Tiểu luận: Một số vấn đề về cổ phần hóa doanh nghiệp ở Việt Nam ppt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA




Tiểu luận




Một số vấn đề về cổ phần
hóa doanh nghiệp ở Việt
Nam








1
M
Ở

ĐẦU

Ch
ủ

trương c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
đã

đượ
c
đề
c
ậ
p
đế
n
l
ầ
n
đầ
u tiên trong ngh
ị
quy
ế
t h
ộ
i ngh

ị
l
ầ
n th
ứ
II- Ban ch
ấ
p hành Trung ương
khoá VII (tháng 11/1991); trong đó có đo
ạ
n vi
ế
t: “Chuy
ể
n m
ộ
t s
ố
doanh
nghi
ệ
p qu
ố
c doanh có đi
ề
u ki
ệ
n thành công ty c
ổ
ph

ầ
n và thành l
ậ
p m
ộ
t s
ố

công ty qu
ố
c doanh c
ổ
ph
ầ
n m
ớ
i. Ph
ả
i làm thí đi
ể
m ch
ỉ

đạ
o ch
ặ
t ch
ẽ
, rút kinh
nghi

ệ
m chu đáo tr
ướ
c khi m
ở
r
ộ
ng trong ph
ạ
m vi thích h
ợ
p”
Ti
ế
p theo đó, tháng 1/1994 Ngh
ị
quy
ế
t h
ộ
i ngh
ị

đạ
i bi
ể
u toàn qu
ố
c gi
ữ

a
nhi
ệ
m k
ỳ
khoá VII
đã
kh
ẳ
ng
đị
nh m
ụ
c đích c
ủ
a c
ổ
ph
ầ
n hoá là “Thu hút thêm
v
ố
n, t
ạ
o nên
độ
ng l
ự
c, ngăn ch
ặ

n tiêu c
ự
c, thúc
đẩ
y doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
làm ăn có hi
ệ
u qu
ả
, c
ầ
n th
ự
c hi
ệ
n các h
ì
nh th
ứ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá có m
ứ
c

độ
thích
h
ợ
p v
ớ
i tính ch
ấ
t và m
ứ
c
độ
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh, trong đó Nhà n
ướ
c chi
ế
m t
ỷ

l
ệ
c
ổ
ph
ầ
n chi ph

ố
i”
Như v
ậ
y, c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c là m
ộ
t trong nh
ữ
ng gi
ả
i
pháp h
ữ
u hi
ệ
u c
ủ
a Nhà n
ướ
c, nh
ằ
m huy

độ
ng v
ố
n, t
ạ
o vi
ệ
c làm , nâng cao thu
nh
ậ
p, nâng cao sưc c
ạ
nh tranh, t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n
để
ng
ườ
i lao
độ
ng
đượ
c làm ch
ủ
,
thay

đổ
i phương th
ứ
c qu
ả
n l
ý
, t
ạ
o
độ
ng l
ự
c kinh doanh có hi
ệ
u qu
ả
.

Trong ph
ạ
m vi bài vi
ế
t này, em xin tr
ì
nh bày ng
ắ
n g
ọ
n m

ộ
t s
ố
n
ộ
i dung
cơ b
ả
n c
ủ
a c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c, nh
ữ
ng v
ướ
ng m
ắ
c c
ò
n t
ồ
n
t

ạ
i trong quá tr
ì
nh c
ổ
ph
ầ
n hoá, trên cơ s
ở
đó l
ấ
y m
ộ
t ví d
ụ
c
ụ
th
ể
v
ề
m
ộ
t
doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
đã

th
ự
c hi
ệ
n thành công vi
ệ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh
nghi
ệ
p.







2


I-N
HỮNG

NỘI
DUNG CƠ
BẢN

VỀ

CỔ

PHẦN
HOÁ DOANH
NGHIỆP
NHÀ
NƯỚC
.
Tr
ướ
c khi đi vào phân tích n
ộ
i dung quá tr
ì
nh c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh
nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c, ta c
ầ
n ph
ả

i hi
ể
u th
ế
nào là m
ộ
t công ty c
ổ
ph
ầ
n
1-Khái ni
ệ
m và
đặ
c đi
ể
m c
ủ
a công ty c
ổ
ph
ầ
n
Là lo
ạ
i h
ì
nh doanh nghi
ệ

p
đượ
c thành l
ậ
p do nhi
ề
u ng
ườ
i b
ỏ
v
ố
n ra.
Ti
ề
n v
ố
n
đượ
c chia thành các c
ổ
ph
ầ
n b
ằ
ng nhau, ng
ườ
i hùn v
ố
n v

