Tải bản đầy đủ (.pdf) (15 trang)

Tính tất yếu khách quan của quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa ở việt Nam ppt

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.48 MB, 15 trang )

Tiểu luận kinh tế chính trị


1
L
ỜI
NÓI
ĐẦU

H

i ngh


đạ
i bi

u toàn qu

c ban ch

p hành trung ương
Đả
ng gi

a nhi

m
k

khoá VII (1-1990)


đã
nh

n
đị
nh r

ng:
“M

c dù c
ò
n nhi

u y
ế
u kém ph

i kh

c ph

c nh

ng thành t

u quan tr

ng
đã


đạ
t
đượ
c,
đã
và đang t

o ra nh

ng ti

n
đề
đưa
đấ
t n
ướ
c sang m

t th

i k


phát tri

n m

i

đẩ
y t

i m

t b
ướ
c công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c”
Công nghi

p hoá, hi

n
đạ
i hoá s

giúp chúng ta l

c m


i
để
tăng tr
ưở
ng
nhanh t

c
độ
phát tri

n, không nh

ng th
ế
nh

có hi

n
đạ
i hoá chúng ta có đi

u
ki

n đi t

t, đón
đầ

u đó là bài toán t

ng h

p
để
gi

i bài toán phát tri

n
đấ
t n
ướ
c.
Nghiên c

u công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c trong n

n kinh t

ế

m

t v

n
đề
b

c xúc, nóng b

ng trong nhi

u năn nay và
đượ
c đông
đả
o các nhà
nghiên c

u, trong đó có
độ
i ng
ũ
sinh viên quan tâm. Nghiên c

u nh

m nh


n
th

c r
õ
t

đó đưa ra nh

ng gi

i pháp nh

m phát huy s

d

ng t

i đa m

i ngu

n
l

c trong n
ướ
c và tranh th


s



ng h

qu

c t
ế
ph

c v

s

công nghi

p hoá -hi

n
đạ
i hoá .
Cùng v

i s

n


l

c c

g

ng chung c

a toàn
Đả
ng, toàn dân trong công
cu

c khôi ph

c và phát tri

n kinh t
ế
. Là m

t công dân tương lai c

a
đấ
t n
ướ
c,
em mong mu


n
đượ
c góp ph

n nh

bé c

a m
ì
nh nghiên c

u các v

n
đề
cơ b

n
v

công ngh
ịê
p hoá- hi

n
đạ
i hoá

Vi


t Nam.
N

i dung c

a
đề
tài g

m các chương sau:
Chương 1 – Tính t

t y
ế
u và khách quan c

a quá tr
ì
nh công nghi

p hoá-
hi

n
đạ
i hoá

Vi


t Nam.
Chương 2 – N

i dung các v

n
đề
cơ b

n v

công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá

Vi

t Nam.
Chương 3 - K
ế
t lu

n chung v

quá tr
ì

nh công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá


Vi

t Nam.


Tiểu luận kinh tế chính trị


2
CHƯƠNG 1
TÍNH
TẤT

YẾU
KHÁCH QUAN
CỦA
QUÁ
TRÌNH
CÔNG
NGHIỆP


HOÁ - H
IỆN

ĐẠI
HOÁ


VIỆT
NAM
1- Công nghi

p hoá và tính t

t y
ế
u c

a nó trong quá tr
ì
nh phát tri

n kinh
t
ế


vi

t nam.
N

ướ
c ta đang trong quá tr
ì
nh chuy

n t

m

t n

n kinh t
ế
l

c h

u mang
tính ch

t t

nhiên sang m

t n

n kinh t
ế
th


tr
ườ
ng có ngh
ĩ
a là chúng ta đang
trong quá tr
ì
nh th

c hi

n vi

c chuy

n
đổ
i cơ c

u kinh t
ế
t

m

t n

n kinh t
ế
s


n
xu

t nh

sang m

t n

n kinh t
ế
s

n xu

t l

n ngày càng hi

n
đạ
i. M

t n

n s

n
xu


t l

n
đò
i h

i ph

i có m

t cơ c

u cơ s

h

t

ng và nh

ng công c

lao
độ
ng
ngày càng ti
ế
n b


.
Để
t

o l

p ra nh

ng cơ s

v

t ch

t k

thu

t đó th
ì
theo
nguyên l
ý
c

a ch

ngh
ĩ
a Mác, m


i qu

c gia
đề
u ph

i ti
ế
n hành quá tr
ì
nh công
nghi

p hoá -hi

n
đạ
i hoá.
Cơ s

k

thu

t là h

th

ng các y

ế
u t

v

t ch

t c

a l

c l
ượ
ng s

n xu

t x
ã

h

i phù h

p v

i tr
ì
nh
độ

k

thu

t công nghi

p thích

ng c

a nó mà l

c l
ượ
ng
lao
độ
ng x
ã
h

i s

d

ng
để
s

n xu


t ra c

a c

i v

t ch

t.
Đố
i v

i các n
ướ
c đang phát tri

n, vi

c xây d

ng cơ s

v

t ch

t k

thu


t
cho n

n s

n xu

t l

n hi

n
đạ
i là m

t trong nh

ng nhi

m v

kinh t
ế
to l

n và là
m

t yêu c


u khách quan. Cơ s

v

t ch

t k

thu

t c

a m

t n

n s

n xu

t l

n
đò
i
h

i ph


i d

a trên tr
ì
nh
độ
k

thu

t công ngh

ngày càng hi

n
đạ
i và không
ng

ng hoàn thi

n.
Chúng ta không ch

d

ng l

i


vi

c cơ khí hoá các tư li

u s

n xu

t mà
c
ò
n ngày càng hi

n
đạ
i hoá

tr
ì
nh
độ
công ngh

tiên ti
ế
n và th
ườ
ng xuyên
đổ
i

m

i. Đây là m

t nhi

m v

khó khăn và mang tính ch

t quy
ế
t
đị
nh
đố
i v

i s


s

ng c
ò
n c

a m

i qu


c gia. Ch

có t

o ra cơ s

v

t ch

t k

thu

t cho n

n s

n
xu

t hi

n
đạ
i m

i có th


làm thay
đổ
i căn b

n
đờ
i s

ng v

t ch

t c
ũ
ng như tinh
th

n c

a x
ã
h

i,
đẩ
y nhanh t

c
độ
phát tri


n tăng năng xu

t lao
độ
ng, ngày càng
tho

m
ã
n và đáp

ng nhu c

u cu

nhân dân. Công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
chính là con
đườ
ng và b
ướ
c đi t

