skkn tích hợp rèn kỹ năng thực hành âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường thcs

SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO PHÙ CỪ
TRƯỜNG THCS TỐNG TRÂN
*****
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÍCH HỢP RÈN KĨ NĂNG THỰC HÀNH ÂM NHẠC
VỚI HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA Ở TRƯỜNG THCS
NGƯỜI THỰC HIỆN: TRẦN THANH TÙNG
GIÁO VIÊN: MÔN ÂM NHẠC – TPT ĐỘI
TRÌNH ĐỘ CHUYÊN MÔN: CAO ĐẲNG SP - ÂM NHẠC
MỤC LỤC
TT Nội dung S.trang
01 CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT TRONG SKKN 04
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
1
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
02 LỜI MỞ ĐẦU 05
03 PHẦN THỨ NHẤT – ĐẶT VẤN ĐỀ 06
04 I- Cơ sở khoa học của sáng kiến 06
05 1- Cơ sở lý luận 06
06 2- Cơ sở thực tiễn 08
07 II- Mục đích của SKKN 11
08 III- Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu 13
09 1- Đối tượng nghiên cứu 13
10 2- Phạm vi nghiên cứu 13
11 IV- Kế hoạch và phương pháp nghiên cứu 13
12 1. Kế hoạch nghiên cứu: 13
13 2. Phương pháp nghiên cứu: 13
14 PHẦN THỨ HAI – NỘI DUNG 14
15 I- Nội dung nghiên cứu 14
16 II - Thực trạng việc dạy - học Âm nhạc và các HĐNK ở trường THCS. 15

17 1- Thực trạng việc dạy - học Âm nhạc: 15
18 2- Thực trạng về tổ chức các hoạt động ngoại khoá: 18
19 III- Các giải pháp thực hiện (ứng dụng SKKN) 18
20 1- Âm nhạc và những nội dung dạy – học tích hợp: 19
21 1.1- Phân môn học hát: 19
22 1.2- Các phân môn khác: 20
23 2- Những HĐNK tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc: 20
24 2.1- Các hoạt động thường xuyên ( theo quy định): 20
25 2.2- Các buổi sinh hoạt tập thể (mít tinh kỉ niệm, hội thi, ): 21
26 3- Quy trình và các bước thực hiện phương pháp tích hợp: 22
27 3.1- Chuẩn bị cho phương pháp tích hợp 23
28 3.2- Tích hợp trong dạy – học, kiểm tra đánh giá môn Âm nhạc: 24
30 3.2.1- Tích hợp trong quá trình dạy và học: 24
31 3.2.2- Tích hợp trong quá trình kiểm tra đánh giá: 28
32 3.3- Quy trình tích hợp trong các hoạt động ngoại khoá: 28
33 a- Trong các hoạt động thường xuyên: 29
34 b- Trong các hoạt động lớn theo chủ đề, chủ điểm: 30
35 4- Ý nghĩa, tác dụng của phương pháp tích hợp: 32
36 5- Các thiết bị, công cụ hỗ trợ. 32
37 5.1- Các thiết bị, công cụ phần cứng: 32
38 5.2- Các thiết bị phần mềm, công cụ ứng dụng CNTT 32
39 6- Bài soạn và thiết kế hoạt động thực nghiệm. 35
40 6.1- Bài soạn (đạy) thực nghiệm. 35
41 6.2- Thiết kế hoạt động ngoại khoá thực nghiệm: 46
42 IV- Kết quả thực hiện: 49
43 1- Bảng so sánh kết quả điều tra hứng thú của học sinh: 49
44 2- Bảng so sánh kết quả áp dụng SKKN 50
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
2
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS

45 V- Tiểu kết: 51
46 PHẦN THỨ BA – KẾT LUẬN 52
47 I - Bài học kinh nghiệm: 52
48 II – Những vấn đề còn bỏ ngỏ và điều kiện thực hiện SKKN: 53
49 III – Đề xuất - kiến nghị: 53
50 IV – Kết luận chung: 55
51 TÀI LIỆU THAM KHẢO 56
52 XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC 57
CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TT Kí tự viết tắt Nghĩa của kí tự viết tắt Ghi chú
1 HĐNK Hoạt động ngoại khóa
2 HĐGDNGLL Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
3 BĐTD Bản đồ tư duy
4 CNTT Công nghệ thông tin
5 SKKN Sáng kiến kinh nghiệm
6 THCS Trung học cơ sở
7 BGH Ban giám hiệu
8 KHXH Khoa học xã hội
9 KHTN Khoa học tự nhiên
10 TPT Tổng phụ trách
11 TNTP Thiếu niên tiền phong
12 GV Giáo viên
13 HS Học sinh
14 ÂN Âm nhạc
15 TĐN Tập đọc nhạc
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
3
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
16 ÂNTT Âm nhạc thường thức
17 SL Số lượng

18 VD Ví dụ
19 KH Kế hoạch
20 HĐ Hoạt động
LỜI MỞ ĐẦU
Có thể nói, những đổi mới ở giáo dục phổ thông mang tính cải cách đều bát đầu
từ việc xem xét điều chỉnh mục tiêu giáo dục với những kì vọng về sản phẩm của quá
trình giáo dục đó là các em học sinh.
Trong những năm gần đây nền giáo dục nước ta đã có nhiều chương trình hành
động nhằm đổi mới quá trình giáo dục đã được tiến hành, đặc biệt là đổi mới các
phương pháp dạy học trong nhà trường theo hướng biến quá trình dạy học thành quá
trình tự học, tự khám phá và xây dụng kiến thức của người học với vai trò định hướng,
hướng dẫn của giáo viên. Như vậy theo tư tưởng đổi mời trên thì việc dây – học hiện
nay không còn chỉ bó buộc trong các giờ học trên lớp mà nó còn diễn ra ở rất nhiều
hoạt động khác trong và ngoài nhà trường mà ta gọi là hoạt động ngoại khóa (HĐNK)
hay hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐGDNGLL).
Nhận thức được tầm quan trọng của các HĐNK và khả năng đưa việc rèn kĩ
năng thực hành Âm nhạc vào các HĐNK trong giảng dạy và công tác nhằm nâng cao
chất lượng dạy và học môn Âm nhạc, từ những kiến thức đã được học trong nhà trường
sư phạm, căn cứ vào các cơ sở lí luận và thực tiễn, dựa vào kinh nghiệm giảng dạy và
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
4
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
công tác của bản thân. Tôi đã luôn tìm tòi, nghiên cứu và áp dụng những phương pháp
mới, những ứng dụng mới trong đó đặc biệt là việc tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm
nhạc vào HĐNK nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn đồng thời cuốn hút, tạo
hứng thú cho học sinh khi học môn Âm nhạc trong nhà trường để từ đó học sinh có thể
áp dụng trong cuộc sống của các em.
Nhằm đạt hiệu quả cao trong giảng dạy môn Âm nhạc cũng như trong công tác
Đoàn – Đội tôi đã nghiên cứu, thực nghiệm và viết lại kinh nghiệm về lí luận, thực tiễn
và một số giải pháp với đề tài "Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt

động ngoại khóa ở trường THCS”
Để thực hiện SKKN này, tôi xin cám ơn sự quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện
của phòng GD và ĐT Phù Cừ, ban giám hiệu, tổ khoa học xã hội trường THCS
Tống Trân và các ý kiến đóng góp tích cực của các bạn bè đồng nghiệp trong
trường THCS Tống Trân, các đồng chí giáo viên Âm nhạc, TPT Đội THCS trong
huyện.
PHẦN THỨ NHẤT – ĐẶT VẤN ĐỀ
I – Cơ sở khoa học của sáng kiến kinh nghiệm
1- Cơ sở lý luận:
Nghị quyết TW 2 khóa VIII khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp
giáo dục – đào tạo, khắc phục nối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy
sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương
tiện hiện đại vào quá trình dạy - học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự
nghiên cứu cho học sinh …” và Luật giáo dục điều 28.2 đã nêu “ phương pháp giáo
dục phổ thông phải phát huy tính tính cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh,
phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học,
rèn luyện kỹ năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại
niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. Như vậy để đáp ứng điều này trong dạy –
học, buộc các nhà giáo phải thay đổi phương pháp giáo dục sao cho phù hợp với
nhu cầu và quá trình học tập của học sinh, đáp ứng được yêu cầu xu thế phát triển
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
5
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
của thời đại, góp phần đào tạo con người theo hướng có đủ Đức - Trí - Thể - Mỹ và
đặc biệt hơn nữa là còn phải có kĩ năng sống.
Nếu ở giai đoạn trước, với chủ trương lấy người thầy là hạt nhân, trung tâm
của mô hình và quá trình giáo dục với hình thức “ thầy giáo chỉ đạo toàn diện học
tập của học sinh” thì ở giai đoạn mới này chúng ta đã tiến thêm một bước và sự có
thay đổi cơ bản mà trung tâm của quá trình giáo dục là đối tượng học sinh.
Chúng ta đã biết, nhiệm vụ cơ bản nhất của mọi hình thái giáo dục là truyền

đạt kiến thức cho học sinh. Kiến thức được giáo viên nghiên cứu và lĩnh hội trước
sau đó mới truyền tải các kiến thức này cho học sinh. Việc truyền tải đó được diễn
ra như thế nào, bằng phương tiện nào, phương thức nào không phải là vấn đề mà
điều quan trọng nhất là những thông tin, kiến thức phải được truyền tải một cách
đầy đủ, chính xác và kết quả cuối cùng là học sinh phải lắm được các kiến thức đó.
Trên thực tế khi truyền đạt kiến thức đến học sinh, giáo viên được phép sử
dụng bất cứ phương pháp (có thể là thuyết trình, giảng giải hay kể cả là đọc – chép)
và loại phương tiện giáo dục nào để có thể đạt được mục đích của mình (có thể là
bảng đen, phấn, thước kẻ, các dụng cụ thí nghiệm, các vật mẫu).
Với các phương pháp giáo dục cũ, một giáo viên lên lớp sẽ giảng giải, thuyết
trình (hay đọc bài) cho một số đông học sinh (nghe và chép). Với cách dạy này,
người thầy đã máy móc, rập khuôn trong dạy học, dễ có tư tưởng phó mặc, không
hứng thú trong cập nhật kiến thức, không sáng tạo trong việc tìm kiếm các phương
án thiết kế bài dạy phù hợp với mọi đối tượng học sinh trong lớp mình phụ trách để
kết quả giảng dạy đạt mức tối ưu. Người học theo cách này sẽ trở nên thụ động, chỉ
biết thu nhận kiến thức một chiều, không động não suy nghĩ, không biết tự mình
chiếm lĩnh tri thức, trở nên thui chột về tư duy và càng không thể chuyển hóa những
kiến thức (lí thuyết) đó thành kĩ năng cho bản thân, không vận dụng được kiến thức
vào cuộc sống. Học sinh khi học, chép được điều gì thì lúc thi có thể lại chép những
điều ấy vào bài làm, thường thì các em sẽ hiểu bài một cách máy móc không sáng
tạo, không thể hiện được hoặc không dám thể hiện “cái riêng” của mình.
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
6
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
Khắc phục tình trạng đó là một yêu cầu cần thiết để nâng cao chất lượng dạy
học đối với tất cả các môn học. Đó là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn phức tạp
trong điều kiện hiện nay của ngành giáo dục nước nhà nói chung và của các nhà
trường nói riêng. Để bỏ được phương pháp cũ trong dạy – học là cả một quá trình
lâu dài với sự cố gắng của nhiều đối tượng khác nhau trong đó sự tận tâm của thầy
cô giáo là điều hết sức quan trọng mới có thể có kết quả.

Trong giai đoạn hiện nay, xu hướng dạy học hiện đại với sự kết hợp nhiều
phương pháp, hình thức dạy học đặc biệt là việc đưa các hoạt động ngoại khóa
(HĐGDNGLL) vào trường phổ thông nói chung và trường THCS nói riêng là một
hướng đi đúng đắn và tích cực vì đó là những hoạt động tiếp nối hoạt động dạy học
trên lớp và là cong đường gắn lí thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa
nhận thức với hành động, góp phần hình thành tình cảm, niềm tin đúng đắn ở học
sinh. Hoạt động ngoại khóa còn là điều kiện tốt nhất để học sinh phát huy vai trò
chủ thể và tính tích cự, chủ động của các em trong quá trình học tập và rèn luyện.
Với những phân tích như trên thì để thực sự đổi mới phương pháp dạy – học
trong quá trình giáo dục ta cần khéo léo lồng ghép việc truyền đạt kiến thức lí thuyết
cho học sinh theo phương pháp mời với các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các hoạt
động ngoại khóa để các em học sinh có điều kiện phát huy hết khả năng sáng tạo, óc
tư duy của mình, hơn thế nữa các em còn có thể biến những kiến thức trong các tiết
học thành những kĩ năng vận dụng trong cuộc sống hàng ngày và người thầy thì có
thể kiểm nghiệm được kiến thức bài giảng cũng như phương pháp dạy học xem phù
hợp hay chưa.
2- Cơ sở thực tiễn:
Như chúng ta biết, Âm nhạc trong nhà trường phổ thông là một môn học, là
sư phạm nghệ thuật và không nhằm mục đích đào tạo năng khiếu ca hát, mà điều
quan trọng hơn cả là qua bộ môn, giúp học sinh có hứng thú tìm hiểu những kiến
thức căn bản về âm nhạc, phần nào có được khả năng cảm thụ âm nhạc tuy nhiên
nếu chúng ta chỉ truyền đạt cho các em kiến thức mà không cho thực hành hay việc
thực hành chỉ gói gọn trong các tiết học theo phân phối chương trình thì âm nhạc sẽ
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
7
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
mất đi tính nghệ thuật vốn có của nó, các tiết học Âm nhạc sẽ trở lên nhàm chán
không cuốn hút cho dù người thầy có dùng phương pháp dạy – học nào đi nữa.
Vẫn biết bộ môn Âm nhạc ở trường phổ thông không phải để đào tạo ra các
ca sĩ, nghệ sĩ tuy nhiên chúng ta cũng nhận rõ một điều là học mà không đi đôi với

