Vai trò của nền sản xuất xã hội 7 pptx

PTS. NGUỴN VÙN HẪO 80

- Tẩo ngìn vưën àïí cưng nghiïåp hốa, hiïån àẩi hốa. Àêy lâ mưåt
u cêìu cú bẫn vâ cng lâ àiïìu kiïån quan trổng hâng àêìu àïí tiïën
hânh cưng nghiïåp hốa, hiïån àẩi hốa.
- Àêíy mẩnh nghiïn cûáu vâ ûáng dng khoa hổc cưng nghïå. Sûå
nghiïåp cưng nghiïåp hốa, hiïån àẩi hốa trong àiïìu kiïån thúâi àẩi ngây
nay phẫi àùåt khoa hổc vâ cưng nghïå nhû mưåt "qëc sấch", mưåt
"àưång lûåc".
- Lâm tưët cưng tấc àiïìu tra cú bẫn, thùm dô àõa chêët.
- Àâo tẩo cấn bưå khoa hổc - k thåt, khoa hổc quẫn l vâ cưng
nhên lânh nghïì. Nưåi dung vâ
u cêìu ca cưng nghiïåp hốa, hiïån
àẩi hốa àêët nûúác trong àiïìu kiïån cåc cấch mẩng khoa hổc - k
thåt vâ cưång nghïå hiïån àẩi àôi hỗi phẫi àêíy mẩnh sûå nghiïåp giấo
dc vâ àâo tẩo, khoa hổc vâ cưng nghïå, coi àố lâ qëc sấch hâng
àêìu àïí phất huy nhên tưë con ngûúâi - àưång lûåc trûåc tiïëp ca sûå phất
triïín.
30. Lúåi đch kinh tïë lâ gò? Vai trô vâ mưëi quan hïå giûäa lúåi đch cấ
nhên vúái lúåi đch têåp thïí vâ lúåi đch xậ hưåi.
Lúåi đch kinh tïë cố quan hïå vúái nhu cêìu con ngûúâi nhûng khưng
phẫi mổi nhu cêìu ca con ngûúâi àïìu lâ lúåi đch kinh tïë. Chó cấc nhu
cêìu vêåt chêët, nhu cêìu kinh tïë múái trúã thânh lúåi đch kinh tïë.
Lúåi đch kinh tïë lâ mưåt hònh thûác biïíu hiïån cấc quan hïå kinh tïë
ca mưåt chïë àưå kinh tïë - xậ hưåi nhêët àõnh. Ùngghen cho rùçng
nhûäng quan hïå kinh tïë ca mưåt xậ hưåi nhêët àõnh nâo àố biïíu hiïån
trûúác hïët dûúái hònh thûác lúåi đch. Nhû vêåy, lúåi đch kinh tïë lâ mưåt
phẩm tr kinh tïë biïíu hiïån ca quan hïå sẫn xët mâ trûåc tiïëp vâ
cëi cng lâ quan hïå phên phưëi.
Lúåi đch kinh tïë àûúå
c quy àõnh búãi võ trđ ca con ngûúâi trong hïå

thưëng quan hïå sẫn xët, mâ xët phất lâ quan hïå súã hûäu vâ phên
cưng lao àưång xậ hưåi. Lúåi đch kinh tïë ln ln cố tđnh lõch sûã vâ giai
cêëp. Trong lõch sûã xậ hưåi, cấc giai cêëp, cấc têìng lúáp xậ hưåi khấc
HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN 81