t y

ế
u
để
t

o ra cơ s

v

t ch

t k

thu

t đó.
Tiểu luận kinh tế chính trị


3
Công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
đượ
c hi


u là “Quá tr
ì
nh chuy

n
đổ
i căn
b

n toàn di

n các ho

t
độ
ng s

n xu

t kinh doanh d

ch v

và qu

n l
ý
kinh t
ế
x

ã

h

i t

s

d

ng lao
độ
ng th

công là chính sang s

d

ng m

t cách ph

bi
ế
n s

c
lao
độ
ng cùng v


i công ngh

, phương ti

n và phương pháp tiêu bi

u hi

n
đạ
i
d

a trên s

phát tri

n c

a công ngh

và ti
ế
n b

khoa h

c c


ng ngh

t

o ra năng
xu

t lao
độ
ng cao”.
Như v

y, trong đi

u ki

n th
ế
gi

i đang chuy

n t

văn minh công nghi

p
sang h

u công nghi


p, nhi

u n
ướ
c châu Á
đã
ch

n con
đườ
ng “công nghi

p hoá
đu

i k

p
để
nhanh chóng hoà nh

p vào n

n văn minh hi

n
đạ
i, bi
ế

n nh

ng vùng
nghèo nàn l

c h

u tr
ướ
c đây thành nh

ng x
ã
h

i hi

n
đạ
i” Các n
ướ
c này
đã
t

o
nên nh

ng kinh nghi


m b

ích, thi
ế
t th

c cho các n
ướ
c đang phát tri

n trong đó
có n
ướ
c ta.

các n
ướ
c đang phát tri

n nói chung và n
ướ
c ta nói riêng công nghi

p
hoá là đi

u c

p bách s


ng c
ò
n.Công nghi

p hoá là ch
ì
a khoá c

a s

phát tri

n
đặ
c bi

t g

n ch

t v

i s

phát tri

n
đặ
c bi


t g

n ch

t v

i s

tăng tr
ưở
ng b

i v
ì

“công nghi

p hoá ch

ng ph

i là cái g
ì
khác ngoài m

t phương ti

n
đặ
c bi


t
m

nh m


để
tăng năng xu

t c

a con ng
ườ
i qua đó mà tăng s

l
ượ
ng s

n ph

m,
tính đa d

ng và s

l
ượ
ng s


n ph

m. Các n
ướ
c g

i là phát tri

n khác h

n các
n
ướ
c khác chính là

ch

là công nghi

p hoá”.
Công nghi

p hoá t

o nên n

n kinh t
ế
hi


n
đạ
i v

i nh

ng ưu th
ế
n

i b

t:
năng su

t cao, cơ c

u s

n su

t đa d

ng, công ăn vi

c làm phong phú hơn nhi

u
so v


i m

t n

n kinh t
ế
chưa công nghi

p hoá.
Để

đạ
t
đượ
c hi

u qu

cao th
ì
công nghi

p hoá ph

i đi đôi v

i hi

n

đạ
i
hoá, k
ế
t h

p v

i nh

ng b
ướ
c ti
ế
n tu

n t

v

công ngh

v

n d

ng ph

t tri


n
chi

u r

ng, t

o nhi

u công ăn vi

c làm cho
độ
i ng
ũ
đông
đả
o lao
độ
ng hi

n nay.
V

i vi

c tranh th

v


i b
ướ
c đi t

t đón
đầ
u phát tri

n chi

u sâu t

o nên nh

ng
m
ũ
i nh

n theo tr
ì
nh
độ
ph

t tri

n c

a khoa h


c và công ngh

trên th
ế
gi

i.
Khoa h

c và công ngh

hi

n
đạ
i là nhân t

then ch

t c

a hi

n
đạ
i hoá, nhưng
Tiểu luận kinh tế chính trị



4
hi

n
đạ
i hoá có n

i dung sâu s

c và r

ng l

n hơn nhi

u, bao g

m các m

t kinh
t
ế
, chính tr

và văn hoá.
Hi

n
đạ
i hoá là quá tr

ì
nh mà nh

đó các n
ướ
c đang phát tri

n t
ì
m cách
đạ
t
đượ
c s

tăng tr
ưở
ng và phát tri

n kinh t
ế
, ti
ế
n hành c

i cách chính tr


c


ng c

x
ã
h

i c

a h

nh

m ti
ế
n t

i m

t h

th

ng kinh t
ế
x
ã
h

i chính tr


văn
minh tiên ti
ế
n . Công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c con ng
ườ
i nh

