Canxi và vitamin D trong điều trị, dự phòng loãng xương: Cần phải biết cách sử dụng ppsx

Canxi và vitamin D trong điều
trị, dự phòng loãng xương:
Cần phải biết cách sử dụng
Loãng xương (LX) là nguyên nhân dẫn đến
nguy cơ gãy xương. Mục tiêu cơ bản của
quản lý LX là dự phòng gãy xương và ổn
định hay tăng mật độ xương và sức mạnh
xương ở từng cá thể bị LX hay có nguy cơ
LX.
Do xương được cấu tạo chủ yếu từ muối canxi,
chiếm 99% tổng lượng canxi của cơ thể nên
cung cấp đầy đủ lượng canxi cho cơ thể trong
suốt cuộc đời là vô cùng quan trọng. Dùng canxi
cần thiết để cơ thể xây dựng khung xương, đặc
biệt là thời kỳ tăng trưởng để đạt được khối
lượng xương đỉnh cao nhất. Do vậy, dùng canxi
đầy đủ cần phải được duy trì trong suốt cuộc
đời. Tuy nhiên lượng canxi đưa vào cơ thể chỉ
có thể được cơ thể hấp thu và gắn kết tốt vào
khung xương nhờ có vitamin D. Vì vậy, cần
phải tính đến cung cấp cả canxi và vitamin D
cho cơ thể.
Canxi và vitamin D - hai
yếu tố cơ bản dự phòng
loãng xương
Điều quan trọng nhất là
chế độ dinh dưỡng cần đa
dạng, cân đối, hợp lý, đủ năng lượng, đạm, giàu
canxi, magie, phospho, đủ vitamin D và tránh
rượu, thuốc lá, cà phê. Ngoài sữa, một số rau
quả giàu canxi là cà chua, cam, cà rốt, táo, dứa,

dừa, ngũ cốc, rau cải, rau muống. Các loại cá
hồi, cá mòi, sò cũng chứa nhiều canxi. Tuy
nhiên trong nhiều trường hợp vẫn phải dùng
thêm các loại thuốc chứa canxi. Các loại thuốc
canxi hay dùng là canxi phosphat, canxi
carbonat và canxi citrat. Canxi carbonat cần
uống sau ăn để làm tăng khả năng hấp thụ
canxi. Canxi phosphat ít gây táo bón hơn canxi
carbonat. Mức độ vitamin D cần dùng hàng
ngày theo khuyến cáo là 400 UI/ngày đối với

người dưới 50 tuổi và 800 UI/ngày với người
trên 50 tuổi.
Ở Việt Nam ta, quanh năm tràn đầy ánh nắng
mặt trời, nhưng rất đáng tiếc là đa số người dân
đều che chắn ánh nắng quá mức khi đi đường.
Trong khi chỉ cần để da tiếp xúc với ánh nắng
15-20 phút một ngày trong vài ba tháng đã có đủ
lượng vitamin D cho cả năm. Cần mặc nhẹ
nhàng để có thể hở da tay, chân, mặt và cổ vào
lúc buổi sáng sớm từ 6-8 giờ sáng và từ 4-6 giờ
chiều là bạn vẫn có làn da đẹp mà lại giúp cơ
thể tổng hợp vitamin D, giúp cho khung xương
vững chắc.
Và làm tăng hiệu quả của các thuốc điều trị
loãng xương
Nếu chỉ dùng đơn độc canxi hay vitamin D thì
không thể ngăn ngừa LX. Tuy nhiên, canxi và
vitamin D luôn được khuyến cáo sử dụng ở
bệnh nhân LX. Việc dùng canxi ở phụ nữ sau

mãn kinh có thể làm giảm tỷ lệ mất xương
khoảng 2% mỗi năm. Để dự phòng LX tốt nhất
là nên dùng vitamin D3 (cholecalciferol) hơn là
dùng vitamin D2 (ergocalciferol) do vitamin D3
có tác dụng làm tăng nồng độ vitamin hoạt tính
(25-hydroxyvitamin D) gấp 1,7 lần so với
vitamin D2. Còn khi đã bị LX thì nên dùng chất
chuyển hoá của vitamin D, có tác dụng tốt hơn
vitamin thông thường vì làm tăng khả năng hấp
thu canxi. Có hai hoạt chất của vitamin D
thường được sử dụng là calcitriol (1,25
dihydroxyvitamin D) và alphacalcidol (1a-
hydroxyvitamin D). Tuy nhiên cần phải chú ý
theo dõi tác dụng phụ làm tăng canxi trong máu.
Vitamin D có thể làm giảm nguy cơ gãy xương
cột sống và ngoài cột sống. Vitamin D còn làm
giảm té ngã do làm tăng dẫn truyền thần kinh
cơ. Bổ sung canxi và vitamin D đã chứng tỏ làm
giảm mất xương và tiêu xương, đặc biệt ở người
cao tuổi, tăng mật độ xương, mặc dù hiệu quả
trên giảm gãy xương vẫn còn đang tranh cãi.
Hiệu quả của canxi và vitamin D rõ rệt hơn ở
giai đoạn mãn kinh muộn và ở những người có
dùng ít canxi. Hiệu quả của bổ sung canxi đơn
độc trên giảm nguy cơ gãy xương rất thuyết
phục ở những người già yếu, nhưng hiệu quả
trên nghiên cứu cộng đồng lại có nhiều tranh
cãi. Một nghiên cứu tổng hợp cho thấy, dùng
400-800 UI vitamin D kết hợp với 1.000-
1.200mg canxi mỗi ngày có tác dụng làm giảm

18% tỷLưu ý khi dùng ergotamin chữa đau nửa
đầu lệ gãy xương hông ở phụ nữ trên 70 tuổi.
Một nghiên cứu chứng tỏ dùng 500mg canxi và
700 UI vitamin D hàng ngày có thể làm giảm
tình trạng mất xương và giảm tỷ lệ gãy xương
khoảng 50%. Vitamin D dùng ở một số nước
châu Á còn có tác dụng dự phòng gãy xương
hông. Ngoài ra có bằng chứng cho thấy, canxi
và vitamin D cải thiện hiệu quả chống gãy
xương của các thuốc điều trị LX, do vậy chúng
là yếu tố cơ bản của dự phòng và điều trị LX