Sự cần thiết tăng cường vai trò kinh tế của Nhà nứơc Việt nam trong cơ chế mới pdf

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
1
1

L
Ờ
I M
Ở
Đ
Ầ
U

Cùng v
ớ
i quá tr
ì
nh phát tri
ể
n và h
ộ
i nh
ậ
p kinh t
ế
c

ủ
a đ
ấ
t nư
ớ
c đ
ố
i v
ớ
i khu
v
ự
c và th
ế
gi
ớ
i, Vi
ệ
t Nam c
ũ
ng đang trên con đu
ờ
ng xây d
ự
ng m
ộ
t n
ề
n kinh t
ế

th
ị
trư
ờ
ng đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN theo ch
ủ
ngh
ĩ
a Mac- Lenin và tư tư
ở
ng H
ồ
Chí
Minh. Mu
ố
n đ
ạ
t đư
ợ
c nh
ữ
ng m
ụ
c tiêu trên th
ì

phát tri
ể
n kinh t
ế
là y
ế
u t
ố
quan
tr
ọ
ng nh
ấ
t và đóng vai tr
ò
quy
ế
t đ
ị
nh. Trong đó, vai tr
ò
qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a Nhà
nư
ớ

c c
ầ
n đu
ợ
c tăng cư
ờ
ng và đ
ổ
i m
ớ
i sao cho phù h
ợ
p v
ớ
i cơ ch
ế
kinh t
ế
m
ớ
i.
Phát tri
ể
n kinh t
ế
c
ũ
ng ph
ả
i đi đôi v

ớ
i b
ả
o đ
ả
m công b
ằ
ng văn minh và ti
ế
n b
ộ
x
ã

h
ộ
i. Tăng cu
ờ
ng vai tr
ò
qu
ả
n l
ý
kinh t
ế
là m
ộ
t t
ấ

t y
ế
u khách quan đ
ể
đ
ạ
t đu
ợ
c
m
ụ
c tiêu do Đ
ả
ng ta
đã
đ
ề
ra, đó là: Các ngu
ồ
n v
ậ
t ch
ấ
t – tài chính c
ủ
a x
ã
h
ộ
i

đu
ợ
c huy đ
ộ
ng t
ố
t hơn nh
ằ
m nâng cao đ
ờ
i s
ố
ng v
ậ
t ch
ấ
t và tinh th
ầ
n cho nhân dân
đ
ồ
ng th
ờ
i phát huy n
ề
n dân ch
ủ
XHCN, th
ự
c hi

ệ
n công b
ằ
ng x
ã
h
ộ
i, t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n
và môi tr
ưò
ng thu
ậ
n l
ợ
i cho ho
ạ
t đ
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh, ki
ể

m soát ch
ặ
t ch
ẽ
và
x
ử
lí nghiêm minh các hành vi vi ph
ạ
m pháp lu
ậ
t, b
ả
o đ
ả
m “Cơ ch
ế
th
ị
tru
ờ
ng có
s
ự
qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ

c theo đ
ị
nh hưóng XHCN tr
ở
thành cơ ch
ế
v
ậ
n hành n
ề
n
kinh t
ế
.”
Như v
ậ
y, vi
ệ
c nghiên c
ứ
u vai tr
ò
và các bi
ệ
n pháp tăng c
ưò
ng vai tr
ò
kinh
t

ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c là h
ế
t s
ứ
c quan tr
ọ
ng trong đi
ề
u ki
ệ
n hi
ệ
n nay. Do đó, em đ
ã

ch
ọ
n đ
ề
tài “Tăng cư
ờ
ng vai tr
ò
kinh t
ế

c
ủ
a Nhà nư
ớ
c là nhân t
ố
quan tr
ọ
ng đ
ể

h
ì
nh thành và hoàn thi
ệ
n cơ ch
ế
qu
ả
n lí kinh t
ế
m
ớ
i
ở
nư
ớ
c ta hi
ệ
n nay.”

Nhưng do tr
ì
nh đ
ộ
và ph
ạ
m vi đ
ề
tài c
ò
n h
ạ
n h
ẹ
p nên bài vi
ế
t ch
ắ
c ch
ắ
n
s
ẽ
c
ò
n nhi
ề
u thi
ế
u sót. Em c

ũ
ng chân thành c
ả
m ơn s
ự
ch
ỉ
b
ả
o t
ậ
n t
ì
nh c
ủ
a th
ầ
y
giáo Lê Vi
ệ
t
đã
giúp em hoàn thành đ
ề
án này.


Vai trò kinh tế
c
ủ

a Nhà nư
ớ
c
2
2
N
Ộ
I DUNG
A.S
ự
c
ầ
n thi
ế
t khách quan c
ủ
a vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nu
ớ
c nói chung:
I.L
ị
ch s
ử
ra đ

ờ
i và vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà n
ứ
ơc
T
ừ
khi ra đ
ờ
i đ
ế
n nay, Nhà nư
ớ
c luôn là trung tâm c
ủ
a nh
ữ
ng cu
ộ
c đ
ấ
u
tranh chính tr
ị
. Các th

ế
l
ự
c đ
ả
ng phái bao gi
ờ
c
ũ
ng đ
ặ
t m
ụ
c tiêu cao nh
ấ
t c
ủ
a
m
ì
nh là giành l
ấ
y chính quy
ề
n Nhà nư
ớ
c. Có nhi
ề
u quan đi
ể

m quan ni
ệ
m
khái quát v
ề
ngu
ồ
n g
ố
c và vai tr
ò
c
ủ
a Nhà nu
ớ
c nhưng đa s
ố
h
ọ
đ
ề
u đưa trên
các n
ề
n t
ả
ng là th
ầ
n tính.
ý

đ
ồ
chính tr
ị
c
ủ
a giai c
ấ
p bóc l
ộ
t, đ
ả
ng phái …nên
chưa nêu ra đu
ợ
c đúng và chính xác ngu
ồ
n g
ố
c c
ũ
ng như vai tr
ò
c
ủ
a Nhà
nu
ớ
c.
1.L

ị
ch s
ử
ra đ
ờ
i c
ủ
a Nhà nư
ớ
c:
Theo ch
ủ
ngh
ĩ
a Mac- Lenin th
ì
Nhà nư
ớ
cc ra đ
ồ
i t
ừ
nguyên nhân kinh t
ế
,
nó là s
ả
n ph
ẩ
m c

ủ
a mâu thu
ẫ
n giai c
ấ
p không th
ể
đi
ề
u hoà trong x
ã
h
ộ
i có đ
ố
i
kháng giai c
ấ
p. Lenin cho r
ằ
ng Nhà nu
ớ
c là m
ộ
t b
ộ
máy dùng đ
ể
duy tr
ì

s
ự

th
ố
ng tr
ị
c
ủ
a giai c
ấ
p này v
ớ
i giai c
ấ
p khác. Nhà nu
ớ
c là công c
ụ
b
ả
o v
ệ
quy
ề
n
l
ợ
i c
ủ

a giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
mà tru
ớ
c h
ế
t là quy
ề
n l
ợ
i kinh t
ế
.
B
ấ
t c
ứ
tính ch
ấ
t và đ
ặ
c trưng nào c
ủ
a m
ộ
t nhà m

ớ
i đ
ề
u phù h
ợ
p v
ớ
i
ý
chí
c
ủ
a giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
. Nhà nu
ớ
c là s
ả
n ph
ẩ
m c
ủ
a giai c
ấ
p thông tr
ị

v
ề
kinh t
ế
và
mu
ố
n h
ợ
p phát hoá s
ự
th
ố
ng tr
ị
đó. Nhưng không ph
ả
i Nhà n
ứ
oc ph
ụ
thu
ộ
c vào
ý
trí ch
ủ
quan c
ủ
a giai c

ấ
p th
ố
ng tr
ị
mà ph
ả
i ph
ụ
thu
ộ
c vào tính ch
ấ
t và tr
ì
nh đ
ộ

c
ủ
a l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n xu
ấ
t. L
ị

ch s
ử

đã
ch
ứ
ng minh, do s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c lư
ợ
ng
s
ả
n xu
ấ
t, loài ngư
ờ
i
đã
4 l
ầ
n thay đ
ổ
i quan h

ệ
s
ả
n xu
ấ
t g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i b
ố
ncu
ộ
c
cách m
ạ
ng x
ã
h
ộ
i d
ẫ
n đ
ế
n s
ự
ra
đơìư

n
ố
i ti
ế
p nh
ầ
u c
ủ
a các h
ì
nh thái kinh t
ế
– x
ã

h
ộ
i. Cùng v
ớ
i s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ị
ch s
ử
v

ớ
i 5 h
ì
nh thái kinh t
ế
– x
ã
h
ộ
i. Công x
ã

nguyên thu
ỷ
, chi
ế
m h
ưũ
nô l
ệ
, phong ki
ế
n, tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a là 4 ki
ể

u Nhà nu
ớ
c
khác nhau. Nhà nu
ớ
c ch
ủ
nô là h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i chi
ế
m h
ữ
u nô l
ệ
. Đây là
ki
ể
u nhà nu
ớ
c d
ầ
n lên cao trong l
ị

ch s
ử
.
“ Nhà nu
ớ
c phong ki
ế
n g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i h
ì
nh thái kinh t
ế
– x
ã
h
ộ
i phong
ki
ế
n”
+ Nhà nu
ớ
c tư s
ả
n g

ắ
n li
ề
n v
ớ
i h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a.
Mac
đã
nh
ấ
n m
ạ
nh r
ằ
ng đ
ẩ

y nhanh s
ự
phát tri
ể
n m
ạ
nh m
ẽ
c
ủ
a l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n
xu
ấ
t , giai c
ấ
p tư s
ả
n đx t
ạ
o ra cho nhân lo
ạ
i m
ộ
t l

ự
c lư
ọ
ng m
ớ
i c
ủ
a các v
ậ
t ch
ấ
t
b
ằ
ng t
ấ
t c
ả
các x
ã
h
ộ
i tru
ớ
c c
ộ
ng l
ạ
i.
+ Nhà n

ứ
oc XHCN g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i h
ì
nh thái kinh t
ế
XHCN. Nhà nu
ớ
c
XHCN có b
ả
n ch
ấ
t hoàn toàn v
ớ
i ki
ể
u nhà nu
ớ
c bóc l
ộ
t k
ể
trên . Nó t
ồ

n t
ạ
i trên
cơ s
ở
nguyên t
ắ
c công h
ữ
u nh
ữ
ng tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t ch
ủ
y
ế
u và lao đ
ộ
ng t
ự

nguy
ệ
n . Đó là s
ả

n ph
ẩ
m c
ủ
a nhân dân lao đ
ộ
ng, nh
ằ
m th
ự
c hi
ệ
n s
ứ
m
ệ
nh l
ị
ch
s
ử
là xây d
ự
ng m
ộ
t x
ã
h
ộ
i không c

ò
n áp b
ứ
c, không c
ò
n giai c
ấ
p.


Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
3
3
2.Vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c nói chung
Vai tr
ò
chung nh

ấ
t c
ủ
a Nhà nư
ớ
c là t
ạ
o ra môi tru
ờ
ng và đi
ề
u ki
ệ
n
thu
ậ
n l
ợ
i cho s
ự
phát tri
ể
n kinh t
ế
, có l
ợ
i cho l
ợ
i ích kinh t
ế

c
ủ
a giai c
ấ
p
th
ố
ng tr
ị
. Vai tr
ò
chung đó th
ể
hi
ệ
n qua các n
ộ
i dung sau:
+M
ộ
t là Nhà nu
ớ
c gi
ữ
v
ữ
ng
ổ
n đ
ị

nh môi tru
ờ
ng kinh t
ế
đ
ể

ổ
n đ
ị
nh v
ề

chính tr
ị
, tránh nh
ữ
ng bi
ế
n đ
ộ
ng l
ớ
n trong kinh t
ế
s
ẽ
tác d
ộ
ng x

ấ
u đ
ế
n vai tr
ò
,
đ
ị
a v
ị
th
ố
ng tr
ị
c
ủ
a giai c
ấ
p đó ho
ặ
c tác d
ộ
ng đ
ế
n l
ợ
i ích kinh t
ế
c
ủ

a giai c
ấ
p
th
ố
ng tr
ị
.
+ Hai là m
ỗ
i m
ộ
t Nhà nư
ớ
c đ
ề
u ban hành riêng cho m
ì
nh h
ệ
th
ố
ng
lu
ậ
t pháp và các chính sách ph
ụ
c v
ụ
cho vi

ệ
c phát tri
ể
n cho kinh t
ế
, t
ấ
t c
ả
h
ệ

th
ố
ng đó cơ b
ả
n d
ự
a trên n
ề
n t
ả
ng là
ý
th
ứ
c,
ý
chí c
ủ

a giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
, và
l
ợ
i ích kinh t
ế
c
ủ
a giai c
ấ
p đó.
+ Ba là Nhà nư
ớ
c xác đ
ị
nh các lo
ạ
i thu
ế
, xây d
ự
ng ngân sách qu
ố
c gia
đ

ể
nuôi s
ố
ng b
ộ
máy quy
ề
n l
ự
c do Nhà nu
ớ
c l
ậ
p ra.
+ B
ố
n là Nhà nư
ớ
c qu
ả
n lí và khai thác tài nguyên và môi tru
ờ
ng c
ủ
a
qu
ố
c gia m
ì
nh.

+Năm là Nhà nu
ớ
c xây d
ự
ng cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng ph
ụ
c v
ụ
cho phát tri
ể
n
kinh t
ế
như c
ầ
u đu
ờ
ng, kênh
Nh
ữ
ng vai tr
ò
trên là nh
ữ

ng vai tr
ò
chung nh
ấ
t mà đa s
ố
nhà nu
ớ
c nào
c
ũ
ng ph
ả
i th
ự
c hi
ệ
n. Tuy nhiên
ở
các ki
ể
u Nhà nư
ớ
c khác nhau th
ì
vai tr
ò

kinh t
ế

c
ủ
a nó c
ũ
ng có nhi
ề
u đi
ể
m khác nhau.
II.Tính t
ấ
t y
ế
u khách quan c
ủ
a vi
ệ
c h
ì
nh thành và phát tri
ể
n vai tr
ò

kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ

c
Trong h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i chi
ế
m h
ữ
u nô l
ệ
th
ì
vai tr
ò
c
ủ
a Nhà
n
ứ
oc ch
ủ
nô c
ũ
ng bư
ớ

c đ
ầ
u h
ì
nh thành tuy c
ò
n sơ khai nhưng nó c
ũ
ng tác
đ
ộ
ng l
ớ
n đ
ế
n quá tr
ì
nh phát tri
ể
n kinh t
ế
trong th
ờ
i k
ì
đó như : Xây d
ự
ng đ
ồ
n

đi
ề
n, ban hành chính sách b
ả
o v
ệ
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a giai c
ấ
p ch
ủ
nô, xây d
ự
ng
m
ộ
t s
ố
công tr
ì
nh có
ý
ngh
ĩ
a to l

ớ
n v
ề
m
ặ
t tinh th
ầ
n như đ
ề
n, tu
ợ
ng th
ầ
n
thánh…
Ở
nhà nư
ớ
c phong ki
ế
n th
ì
vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ

c đư
ợ
c th
ể
hi
ệ
n
r
õ
r
ệ
t hơn. Tuy nhiên, c
ũ
ng có s
ự
khác bi
ệ
t gi
ữ
a Nhà nu
ớ
c phong ki
ế
n
phương Đông và phương Tây. Các nhà nư
ớ
c phong ki
ế
n phương Tây th
ì

đ
ẩ
y
m
ạ
nh buôn bán, t
ì
m l
ụ
c đ
ị
a m
ớ
i, l
ậ
p trang tr
ạ
i, t
ì
m vàng b
ạ
c
ở
các l
ụ
c đ
ị
a
khác …Trong khi đó, Nhà nư
ớ

c phong ki
ế
n phương Đông chú tr
ọ
ng vào
nông nghi
ệ
p l
ậ
p ra các làng ngh
ề
truy
ề
n th
ố
ng, quan tâm t
ớ
i vi
ệ
c phát tri
ể
n
kinh t
ế
c
ủ
a đ
ấ
t nư
ớ

c m
ì
nh.
C
ò
n trong h
ì
nh thái kinh t
ế
tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a th
ì
vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a
Nhà nư
ớ
c tư s
ả
n có s
ự

khác bi
ệ
t gi
ữ
a hai th
ờ
i k
ì
: Th
ờ
i k
ỳ
CNTB c
ạ
nh tranh
và CNTB đ
ộ
c quy
ề
n. Trong th
ờ
i k
ỳ
t
ự
do c
ạ
nh tranh v
ớ
i lí thuy

ế
t “ Bàn tay

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
4
4
vô h
ì
nh”các nhà nư
ớ
c tư b
ả
n h
ạ
n ch
ế
s
ự
can thi
ệ
p c
ủ
a chính ph
ủ
vào kinh t

ế

c
ò
n trong th
ờ
i k
ì
CNTB đ
ộ
c quy
ề
n, do nhi
ề
u nguyên nhân khác nhau (kh
ủ
ng
ho
ả
ng kinh t
ế
,ti
ế
n b
ộ
khoa h
ọ
c – công ngh
ệ
, s

ự
ra đ
ờ
i c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng ch
ủ

ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i )
đã
khi
ế
n Nhà nu
ớ
c tư b
ả
n ngày càng can thi
ệ
p sâu hơn đ
ế

n
v
ấ
n đ
ề
kinh t
ế
. T
ừ
đ
ầ
u nh
ữ
ng năm 90 , các nhà n
ứ
oc tư b
ả
n b
ắ
t đ
ầ
u th
ự
c hi
ệ
n
ch
ủ
trương chính tr
ị

can thi
ệ
p vào kinh t
ế
, th
ị
trư
ờ
ng. Nhà nư
ớ
c tư b
ả
n r
ấ
t
chú
ý
d
ế
n s
ử
d
ụ
ng vai tr
ò
cơ ch
ế
th
ị
tru

ờ
ng và phát tri
ể
n tư h
ữ
u hoá, đ
ồ
ng
th
ờ
i phát tri
ể
n các công ty siêu qu
ố
c gia v
ớ
i các công c
ụ
tài chính, chi ph
ố
i
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c,thu
ế
, tín d
ụ
ng t