ớ
i tư cách
là các c
ổ
đông s
ẽ
mua m
ộ
t s
ố
c
ổ
ph
ầ
n đó.
C
ổ
đông ch
ị
u trách nhi
ệ
m h
ữ
u h
ạ
n trong ph
ạ
m vi s
ố
ti

ề
n c
ổ
ph
ầ
n m
ì
nh
đã
xu
ấ
t v
ố
n và c
ổ
đông
đượ
c quy
ề
n t
ự
do sang nh
ượ
ng l
ạ
i c
ổ
ph
ầ
n thông qua

vi
ệ
c mua bán các c
ổ
phi
ế
u.
Theo lu
ậ
t công ty
ở
n
ướ
c ta, công ty c
ổ
ph
ầ
n là công ty trong đó
-S
ố
thành viên g
ọ
i là c
ổ
đông mà công ty ph
ả
i có trong su
ố
t th
ờ

i gian
ho
ạ
t
độ
ng ít nh
ấ
t là b
ả
y.
-V
ố
n đi
ề
u l
ệ
c
ủ
a công ty
đượ
c chia thành nhi
ề
u ph
ầ
n b
ằ
ng nhau g
ọ
i là
c

ổ
ph
ầ
n. Giá tr
ị
m
ỗ
i c
ổ
ph
ầ
n g
ọ
i là m
ệ
nh giá c
ổ
phi
ế
u. M
ỗ
i c
ổ
đông có th
ể

mua m
ộ
t ho
ặ

c nhi
ề
u c
ổ
phi
ế
u.
-C
ổ
phi
ế
u
đượ
c phát hành có th
ể
ghi tên ho
ặ
c không ghi tên. C
ổ
phi
ế
u
c
ủ
a sáng l
ậ
p viên, c
ủ
a thành viên h
ộ

i
đồ
ng qu
ả
n tr
ị
ph
ả
i là nh
ữ
ng c
ổ
phi
ế
u có
ghi tên.
-C
ổ
phi
ế
u không ghi tên
đượ
c t
ự
do chuy
ể
n nh
ượ
ng. C
ổ

phi
ế
u có ghi
tên ch
ỉ

đượ
c chuy
ể
n nh
ượ
ng n
ế
u
đượ
c s
ự

đồ
ng
ý
c
ủ
a h
ộ
i
đồ
ng qu
ả
n tr

ị
.
-Công ty c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c t
ự
do
đặ
t tên, trên b
ả
ng hi
ệ
u, hoá đơn, qu
ả
ng
cáo, báo cáo, tài li
ệ
u gi
ấ
y t
ờ
giao d
ị
ch khác c
ủ
a công ty

đề
u ph
ả
i ghi tên công
ty kèm theo ch
ữ
“Công ty c
ổ
ph
ầ
n” và v
ố
n đi
ề
u l
ệ
.
2- Th
ế
nào là c
ổ
ph
ầ
n hoá


3
C
ổ
ph

ầ
n hoá là chuy
ể
n th
ể
m
ộ
t doanh nghi
ệ
p t
ừ
d
ạ
ng chưa là công ty
c
ổ
ph
ầ
n thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
Ví d
ụ
:
Chuy
ể
n doanh nghi
ệ

p Nhà n
ướ
c thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
Chuy
ể
n công ty TNHH thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
Chuy
ể
n công ty liên doanh thành công ty c
ổ
ph
ầ
n.
3-M
ụ
c tiêu c
ủ
a c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi

ệ
p
-Huy
độ
ng v
ố
n c
ủ
a cán b
ộ
công nhân viên trong doanh nghi
ệ
p; cá
nhân, các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
trong n
ướ
c và n
ướ
c ngoài
để

đầ
u tư,
đổ
i m

ớ
i công
ngh
ệ
, phát tri
ể
n doanh nghi
ệ
p.
-T
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n
để
nh
ữ
ng ng
ườ
i góp v
ố
n và cán b
ộ
công nhân viên
trong doanh nghi
ệ
p c
ổ

ph
ầ
n, nâng cao vai tr
ò
làm ch
ủ
th
ự
c s
ự
, t
ạ
o thêm
độ
ng
l
ự
c thúc
đẩ
y doanh nghi
ệ
p kinh doanh có hi
ệ
u qu
ả
.
4-
Đố
i t
ượ

ng doanh nghi
ệ
p
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá
Ngh
ị

đị
nh 28/CP ngày 7/5/1996 c
ủ
a Chính ph
ủ

đã
quy
đị
nh tiêu chu
ẩ
n
để
ch
ọ
n m
ộ
t s

ố
doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
để
c
ổ
ph
ầ
n hoá.
-Các doanh nghi
ệ
p có quy mô v
ừ
a và nh
ỏ

-Nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p đang kinh doanh có l
ã
i ho
ặ
c tr
ướ
c m

ắ
t tuy có g
ặ
p
khó khăn nhưng tri
ể
n v
ọ
ng s
ẽ
ho
ạ
t
độ
ng t
ố
t.
-Không thu
ộ
c di
ệ
n các doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c c
ầ
n thi
ế
t ph

ả
i gi
ữ
100%
v
ố
n
đầ
u tư c
ủ
a Nhà n
ướ
c.
Căn c
ứ
lu
ậ
t doanhnghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
đã

đượ
c qu
ố
c h
ộ
i khoá IX, k

ỳ
h
ọ
p
th
ứ
VII thông qua ngày 20 tháng 04 năm 1995
để
phân lo
ạ
i doanh nghi
ệ
p th
ì

có th
ể
phân ra:
Lo
ạ
i 1: Nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c tr
ự
c ti
ế

p ph
ụ
c v
ụ
an ninh, qu
ố
c
ph
ò
ng, m
ộ
t s
ố
doanh nghi
ệ
p trong m
ộ
t s
ố
l
ĩ
nh v
ự
c
độ
c quy
ề
n (đi
ệ
n, xăng d

ầ
u,
vi
ễ
n thông,
đườ
ng s
ắ
t, b
ả
o hi
ể
m, ngân hàng) m
ộ
t s
ố
daonh nghi
ệ
p công ích
ph
ụ
c v
ụ

đờ
i s
ố
ng s
ả
n xu

ấ
t (n
ướ
c máy ph
ụ
c v
ụ
sinh ho
ạ
t, v
ệ
sinh môi tr
ườ
ng.
Nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p này không c
ổ
ph
ầ
n hoá.


4
Lo
ạ
i 2: Nh
ữ

ng doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c trong m
ộ
t s
ố
ngành then ch
ố
t
có tác d
ụ
ng đi
ề
u ph
ố
i kinh t
ế
ho
ặ
c chi ph
ố
i th
ị
tr
ườ
ng (xi măng, phân bón),
m
ộ

t s
ố
l
ĩ
nh v
ự
c thương m
ạ
i, xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u d
ặ
c bi
ệ
t… tr
ướ
c m
ắ
t chưa c
ổ

ph
ầ
n hoá nh
ữ
ng doanh nghi

ệ
p này, ho
ặ
c n
ế
u có th
ì
ch
ỉ
c
ổ
ph
ầ
n hoá m
ộ
t s
ố
b
ộ

ph
ậ
n nh
ỏ
(phân x
ưở
ng s
ả
n xu
ấ

t, m
ộ
t s
ố
công ty nh
ỏ
mang tính h
ỗ
tr
ợ
). Khi c
ổ

ph
ầ
n hoá nh
ấ
t thi
ế
t Nhà n
ướ
c ph
ả
i n
ắ
m gi
ữ
trên 50% t
ổ
ng s

ố
v
ố
n.
Lo
ạ
i 3: M
ộ
t s
ố
doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c trong l
ĩ
nh v
ự
c ph
ụ
c v
ụ
công
c
ộ
ng, có quy mô v
ừ
a ho
ặ
c nh

ỏ
(s
ả
n xu
ấ
t hàng tiêu dùng, khách s
ạ
n, du l
ị
ch,
các xí nghi
ệ
p s
ả
n xu
ấ
t r
ượ
u, bia, thu
ố
c lá, v
ậ
n t
ả
i
đườ
ng b
ộ
,
đườ

ng sông…)
Nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p này có th
ể
c
ổ
ph
ầ
n hoá, nhưng nhà n
ướ
c v
ẫ
n gi
ữ
t
ỷ
l
ệ
c
ổ

ph
ầ
n chi ph
ố
i (trên 30%)
Lo

ạ
i 4: Nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p khác, không có
ý
ngh
ĩ
a quan tr
ọ
ng v
ề

qu
ố
c k
ế
dân sinh, không có vai tr
ò
chi ph
ố
i th
ị
tr
ườ
ng (may m
ặ
c, s
ả

n xu
ấ
t v
ậ
t
li
ệ
u xây d
ự
ng, v
ậ
n t
ả
i nh
ỏ
, các c
ử
a hàng thương nghi
ệ
p.v.v ) C
ầ
n ti
ế
n hành
c
ổ
ph
ầ
n hoá các doanh nghi
ệ

p này và Nhà n
ướ
c có th
ể
không ho
ặ
c gi
ữ
m
ộ
t t
ỷ

l
ệ
c
ổ
phi
ế
u nh
ỏ
theo quy
đị
nh hi
ệ
n nay d
ướ
i 10%.
5-Nh
ữ

ng h
ì
nh th
ứ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá, và cơ quan có th
ẩ
m quy
ề
n quy
ế
t
đị
nh danh sách doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá thành công ty c
ổ

ph
ầ
n.