hành thì kết quả cuối cùng sẽ không được như mong đợi trong khi đó hầu hết các
hoạt động ngoại khóa hiện nay ở nhà trường phổ thông do tổ chức Đoàn – Đội phụ
trách tổ chức và thực hiện đều cần có các hoạt động văn hoá văn nghệ mà trên thực
tế đó lại là một vấn đề khó khăn bởi lẽ mỗi khi cần một vài tiết mục văn nghệ là các
em lại đưa đẩy nhau, e nghại, rồi không biết chọn bài nào dẫn đến chất lượng các
buổi sinh hoạt không cao, không tạo được sự cuốn hút các em tham gia.
Là một giáo viên môn Âm nhạc, lại được chi bộ và ban giám hiệu phân công
phụ trách công tác Đoàn – Đội trong nhà trường do vậy qua thực tế giảng dạy, công
tác và nghiên cứu tôi nhận thấy, để việc dạy – học môn Âm nhạc thực sự đổi mới,
có chất lượng hơn nữa ta cần cho các em học sinh được rèn luyện kĩ năng thực hành
Âm nhạc của mình mà theo tôi thì các hoạt động ngoại khoá chính là một sân chơi lí
tưởng để thực hiện việc đó.
Qua thực tế giảng dạy và nghiên cứu tôi nhận thầy, lứa tuổi học sinh THCS
bao gồm những em từ 11 đến 15 tuổi. Đây là lứa tuổi thiếu niên với những thay đổi
phức tạp cả về tâm lí và sinh lí, ở lứa tuổi mà các em luôn muốn khẳng định mình
và có tình tích cự xã hội mạnh mẽ do đó người giáo viên chỉ cần khơi dạy trong các
em sự tự tin, tính tích cực và phát huy khả năng sáng tạo của các em là ta có thể đạt
được kết quả như mong đợi trong cả việc dạy – học và HĐNK. Qua khảo sát thực
trạng nhằm tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với HĐNK ở trường THCS
Tống Trân tôi nhận thấy một số ưu nhược điểm sau:
* Về ưu điểm (thuận lợi):

Theo luật giáo dục điều 28.2 đã nêu “ phương pháp giáo dục phổ thông phải
phát huy tính tính cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ
năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui,
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
8
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
hứng thú học tập cho học sinh”. Với chủ trương đó, những năm gần đây, Bộ giáo

dục và đào tạo, Sở giáo dục và đạo tạo tỉnh Hưng Yên, Phòng giáo dục và đạo tạo
huyện Phù cừ cũng như trường THCS Tống Trân thường xuyên tổ chức triển khai,
tập huấn và áp dụng những phương pháp mới vào dạy học, các hoạt động ngoại
khóa theo chủ đề chủ điểm được quan tâm và đề cao đặc biệt là việc đưa hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp vào chương trình giáo dục .
Với mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học bắt kịp với yêu cầu của thời đại,
từ năm học 2009 – 2010 ngành giáo dục các cấp đã triển khai đồng loạt việc thực
hiện HĐGDNGLL ở các trường phổ thông. Bên cạnh đó là rất nhiều các hoạt động
sinh hoạt tập thể mang tính chất ‘‘học mà chơi – chơi mà học” khác. Hưởng ứng
phong trào đó, toàn trường THCS Tống Trân đã đẩy mạnh việc áp dụng các phương
pháp mới trong công tác và giảng dạy. Thường xuyên tổ chức các chương trình bồi
dưỡng nghiệp vụ, chuyên đề về HĐNK, bên cạnh đó các giáo viên còn tự học, tự
nghiên cứu qua các tài liệu, sách tham khảo và tích hưởng ứng xây dựng và tổ chức
thực hiện các HĐNK, đây cũng chính là nhiệm vụ trọng tâm, là một trong những
tiêu chí thi đua của mỗi giáo viên trong nhà trường.
Trường THCS Tống Trân (từ ban giám hiệu đến giáo viên) có lòng yêu nghề,
có phong trào tích cực tìm hiểu học tập và áp dụng phương pháp mời vào giảng dạy.
Các hoạt động ngoại khóa được tổ chức thường xuyên. Các em học sinh chăm học,
hiếu học, tích cực tham gia các phong trào bên cạnh đó nhà trường còn nhận được
sự quan tâm, tạo điều kiện của địa phương cũng như của phòng giáo dục huyện.
Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và giáo dục học sinh bằng nhiều hình
thức, phương pháp, từ nhiều năm nay trường THCS Tống Trân đã thực hiện nghiêm
túc và có hiệu quả các buổi sinh hoạt ngoại khóa theo chủ đề chủ điểm.
Về cơ sở vật chất, trong những năm gần đây nhà trường đã ngày càng được
trang bị đầy đủ về trang thiết bị dạy - học: Có nhiều máy tình với cấu hình khá
mạnh và được nối mạng internet, có máy chiếu projector, có trang âm loa máy và
trang đạo cụ khá đầy đủ phục vụ cho các hoạt động sinh hoạt tập thể ngoài trời…
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
9
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS

Học sinh rất hứng thú với các hoạt động tập thể, các buổi biểu diễn văn nghệ
chào mừng, hội diễn, hội thi
Đó thực sự là những điều kiện thuận lợi để thực hiện đề tài SKKN Tích hợp
rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với HĐNK ở trường THCS.
* Về nhược điểm (khó khăn):

Trực tiếp giảng dạy môn Âm nhạc ở trường THCS Tống Trân và được thâm
nhập ở một số trường THCS khác về môn học Âm nhạc. Bản thân tôi thấy rõ thực
trạng của việc dạy môn Âm nhạc còn hạn chế và có nhiều bất cập đặc biệt là việc
rèn kĩ năng thực hành bộ môn cho học sinh, hầu hết các em còn e dè khi được yêu
cầu trình bầy lại một bài hát, hay một bài TĐN trước các bạn.
Quy trình để thiết kế, thực hiện việc đưa thực hành môn Âm nhạc vào các
buổi sinh hoạt còn nhiều vấn đề phức tạp như: Nội dung các bài học chưa đa dạng,
đôi khi không sát với nội dung chủ đề buổi sinh hoạt
Việc thể hiện kĩ năng biểu diễn âm nhạc trong nhà trường của hầu hết học
sinh mới chỉ là bước đầu, do vậy các em còn chưa thực sự phát huy được khả năng,
đôi khi các em còn lúng túng, thiếu tự tin.
Tống Trân là một xã nằm xa trung tâm đô thị nên đời sống kinh tế còn khó
khăn, cơ sở vật chất trang thiết bị đặc biệt là trang phục, đạo cụ phục vụ cho các
hoạt động của học sinh còn thiếu thiếu thốn. Nhu cầu và hiểu biết thường thức âm
nhạc cũng như những hoài bão, ước mơ của học sinh trong việc trở thành những ca
sĩ, nhạc sĩ là không nhiều.
* Để tăng hứng thú cho học sinh trong các giờ học Âm nhạc, đặc biệt là việc
tăng cường kĩ năng thực hành bộ môn, truyền cho các em nguồn cảm hứng sáng tạo
và nghệ thuật, gieo cho các em những ước mơ hoài bão về tương lai và để các em
luôn tự tin trong cuộc sống, trong quá trình thực hiện giảng dạy bộ môn, tôi luôn
quan tâm tìm tòi sự đổi mới trong thiết kế và phương pháp lên lớp từ đó càng thấy
dõ hơn một trong những vấn đề cần quan tâm là phải đổi mới phương pháp theo
hướng ‘‘học phải đi đôi với hành” để phù hợp hơn với nhu cầu và môi trường giáo
dục hiện đại.

Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
10
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
Định hướng chung của phương pháp giảng dạy mới này là chuyển từ mô hình
chỉ học trên lớp với mục tiêu là thuộc bài sang mô hình học mọi lúc, mọi nơi, „học
đi đôi với hành” và gắn liền kiến thức trên lớp với thực tiễn. Để khẳng định những
ưu việt của việc áp dụng phương pháp dạy học mới, từ kinh nghiệm thực tế giảng
dạy tôi đã tìm hiểu, áp dụng và viết đề tài" Tích hợp rẽn kĩ năng thực hành Âm
nhạc với hoạt động ngoại khoá ở trường THCS"
II - Mục đích của SKKN:
Mục đích là tìm ra phương pháp hay nhất, hiệu quả nhất để truyền cho học
sinh THCS khả năng, kĩ năng thực hành Âm nhạc thông qua đó phát huy trí tưởng
tượng, óc tư duy sáng tạo và đặc kiệt là sự tự tin trước đám đông – một kĩ năng sống
rất cần thiết cho một con người hiện đại.
Qua nghiên cứu nội dung và chương trình và sách giáo khoa môn Âm nhạc
đặc biệt qua việc trực tiếp giảng dạy bản thân tôi - người viết sáng kiến kinh nghiệm
này có rất nhiều trăn trở trong việc dạy Âm nhạc đặc biệt là khả năng trình bầy
‘‘biểu diễn” âm nhạc cho học sinh THCS. Theo tôi, chương trình đã có rất nhiều
điểm tích cực, qua cách dạy và học đó học sinh đã được tư duy trực quan, được thực
hành, phát huy tốt các năng lực của bản thân nhưng thực tế nếu ta chỉ dạy đơn thuần
theo đúng nội dung từng bài học, tiết học đương nhiên đã cung cấp được các kiến
thức cơ bản cho học sinh xong để phát huy tối đa và biến những năng lực âm nhạc
của học sinh thành khả năng cảm thụ, thái độ yêu thích và đặc biệt là kĩ năng thực
hành Âm nhạc thì người giáo viên cần phải tìm ra những phương pháp dạy tối ưu
nhất, phù hợp nhất với từng đối tượng học sinh của mình.
Là một giáo viên kiêm nghiệm công tác Đoàn – Đội, tôi thường xuyên phải
tham mưu với cấp uỷ và ban giám hiệu nhà trường về xây dựng những mô hình hoạt
động ngoại khoá. Tuy nhiên trong quá trình công tác tôi nhận thầy các hoạt động
này vẫn còn một số bất cập, đặc biệt là cá nội dung mang tính giả trí như hội thi, hội
diễn văn nghệ Hầu hết các nội dung này vẫn còn nghèo nàn về nội dung, hình

thức và chất lượng chưa cao do vậy trong quá trình nghiên cứu và ứng dụng các
phương pháp mới trong công tác giảng dạy để tăng hứng thú cho học sinh trong học
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
11
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
tập môn Âm nhạc, tôi tự nhận thấy mình cần nghiên cứu, tìm hiểu và tận dụng nhiều
hơn, triệt để hơn các cơ hội, các buổi sinh hoạt ngoại khoá trong nhà trường để học
sinh của mình được thể hiện những gì đã lĩnh hội được trong các giờ học, tiết học
trên lớp. Trong đề tài này, những vấn đề đưa ra cho dù vẫn còn trong phạm vi rất
nhỏ nhưng tôi viết sáng kiến kinh nghiệm với đề tài "Tích hợp rèn kĩ năng thực
hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khoá ở trường THCS" với mong muốn cùng
chia sẻ và trao đổi những kinh nghiệm giảng dạy của bản thân với các đồng nghiệp
qua đó sẽ tìm được những lời giải hay nhất, phương pháp tốt nhất nhằm khắc phục
được những vấn đề còn tồn tại trong dạy và học môn Âm nhạc cũng như trong việc
tổ chức các hoạt động ngoại khoá.
Với thực trạng về kĩ năng và hứng thú học, tìm hiểu về âm nhạc của học sinh
trường THCS Tống Trân nơi trực tiếp giảng dạy, qua đề tài này tôi muốn tìm ra
phương pháp tối ưu nhất để phục vụ, hỗ trợ cho công việc giảng dạy của mình,
nhằm giúp cho học sinh có được những kĩ năng cơ bản đặc biệt là có hứng thú với
việc học Âm nhạc cũng như hỗ trợ cho các hoạt động phong trào do tôi phụ trách
trong nhà trường.
III - Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu:
1- Đối tượng nghiên cứu
Đây là đề tài "Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động
ngoại khoá ở tường THCS" vì vậy đối tượng nghiên cứu là học sinh và môn Âm
nhạc trường THCS ( từ lớp 6 đến lớp 9)
2- Phạm vi nghiên cứu:
Tại trường THCS Tống Trân (gồm các lớp 6A, 6B, 7A, 7B 8A, 8B, 9A và
9B).
IV - Kế hoạch và phương pháp nghiên cứu:

1. Kế hoạch nghiên cứu:
+ Thời gian nghiên cứu và thực nghiệm đề tài kinh nghiệm "Tích hợp rèn kĩ
năng thực hành Âm nhạc với các hoạt động ngoại khoá ở trường THCS”: năm
học 2013 - 2014
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
12
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
+ Thời gian kiểm định, đánh giá và hoàn thiện SKKN: Tháng 3 năm 2014.
2. Phương pháp nghiên cứu:
a. Phương pháp quan sát:
Thu thập thông tin về các em thuộc các lớp từ khối 6 đến khối 9 bằng cách tri
giác trực tiếp các nhân tố có liên quan trước, trong và sau quá trình ấp dụng SKKN.
b. Phương pháp điều tra:
Thu thập các thông tin trên cơ sở các câu trả lời về hứng thú và khả năng
nhận thức, kĩ năng thực hành của các em học sinh trong việc học môn Âm nhạc và
tham gia các HĐNK.
c. Phương pháp tổng hợp tài liệu:
Tìm hiểu tài liệu và học hỏi những người đi trước có liên quan đến đề tài và
đã giải quyết như thế nào? Hiệu quả của các biện pháp đã sử dụng
d. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
Kết hợp lý luận với thực tiễn tại trường, đem lý luận phân tích kinh nghiệm
của thực tiễn rồi từ những phân tích đó rút ra kết luận những bài học thành công và
thất bại, những phát hiện mới và phát triển hoàn thiện đề tài.
PHẦN THỨ HAI – NỘI DUNG
I- Nội dung nghiên cứu
Âm nhạc là một trong những phương tiện thực hiện nhiệm vụ giáo dục thẩm
mỹ cho từng học sinh, tạo cơ sở hình thành nhân cách con người Việt Nam do đó
mỗi giáo viên dạy môn Âm nhạc phải tự tìm cho mình một giải pháp, một phương
pháp dạy học mới để đáp ứng được với yêu cầu của bộ môn và đáp ứng thị hiếu của
chính các em học sinh. Bản thân tôi một người được tiếp xúc, tìm hiểu, tập huấn khá

