc sẽ khiến năng lượng của
người mẹ bị tiêu hao nhiều hơn. Một bà mẹ 55-60kg, làm công việc lao động
tương đối nhẹ nhàng một ngày ngoài 6 lạng tinh bột cần phải bổ sung 500ml sữa, 1
quả trứng, 3 lạng thịt nạc (thịt gia súc, gia cầm hay tôm cá) và lượng hoa quả rau
xanh phù hợp. Đặc biệt nên cố gắng đảm bảo lượng thực phẩm động vật vì hàm
lượng protein trong động vật cao hơn nhiều so với thực vật.
Chú trọng đến axit béo - vũ khí bí mật giúp bé thông minh
Chất béo chiếm khoảng 50-60% trọng lượng não bé. Những loại chất béo có chất

lượng cao đặc biệt là axit béo tổng hợp không no (polyunsaturated fatty acid) và
chất béo lecithin có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển tế
bào não và hình thành myelin (chất béo bao bọc xung quanh dây thần kinh). Dầu
bắp, dầu oliu, dầu mè, dầu đậu nành, dầu thực vật và các loại cá biển nước sâu,
tôm đều là những thực phẩm có nguồn axit béo rất tốt.
Tăng cường vitamin B, axit folic - giải pháp ngừa khuyết tật ống thần kinh
Vitamin nhóm B có tác dụng duy trì chức năng bình thường của hệ thần kinh, thúc
đẩy hoạt động trí tuệ. Phụ nữ trước khi mang thai khoảng một tháng và trong suốt
thời gian đầu của thai kỳ mỗi ngày nên bổ sung 400mg axit folic để ngăn chặn
khuyết tật ở ống thần kinh. Ngũ cốc, gan, thịt, đậu và rau sẫm màu chính là nguồn
vitamin nhóm B rất phong phú.
Bổ sung DHA và Cholin - thúc đẩy sự phát triển của tế bào não của thai nhi
DHA là một loại axit béo tổng hợp không no tồn tại trong thiên nhiên rất cần thiết
cho sự phát triển hoàn hảo của hệ thần kinh, nó có liên quan trực tiếp đến sự phát
triển tế bào thần kinh ở não thai nhi và võng mạc. Phụ nữ mang thai mặc dù có thể
bổ sung DHA thông qua axit linolenic có trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật
chuyển hóa thành DHA, nhưng nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy chỉ có khoảng
3% axit linolenic loại này chuyển hóa thành DHA, do đó bổ sung DHA thông qua
thực phẩm có nguồn gốc từ động vật vẫn là sự lựa chọn thích hợp cho thai phụ.
Trong mỡ của tôm, cá biển (đặc biệt là cá nước sâu như cá thu, cá ngừ, cá hồi, cá
chích, cá chình, tôm sú ) có chứa hàm lượng lớn DHA, do đó mỗi tuần bạn hãy
ăn 3-4 lần tôm cá để cung cấp DHA cho thai nhi.
Hàm lượng DHA của động vật trên cạn tương đối nhỏ, do đó nếu không ăn được
cá tôm bạn có thể lựa chọn các sản phẩm có chứa DHA (từ sữa, trứng, đậu
tương ) để hỗ trợ cho việc hấp thụ DHA.
Cholin là dưỡng chất thiết yếu của cơ thể, có vai trò tăng cường trí nhớ nhưng
lượng Cholin tích lũy trong cơ thể khó có thể thỏa mãn nhu cầu khi mang thai, do
đó bổ sung lượng cholin thích hợp từ các thực phẩm như tim gan động vật, trứng,
thịt, sữa, đậu lạc, khoai tây sẽ thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng các tế bào não
của thai nhi.

Không quên kẽm. Thiếu kẽm, não bé kém phát triển
Kẽm là một trong những nguyên tô vi lượng thiết yếu của cơ thể, nó có vai trò tác
động chọn lọc lên quá trình phân giải axit nucleic và protein - những thành phần
quan trọng nhất của sự sống. Kẽm có độ tập trung cao trong não đặc biệt ở thùy
hải mã, ở vỏ não. Nếu thiếu kẽm có thể dẫn đến rối loạn thần kinh và cơ thể phát
sinh bệnh tâm phần phân liệt. Để bổ sung lượng kẽm thích hợp cho thai nhi, mẹ
cần phải ăn các loại thực phẩm có hàm lượng kẽm cao như thịt, gan, trứng, sữa, cá
tôm, rau củ quả có màu vàng hoặc màu xanh đậm.
Đừng bỏ qua iốt - nguyên liệu cần thiết cho phát triển não và hệ thần kinh
Iốt tập trung chủ yếu ở tuyến giáp để tổng hợp hoócmôn giáp trạng, nó cũng là
nguyên liệu thiết yếu phát triển não và hệ thống thần kinh ở thai nhi. Thông
thường muối ăn có chứa iốt, nhưng mẹ cần biết cách sử dụng muối cho đúng: dù
chiên xào hay nấu cũng nên bỏ muối sau khi đã nấu kỹ hoặc trước khi bắc nồi ra
để tránh mất iốt trong quá trình nấu nướng lâu. Ngoài ra, rong biển, cá biển cũng
rất giàu iốt.
Cảnh giác với thực phẩm có chứa kim loại nặng. Không ăn quá nhiều cá đặc biệt
là các loại cá có kích thước lớn
Ăn cá tất nhiên rất có lợi, nhưng không nên ăn quá nhiều cá đặc biệt là các loại cá
lớn vì trong cơ thể chúng có chứa thủy ngân. Chất này sẽ đi qua nhau thai để vào
bào thai và tích lũy trong cơ thể bé lâu dần có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của
não bộ bé và rất có thể sẽ khiến trí lực của bé chậm phát triển.
Cuối cùng xin nhắc các bà mẹ rằng vitamin và các nguyên tố vi lượng như canxi,
phốt pho, natri, kali, iốt, sắt, kẽm, mangan đều là những dưỡng chất không thể
thiếu cho hoạt động của não bé. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng sẽ giúp não
bé phát triển thông minh vượt trội.