a)Nh
ữ
ng h
ì
nh th
ứ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá
Có 3 h
ì
nh th
ứ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá
đã
quy
đị
nh trong Ngh
ị

đị
nh 28/CP ngày
7/5/1996 c
ủ

a Chính ph
ủ
đó là
-Gi
ữ
nguyên giá tr
ị
hi
ệ
n có c
ủ
a doanh nghi
ệ
p, phát hành c
ổ
phi
ế
u theo
quy
đị
nh nh
ằ
m thu hút thêm v
ố
n
để
phát tri
ể
n doanh nghi
ệ

p
-Bán m
ộ
t ph
ầ
n giá tr
ị
hi
ệ
n có c
ủ
a doanh nghi
ệ
p
-Tách m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n DNNN (phân x
ướ
ng, xí nghi
ệ
p,
độ
i s
ả
n xu
ấ

t, v
ậ
n
t
ả
i )
đủ
đi
ề
u ki
ệ
n
để
c
ổ
ph
ầ
n hoá.
Vi
ệ
c xác
đị
nh giá tr
ị
doanh nghi
ệ
p d
ự
a trên nguyên t
ắ

c:


5
-Giá tr
ị
doanh nghi
ệ
p ph
ả
i do m
ộ
t h
ộ
i
đồ
ng th
ẩ
m
đị
nh có quy
ề
n thông
qua.
-Giá tr
ị
c
ủ
a doanh nghi
ệ

p
ở
th
ờ
i đi
ể
m đưa ra c
ổ
ph
ầ
n hoá là giá tr
ị
th
ự
c
c
ủ
a doanh nghi
ệ
p mà ng
ươì
bán (Nhà n
ướ
c) và ng
ườ
i mua c
ổ
ph
ầ
n có th

ể

ch
ấ
p nh
ậ
n
đượ
c.
-Căn c
ứ
xác
đị
nh giá tr
ị
doanh nghi
ệ
p là b
ả
n ki
ể
m kê tài s
ả
n, văn b
ả
n
giao v
ố
n có tính các h
ệ

s
ố
đi
ề
u ch
ỉ
nh tăng, gi
ả
m theo th
ờ
i giá do B
ộ
tài chính
h
ướ
ng d
ẫ
n và theo k
ế
t qu
ả
phân tích, đánh giá th
ự
c tr
ạ
ng c
ủ
a doanh nghi
ệ
p

nhà n
ướ
c
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá. Th
ự
c tr
ạ
ng c
ủ
a doanh nghi
ệ
p g
ồ
m; Th
ự
c tr
ạ
ng
v
ề
tri
ể
n v
ọ
ng tài chính, th

ự
c tr
ạ
ng v
ề
công ngh
ệ
c
ủ
a doanh nghi
ệ
p và nh
ữ
ng
ưu th
ế
v
ề
c
ạ
nh tranh c
ủ
a doanh nghi
ệ
p, các y
ế
u t
ố
th
ị

tr
ườ
ng khác như kh
ả

năng sinh l
ờ
i, trong nh
ữ
ng năm s
ắ
p t
ớ
i c
ủ
a ngành kinh doanh trên th
ị
tr
ườ
ng
trong n
ướ
c và qu
ố
c t
ế
, uy tín, hi
ệ
u qu
ả

kinh t
ế
th
ự
c t
ế
hi
ệ
n nay c
ủ
a doanh
nghi
ệ
p., th
ự
c tr
ạ
ng v
ề

đấ
t đai (h
ệ
s
ố
l
ợ
i th
ế
c

ủ
a doanh nghi
ệ
p). H
ệ
s
ố
l
ợ
i th
ế

c
ủ
a doanh nghi
ệ
p là v
ị
trí
đị
a l
ý
thu
ậ
n ti
ệ
n, nh
ã
n mác có uy tín, tr
ì

nh
độ
qu
ả
n
l
ý
t
ố
t, hi
ệ
u qu
ả
kinh doanh
đượ
c tính vào giá tr
ị
doanh nghi
ệ
p khi ti
ế
n hành
c
ổ
ph
ầ
n hoá.
b) Cơ quan có th
ẩ
m quy

ề
n quy
ế
t
đị
nh danh sách DNNN
để
c
ổ
ph
ầ
n hoá
thành công ty c
ổ
ph
ầ
n.
Căn c
ứ
vào đi
ề
u ki
ệ
n quy
đị
nh t
ạ
i Đi
ề
u & Ngh

