Tiết 11 +12:TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU – TRỌNGTHỦY pptx

Tiết 11 +12: TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU – TRỌNG
THỦY

A.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp HS nắm đặc trưng cơ bản của truyền thuyết qua việc tìm hiểu một tác phẩm cụ thể.
HS nhận thức được bài học kinh nghiệm giữ nước ẩn sau câu chuyện tình yêu, có tinh thần
cảnh giác, biết giữ gìn hạnh phúc tình yêu.
B./. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
SGK, SGV và thiết kế giáo án + tranh ảnh minh hoạ.
C/.CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
GV tổ chức giờ dạy theo hình thức đọc, gợi mở, trả lời câu hỏi, trao đổi thảo luận.
D./. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1/. KIỂM TRA BÀI CŨ: GV kiểm tra bài sử thi (chiến thắng Mtao Mxây) và bài soạn của
HS .
2/. GIỚI THIỆU VÀ DẠY BÀI MỚI:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS YÊU CẦU CẦN ĐẠT
HĐ1: GV gọi HS đọc tiểu dẫn
? Phần tiểu dẫn nêu những nội dung gì? Cho
biết đặc trưng của truyền thuyết ?
*GV: Muốn hiểu đúng và sâu truyền thuyết
này ta phải đặt nó vào mối quan hệ với lịch sử
và đời sống văn hoá mà nó sinh thành.
? Em hãy giới thiệu đôi nét về thành Cổ Loa
xưa?
? Truyền thuyết này được trích từ đâu? Nêu
xuất xứ.


? Truyền thuyết này có mấy bản kể?

I/. GIỚI THIỆU CHUNG:
1/. Đặc trưng của truyền thuyết: SGK



2/. Văn bản:
a). Vị trí xuất xứ :
Trích từ “Truyện Rùa Vàng” trong tác
phẩm “Lĩnh Nam chích quái” ( Những câu
chuyện ma quái ở phương Nam ra đời cuối
TK XV).

*Gợi ý:
1. Truyện RV(LNCQ)
2.Thục kỉ ADV(Thiên Nam ngũ lục)
3.Ngọc trai-giếng nước(đồn đại ở vùng Cổ Loa
_ ĐA HN)
HĐ2: GV gọi HS đọc văn bản (sgk) và xem
chú thích giải nghĩa từ khó.
? Truyền thuyết này có thể chia làm mấy
phần? Nội dung từng phần?


HĐ3: GV gợi ý giúp HS phân tích theo từng
khía cạnh vấn đề.
? Em có nhận xét ntn về quá trình xây thành
của ADV?
*Gv tổ chức cho HS thảo luận 2 câu hỏi
sau(chia 4 tổ, 2 tổ 1 câu)trong t/gian 4 phút.
THẢO LUẬN:

1?Với sự giúp đỡ thần kỳ của sứ Thanh
Giang(tức Rùa Vàng), em hiểu thái độ của tác
giả dân gian đối với công lao của vua ADV?
2? Xây xong, ADV đã nói gì với RV? Em hiểu
ý nghĩa của chi tiết này ntn?
 HS từng nhóm trả lời, GV nhận xét rồi
chốt lại.
? ADV đã bảo vệ, giữ gìn đnước bằng cách
nào? Nhờ vào vũ khí gì?
*GV: Tự tin là tốt, song thắng lợi chỉ dựa
vàovũ khí, con người dễ chủ quan. Còn thất
bại, con người lại sắp mưu tính kế. Đó là
nguyên nhân dẫn đến bi kịch bất ngờ.





b). Đọc và chia bố cục:
Đ1: Từ đầu đến “bèn xin hoà” : ADV xây
thành chế nỏ bảo vệ vững chắc đất nước.
Đ2: Từ “không bao lâu . . .xuống biển”:
Cảnh mất nước nhà tan.
Đ3: Còn lại: Thái độ của tác giả dg đ/ với
MC
II/. ĐỌC – HIỂU:
1). Vai trò của ADV trong sự nghiệp dựng
nước và giữ nước:
* Quá trình xây thành:
_ Thành đắp tới đâu sạt lở tới đó.

_ Lập bàn thờ cầu đảo bách thần.
_ Nhờ Rùa Vàng(RV) giúp, nhà vua xây
thành nửa tháng thì xong.
 Lý tưởng hoá việc xây thành ( cha ông
luôn giúp đỡ con cháu để trở nên hiển hách,
anh hùng)
_ Dựng nước vất vả và gian nan  ca ngợi
công lao của vua ADV.
_ Băn khoăn, lo lắng: “ Nếu có giặc ngoài
thì lấy gì mà chống” Ý thức trách nhiệm
của người cầm đầu đ/nước.
_ Vua ADV được RV tặng nỏ thần để giữ
bảo toàn đ/nước.
? Em có suy nghĩ gì về vai trò của vua ADV
đối với nước Aâu Lạc?

