BÀI 18: SINH QUYỂN, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
TỚI SỰ PHÂN BỐ VÀ PHÁT TRIỂN CỦA SINH VẬT
I- Mục tiêu:
Sau bài học, học sinh cần:
- Hiểu rõ ảnh hưởng của từng nhân tố môi trường đối với sự sống và sự
phân bố của sinh vật.
- Rèn luyện kỹ năng tư duy cho học sinh (kỹ năng phân tích, so sánh mối
quan hệ giữa sinh vật với môi trường).
- Quan tâm đến thực trạng suy giảm diện tích rừng ở Việt Nam và trên thế
giới hiện nay.
II- Phương pháp giảng dạy
:
Đàm thoại, thảo luận nhóm, khai thác các kênh chữ và kênh hình
III- Thiết bị dạy học
:
IV- Hoạt động dạy học
:
1- Ổn định lớp.
2- Bài cũ
:
Nêu các nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành đất, phân tích một nhân tố
3- Bài mới
.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung chính
- Hoạt động 1 (cá nhân): Nghiên cứu
sách giáo khoa, nêu khái niệm sinh
quyển, giới hạn của nó
- Sinh vật không phân bố đều trong
sinh quyển, chỉ tập trung nơi có thực
vật mọc.
- Hoạt động 2 (nhóm):
+ Nhóm 1: Tìm hiểu nhân tố khí hậu.
Lấy ví dụ.
+ Nhóm 2: Nhân tố đất. Ví dụ
+ Nhóm 3: Nhân tố địa hình. Ví dụ
+ Nhóm 4: Nhân tố sinh vật. Ví dụ
+ Nhóm 5: Nhân tố con người. Ví dụ
- Gọi đại diện nhóm trình bày, đưa ra
I- Sinh quyển:
- Sinh quyển là một quyển của trái đất,
trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống.
- Sinh quyển bao gồm:
+ Toàn bộ thủy quyển.
+ Phần thấp của khí quyển.
+ Lớp phủ thổ nhưỡng.
+ Lớp vỏ phong hóa.
II- Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát
triển và phân bố của sinh vật:
1- Khí hậu:
- Ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát
triển và phân bố của sinh vật.
- Nhiệt độ: Mỗi loài thích nghi với một
giới hạn nhiệt nhất định. Nhiệt độ thích
hợp, sinh vật phát triển nhanh, thuận lợi
- Nước và độ ẩm không khí: Nhiệt,
ẩm, nước thuận lợi, sinh vật phát triển
mạnh. Ví dụ
ví dụ cụ thể.
- Nhóm 3 phân tích hình 18, làm rõ
yếu tố địa hình ảnh hưởng đến phân
bố, phát triển của sinh vật.
- Giáo viên chuẩn kiến thức
- Thực vật là thức ăn của động vật.
Động vật là thức ăn của động vật cao
hơn.
- Tập trung trong một môi trường
- Nêu một số hoạt động trồng rừng ở
- Ánh sáng: Quyết định quá trình
quang hợp. Cây ưa sáng phát triển tốt
ở nơi có đầy đủ ánh sáng.
2- Đất:
Các đặc tính lý, hóa, độ phì ảnh hưởng
đến sự phát triển, phân bố của thực vật
3- Địa hình:
Độ cao, hướng phơi ảnh hưởng chế độ
nhiệt, ẩm, độ chiếu sáng > ảnh
hưởng đến sự phân bố, phát triển của
sinh vật.
4- Sinh vật:
Thức ăn là nhân tố sinh học quyết
định sự phân bố, phát triển của sinh
vật. Nơi nào thực vật phong phú thì
động vật cũng phong phú và ngược
lại.
5- Con người:
- Ảnh hưởng đến phạm vi phân bố của
sinh vật (mở rộng hay thu hẹp)
Việt Nam - Trồng rừng, mở rộng diện tích rừng.
- Việt Nam
4- Kiểm tra đánh giá:
- Nhân tố nào tạo nên sự hình thành vành đai sinh vật theo độ cao ?
- Nhân tố nào sẽ mở rộng hoặc thu hẹp phạm vi phân bố của sinh vật ?
5- Hoạt động nối tiếp:
Câu hỏi sách giáo khoa.