ị

đị
nh 28/CP ngày 7/5/96
các B
ộ
tr
ưở
ng, th
ủ
tr
ưở
ng cơ quan ngang b
ộ
, th
ứ
tr
ưở
ng cơ quan thu
ộ
c Chính
ph
ủ
, Ch
ủ
t
ị
ch u
ỷ
ban nhân dân t

ỉ
nh, thành ph
ố
tr
ự
c thu
ộ
c trung ương sau khi
nh
ấ
t trí v
ớ
i ban cán s
ự

Đả
ng h
ợ
ac t
ỉ
nh u
ỷ
(thành u
ỷ
) quy
ế
t
đị
nh danh sách
m

ộ
t s
ố
doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
để
c
ổ
ph
ầ
n hoá .
Th
ẩ
m quy
ề
n quy
ế
t
đị
nh th
ự
c hi
ệ
n c
ổ
ph
ầ

n hoá DNNN
đượ
c quy đinh
nha sau:
-
Đố
i v
ớ
i nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p có v
ố
n Nhà n
ướ
c trên 10 t
ỷ

đồ
ng, B
ộ

tr
ưở
ng các b
ộ
, Ch
ủ
t

ị
ch u
ỷ
ban nhân dân các c
ấ
p t
ỉ
nh xây d
ự
ng phương án c
ổ

ph
ầ
n hoá g
ử
i v
ề
Ban ch
ỉ

đạ
o Trung ưoưng
để
tr
ì
nh Th
ủ
t
ướ

ng Chính Ph
ủ

để



6
phê duy
ệ
t cho phép th
ự
c hi
ệ
n d
ướ
i s
ự
tham gia ch
ỉ

đạ
o tr
ự
c ti
ế
p c
ủ
a Ban ch
ỉ

đạ
o trung ương co
ỏ
ph
ầ
n hoá.
-
Đố
i v
ớ
i nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p có v
ố
n Nhà n
ướ
c t
ừ
10 t
ỷ

đồ
ng tr
ở

xu
ố

ng, B
ộ
tr
ưở
ng và Ch
ủ
t
ị
ch u
ỷ
ban nhân dân t
ỉ
nh, (thành ph
ố
) tr
ự
c thu
ộ
c
trung ương t
ổ
ch
ứ
c th
ự
c hi
ệ
n c
ổ
ph

ầ
n hoá trên cơ s
ở
Ngh
ị

đị
nh 28/CP và
h
ướ
ng d
ẫ
n ki
ể
m tra c
ủ
a các B
ộ
có liên quan, d
ướ
i s
ự
h
ướ
ng d
ẫ
n, theo d
õ
i,
giám sát c

ủ
a ban ch
ỉ

đạ
o Trung ương c
ổ
ph
ầ
n hoá
-
Đố
i v
ớ
i vi
ệ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p thành viên t
ổ
ng công ty Nhà
n
ướ
c do th
ủ
t

ướ
ng chính ph
ủ
quy
ế
t
đị
nh thành l
ậ
p, H
ộ
i
đồ
ng qu
ả
n tr
ị
xây
d
ự
ng phương án c
ổ
ph
ầ
n hoá g
ử
i v
ề
ban ch
ỉ

đạ
o Trung ương c
ổ
ph
ầ
n hoá
để

thưcj hi
ệ
n d
ướ
i s
ự
tham gia tr
ự
c ti
ế
p c
ủ
a Ban ch
ỉ

đạ
o trung ương c
ổ
ph
ầ
n hoá.

6-Nh
ữ
ng ưu
đã
i mà doanh nghi
ệ
p
đượ
c h
ưở
ng sau khi c
ổ
ph
ầ
n
hoá.
Đượ
c gi
ả
m thu
ế
l
ợ
i t
ứ
c 50% trong 2 năm liên ti
ế
p sau khi chuy
ể
n sang

ho
ạ
t
độ
ng theo lu
ậ
t công ty.
Đượ
c s
ử
d
ụ
ng qu
ỹ
khen th
ưở
ng- phúc l
ợ
i chia cho cán b
ộ
công nhân
viên mua c
ổ
phi
ế
u
Đượ
c mi
ễ
n l