ng v

n
đề
nan gi

i c

trong quan h

gi

a con ng

ườ
i v

i con ng
ườ
i và con ng
ườ
i v

i
thiên nhiên.
Để
gi

i quy
ế
t nh

ng v

n
đề
này chúng ta ph

i thay
đổ
i sâu s

c
cách nh

ì
n, cách ngh
ĩ
và hành
độ
ng c

a m
ì
nh. N

m b

t
đượ
c tư t
ưở
ng đó,
Đả
ng
ta
đã
xác
đị
nh th

c ch

t c


a công nghi

p hoá x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a là quá tr
ì
nh th

c
hi

n cách m

ng k

thu

t, th

c hi

n s

phân công m


i v

lao
độ
ng x
ã
h

i là quá
tr
ì
nh tích lu

x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a
để
không ng

ng quá tr
ì
nh tái s


n xu

t m

r

ng.
Đườ
ng l

i công nghi

p hóa x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a
đượ
c xác
đị
nh là ưu tiên cho phát
tri

n công nghi

p n


ng m

t cách h

p l
ý
trên cơ s

phát tri

n nông nghi

p và
công nghi

p nh

. Như v

y, không c
ò
n như tr
ướ
c kia coi công nghi

p n

ng là
công nghi


p hàng
đầ
u tuy

t
đố
i.
Công nghi

p hóa và hi

n
đạ
i hoá có nh

ng nét riêng
đố
i vơí t

ng n
ướ
c
nhưng đó ch

là s

v

n d


ng m

t quá tr
ì
nh chuy

n
đổ
i có tính ch

t ph

bi
ế
n cho
phù h

p v

i đi

u ki

n c

th

c


a t

ng n
ướ
c mà thôi. Công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá là quá tr
ì
nh r

ng l

n và ph

c t

p, b

n ch

t c

a quá tr
ì
nh này bao g


m
các m

t sau:
- Trang b

k

thu

t ngày càng hi

n
đạ
i cho n

n kinh t
ế
.
- Xây d

ng m

t cơ c

u kinh t
ế
ngày càng h

p l

ý
.
Th

c hi

n t

t công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá có
ý
ngh
ĩ
a vô cùng to l

n: làm
thay
đổ
i l

c l
ượ
ng s

n xu


t thay
đổ
i căn b

n công ngh

k

thu

t, công ngh

s

n
xu

t tăng năng xu

t lao
độ
ng t

o ra t

c
độ
phát tri


n cao, th

c hi

n x
ã
h

i hoá
v

m

t khoa h

c k

thu

t. Hơn th
ế
n

a trong n

n kinh t
ế
th

tr

ườ
ng hi

n nay,
m

i quan h

gi

a các ngành là r

t ph

c t

p và đa d

ng
đò
i h

i ph

i không
ng

ng nâng cao năng l

c qu


n l
ý
, đi

u ti
ế
t v
ĩ
mô c

a nhà n
ướ
c, t

o kh

năng
Tiểu luận kinh tế chính trị


5
tích lu

v

n. T

t c


ch

có th

th

c hi

n nh

quá tr
ì
nh công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá. Ch

có công nghi

p hóa và hi

n
đạ
i hoá m

i có kh


năng th

c t
ế

để

quan tâm phát tri

n t

do toàn di

n c

a y
ế
u t

con ng
ườ
i t

o kh

năng m

r

ng

h

p tác qu

c t
ế
và c

ng c

qu

c ph
ò
ng.
N

m b

t
đượ
c t

m quan tr

ng v

n
đề
, s


b

c bách ph

i công nghi

p hóa
hi

n
đạ
i hoá
để
x

l
ý
nguy cơ t

t h

u xa hơn v

kinh t
ế
, không ph

i bây gi



ngay t


đạ
i h

i VIII( tháng 9-1996),
Đả
ng ta
đã

đề
ra
đườ
ng l

i công nghi

p
hoá và coi đó là nhi

m v

xuyên su

t th

i k


quá
độ
lên CNXH

n
ướ
c ta.
Trong nh

ng năm
đấ
t n
ướ
c có chi
ế
n tranh
Đả
ng và nhà n
ướ
c ta v

n kiên
tr
ì

đườ
ng l

i công nghi


p hoá hi

n
đạ
i hoá
để
t

đó t

o ra s

c m

nh cho
đấ
t
n
ướ
c. Ngày nay trong công cu

c xây d

ng
đấ
t n
ướ
c, xây d

ng XHCN, các ngh



quy
ế
t
Đạ
i h

i
Đả
ng( t


đạ
i h

i VI
đế
n
đạ
i h

i VIII)
đề
u kiên
đị
nh
đườ
ng l


i
đổ
i
m

i và
đề
ra nh

ng n

i dung c

th

thích h

p cho t

ng th

i k

.
Đạ
i h

i
Đả
ng VIII

đã
nêu r
õ
: “ Giai đo

n t

nay
đế
n năm 2000 là b
ướ
c
r

t quan tr

ng c

a th

i k

phát tri

n m

i-
đẩ
y m


nh công nghi

p hoá hi

n
đạ
i
hoá
đấ
t n
ướ
c”.
V

i t

t c


ý
ngh
ĩ
a to l

n trên, công nghi

p hoá và hi

n
đạ

i hoá là t

t y
ế
u và
mang tính khách quan là n

i dung và con
đườ
ng duy nh

t đúng
đắ
n
để
d

a trên
kinh t
ế
x
ã
h

i n
ướ
c ta phát tri

n nhanh, b


n v

ng, có hi

u qu

nh

m th

c hi

n
m

c tiêu dân giàu, n
ướ
c m

nh, x
ã
h

i công b

ng văn minh.
2- Nh

ng cơ h


i và thách th

c
đố
i v

i s

nghi

p công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá

Vi

t Nam.
Th

c hi

n công nghi

p hoá và hi

n

đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c theo
đị
nh h
ướ
ng
XHCN là con
đườ
ng ph

