Tiểu luận môn thị trường chứng khoán pot

Diem manh
Tác động tích cực là rất lớn và có ảnh hưởng đến tất cả các bên tham gia vào thị trường.
Các chủ thể liên quan ở đầy bao gồm các cơ quan quản lý nhà nước, các công ty chứng
khoán, các CTĐC chưa niêm yết cổ phiếu và các nhà đầu tư.
Đối với các cơ quan quản lý, đây là trách nhiệm cần thực hiện và một khi đã hoàn tất
công tác chuẩn bị và đưa vào vận hành thị trường UPCoM, mọi giao dịch sẽ trở nên minh
bạch, lành mạnh và góp phần đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán
Việt Nam nói chung.
Đối với các CTĐC phát hành cổ phiểu OTC, quy định mới về quản lý đòi hỏi họ phải
quan tâm hơn tới các cổ đông nhỏ lẻ và cung cấp thông tin liên quan tới doanh nghiệp
một cách minh bạch, chuẩn xác, kịp thời. Đây là điều mà rất nhiều CTĐC vẫn chưa làm
được. Có thể nói, hầu hết các CTĐC đều sẵn sàng ủng hộ phương thức giao dịch mới do
các cơ quan quản lý nhà nước đề ra vì họ luôn muốn cổ phiếu của doanh nghiệp mình có
tính thanh khoản cao. Đối với các nhà đầu tư chứng khoán, đây thực sự là một cơ hội
không thể bỏ qua khi công tác quản lý đã đảm bảo cho họ một nguồn cung chứng khoán
rất lớn, hầu hết là cổ phiếu chất lượng cao của các CTĐC và điểm quan trọng nhất là sự
quản lý tập trung đối với cổ phiếu OTC thông qua sàn UPCoM sẽ đảm bảo được tính
thanh khoản cho loại hàng vốn đang trôi nổi một cách tự do trên thị trường này. Kinh
nghiệm của các nhà đầu tư chứng khoán OTC đã khẳng định rằng chính tính thanh khoản
mới là điều kiện quan trọng nhất để họ quyết định đầu tư. Cuối cùng, tác động quan trọng
nhất, mạnh mẽ nhất của sàn UPCoM là lợi ích rất lớn đem lại cho các công ty chứng
khoán. Đây chắc chắn sẽ là những đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất của quy định
mới này. Điều hiển nhiên dễ thấy là việc chuyển tất cả các giao dịch OTC về cho CTCK
quản lý, thu phí sẽ đem lại cho các CTCK một khoản lợi nhuận khổng lồ, hứa hẹn cho sự
ra đời của các báo cáo tài chính với lợi nhuận tăng đột biến ngay khi quy định mới được
thực thi. Một phép tính sơ bộ cho thấy: với giá trị giao dịch chứng khoán niêm yết chính
thức tại 2 sàn Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh hiện nay đạt khoảng 1500 tỷ đồng/ngày thì các
CTCK đã thu được phí mối giới trung bình 0,3% tức tương đương 40 - 50 tỷ đồng/ngày.
Nay quản lý thêm cả thị trường OTC với giá trị giao dịch dự kiến còn lớn gấp nhiều lần
thị trường niêm yết thì chắc chắn sẽ đem lại cho CTCK số lợi nhuận kỷ lục thông qua
hoạt động thu phí môi giới. Vậy sàn UPCoM có đem lại cơ hội mới ? Chắc chắn rồi, và

