phát hiện và điều trị bệnh phụ khoa

Phát hiện và điều trị
Phát hiện và điều trị
bệnh phụ khoa
bệnh phụ khoa
Lê Thị Thanh Vân
Lê Thị Thanh Vân
Bệnh viện phụ sản TW
Bệnh viện phụ sản TW
Đại cương
Đại cương

Viêm nhiễm, bệnh lây truyền qua đường
Viêm nhiễm, bệnh lây truyền qua đường
tình dục
tình dục

Ung thư sinh dục
Ung thư sinh dục

Bệnh lý người cao tuổi
Bệnh lý người cao tuổi

Bệnh lý tuổi dậy thì
Bệnh lý tuổi dậy thì

Vô sinh
Vô sinh
Viêm nhiễm sinh dục
Viêm nhiễm sinh dục

Bệnh phổ biến, 20% phụ nữ khám vì

Bệnh phổ biến, 20% phụ nữ khám vì
VNSD. Pháp tỷ lệ ½, Hoa kỳ 4 triệu mắc
VNSD. Pháp tỷ lệ ½, Hoa kỳ 4 triệu mắc
chlamydia/năm
chlamydia/năm

VN: 1970 tại HN 50% VNSD,1996 3,58%
VN: 1970 tại HN 50% VNSD,1996 3,58%
phụ nữ nhiễm chlamydia
phụ nữ nhiễm chlamydia

Lây truyền qua đường tình dục
Lây truyền qua đường tình dục

Yếu tố ảnh hưởng: ĐK sống, kinh tế, xã
Yếu tố ảnh hưởng: ĐK sống, kinh tế, xã
hội, tập tục văn hóa xã hội
hội, tập tục văn hóa xã hội

Tỷ lệ cao ở tuổi vị thành niên: 25% phụ nữ
Tỷ lệ cao ở tuổi vị thành niên: 25% phụ nữ
dưới 25, 50% từ 15-19t
dưới 25, 50% từ 15-19t

Bệnh cảnh đa dạng và phong phú
Bệnh cảnh đa dạng và phong phú
Mầm bệnh
Mầm bệnh

Vi Khuẩn: lậu cầu, giang mai Chlamydia

Vi Khuẩn: lậu cầu, giang mai Chlamydia
Trachomatis, E coli, tụ cầu
Trachomatis, E coli, tụ cầu
(Staphylocoque), liên cầu tan huyết nhóm
(Staphylocoque), liên cầu tan huyết nhóm
B, Gardenella vaginalis
B, Gardenella vaginalis

Ký sinh trùng : Nấm candida albican,
Ký sinh trùng : Nấm candida albican,
Trichomanas vaginalis
Trichomanas vaginalis

Virus: HPV, HIV
Virus: HPV, HIV
Viêm nhiễm sinh dục nữ: phân loại
Viêm nhiễm sinh dục nữ: phân loại

Viêm ÂH TSM, Viêm tuyến Bartholin
Viêm ÂH TSM, Viêm tuyến Bartholin

Viêm ÂĐ: Do Trichomonas, nấm , lậu cầu ,
Viêm ÂĐ: Do Trichomonas, nấm , lậu cầu ,
chlamydia
chlamydia

Viêm CTC
Viêm CTC

Viêm thân TC

Viêm thân TC

Viêm phần phụ
Viêm phần phụ


*Hình thái cấp ít gặp, hình thái mạn tính
*Hình thái cấp ít gặp, hình thái mạn tính
là chính
là chính
Khí hư
Khí hư

Dịch tiết ÂĐ bất thường, có màu, mùi hôi
Dịch tiết ÂĐ bất thường, có màu, mùi hôi
(Salermo, 1981)
(Salermo, 1981)

Dịch tiết sinh lý: : Dịch CTC, ÂĐ có dịch
Dịch tiết sinh lý: : Dịch CTC, ÂĐ có dịch
trắng như sữa, trong, không có mùi, lượng
trắng như sữa, trong, không có mùi, lượng
ít không chảy ra ngoài ÂH.
ít không chảy ra ngoài ÂH.