ỷ
giá, l
ã
i su
ấ
t mà đ
ằ
ng sau là s
ự
h
ỗ
tr
ợ
đ
ắ
c l
ự
c
c
ủ
a chính ph
ủ
tư s
ả
n đ
ể
đi
ề
u ti
ế

t kinh t
ế
và đi
ề
u ti
ế
t th
ị
tru
ờ
ng. Chính ph
ủ

v
ậ
n d
ụ
ng chính sách tài chính nhi
ề
u hơn đ
ể
tác đ
ộ
ng
ả
nh hư
ở
ng đ
ế
n kinh t

ế
.
Chính ph
ủ
M
ỹ

đã
th
ự
c hi
ệ
n k
ế
ho
ạ
ch ch
ấ
n hưng n
ề
n kinh t
ế
, chính ph
ủ
Anh
n
ớ
i l
ỏ
ng chính sách không ch

ế
l
ạ
m phát đ
ể
m
ở
r
ộ
ng công c
ộ
ng, kích thích
phát tri
ể
n kinh t
ế
…
Và cu
ố
i cùng cho đ
ế
n nay là Nhà nư
ớ
c XHCN. V
ớ
i vai tr
ò
qu
ả
n l

ý

kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c , m
ộ
t s
ố
nư
ớ
c x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a
đã
đ
ạ
t đu
ợ
c nh
ữ

ng
thành t
ự
u kinh t
ế
đáng kính n
ể
. Liên Xô
ở
th
ậ
p k
ỉ
50 có t
ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng
lên t
ớ
i 14% năm. Nhà nư
ớ
c XHCN phát tri
ể
n thành ph
ầ
n kinh t
ế

qu
ố
c doanh
và t
ậ
p th
ể
. Tuy tr
ả
i qua nhi
ề
u giai đo
ạ
n th
ử
thách quy
ế
t li
ệ
t nhưng m
ộ
t s
ố
nhà
nư
ớ
c CNXH c
ò
n t
ồ

n t
ạ
i đ
ế
n nay
đã
đ
ạ
t đư
ợ
c nhi
ề
u thành t
ự
u l
ớ
n v
ề
kinh t
ế

như Trung Qu
ố
c, Vi
ệ
t Nam trong đó có s
ự
đóng góp r
ấ
t l

ớ
n b
ở
i vai tr
ò
qu
ả
n
lí kinh t
ế
c
ủ
a các Nhà nư
ớ
c XHCN.
Qua ti
ế
n tr
ì
nh l
ị
ch s
ử
trên ta th
ấ
y r
ằ
ng vai tr
ò
kinh t

ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
nói chung là s
ự
c
ầ
n thi
ế
t khách quan và có xu hưóng ngày càng đ
ự
oc tăng
cư
ờ
ng trong đi
ề
u ki
ệ
n th
ế
gi
ớ
i có nhi
ề
u bi
ế
n đ

ộ
ng như hi
ệ
n nay. Chúng ta
đang đ
ứ
ng trư
ớ
c m
ộ
t giai đo
ạ
n m
ớ
i c
ủ
a s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a cu
ộ
c Cách m
ạ
ng
khoa h
ọ
c- công ngh

ệ
s
ự
bùng n
ổ
thông tin và xu hưóng toàn c
ầ
u hoá trong
đ
ờ
i s
ố
ng kinh t
ế
th
ế
gi
ớ
i. Chính đi
ề
u đó là m
ộ
t s
ự
thách th
ứ
c l
ớ
n v
ề

khoa h
ọ
c,
k
ỹ
thu
ậ
t, năng su
ấ
t lao đ
ộ
ng. Ch
ấ
t lư
ợ
ng s
ả
n ph
ẩ
m tăng thu nh
ậ
p và nâng cao
m
ứ
c s
ố
ng… đang thúc đ
ẩ
y, tác đ
ộ

ng các nư
ớ
c đi
ề
u ch
ỉ
nh cơ c
ấ
u s
ả
n xu
ấ
t,
đ
ẩ
y m
ạ
nh c
ạ
nh tranh và h
ợ
p tác trên th
ị
trư
ờ
ng qu
ố
c t
ế
. Cùng v

ớ
i s
ự
xu
ấ
t
hi
ệ
n các ngành công nghi
ệ
p m
ớ
i : sinh h
ọ
c, nhi
ệ
t lư
ợ
ng m
ớ
i, đi
ệ
n t
ử
…
đã
d
ẫ
n
đ

ế
n s
ự
bi
ế
n đ
ộ
ng sâu s
ắ
c c
ả
v
ề
kinh t
ế
, chính tr
ị
, x
ã
h
ộ
i trên quy mô toàn th
ế

gi
ớ
i c
ũ
ng như
ả

nh hư
ở
ng l
ớ
n đ
ế
n chi
ế
n lư
ợ
c phát tri
ể
n kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i, và
chi
ế
n lư
ợ
c qu
ả
n lí v
ĩ
mô n
ề
n kinh t

ế
th
ị
trư
ờ
ng theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN
ở

n
ứ
ơc ta.
Tóm l
ạ
i, tăng cư
ờ
ng vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c nói chung là m
ộ
t s

ự

c
ầ
n thi
ế
t khách quan và c
ầ
n ph
ả
i tăng cư
ờ
ng cho phù h
ợ
p các đi
ề
u ki
ệ
n kinh
t
ế
m
ớ
i như hi
ệ
n nay. Và đ
ố
i v
ớ
i nư

ớ
c ta, m
ộ
t nư
ớ
c theo đ
ị
nh hư
ớ
ng x
ã
h
ộ
i th
ì


Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
5
5
vai tr
ò
kinh t
ế
c

ủ
a Nhà nư
ớ
c càng ph
ả
i đu
ợ
c coi tr
ọ
ng đ
ể
đ
ả
m b
ả
o v
ừ
a phát
tri
ể
n kinh t
ế
b
ề
n v
ữ
ng v
ừ
a đ
ả

m b
ả
o s
ự
công b
ằ
ng, dân ch
ủ
XHCN, vu
ợ
t qua
khó khăn th
ử
thách, tin đ
ị
nh chính tr
ị
, m
ở
c
ử
a h
ộ
i nh
ậ
p đ
ể
tranh th
ủ
đư

ợ
c v
ố
n
k
ỹ
thu
ậ
t, công ngh
ệ
và qu
ả
n lí theo đúng nguyên t
ắ
c đ
ố
i ngo
ạ
i c
ủ
a nư
ớ
c ta:
H
ợ
p tác, m
ở
c
ử
a, hi

ệ
u qu
ả
cao và gi
ữ
v
ữ
ng t
ự
ch
ủ
đ
ộ
c l
ậ
p qu
ố
c gia.

B.S
ự
h
ì
nh thành cơ ch
ế
qu
ả
n lí kinh t
ế
m

ớ
i
ở
Vi
ệ
t Nam
I.Cơ ch
ế
qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ũ
c
ủ
a Vi
ệ
t Nam
1.S
ự
h
ì
nh cơ ch
ế
qu
ả
n lí kinh t
ế
c

ũ

Trư
ớ
c năm 1986, v
ớ
i cơ ch
ế
k
ế
ho
ạ
ch hóa t
ậ
p trung( cơ ch
ế
quan liêu
bao c
ấ
p ) đ
ể
qu
ả
n lí và đi
ề
u hành n
ề
n kinh t
ế

đã
khi
ế
n n
ề
n kinh t
ế
nư
ớ
c ta đi
vào con
đưò
ng thu h
ẹ
p t
ừ
ng bu
ớ
c kinh t
ế
hàng hoá- ti
ề
n t
ệ
đ
ể
xây d
ự
ng m
ộ

t
x
ã
h
ộ
i tương lai không có lưu thông hàng hoá. Đó là m
ộ
t cơ ch
ế
d
ự
a trên th
ế

c
ủ
a Nhà nư
ớ
c, v
ớ
i h
ệ
th
ố
ng t
ổ
ch
ứ
c chính tr
ị

- x
ã
h
ộ
i r
ấ
t m
ạ
nh, có uy quy
ề
n
l
ớ
n, cơ ch
ế
. Cơ ch
ế
qu
ả
n lí đó có xu hưóng hành chính đơn thu
ầ
n, không tính
đ
ế
n đ
ầ
y đ
ủ
các quá tr
ì

nh kinh t
ế
khách quan,
đã
vi ph
ạ
m quy lu
ậ
t khách quan
trên 2 m
ặ
t:
+M
ộ
t là không tính đ
ế
n m
ố
i quan h
ệ
v
ề
s
ự
phù h
ợ
p cơ c
ấ
u kinh t
ế

và cơ
ch
ế
kinh t
ế
, do đó m
ấ
t kh
ả
năng th
ự
c s
ự
s
ử
d
ụ
ng các quy lu
ậ
t kinh t
ế
.
+Hai là ng
ậ
p ng
ừ
ng trong vi
ệ
c ch
ấ

p nh
ậ
n quan h
ệ
hàng hoá ti
ề
n t
ệ
, th
ị

trư
ờ
ng và các quy lu
ậ
t kinh t
ế
, ti
ề
n t
ệ
. Chúng ta
đã
có thành ki
ế
n không đúng
trên th
ự
c t
ế

chưa th
ừ
a nh
ậ
n th
ự
c s
ự
nh
ữ
ng quy lu
ạ
t kinh t
ế
khách quan.
2.Ưu và như
ợ
c đi
ể
m c
ủ
a cơ ch
ế
kinh t
ế
c
ũ

Do nh
ữ

ng đ
ặ
c trưng đó mà cơ ch
ế
qu
ả
n lí c
ũ
có nh
ữ
ng ưu đi
ể
m và
như
ợ
c đi
ể
m sau:
+ V
ề
ưu di
ể
m:
- Do cơ ch
ế
k
ế
ho
ạ
ch hoá t

ậ
p trung nên chúng ta
đã
đ
ộ
ng viên k
ị
p th
ờ
i
s
ứ
c ngư
ờ
i và s
ứ
c c
ủ
a cho cu
ộ
c kháng chi
ế
n b
ả
o v
ệ
toàn v
ẹ
n l
ã

nh th
ổ
.
-Bên c
ạ
nh đó, chúng ta
đã
bư
ớ
c đ
ầ
u xây d
ự
ng m
ộ
t s
ố
c
ụ
m công nghi
ệ
p
n
ặ
ng như hoá ch
ấ
t Vi
ệ
t Tr
ì

, thép Thái Nguyên, xi măng Thanh Hoá
+ V
ề
như
ợ
c đi
ể
m:
- Nhà nư
ớ
c ch
ỉ
đ
ạ
o và th
ự
c hi
ệ
n c
ả
i t
ạ
o XHCN trong m
ộ
t th
ờ
i gian
ch
ỉ
thiên n

ặ
ng v
ề
m
ệ
nh l
ệ
nh, cư
ỡ
ng ép, t
ổ
ch
ứ
c h
ì
nh th
ứ
c, nhi
ề
u
nơi không n
ắ
m v
ữ
ng nguyên t
ắ
c đ
ộ
ng viên, t
ự

nguy
ệ
n và không
làm đúng quy lu
ậ
t quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t ph
ả
i phù h
ợ
p tính ch
ấ
t và
tr
ì
nh đ
ộ
c
ủ
a l
ự
c lư
ợ
ng s
ả

n xu
ấ
t, coi nh
ẹ
hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i.
- Các cơ quan hành chính can thi
ệ
p quá sâu vào ho
ạ
t đ
ộ
ng các
doanh nghi
ệ
p, không phát huy tính t
ự
ch
ủ
v
ề

kinh t
ế
, tài chính,
quy
ề
n ch
ủ
đ
ộ
ng sáng t
ạ
o c
ủ
a c
ấ
p dư
ớ
i, c
ủ
a xí nghi
ệ
p, không g
ắ
n

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ

c
6
6
ngh
ĩ
a v
ụ
v
ớ
i quy
ề
n l
ợ
i, trách nhi
ệ
m và quy
ề
n h
ạ
n, l
ợ
i ích và k
ế
t
qu
ả
cu
ố
i cùng, cơ nơi th
ì

di
ễ
n ra t
ì
nh tr
ạ
ng buôn l
ỏ
ng, k
ì
m h
ã
m
l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n xu
ấ
t và các đ
ộ
ng l
ự
c khác phát tri
ể
n.
- Coi nh
ẹ

và không v
ậ
n d
ụ
ng t
ố
t các quy lu
ậ
t kinh t
ế
trong t
ổ
ng th
ể

h
ệ
th
ố
ng các quy lu
ậ
t khách quan t
ồ
n t
ạ
i trong n
ề
n kinh t
ế
d

ẫ
n t
ớ
i
k
ì
m h
ã
m s
ả
n xu
ấ
t và lưu thông làm cho x
ã
h
ộ
i thi
ế
u đ
ộ
ng l
ự
c
phát tri
ể
n ho
ặ
c phát tri
ể
n không lành m

ạ
nh, không v
ì
l
ợ
i ích
chung.
- B
ộ
máy qu
ả
n lí Nhà nu
ớ
c, qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ồ
ng k
ề
nh, quan liêu,
trùng l
ặ
p, phép nư
ớ
c chưa nghiêm và kém hi
ệ
u l
ự

c Đ
ộ
i ng
ũ
cán
b
ộ
thi
ế
u tr
ì
nh đ
ộ
, không bám sát cơ s
ở
, quan liêu c
ử
a
quy
ề
n.Đ
ồ
ng th
ờ
i chúng ta c
ũ
ng c
ò
n không khách quan trong
công tác tuy

ể
n ch
ọ
n cán b
ộ
theo đ
ứ
c tài d
ẫ
n t
ớ
i s
ự
yêú kém trong
công tác qu
ả
n lí.
Xu
ấ
t phát t
ừ
nh
ữ
ng y
ế
u kém trên, Đ
ả
ng ta
đã
quy

ế
t đ
ị
nh đ
ổ
i m
ớ
i cơ
ch
ế
kinh t
ế
. Theo ngh
ị
quy
ế
t Đ
ạ
i h
ộ
i Đ
ả
ng l
ầ
n th
ứ
VI kh
ẳ
ng đ
ị

nh cơ ch
ế
qu
ả
n
lí m
ớ
i- cơ ch
ế
k
ế
ho
ạ
ch hoá theo phương th
ứ
c h
ạ
ch toán kinh doanh XHCN,
đúng nguyên t
ắ
c t
ậ
p trung dân ch
ủ
. Đ
ế
n đ
ạ
i h
ộ

i Đ
ả
ng l
ầ
n th
ứ
VII, Đ
ả
ng ta
ti
ế
p t
ụ
c kh
ẳ
ng đ
ị
nh: Xoá b
ỏ
cơ ch
ế
c
ũ
, phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá theo

cơ ch
ế
th
ị
tru
ờ
ng có s
ự
qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c. Ti
ế
p t
ụ
c xây d
ự
ng đ
ồ
ng b
ộ
th
ể

ch
ế
kinh t

ế
m
ớ
i, kiên tr
ì
quá tr
ì
nh chuy
ể
n đ
ổ
i sang cơ ch
ế
th
ị
tru
ờ
ng đi đôi
tăng cư
ờ
ng hi
ệ
u l
ự
c qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ

c theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. N
ộ
i dung
c
ủ
a công cu
ộ
c đ
ổ
i m
ớ
i t
ậ
p trung vào m
ấ
y v
ấ
n đ
ề
sau :
M
ộ
t là gi
ả
i phóng m
ọ

i năng l
ự
c s
ả
n xu
ấ
t, dân ch
ủ
hoá toàn b
ộ
đ
ờ
i s
ố
ng
x
ã
h
ộ
i, phát huy quy
ề
n làm ch
ủ
th
ự
c s
ự
c
ủ
a nhân dân lao đ

ộ
ng dư
ớ
i s
ự
l
ã
nh
đ
ạ
o c
ủ
a Đ
ả
ng C
ộ
ng s
ả
n và qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c XHCN theo đúng lu
ậ
t pháp.
Hai là xem xét, đi
ề
u ch

ỉ
nh và phát huy ch
ế
đ
ộ
s
ở
h
ữ
u công h
ữ
u, XHCN
sao cho ngư
ờ
i lao đ
ộ
ng có trách nhi
ệ
m s
ử
d
ụ
ng nh
ữ
ng tài s
ả
n tư li
ệ
u s
ả

n xu
ấ
t
công đó v
ớ
i hi
ệ
u qu
ả
cao nh
ấ
t.
Ba là m
ở
r
ộ
ng và s
ử
d
ụ
ng r
ộ
ng r
ã
i quan h
ệ
hàng hoá- ti
ề
n t
ệ

-th
ị
trư
ờ
ng
trong CNXH
B
ố
n là h
ạ
ch toán kinh t
ế
đày đ
ủ
đ
ể
đ
ả
m b
ả
o l
ợ
i ích chính đáng c
ủ
a
ngư
ờ
i lao đ
ộ
ng và l

ợ
i ích toàn x
ã
h
ộ
i .
Năm là c
ả
i t
ổ
công tác k
ế
ho
ạ
ch hoá, th
ự
c hi
ệ
n thi đua kinh t
ế
, h
ợ
p tác
và c
ạ
nh tranh.
Sáu là qu
ố
c t
ế

hoá và m
ở
c
ử
a theo tinh th
ầ
n đa d
ạ
ng hoá và đa phương
hoá quan h
ệ
đ
ố
i ngo
ạ
i.



Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
7
7

II.Cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng và s
ự
v
ậ
n d
ụ
ng cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng vào Vi
ệ
t Nam
1. Khái ni
ệ
m v
ề

cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng:
V
ớ
i nư
ớ
c ta cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng mà nư
ớ
c ta đang v
ậ
n d
ụ
ng là cơ ch
ế
th
ị

trư
ờ

ng có s
ự
qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Có th
ể
hi
ể
u cơ
ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng là cơ ch
ế
t
ự
đi
ề
u ti

ế
t n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá do s
ự
tác đ
ộ
ng c
ủ
a
các quy lu
ậ
t kinh t
ế
v
ố
n có c
ủ
a nó, cơ ch
ế

đã
gi
ả
i quy
ế
t ba v
ấ

n đ
ề
cơ b
ả
n c
ủ
a
t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
là cái g
ì
, như th
ế
nào và cho ai. Cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng bao g
ồ
m
các nhân t
ố
cơ b
ả

n là cung, c
ầ
u và giá c
ả
th
ị
trư
ờ
ng.
C
ầ
u là s
ố
lư
ợ
ng hàng hoá hay d
ị
ch v
ụ
mà ngư
ờ
i mua cá kh
ả
năng màu
và s
ẵ
n sàng mua
ở
các m
ứ

c giá khác nhau trong m
ộ
t th
ờ
i gian nh
ấ
t đ
ị
nh( các
y
ế
u t
ố
khác không đ
ổ
i). Khi nói đ
ế
n c
ầ
u , chúng ta ph
ả
i hi
ể
u hai y
ế
u t
ố
cơ
b
ả

n là kh
ả
năng mua và
ý
mu
ố
n s
ẵ
n sàng mua hàng hoá ho
ặ
c d
ị
ch v
ụ
đó.
C
ầ
u b
ị

ả
nh hư
ở
ng b
ở
i 5 y
ế
u t
ố
:

+M
ộ
t là thu nh
ậ
p c
ủ
a ngư
ờ
i tiêu dùng. Thu nh
ậ
p là m
ộ
t y
ế
u t
ố
quan
tr
ọ
ng xác đ
ị
nh c
ầ
u, nó
ả
nh hư
ở
ng tr
ự
c ti

ế
p đ
ế
n kh
ả
năng mua ngư
ờ
i tiêu dùng.
Khi thu nh
ậ
p tăng lên th
ì
ngư
ờ
i tiêu dùng c
ầ
n nhi
ề
u hàng hoá hơn và ngư
ợ
c
l
ạ
i.
+ Hai là giá c
ả
b
ả
n thân hàng hoá và giá c
ả

hàng hoá liên quan( hàng
hoá b
ổ
sung và thay th
ế
).Hàng hoá thay th
ế
là hàng hoá có th
ể
s
ử
d
ụ
ng thay
cho hàng hoá khác như chè và cafê là hai lo
ạ
i hàng hoá thay th
ế
.Khi giá m
ộ
t
lo
ạ
i hàng hoá này thay đ
ổ
i th
ì
c
ầ
u đ

ố
i v
ớ
i hàng hoá kia c
ũ
ng thay đ
ổ
i.C
ụ
th
ể

là khi giá cà phê tăng lên th
ì
c
ầ
u đ
ố
i v
ớ
i chè s
ẽ
tăng lên … Hàng hoá b
ổ
sung
là hàng hoá đư
ợ
c s
ử
d

ụ
ng đ
ồ
ng th
ờ
i v
ớ
i hàng hoá khác.Thí d
ụ

ở
châu Âu
ngư
ờ
i ta thư
ờ
ng u
ố
ng chè v
ớ
i đư
ờ
ng ,như v
ậ
y chè và đư
ờ
ng là hàng hoá b
ổ

sung. Đ

ố
i v
ớ
i hàng hoá b
ổ
sung khi giá m
ộ
t hàng hoá tăng th
ì
c
ầ
u đ
ố
i v
ớ
i
hàng hoá b
ổ
sung s
ẽ
gi
ả
m đi.
+ Ba là dân s
ố
, quy mô dân s
ố
càng l
ớ
n th

ì
c
ầ
u th
ị
trư
ờ
ng càng l
ớ
n.Ví
d
ụ
so sánh c
ầ
u hàng hoá th
ị
t l
ợ
n
ở
Trung Qu
ố
c so v
ớ
i c
ầ
u hàng hoá đó
ở
Vi
ệ

t
Nam. Dân s
ố
Trung qu
ố
c là hơn 1 t
ỷ
ngư
ờ
i c
ò
n Vi
ệ
t Nam là 70 tri
ệ
u ngư
ờ
i
do v
ậ
y
ở
m
ỗ
i m
ứ
c giá tương
ứ
ng lư
ợ

ng c
ầ
u đ
ố
i v
ớ
i th
ị
t l
ợ
n
ở
Trung Qu
ố
c s
ẽ

l
ớ
n hơn r
ấ
t nhi
ề
u lư
ợ
ng c
ầ
u th
ị
t l

ợ
n
ở
Vi
ệ
t Nam.

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
8
8
+B
ố
n là các hi v
ọ
ng, ví d
ụ
n
ế
u ngư
ờ
i tiêu dùng hi v
ọ
ng r
ằ
ng gi

ả
c
ả
c
ủ
a
hàng hoá nào đó s
ẽ
gi
ả
m xu
ố
ng trong tương lai th
ì
c
ầ
u hi
ệ
n t
ạ
i đ
ố
i v
ớ
i hàng
hoá c
ủ
a h
ọ
s

ẽ
gi
ả
m xu
ố
ng và ngư
ợ
c l
ạ
i Các k
ỳ
v
ọ
ng có th
ể
v
ề
thu nh
ậ
p ,v
ề

th
ị
hi
ế
u, v
ề
s
ố

lư
ợ
ng ngư
ờ
i tiêu dùng đ
ề
u tác d
ụ
ng đ
ế
n ngư
ờ
i tiêu dùng.
Cung là s
ố
lư
ợ
ng hàng hoá ho
ặ
c d
ị
ch v
ụ
mà ngư
ờ
i bán có kh
ả
năng s
ẵ
n

sàng, bán
ở
các m
ứ
c giá khác nhau trong m
ộ
t th
ờ
i gian nh
ấ
t đ
ị
nh( các y
ế
u t
ố

khác không đ
ổ
i)


Cung b
ị
tác đ
ộ
ng b
ở
i các y
ế

u t
ố
khác sau:
+ M
ộ
t là công ngh
ệ
, công ngh
ệ
càng hi
ệ
n đ
ạ
i, t
ự
d
ộ
ng hoá, năng su
ấ
t
lao đ
ộ
ng tăng nhi
ề
u làm cung tăng lên.Công ngh
ệ
là y
ế
u t
ố

quan tr
ọ
ng góp
ph
ầ
n nâng cao năng su
ấ
t ,gi
ả
m chi phí lao đ
ộ
ng trong quá tr
ì
nh ch
ế
t
ạ
o s
ả
n
ph
ẩ
m.
+Hai là giá các y
ế
u t
ố
s
ả
n xu

ấ
t đ
ầ
u vào: n
ế
u giá c
ả
gi
ả
m s
ẽ
khi
ế
n các
nhà s
ả
n xu
ấ
t có xu hư
ớ
ng tăng s
ố
lư
ợ
ng. Và n
ế
u giá c
ả
y
ế

u t
ố
đ
ầ
u vào gi
ả
m
khi
ế
n cho các doanh nghi
ệ
p s
ẽ
thu đư
ợ
c nhi
ề
u l
ợ
i nhu
ậ
n hơn ,đi
ề
u đó s
ẽ

khi
ế
n nhi
ề

u ngư
ờ
i lao vào th
ị
trư
ờ
ng c
ũ
ng khi
ế
n cung c
ũ
ng tăng lên.
+Ba là chính sách thu
ế
: Chính sách thu
ế
c
ủ
a chính ph
ủ
có
ả
nh hư
ở
ng
quan tr
ọ
ng đ
ế

n quy
ế
t đ
ị
nh s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a các h
ã
ng do đó
ả
nh hư
ở
ng t
ớ
i vi
ệ
c
cung s
ả
n ph
ẩ
m. M
ứ
c thu
ế
cao s

ẽ
làm cho ph
ầ
n thu nh
ậ
p c
ò
n l
ạ
i c
ủ
a ngư
ờ
i s
ả
n
xu
ấ
t ít đivà h
ọ
không có
ý
mu
ố
n cung hàng hoá ,m
ứ
c thu
ế
th
ấ

p s
ẽ
khuy
ế
n
khích các h
ã
ng m
ở
r
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t làm tăng cung.
+B
ố
n là s
ố
lư
ợ
ng ngư
ờ
i s
ả
n xu
ấ
t:s
ố

lư
ợ
ng càng nhi
ề
u cung càng l
ớ
n.
+Năm là các k
ì
v
ọ
ng, n
ế
u s
ự
mong đ
ợ
i d
ự
đoán có thu
ậ
n l
ợ
i cho s
ả
n
su
ấ
t th
ì

cung s
ẽ
đư
ợ
c m
ở
r
ộ
ng và ngư
ợ
c l
ạ
i.S
ự
mong đ
ợ
i đó có th
ể
v
ề
giá c
ả
u
hàng hoá, giá c
ủ
a y
ế
u t
ố
s

ả
n xu
ấ
t , chính sách thu
ế
đ
ế
u có
ả
nh hư
ở
ng đ
ế
n
cung hàng hoá và d
ị
ch v
ụ
.
Giá c
ả
th
ị
trư
ờ
ng là giá c
ả
c
ầ
n b

ằ
ng n
ằ
m t
ạ
i đi
ể
m lư
ợ
ng cung b
ằ
ng
lư
ợ
ng c
ầ
u, t
ứ
c đ
ạ
t tr
ạ
ng thái cân b
ằ
ng cung c
ầ
u, vi
ệ
c cung hàng hoá đó đ
ủ

đ
ể

tho
ả
m
ã
n c
ầ
u đ
ố
i v
ớ
i nó trong m
ộ
t th
ờ
i k
ỳ
nh
ấ
t đ
ị
nh.
Đ
ặ
c đi
ể
m quan trong c
ủ

a m
ứ
c giá cân b
ằ
ng là nó không đư
ợ
c xác đ
ị
nh
b
ở
i t
ừ
ng cá nhân riêng l
ẻ
mà nó đư
ợ
c h
ì
nh thành b
ở
i ho
ạ
t đ
ộ
ng t
ậ
p th
ể
c

ủ
a
toàn b
ộ
ngư
ờ
i mua và bán. Đ
ấ
y là cách quy đ
ị
nh giá khách quan theo “Bàn
tay vô h
ì
nh”c
ủ
a cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng.
Đ
ể
đ
ả
m b
ả
o cho n
ề

n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng h
ì
nh thành và phát tri
ể
n c
ầ
n có
đi
ề
u ki
ệ
n sau:
+ Th
ứ
nh
ấ
t là ph
ả
i có n
ề
n kinh t
ế
hànghoá phát tri
ể

n t
ứ
c ph
ả
i có s
ự

phân công lao đ
ộ
ng x
ã
h
ộ
i phát tri
ể
n và có h
ì
nh th
ứ
c, la
ọ
i h
ì
nh, s
ở
h
ữ
u khác

Vai trò kinh tế

c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
9
9
nhau v
ề
tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t, các đơn v
ị
kinh doanh ph
ả
i có quy
ề
n ch
ủ
đ
ộ
ng sáng
t
ạ
o.
+Th

ứ
hai ph
ả
i có t
ự
do trao đ
ổ
i hàng hoá trên th
ị
trư
ờ
ng, t
ự
do l
ự
a
ch
ọ
n b
ạ
n hàng gi
ữ
a các ch
ủ
th
ể
kinh t
ế
s
ả

n xu
ấ
t kinh doanh.
+ Th
ứ
ba s
ả
n xu
ấ
t và trao đ
ổ
i hàng hoá ph
ả
i tuân theo các quy lu
ậ
t c
ủ
a
th
ị
trư
ờ
ng theo giá c
ả
th
ị
trư
ờ
ng.
+ Th

ứ
tư là ph
ả
i tham gia phân công lao đ
ộ
ng qu
ố
c t
ế
, m
ở
r
ộ
ng quan
h
ệ
v
ớ
i bên ngoài, g
ắ
n th
ị
trư
ờ
ng trong nư
ớ
c v
ớ
i th
ị

trư
ờ
ng qu
ố
c t
ế
.
Trên th
ế
gi
ớ
i
đã
t
ồ
n t
ạ
i nhi
ề
u lo
ạ
i mô h
ì
nh kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng như sau:

- Kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng truy
ề
n th
ố
ng Tây Âu
- Kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng ki
ể
u Nh
ậ
t B
ả
n
- Kinh t
ế
th
ị
trư
ờ

ng x
ã
h
ộ
i c
ủ
a c
ộ
ng hoà liên bang Đ
ứ
c , Thu
ỵ
Đi
ể
n.
- Kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng XHCN c
ủ
aTrung Qu
ố
c
- Kinh t
ế
th
ị

trư
ờ
ng là s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c.
Trong l
ị
ch s
ử
loài ngư
ờ
i không
ở
đâu và lúc nào có m
ộ
t h
ệ
th
ố
ng th
ị

trư
ờ
ng thu
ầ
n tu
ý
. B
ấ
t c
ứ
đâu n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng nào, ngư
ờ
i ta c
ũ
ng th
ấ
y
đư
ợ
c s
ự
hi

ệ
n di
ệ
n c
ủ
a vai tr
ò
Nhà nư
ớ
c. Nhà nư
ớ
c
đã
và đang th
ự
c hi
ệ
n m
ộ
t
lo
ạ
t ch
ứ
c năng đi
ề
u ti
ế
t các quan h
ệ

ti
ề
n – hàng, tài chính.
Hư
ớ
ng t
ớ
i m
ộ
t tr
ậ
t t
ự
nh
ấ
t đ
ị
nh trong x
ã
h
ộ
i do b
ả
n thân n
ề
n kinh t
ế

th
ị

trư
ờ
ng có nh
ữ
ng ưu đi
ể
m và khuy
ế
t di
ể
m sau:
V
ề
ưu th
ế
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng:
+M
ộ
t là thúc đ
ẩ

y s
ả
n xu
ấ
t và g
ắ
n s
ả
n xu
ấ
t v
ớ
i tiêu th
ụ
, th
ự
c hi
ệ
n m
ụ
c
tiêu s
ả
n xu
ấ
t. Do đó ngư
ờ
i ta t
ì
m m

ọ
i cách rút ng
ắ
n chu k
ỳ
s
ả
n xu
ấ
t, th
ự
c
hi
ệ
n tái s
ả
n xu
ấ
t m
ở
r
ộ
ng, áp d
ụ
ng nhanh chóng s
ả
n xu
ấ
t- khoa h
ọ

c- công
nh
ệ
và quay nhanh ti
ề
n v
ố
n, đ
ạ
t t
ớ
i l
ợ
i nhu
ậ
n t
ố
i đa.
+ Hai là thúc đ
ẩ
y và
đò
i h
ỏ
i các nhà s
ả
n xu
ấ
t năng đ
ộ

ng thích nghi v
ớ
i
các đi
ề
u ki
ệ
n bi
ế
n đ
ộ
ng c
ủ
a th
ị
trư
ờ
ng. Thay d
ổ
i m
ẫ
u m
ã
s
ả
n xu
ấ
t, t
ì
m m

ặ
t
hàng m
ớ
i và t
ì
m cách đ
ạ
t đư
ợ
c l
ợ
i nhu
ậ
n t
ố
i đa.
+Ba là thúc đ
ẩ
y s
ự
ti
ế
n b
ộ
khoa h
ọ
c – công ngh
ệ
đưa nhanh vào s

ả
n
xu
ấ
t, kích thích tăng năng su
ấ
t lao đ
ộ
ng nâng cao tr
ì
nh đ
ộ
x
ã
h
ộ
i hoá s
ả
n xu
ấ
t
và nâng cao ch
ấ
t lư
ợ
ng s
ả
n ph
ẩ
m, h

ạ
giá thành, đáp
ứ
ng nhi
ề
u m
ặ
t c
ủ
a khách
hàng và c
ủ
a th
ị
trư
ờ
ng.
+B
ố
n là thúc đ
ẩ
y quá tr
ì
nh tăng trư
ở
ng d
ồ
i dào s
ả
n ph

ẩ
m hàng hoá,
d
ị
ch v
ụ
, thúc đ
ẩ
y và kích thích s
ả
n xu
ấ
t hàng hoá, phát tri
ể
n , đ
ề
cao trách
nhi
ệ
m c
ủ
a nhà kinh doanh v
ớ
i khách hàng, đáp
ứ
ng nhu c
ẩ
u ngày càng cao
c
ủ

a x
ã
h
ộ
i.
+Năm là đ
ẩ
y nhanh quá tr
ì
nh tích t
ụ
và t
ậ
p trung s
ả
n xu
ấ
t. Tích t
ụ
và
t
ậ
p trung s
ả
n xu
ấ
t là 2 con đư
ờ
ng đ
ể

m
ở
r
ộ
ng quy mô s
ả
n xu
ấ
t. M
ộ
t m
ặ
t các
đơn v
ị
ch
ủ
th
ể
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh làm ăn gi
ỏ
i có hi
ệ
u qu
ả
cao, cho phép tích

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
10
10
t
ụ
, m
ở
r
ộ
ng quy mô s
ả
n xu
ấ
t. M
ặ
t khác do quá tr
ì
nh c
ạ
nh tranh làm cho s
ả
n
xu
ấ

t đư
ợ
c t
ậ
p trung vào các đơn v
ị
kinh t
ế
th
ự
c s
ự
‘ đ
ứ
ng’ đư
ợ
c trên th
ị

trư
ờ
ng, làm ăn có hi
ệ
u qu
ả
. Chính quá tr
ì
nh c
ạ
nh tranh kinh t

ế
là đ
ộ
ng l
ự
c
thúc đ
ẩ
y tích t
ụ
và t
ậ
p trung s
ả
n xu
ấ
t.
Tuy nhiên, v
ẫ
n c
ò
n nh
ữ
ng đi
ể
m c
ầ
n kh
ắ
c ph

ụ
c sau:
+ M
ộ
t là n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng mang tính t
ự
phát, t
ì
m ki
ế
m l
ợ
i nhu
ậ
n
b
ấ
t k
ì
giá nào, không đi đúng hư
ớ
ng c