nhau thûúâng cố lúåi đch kinh tïë khưng giưëng nhau, vâ cåc àêëu tranh
giai cêëp àûúåc tiïën hânh trûúác hïët vïì lúåi đch kinh tïë.
Lúåi đch kinh tïë cố vai trô quan trổng. Nố lâ àưång cú thc àêíy
hoẩt àưång kinh tïë ca con ngûúâi, phc v nhu cêìu cú bẫn nhêët ca
con ngûúâi, lâ àưång lûåc mẩnh mệ nhêët ca tiïën bưå kinh tïë vâ xậ hưåi.
Lúåi đch kinh tïë thûúâng cố cú cêëu phûác tẩp ph thåc vâo hïå
thưëng quan hïå sẫn xët, trûúác hïët lâ quan hïå súã hûäu, tûâ àố dêỵn
àï
ën quan hïå phên phưëi. Trong hïå thưëng lúåi đch kinh tïë, cố ba loẩi
ch ëu cố quan hïå vúái nhau lâ lúåi đch cấ nhên, lúåi đch têåp thïí vâ
lúåi đch xậ hưåi. Lúåi đch xậ hưåi bao gưìm cấc lúåi đch cú bẫn nhêët ca
toân thïí nhên dên nhùçm phất triïín mẩnh mệ nïìn kinh tïë, cẫi
thiïån vâ nêng cao àúâi sưëng vêåt chêët vâ vùn hốa ca nhên dên, bẫo
àẫm cấc nhu cêìu qëc phông, an ninh, bẫo àẫm phất triïín cú súã hẩ
têìng sẫn xët vâ xậ hưåi nhû vùn hốa, giấo dc, y tïë v.v Lúåi đch
têåp thïí nhùçm thỗa mận trûúác hïët nhûäng nhu cêì
u ca sẫn xët vâ
phc lúåi ca têåp thïí. Lúåi đch cấ nhên nhùçm trûåc tiïëp thỗa mận nhu
cêìu cấ nhên ngûúâi lao àưång vâ gia àònh hổ.
Trong cấc lúåi đch kinh tïë nối trïn, lúåi đch cấ nhên lâ àưång lûåc trûåc
tiïëp vâ quan trổng nhêët àưëi vúái sûå phất triïín kinh tïë. Nố ẫnh
hûúáng trûåc tiïëp túái trấch nhiïåm, nhiïåt tònh, tđnh tđch cûåc vâ sấng
tẩo ca ngûúâi lao àưång. Lúåi đch xậ hưåi cố tđnh chêët bao trm; côn lúåi
đch têåp thïí vûâa gùỉn vúái lúåi đch xậ hưåi vûâa gùỉn vúái lúåi đch cấ nhên.
Trong khi ch

giẫi quët hâi hôa ba loẩi lúåi đch nối trïn, phẫi hïët
sûác coi trổng lúåi đch cấ nhên, búãi vò, nïëu khưng coi trổng lúåi đch
nây, sệ khưng tẩo ra àûúåc àưång lûåc thc àêíy kinh tïë vâ rưët cåc, cẫ
ba loẩi lúåi đch àố àïìu khưng àûúåc àấp ûáng.
Trong àiïìu kiïån nïìn kinh tïë nhiïìu thânh phêìn, phẫi giẫi quët
hâi hôa lúåi đch kinh tïë giûäa cấc thânh phêìn kinh tïë vâ chó khi àố
lúåi đch kinh tïë múái trúã thânh àưång lûåc phất triïín kinh tïë. Mùåt
khấc, trong àiïìu kiïån nïìn kinh tïë "múã" tham gia vâo sûå hiïåp tấc,
phên cưng lao àưång që
c tïë, viïåc giẫi quët hâi hôa cấc loẩi lúåi đch
PTS. NGUỴN VÙN HẪO 82

cấ nhên, têåp thïí, xậ hưåi, lúåi đch giûäa cấc thânh phêìn kinh tïë khưng
tấch rúâi viïåc giẫi quët lúåi đch dên tưåc vúái lúåi đch qëc tïë.
31. Nhûäng ngun tùỉc phên phưëi vâ cấc hònh thûác thu nhêåp ch
ëu trong thúâi k quấ àưå.
Trong thúâi k quấ àưå, quan hïå phên phưëi cố tđnh chêët àa dẩng.
Cấc ngun tùỉc phên phưëi ch ëu lâ:
1. Phên phưëi theo lao àưång.
Phên phưëi theo lao àưång lâ trïn cú súã bẫo àẫm cho ngûúâi cố sûác
lao àưång àûúåc quìn lao àưång, xậ hưåi cng bẫo àẫm phêìn tû liïåu
tiïu dng hổ nhêån àûúåc dûåa vâo sưë lûúång vâ chêët lûúå
ng lao àưång
cng kïët quẫ lao àưång mâ hổ àậ cưëng hiïën, khưng phên biïåt giúái
tđnh, mâu da, dên tưåc, tíi tấc
Phên phưëi theo lao àưång khưng cố nghơa lâ mưỵi ngûúâi lâm ra bao
nhiïu lâ àûúåc hûúãng têët cẫ. Bưå phêån sẫn phêím dng àïí phên phưëi
theo lao àưång - sẫn phêím cêìn thiïët - chó lâ mưåt phêìn ca tưíng sẫn
phêím xậ hưåi.
Phên phưëi theo lao àưång àûúåc thûåc hiïån ch ëu trong cấc xđ

nghiïåp kinh tïë qëc doanh vâ têåp thïí, vâ cố ẫnh hûúãng àïën sûå
phên phưëi trong cấc xđ nghiïåp thåc cấc thânh phêìn kinh tïë khấc.
Phên phưëi theo lao àưång lâ khấch quan. Àố lâ vò:
- ÚÃ cấc thânh phêìn kinh tïë qëc doanh vâ têåp thïí khưng côn chïë
àưå bốc lưåt, cú súã àïí quët àõnh phên phưëi tû liïåu tiïu dng cho mưỵi
ngûúâi chó cố thïí lâ kïët quẫ lao àưång mâ hổ àậ cưëng hiïën.
- Trong xậ hưåi côn nhiïìu sûå khấc nhau vïì cấc loẩi lao àưång: lao
àưång chên tay vâ trđ ốc, lao àưång lânh nghïì vâ khưng lânh nghïì,
côn cố sûå khấc nhau vïì thấi àưå lao àưång nhû tđch cûåc, têån ty, sấng
tẩo, cố k låt vâ chêy lûúâi, trưën trấnh lao àưång, thiïëu trấch nhiïåm
v.v
HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN 83