Biểu mô ÂĐ bong nhiều làm khí hư giống
Biểu mô ÂĐ bong nhiều làm khí hư giống
như sữa, ít, đục, đặc, nhiều TB bề mặt
như sữa, ít, đục, đặc, nhiều TB bề mặt
không có BC đa nhân

không có BC đa nhân

Chất nhầy CTC: biểu mô trụ ống CTC chế
Chất nhầy CTC: biểu mô trụ ống CTC chế
nhầy trong như lòng trắng trứng, dễ kết
nhầy trong như lòng trắng trứng, dễ kết
tinh hình lá dương xỉ. Lượng nhiều nhất từ
tinh hình lá dương xỉ. Lượng nhiều nhất từ
ngày 8-15 VK, nhiều nhất khi PN
ngày 8-15 VK, nhiều nhất khi PN
Phân loại khí hư
Phân loại khí hư
Sinh lý :
Sinh lý :
XN không thấy bạch cầu và vi khuẩn gây
XN không thấy bạch cầu và vi khuẩn gây
bệnh
bệnh

Theo tuổi: Sơ sinh, trước dậy thì, cho con bú,
Theo tuổi: Sơ sinh, trước dậy thì, cho con bú,
mãn kinh
mãn kinh

Tăng tiết dịch ÂĐ: Có thai, kích thích tính dục , lo
Tăng tiết dịch ÂĐ: Có thai, kích thích tính dục , lo
lắng
lắng
Bệnh lý
Bệnh lý


Không nhiễm khuẩn: Do hóa chất (kháng khuẩn,
Không nhiễm khuẩn: Do hóa chất (kháng khuẩn,
mất mùi, chất diệt tinh trùng, tắm rửa), dị vật,
mất mùi, chất diệt tinh trùng, tắm rửa), dị vật,
bệnh lý phụ khoa( polype CTC, lộ tuyến CTC, quá
bệnh lý phụ khoa( polype CTC, lộ tuyến CTC, quá
sản niêm mạc TC), do thuốc nội tiết
sản niêm mạc TC), do thuốc nội tiết

Nhiễm khuẩn: Viêm CTC, viêm ÂĐ, viêm nhiễm
Nhiễm khuẩn: Viêm CTC, viêm ÂĐ, viêm nhiễm
SD
SD
Cận lâm sàng
Cận lâm sàng

Tiết dịch lỗ trong CTC: có màu vàng- mủ
Tiết dịch lỗ trong CTC: có màu vàng- mủ

Bệnh phẩm lỗ trong CTC nhuộm xanh
Bệnh phẩm lỗ trong CTC nhuộm xanh
Methylen: bạch cầu đa nhân trung tính
Methylen: bạch cầu đa nhân trung tính

Test Sniff: khí hư ÂĐ có mùi cá ươn
Test Sniff: khí hư ÂĐ có mùi cá ươn

Test Amine: Nhỏ KOH 10%vào khí hư có
Test Amine: Nhỏ KOH 10%vào khí hư có

mùi cá ươn
mùi cá ươn

Test pH: nhỏ khí hư vào giấy thử pH, >4,5
Test pH: nhỏ khí hư vào giấy thử pH, >4,5
giấy đổi màu vàng sang xanh sẫm
giấy đổi màu vàng sang xanh sẫm

Soi tươi
Soi tươi

TBÂĐ: nhuộm xanh Methylen, gram(-) tìm
TBÂĐ: nhuộm xanh Methylen, gram(-) tìm
vi khuẩn gây bệnh , clue cells, bạch cầu.
vi khuẩn gây bệnh , clue cells, bạch cầu.
TB biểu mô, BCĐNTT/TB biểu mô
TB biểu mô, BCĐNTT/TB biểu mô
Phòng bệnh
Phòng bệnh