ủ
a k
ế
ho
ạ
ch Nhà nư
ớ
c, m
ụ
c tiêu v
ề

phát tri
ể
n kinh t
ế
v
ĩ
mô c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
. Tính t
ự
phát c
ủ
a th
ị

trư
ờ
ng c
ò
n d
ẫ
n
đ
ế
n t
ậ
p trung hoá cao, sinh ra đ
ộ
c quy
ề
n th
ủ
tiêu c
ạ
nh tranh, làm gi
ả
m hi
ệ
u
qu
ả
chung và tính t
ự
đi
ề

u ch
ỉ
nh n
ề
n kinh t
ế
.
+Hai là kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng “ cá l
ớ
n nu
ố
t cá bé” d
ẫ
n đ
ế
n phân hoá đ
ờ
i
s
ố
ng dân cư, m
ộ
t b
ộ

ph
ậ
n d
ẫ
n đ
ế
n phá s
ả
n, phân hóa giàu- nghèo, d
ẫ
n đ
ế
n
kh
ủ
ng ho
ả
ng kinh t
ế
, th
ấ
t nghi
ệ
p, không có vi
ệ
c làm và s
ố
đông ngư
ờ
i lao

đ
ộ
ng lâm vào c
ả
nh nghèo khó.
+Ba là x
ã
h
ộ
i phát sinh nhi
ề
u tiêu c
ự
c, t
ệ
n
ạ
n x
ã
h
ộ
i g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i hi
ệ
n

trang kinh t
ế
sa sút, gây r
ố
i lo
ạ
n x
ã
h
ộ
i. Nhà kinh doanh t
ì
m đ
ủ
th
ủ
đo
ạ
n,
mánh khoé làm hàng gi
ả
, buôn l
ậ
u , tr
ố
n thu
ế
, không t
ừ
m

ộ
t th
ủ
đo
ạ
n nào đ
ể

thu đư
ợ
c l
ợ
i nhu
ậ
n t
ố
i đa.
+B
ố
n là v
ì
l
ợ
i ích và l
ợ
i nhu
ậ
n d
ẫ
n đ

ế
n s
ử
d
ụ
ng b
ừ
a b
ã
i, tàn phá tài
nguyên và hu
ỷ
di
ệ
t m
ộ
t cách tàn kh
ố
c môi trư
ờ
ng sinh thái.
Trong đi
ề
u ki
ệ
n n
ề
n kinh t
ế
th

ị
trư
ờ
ng nư
ớ
c ta c
ò
n
ở
giai đo
ạ
n th
ấ
p, h
ệ

th
ố
ng pháp lu
ậ
t thi
ế
u hoàn ch
ỉ
nh, chưa đ
ồ
ng b
ộ
, nh
ữ

ng ưu th
ế
chưa th
ể
hi
ệ
n
đ
ầ
y đ
ủ
và r
õ
r
ệ
t, nh
ữ
ng khuy
ế
t t
ậ
t có cơ h
ộ
i n
ả
y sinh. Nhà nư
ớ
c c
ầ
n ph

ả
i tăng
cư
ờ
ng đi
ề
u ch
ỉ
nh và qu
ả
n l
ý
v
ĩ
mô m
ộ
t cách kiên quy
ế
t và khôn khéo đ
ể
đưa
m
ọ
i ho
ạ
t đ
ộ
ng vào khuôn kh
ổ
và tuân theo pháp lu

ậ
t. Chính v
ì
v
ậ
y, s
ử
d
ụ
ng
“bàn tay h
ữ
u h
ì
nh” c
ủ
a Nhà nư
ớ
c có vai tr
ò
quan tr
ọ
ng trong vi
ệ
c t
ạ
o ra hành
lang và bư
ớ
c đi cho n

ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng v
ậ
n đ
ộ
ng theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN.
2.S
ự
v
ậ
n d
ụ
ng cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng vào Vi
ệ

t Nam
Đ
ấ
t nư
ớ
c ta đang đ
ồ
ng th
ờ
i di
ễ
n ra hai quá tr
ì
nh xoá b
ỏ
cơ ch
ế
t
ậ
p
trung quan liêu bao c
ấ
p, chuy
ể
n sang kinh t
ế
th
ị
trư
ờ

ng và xoá b
ỏ
n
ề
n kinh t
ế

l
ạ
c h
ậ
u đ
ể
phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá l
ớ
n theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. T
ừ

sau đ
ạ

i h
ộ
i Vi, cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng
đã
đ
ự
oc Đ
ả
ng ta v
ậ
n d
ụ
ng theo các hư
ớ
ng
sau:
M
ộ
t là th
ự
c hi
ệ
n chính sách kinh t
ế

nhi
ề
u thành ph
ầ
n, theo ngh
ị
quy
ế
t
c
ủ
a đ
ạ
i h
ộ
i Đ
ả
ng l
ầ
n th
ứ

ĩ
, nư
ớ
c ta bao g
ồ
m 6 thành ph
ầ
n kinh t

ế
:
+Thành ph
ầ
n kinh t
ế
Nhà nư
ớ
c
+Thành ph
ầ
n kinh t
ế
cá th
ể
và ti
ể
u ch
ủ

+Thành ph
ầ
n kinh t
ế
tư b
ả
n tư nhân
+Thành ph
ầ
n kinh t

ế
t
ậ
p th
ể


Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
11
11
+Thành ph
ầ
n kinh t
ế
tư b
ả
n Nhà nư
ớ
c
+Thành ph
ầ
n kinh t
ế
có v
ố

n đ
ầ
u tư nư
ớ
c ngoài
Trong các thành ph
ầ
n kinh t
ế
tr
ề
n th
ì
thành ph
ầ
n kinh t
ế
Nhà nư
ớ
c
đóng vai tr
ò
ch
ủ
đ
ạ
o nhưng các thành ph
ầ
n kinh t
ế

khác đ
ề
u đư
ợ
c t
ạ
o đi
ề
u
ki
ệ
n phát tri
ể
n đ
ể
phát tri
ể
n kinh t
ế
đ
ấ
t nư
ớ
c.
Hai là chuy
ể
n m
ạ
nh sang cơ ch
ế

th
ị
trư
ờ
ng v
ớ
i vi
ệ
c s
ử
d
ụ
ng m
ạ
nh m
ẽ

các công c
ụ
qu
ả
n lí v
ĩ
mô, đi
ề
u ti
ế
t kinh t
ế
như đ

ổ
i m
ớ
i h
ệ
th
ố
ng lu
ậ
t pháp và
chính sách đ
ổ
i m
ớ
i các công c
ụ
tài chính như thu
ế
, ph
ỉ
đ
ổ
i m
ớ
i chính sách s
ử

d
ụ
ng

đò
n b
ẩ
y giá c
ả
, chuy
ể
n qua cơ ch
ế
giá c
ả
kinh doanh trên cơ s
ở
nh
ậ
n
th
ứ
c và v
ậ
n d
ụ
ng đúng đ
ắ
n các quy lu
ậ
t kinh t
ế
khách quan,làm ch
ủ

cơ c
ấ
u
kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n.
Ba là th
ự
c hi
ệ
n chính sách m
ở
c
ử
a n
ề
n kinh t
ế
Đ
ả
ng và Nhà nư
ớ
c ta
đã

xác đ

ị
nh “Vi
ệ
t Nam mu
ố
n làm b
ạ
n v
ớ
i t
ấ
t c
ả
các nư
ớ
c trên th
ế
giói” theo các
nguyên t
ắ
c “B
ì
nh d
ẳ
ng,cùng có l
ợ
i, tôn tr
ọ
ng ch
ủ

quy
ề
n và không can thi
ệ
p
vào công vi
ệ
c n
ộ
i b
ộ
c
ủ
a m
ỗ
i qu
ố
c gia” m
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
kinh t
ế
đ
ố
i ngo
ạ
i

ph
ả
i nh
ằ
m thúc đ
ẩ
y s
ự
tăng trư
ở
ng kinh t
ế
và phát tri
ể
n kinh t
ế
–x
ã
h
ộ
i.
B
ố
n là c
ả
i cách m
ộ
t bư
ớ
c b

ộ
máy qu
ả
n lí theo hư
ớ
ng tinh gi
ả
n hoá,
hi
ệ
u qu
ả
hơn. D
ứ
t b
ỏ
cơ ch
ế
qu
ả
n l
ý
, hành chính quan liêu, bao c
ấ
p , c
ồ
ng
k
ề
nh, phân đ

ị
nh, r
õ
ch
ứ
c năng qu
ả
n l
ý
Nhà nư
ớ
c v
ề
kinh t
ế
v
ớ
i ch
ứ
c năng
kinh daonh c
ủ
a đơn v
ị
, phân đ
ị
nh và k
ế
t h
ợ

p t
ố
t qu
ả
n l
ý
Nhà nư
ớ
c v
ề
kinh t
ế

và qu
ả
n l
ý
s
ả
n xu
ấ
t- kinh doanh, t
ự
ch
ủ
, t
ự
m
ì
nh ch

ị
u trách nhi
ệ
m v
ề
m
ặ
t tài
chính c
ủ
a đơn v
ị
cơ s
ở
v
ớ
i vi
ệ
c th
ự
c hi
ệ
n s
ự
t
ậ
p trung th
ố
ng nh
ấ

t c
ủ
a Trung
ương và tăng cư
ờ
ng ch
ứ
c năng hư
ớ
ng d
ẫ
n ki
ể
m soát, đi
ề
u ti
ế
t c
ủ
a Nhà nư
ớ
c.
Năm là phát huy n
ộ
i l
ự
c t
ạ
i ch
ỗ

, tăng m
ạ
nh đàu tư n
ộ
i b
ộ
. Chính ph
ủ

tăng cư
ờ
ng huy đ
ộ
ng các ngu
ồ
n l
ự
c tài tr
ò

ở
trong nư
ớ
c là ch
ủ
y
ế
u và k
ế
t h

ợ
p
v
ớ
i các ngu
ồ
n tài tr
ợ
t
ừ
nư
ớ
c ngoài , gi
ả
m b
ớ
t s
ự
ph
ụ
thu
ộ
c kinh t
ế
vào nư
ớ
c
ngoài, nâng cao tính đ
ộ
c l

ậ
p và t
ự
ch
ủ
v
ề
kinh t
ế
. Đ
ẩ
y m
ạ
nh s
ả
n xu
ấ
t trong
nư
ớ
c, tiêu dùng hàng trong nư
ớ
c, khuy
ế
n khích hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u ki
ể

m soát
ch
ặ
t ch
ẽ
vi
ệ
c vay n
ợ
, gi
ả
m b
ớ
t quy mô n
ợ
nư
ớ
c ngoài và tr
ả
n
ợ
d
ị
ch v
ụ
.
Sáu là thúc đ
ả
y và c
ả

i thi
ệ
n t
ì
nh h
ì
nh kinh doanh trong khu v
ự
c kinh
t
ế
-x
ã
h
ộ
i, t
ạ
o ra năng su
ấ
t ch
ấ
t lư
ợ
ng và hi
ệ
u qu
ả
cao. S
ử
d

ụ
ng và nâng cao
hi
ệ
u qu
ả
s
ự
phân ph
ố
i các ngu
ồ
n l
ự
c.
Tuy nhiên, s
ự
v
ậ
n d
ụ
ng kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng vào nư
ớ
c ta c

ò
n nhi
ề
u thi
ế
u
sót. S
ự
t
ự
do c
ạ
nh tranh theo pháp lu
ậ
t chưa đư
ợ
c qu
ả
n lí tri
ệ
t đ
ể
d
ẫ
n đ
ế
n n
ả
y
sinh ra các khuy

ế
t t
ậ
t x
ã
h
ộ
i như
đã
tr
ì
nh bày
ở
trên như làm hàng gi
ả
Bên
c
ạ
nh đó, h
ệ
th
ố
ng th
ị
tr
ưò
ng c
ủ
a nư
ớ

c ta h
ì
nh thành chưa đ
ầ
y đ
ủ
và chưa
đ
ồ
ng b
ộ
. Th
ị
trư
ờ
ng v
ố
n m
ớ
i có trung tâm giao d
ị
ch ch
ứ
ng khoán thành ph
ố

H
ồ
Chí Minh , v
ớ

i quy mô c
ò
n r
ấ
t nh
ỏ
và c
ò
n b
ị
ki
ể
m soát ch
ặ
t ch
ẽ
b
ở
i nhà
nư
ớ
c gây ra s
ự
thi
ế
u h
ấ
p d
ẫ
n v

ớ
i các nhà đ
ầ
u tư. Các th
ị
tr
ưò
ng khác như lao

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
12
12
đ
ộ
ng, b
ấ
t đ
ộ
ng s
ả
n , khoa h
ọ
c c
ò
n r

ấ
t sơ khai và thi
ế
u tính đ
ồ
ng b
ộ
. S
ự
đ
ổ
i
mưói trong hành ch
ì
nh Nhà nư
ớ
c c
ũ
ng chưa tri
ệ
t đ
ẻ
, b
ộ
máy qu
ả
n lí chưa
th
ự
c s

ự
tinh gi
ả
n và hi
ệ
u qu
ả
.













C.S
ự
c
ầ
n thi
ế
t tăng cư
ờ
ng vai tr

ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà n
ứ
ơc Vi
ệ
t nam trong cơ
ch
ế
m
ớ
i
I.N
ộ
i dung cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng có s
ự
qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c theo đ

ị
nh hư
ớ
ng
XHCN :
M
ộ
t là Nhà nư
ớ
c ph
ả
i d
ự
a trên cương l
ĩ
nh lu
ậ
n đi
ể
m, tư tư
ở
ng khoa
h
ọ
c đ
ể
đi
ề
u ti
ế

t quan h
ệ
gi
ữ
a cac giai c
ấ
p, c
ộ
ng đ
ồ
ng dân t
ộ
c, nhóm x
ã
hô
ị

đ
ể
th
ự
c hi
ệ
n t
ổ
ch
ứ
c và l
ã
nh đ

ạ
o n
ề
n kinh t
ế
qu
ố
c dân theo đ
ị
nh hư
ớ
ng
XHCN, không đ
ể
b
ỏ
m
ặ
c cho các thành ph
ầ
n kinh t
ế
” t
ự
thân v
ậ
n đ
ộ
ng “,
nh

ấ
t thi
ế
t ph
ả
i có s
ự
l
ã
nh đ
ạ
o đúng đ
ắ
n c
ủ
a Đ
ả
ng, vai tr
ò
qu
ả
n lí đi
ề
u hành v
ì

hi
ệ
u l
ự

c c
ủ
a Nhà nư
ớ
c. Th
ự
c hi
ệ
n nh
ấ
t quán chính sách kinh t
ế
hàng hoá
nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Trong khi đó kinh t
ế
qu
ố
c doanh
đư
ợ
c c
ủ

ng c
ố
và phát tri
ể
n trong nh
ữ
ng ngành và l
ĩ
nh v
ự
c then ch
ố
t, n
ắ
m
nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p then ch
ố
t, tr
ọ
ng y
ế
u, th
ự
c hi
ệ
n vai tr

ò
ch
ủ
đ
ạ
o trong n
ề
n
kinh t
ế
qu
ố
c dân và là công c
ụ
quan tr
ọ
ng đ
ể
Nhà nư
ớ
c th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t ch
ứ
c
năng qu

ả
n lí v
ĩ
mô c
ủ
a m
ì
nh.
G
ắ
n phát tri
ể
n kinh t
ế
v
ớ
i phát tri
ể
n văn hoá, x
ã
h
ộ
i nâng cao đ
ờ
i s
ố
ng
văn hoá đ
ạ
o đ

ứ
c, tinh th
ầ
n c
ủ
a nhân đan, nâng cao dân trí, đào t
ạ
o nhân tài,
đ
ẩ
y lùi các hi
ệ
n trư
ợ
ng tiêu c
ự
c trong x
ã
h
ộ
i. Ki
ệ
n toàn h
ệ
th
ố
ng chính tr
ị
,
ti

ế
p t
ụ
c đ
ổ
i m
ớ
i kinh t
ế
, phát huy quy
ề
n làm ch
ủ
c
ủ
a nhân dân, nâng cao hi
ệ
u
l
ự
c qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c và đ
ổ
i m
ớ

i tăng cư
ờ
ng s
ự
l
ã
nh đ
ạ
o c
ủ
a Đ
ả
ng.
Hai là qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c v
ề
kinh t
ế
ph
ả
i tôn tr
ọ
ng tính quy
ế
t đ
ị
nh c

ủ
a
h
ệ
th
ố
ng các quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i đ
ố
i v
ớ
i cơ ch
ế
kinh t
ế
, chính sách kinh
t
ế
. Xây d
ự
ng Nhà nư

ớ
c pháp quy
ề
n Vi
ệ
t Nam, Nhà nư
ớ
c c
ủ
a dân, do dân và

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
13
13
v
ì
dân. Phát tri
ể
n l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n xu

ấ
t, công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n đ
ạ
i hoá đ
ấ
t nư
ớ
c,
t
ừ
ng bư
ớ
c xây d
ự
ng cơ s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t- k
ĩ
thu
ậ
t. Thi
ế

t l
ậ
p t
ừ
ng bư
ớ
c quan h
ệ
s
ả
n
xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a t
ừ
th
ấ
p đ
ế
n cao, đa d
ạ
ng hoá các lo

ạ
i h
ì
nh s
ở
h
ữ
u
không ng
ừ
ng đ
ổ
i m
ớ
i phương th
ứ
c qu
ả
n lí và phân ph
ố
i.
Ba là qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c v
ề
kinh t
ế
ph

ả
i gi
ả
i quy
ế
t đúng đ
ắ
n m
ố
i quan
h
ệ
gi
ữ
a kinh t
ế
và chính tr
ị
. Khi xác đ
ị
nh quan h
ệ
kinh t
ế
- chính tr
ị
ph
ả
i đ
ứ

ng
trên giác đ
ộ
Nhà nư
ớ
c XHCN đ
ể
xem xét l
ợ
i ích kinh t
ế
c
ủ
a các giai c
ấ
p, trên
cơ s
ở
y
ế
u t
ố
con ngư
ờ
i đư
ợ
c đ
ề
cao, gi
ả

i phóng m
ọ
i ti
ề
m năng và l
ự
c lư
ợ
ng
s
ả
n xu
ấ
t, phát tri
ể
n kinh t
ế
theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN.
B
ố
n là qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c v
ề

kinh t
ế
ph
ả
i gi
ả
i quy
ế
t đúng đ
ắ
n m
ố
i quan
h
ệ
bi
ệ
n ch
ứ
ng gi
ữ
a quy
ề
n qu
ả
n lí t
ậ
p trung và quy
ề
n t