- Ca cẫi xậ hưåi chûa à dưìi dâo àïí cố thïí thỗa mận nhu cêìu
bùçng cấch phên phưëi theo nhu cêìu, nïn båc phẫi phên phưëi theo
lao àưång.
Do àố, phên phưëi theo lao àưång lâ têët ëu vïì kinh tïë vâ xậ hưåi.
Ngun tùỉc nây àôi hỗi trong àiïìu kiïån nhû nhau, lao àưång ngang
nhau thò trẫ cưng ngang nhau, côn lao àưång khấc nhau thò trẫ
cưng khấc nhau.
Ngun tùỉc phên phưëi theo lao àưång cố tấc àưång kïët húåp chùåt chệ,
húåp l lúåi đch cấ nhên vúái lúåi đch xậ hưåi vâ têåp thïí; khuën khđch
nêng cao trònh àưå chun mưn, k thåt, vùn hốa, tay nghïì, trònh àưå
quẫn l, phất huy sấng kiïën, tùng nùng sët lao àưång; gốp phêìn tđch
cûåc giấo d
c thấi àưå vâ k låt lao àưång múái v.v
2. Phên phưëi theo tâi sẫn hay vưën. Ngun tùỉc nây biïíu hiïån rộ
rïåt vâ ch ëu úã cấc loẩi xđ nghiïåp, cưng ty cưí phêìn; cấc húåp tấc xậ
do cấc thânh viïn tûå giấc gốp vưën àïí sẫn xët, kinh doanh. Mưåt bưå
phêån àấng kïí vưën àûúåc huy àưång dûúái hònh thûác gûãi tiïìn tiïët kiïåm,

mua trấi khoấn v.v Tâi sẫn hay vưën lâ lao àưång quấ khûá, cố tấc
dng gốp phêìn tẩo ra lúåi nhån d khưng phẫi lâ ngìn gưëc trûåc
tiïëp, do àố, nố phẫi àûúåc tham gia phên phưëi lúåi nhån.
Phên phưëi theo tâi sẫn hay vưë
n lâ mưåt ngun tùỉc, lâ têët ëu
khấch quan. Ngun tùỉc nây cố tấc dng khai thấc tưëi àa vâ sûã
dng húåp l cấc ngìn vưën ca xậ hưåi vâo sẫn xët kinh doanh; gốp
phêìn hònh thânh thõ trûúâng tiïìn tïå, thõ trûúâng vưën vâ thõ trûúâng
chûáng khoấn — àiïìu kiïån cêìn thiïët àïí phất triïín kinh tïë hâng hốa.
3. Phên phưëi qua cấc qu phc lúåi.
Ngun tùỉc nây cố tấc dng bưí sung cho ngun tùỉc phên phưëi
theo lao àưång, khùỉc phc mưåt phêìn nhûäng nhûúåc àiïím ca phên
phưëi theo lao àưång. Trong àiïìu kiïån thúâi k quấ àưå, phên phưëi theo
lao àưång lâ cú bẫ
n, ch ëu, côn phên phưëi qua qu phc lúåi chó cố
tấc dng bưí sung.
PTS. NGUỴN VÙN HẪO 84

Cấc ngun tùỉc phên phưëi nối trïn àûúåc biïíu hiïån úã cấc hònh
thûác thu nhêåp ch ëu lâ:
+ Tiïìn lûúng.
Tiïìn lûúng lâ hònh thûác biïíu hiïån ch ëu ca ngun tùỉc phên
phưëi theo lao àưång. Thûåc chêët ca tiïìn lûúng lâ mưåt phêìn thu nhêåp
qëc dên dng àïí phên phưëi cho ngûúâi lao àưång dûúái hònh thûác
tiïìn tïå, cùn cûá vâo sưë lûúång vâ chêët lûúång lao àưång tûâng ngûúâi, àïí
tấi sẫn xët sûác lao àưång.
Cố hai hònh thûác tiïìn lûúng ch ëu lâ tiïìn lûúng theo thúâi gian
vâ tiïìn lûúng theo sẫn phêím.
Ngoâi tiïìn lûúng, ngûúâ
i lao àưång côn cố thïí nhêån àûúåc tiïìn