nhiều về các phương pháp dạy học mới, đặc biệt lại là một cán bộ Đoàn – Đội, được
phân công phụ trách các hoạt động phong trào trong nhà trường nên tôi lựa chọn
việc Tích hợp các hoạt động ngoại khoá vào dạy học và thực hành nhằm nâng cao
chất lượng môn Âm nhạc cho học sinh.
Để thực hiện được việc đưa Âm nhạc vào các hoạt động ngoại khoá và ngược
lại, người thầy cần thực sự hiểu về nó để thiết kế toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
13
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
học cũng như thiết kế nôi dung chương trình của các buổi sinh hoạt ngoại khoá một
cách hợp lí và có hiệu quả. Tuy nhiên cái đạt được là dựa vào các buổi sinh hoạt
ngoại khoá học sinh có thể được rèn luyện, thực hành nhiều hơn các nội dung kiến
thức được học, bên cạnh đó các em còn có thể biến nhưng kiến thúc đó thành những
kĩ năng phục vụ cho các hoạt động trong và ngoài nhà trường.
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng thử nghiệm tôi nhận thầy để làm tốt
việc tích hợp việc dạy – học Âm nhạc với các hoạt động ngoại khoá ở trường THCS
ta cần chú ý đến một số vấn đề sau:
+ Một là: Âm nhạc và những nội dung dạy - học tích hợp.
+ Hai là: Những HĐNK tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc.
+ Ba là: Quy trình và các bước thực hiện phương pháp tích hợp.
+ Bốn là: Ý nghĩa tác dụng của phương pháp tích hợp.
+ Năm là: Các thiết bị, công cụ hỗ trợ.
* Năm vấn đề nêu trên cũng chính là những nội dung, giải pháp nghiên cứu
chính của đề tài “Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với các hoạt động ngoại
khoá”.
II - Thực trạng việc dạy - học Âm nhạc và các HĐNK ở trường THCS.
1- Thực trạng việc dạy - học Âm nhạc:
Qua tìm hiểu và nghiên cứu về thực trạng việc áp dụng các phương pháp mới
trong dạy học Âm nhạc tôi nhận thấy hầu hết các giáo viên Âm nhạc trong huyện
hiện nay chủ yếu vẫn áp dụng các phương pháp dạy học cũ, học sinh thì tiếp nhận

theo kiểu nghe, quan sát và làm theo ( theo kiểu học vẹt) mà có thể không hiểu và
quên ngay kiến thức sau tiết học. Hầu hết các em còn không thuộc bài khi kiểm tra
hay nếu có thì lại lên trả bài trước lớp với tư thế ‘‘mặc niệm” mà làm mất hết tính
thẩm mĩ, nghệ thuật của âm nhạc.
* Cấu trúc (minh họa quá trình dạy - học Âm nhạc cơ bản)

Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
14
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
Có thể nói phương pháp dạy học đó là phương pháp truyền tải và tiếp nhận
thông tin theo kiểu một chiều, không gây được hứng thú, không phát huy được tính
tích cực của học sinh và càng không thể biến những kiến thức đó thành kĩ năng cho
các em
* Quy trình dạy và học (ví dụ minh họa với phân môn Học hát)

Tiết 1:
+ Giới thiệu bài (tìm hiểu bài).
- Giáo viên giới thiệu bài.
- Học sinh nghe.
- Nghe hát mẫu (có thể dùng băng đĩa nhạc)
+ Luyện Thanh
- Giáo viên đàn
- Học sinh luyện thanh theo mẫu.
+ Học hát từng câu
- Giáo viên hát mẫu (đàn giai điệu) từng câu theo nối móc xích.
- Học sinh tập hát theo hướng dẫn.
+ Hát ghép cả bài:
- Giáo viên hướng dẫn, gợi ý và yêu cầu.
- Học sinh hát theo hướng dẫn.
- Giáo viên nhận xét, sửa sai.

+ Luyện hát:
- Giáo viên hướng dẫn, đệm đàn cho học sinh hát.
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
15
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
- Học sinh hát theo hướng dẫn. (Có thể luyện hát theo các hình thức như đơn
ca, song ca, tốp ca…)
+ Nhận xét.
- Giáo viên nhận xét và yêu cầu học sinh về nhà ôn luyện, học thuộc bài hát.
Tiết 2:
+ Giới thiệu bài (tìm hiểu bài).
- Giáo viên đạt câu hỏi.
- Học sinh trả lời.
- Giáo viên nhận xét.
+ Kiểm tra:
- Giáo viên chỉ định 1-3 học sinh lên hát lại bài.
- Học sinh hát theo yêu cầu.
- Giáo viên nhận xét, sửa sai.
+ Luyện hát:
- Giáo viên hướng dẫn, đệm đàn cho học sinh hát.
- Học sinh hát theo hướng dẫn. (Có thể luyện hát theo các hình thức như đơn
ca, song ca, tốp ca…)
+ Nhận xét.
- Giáo viên nhận xét và yêu cầu học sinh về nhà tiếp tục ôn luyện, học thuộc
bài hát.
Tiết 3:
+ Luyện hát, kiểm tra và đánh giá:
- Giáo viên hướng dẫn, chỉ định và đệm đàn cho học sinh hát.
- Học sinh hát trả bài theo yêu cầu. (Có thể thực hiên theo các hình thức như
đơn ca, song ca, tốp ca…)