t tri

n c

a
đấ
t n
ướ
c ta trong giai đo

n m

i.
Trong cu

c hành tr

ì
nh đi
đế
n tương lai chúng ta không quên r

ng
đấ
t n
ướ
c
m
ì
nh c
ò
n nghèo nàn, l

c h

u, kho

ng cách v

tr
ì
nh
độ
phát tri

n so v


i các
n
ướ
c quanh ta c
ò
n khác xa, nguy cơ t

t h

u xa hơn v

kinh t
ế
v

n là thách
đố

gay g

t. M

t s

th
ế
l

c v


n mu

n âm mưu di

n bi
ế
n hoà b
ì
nh
để
ch

ng phá
Tiểu luận kinh tế chính trị


6
cách m

ng n
ướ
c ta. Trong khi đó n

n quan liêu tham nh
ũ
ng v

n c
ò
n là nguy cơ

l

n.
Tuy nhiên, chúng ta có nh

ng đi

u ki

n và nh

ng kh

năng
để
th

c hi

n
th

ng l

i công cu

c công nghi

p hoá hi


n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c. Nh

ng y
ế
u t


thu

n l

i do môi tr
ườ
ng qu

c t
ế
đem l

i cùng nh

ng b
ướ
c chuy


n m

nh m

do
chúng ta t

o ra
đã
tr

thành ngu

n l

c t

ng h

p
để
đưa
đấ
t n
ướ
c đi lên.
Môi tr
ườ
ng qu


c t
ế
hi

n nay có nhi

u bi

u hi

n tích c

c r

t thu

n l

i cho s


phát tri

n. Đó là xu h
ướ
ng qu

c t
ế

hóa v

i vi

c phân công lao
độ
ng không
ng

ng phát tri

n là tác
độ
ng m

nh m

c

a cu

c cách m

ng công ngh

,
đặ
c bi

t

là xu th
ế
hoà b
ì
nh, h

p tác trong khu v

c và trên toàn th
ế
gi

i.B

i c

nh chung
đó giúp nh

ng n
ướ
c đi sau như n
ướ
c ta có đi

u ki

n
để
nh

ì
n tr
ướ
c trông sau,
t
ì
m ra cho m
ì
nh nh

ng nhân t

h

p l
ý
, rút ra cho m
ì
nh nh

ng bài h

c thành
công c

a các n
ướ
c đi tr
ướ
c v


nhi

u l
ĩ
nh v

c, t

qu

n l
ý
kinh t
ế
v
ĩ
mô thúc
đẩ
y
doanh nghi

p
đế
n b

o v

môi tr
ườ

ng sinh thái, gi

g
ì
n b

n s

c dân t

c.
Trong b

i c

nh n

n kinh t
ế
th
ế
gi

i đang qu

c t
ế
hoá và khu v

c hoá xu th

ế

hoà b
ì
nh và h

p tác đang phát tri

n. Chúng ta có th

tranh th


đượ
c nh

ng kh


năng v

v

n, th

tru

ng, công ngh

và qu


n l
ý
th
ế
gi

i.
Đặ
c bi

t là trong nh

ng
năm t

i nh

ng thu

n l

i đó đang phát tri

n theo h
ướ
ng thu

n l


i hơn n

a cho
chúng ta, đó là nh

ng thành t

u c

a công cu

c
đổ
i m

i m

r

ng quan h


đố
i
ngo

i c

a chúng trong nh


ng năm g

n đây( gia nh

p ASEAN, b
ì
nh th
ườ
ng hoá
quan h

v

i Hoa K

, k
ý
hi

p
đị
nh chung v

i EU) c
ũ
ng như nh

ng di

n bi

ế
n
trên th
ế
gi

i t

o cho chúng ta nh

ng th
ụâ
n l

i m

i, t
ì
nh h
ì
nh chính tr

, x
ã
h

i
n
ướ
c ta


n
đị
nh. S

k
ịê
n Vi

t Nam tr

thành thành viên chính th

c cu

ASEAN
ngày 28/7/1975 và l

nh c

m v

n c

a M



Vi


t Nam ba
ĩ
b

ngày 3/2/1994 m


ra m

t h
ướ
ng phát tri

n m

i c

a n

n kinh t
ế
Vi

t Nam. Chúng ta có thêm đi

u
ki

n thu


n l

i
để
h

i nh

p v

i khu v

c và th
ế
gi

i, tham gia tích c

c vào quá
tr
ì
nh phân công lao
độ
ng h

p tác qu

c t
ế
.