ự
ch
ủ
ph
ả
i kh
ố
ng ch
ế

trong ph
ạ
m vi tài chính cho phép và không làm t
ổ
n h
ạ
i đ
ế
n chính sách t
ậ
p
trung đ
ầ
u tư. Chính sách thu
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c, trên cơ s

ở
th
ừ
a nh
ậ
n s
ự
t
ồ
n t
ạ
i
khách quan c
ủ
a nh
ữ
ng quan h
ệ
hàng hoá- ti
ề
n t
ệ
và vai tr
ò
c
ủ
a ch
ủ
s
ở

h
ữ
u,
ngư
ờ
i s
ả
n xu
ấ
t hàng hoá
ở
các cơ s
ở
kinh t
ế
.
Năm là qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c ph
ả
i b
ả
o đ
ả
m s
ự
th
ố

ng nh
ấ
t gi
ữ
a các chính
sách x
ã
h
ộ
i. Trong n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng c
ầ
n ngăn ch
ặ
n các m
ặ
t tiêu c
ự
c như
c
ạ
nh tranh không lành m
ạ

nh…ph
ả
i gi
ả
m b
ớ
t s
ự
chênh l
ệ
ch giàu nghèo gi
ữ
a
các vùng trong c
ả
nư
ớ
c. Phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
ph
ả
i g
ắ
n li
ề
n v

ớ
i b
ả
o v
ệ
môi
trư
ờ
ng. T
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n cho kinh t
ế
hàng hoá phát tri
ể
n đi đôi phân ph
ố
i có
hi
ệ
u qu
ả
.
Sáu là qu
ả
n lí Nhà nư
ớ

c v
ề
kinh t
ế
ph
ả
i k
ế
t h
ợ
p ch
ặ
t ch
ẽ
v
ớ
i nhi
ệ
m v
ụ

b
ả
o v
ệ
t
ổ
qu
ố
c XHCN. Đây là quy lu

ậ
t t
ồ
n t
ạ
i và phát tri
ể
n c
ủ
a dân t
ộ
c, v
ừ
a
ph
ả
n ánh yêu c
ầ
u c
ủ
a nhi
ệ
m v
ụ
cách m
ạ
ng XHCN
ở
nư
ớ

c ta trong t
ì
nh h
ì
nh
hi
ệ
n nay, gi
ữ
v
ữ
ng đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN.
Trên đây là m
ộ
i dung c
ủ
a cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng có s
ự
qu
ả

n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Nh
ữ
ng n
ộ
i dung trên có
ả
nh hư
ở
ng l
ớ
n đ
ế
n m
ụ
c tiêu
và ch
ứ
c năng vai tr
ò
kinh t
ế

c
ủ
a Nhà nư
ớ
c Vi
ệ
t Nam.
II. M
ụ
c tiêu và ch
ứ
c năng đ
ể
qu
ả
n lí v
ĩ
mô n
ề
n kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
Vi
ệ
t Nam
1. M

ụ
c tiêu qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c:
Nh
ằ
m phát tri
ể
n l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n xuát và công b
ằ
ng x
ã
h
ộ
i v
ì
nhu c
ầ

u t
ạ
o
ra c
ủ
a c
ả
i x
ã
h
ộ
i, kh
ắ
c ph
ụ
c tính t
ự
phát, vô t
ổ
ch
ứ
c v
ố
n có c
ủ
a kinh t
ế
tư
nhân, tư b
ả

n ch
ủ
ngh
ĩ
a, cá th
ể
trong s
ả
n xuát c
ũ
ng như trên th
ị
trư
ờ
ng. Gi
ả
i
phóng m
ọ
i năng l
ự
c s
ả
n xu
ấ
t, t
ạ
o đi
ề
u ki

ệ
n cho t
ấ
t c
ả
các thành ph
ầ
n kinh t
ế

phát tri
ể
n. Các đơn v
ị
cá nhân s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh, yên tâm b
ỏ
v
ố
n vào đ
ầ
u
tư và phát tri
ể
n s
ả
n xu

ấ
t. Mu
ố
n v
ậ
y Nhà nư
ớ
c s
ẽ
ph
ả
i t
ạ
o ra hành lang và
ổ
n
đ
ị
nh lành m
ạ
nh, các chính sách v
ề
quy
ề
n s
ở
h
ữ
u, quy
ề

n s
ử
d
ụ
ng, quy
ề
n th
ừ
a
k
ế
tài s
ả
n và hư
ớ
ng thu nh
ậ
p h
ợ
p pháp đư
ợ
c th
ể
ch
ế
hoá thành pháp lu
ậ
t.

Vai trò kinh tế

c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
14
14
M
ụ
c tiêu, c
ủ
a qu
ả
n lí kinh t
ế
Nhà nư
ớ
c trong giai đo
ạ
n đ
ẩ
u ( m
ộ
t bư
ớ
c
quá d
ộ
nh
ỏ

trong th
ờ
i k
ì
t
ừ
quá đ
ộ
) là thông qua đ
ổ
i m
ớ
i toàn di
ệ
n đ
ạ
t t
ớ
i
ổ
n
đ
ị
nh v
ữ
ng ch
ắ
c các m
ặ
t trong đ

ờ
i s
ố
ng kinh t
ế
, chính tr
ị
, x
ã
h
ộ
i…t
ạ
o đi
ề
u
ki
ệ
n phát tri
ể
n nhanh
ở
các ch
ặ
ng sau . Nhi
ệ
m v
ụ
đó th
ể

hi
ệ
n
ở
các m
ụ
c tiêu
sau đây:
Th
ứ
nh
ấ
t là m
ụ
c tiêu v
ề
s
ả
n lư
ợ
ng, ngày càng tăng thu nh
ậ
p qu
ố
c dân,
ph
ấ
n đ
ấ
u t

ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng GDp hàng năm là 7 đ
ế
n 7,5% đ
ế
n năm 2010 th
ìì

GDP b
ì
nh quân đ
ầ
u ngư
ờ
i là g
ấ
p đôi năm 2000, đ
ế
n năm 2020 nư
ớ
c ta cơ
b
ả
n tr
ở
thành nư

ớ
c công nghi
ệ
p. Đ
ẩ
y m
ạ
nh tăng trư
ở
ng
ở
c
ả
ba l
ĩ
nh v
ự
c công
nghi
ệ
p, nông nghi
ệ
p và d
ị
ch v
ụ
đ
ả
m b
ả

o nhu c
ầ
u c
ủ
a nhân đân, đ
ẩ
y m
ạ
nh
xu
ấ
t kh
ẩ
u.
Th
ứ
c hai là m
ụ
c tiêu v
ề
vi
ệ
c làm- gi
ả
i quy
ế
t vi
ệ
c làm cho ngư
ờ

i lao
đ
ộ
ng trung b
ì
nh hàng năm là 1,5 tri
ệ
u ngư
ờ
i , gi
ả
m t
ỉ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p, nâng cao
các qu
ỹ
phúc l
ợ
i cho ng
ưò
i lao đ
ộ
ng, t
ạ

o đi
ề
u ki
ệ
n t
ố
t hơn cho lao đ
ộ
ng.
Đ
ồ
ng th
ờ
i chúng ta ph
ả
i phân công l
ạ
i lao đ
ộ
ng đ
ể
t
ỉ
l
ệ
lao d
ộ
ng trong nông
nghiêp gi
ả

m xu
ố
ng,t
ỉ
l
ệ
lao đ
ộ
ng trí óc ngày càng tăng lên.Đ
ồ
ng th
ờ
i t
ố
c đ
ộ

tăng lao đ
ộ
ng
ở
trong các ngành d
ị
ch v
ụ
b
ả
o hi
ể
m ngân hàng ,tài chính ph

ả
i
tăng nhanh hơn t
ố
c đ
ộ
tăng lao đ
ộ
ng
ở
các ngành s
ả
n xu
ấ
t v
ậ
t ch
ấ
t.
Th
ứ
ba là m
ụ
c tiêu tài chính,
ổ
n đ
ị
nh giá c
ả
, tránh vi

ệ
c giá c
ả
bi
ế
n
đ
ộ
ng th
ấ
t thư
ờ
ng, gi
ữ
cho t
ỉ
l
ệ
l
ạ
m phát trong v
ò
ng m
ộ
t con s
ố
, ch
ỉ
s
ố

giá c
ả

hàng năm không tăng quá 5%. Ph
ả
i có d
ự
ph
ò
ng và chu
ẩ
n b
ị
cho nh
ữ
ng bi
ế
n
đ
ộ
ng trong khu v
ự
c và trên th
ế
gi
ớ
i.Th
ự
c hi
ệ

n đ
ả
m b
ả
o m
ộ
t ngân sách Nhà
nư
ớ
c th
ố
ng nh
ấ
t ,bao g
ồ
m ngân sách Chính ph
ủ
và ngân sách đ
ị
a phương,
b
ả
o đ
ả
m cân đ
ố
i gi
ữ
a phương ti
ệ

n và nhi
ệ
m v
ụ
, k
ế
t h
ợ
p l
ợ
i ích c
ủ
a c
ả
nư
ớ
c,
b
ả
o đ
ả
m n
ề
n kinh t
ế
có tích lu
ỹ
n
ộ
i b

ộ
, đáp
ứ
ng các nhu c
ầ
u chi th
ưò
ng
xuyên c
ủ
a b
ộ
máy Nhà nư
ớ
c,nhu c
ầ
u đ
ầ
u tư và phát tri
ể
n, nh
ấ
t là xây d
ự
ng
các cơ s
ở
h
ạ
t

ầ
ng ,nhu c
ầ
u an ninh, qu
ố
c ph
ò
ng và các chính sách x
ã
h
ộ
i khác.
Th
ứ
tư là m
ụ
c tiêu v
ề
kinh t
ế
đ
ố
i ngo
ạ
i, đ
ẩ
y m
ạ
nh xu
ấ

t kh
ẩ
u, t
ạ
o hành
lang pháp l
ý
đ
ể
h
ấ
p d
ẫ
n các nư
ớ
c khác đ
ế
n nư
ớ
c ta đ
ầ
u tư đ
ể
chúng ta có th
ể

tranh th
ủ
v
ố

n, công ngh
ệ
, cách qu
ả
n l
ý

Th
ứ
năm là m
ụ
c tiêu v
ề
phân ph
ố
i công b
ằ
ng, gi
ả
m b
ớ
t s
ự
chênh l
ệ
ch
giàu nghèo gi
ữ
a các đ
ị

a phương trong c
ả
nư
ớ
c, phân ph
ố
i theo đúng nguyên
t
ắ
c d
ự
a trên thành qu
ả
lao đ
ộ
ng.
Th
ứ
năm là m
ụ
c tiêu đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN, b
ố
trí cơ c
ấ
u kinh t
ế

h
ợ
p lí
phù h
ợ
p v
ớ
i quá tr
ì
nh công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n đ
ạ
i hóa và c
ũ
ng phù h
ợ
p v
ớ
i
đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Xây d
ự
ng m
ộ

t Nhà nư
ớ
c pháp quy
ề
n m
ạ
nh, m
ộ
t n
ề
n
hành chính qu
ố
c gia chính quy và m
ộ
t đ
ộ
i ng
ũ
công ch
ứ
c đư
ợ
c đào t
ạ
o có h
ệ

th
ố

ng, có ph
ẩ
m ch
ấ
t, có đ
ạ
o đ
ứ
c và chuyên môn k
ỹ
thu
ậ
t gi
ỏ
i.Hư
ớ
ng các
thành ph
ầ
n kinh t
ế
cùng đi lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i.

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
15
15
2. Các ch
ứ
c năng c
ủ
a Nhà nư
ớ
c trong cơ ch
ế
kinh t
ế
m
ớ
i:
Trong quá tr
ì
nh đ
ổ
i m
ớ
i sang kinh t
ế

th
ị
trư
ờ
ng Nhà nư
ớ
c ph
ả
i gi
ả
i
quy
ế
t t
ố
t ch
ứ
c năng cơ b
ả
n sau.
Th
ứ
nh
ấ
t là
ổ
n đ
ị
nh kinh t
ế

v
ĩ
mô, ph
ả
i t
ì
m m
ọ
i cách tăng nhanh chu
chuy
ể
n ti
ề
n t
ệ
, đ
ạ
t t
ớ
i tính chuy
ể
n đ
ổ
i trong nư
ớ
c c
ủ
a đ
ồ
ng ti

ề
n qu
ố
c gia,
nâng cao t
ự
ch
ủ
kinh t
ế
doanh nghi
ệ
p và h
ạ
n ch
ế
vi
ệ
c phân ph
ố
i hành chính
các ngu
ồ
n v
ậ
t tư
đã
d
ẫ
đ

ế
n s
ự
gia tăng các ngu
ồ
n tài chính, t
ự
do hoá giá c
ả

( trên đ
ạ
i b
ộ
ph
ậ
n hàng hoá) và c
ắ
t gi
ả
m m
ạ
nh các kho
ả
n tài tr
ợ
n
ế
u không
l

ạ
m phát và n
ạ
n thâm h
ụ
t tràn lan d
ẫ
n đ
ế
n s
ự
tr
ì
tr
ệ
và suy thoái c
ủ
a kinh t
ế
.
K
ế
t c
ụ
c không th
ể
lo
ạ
i b
ỏ

đư
ợ
c t
ì
nh tr
ạ
ng thi
ế
u h
ụ
t hàng hoá và ngân sách,
Nhà nư
ớ
c ph
ả
i t
ạ
o môi trư
ờ
ng hành lang và đi
ề
u ki
ệ
n thu
ậ
n l
ợ
i cho ho
ạ
t đ

ộ
ng
s
ả
n xu
ấ
t, kinh doanh , duy tr
ì
tr
ậ
t t
ự
an toàn x
ã
h
ộ
i, s
ố
ng và làm vi
ệ
c theo
Hi
ế
n pháp và ph
ấ
p lu
ậ
t, thi hành nh
ấ
t quán chính sách, th

ể
ch
ế
qu
ả
n l
ý
v
ĩ
mô
theo hư
ớ
ng đ
ổ
i m
ớ
i, kh
ố
ng ch
ế
l
ạ
m phát ,đi
ề
u ti
ế
t th
ị
trư
ờ

ng và ngăn ng
ừ
a x
ử

lí nh
ữ
ng bi
ế
n đ
ộ
ng x
ấ
u, ph
ứ
c t
ạ
p c
ủ
a kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng.
Hai là xây d
ự
ng và phát tri
ể

n cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng kinh t
ế
, b
ả
o đ
ả
m cho ho
ạ
t
đ
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t, kinh doanh và kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng phát tri
ể
n.Nhà nư

ớ
c xây d
ự
ng
h
ệ
th
ố
ng c
ầ
u đư
ờ
ng, các công tr
ì
nh công c
ộ
ng ph
ụ
c v
ụ
cho quá tr
ì
nh phát
tri
ể
n,đ
ồ
ng th
ờ
i có tác d

ụ
ng kích c
ầ
u,thúc đ
ẩ
y kinh t
ế
phát tri
ể
n hơn n
ữ
a. Nhà
nư
ớ
c c
ũ
ng cho xây d
ự
ng các khu kinh t
ế
đ
ể
h
ấ
p d
ẫ
n đ
ầ
u tư nư
ớ

c ngoài, kêu
g
ọ
i các ngu
ồ
n đ
ầ
u tư trong nư
ớ
c. Và c
ũ
ng không th
ể
thi
ế
u là các h
ệ
th
ố
ng
thông tin ,đi
ệ
n,nhà
ở
đ
ể
đáp
ứ
ng nhu c
ầ

u c
ủ
a ngư
ờ
i dân và các nhu c
ầ
u cho
ph
ụ
c v
ụ
phát tri
ể
n kinh t
ế
.
Ba là h
ỗ
tr
ợ
và d
ẫ
n d
ắ
t phát tri
ể
n, t
ậ
n d
ụ

ng khai thác ti
ề
m năng, ngu
ồ
n
l
ự
c đ
ể
phát tri
ể
n các thành ph
ầ
n kinh t
ế
, phát huy vai tr
ò
c
ủ
a kinh t
ế
qu
ố
c
doanh làm ch
ỗ
d
ự
a cho các cơ s
ở

và cá nhân trong kinh doanh và phát tri
ể
n
kinh t
ế
đ
ố
i ngo
ạ
i thông qua k
ế
ho
ạ
ch và chính sách c
ủ
a Nhà nư
ớ
c. Trên cơ
s
ở
nh
ậ
n th
ứ
c và v
ậ
n d
ụ
ng tính quy lu
ậ

t khách quan,Nhà nư
ớ
c s
ử
d
ụ
ng h
ệ

th
ố
ng b
ộ
máy c
ủ
a m
ì
nh l
ã
nh đ
ạ
o và đi
ề
u ti
ế
t có
ý
th
ứ
c v

ề
nh
ị
p đ
ộ
phát tri
ể
n
và cân đ
ố
i cơ c
ấ
u n
ề
n kinh t
ế
qu
ố
c dân theo đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Xác đ
ị
nh có
căn c
ứ
khoa h
ọ
c nh

ữ
ng m
ụ
c tiêu kinh t
ế
, chính tr
ị
x
ã
h
ộ
i, m
ụ
c tiêu trư
ớ
c m
ắ
t
và dài lâu, đ
ồ
ng th
ưò
i l
ự
a ch
ọ
n nh
ữ
ng bi
ệ

n pháp ch
ủ
y
ế
u đ
ể
đ
ạ
t t
ớ
i các m
ụ
c
tiêu đó trong th
ờ
i gian nh
ấ
t đ
ị
nh.
B
ố
n là ch
ứ
c năng ph
ố
i h
ợ
p b
ả

o đ
ả
m cân đ
ố
i nh
ữ
ng t
ỉ
l
ệ
quan tr
ọ
ng
nh
ấ
t và x
ử
lí hoà gi
ả
i nh
ữ
ng tranh ch
ấ
p ho
ặ
c gi
ả
i quy
ế
t nh