+ Nhận xét.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá kết quả và yêu cầu học sinh về nhà tiếp tục ôn
luyện, học thuộc bài hát.
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
16
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
* Tuy theo quy trình dạy và học như trên đã có thể đảm bảo theo yêu cầu
nhưng nếu cứ thực hiện một cách máy móc như vậy thì sẽ không phát huy được tính
tích cực của học sinh, tạo cho các em thói quen ỷ lại (dựa vào bạn), học một cách
thụ động và có những học sinh còn không thuộc bài hoặc thuộc hát không đúng chứ
chưa nói đến việc hát có sắc thái (Theo kinh nghiệm và qua quá trình điều tra của
mình tôi nhận thấy hầu hết học sinh THCS (nhất là với các em lớp 8, lớp 9) sẽ
không học môn Âm nhạc ở nhà đặc biệt là các nội dung thực hành vì ngại, vì xấu hổ
khi cứ một mình “nghêu ngao” mấy câu hát hay vài nốt nhạc). Bên cạnh đó với cách
dạy – học trên sẽ không khuyến khích được học sinh, không cho các em có mục tiêu
học tập (mục tiêu được biểu diễn) nên rễ gây nhàm chán, mất hứng thú với các giờ
học nhạc dẫn đến việc các em không cảm thụ được cái hay, cái đẹp của âm nhạc và
kết quả chung là chất lượng các giờ học Âm nhạc nói riêng và chất lượng bộ môn
nói chung sẽ không cao.
Chất lượng môn Âm nhạc nói chung và khả năng thực hành Âm nhạc nói
riêng của học sinh chưa đạt yêu cầu như nêu trên theo tôi có lẽ phần lớn là tại các
bài học, tiết học cứ theo một quy trình đều đều như nhau, nhàm chán khô cứng,
thiếu sinh động, không linh hoạt và không sáng tạo. Trong khi đó theo tôi được biết,
việc học Âm nhạc ở các nước có nền giáo dục phát triển hoặc ngay ở trong nước với
các trường lớn ở thành phố thì ngoài việc học trên lớp theo giáo trình, các em học
sinh còn thường xuyên được đi thực tế hay được biểu diễn trên các sân khấu lớn
trong mỗi đợt báo cáo kết quả học tập…
2- Thực trạng về tổ chức các hoạt động ngoại khoá:
- Trong những năm gần đây, với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành
việc học sinh đến trường không còn chỉ có mỗi việc học kiến thức văn hoá mà các

em con thường xuyên được tham gia vào các hoạt động tập thể nhằm mục đích tạo
hứng thú, niềm vui đến trường và rèn luyện thêm về kĩ năng sống cho các em. Bên
cạnh các tiết học lí thuyết các em con được học các tiết thực hành, tiết học hoạt
động ngoài giờ lên lớp và đặc biệt là các phong trào thi đua xôi nổi của tổ chức
Đoàn – Đội trong nhà trường. Theo kế hoạch hoạt động, mỗi ngày, mỗi tuần hay
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
17
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
mỗi tháng ở trường các em đều được những hoạt động ngoại khoá như chuy bài, hát
đầu giờ, thể dục và sinh hoạt tập thể giữa giờ, sinh hoạt lớp, sinh hoạt Đội, các tiết
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và đặc biệt là các buổi sinh hoạt tập thể theo
chủ đề, chủ điểm hàng tháng.
- Tuy có nhiều nội dung phong trào như vậy nhưng trên thực tế ở nhiều
trường THCS nói chung và trường THCS Tống Trân nói riêng, nhiều hoạt động
trong số đó vẫn chưa thực sự đạt được theo yêu cầu. Với tâm lí lứa tuổi, hầu hết các
em học sinh THCS đều muốn những hoạt động đó thật xôi nổi chứ không thích ngồi
nghe những bài diễn văn dài dòng và khô cứng tuy nhiên hiện nay nhiều hoạt động
còn nghèo làn về nội dung, hình thức, thiếu chất lượng và nhàm chán.
III- Các giải pháp thực hiện (ứng dụng SKKN):
Để giải quyết các vấn đề nêu trên, mỗi giáo viên Âm nhạc cần lựa chọn
những phương pháp dạy học phù hợp, có hiệu quả cho từng tiết, từng nội dung học,
bên cạnh đó là phải có ý tưởng, có kế hoạch để thực hiện tốt nhất công việc của
mình. Với bản thân tôi, qua kinh nghiệm giảng dạy cũng như là một tổng phụ trách
đội, qua nghiên cứu các tài liệu thì việc tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc
thông qua các hoạt động ngoại khóa, đặc biệt là với phân môn học hát là một giải
pháp tối ưu. Vậy Tích hợp như thế nào? Tích hợp những nội dung nào, qua những
hoạt động cụ thể nào trong dạy học Âm nhạc và việc tổ chức các hoạt động ngoại
khóa chính là giải pháp và cũng là nội dung đề tài này nghiên cứu để giải quyết vấn
đề mà tôi đã nêu.
1- Âm nhạc và những nội dung dạy – học tích hợp:

Môn Âm nhạc ở nhà trường phổ thông nói chung và ở nhà trường THCS nói
riêng chủ yếu là các nội dung thực hành nhằm tạo không khí thoải mái cho học sinh
khi học môn học này do vậy hầu hết các nội dung, bài học của bộ môn đều có thể
vận dụng để cho các em rèn luyện kĩ năng, khả năng thực hành trong các hoạt động
ngoại khóa.
1.1- Phân môn học hát:
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
18
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
Ca hát là một trong những khả năng, kĩ năng tự nhiên của con người nói
chung và đặc biệt là với các em học sinh ở độ tuổi THCS. Hầu hết các em đều rất
tích cực khi tham gia vào các hoạt động ca hát tuy nhiên chất lượng giọng hát của
các em cũng như khả năng trình bầy một bài hát là rất hạn chế, hầu hết các em còn e
ngại khi thể hiện bài hát trước các bạn bên cạnh đó còn có nhiều em không thuộc
bài do về nhà ngại không luyện hát trước mặt người khác dẫn đến tình trạng chung
là khi đứng trước các bạn, trước giáo viên để trình bầy bài hát thì các em hát rất nhỏ,
ấp úng và thường cúi đầu, gập cổ và càng làm cho hát sai giai điệu, nhầm lời hoặc
không thể hiện được sắc thái của bài hát.
Việc đưa phân môn học hát với những bài hát được học trong chương trình
vào các hoạt động ngoại khoá sẽ cơ bản giải quyết được các vấn đề nêu trên bởi lẽ,
thông qua các hoạt động ngoại khoá, các em được ôn luyện các bài hát và có thể rèn
luyện thành những kĩ năng ca hát, kĩ năng trình bầy, biểu diễn các bài hát trước đám
đông, trước tập thể lớp và kể cả trên sân khấu hay các hội thi văn nghệ.
Rèn kĩ năng ca hát thông qua các buổi sinh hoạt ngoại khoá là một trong
những hoạt động rễ lồng ghép nhất, bởi lẽ nội dung này có thể được các em luyện
tập trong hầu hết các hoạt động sinh hoạt như trong giờ chuy bài, hát đầu giờ, các
buổi sinh hoạt lớp, câu lạc bộ với mọi hình thức như tập thể, cá nhân, nhóm.
Có thể nói trong những năm gần đây, trong bất cứ hoạt động ngoại khoá nào,
đặc biệt là các buổi sinh hoạt tập thể, lễ kỉ niệm, chào mừng thì nội dung văn nghệ
mà chủ yếu là múa hát vẫn được đặc biệt chú ý quan tâm và đầu tư do vậy việc lồng