H

th

ng pháp lu

t Vi

t Nam,
đặ
c bi

t là lu

t
đầ
u tư đang t

ng b
ướ
c
đượ
c
s

a
đổ
i, b

sung và hoàn thi


n, t
ì
nh h
ì
nh kinh t
ế
x
ã
h

i trong n
ướ
c

n
đị
nh….,
Tiểu luận kinh tế chính trị


7
c
ũ
ng là nh

ng y
ế
u t


góp ph

n t

o d

ng m

t môi tr
ườ
ng
đầ
u tư thu

n l

i, thu
hút ngu

n
đầ
u tư t

các doanh ngh
ịê
p, các t

ch

c kinh t

ế
trong và ngoài n
ướ
c
vào Vi

t Nam. M

t th
ế
l

i n

a mà chúng ta ph

i k


đế
n đó là ngu

n tài nguyên
Vi

t Nam. Vi

t Nam có ngu

n tài nguyên phong phú, đa d


ng có vùng bi

n và
th

m l

c
đị
a r

ng l

n v

i chi

u dài b

bi

n 3.260km, di

n tích vùng bi

n, th

m
l


c
đị
a thu

c quy

n tài phán qu

c gia r

ng l

n g

p 8 l

ndi

n tích
đấ
t li

n g

n
v

i m


t ti

m năng phát tri

n t

ng h

p
đượ
c đánh giá là to l

n và đa d

ng. Th

c
ti

n cho th

y, nh

ng n
ướ
c bi
ế
t t

n d


ng và khai thác l

i th
ế
ti

m năng m

t m

t
c

a bi

n
đã

đạ
t
đượ
c t

c
độ
phát tri

n kinh t
ế

cao. Nh

ng “Con r

ng” Châu A
đề
u là nh

ng qu

c gia l
ã
nh th

h

i
đả
o ho

c bán
đả
o c

a các ngành kinh t
ế
bi

n
luôn đóng vai tr

ò
m
ũ
i nh

n trong phát tri

n.
V

y
ế
u t

th

tr
ườ
ng, chúng ta đang ph

i
đố
i m

t v

i nh

ng đi


u ki

n c

nh
tranh gay g

t hơn so v

i giai đo

n th

p niên 1960-1970.Th

tr
ườ
ng Vi

t Nam ra
đờ
i c
ò
n quá non tr

, m

t m

t c

ò
n thi
ế
u nhi

u y
ế
u t

th

tr
ườ
ng như th

tr
ườ
ng
ti

n t

, th

tr
ườ
ng lao
độ
ng b


t
độ
ng s

n k

c

th

tr
ườ
ng ch

t xám…m

t khác
cơ ch
ế
th

tr
ườ
ng v

n
độ
ng c
ò
n nh


ng tr

c tr

c chưa th

t thông su

t. Trong khi
đó các
đố
i th

c

nh tranh v

i Vi

t Nam có nhi

u l

i th
ế
hơn v

tr
ì

nh
độ
công
ngh

, kinh nghi

m buôn bán qu

c t
ế
.
Có th

nói r

ng công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá là quá tr
ì
nh lâu dài
đầ
y khó
khăn gian kh



đò
i h

i chúng ta ph

i h
ế
t s

c n

l

c ph

n
đấ
u. Trong quá tr
ì
nh
th

c hi

n nhi

m v

chi
ế

n l
ượ
c này, chúng ta ph

i
đố
i m

t v

i nhi

u khó khăn
th

thách nhưng chúng ta c
ũ
ng có
đủ
nh

ng đi

u ki

n và kh

năng
để
th


c hi

n
thành công s

nghi

p công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c mà toàn
Đả
ng,
toàn dân ta
đã

đề
ra quy
ế
t tâm th

c hi


n.





