Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (115.94 KB, 3 trang )
Một số vấn đề về chuẩn mực hoá ngôn ngữ
Nhất quán và không nhất quán
Nhất quán và không nhất quán
Trong sự chuẩn mực hoá ở các mặt của ngôn ngữ, thường có xu hướng muốn đạt
tới, thậm chí đòi hỏi phải đạt tới cái nhất quán. Thú dụ, trong tiếng Việt, thì khi đã
nói “cái bàn” được là nói cái ghế, cái chăn, cái nhà… cũng được; như thế là nhất
quán. Nhưng sự thực, không thể không thấy là trong tiếng Việt, vẫn có những hiện
tượng về cái không nhất quán, thí dụ: trong sự đối lập có tài và bất tài, các nghĩa
khẳng định và phủ định được phân biệt rõ, nhưng ở thình lình và bất thình lình thì
nghĩa lại như nhau. Có thể dẫn một ví dụ khác: đổi Ý thành Italia và Úc thành Ốt-
xtrây-li-a… là nhất quán, nhưng chưa đổi Pháp thành Phơ-răng-xơ là không nhất
quán. Trong tiếng Pháp, cũng có thể thấy rõ các nhất quán, ví dụ: la maison thì les
maisons, le chien thì les chiens…; nhưng cũng có cái không nhất quán, thí dụ: nous
lisons thì vous lisez, nhưng nous disons thì lại vous diles.
Quả nhiên, đối với việc sử dụng ngôn ngữ, cái nhất quán có phần thuận tiện.
Nhưng nên thấy rằng đó là cái thuận tiện đối với một trình độ phát triển của ý thức.
Trẻ con nước Pháp vẫn thường phạm lỗi “vous disez” vì đã từng nói vous lisez,
vous visez. Và trẻ con ta có em đã nói “rửa áo quần” vì quen nói rửa mặt, và rửa
bát. Trong sự chuẩn mực hoá ngôn ngữ xưa nay ở các nước, kể từ thời cổ Hi lạp-
La mã, cũng có quan điểm chỉ thấy, chỉ tìm ra cho cái nhất quán và loại bỏ các
không nhất quán. Đó là quan điểm của phái nhất quán luận. Nhưng từ xưa tới nay,
vẫn có một quan điểm khác, quan điểm thừa nhận, chấp nhận và tôn trọng cái thực
tế không nhất quán trong ngôn ngữ, trong bất kì ngôn ngữ nào. Đó là quan điểm
của phái dị biệt luận. Trong ngôn ngữ học hiện đại, cấu trúc luận là rất gần gũi với
nhất quán luận.
Sự thực, cái nhất quán vẫn là cơ bản nhất của ngôn ngữ. Ngôn ngữ không thể nào
là một sự hỗn loạn. Cái hỗn loạn chỉ là cái chi tiết và cái nhất thời ở một giai đoạn
nhất định. Và trong nhiều trường hợp, người ta chứng minh được rằng trong cái
nhất quán hiện nay vốn có thể là cái không nhất quán trước đây, và cái không nhất
quán hiện nay sẽ có thể là cái nhất quán trong tương lai. Có thể, rất có thể, là người
Pháp sẽ nói “vous disez”! Và trong tiếng Việt, nếu ta đổi Ý thành Italia; Úc thành