Giáo án điện tử môn sinh học: Sinh học lớp 12- Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào doc

Bài 19:
TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG
PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG
NGHỆ TẾ BÀO
1.Quy trình
Gồm 3 bước:
+ Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây ĐB
+Chọn lọc các cá thể ĐB có kiểu hình mong
muốn
+ Tạo dòng thuần chủng
*Phương pháp này thích hợp đối với VSV và
TV đặc biệt hiệu quả đối với VSV
nho chanh
I. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
2. Ứng dụng
* Ở VSV : Có hiệu quả cao
* Ở TV: Gây ĐB đa bội ở TV khai thác cơ quan sinh
dưỡng,không gây ĐB đa bội ở TV khai thác hạt
* Ở ĐV: -Ở ĐV bậc thấp gây ĐB ở ruồi giấm
- Ở ĐV bậc cao không gây ĐB


3. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
3. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam




*Gây đột biến bằng tác nhân vật lí:
- Ở VSV: Xử lí bào tử nấm Penicllium 
chủng Penicillum có hoạt tính

Peniciline tăng gấp 200 lần dạng ban
đầu.
Xử lí các tác nhân lí hóa thu được
nhiều chủng VSV, lúa đậu tương có
nhiều đặc tính quý
- Xử dụng cônxisin tạo được dâu tằm
tứ bội, nho chanh
- Dùng tia gmama tao Giống lúa Mộc tuyền đột biến  MT1 có
nhiều đặc tính quí:chín sớm nên rút ngắn thời gian canh tác,
thấp và cứng cây, chịu chua và phèn nên có thể trồng ở
nhiều vùng khác nhau, năng suất tăng 15-25%.
- Tạo giống Ngô DT6 (là kết quả lai giống
có chọn lọc giữa 12
có chọn lọc giữa 12
dòng đột biến tạo ra DT6)
dòng đột biến tạo ra DT6)chín sớm, năng suất cao, hàm
lượng Prôtein tăng 1,5%
* Gây đột biến bằng tác nhân hóa học:

Dưa hấu,Nho (3n): không hạt và nâng cao hàm lượng đường
Dưa hấu tam
bội
Bưởi tam bội không hạt Nho tam bội
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
Thể tứ bội ở dâu tây
4n
Đề xuất cách thức
nhận biết sơ bộ cây
tứ bôi trong số các

câu lưỡng bội
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1.Công nghệ tế bào thực vật
Dung hợp 2 tế bào trần khác loài
2n= 24
(2n)
Cây lai
72 NST (24+48)
TB lai
72 NST (24+48)
Dung hợp tế
bào chất, nhân
Loại bỏ
thành
xenlulozo
(2n)
2n= 48
Nuôi cấy tế bào
lai
kết quả của phương pháp dung hợp
2 tế bào trần khác loài
Khoai tây
Cà
chua
TB Mẹ Hạt Phấn
A
a
A

a
Giảm
phân
Hạt phấn đơn
bội (n)
Môi trường
nhân tạo
Dòng tế bào(a)
Dòng tế bào(A)
Chọn
lọc
Cây aa
Cây a
Dòng a
Lưỡng
bội hóa
Hai loại giao tử: A và a
TB đơn bội->Mô đơn bội ->Cây đơn bội Cây lưỡng bội hoàn chỉnh
Nội dung Dung hợp TB trần(Lai TB
sinh dưỡng(xô ma)
Nuôi cấy hạt
phấn,noãn Nuôi cấy mô( tế bào)
Nguồn NL
ban
đầu
Cách tiến
hành
Ứng dụng
TB SD Mô , TB Thực vật
Noãn ,hạt phấn

chưa
thụ tinh
- Loại bỏ thành TB của
TB khác loài(tb trần)
- Cho TB trần vào
mt đặc biệt->dung hợp->
TB lai
- TBlai vào mt
nuôi cấy đặc biệt->
cây lai khác loài
-
Nuôi cấy hạt phấn
,noãn chưa thụ tinh
trong ống nghiệm
-> cây đơn bội
-
TB đơn bội(cây
đơn bội) nuôi cấy
trong ống nghiệm
->mô đơn bội ->
cây lưỡng bội
Lấy mô, TB nuôi
cấy trong ống nghiệm
-> tái sinh thành cây
-Nhân nhanh các
giống quý
Nhân nhanh
thành nhiều cây
Tạo giống cây trồng
có KG đồng hợp tử

về tất cả các KG
2.Công nghệ tế bào
động vật
a.Nhân bản vô tính
-Các bước tiến hành
+Tách tế bào tuyến vú của
cừu cho nhân, nuôi trong
phòng thí nghiệm.
+ Tách tế bào trứng cuả cừu
khác loại bỏ nhân của tế bào
này.
+ Chuyển nhân của tế bào
tuyến vú vào tế bào trứng đã
bỏ nhân.
+ Nuôi cấy trên môi trường
nhân tạo để trứng phát triển
thành phôi.
+Chuyển phôi vào tử cung
của cừu mẹ khác để nó
mang thai.=>sinh ra cừu con
b. Công nghệ cấy truyền phôi
Cắt phôi
Cắt phôi
Nhiều vật nuôi cái mang phôi
Nhiều vật nuôi cái mang phôi
Có thể tạo ra nhiều
cơ thể có các KG giống
Nêu vai trò và ý nghĩa
của công nghệ cấy

truyền phôi?
Thế nào là
cấy truyền
phôi?