ệ
phí tr
ướ
c b
ạ

đố
i v
ớ
i vi
ệ
c chuy
ể
n nh
ữ
ng tài s
ả
n thu
ộ
c
quy
ề
n qu
ả
n l
ý
và s
ử
d
ụ

ng c
ủ
a doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá thành s
ở

h
ữ
u c
ủ
a công ty c
ổ
ph
ầ
n.
Đượ
c ti
ế
p t
ụ
c vay v
ố
n t

ạ
i ngân hàng thương m
ạ
i c
ủ
a Nhà n
ướ
c theo cơ
ch
ế
và l
ã
i su
ấ
t áp d
ụ
ng
đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c.
Đượ
c ti
ế
p t
ụ

c xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u hàng hoá theo ch
ế

độ
quy
đị
nh c
ủ
a Nhà
n
ướ
c.
Các kho
ả
n chi phí h
ợ
p l
ý
và c
ầ
n thi
ế
t cho quá tr
ì

nh c
ổ
ph
ầ
n hoá
đượ
c
tính vào giá tr
ị
doanh nghi
ệ
p do B
ộ
tài chính quy
đị
nh.
7-
Đố
i t
ượ
ng mua c
ổ
phi
ế
u và cơ quan qu
ả
n l
ý
vi
ệ

c phát hành c
ổ

phi
ế
u c
ủ
a các doanh nghi
ệ
p c
ổ
ph
ầ
n hoá


7
Nh
ữ
ng ng
ườ
i sau đây có quy
ề
n mua c
ổ
phi
ế
u c
ủ
a doanh nghi

ệ
p c
ổ

ph
ầ
n hoá
-Các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
cs tư cách pháp nhân
-Các t
ổ
ch
ứ
c x
ã
h
ộ
i
đượ
c pháp lu
ậ
t công nh
ậ
n.
-Công dân Vi

ệ
t nam t
ừ
18 tu
ổ
i tr
ở
lên.
-Vi
ệ
c bán c
ổ
phi
ế
u cho các t
ổ
ch
ứ
c cá nhân n
ướ
c ngoài theo quy
đị
nh
riêng c
ủ
a chính ph
ủ
.
C
ổ

phi
ế
u
đượ
c bán công khai t
ạ
i doanh nghi
ệ
p c
ổ
ph
ầ
n hoá ho
ặ
c bán
thông qua các ngân hàng thương m
ạ
i và các công ty tài chính
đượ
c ch
ỉ

đị
nh.
S
ố
ti
ề
n thu
đượ

c t
ừ
bán c
ổ
phi
ế
u ch
ỉ

đượ
c s
ử
d
ụ
ng
để

đầ
u tư phát tri
ể
n doanh
nghi
ệ
p nhà n
ướ
c.
Quy
ề
n s
ở

h
ữ
u và m
ọ
i quy
ề
n l
ợ
i h
ợ
p pháp c
ủ
a ng
ườ
i mua c
ổ
phi
ế
u
đượ
c
Nhà n
ướ
c b
ả
o v
ệ
theo quy
đị
nh t

ạ
i đi
ề
u 6 và đi
ề
u 175 c
ủ
a B
ộ
lu
ậ
t dân s
ự
và
theo các quy
đị
nh khác c
ủ
a pháp lu
ậ
t hi
ệ
n hành.
Tr
ậ
t t
ự
ưu tiên v
ề
bán c

ổ
phi
ế
u như sau:
-Th
ứ
nh
ấ
t là bán cho công nhân viên ch
ứ
c đang làm vi
ệ
c t
ạ
i doanh
nghi
ệ
p, m
ộ
t s
ố
công nhân viên ch
ứ
c có hàon c
ả
nh khó khăn
đượ
c ưu tiên tr
ả

ch
ậ
m ti
ề
n mua c
ổ
phi
ế
u không quá 12 tháng. Danh sách công nhân viên ch
ứ
c
này do Công đoàn xét ch
ọ
n và công b
ố
công khai.
-Th
ứ
hai là các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i trong n
ướ

c,
đặ
c bi
ệ
t là các đơn v
ị

kinh t
ế
như ngân hàng, công ty b
ả
o hi
ể
m, công ty tài chính.
Th
ứ
ba là các cá nhân trong n
ướ
c.
Cơ quan qu
ả
n l
ý
vi
ệ
c phát hành c
ổ
phi
ế
u c

ủ
a các doanh nghi
ệ
p c
ổ
ph
ầ
n
hoá: B
ộ
tài chính th
ố
ng nh
ấ
t qu
ả
n l
ý
vi
ệ
c phát hành c
ổ
phi
ế
u
ở
các doanh
nghi
ệ
p c

ổ
ph
ầ
n hoá.
Đì
nh ch
ỉ
vi
ệ
c phát hành c
ổ
phi
ế
u khi công ty c
ổ
ph
ầ
n vi
ph
ạ
m các quy
đị
nh hi
ệ
n hành.
Vi
ệ
c qu
ả
n l