Tiểu luận kinh tế chính trị


8






CHƯƠNG 2
N
ỘI
DUNG CÁC
VẤN

ĐỀ

BẢN

VỀ
CÔNG
NGHIỆP

HOÁ
HIỆN

ĐẠI
HOÁ
ĐẤT

NƯỚC


V
IỆT
NAM
1- N

i dung ch

y
ế
u c

a công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá.
Công nghi


p hoá m

c dù có th


để
l

i nh

ng h

u qu

tiêu c

c như làm suy
thoái môi tr
ườ
ng gây

nh h
ưở
ng x

u
đế
n nh

ng giá tr


văn hoá truy

n th

ng…
nhưng nó v

n hi

n là m

t giai đo

n phát tri

n mà các qu

c gia tr

m

t n

n kinh
t
ế
ch

y

ế
u d

a vào nông nghi

p mu

n v
ượ
t lên v

i tr
ì
nh
độ
phát tri

n cao
đề
u
nh

t thi
ế
t ph

i tr

i qua.
Xu


t phát t

nh

ng đi

u ki

n thu

n l

i và khó khăn k

trên,
Đả
ng ta
đã
ch


trương ti
ế
n hành công nghi

p hoá và hi

n
đạ

i hoá theo hai n

i dung cơ b

n:
- Trang b

k

thu

t ngày càng hi

n
đạ
i cho n

n kinh t
ế
.
- Xây d

ng m

t cơ c

u kinh t
ế
ngày càng h


p l
ý
.
1.1- Trang b

công ngh

hi

n
đạ
i cho các ngành kinh t
ế

Để
th

c hi

n công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá trong đi

u ki

n k


thu

t ngày
nay, quá tr
ì
nh trangb

công ngh

h
ịê
n
đạ
i cho các ngành kinh t
ế
là vô cùng quan
tr

ng, nó ph

i g

n li

n v

i quá tr
ì
nh hi


n
đạ
i hóa c



ph

n c

ng và ph

n m

m
c

a công ngh

.
Th
ế
gi

i
đã
tr

i qua hai cu


c cách m

ng khoa h

c k

thu

t, cu

c cách
m

ng khoa h

c k

thu

t l

n th

nh

t n

ra kho


ng nh

ng năm 30 cu

i th
ế
k


XVIII và di

n ra
đầ
u tiên

n
ướ
c Anh v

i n

i dung ch

y
ế
u là chuy

n lao
độ
ng

th

công lên lao
độ
ng cơ khí hoá. Cu

c cách m

ng k

thu

t l

n th

hai di

n ra
Tiểu luận kinh tế chính trị


9
vào kho

ng th
ế
k

XX v


i tên g

i là cu

c cách m

ng k

thu

t công ngh

hi

n
đạ
i.
C

hai cu

c cách m

ng trên khoa h

c- k

thu


t th
ế
gi

i
đã
và đang đóng
vai tr
ò
to l

n
đố
i v

i quá tr
ì
nh công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá trong t

t c

các
n
ướ

c nh

t là các n
ướ
c có n

n kinh t
ế
kém phát tri

n. Nó t

o ra n

n móng v

ng
ch

c c

a cơ s

h

t

ng, là quá tr
ì
nh áp d


ng nh

ng thành t

u khoa h

c vào th

c
t
ế
t

o ra tư li

u s

n xu

t, nhà x
ưở
ng, b
ế
n b
ã
i… hi

n
đạ

i, phù h

p v

i đi

u ki

n

đặ
c đi

m c

a t

ng n
ướ
c hay nói cách khác là xây d

ng m

t k
ế
t c

u h

t


ng
đủ
m

nh.
K
ế
t c

u h

t

ng chi ph

i t

t c

các giai đo

n phát tri

n c

a n

n kinh t
ế

.
Tr

i qua kinh nghi

m c

a các n
ướ
c thành công

châu Á- Thái B
ì
nh Dương
trong nh

ng năm g

n đây, chúng ta càng th

y vai tr
ò
và s

b

c bách c

a nhu
c


u c

ng c

, m

r

ng và phát tri

n cơ s

h

t

ng.
1.2- Xây d

ng cơ c

u kinh t
ế
h

p l
ý
.
Quá tr

ì
nh công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá không ch

liên quan
đế
n phát
tri

n công nghi

p mà là quá tr
ì
nh phát tri

n t

t c

các ngành các l
ĩ
nh v

c ho


t
độ
ng c

a m

t n
ướ
c. Đó là l

t

t y
ế
u v
ì
n

n kinh t
ế
c

a m

t n
ướ
c là h

th


ng
th

ng nh

t các ngành, các l
ĩ
nh v

c ho

t
độ
ng có quan h

ch

t ch

v

i nhau. S


thay
đổ
i kinh t
ế
s


kéo theo ho

c
đò
i h

i s

thay
đổ
i thích

ng

các ngành các
l
ĩ
nh v

cho

t
độ
ng khác.
Xây d

ng cơ c

u kinh t
ế

h

p l
ý
là yêu c

u t

t y
ế
u trong quá tr
ì
nh công
nghi

p hoá. Cơ c

u kinh t
ế
đó ph

i
đả
m b

o các yêu c

u sau đây:
+ Ph


n ánh đúng
đắ
n và đáp

ng
đượ
c các yêu c

u c

a các quy lu

t khách
quan,
đặ
c bi

t là các quy lu

t kinh t
ế
.
+ Phù h

p v

i xu h
ướ
ng phát tri


n c

a khoa h

c k

thu

t và công ngh

hi

n
đạ
i trên th
ế
gi

i hi

n nay.
+
Đả
m b

o cho phép t

i ưu hoá vi

c s


d

ng l

i th
ế
so sánh v

tài nguyên,
lao
độ
ng c

a n
ướ
c phát tri

n mu

n v

công nghi

p.
Tiểu luận kinh tế chính trị


10
Ch


có như v

y m

i cho phép chúng ta có th

khai thác t

i đa và có hi

u
qu

nh

ng ti

m năng v

n có c

a các ngành, các
đị
a phương, các đơn v

kinh t
ế

cơ s


.
Xây d

ng cơ c

u kinh t
ế
m

i h

p l
ý
trong s

nghi

p công nghi

p hoá là
m

t quá tr
ì
nh có
ý
th

c, có k

ế
ho

ch và do đó t

t y
ế
u ph

i d

a vào các nhân t


và nhu c

u, đi

u ki

n t

nhiên và ti

m năng c

a
đấ
t n
ướ

c. Trên cơ s

xem xét
th

c tr

ng c

a
đấ
t n
ướ
c
Đả
ng ta
đã
kh

ng
đị
nh công nghi

p hoá

n
ướ
c ta là
quá tr
ì

nh t

o ra “ cơ c

u kinh t
ế
Công- Nông nghi

p- D

ch v

” g

n v

i s

phân
công và phù h

p qu

c t
ế
sâu r

ng.
Tóm l


i, hai n

i dung cơ b

n c

a quá tr
ì
nh công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá là
trang b

k

thu

t hi

n
đạ
i cho t

t c

các ngành kinh t

ế
h
ì
nh thanh, phát tri

n và
chuy

n d

ch cơ c

u h

p l
ý
. Thúc
đẩ
y phân công lao
độ
ng x
ã
h

i làm h
ì
nh thành
nên nh

ng ngành ngh


m

i có tác d

ng t

t t

i quá tr
ì
nh tăng tr
ưở
ng kinh t
ế

nhanh, b

n v

ng và có hi

u qu

x
ã
h

i.
2- Nh


ng gi

i pháp
để
th

c hi

n công nghi

p hoá và hi

n
đạ
i hoá

Vi

t
Nam.
Sau khi
đã
xác
đị
nh
đượ
c m

c tiêu, nh


ng thu

n l

i khó khăn và n

i dung
c

a công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá n

n kinh t
ế
qu

c dân c

a n
ướ
c ta, th
ì
m


t v

n
đề
không kém ph

n quan tr

ng là
đề
ra các gi

i pháp
để

đạ
t
đế
n các m

c tiêu
đó. Theo em c

n h
ướ
ng vào b

n v

n đ


chính sau:
M

t là, các gi

i pháp v

các chính sách kinh t
ế
v
ĩ
mô.
Để
th

c hi

n th

ng l

i nh

ng nhi

m v

to l


n trong quá tr
ì
nh công nghi

p hoá-
hi

n
đạ
i ho
áđấ
t n
ướ
c trong đi

u ki

n n

n kinh t
ế
th

tr
ườ
ng

n
ướ
c ta ph


i
đặ
c
bi

t chú
ý

đế
n vai tr
ò
qu

n l
ý
, đi

u ti
ế
t c

a nhà n
ướ
c
đố
i v

i n


n kinh t
ế
.
Hai là, gi

i pháp v

t

o v

n và s

d

ng v

n có hi

u qu

.
V

n là ti

n
đề
cơ b


n cho m

i ho

t
độ
ng s

n xu

t kinh doanh. N
ướ
c ta ti
ế
n
hành quá tr
ì
nh công nghi

p hoá, hi

n
đạ
i hoá trong đi

u ki

n r

t thi

ế
u v

n. V

n
đề

đặ
t ra là làm th
ế
nào
để
huy
độ
ng
đủ
v

n và s

d

ng v

n có hi

u qu

.