ghép phân môn học hát với các bài hát trong chương trình (những bài hát phù hợp
với lứa tuổi, với đối tượng đã được phân phối khá hợp lí với thời gian và các hoạt
động trong năm học) với các hoạt động ngoại khoá sẽ như việc bắn một mũi tên mà
chúng hai đích vậy.
1.2- Các phân môn khác:
Như tựa đề của SKKN đã nêu là tích hợp rèn KNTH Âm nhạc qua hoạt động
ngoại khoá do vậy bên cạnh việc vận dụng chính cho phân môn học hát thì các phân
môn còn lại như Nhạc lí – Tập đọc nhạc, Âm nhạc thường thức ta cũng có thể vận
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
19
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
dụng để các em học sinh có cơ hội rèn luyện và biến những nội dung đã học thành
những khả năng, kĩ năng thực hành Âm nhạc qua đó các em sẽ thấy hứng thú hơn
với việc học Âm nhạc nói chung.
Cũng như với việc học hát, các phân môn còn lại đặc biệt là nội dung Tập đọc
nhạc, các em có thể được ôn luyện qua các buổi sinh hoạt qua các hình thức như
học, luyện đọc tập thể, qua sinh hoạt câu lạc bộ hay các trò chơi âm nhạc, Hội thi
2- Những HĐNK tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc:
Với môi trường giáo dục hiện nay theo quan điểm xây dựng trường học thân
thiện – học sinh tích cực thì các phong trào ngoài các tiết học đã và đang rất được
quan tâm và đề cao nhằm mục đích tạo cảm giác vui vẻ, hứng thú khi đến trường
cho các em học sinh do vậy trong kế hoạch hoạt động của nhà trường, của tổ chức
Đoàn – Đội luôn có rất nhiều các hoạt động mang tính giải trí, khích lệ học sinh tuy
nhiên bên cạnh đó cũng còn một số hoạt động mang tính ước lệ, nhàm chán do thiếu
nội dung và hình thức thực hiện do vậy đây chính là vấn đề và cũng là cơ sở để ta có
thể lồng ghép các nội dung môn Âm nhạc vào sinh hoạt.
2.1- Các hoạt động thường xuyên ( theo quy định):
Theo kế hoạch hoạt động của nhà trường cũng như của tổ chức Đoàn – Đội
thì hàng ngày các em học sinh phải thực hiện một số hoạt động mang tính nội quy
theo quy định mà trong đó có những hoạt động ta có thể đưa các phân môn Âm

nhạc vào nhằm rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc và làm đa rạng và phong phú hơn
nội dung của các hoạt động đó như: Các buổi chuy bài, sinh hoạt tập thể giữa giờ,
buổi chào cờ và đặc biệt là nội dung hát đầu giờ.
Trong các hoạt động này, ta cần đặc biệt chú ý đến nội dung hát đầu giờ bời
đây chính là nội dung có thể giúp các em học sinh ôn luyện bài tốt nhất. Thông
thường các em hát đi hát lại một bài do vậy rễ gây nhàm chán nên khi lồng ghép với
việc rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc như đọc nhạc, hát những bài hát trong chương
trình sẽ làm đa dạng và phong phú hơn nội dung và các em cũng có thể luyện hát
nhiều lần trong ngày, trong tuần mà không thấy e ngại nữa.
Hình ảnh minh hoạ:
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
20
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS

2.2- Các buổi sinh hoạt tập thể (mít tinh kỉ niệm, hội thi, hội diễn ):
Như trên đã nêu, trong những năm gần đây các buổi sinh hoạt tập thể trong
nhà trường thường được quan tâm đặc biệt. Các buổi mít tinh thường bao giờ cũng
có hai phần là phần lễ và phần hội do vậy đây có thể nói chính là cơ sở để thực hiện
tốt nhất việc tích hợp việc rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với các hoạt động này.
Ta có thể nhận thấy hầu hết các buổi lễ, các buổi sinh hoạt bao giờ cũng có
nội dung văn nghệ chào mừng tuy nhiên trong quá trình công tác, theo dõi và tìm
hiểu tôi nhận thấy nội dung này thường chưa phát huy được hiệu quả, hầu hết các
tiết mục văn nghệ chỉ mang tính số lượng chứ chưa có chất lượng. Nhiều lớp chỉ cử
được một vài em tham gia ở tất cả các buổi diễn, hội thi để đối phó, những bài hát
được biểu diễn lặp đi lặp lại nhiều lần trong các buổi diễn, bên cạnh đó các em lại
thường trình bầy bài hát với tư thế đứng nghiêm, hát thì không truyền cảm, đôi khi
còn hát sai.
Để các tiết văn nghệ chào mừng hày tham gia hội thi đạt kết quả cao, việc
đưa những tiết mục hay lên sân khấu là một việc mang tính khả thi cao vì hất hết
các nội dung âm nhạc được học đặc biệt là các bài hát trong chương trình là rất đa

dạng, phù hợp với đối tượng học sinh hơn thế nữa các nội dung, các tiết mục này lại
được chính thầy cô giáo dạy, rèn luyện, chỉnh sửa góp ý do đó chắc chắn sẽ có chất
lượng cao trong quá trình biểu diễn. Đặc biệt với việc lồng ghép như vậy sẽ tạo điều
kiện cho nhiều học sinh có cơ hội tham gia biểu diễn trước các bạn (chỉ cần lựa
chọn những cá nhân hay nhóm học sinh thực hiện tốt nhất trong các lớp qua các bài
học, bài kiểm tra).
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
21
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
Hình ảnh minh hoạ:

3- Quy trình và các bước thực hiện phương pháp tích hợp:
Việc áp dụng các phương pháp dạy học mới và tích hợp rèn kĩ năng thực
hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khoá là một việc làm cần phải có và cần phát
huy để phù hợp với chương trình cũng như yêu cầu giáo dục hiện nay tuy nhiên để
việc tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khoá thực sự đạt
hiệu quả thì mỗi giáo viên cần nắm vững những yêu cầu cơ bản của vấn đề được
đưa ra bên cạnh đó ta cần phải có những ý tưởng, sự sáng tạo và linh hoạt trong cả
việc dạy học và việc xây dựng kế hoạch các hoạt động ngoại khóa đặc biệt là cần
thực hiện tốt quy trình dạy học môn Âm nhạc.
Từ suy nghĩ đó, trong quá trình nghiên cứu và ứng dụng của mình tôi đã thực
hiện theo quy trình với các bước cơ bản sau vào soạn giảng môn Âm nhạc và xây
dựng kế hoạch hoạt động ngoại khoá tại trường THCS Tống Trân.
3.1- Chuẩn bị cho phương pháp tích hợp
Cũng như bất kì một phương pháp dạy – học hoặc hoạt động mới nào khác,
để phát huy tốt nhất, hiệu quả nhất khi ta áp dụng vào thực tiễn trước hết ta phải có
sự chuẩn bị kĩ lưỡng cả về kiến thức, kĩ năng sử dụng và điều kiện cơ sở vật chất
phù hợp.
Việc tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khoá có
điểm khác với một số phương pháp mới khác đó là yêu cầu về cơ sở vật chất phải