ý
v
ố
n Nhà n
ướ
c t
ạ
i công ty c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n như sau:
-Chuy
ể
n toàn b
ộ
doanh nghi
ệ
p
độ
c l
ậ
p thành công ty c
ổ

ph
ầ
n. T
ổ
ng
c
ụ
c tr
ưở
ng t
ổ
ng c
ụ
c qu
ả
n l
ý
v
ố
n và tài s
ả
n Nhà n
ướ
c t
ạ
i doanh nghi
ệ
p c
ử

8
ng
ườ
i tr
ự
c ti
ế
p quanr l
ý
v
ố
n c
ủ
a Nhà n
ướ
c t
ạ
i công ty c
ổ
ph
ầ
n, sau khi tho
ả

thu
ậ
n
-Chuy

ể
n m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n c
ủ
a doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
độ
c l
ậ
p, t
ổ
ng công
ty Nhà n
ướ
c thành công ty c
ổ
ph
ầ
n.
Trên đây là m
ộ
t s

ố
n
ộ
i dung cơ b
ả
n v
ề
c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà
n
ướ
c, tuy nhiên do gi
ớ
i h
ạ
n c
ủ
a bài vi
ế
t cho nên em ch
ỉ
nêu lên
đượ
c nh
ữ

ng
đi
ế
m chính trong n
ộ
i dung co
ỏ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c. Ngoài ra
c
ò
n r
ấ
t nhi
ề
u v
ấ
n
đề
khác liên quan
đế
n quá tr
ì
nh c
ổ

ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p
Nhà n
ướ
c như; ch
ế

độ
chính sách
đố
i v
ớ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ế
p tr
ướ
c
khi ti
ế
n hành c
ổ
ph
ầ
n hoá, nh
ữ

ng ưu
đã
i mà ng
ườ
i lao
độ
ng
đượ
c h
ưở
ng sau
khi doanh nghi
ệ
p
đã

đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá., vai tr
ò
ch
ứ
c năng c
ủ
a Công Đoàn
trong doanh nghi
ệ

p c
ổ
ph
ầ
n hoá…v v ho
ặ
c nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
liên quan
đế
n th
ị

tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán khi doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
đượ
c phép tham gia d
ướ
i

h
ì
nh th
ứ
c công ty c
ổ
ph
ầ
n
II-T
HỰC

TRẠNG

CỔ

PHẦN
HOÁ DOANH
NGHIỆP
NHÀ
NƯỚC

Ở

NƯỚC

TA-
MỘT
VÍ
DỤ

CỤ

THỂ
MÀ SINH VIÊN
ĐƯỢC

BIẾT
.
T
ừ
năm 1999, khi H
ộ
i
đồ
ng b
ộ
tr
ưở
ng (nay là Chính ph
ủ
) ra quy
ế
t
đị
nh
143/HĐBT ngày 10/5/1990 cho phép thí đi
ể
m chuy
ể

n m
ộ
t s
ố
doanh nghi
ệ
p
Nhà n
ướ
c thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
đế
n tháng 12/ 2000 m
ớ
i có 636 DNNN và b
ộ

ph
ậ
n DNNN
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n c
ổ

ph
ầ
n hoá ho
ặ
c các h
ì
nh th
ứ
c chuy
ể
n
đổ
i khác.
C
ụ
th
ể
s
ố
doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá nh

ữ
ng năm 1990- 1992 là
0, giai đo
ạ
n 1992-1995 là 7, năm 1996 là 6, năm 1997 là 7, năm 1998 là 100,
năm 1999 là 250, năm 200 là 212 và 5 tháng
đầ
u năn 2001 là 54…
Trong s
ố
636 DNNN
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá, chuy
ể
n sang ho
ạ
t
độ
ng theo
lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p th
ì
45,5% thu

ộ
c l
ĩ
nh v
ự
c công nghi
ệ
p và xây d
ự
ng, 37,7%
thu
ộ
c d
ị
ch v
ụ
thương m
ạ
i, 10,7% thu
ộ
c giao thông v
ậ
n t
ả
i, hơn 5% thu
ộ
c các
l
ĩ
nh v

ự
c c
ò
n l
ạ
i. Như v
ậ
y hi
ẹ
n nay trên th
ự
c t
ế
chúng ta m
ớ
i ch
ỉ
c
ổ
ph
ầ
n hoá
đượ
c 11% trên t
ổ
ng s
ố
doanh nghi
ệ
p Nhà n

ướ
c.