Ba là, gi

i pháp v

công ngh

.
Tiểu luận kinh tế chính trị


11
Công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
đồ
ng th

i là quá tr
ì
nh chuy

n d

ch cơ c

u kinh t

ế

theo h
ướ
ng các ngành có hàm l
ượ
ng khoa h

c công ngh

cao, giá tr

gia tăng
cao.
Để

đạ
t
đượ
c m

c tiêu này ph

i phát tri

n công nghi

p, ph

i

đổ
i m

i công
ngh

trong t
ò
an b

n

n kinh t
ế
ph

i s

d

ng có hi

u qu

nh

ng thành t

u khoa
h


c công ngh

c

a th
ế
gi

i.
B

n là, gi

i pháp nâng cao tr
ì
nh
độ
ng
ườ
i lao
độ
ng.
Xây d

ng và phát tri

n
độ
i ng

ũ
cán b

khoa h

c k

thu

t,
độ
i ng
ũ
cán b


qu

n l
ý
kinh t
ế
, l

y vi

c phát huy ngu

n l


c c

a con ng
ườ
i làm y
ế
u t

chi
ế
n
l
ượ
c. Gi

i pháp này nh

m vào vi

c không ng

ng đào t

o và đào t

o l

i, nâng
cao tr
ì

nh
độ
ng
ườ
i lao
độ
ng, chú tr

ng xây d

ng
độ
i ng
ũ
cán b

qu

n l
ý
kinh t
ế

am h
ỉể
u v

kinh t
ế
th


tr
ườ
n, m

t
độ
i ng
ũ
viên ch

c nhà n
ướ
c có ph

m ch

t và
năng l

c
để
đi

u hành n

n kinh t
ế
theo lu


t
đị
nh.
2.2 Huy
độ
ng ngu

n v

t

bên ngoài.
Ngoài vi

c t

o v

n trong n
ướ
c c

n ph

i thu hút ngu

n v

t


bên ngoài.
Do đó c

n có các chính sách h

p l
ý
nh

m tranh th

quy

n vi

n tr

, v

n
vay và
đầ
u tư tr

c ti
ế
p t

n
ướ

c ngoài.
Để
th

c hi

n v

n
đề
này c

n có các gi

i
pháp sau:
+ Thi hành chính sách m

c

a v

i th
ế
gi

i bên ngoài là đi

u ki


n kiên
quy
ế
t m


đườ
ng thu hút cho m

i ngu

n v

n t

bên ngoài vào
đầ
u tư phát tri

n
và công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá
đấ
t nươc. thông qua các ho


t
độ
ng chính tr


ngo

i giao tích c

c giúp cho ho

t
độ
ng kinh t
ế
đa phương hóa và đa d

ng hoá,
góp ph

n kh

c ph

c nh

ng khó khăn to l

n c


a t
ì
nh tr

ng n

n kinh t
ế
n
ướ
c ta
nh

m t

o m

t môi tr
ườ
ng
đầ
u tư thu

n l

i.
+ C

i t


o nâng c

p cơ s

h

t

ng: H

th

ng gíao thông v

n t

i vi

n thông,
kho tàng b
ế
n b
ã
i, nhà x
ưở
ng nh

m t

o đi


u ki

n v

t ch

t thu

n l

i thu hút t

i đa
các nhà
đầ
u tư, các t

ch

c kinh t
ế

đầ
u tư vào Vi

t Nam.
+ Th

c hi


n duy tr
ì

đẩ
y m

nh chính sách kinh t
ế
nhi

u thành ph

n nâng
cao tr
ì
nh
độ
, ch

t l
ượ
ng n

n kinh t
ế
qu

c doanh, m


r

ng kinh t
ế
tư nhân và
Tiểu luận kinh tế chính trị


12
gia
đì
nh nh

m thu hút các ho

t
độ
ng
đầ
u tư, t

o s

c lôi cu

n các nhà
đầ
u tư
qu


c t
ế
.
+
Đẩ
y m

nh h

p tác qu

c t
ế
, tham gia tích c

c hơn n

a vào quá tr
ì
nh phân
công lao
độ
ng trong khu v

c và trên toàn th
ế
gi

i. Thông qua nhi


u ho

t
độ
ng
tích c

c, uy

n chuy

n và khéo léo
để
tranh th

s

giúp
đỡ
c

a các chính ph


nhân dân các n
ướ
c, t

o ti


n
đề
lôi cu

n các ngu

n v

n vào
đầ
u tư vào ho

t
độ
ng.
Bên c

nh đó, c

n ph

i xây d

ng và ki

n toàn h

th

ng các chính sách

chu

n b

cho các d

án
đầ
u tư: xây d

ng và hoàn th
ịê
n h

th

ng pháp lu

t,
đổ
i
m

i h

th

ng hành chính gi

m b


t phi

n hà, hoàn thi

n cơ ch
ế
qu

n l
ý
v

n và
qu

n l
ý
các doanh nghi

p có v

n n
ướ
c ngoài,
đồ
ng th

i ph


i t

o cơ s


để

đố
i
tác
đầ
u tư th

y
đượ
c kh

năng hoàn v

n c

a bên vay v

n, thông qua ti

m năng
hi

n có và lu


t
đầ
u tư c
ũ
ng như có th

qu

n l
ý
.
Cùng v

i vi

c khai thác t

i đa m

i ngu

n v

n ph

c v

s

nghi


p công
nghi

p hoá - hi

n
đạ
i hoá là vi

c s

d

ng t

ng
đồ
ng v

n đó m

t cách hi

u qu


t

i ưu nh


t, ch

ng các t

n

n tham nh
ũ
ng, l
ã
ng phí trong
độ
i ng
ũ
cán b

c
ũ
ng
như trong các t

ng l

p dân cư.