cơ hội này trước hết dành cho các công ty chứng khoán, đồng thời với đó là các nhà đầu
tư với đòi hỏi phải bình tĩnh và sáng suốt để không bỏ lỡ mỗi bước tiến của thị trường.
Cuối tuần qua, một cuộc giao lưu trực tuyến “Upcom: Thông tin trước giờ khai cuộc”
diễn ra tại Hà Nội. Nội dung được nhiều nhà đầu tư ( NĐT) đưa ra là cách thức giao dịch
tại thị trường này như thế nào và khi thị trường được vận hành có sôi động hay không?
Giao dịch như sàn niêm yết
Thị trường Upcom ra đời tạo tiền đề xây dựng thị trường OTC có quản lý, góp phần thu
hẹp thị trường tự do và hướng tới một thị trường OTC hiện đại. Thị trường Upcom được
tổ chức để NĐT có thể mua, bán các loại cổ phiếu của các công ty đại chúng chưa niêm
yết, hoặc hủy niêm yết tại SGDCK TP.HCM hoặc TTGDCK Hà Nội với mục đích tạo
môi trường giao dịch công bằng, minh bạch, an toàn giảm thiểu rủi ro cho NĐT, tăng tính
thanh khoản cho các chứng khoán chưa niêm yết và tăng khả năng huy động vốn cho các
doanh nghiệp. Đối với thị trường Upcom, NĐT giao dịch tại CTCK theo phương thức
thỏa thuận. Kết quả giao dịch được chuyển qua hệ thống Upcom để chuyển đến Trung
tâm lưu ký chứng khoán thực hiện thanh toán.
Cũng giống như thị trường niêm yết, để tham gia giao dịch trên thị trường Upcom,NĐT
cần mở tài khoản giao dịch tại một CTCK. Thời gian giao dịch đối với sàn Upcom là từ
10 – 15giờ các ngày giao dịch. Buổi sáng từ 10 giờ đến 11 giờ 30 phút và buổi chiều là từ
13 giờ 30 phút đến 15 giờ. Theo nhận định của bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó Giám đốc
HASTC: Việc thời gian giao dịch của thị trường này được kéo trễ lại và kéo dài sang
buổi chiều sẽ giúp các CTCK cũng như NĐTphân bổ thời gian giao dịch với sàn niêm
yết.
An toàn
Tham gia thị trường Upcom cũng có nghĩa là NĐT giao dịch cổ phiếu chưa niêm yết sẽ
không còn phải mua bán theo kiểu trao tay, qua điện thoại, tin nhắn…, thiếu khung pháp
lý như hiện nay. Độ an toàn khi giao dịch trên thị trường Upcom thể hiện ở chỗ NĐT
phải có tiền trong tài khoản mới thực hiện được lệnh mua và phải có chứng khoán trong
tài khoản thì mới thực hiện được lệnh bán. Đặc biệt, tại thị trường Upcom, sự có mặt của
các CTCK với vai trò là tổ chức cam kết hỗ trợ, NĐTsẽ giảm thiểu thời gian tìm kiếm đối
tác, giảm thiểu các rủi ro, tiết kiệm chi phí giao dịch, đảm bảo công khai giá và khối

lượng giao dịch.
Trên thị trường này, nhà đầu tư có thể mua, bán các loại CP của các công ty đại chúng
chưa niêm yết hoặc hủy niêm yết trên Sở GDCK TP Hồ Chí Minh và Sở GDCK Hà Nội.
Sàn UPCoM là môi trường giao dịch công bằng, minh bạch, an toàn giảm rủi ro cho nhà
đầu tư, tăng khả năng huy động vốn cho DN. Với thị trường UPCoM, nhà đầu tư giao
dịch tại công ty chứng khoán theo phương thức thỏa thuận. Kết quả giao dịch được
chuyển qua hệ thống UPCoM để chuyển đến trung tâm lưu ký chứng khoán thực hiện
thanh toán.
Chua hap dan
Giao dịch trên thị trường Upcom thì độ an toàn sẽ cao hơn, điều này là không phải bàn
cãi. Song, ghi nhận từ phía các NĐT thì thị trường này chưa thực sự hấp dẫn. Hiện tại
thông tin sàn Upcom chuẩn bị mở cửa hoạt động chưa tác động gì đến giá các CP cũng
như tính thanh khoản của nó. Lý do là,số lượng CP đăng ký giao dịch trên sàn Upcom đợt
đầu chưa nhiều và đó không phải là những CP đang được ưa chuộng trên OTC hiện nay.
“Quan trọng nhất là thời gian thanh toán phải được thực hiện theo T+1 chứ không thể là
T+3 giống sàn niêm yết. Có như vậy mới có thể thu hút được NĐT", một NĐT tại sàn
SSI nói (Theo quy định của UBCK, thị trường Upcom áp dụng duy nhất hình thức bù trừ
đa phương, với thời hạn thanh toán là T+3. Với quy định này, đến ngày thứ tư kể từ ngày
giao dịch, chứng khoán hoặc tiền mới về tài khoản của NĐT).
Các chuyên gia nhận định, quy mô thị trường UPCoM hiện nay vẫn nhỏ, hàng hóa trên
thị trường chưa đa dạng, do vậy tính thanh khoản chưa cao. Nguyên nhân chủ yếu là do
thị trường mới ra đời, sự quan tâm và hiểu biết của các công ty và nhà đầu tư chưa đầy
đủ. Nhiều công ty đại chúng còn quan niệm thị trường UPCoM là thị trường của các công
ty chất lượng thấp, do đó không muốn tham gia vì sợ ảnh hưởng đến hình ảnh chứng
khoán của đơn vị. Ngoài ra, các công ty chứng khoán chưa tận dụng được ưu thế của
phương thức giao dịch thỏa thuận một cách hiệu quả, nên chưa phát huy vai trò trung tâm
của mình trong việc giao dịch cho nhà đầu tư, ảnh hưởng đáng kể đến tính thanh khoản
trên thị trường. Vì thế, trong nhiều phiên liên tiếp, chỉ số UPCoM giảm điểm, với khối
lượng giao dịch đạt ở mức thấp. Sau gần một năm hoạt động, chỉ số UPCoM-Index
không những không tăng điểm, mà còn giảm tới hơn 50%. Đóng cửa phiên ngày 17-3,