HĐ4: GV gợi ý HS tìm hiểu tấn bi kịch mất
nứơc của vua ADV.
? Vì sao vua ADV lại để nước Aâu Lạc rơi vào
tay Triệu Đà? Sự mất cảnh giác của nhà vua
được kể ntn?
*GV tổ chức cho HS thảo luận câu hỏi 2/ trang
43
? Việc Mị Châu lén đưa cho Trọng Thuỷ xem
nỏ thần là: Thuận theo tình cảm vợ chồng mà
bỏ quên nghĩa vụ đ/với đất nước hay làm theo
ý chồng là lẽ tự nhiên, hợp đạo lý.
Theo em, ý kiến nào là đúng nhất?Nhận xét.
*Gợi ý: Ý kiến 1 đúng. MC nặng t/cảm vợ
chồng đã làm lộ tài sản quốc gia, bí mật quân

sự (vi phạm nguyên tắc của bề tôi đ/với
đ/nước, của con đ/với cha.


*? Em có nhận xét gì về thái độ của ADV khi
nghe tin quân Triệu Đà sang xâm lược?




HĐ5: Tìm hiểu thái độ tg dân gian
? Em hiểu thái độ của t/g dg được thể hiện ntn
trước bi kịch của vua tôi Aâu Lạc?
*GV: Chi tiết ADV gả con gái cho con trai

Tinh thần trách nhiệm, sẵn sàng chiến
đấu, quyết tâm chống giặc bảo vệ đ/ nước
của vua tôi Aâu Lạc.

2/, Thảm kịch mất nước, nhà tan:


_ Vua ADV vô tình gả con gái là Mị
Châu(MC)cho con trai Triệu Đà là Trọng
Thuỷ.


_ MC lén đưa cho Trọng Thuỷ xem nỏ
thần.

_ TĐ cất quân sang xâm lược, ADV vẫn
điềm nhiên ngồi đánh cờ.
 ADV chủ quan, khinh địch, mất cảnh
giác, ỷ lại vào vũ khí đã đưa Aâu Lạc đến
con đường diệt vong nhanh chóng. Đó là bài
học đắt giá về bi kịch nước mất nhà tan.

3/. Thái độ của tác giả dân gian:

TĐ, Tố Hữu gọi đó là nguyên nhân dẫn đến
tình huống MC : “Trái tim lầm chỗ để trên
đầu”  Vì nhà vua không phân biệt đâu là
bạn, đâu là thù(mất cảnh giác) .
Chi tiết RV kết tội MC là giặc  lời phán
quyết của cha ông.
? Qua hành động ADV tuốt gươm chém MC
rồi theo RV về thuỷ phủ, em hiểu thái độ của
nhân dân đối với nhà vua ntn?
So sánh hình ảnh ADV về thuỷ phủ với hình
ảnh Thánh Gióng về trời?
? Theo em, với trọng tội của MC, nàng bị vua
cha chém đầu có oan ức không?
? Chi tiết “máu MC trai sò ăn phải đều biến

thành hạt châu, xác hoá thành ngọc thạch thể
hiện thái độ người đời xưa đ/với MC ntn? Dân
gian nhắn gửi điều gì đ/với thế hệ trẻ đời sau?
HĐ6: GV cho HS thảo luận:
Chi tiết “Ngọc trai – giếng nước” có phải
khẳng định t/yêu chung thuỷ của TThuỷ
không?Thái độ của người xưa đ/ với nvật này
ntn?
HS 4 nhóm trả lời, GV chốt lại
? Từ sự phân tích trên, em hãy cho biết đâu là
cốt lõi lịch sử? Cốt lõi đó được dg thần kỳ hoá
ntn?
*GV: Cố TT PVĐồng nói: “TT của ta đều bắt
nguồn từ cái lõi của sự thật lịch sử. Nd qua các
thời đại đã gửi vào đó t/ h thiết tha của mình
cùng với thơ và mộng”.








_ An Dương Vương tuốt gươm chém MC
rồi theo RV về thuỷ phủ  Hành động của
người đứng trên quyền lợi của dân tộc thẳng
tay trừng trị kẻ có tội, đặt nghĩa nước trên
tình nhà.

_ Mị Châu đã phạm trọng tội lộ bí mật, tài
sản quốc gia  bị chém đầu là không oan
ức.
_ MC vô tình bị lừa dối mà đắc tội với non
sông chứ không có chuúy không nên để
tình riêng mà quên đi nghĩa vụ và trách
nhiệm lớn lao hơn cả.
_ Trọng Thuỷ là gián điệp, có mưu đồ xâm
lược đội lốt con rể, lừa dối MC.


 Cốt lõi sự thật lịch sử: ADV xây
thành chế nỏ bảo vệ đất nước và để
mất nước  Nhân dân thần kỳ hoá
qua hình ảnh Rùa Vàng, MC – TT(bi
tình sử) và ngọc trai – giếng nước (
trí tưởng tượng của dân gian).

GV gọi HS đọc Ghi nhớ để chốt lại bài
học

III/.
GHI NH
Ớ
: sgk/ 43


3/. CỦNG CỐ:
GV nhấn mạnh lại những ý chính trong bài ( gọi HS phát biểu).
Chú ý hiểu tp theo đặc trưng thể loại.

4/. DẶN DÒ:
Làm BT sách gk /43 bài 1,2,3
Tóm tắt truyện để chuẩn bị cho bài : “Lập dàn ý cho bài văn tự sự”.