Vệ sinh phụ nữ
Vệ sinh phụ nữ

Vô khuẩn sản phụ khoa
Vô khuẩn sản phụ khoa

Chẩn đoán sớm điều trị tích cực viêm
Chẩn đoán sớm điều trị tích cực viêm
nhiễm sinh dục
nhiễm sinh dục


Tránh lây truyền các bệnh lây truyền qua
Tránh lây truyền các bệnh lây truyền qua
đường tình dục Y tế - Truyền thông - giáo
đường tình dục Y tế - Truyền thông - giáo
dục
dục

Khám phụ khoa định kỳ
Khám phụ khoa định kỳ

Giảm tỷ lệ nạo phá thai
Giảm tỷ lệ nạo phá thai
Tổn thương CTC lành tính
Tổn thương CTC lành tính

Không phải ung thư
Không phải ung thư

Cần điều trị : diễn biến mạn tính , gây
Cần điều trị : diễn biến mạn tính , gây
viêm SD trên, gây vô sinh , phát triển
viêm SD trên, gây vô sinh , phát triển
thành ung thư CTC
thành ung thư CTC
Các dạng lâm sàng
Các dạng lâm sàng

Nhiễm khuẩn không đặc hiệu
Nhiễm khuẩn không đặc hiệu


Nhiễm khuẩn đặc hiệu :giang mai và lao
Nhiễm khuẩn đặc hiệu :giang mai và lao
CTC
CTC

Lộ tuyến CTC, tái tạo lành tính
Lộ tuyến CTC, tái tạo lành tính

Polyp CTC
Polyp CTC

Lạc NMTC ở CTC
Lạc NMTC ở CTC

Tổn thương nghịch sản CTC : Trung gian
Tổn thương nghịch sản CTC : Trung gian
lành tính và K CTC
lành tính và K CTC
Chẩn đoán
Chẩn đoán

Khám phụ khoa
Khám phụ khoa

Cận lâm sàng
Cận lâm sàng

Soi tươi
Soi tươi


TBÂĐ
TBÂĐ

Soi CTC
Soi CTC

Sinh thiết CTC
Sinh thiết CTC

Khoét chóp CTC
Khoét chóp CTC
Nghịch sản CTC
Nghịch sản CTC

Tỷ lệ ung thư CTC giảm: XN TB CTC-ÂĐ,
Tỷ lệ ung thư CTC giảm: XN TB CTC-ÂĐ,
điều trị có hiệu quả tổn thương tiền K
điều trị có hiệu quả tổn thương tiền K

CIN tăng (CIN: Cervical Intraepithelial
CIN tăng (CIN: Cervical Intraepithelial
Neoplasia- tân sinh trong biểu mô CTC –
Neoplasia- tân sinh trong biểu mô CTC –
cùng nghĩa với nghịch sản CTC Dysplasia of
cùng nghĩa với nghịch sản CTC Dysplasia of
the cervix
the cervix

Nghịch sản CTC: Thay đổi niêm mạc CTC có

Nghịch sản CTC: Thay đổi niêm mạc CTC có
tiềm năng ác tính nhưng chưa xâm nhập
tiềm năng ác tính nhưng chưa xâm nhập
vào mô đệm
vào mô đệm
Yếu tố thuận lợi
Yếu tố thuận lợi

Liên quan bệnh lây truyền qua ĐTD
Liên quan bệnh lây truyền qua ĐTD

Giao hợp sớm trước 17t CIN gấp 2,55
Giao hợp sớm trước 17t CIN gấp 2,55

GH với nhiều người
GH với nhiều người

Viêm nhiễm SD do Herrpes Simplex,
Viêm nhiễm SD do Herrpes Simplex,
HPV( nhóm 16,18,21,33)
HPV( nhóm 16,18,21,33)

Sự suy giảm miễn dịch và nội tiết
Sự suy giảm miễn dịch và nội tiết

Giống nòi, kinh tế xã hội , hút thuốc lá,
Giống nòi, kinh tế xã hội , hút thuốc lá,
thiếu sinh tố A, a folic
thiếu sinh tố A, a folic
Chẩn đoán