ữ
ng mâu thu
ẫ
n
trong phân công ch
ứ
c trách, phân công lao đ
ộ
ng x
ã
h
ộ
i c
ủ
a b
ộ
máy qu
ả
n l
ý

Nhà nư
ớ
c nh
ằ
m đ
ạ
t m
ụ
c tiêu xác đ

ị
nh.Nhà nư
ớ
c l
ự
a ch
ọ
n các phương án đ
ầ
u
tư quan tr
ọ
ng ,phân b
ổ
ngu
ồ
n l
ự
c, ti
ế
t ki
ệ
m và đ
ầ
u tư, đi
ề
u ti
ế
t c
ủ

a Chính ph
ủ

và các xí nghi
ệ
p công c
ộ
ng. Thông qua vi
ẹ
c đ
ầ
u tư có tr
ọ
ng đi
ể
m cho các

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
16
16
ngành ,các vùng kinh t
ế
và các khu v
ự
c Nhà nư

ớ
c khi c
ầ
n thi
ế
t tác đ
ọ
ng vào
các quan h
ệ
cung c
ầ
u, hư
ớ
ng th
ị
trư
ờ
ng vào qu
ỹ
đ
ạ
o Nhà nư
ớ
c.
Năm là ch
ứ
c năng kích thích. Đây là m
ộ
t ch

ứ
c năng quan tr
ọ
ng và h
ế
t
s
ứ
c ph
ứ
c t
ạ
p trong quá tr
ì
nh th
ự
c hi
ệ
n. Nó làm m
ọ
i ng
ưò
i lao d
ộ
ng quan tâm
t
ớ
i công vi
ệ
c, c

ũ
ng như t
ự
giác phát huy nh
ữ
ng năng l
ự
c kh
ả
năng c
ủ
a cá
nhân. Nhà nư
ớ
c s
ử
d
ụ
ng đúng đ
ắ
n và r
ộ
ng r
ã
i các
đò
n b
ẩ
y khuy
ế

n khích s
ả
n
xu
ấ
t.Các công c
ụ
ti
ề
n lương ,ti
ề
n thư
ở
ng , t
ỷ
giá h
ố
i đoái ,l
ã
i su
ấ
t,tín
d
ụ
ng n
ế
u đư
ợ
c s
ử

d
ụ
ng đúng d
ắ
n th
ì
s
ẽ
có
ý
ngh
ĩ
a quan tr
ọ
ng đ
ặ
c bi
ệ
t trong
chính sách khuy
ế
n khích s
ả
n xu
ấ
t.
Sáu là ch
ứ
c năng ki
ể

m soát và đi
ề
u ti
ế
t kinh t
ế
. Th
ự
c hi
ệ
n trách nhi
ệ
m
gi
ữ
a các c
ấ
p khác nhau trong h
ệ
th
ố
ng th
ứ
b
ậ
c, qu
ả
n l
ý
hành chính Nhà nư

ớ
c,
b
ả
o đ
ả
m ch
ứ
c năng ki
ể
m soát kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c theo lu
ậ
t đinh, k
ế
t h
ợ
p s
ự

đi
ề
u ti
ế
t c

ủ
a Nhà nư
ớ
c v
ớ
i tính t
ự
ch
ủ
c
ủ
a xí nghi
ệ
p.
B
ả
y là ch
ứ
c năng đ
ố
i ngo
ạ
i nh
ằ
m ph
ụ
c v
ụ
m
ụ

c tiêu phát tri
ể
n b
ề
n
v
ữ
ng. Nhà nư
ớ
c t
ạ
o hành lang pháp l
ý
đ
ể
các nư
ớ
c yên tâm đ
ầ
u tư vào nư
ớ
c
ta, tranh th
ủ
v
ố
n k
ỹ
thu
ậ

t, công ngh
ệ
và phong cách qu
ả
n lí m
ớ
i.Nhà nư
ớ
c t
ổ

ch
ứ
c phát tri
ể
n quan h
ệ
h
ợ
p tác và h
ữ
u ngh
ị
v
ớ
i các nư
ớ
c khác theo nguyên
t
ắ

c b
ì
nh đ
ẳ
ng cùng có l
ợ
i và tôn tr
ọ
ng ch
ủ
quy
ề
n l
ã
nh th
ổ
,đ
ộ
c l
ậ
p c
ủ
a nhau.
Trên đây là m
ộ
t s
ố
ch
ứ
c năng cơ b

ả
n c
ủ
a Nhà nư
ớ
c ta đ
ể
có th
ể
xây
d
ự
ng m
ộ
t n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng đ
ị
nh hư
ớ
ng XHCN. Đ
ể
th
ự

c hi
ệ
n ch
ứ
c năng
đó th
ì
Nhà nư
ớ
c c
ầ
n ph
ả
i s
ử
d
ụ
ng m
ộ
t s
ố
công c
ụ
qu
ả
n lí kinh t
ế
v
ĩ
mô sao

cho hi
ệ
u qu
ả
, đ
ạ
t đư
ợ
c m
ụ
c tiêu đ
ề
ra.

III.Công c
ụ
Nhà nư
ớ
c s
ử
d
ụ
ng trong qu
ả
n lí v
ĩ
mô:
Trong n
ề
n kinh t

ế
th
ị
trư
ờ
ng c
ầ
n tăng cư
ờ
ng và phát huy vai tr
ò
quan
tr
ọ
ng c
ủ
a k
ế
ho
ạ
ch kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c và đ
ể
th
ự

c hi
ệ
n vai tr
ò
qu
ả
n lí kinh
t
ế
c
ủ
a m
ì
nh Nhà nư
ớ
c ph
ả
i s
ử
d
ụ
ng m
ộ
t s
ố
công c
ụ
qu
ả
n lí sau dây

M
ộ
t là h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t, th
ể
hi
ệ
n vai tr
ò
đ
ị
nh hư
ớ
ng và đi
ề
u ti
ế
t,
ki
ể
m soát c
ủ
a Nhà nư
ớ
c, có tính b

ắ
t bu
ộ
c đ
ố
i v
ớ
i t
ấ
t c
ả
các thành ph
ầ
n kinh
t
ế
, h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t có hai ch
ứ
c năng sau dây
§ Cư
ỡ
ng ch
ế
hành vi c

ủ
a các doanh nghi
ệ
p n
ế
u hành vi đó gây t
ổ
n
h
ạ
i đ
ế
n l
ợ
i ích x
ã
h
ộ
i như làm hàng gi
ả
, hàng kém ch
ấ
t
lư
ợ
ng, đ
ể
nh
ằ
m h

ạ
n ch
ế
các khuy
ế
t t
ạ
t n
ả
y sinh ra trong cơ ch
ế

th
ị
trư
ờ
ng, đưa n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng n
ứ
ơc ta vào đ
ị
nh hư
ớ

ng
XHCN.
§ T
ạ
o hành lang pháp l
ý
an toàn cho s
ả
n xu
ấ
t và kinh doanh.Các
doanh nghi
ệ
p yen tâm b
ỏ
v
ố
n đàu tư và làm ăn theo pháp lu
ậ
t.
T
ừ
đó có th
ể
phát huy m
ọ
i ưu th
ế
c
ủ

a các thành ph
ầ
nkinh t
ế
, t
ạ
o
đ
ộ
ng l
ự
c cho n
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n
ổ
n đ
ị
nh và b
ề
n v
ữ
ng.

Vai trò kinh tế
c
ủ

a Nhà nư
ớ
c
17
17
Hai là k
ế
ho
ạ
ch hoá, nh
ằ
m m
ụ
c đích đ
ị
nh hư
ớ
ng và khai thác h
ế
t ti
ề
m
năng kinh t
ế
, qu
ả
n lí và đi
ề
u ch
ỉ

nh toàn b
ộ
quá tr
ì
nh tái s
ả
n xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i. Đ
ả
ng
ta kh
ẳ
ng đ
ị
nh “c
ầ
n đ
ổ
i m
ớ
i n
ộ
i dung và phương pháp k
ế
ho

ạ
ch hoá, s
ử
d
ụ
ng
đúng đ
ắ
n các quan h
ệ
hàng hoá- ti
ề
n t
ệ
, nhưng không coi nh
ẹ
k
ế
ho
ạ
ch, coi
nh
ẹ
vi
ệ
c qu
ả
n lí th
ị
trư

ờ
ng”, k
ế
ho
ạ
ch hoá g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i h
ệ
th
ố
ng
đò
n b
ẩ
y kinh
t
ế
gi
ả
i quy
ế
t và đi
ề
u ti
ế

t các quan h
ệ
v
ề
l
ợ
i ích, mà l
ợ
i ích c
ủ
a ngư
ờ
i s
ả
n xu
ấ
t
-kinh doanh là đ
ộ
ng l
ự
c tr
ự
c ti
ế
p đ
ố
i v
ớ
i ho

ạ
t đ
ộ
ng kinh t
ế
và t
ạ
o cơ s
ở
cho
vi
ệ
c đáp
ứ
ng các l
ợ
i ích khác.Trong n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng c
ầ
n tăng cư
ờ
ng và
phát huy vai tr

ò
quan tr
ọ
ng c
ủ
a k
ế
ho
ạ
ch hoá kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c. Mu
ố
n
th
ế
,trư
ớ
c h
ế
t ph
ả
i xác đ
ị
nh phương hư
ớ

ng m
ụ
c tiêu cơ b
ả
n và v
ạ
ch ra
phương th
ứ
c b
ả
o đ
ả
m tính th
ố
ng nh
ấ
t và hoàn ch
ỉ
nh gi
ữ
a k
ế
ho
ạ
ch và chính
sách kinh t
ế
.T
ừ

đó đ
ả
m b
ả
o th
ự
c thi có hi
ệ
u qu
ả
và đáp
ứ
ng m
ộ
t cách linh
ho
ạ
t s
ự
bi
ế
n đ
ổ
i c
ủ
a t
ì
nh h
ì
nh kinh t

ế
trong n
ề
n kinh t
ế
th
ị
trư
ờ
ng ,b
ả
o đ
ả
m
cho Chính ph
ủ
v
ậ
n hành n
ề
n kinh t
ế
,đi
ề
u ch
ỉ
nh k
ế
ho
ạ

ch ho
ặ
c có chính sách
và bi
ệ
n pháp c
ụ
th
ể
,thúc đ
ẩ
y s
ự
n
ỗ
l
ự
c đ
ạ
t đ
ế
n m
ụ
c tiêu nh
ấ
t đ
ị
nh.
Ba là chính sách tài khoá bao g
ồ

m chi tiêu chính ph
ủ
, thu
ế
.N
ế
u chính
ph
ả
u tăng chi tiêu th
ì
s
ẽ
làm cho cung c
ầ
u tăng, n
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n m
ạ
nh.
Nhưng l
ạ
m phát c
ũ
ng tăng lên dù th
ấ

t nghi
ệ
p có gi
ả
m đi. Do v
ậ
y chính ph
ủ

ph
ả
i cân đ
ố
i chi tiêu h
ợ
p lí, không đ
ẻ
b
ộ
c chi ngân sách kéo dài. Thu
ế
c
ũ
ng là
m
ộ
t công c
ụ
quan tr
ọ

ng đ
ể
đi
ề
u ti
ế
t kinht
ế
, nó có tác d
ụ
ng gi
ả
m b
ớ
t cung c
ủ
a
các hàng hoá không đư
ợ
c khuy
ế
n khích phát tri
ể
n ho
ặ
c gây t
ổ
n h
ạ
i đ

ế
n l
ợ
i
ích x
ã
h
ộ
i. Đ
ồ
ng th
ờ
i, thu
ế
c
ũ
ng là công c
ụ
đ
ể
nhà nư
ớ
c phân ph
ố
i thu nh
ậ
p
m
ộ
t cách h

ợ
p lí hơn( thu
ế
thu nh
ậ
p cá nhân) và b
ả
o đ
ả
m ngu
ồ
n thu cho chính
ph
ủ
. M
ộ
t chính sách tài khoá m
ở
r
ộ
ng là khi chi tiêu chính ph
ủ
tăng thu
ế

gi
ả
m và ngư
ợ
c l

ạ
i, m
ộ
t chính sách tài khoá th
ắ
t ch
ặ
t là khi chi tiêu chính ph
ủ

gi
ả
m mà thu
ế
tăng.
B
ố
n là các chính sách ti
ề
n t
ệ
bao g
ồ
m lư
ợ
ng cung ti
ề
n t
ệ
và l

ã
i su
ấ
t.
Lư
ợ
ng cung ti
ề
n t
ệ
t
ứ
c là s
ố
lư
ợ
ng ti
ề
n t
ệ
trong lưu thông. N
ế
u s
ố
lư
ợ
ng tăng
s
ẽ
làm cho chi tiêu tiêu dùgn tăng, chính ph

ủ
s
ẽ
đ
ầ
u tư nhi
ề
u hơn cho công
tr
ì
nh công c
ộ
ng, làm kích c
ầ
u, kinh t
ế
phát tri
ể
n ( trong ng
ắ
n h
ạ
n) nhưng s
ẽ

thúc đ
ẩ
y l
ạ
m phát lên cao. C

ò
n khi l
ã
i su
ấ
t tăng lên s
ố
ti
ề
n dành cho đ
ầ
u tư
gi
ả
m khi
ế
n lư
ợ
ng cung hàng hoá gi
ả
m, th
ấ
t nghi
ệ
p tăng nhưng l
ạ
m phát đư
ợ
c
ki

ể
m soát. M
ộ
t chính sách gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t khi
ế
n kinh t
ế
phát tri
ể
n, gi
ả
m th
ấ
t
nghi
ệ
p, t
ứ
c khôi ph
ụ
c đư
ợ
c t
ì

nh tr
ạ
ng kinh t
ế
khi đang khó khăn kh
ủ
ng ho
ả
ng.
Chính sách ti
ề
n t
ệ
đư
ợ
c coi là m
ở
r
ộ
ng khi tăng lư
ợ
ng cung v
ề
ti
ề
n t
ệ
và gi
ả
m

l
ã
i su
ấ
t c
ò
n chính sách ti
ề
n t
ệ
là thu h
ẹ
p khi gi
ả
m cung ti
ề
n t
ệ
, tăng l
ã
i su
ấ
t.
Năm là chính sách thu nh
ậ
p t
ứ
c là các chính sách v
ề
ti

ề
n lương. N
ế
u
chính ph
ủ
tăng ti
ề
n lươgn th
ì
có tác d
ụ
ng kích thích s
ả
n xu
ấ
t. C
ầ
u tăng, th
ấ
t
nghi
ệ
p gi
ả
m nhưng giá c
ả
tăng t
ứ
c l

ạ
m phát tăng cao. Chính sách ti
ề
n lương

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
18
18
là m
ộ
t chính sách khó th
ự
c hi
ệ
n và
ả
nh hư
ở
ng c
ủ
a nó r
ấ
t sâu r
ộ
ng. Và chính

ph
ủ
c
ũ
ng không th
ể
gi
ả
m lư
ợ
ng công nhân đư
ợ
c.Do v
ậ
y trong th
ờ
i k
ì
l
ạ
m
phát cao, ti
ề
n lương đư
ợ
c gi
ữ
c
ổ
đ

ị
nh và dùng các chính sách khác gi
ả
m l
ạ
m
phát.
Sáu là chính sách v
ề
kinh t
ế
đ
ố
i ngo
ạ
i bao g
ồ
m ba công c
ụ
là t
ỉ
giá h
ố
i
đoái, h
ạ
n ng
ạ
ch quota, thu
ế

quan. T
ỉ
giá g
ố
i đoái s
ẽ
tácđ
ộ
ng đ
ế
n s
ứ
c m
ạ
nh
c
ủ
a đ
ồ
ng ti
ề
n b
ả
n đ
ị
a, nó
ả
nh hư
ở
ng tr

ự
c ti
ế
p đ
ế
n xu
ấ
t kh
ẩ
u và nh
ậ
p kh
ẩ
u.
H
ạ
n ng
ạ
ch và thu
ế
quan là công c
ụ
đ
ể
ki
ể
m soát xu
ấ
t kh
ẩ

u và nh
ậ
p kh
ẩ
u thúc
đ
ẩ
y n
ề
n kinh t
ế
trong nư
ớ
c c
ũ
ng như b
ả
o v
ệ
hàn hoá trong nư
ớ
c trư
ớ
c s
ự

c
ạ
nh tranh kh
ố

c li
ệ
t c
ủ
a hàng hoá các nư
ớ
c phát tri
ể
n trong khu v
ự
c và th
ế

gi
ớ
i.
Trên đây là các công c
ụ
mà Nhà nư
ớ
c Vi
ệ
t Nam đưa ra đ
ể
qu
ả
n lí kinh
t
ế
nh

ằ
m các m
ụ
c tiêu như đi
ề
u hoà quan h
ệ
cung c
ầ
u v
ố
n, ti
ề
n m
ặ
t trong x
ã

h
ộ
i… Tuy nhiên b
ấ
t c
ứ
công c
ụ
nào c
ũ
ng có hai m
ặ

t c
ủ
a nó. Khi kinh t
ế
phát
tri
ể
n th
ấ
t nghi
ệ
p gi
ả
m tăng trư
ở
ng m
ạ
nh khi
ế
n l
ạ
m phát gia tăng. Do v
ậ
y ph
ả
i
tu
ỳ
th
ờ

i k
ì
, đi
ề
u ki
ệ
n mà chính ph
ủ
s
ử
d
ụ
ng các công c
ụ
đ
ạ
t m
ụ
c tiêu đư
ợ
c ưu
tiên nh
ấ
t sao cho có hi
ệ
u qu
ả
.