đảm bảo (hiện nay hầu hết các nhà trường đã có tương đối đầy đủ) đặc biệt là phải
có ý tưởng trong xây dựng kế hoạch và có sự quyết tâm, lòng nhiệt tình trong khi
thực hiện. Muốn vậy trước khi áp dụng vào thực tiễn thì cả thầy và trò đều phải tìm
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
22
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
hiểu, nghiên cứu, nắm vững quy trình, cách thức thực hiện và thực hành đồng thời
phải có sự đồng tình nhất trí, hỗ trợ của ban giám hiệu và của cả hội đồng.
a- Với giáo viên:
- Nghiên cứu và tìm nhiều giải pháp để thực hiện và giả quyết các tình huống
liên quan trong quá trình thực hiện.
- Trau rồi, bồi dưỡng và nâng cao về kĩ năng nghiệp vụ sư phạm, tăng cường
áp dụng những phương pháp mới trong dạy học.
- Tìm hiểu, sưu tầm các tư liệu liên quan và luyện thành những kĩ năng như kĩ
năng ca hát, kĩ năng biểu diễn …
- Nghiên cứu các phương pháp truyền đạt để học sinh hứng thú với việc học
và thực hành bộ môn.
- Nên ý tưởng và xây dựng kế hoạch các hoạt động ngoại khoá phù hợp với
chủ đề, chủ điểm và với nội dung các bài học môn Âm nhạc.
b- Với học sinh:
- Tích cực hưởng ứng với các hoạt động trong và ngoài các tiết học theo sự
gợi ý hướng dẫn của giáo viên.
- Tích cực luyện tập, sáng tạo và nâng cao ý thực xây dụng phong trào.
- Đầu tư về thời gian luyện tập và trang phục đạo cụ phục vụ cho các hoạt
động.
3.2- Tích hợp trong dạy – học, kiểm tra đánh giá môn Âm nhạc:
Để thuận lợi và đạt được kết quả tốt trong việc tích hợp rèn kĩ năng thực hành
Âm nhạc với các hoạt động ngoại khoá, trong quá trình giảng dạy, người giáo viên
cần phải có định hướng, gợi ý và hướng dẫn cho học sinh để các em nắm được
những yêu cầu cũng như kĩ năng cơ bản trong quá trình sáng tạo và rèn luyện, bên

cạnh đó người thầy còn phải có những khích lệ, động viên kịp thời để thu hút và tạo
hứng thú cho các em do đó trong suốt quá trình dạy học, với mọi kiểu bài người
giáo viên đều phải tư duy và tìm phương pháp tốt nhất để lồng ghép và định hướng
cho học sinh.
3.2.1- Tích hợp trong quá trình dạy và học:
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
23
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
a- Xây dựng bài giảng tích hợp:
* Xây dựng cấu trúc (quy trình) bài giảng:
Như áp dụng các phương pháp học khác, khi đưa vấn đề tích hợp vào bài
giảng thì việc xây dựng cấu trúc (ý tưởng) một bài giảng là việc làm không thể bỏ
qua. Điều này sẽ quyết định đến chất lượng và tính hiệu quả sau này của bài dạy,
hơn thế nữa khi xây dựng được cấu trúc bài thì giáo viên mới có thể tiến hành một
cách logic và thuận lợi các bước trong khi thiết kế bài giảng và lên lớp.
Ví dụ: Cấu trúc minh hoạ bài giảng áp dụng tích hợp (nội dung thực hành):
Theo cấu trúc trên, ta thấy được về cơ bản thì khi đưa vấn đề tích hợp vào bài
giảng thì cấu trúc bài giảng về cơ bản là không thay đổi nhiều. Điều quyết định đến
thành công của việc tích hợp ở đây chính là việc giáo viên sẽ là người reo cho học
sinh những ý tưởng, sự hứng thú khi học và chuẩn bị cho quá trình luyện tập thực
hành trong bước cuối của tiến trình dạy – học.
Với cấu trúc trên ta nhận thấy việc dạy – học Âm nhạc có tích hợp sẽ đem lại
những điểm ưu việt cơ bản sau:
+ Tiết dạy tích hợp có tính mở (trong bước luyện tập và cảm nhận) vì vậy
trong qúa trình dạy – học nó cho phép thầy và trò bổ sung cả những kiến thức có
liên quan đến nội dung học như khả năng thể hiện, biểu diễn qua hiểu biết xã hội
hoặc qua các phương tiện thông tin khác mà không có trong sách vở.
+ Dạy – học Âm nhạc với sự tích hợp giúp thầy có thể truyền tải được nhiều
kiến thức, mở rộng và liên hệ tốt kiến thức với thực tiễn, học sinh thì lĩnh hội được
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân

24
SKKN: Tích hợp rèn kĩ năng thực hành Âm nhạc với hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
kiến thức một cách chủ động hào hứng và tích cực (lĩnh hội theo khả năng và cách
riêng của mình) từ đó nắm vững và vận dụng tốt trong quá trình thực hành và trong
đời sống.
* Các bước xây dựng bài giảng Âm nhạc có tích hợp:
Bước 1: Lựa chọn bài học thích hợp
Vì đặc thù bộ môn là thực hành nhiều hơn lí thuyết do vậy hầu hết các bài
học môn Âm nhạc đều có thể vận dụng và tích hợp để đưa Âm nhạc vào các buổi
sinh hoạt ngoại khoá.
Bước 2: Xây dựng giáo án
* Xây dựng mô hình thể hiện các thành tố của nội dung dạy học (cấu trúc bài
giảng).
* Mô hình hoá tiến trình dạy học, thể hiện các yếu tố và các đối tượng khác
trong môi trường tương tác, hoạt động tương tác trong từng nội dung dạy học.
* Hình dung (hoặc phác thảo) các nội dung tích hợp, tìm ra phương án tối ưu
nhất cho để hướng dẫn, gợi ý cho học sinh trong quá trình giảng dạy.
* Triển khai thành giáo án hoàn chỉnh theo trật tự logic của bài.
Bước 3: Tham khảo ý kiến
Tham khảo ý kiến bạn bè đồng nghiệp có ý nghĩa quan trọng. Trên cơ sở ý
kiến mà ta có thể điều chỉnh kịch bản sư phạm (giáo án), điều chỉnh tiến trình hay
phương pháp dạy học đặc biệt là các gợi ý, định hướng cho học sinh cho phù hợp
với nội dung bài học.
Bước 4: Chuẩn bị đồ dùng:
Việc chuẩn bị đồ dùng cho tiết dạy có tích hợp là vô cùng quan trọng. Ngoài
những thiết bị dạy học thông thường, nhất định giáo viên phải chuẩn bị các tư liệu,
tranh ảnh, vide clip liên quan theo nội dung đã định trước (nếu có thể ta nên kết hợp
với CNTT và bài giảng điện tử để tiết dạy đạt hiệu quả tốt nhất).
Bước 5: Thực nghiệm trên lớp học
Tổ chức giảng dạy với lớp học cụ thể, tiết học cụ thể. Đảm bảo các nội dung

bài học được thực hiện theo đúng dự kiến. Việc đánh giá hiệu quả của các tiết học
Giáo viên: Trần Thanh Tùng – Trường THCS Tống Trân
25