thûúãng; àố lâ phêìn bưí sung tiïìn lûúng àưëi vúái ngûúâi lâm viïåc cố kïët
quẫ, cố chêët lûúång cao hún.
Tiïìn lûúng lâ àưång lûåc mẩnh mệ, cố tấc dng tđch cûåc thc àêíy
tiïën bưå kinh tïë. Tuy nhiïn, tiïìn lûúng chó phất huy àûúåc vai trô
àưång lûåc kinh tïë ca nố khi cố chïë àưå tiïìn lûúng àng àùỉn, húåp l.
+ Lúåi nhån, lúåi tûác.
Lúåi nhån, lúåi tûác lâ hònh thûác thu nhêåp tûâ ngun tùỉc phên
phưëi theo tâi sẫn hay vưën.
Àưëi vúái vưën tûå cố
ca cấc doanh nghiïåp tû nhên lâ vưën cưí phêìn
ca cưí àưng trong cấc xđ nghiïåp cưí phêìn, sau tûâng chu k sẫn xët
kinh doanh, ngûúâi súã hûäu nố nhêån àûúåc thu nhêåp dûúái hònh thûác
lúåi nhån hay lúåi tûác cưí phêìn.
Àưëi vúái vưën cho vay, ngûúâi súã hûäu nố sệ nhêån àûúåc thu nhêåp
dûúái hònh thûác lúåi tûác.
+ Thu nhêåp tûâ qu tiïu dng cưng cưång.
Hònh thûác thu nhêåp nây lâ biïíu hiïån ca ngun tùỉc phên phưëi
qua cấc qu phc lúåi têåp thïí vâ phc lúåi xậ hưåi, nhû trúå cêëp khố
khùn, sinh àễ, ưëm àau, tai nẩn, nhâ trễ
, hổc têåp Cấc têìng lúáp dên
HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN 85

cû khấc nhêån àûúåc thu nhêåp nây dûúái hònh thûác tiïìn hûu trđ àưëi
vúái ngûúâi nghó hûu, tiïìn trúå cêëp ni dûúäng ngûúâi giâ, trễ em, tiïìn
cûáu tïë xậ hưåi.
+ Thu nhêåp tûâ kinh tïë gia àònh.
Kinh tïë gia àònh cố vai trô rêët quan trổng.
Súã hûäu trong kinh tïë gia àònh lâ loẩi súã hûäu àùåc biïåt (vưën, tâi
sẫn) vâ hoẩt àưång ca nố dûåa vâo viïåc sûã dng lao àưång ngoâi giúâ
lâm viïåc úã xđ nghiïåp, cú quan, húåp tấc xậ hóåc ca nhûäng ngûúâi

khấc trong gia àònh. Do àố, thu nhêåp tûâ kinh tïë gia àònh cng
thåc loẩi àùåc biïåt: vûâa gùỉn vúái phên phưëi theo lao àưå
ng vûâa gùỉn
vúái phên phưëi theo tâi sẫn hóåc vưën. Nhû vêåy, cấc quan hïå phên
phưëi, cấc hònh thûác thu nhêåp trong thúâi k quấ àưå rêët àa dẩng.
Mưåt ngûúâi lao àưång, mưåt gia àònh cố thïí cố thu nhêåp tûâ tiïìn lûúng,
tûâ lúåi nhån, lúåi tûác, tûâ kinh tïë gia àònh nïëu vûâa lâm viïåc úã xđ
nghiïåp, cú quan, vûâa cố cưí phêìn, vûâa hoẩt àưång kinh tïë gia àònh.
32. Cú chïë kinh tïë lâ gò? Cấc bưå phêån cêëu thânh ca nố? Thïë nâo
lâ cú chïë thõ trûúâng cố sûå quẫn l ca nhâ nûúác?
1. Cú chïë kinh tïë.
Cú chïë kinh tïë lâ toân bưå hïå thưëng nhûäng tấc àưång cố
thûác vâ
cố tưí chûác ca con ngûúâi àïën kinh tïë vơ mư vâ vi mư, phẫn ấnh
àng cấc quy låt kinh tïë khấch quan, bẫo àẫm cho nïìn kinh tïë
vêån hânh theo àõnh hûúáng mc tiïu àậ xấc àõnh.
Cú chïë kinh tïë mang tđnh khấch quan vâ cố vai trô quan trổng
trong viïåc nhêån thûác, phẫn ấnh vâ vêån dng quy låt khấch quan.
Cấc bưå phêån cêëu thânh ca cú chïë kinh tïë:
- Cấc phẩm tr, quy låt tấc àưång trong nïìn kinh tïë (nhû quy
låt giấ trõ, quy låt cung - cêìu, quy låt cẩnh tranh, quy låt lûu
thưng tiïìn tïå).