chỉ số UPCoM-Index đạt 44,29 điểm, với khối lượng giao dịch chỉ đạt 341.031 CP, tương
đương giá trị 4,268 tỷ đồng.
Một yếu tố khiến thị trường này chưa thực sự hấp dẫn nhà đầu tư là trên 2 sàn chính thức
là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã có nhiều hàng hóa có tính thanh khoản cao, nên lựa
chọn của nhà đầu tư vẫn dành cho những CP trên 2 sàn này chứ không phải trên UPCoM.
Lãnh đạo của Sở GDCK Hà Nội khẳng định, thời gian tới sẽ áp dụng phương thức giao
dịch mới linh hoạt hơn để cải thiện tính thanh khoản và thu hút nhà đầu tư.
Diem manh
Số lượng DN trên sàn đã tăng lên 83, cao gấp hơn 8 lần so với thời điểm ban đầu (10 DN
trong ngày khai trương phiên giao dịch đầu tiên 24/6/2009). UPCoM hiện nay giúp nhà
đầu tư (NĐT) có nhiều cơ hội hơn trong việc lựa chọn điểm đến cho dòng vốn đầu tư.
Diem yeu
Thích ứng 3 xu hướng đầu tư
Trước thời điểm chuyển sang phương thức khớp lệnh liên tục (19/7/2010), quy mô và giá
trị chứng khoán chuyển nhượng trên sàn UPCoM khá thấp. Theo tính toán, trong 6 tháng
gần nhất chỉ có 2 cổ phiếu trên sàn này có khối lượng giao dịch bình quân trên 100.000
đơn vị/phiên, 11 cổ phiếu có khối lượng giao dịch bình quân nằm trong khoảng 10.000 -
80.000 đơn vị/phiên, 14 cổ phiếu không có giao dịch. Do tính thanh khoản thấp, nên
UPCoM không thể thu hút mạnh dòng tiền đầu tư trên thị trường trong thời gian qua.
Phương thức khớp lệnh liên tục vừa được triển khai sẽ tạo thuận lợi hơn cho các NĐT
thực hiện lướt sóng trên sàn này và như thế sẽ làm cho tính thanh khoản tăng lên. Ngoài
ra, các cổ phiếu trên sàn UPCoM hiện nay được chúng tôi đánh giá là khá phù hợp với
những NĐT muốn nắm giữ lâu dài cho mục đích hưởng cổ tức. Các con số cho thấy, hình
thức chia cổ tức bằng tiền mặt của các DN trên UPCoM chiếm tỷ lệ khá lớn trong thời
gian gần đây và có khả năng tăng lên trong thời gian tới. Năm 2009, trong khi hàng loạt
DN trên thị trường niêm yết chọn phương thức chia cổ tức bằng cổ phiếu, thì có hơn 81%
DN trên sàn UPCoM thực hiện chia cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ khá cao (10 - 20%
mệnh giá chiếm tỷ lệ lớn).
Mặc dù chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về minh bạch thông tin như những cổ phiếu
trên thị trường niêm yết, nhưng với phương thức giao dịch đang được áp dụng, hiệu quả

hoạt động của các DN, trách nhiệm của DN đối với cổ đông đang được cải thiện , sàn
UPCoM bắt đầu có những bước đi tích cực hơn nhằm thích ứng cho cả 3 xu hướng đầu tư
ngắn, trung và dài hạn.