IV.Th
ự
c tr
ạ
ng qu
ả
n lí Nhà Nư
ớ
c
ở
Vi
ệ
t Nam hi
ệ
n nay
Qua hơn 15 năm đ
ổ
i m
ớ
i , vai tr
ò
qu
ả

n lí kinht
ế
c
ủ
a Nhà Nu
ớ
c Vi
ệ
t
Nam ngày càng đư
ợ
c tăng cư
ờ
ng và c
ả
i thi
ệ
n do v
ậ
y n
ề
n kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam
đã

đ
ạ

t đư
ợ
c nhi
ề
u thành công đáng k
ể
,nh
ữ
ng thành công đó có th
ể
k
ể
ra là:
T
ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng GDP h
ằ
ng năm cao nh
ấ
t nh
ì
khu v
ự
c ,đư
ợ
c b

ạ
n bè
qu
ố
c t
ế
đánh giá cao. T
ỉ
l
ệ
l
ạ
m phát đư
ợ
c gi
ả
m xu
ố
ng đ
ế
n m
ứ
c có th
ể
ki
ẻ
m
soát đư
ợ
c so v

ớ
i đâu th
ờ
i k
ì
đ
ổ
i m
ớ
i ( năm 1986 l
ạ
m phát là 877%).S
ự
tăng
trư
ở
ng c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam ngày càng
ổ
n đ
ị
nh.
đv:%

Năm
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
GDP
9,3
9,5
9,3
8,8
5,8
4,8
6,8
6,94
7,04

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
19
19
L

ạ
m
phát
8,8
12,7
4,5
3,6
9,2
0,1
-0,6
0,8
4
B
ả
ng 1: T
ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng GDP và t
ỉ
l
ệ
l
ạ
m phát c
ủ
a
Vi

ệ
t Nam t
ừ
1994-2002
Ngu
ồ
n:Niên giám th
ố
ng kê 2002
T
ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng GDP cao khi
ế
n cho GDP b
ì
nh quân đ
ầ
u ngư
ờ
i c
ủ
a
vi
ệ
t Nam c
ũ

ng tăng cao, thu nh
ậ
p b
ì
nh quân đ
ầ
u ngư
ờ
i Vi
ệ
t nam hi
ệ
n nay là
420 USD ,đang là m
ộ
t trong nh
ữ
ng nư
ớ
c có GDP th
ấ
p nh
ấ
t th
ế
gi
ớ
i nhưng
v
ớ

i t
ố
c đ
ộ
tăng trư
ở
ng GDP như hi
ệ
n nay th
ì
d
ự
tính đ
ế
n năm 2015 Vi
ệ
t Nam
s
ẽ
thoát kh
ỏ
i danh sách các nư
ớ
c nghèo.
Vi
ệ
t Nam trong nh
ữ
ng năm đ
ổ

i m
ớ
i c
ũ
ng
đã
xây d
ự
ng đư
ợ
c m
ộ
t cơ
c
ấ
u kinh t
ế
ngày càng h
ợ
p lí theo xu hư
ớ
ng hi
ệ
n đ
ạ
i hoá ,công nghi
ệ
p hoá.T
ỉ

l
ệ
đóng góp trong GDP c
ủ
a Nông nghi
ệ
p
đã
gi
ả
m d
ầ
n và c
ủ
a Công nghi
ệ
p –
D
ị
ch v
ụ

đã
tăng lên.S
ự
thay đ
ổ
i trong cơ c
ấ
u kinh t

ế
đó cho th
ấ
y đư
ờ
ng l
ố
i
c
ủ
a Đ
ả
ng v
ề
cơ c
ấ
u đang đư
ợ
c th
ự
c hi
ệ
n m
ộ
t cách h
ợ
p lí.Cơ c
ấ
u kinh t
ế

c
ủ
a
chúng ta ph
ả
n ánh đúng yêu c
ầ
u quy lu
ậ
t kinh t
ế
khách quan,phù h
ợ
p v
ớ
i xu
th
ế
phát tri
ể
n khoa h
ọ
c công ngh
ệ
,t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ

n cho
ứ
ng d
ụ
ng các thành t
ự
u
m
ớ
i c
ủ
a khoa h
ọ
c.Cơ c
ấ
u kinh t
ế
m
ớ
i la m
ộ
t cơ c
ấ
u kinh t
ế
m
ở
,có quan h
ệ

v
ớ
i bên ngoài,đ
ồ
ng th
ờ
i khai thác tri
ệ
t đ
ể
l
ợ
i th
ế
so sánh c
ủ
a nư
ớ
c ta : tài
nguyên,lao đ
ộ
ng,v
ị
trí đ
ị
a l
ý
.

T
ỉ
tr
ọ
ng trong t
ổ
ng đ
ầ
u tư
X
ã
h
ộ
i
T
ỉ
tr
ọ
ng trong GDP

86-90
91-95
96-2000
86-90
91-95
96-2000
Nông
nghi
ệ
p

13,4
8,7
12,5
42,1
27,2
25,3
Công
nghi
ệ
p
25,7
38,7
41,2
22,9
28,8
33,9
D
ị
ch
v
ụ

60,9
52,7
46,3
35
44,1
40,8
B
ả

ng 2: Đ
ầ
u tư và chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u kinh t
ế
c
ủ
a Vi
ệ
t Nam
Ngu
ồ
n : Niên giám th
ố
ng kê 2000


Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
20
20

M
ộ
t thành công có th
ể
k
ể
t
ớ
i đó là Nhà Nư
ớ
c Vi
ệ
t Nam
đã
t
ạ
o ra m
ộ
t
môi trư
ờ
ng kinh t
ế

ổ
n đ
ị
nh , t
ạ
o tâ lí yên tâm cho các nhà đ

ầ
u tư nư
ớ
c ngoài .
Trong nh
ữ
ng năm v
ừ
a qua , Vi
ệ
t Nam luôn là m
ộ
t trong nh
ữ
ng nư
ớ
c có môi
trư
ờ
ng đ
ầ
u tư an toàn nh
ấ
t. Đ
ầ
u tư nư
ớ
c ngoài vào Vi
ệ
t Nam ngày càng

nhi
ề
u dù trên th
ế
gi
ớ
i đang có xu hư
ớ
ng c
ắ
t gi
ả
m FDI


1988-
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
T
ổ
ng
S
ố
d

ự

án
363
206
281
374
392
367
336
260
2.579
T
ổ
ng
v
ố
n
đ
ầ
u tư
3301
2151
3130
3636
6350
8528
4453
4059
35.608

V
ố
n
đ
ầ
u tư
thêm

256
500
625
650
684
1095
549
4.357
V
ố
n
th
ự
c
hi
ệ
n
207
463
1002
1500
2000

3028
4057
2480
14.737

B
ả
ng 3: T
ì
nh h
ì
nh FDI 11 năm (1988-1998)
Ngu
ồ
n:V
ụ
Tài chính đ
ố
i ngo
ạ
i – B
ộ
Tài chính
T
ỉ
l
ệ
tích lu
ỹ
n

ộ
i b
ộ
trong n
ề
n kinh t
ế
cao,t
ạ
o ngu
ồ
n v
ố
n đ
ầ
u tư cho các
d
ự
án phát tri
ể
kinht
ế
.Các d
ự
án đ
ầ
u tư do ngu
ồ
n v
ố

n đư
ợ
c huy d
ộ
ng trong
nư
ớ
c ngày càng tăng.N
ộ
i l
ự
c trong nư
ớ
c đang đư
ợ
c phát huy có hi
ệ
u qu
ả
và
tri
ệ
t đ
ể
hơn


C
ả
nư

ớ
c
Qu
ố
c doanh
Dân doanh
T
ổ
ng v
ố
n d
ự
án
3229
1573
1716
-Đ
ế
n năm 1998
2643
1416
1227
-Năm 1999
568
157
489
T
ổ
ng s
ố

v
ố
n đăng kí ( t
ỉ
đ
ồ
ng )
45.552
35.690
9.862
-Đ
ế
n năm 1998
38.440
33.200
5.240
-Năm 1999
7.112
2.490
4.622
B
ả
ng 4: S
ố
d
ự
án đ
ầ
u tư b
ằ

ng v
ố
n trong nư
ớ
c
đ
ế
n năm 1999
Ngu
ồ
n : T
ổ
ng c
ụ
c th
ố
ng kê


Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
21
21
Cơ s
ở
h

ạ
t
ầ
ng ngày càng đư
ợ
c c
ủ
ng c
ố
và xây d
ự
ng đáp
ứ
ng nhu c
ầ
u
m
ớ
i. Trong nh
ữ
ng năm g
ầ
n đây Vi
ệ
t Nam
đã
có nh
ữ
ng công tr
ì

nh mang tính
chi
ế
n lư
ợ
c v
ề
kinh t
ế
như đư
ờ
ng H
ồ
Chí Minh , khu l
ọ
c d
ầ
u Dung Qu
ấ
t , khu
kinh t
ế
m
ở
Chu Lai , thu
ỷ
đi
ệ
n Sơn La , các khu công nghi
ệ

p,h
ệ
th
ố
ng giao
thông ,đi
ệ
n ,vi
ễ
n thông ngày càng hi
ệ
n đ
ạ
i. B
ộ
m
ặ
t c
ủ
a các thành th
ị
và nông
thôn trong c
ả
nư
ớ
c ngày càng đư
ợ
c hoàn ch
ỉ

nh hơn. Bên c
ạ
nh đó s
ự
quy
ho
ạ
ch trong chi
ế
n lư
ợ
c phát tri
ể
n cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng ngày càng đư
ợ
c quan tâm và
chú
ý
.
M
ộ
t thành t
ự
u quan tr

ọ
ng nh
ấ
t là đ
ờ
i s
ố
ng nhân dân ngày càng đư
ợ
c
c
ả
i thi
ệ
n và nâng cao.T
ỉ
l
ệ
s
ố
dân s
ố
ng trong thành th
ị
,nơi có trang thi
ế
t b
ị

ph

ụ
c v
ụ
cho cu
ộ
c s
ố
ng ngày càng tăng lên,t
ỉ
l
ệ
các h
ộ
đói nghèo
đã
gi
ả
m
h
ẳ
n,nh
ấ
t là khi chính ph
ủ
th
ự
c hi
ệ
n chương tr
ì

nh 135.S
ả
n lư
ợ
ng lương th
ự
c
ngàycàng tăng ,không nh
ữ
ng đáp
ứ
ng đ
ủ
nhu c
ầ
u c
ủ
a nhân dân mà c
ò
n thúc
đ
ẩ
y xu
ấ
t kh
ẩ
u.T
ừ
m
ộ

t nươc ph
ả
i nh
ậ
p kh
ẩ
u lương th
ự
cvà xin vi
ệ
n tr
ợ
lương
th
ự
c c
ủ
a nư
ớ
c ngoài,đ
ế
n nay Vi
ệ
t Nam
đã
tr
ở
thành m
ộ
t trong nh

ữ
n nươc
xu
ấ
t kh
ẩ
u lương th
ự
c l
ớ
n trên th
ế
gi
ớ
i.


đơn
v
ị

1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
T

ổ
ng s
ả
n
lư
ợ
ng
lương
th
ự
c
Tri
ệ
u
t
ấ
n
21,98
24,21
25,5
26,19
27,15
29
30,62
31,84
G
ạ
o xu
ấ
t

kh
ẩ
u
Tri
ệ
u
t
ấ
n
1,032
1,95
1,75
1,95
2,1
3,0
3,6
3,8

B
ả
ng 5: T
ì
nh h
ì
nh lương th
ự
c va g
ạ
o xu
ấ

t kh
ẩ
u c
ủ
a
Vi
ệ
t Nam t
ừ
1991-1998
Ngu
ồ
n: Niên giám th
ố
ng kê 1998
Cu
ố
i cùng là h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t đư
ợ
c s
ử
a ch
ữ
a và b

ổ
sung phù h
ợ
p v
ớ
i
cơ ch
ế
m
ớ
i và s
ự
bi
ế
n đ
ộ
ng c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
trong nư
ớ
c và th
ế
gi
ớ
i. M
ộ

t s
ố

lu
ậ
m
ớ
i ra đ
ờ
i như “ Lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p” và m
ộ
t s
ố
lu
ậ
t đư
ợ
c s
ử
a ch
ữ
a như
“B
ộ
lu
ậ

t lao đ
ộ
ng”, “Lu
ậ
t đ
ầ
u tư nư
ớ
c ngoài” đang d
ầ
n t
ạ
o ra hành lang
pháp lí thu
ậ
n l
ợ
i cho các doanh nghi
ệ
p ,cá nhân, t
ổ
ch
ứ
c s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh
có hi
ệ

u qu
ả
,t
ạ
o đ
ộ
ng ưc cho phát tri
ể
n kinh t
ế
và h
ạ
n ch
ế
các khuy
ế
t t
ậ
t c
ủ
a
cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng t
ạ
o ra.

Trên đây là các thành t
ự
u mà Vi
ệ
t Nam
đã
đ
ạ
t đư
ợ
c qua hơn 15 năm
đ
ổ
i m
ớ
i . Nh
ữ
ng thành t
ự
u đó
đã
ch
ứ
ng t
ỏ
vai tr
ò
qu
ả
n lí kinh t

ế
c
ủ
a Nhà
nư
ớ
c Vi
ệ
t Nam đang đư
ợ
c tăng cư
ờ
ng và phát huy hi
ệ
u qu
ả
. Tuy nhiên do

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
22
22
vi
ệ
c m
ớ

i b
ắ
t đâu xây d
ự
ng cơ ch
ế
th
ị
tr
ưò
ng nên v
ẫ
n con m
ộ
t s
ố
b
ấ
t c
ậ
p trong
công tác qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c .

M
ộ
t là h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t tuy
đã
có s
ử
a ch
ữ
a ,b
ổ
sung nhưng v
ẫ
n c
ò
n
nhi
ề
u thi
ế
u sót.Đôi khi nó gây khs khăn cho cho ho
ạ
t đ
ọ
ng các doanh

nghi
ệ
p .Bên c
ạ
nh đó m
ộ
t s
ố
cá nhân,t
ổ
ch
ứ
c khác l
ạ
i l
ợ
i dúng
ự
thiéu sót đó
đ
ể
ki
ế
m l
ờ
i b
ấ
t chính.Pháp lu
ậ
t k

ỉ
cương Nhà nư
ớ
c không ch
ấ
p hành,v
ẫ
n c
ò
n
t
ì
nh tr
ạ
nh “trên b
ả
o dư
ớ
i không nghe”
ở
các c
ấ
p đ
ị
a phương.
Hai là b
ộ
máy qu
ả
n lí hành chính Nhà nư

ớ
c v
ẫ
n c
ò
n thi
ế
u s
ự
minh
b
ạ
ch ,ch
ồ
ng chéo nhau.Quá tr
ì
nh c
ả
i cách b
ộ
máy hành chính di
ễ
n ra r
ấ
t
ch
ậ
m,thi
ế
u đ

ồ
ng b
ộ
.M
ộ
t s
ố
cán b
ộ
c
ò
n m
ắ
c sai sót l
ớ
n như tham ô ,h
ố
i
l
ộ
,l
ã
ng phí ti
ề
n c
ủ
a Nhà nư
ớ
c vào các m
ụ

c đích cá nhân di
ễ
n ra c
ò
n ph
ổ
bi
ế
n
và nghiêm tr
ọ
ng trong s
ả
n xu
ấ
t ,xây d
ự
ng cơ b
ả
n và tiêu dùngk
ể
c
ả
trong b
ộ

máy Nhà Nư
ớ
c .Đi
ề

u đó d
ẫ
n t
ớ
i s
ự
m
ấ
t l
ò
ng tin
ở
nhân dân.
Ba là h
ệ
th
ố
ng ti
ề
n lương c
ủ
a nư
ớ
c ta c
ò
n quá nhi
ề
u đi
ề
u b

ứ
c xúc.Theo
k
ế
t qu
ả
đi
ề
u tra v
ề
thu nh
ậ
p ,chi tiêu c
ủ
a các h
ộ
gia
đì
nh do trư
ờ
ng Đ
ạ
i h
ọ
c
Kinh t
ế
qu
ố
c dân th

ự
c hi
ệ
n th
ì
ti
ề
n lương ch
ỉ
chiêms kho
ả
ng 31% trong t
ổ
ng
thu nh
ậ
p c
ủ
acán b
ộ
công ch
ứ
c.Ti
ề
n lương th
ấ
p d
ẫ
n t
ớ

i “ngu
ồ
n ch
ấ
t xám” c
ủ
a
Vi
ệ
t Nam đư
ợ
c s
ử
d
ụ
ng t
ạ
i các liên doanh và c
ũ
ng gây ra s
ự
sa sút ph
ẩ
m ch
ấ
t
c
ủ
a cán b
ộ

,công ch
ứ
c Nhà nư
ớ
c.
B
ố
n là qu
ả
n lí kinh t
ế
Nhà nư
ớ
c g
ắ
n bó ch
ặ
t ch
ẽ
v
ớ
i h
ệ
th
ố
ng chính
tr
ị
,do v
ậ

y có nhi
ề
u khó khăn trong phân đ
ị
nh ch
ứ
c năng.Có m
ộ
t s
ố
ch
ứ
c
năng mà Đ
ả
ng làm thay Nhà nư
ớ
c,gây ra s
ự
khó đi
ề
u ch
ỉ
nh.
Qua nh
ữ
ng thành t
ự
u và nh
ữ

ng đi
ề
u chưađ
ạ
t đư
ợ
c trên chúng ta có th
ể

th
ấ
y r
ằ
ng vai tr
ò
qu
ả
n lí Nhà nư
ớ
c là r
ấ
t quan tr
ọ
ng và c
ầ
n ph
ả
i hoàn thi
ệ
n và

tăng cư
ờ
ng hơn n
ữ
a.Chính ph
ủ
ph
ả
i có nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp phát huy h
ế
t vai tr
ò

kinh t
ế
c
ủ
a m
ì
nh,t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n hơn n

ữ
a cho kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam phát tri
ể
n,nâng
cao t
ừ
ng bư
ớ
c đ
ờ
i s
ố
ng c
ủ
a nhân dân.