Tiểu luận kinh tế chính trị


13














CHƯƠNG 3
K
ẾT

LUẬN


Tóm l

i, công nghi

p hoá hi

n
đạ
i hoá chính là l

i gi

i c

a bài toán phát
tri

n, tr

c ti
ế
p đưa
đấ
t n
ướ
c thoát kh

i nguy cơ t


t h

u. Công nghi

p hoá, hi

n
đạ
i hoá t

o nên nh

ng khuynh h
ướ
ng chuy

n bi
ế
n căn b

n v

kinh t
ế
x
ã
h

i c


a
đấ
t n
ướ
c trên cơ s

khai thác có hi

u qu

các ngu

n l

c và l

i th
ế
trong n
ướ
c,
m

r

ng quan h

h

p tác kinh t

ế
qu

c t
ế
, xây d

ng cơ c

u kinh t
ế
đa ngành v

i
tr
ì
nh
độ
khoa h

c và công ngh

ngày càng hi

n
đạ
i. Công nghi

p hoá- hi


n
đạ
i
hoá chính là quá tr
ì
nh xây d

ng cơ c

u kinh t
ế
h

p l
ý
, t

o h
ướ
ng chuy

n d

ch
cơ c

u trong các ngành nông nghi

p, công nghi


p và d

ch v

.
M

c dù c
ò
n nhi

u khó khăn, nhưng chúng ta c
ũ
ng có nhi

u y
ế
u t

thu

n
l

i, th

i cơ và có
đủ
kh


năng
để
th

c hi

n th

ng l

i s

nghi

p công nghi

p
hoá- hi

n
đạ
i hoá. Ngày nay, t

c
độ
tăng tr
ưở
ng cao và
đầ
y


n t
ượ
ng trong s



n
đị
nh chính tr

x
ã
h

i c

a chúng ta qua nh

ng năm
đổ
i m

i, ch

ng t

ti
ế
n

tr
ì
nh công ngh
ịê
p hoá- hi

n
đạ
i hoá
đã

đạ
t
đượ
c nh

ng thành t

u nh

t
đị
nh, n

n
Tiểu luận kinh tế chính trị


14
kinh t

ế

đã
có s

kh

i s

c dù m

i ch

là b
ướ
c
đầ
u, c
ò
n nhi

u v

n
đề

đặ
t ra c

n

ti
ế
p t

c
đượ
c b

sung và hoàn thi

n.
Công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá
đặ
t chúng ta tr
ướ
c nh

ng thách th

c l

n, v
ì


v

y c

n ph

i xây d

ng m

t h

th

ng các gi

i pháp nh

m kh

c ph

ckhó khăn
đâỷ
lùi nguy cơ, thúc
đẩ
y ti
ế
n tr
ì

nh công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá ti
ế
n tr
ướ
c
m

t b
ướ
c. Đó là các gi

i pháp v

chính sách v
ĩ
mô c

a nhà n
ướ
c, v


đổ
i m


i
công ngh

, v

t

o v

n, s

d

ng v

n có hi

u qu

và nâng cao tr
ì
nh
độ
ng
ườ
i lao
độ
ng, tr
ì

nh
độ
qu

n l
ý
kinh t
ế
.Trong đóvi

c t

o v

n và t

o v

có hi

u qu


m

t trong nh

ng v

n

đề
c

p bách quan tr

ng nh

t hi

n nay. Cùng v

i vi

c phát
huy các ngu

n v

n trong n
ướ
c c

n ph

i
đẩ
y m

nh h


p tác qu

c t
ế
, m

c

a kinh
t
ế
nh

m khai thác ngu

n v

n vi

n tr

, cho vay,
đồ
ng th

i t

o m

t môi tr

ườ
ng
đầ
u tư thu

n l

i thu hút các ngu

n v

n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài, xây d

ng m

t k
ế

ho

ch s

d

ng v


n có hi

u qu

. Công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá là “ch
ì
a khoá
vàng”
để
vươn t

i s

hi

n
đạ
i và phát tri

n.
Chúng ta nghiên c

u v


n
đề
này không nh

m m

t m

c đích g
ì
khác đó là
t
ì
m ra đi

u ki

n t

t nh

t
để
phát tri

n
đấ
t n
ướ
c. Thông qua nh


ng phân tích và
đánh giá v

m

t l
ý
lu

n và kinh nghi

m th

c ti

n c

a các n
ướ
c trên th
ế
gi

i v


quá tr
ì
nh công nghi


p hóa- hi

n
đạ
i hoá t

đó chúng ta có th

rút ra nh

ng nét
phù h

p v

i n

n kinh t
ế
Vi

t Nam và t
ì
m ra nh

ng phương h
ướ
ng phát tri


n
công nghi

p hoá- hi

n
đạ
i hoá

Vi

t Nam.


TÀI
LIỆU
THAM
KHẢO


1- T

p chí phát tri

n kinh t
ế
.
2- T

p chí nghiên c


u phát tri

n.
3- T

p chí c

ng s

n.
4- Sách: Vai tr
ò
c

a Nhà n
ướ
c trong phát tri

n kinh t
ế
.
Tiểu luận kinh tế chính trị


15
5- Sách: Cơ ch
ế
th


tr
ườ
ng và vai tr
ò
nhà n
ướ
c trong n

n kinh t
ế
Vi

t
Nam.
6- Vi

t Nam t

m nh
ì
n
đế
n năm 2020, NXB chính tr

qu

c gia 1995.
7- Văn ki

n

Đạ
i h

i
Đả
ng VI, VII, VIII.

×