Chẩn đoán

TBÂĐ
TBÂĐ

Soi CTC
Soi CTC

Sinh thiết CTC
Sinh thiết CTC

Chương trình sàng lọc:
Chương trình sàng lọc:
1.
1.
TBÂĐ-CTC tất cả phụ nữ trên 18 tuổi có
TBÂĐ-CTC tất cả phụ nữ trên 18 tuổi có
GH
GH
2.
2.
Mỗi năm làm 1 lầnđến 35t
Mỗi năm làm 1 lầnđến 35t
3.
3.
Nếu bình thường 5 năm /1 lầncho đến 60t
Nếu bình thường 5 năm /1 lầncho đến 60t
Điều trị
Điều trị


CIN I:theo dõi, tự mất sau vài tháng
CIN I:theo dõi, tự mất sau vài tháng

CIN II: Điều trị tổn thương (đốt CTC) nếu
CIN II: Điều trị tổn thương (đốt CTC) nếu
sâu khoét chóp
sâu khoét chóp

CIN III:khoét chóp,cắt TC hoàn toàn
CIN III:khoét chóp,cắt TC hoàn toàn
Bệnh vú
Bệnh vú

Ung thư vú là K đứng hàng thứ 2 sau K
Ung thư vú là K đứng hàng thứ 2 sau K
CTC
CTC

Khám vú là bước quan trọng
Khám vú là bước quan trọng

Tự khám vú quan trọng, đều đặn từ 12 t
Tự khám vú quan trọng, đều đặn từ 12 t

Khó khăn chẩn đoán bệnh lành tính
Khó khăn chẩn đoán bệnh lành tính

Xử trí phù hợp
Xử trí phù hợp
Khám vú

Khám vú

Vết loát núm vú
Vết loát núm vú

Tiết dịch
Tiết dịch

Phát hiện khối u ở vú
Phát hiện khối u ở vú

Hạch nách và hạch thượng đòn
Hạch nách và hạch thượng đòn
Cận lâm sàng
Cận lâm sàng

Siêu âm
Siêu âm

Tế bào dịch tiết, TB khối u
Tế bào dịch tiết, TB khối u

Sinh thiết khối u làm GPBL
Sinh thiết khối u làm GPBL

Chụp tuyến vú
Chụp tuyến vú
1.
1.
Lần đầu tiên 35-39t

Lần đầu tiên 35-39t
2.
2.
Từ 45-49t mỗi lần /1-2 năm
Từ 45-49t mỗi lần /1-2 năm
3.
3.
Mỗi năm /lần từ 50t
Mỗi năm /lần từ 50t
Bệnh lý lành tính của tuyến vú
Bệnh lý lành tính của tuyến vú

Dị dạng: vú phụ hay núm vú phụ
Dị dạng: vú phụ hay núm vú phụ

Tổn thương viêm:
Tổn thương viêm:
1.
1.
Viêm tuyến vú cấp tính : cho con bú
Viêm tuyến vú cấp tính : cho con bú
2.
2.
Lao vú
Lao vú
3.
3.
Hoại thư mỡ : sau chấn thương , mổ , xạ
Hoại thư mỡ : sau chấn thương , mổ , xạ
trị

trị
4.
4.
Viêm vú TB plastocyte: vùng nề cứng
Viêm vú TB plastocyte: vùng nề cứng
dưới núm vú
dưới núm vú
5.
5.
Bệnh Mondor: Viêm TM nông thành ngực
Bệnh Mondor: Viêm TM nông thành ngực
Bệnh lành tính
Bệnh lành tính

Bệnh về các tuyến dạng loét ở núm vú
Bệnh về các tuyến dạng loét ở núm vú

U tuyến vú: U nang , u xơ tuyến vú
U tuyến vú: U nang , u xơ tuyến vú

Loạn dưỡng tuyến vú
Loạn dưỡng tuyến vú