V.Các gi
ả
i pháp cơ b
ả
n nh
ằ
m tăng cư

ờ
ng vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c.
Theo tinh th
ầ
n c
ủ
a Ngh
ị
quy
ế
t Đ
ạ
i h
ộ
i Đ
ả
ng l
ầ
n th
ứ
IX th
ì

đ
ể
nâng cao
vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c th
ì
ph
ả
i th
ự
c hi
ệ
n các gi
ả
i pháp sau đây.
Th
ứ
nh
ấ
t là xây d
ự
ng Nhà nư
ớ

c Pháp quy
ề
n Vi
ệ
t Nam, Nhà nư
ớ
c c
ủ
a
nhân dân và v
ì
nhân dân.Nâng cao hi
ệ
u l
ự
c c
ủ
a s
ự
đi
ề
u ti
ế
t kinh t
ế
v
ĩ
mô c
ủ
a

Nhà nư
ớ
c thông qua Lu
ậ
t pháp. T
ổ
ch
ứ
c l
ạ
i b
ộ
máy qu
ả
n l
ý
Nhà nư
ớ
c theo
hư
ớ
ng g
ọ
n nh
ẹ
hơn ,đơn gi
ả
n hơn và hi
ệ
u qu

ả
hơn.Chuy
ể
n h
ẳ
n h
ệ
th
ố
ng qu
ả
n

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
23
23
l
ý
kinh t
ế
sang ch
ế
đ
ộ
h

ạ
ch toán kinh doanh x
ã
h
ộ
i hc
ủ
ngh
ĩ
a và đi
ề
u tiêts v
ĩ

mô c
ủ
a Nhà nư
ớ
c.
Th
ứ
hai là phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph

ầ
n theo cơ ch
ế
th
ị

trư
ờ
ng có s
ự
qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà Nư
ớ
c ,trong đó kinh t
ế
qu
ố
c doanh gi
ữ
vai tr
ò

ch
ủ
đ
ạ
o nhưng c

ũ
ng t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n thu
ậ
n l
ợ
i hơn n
ữ
a cho các thành ph
ầ
n kinh
t
ế
khác t
ổ
ch
ứ
c ho
ạ
t đ
ộ
ng s
ả
n xu
ấ

t kinh doanh.Qu
ả
n lí hành chính không nên
can thi
ệ
p sâu vào qu
ả
n lí kinh doanh, nâng cao quy
ề
n t
ự
ch
ủ
c
ủ
a các doanh
nghi
ệ
p.Gi
ả
i qu
ý
et đúng đ
ắ
n l
ợ
i ích kinh t
ế
,k
ế

t h
ợ
p hài hoà ba l
ợ
i ích : l
ợ
i ích
x
ã
h
ộ
i ,l
ợ
i ích t
ậ
p th
ể
và l
ợ
i ích cá nhân. Trong đó c
ầ
n chú
ý
tho
ả
đáng k
ợ
i
ích c
ủ

a ngư
ờ
i lao đ
ộ
ng, v
ì
l
ợ
i ích c
ủ
a ngư
ờ
i lao đ
ộ
ng là đ
ộ
ng l
ự
c tr
ự
c
ti
ế
p ,thúc đ
ẩ
y hi
ệ
u qu
ả
s

ả
n xu
ấ
t, tăng năng xu
ấ
t lao đ
ộ
ng.
Th
ứ
ba là m
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
hàng hoá -ti
ề
n t
ệ
là m
ộ
t n
ộ
i dung quan
tr
ọ
ng ,có tính nguyên t
ắ
c và chi ph

ố
i cơ ch
ế
qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a nư
ớ
c ta.Đ
ổ
i
m
ớ
i m
ộ
t cách căn b
ả
n v
ề
chính sách, v
ậ
n d
ụ
ng đúng đ
ắ
n h
ệ

th
ố
ng quy lu
ậ
t
khách quan ,m
ở
r
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t và lưu thông hàng hoá. Th
ự
c ch
ấ
t là xây d
ự
ng
h
ệ
th
ố
ng qu
ả
n l
ý
theo cơ ch
ế

th
ị
trư
ờ
ng có s
ự
qu
ả
n lí c
ủ
a Nhà nư
ớ
c b
ằ
ng
pháp lu
ậ
t ,quy ho
ạ
ch, k
ế
ho
ạ
ch và các công c
ụ
khác nh
ằ
m đ
ị
nh hư

ớ
ng t
ạ
o
môi tru
ờ
ng và đi
ề
u ki
ệ
n thu
ậ
n l
ợ
i cho s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh theo cơ ch
ế
th
ị

trư
ờ
ng, d
ẫ
n d
ắ
t các thành ph

ầ
n kinh t
ế
đi lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i.
Th
ứ
tư là chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u kinh t
ế
c
ủ
a nư
ớ
c ta,s
ắ
p x
ế

p và xác đ
ị
nh
l
ạ
i cơ c
ấ
u s
ả
n xu
ấ
t nghành,vùng ,c
ả
nư
ớ
c trong t
ừ
ng ch
ặ
ng đư
ờ
ng đ
ầ
u c
ủ
a
th
ờ
i k
ì

quá đ
ộ
,trong đó kh
ẳ
ng đ
ị
nh Nông nghi
ệ
p là m
ặ
t tr
ậ
n hàng đ
ầ
u , đ
ồ
ng
th
ờ
i phát tri
ể
n các nghành Công nghi
ệ
p m
ũ
i nh
ọ
n quan tr
ọ
ng và then ch

ố
t
khácvà h
ạ
t
ầ
ng cơ s
ở
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
. K
ế
t h
ợ
p ch
ặ
t ch
ẽ
và thúc đ
ẩ
y vi
ệ
c
chuy
ể
n d

ị
ch cơ c
ấ
u kinh t
ế
, s
ắ
p x
ế
p và t
ổ
ch
ứ
c l
ạ
i s
ả
n xu
ấ
t c
ả
i t
ạ
o x
ã
h
ộ
i ch
ủ

ngh
ĩ
a n
ề
n kinh t
ế
,t
ừ
ng bư
ớ
c h
ì
nh thành cơ c
ấ
u kinh t
ế
h
ợ
p l
ý
theo ngành
kinh t
ế
– k
ĩ
thu
ậ
t, theo đ
ị
a phương và vùng l

ã
nh th
ổ
.
Th
ứ
năm là m
ở
c
ử
a hoà nh
ậ
p v
ớ
i th
ị
trư
ờ
ng qu
ố
c t
ế
và m
ở
r
ộ
ng quan
h
ệ
kinh t

ế
đ
ố
i ngo
ạ
i,tranh th
ủ
v
ố
n nư
ớ
c ngoài đáp ưng nhanh chóng ,thích
h
ợ
p các kinh nghi
ệ
m tiên ti
ế
n ,thành t
ự
u khoa h
ọ
c công ngh
ệ
,qu
ả
n lí kinh t
ế

x

ã
h
ộ
i T
ấ
t c
ả
nh
ằ
m đưa n
ề
n kinh t
ế
lên m
ộ
t bư
ớ
c phát tri
ể
n m
ớ
i.
Th
ứ
sáu là b
ả
o đ
ả
m phát tri
ể

n kinh t
ế
g
ắ
n v
ớ
i x
ã
h
ộ
i ; g
ắ
n kinh t
ế
v
ớ
i
qu
ố
c ph
ò
ng ,b
ả
o đ
ả
m
ổ
n đ
ị
nh chính tr

ị
,tránh các cu
ộ
c kh
ủ
ng ho
ả
ng kinh t
ế

x
ã
h
ộ
i ,c
ả
i thi
ệ
n đ
ờ
i s
ố
ng nhân dân.Kh
ố
ng ch
ế
l
ạ
m phát ,h
ì

nh thành giá c
ả
,t
ỷ

giá ,l
ã
i su
ấ
t th
ị
trư
ờ
ng, t
ừ
ng b
ứ
oc t
ạ
o ra th
ị
trư
ờ
ng ti
ề
n t
ệ
,th
ị
trư

ờ
ng v
ố
n , có
đi
ề
u ti
ế
t v
ĩ
mô c
ủ
a Nhà nư
ớ
c.Phán đ
ấ
u gi
ả
m b
ộ
i chi ngân sách,đi
ề
u ch
ỉ
nh
tích c
ự
c cán cân thưong m
ạ
i qu

ố
c t
ế
,
ổ
n đ
ị
nh giá c
ả
và s
ứ
c mua c
ủ
a đ
ồ
ng
ti
ề
n ,lành m
ạ
nh hoá n
ề
n tài chính qu
ố
c gia, b
ả
o đ
ả
m d
ự

tr
ữ
c
ầ
n thi
ế
t .

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
24
24
Th
ứ
b
ả
y là b
ồ
i dư
ỡ
ng và đào t
ạ
o k
ỹ
năng kinh doanh và k
ỹ

năng qu
ả
n
l
ý
cho đ
ộ
i ng
ũ
cán b
ộ
.Cùng v
ớ
i quá tr
ì
nh chuy
ể
n sang n
ề
n kinh t
ế
th
ị

trư
ờ
ng ,Đ
ả
ng và Nhà nư
ớ

c ta th
ự
c hi
ệ
n m
ộ
t chính sách m
ớ
i v
ề
đ
ố
i
ngo
ạ
i ,th
ự
c hi
ệ
n s
ự
h
ợ
p tác ,làm ăn v
ớ
i t
ấ
t c
ả
các nư

ớ
c trên cơ s
ở
cùng có
l
ợ
i ,tôn tr
ọ
ng l
ẫ
n nhau ,không can thi
ệ
p vào công vi
ệ
c n
ộ
i b
ộ
c
ủ
a nhau,chính
sách h
ộ
i nh
ậ
p vào đ
ờ
i s
ố
ng kinh t

ế
qu
ố
c t
ế
càng
đò
i h
ỏ
i các cán b
ộ
l
ã
nh đ
ạ
o
ph
ả
i có s
ự
hi
ể
u bi
ế
t vàquen thu
ộ
c v
ớ
i nh
ữ

ng quy t
ắ
c và thông l
ệ
qu
ố
c t
ế
.Đây
là m
ả
ng ki
ế
n th
ứ
c quan tr
ọ
ng trong rèn luy
ệ
n k
ĩ
năng kinh doanh và qu
ả
n l
ý
.
Th
ứ
tám là trong công cu
ộ

c đ
ổ
i m
ớ
i toàn di
ệ
n sâu s
ắ
c hi
ệ
n nay, m
ọ
i
n
ộ
i dung , phương th
ứ
c và bư
ớ
c đi đ
ề
u không th
ể
tách r
ờ
i v
ớ
i th
ự
cti

ễ
n Vi
ệ
t
Nam và truy
ề
n th
ố
ng Vi
ệ
t Nam, không đư
ợ
c xa r
ờ
i truy
ề
n th
ố
ng và th
ự
c ti
ễ
n
dân t
ộ
c.
Th
ứ
chín là nhanh chóng trong vi
ệ

c ban hành các văn b
ả
n pháp lu
ậ
t
nh
ằ
m hư
ớ
ng d
ẫ
n ch
ủ
trương chính sách m
ớ
i c
ủ
a chính ph
ủ
đ
ể
các ch
ủ

trương ,chính sách đó nhanh chóng đ
ế
n v
ớ
i ngư
ờ

i dân m
ộ
t cách thu
ậ
n l
ợ
i.
C
ũ
ng ph
ả
i th
ự
c hi
ệ
n vi
ệ
c các thành ph
ầ
n kinh t
ế
đư
ợ
c b
ì
nh đ
ẳ
ng trư
ớ
c pháp

lu
ậ
t,trong s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh.


















K
Ế
T LU
Ậ
N

Vai trò kinh tế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c
25
25
Nâng cao vai tr
ò
kinh t
ế
c
ủ
a Nhà Nư
ớ
c
ở
Vi
ệ
t Nam là m
ộ
t v
ấ
n đ
ề
quan
tr

ọ
ng và c
ũ
ng là m
ộ
t t
ấ
t y
ế
u khách quan ,Đ
ố
i v
ớ
i Vi
ệ
t Nam là m
ộ
t nư
ớ
c đi
theo con đư
ờ
ng ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ

i th
ì
vai tr
ò
đó c
ủ
a Nhà nư
ớ
c càng đ
ặ
c bi
ệ
t
quan tr
ọ
ng đ
ể
xây d
ự
ng nên m
ộ
t l
ự
c lư
ợ
ng s
ả
n xu
ấ
t hi

ệ
n đ
ạ
i t
ừ
đó s
ẽ

h
ì
nhthành nên m
ộ
t quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i- quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t x
ã
h
ộ

i ch
ủ

ngh
ĩ
a .Trong th
ờ
i k
ì
quá đ
ộ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i ,vai tr
ò
qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a
Nhà nư
ớ

c Vi
ệ
t Nam c
ầ
n đư
ợ
c tăng cư
ờ
ng đ
ể
gi
ả
i quy
ế
t nh
ữ
ng nhi
ệ
m v
ụ

trư
ớ
c m
ắ
t như phát tri
ể
n kinh t
ế
đưa đ

ấ
t nư
ớ
c ta tr
ở
thành nư
ớ
c công nghi
ệ
p
hi
ệ
n đ
ạ
i ,gi
ữ
v
ữ
ng đ
ị
nh hư
ớ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ

a mà Đ
ả
ng ta
đã
đ
ề
ra ; c
ả
i
thi
ệ
n đ
ờ
i s
ố
ng nhân dân ,gi
ả
m b
ớ
t s
ự
chênh l
ệ
ch giàu nghèo ,gi
ả
m b
ớ
t t
ỉ
l

ệ

th
ấ
tnghi
ệ
p ,
ổ
n đ
ị
nh giá c
ả
th
ị
trư
ờ
ng ,phát tri
ể
n kinh t
ế
đ
ố
i ngo
ạ
i Nh
ữ
ng
nhi
ệ
m v

ụ
trên là nh
ữ
ng nhi
ệ
m v
ụ
h
ế
t s
ứ
c khó khăn ,do v
ậ
y chúng ta ph
ả
i
nâng cao tr
ì
nh đ
ộ
l
ã
nh đ
ạ
o ,qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ

a cán b
ộ
,viên ch
ứ
c ,công ch
ứ
c
Nhà nư
ớ
c. Chúng ta ph
ả
i c
ố
g
ắ
ng kh
ắ
c ph
ụ
c nh
ữ
ng m
ặ
t y
ế
u kém c
ò
n t
ồ
n t

ạ
i
trong qu
ả
n lí kinh t
ế
c
ủ
a Nhà nư
ớ
c trong đi
ề
u ki
ệ
n cơ ch
ế
th
ị
trư
ờ
ng đang
ở

giai đoan sơ khai, mang tính ch
ấ
t t
ự
phát. Là m
ộ
t sinh viên kinh t

ế
khi th
ự
c
hi
ệ
n đ
ề
tài này ,em r
ấ
t mong mu
ố
n Vi
ệ
t Nam nhanh chóng thoát kh
ỏ
i đói
nghèo,chúng ta ph
ả
i phát tri
ể
n kinh t
ế
đ
ể
bù l
ạ
i nh
ữ
ng năm tháng chúng ta b

ị

chi
ế
n tranh tàn phá. Em có m
ộ
t s
ố

ý
ki
ế
n sau đây:
M
ộ
t là Nhà nu
ớ
c ph
ả
i thi
ế
t l
ậ
p nên h
ệ
th
ố
ng thông tin kinh t
ế
– nh

ữ
ng
thông tin trong qu
ả
n lí v
ĩ
mô .Chúng ta ph
ả
i có nh
ữ
ng thông tin kinh t
ế
chính
xác nhanh chóng và ph
ổ
c
ậ
p nhanh hơn đ
ể
các doanh ngi
ệ
p n
ắ
m b
ắ
t th
ờ
i cơ
nhanh hơn, nh
ấ

t là trong quá tr
ì
nh h
ộ
i nh
ậ
p hoá toàn c
ầ
u,kinh doanh thông
thương v
ớ
i nư
ớ
c ngoài. Chúng ta ph
ả
i tránh t
ì
nh tr
ạ
ng các doanh ngh
ệ
p c
ủ
a
nư
ớ
c ta v
ì
thi
ế

u thông tin mà b
ị
các doang nghi
ệ
p “ma”
ở
nư
ớ
c ngoài l
ừ
a,hay
v
ì
thi
ế
u thông tin mà các doanh nghi
ệ
p nư
ớ
c ta b
ị
thua thi
ệ
t v
ề
m
ặ
t pháp l
ý

khi kinh doanh v
ớ
i nư
ớ
c ngoài.Chúng ta c
ũ
ng ph
ả
i qu
ả
n lí thông tin kinh t
ế
v
ĩ

mô m
ộ
t cách ch
ặ
t ch
ẽ
hơn,trách t
ì
nh tr
ạ
ng thông tin b
ị
r
ò
r

ỉ
,các t
ổ
ch
ứ
c,tư
nhân l
ợ
i d
ụ
ng đ
ể
đ
ầ
u cơ gây nên các cơn s
ố
t, gây b
ấ
t
ổ
n trong x
ã
h
ộ
i như
trong hai l
ầ
n đ
ổ
i ti

ề
n hay là cơn s
ố
t xe máy ,xăng d
ầ
u như g
ầ
n đây.
Hai là c
ầ
n ch
ấ
n ch
ỉ
nh l
ạ
i các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c kh
ố
i qu
ố
c doanh,
ph
ả
i l
ấ
y m

ụ
c tiêu hi
ệ
u qu
ả
làm đ
ầ
u.Ph
ả
i d
ứ
t khoát t
ì
nh tr
ạ
ng làm ăn kém hi
ệ
u
qu
ả
,ch
ậ
m ch
ạ
p trong ti
ế
p c
ậ
n cơ ch
ế

m
ớ
i .Ph
ả
i nhanh chóng đưa các doanh
nghi
ệ
p qu
ố
c doanh vào mô h
ì
nh t
ổ
ng công ty như Mô h
ì
nh t
ổ
ng công ty c
ủ
a
ngh
ị
đ
ị
nh 90-91.
Ba là ph
ả
i chú tr
ọ
ng trong công tác b

ồ
i dư
ỡ
ng và đào t
ạ
o cán b
ộ
, nâng cao
tr
ì
nh đ
ộ
cho cán b
ộ
,và ph
ả
i có các chính sách thu hút nhân tài ph
ụ
c v
ụ
cho
phát tri
ể
n kinh t
ế

ở
các đ
ị
a phương.Chúng ta ph

ả
i đ
ổ
i m
ớ
i và hoàn thi
ệ
n h
ệ