9
Hoà chung vào xu th
ế
chung c
ủ
a c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c,
Liên hi
ệ
p v
ậ
n t
ả
i Gemadept là m
ộ
t trong năm đơn v
ị
c
ủ

a ngành v
ậ
n t
ả
i
đườ
ng
bi
ể
n c
ủ
a Vi
ệ
t nam
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá, nhưng t
ớ
i nay k
ế
t qu
ả
v
ẫ
n chưa
đượ
c là

bao nhiêu. Hi
ệ
n nay ngành v
ậ
n t
ả
i
đườ
ng bi
ể
n Vi
ệ
t nam đang t
ừ
ng b
ướ
c thúc
đẩ
y quá tr
ì
nh c
ổ
ph
ầ
n hoá nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p thành viên thu
ộ

c t
ổ
ng công ty
công nghi
ệ
p tàu thu
ỷ
Vi
ệ
t nam.
Bên c
ạ
nh nh
ữ
ng n
ỗ
l
ự
c mà liên hi
ệ
p Gemadept
đã

đạ
t
đượ
c trong th
ờ
i
gian qua, Nhà n

ướ
c c
ũ
ng c
ầ
n có nh
ữ
ng ch
ủ
trương chính sách
để
nh
ữ
ng
doanh nghi
ệ
p
đã

đượ
c c
ổ
ph
ầ
n hoá ho
ạ
t
độ
ng ngày m
ộ

t hi
ệ
u qu
ả
hơn, bên
c
ạ
nh đó nh
ằ
m khuy
ế
n khích và t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n cho các doanh nghi
ệ
p c
ò
n l
ạ
i
trong ngành v
ậ
n t
ả
i dd
ườ

ng bi
ể
n nói riêng và các doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c nói
chung ti
ế
n hành c
ổ
ph
ầ
n hoá.
Như v
ậ
y, c
ổ
ph
ầ
n hoá doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c là m
ộ
t chi
ế
n l
ượ

c c
ả
i
cách doanh nghi
ệ
p .
Quy lu
ậ
t t
ấ
t y
ế
u s
ẽ
d
ẫ
n
đế
n phá s
ả
n hàng lo
ạ
t các doanh nghi
ệ
p v
ừ
a và
nh
ỏ
n

ế
u nhà n
ướ
c không có mo
ọ
t chi
ế
n l
ượ
c h
ỗ
tr
ợ
toàn di
ệ
n, n
ế
u chính b
ả
n
thân các doanh nghi
ệ
p này không ch
ủ

độ
ng t
ì
m ki
ế

m nh
ữ
ng phương th
ứ
c liên
k
ế
t r
ộ
ng l
ớ
n thay cho h
ì
nh th
ứ
c liên k
ế
t “tay đôi” ph
ổ
bi
ế
n hi
ệ
n nay.
M
ộ
t phương th
ứ
c lliên k
ế

t
đượ
c
đề
xu
ấ
t và h
ì
nh thành nh
ữ
ng nhóm
doanh nghi
ệ
p có h
ạ
y nhân n
ò
ng c
ố
t đó là là m
ộ
t doanh nghi
ệ
p l
ớ
n d
ướ
i d
ạ
ng

công ty c
ổ
ph
ầ
n










10











11

K

ẾT

LUẬN


Mu
ố
n doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c th
ự
c s
ự
m
ạ
nh
để
cùng v
ớ
i các y
ế
u t
ố

khác c
ấ
u thành kinh t
ế

nhà n
ướ
c gi
ữ
vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o trong n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u
thành ph
ầ
n th
ì
không có cách nào khác là ph
ả
i ti
ế
p t
ụ
c
đẩ
y m

ạ
nh, s
ắ
p x
ế
p,
đổ
i
m
ớ
i và phát tri
ể
n doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c, mà trong đó c
ổ
ph
ầ
n hoá là m
ộ
t
bi
ệ
n pháp r
ấ
t quan tr
ọ
ng. Ngh

ị
quy
ế
t
đạ
i h
ộ
i l
ầ
n th
ứ
IX c
ủ
a
Đả
ng, ph
ầ
n nói v
ề

đườ
ng l
ố
i chi
ế
n l
ượ
c phát tri
ể
n kinh t

ế
- x
ã
h
ộ
i m
ộ
t l
ầ
n n
ữ
a nh
ấ
n m
ạ
nh:
“Trong 5 năm t
ớ
i 2001-2005, cơ b
ả
n hoàn thành vi
ệ
c c
ủ
ng c
ố
,
đổ
i m
ớ

i và
nâng cao hi
ệ
u qu
ả
ho
ạ
t
độ
ng các doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c hi
ệ
n có”, “Th
ự
c
hi
ệ
n t
ố
t ch
ủ
trương c
ổ
ph
ầ
n hoá và đa d
ạ

ng hoá s
ở
h
ữ
u
đố
i v
ớ
i các doanh
nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c không c
ầ
n năm 100% v
ố
n”.