GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
1/3
Người soạn: Ngô Viết Nhật Quang
Giáo viên Trường THPH Thừa Lưu.
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
(SGK Đại số & Giải tích 11 Chuẩn)
I. Mục tiêu:
Về kiến thức và kĩ năng:
Giúp học sinh
- Nắm được khái niệm hàm hợp.
- Nhớ hai bảng tóm tắc về đạo hàm của một số hàm số thường gặp và
các quy tắc tính đạo hàm của tổng, hiệu, tích, thương các hàm số.
- Vận dụng thành thạo các quy tắc tính đạo hàm và 2 công thức tính đạo
hàm của hàm số hợp
n
y u x
và
y u x
.
Về thái độ học tập:
Cẩn thận chính xác trong lập luận, tính toán .
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
2/3
II. Chuẩn bị bài học:
Chuẩn bị của GV:
+ Chuẩn bị các phiếu học tập.
+ Thước kẻ, phấn màu, bảng phụ
+ Chuẩn bị các bài toán nâng cao cho học sinh khá giỏi.
Chuẩn bị của HS:
Học sinh cần nhớ lại:
Các công thức và các quy tắc tính đạo hàm đã học( các định lí 1, 2, 3 và
hệ quả 1, 2 của bài này).
III. Phương pháp dạy học:
Sử dụng các PPDH cơ bản sau một cách linh hoạt nhằm giúp HS tìm tòi,
phát hiện chiếm lĩnh tri thức: gợi mở, vấn đáp; phát hiện và giải quyết vấn
đề. Đan xen hoạt động nhóm.
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
3/3
iV. Nội dung và tiến trình lên lớp:
1. Bài cũ:
Tính đạo hàm của hàm số
1.
2 7
3
x
y
x
tại
0
1
x
2.
3
5
y x x x
3.
3
2 1
y x
2. Bài mới:
t Hoạt động của GV Hoạt động của HS
1. Hàm hợp:
GV treo bảng phụ (hình 65) lên bảng
rồi hình thành khái niệm hàm hợp cho
học sinh:
1. Hàm hợp:
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
4/3
Giả sử
u g x
là hàm số của x, xác
định trên khoảng
;
a b
và lấy giá trị
trên khoảng
;
c d
;
y f u
là hàm số
của u, xác định trên khoảng
;
c d
và
lấy giá trị trên
¡
.
Khi đó, ta lập một hàm số xác định
trên khoảng
;
a b
và lấy giá trị trên
¡
theo quy tắc sau (h.65):
x f g x
a .
Ta gọi hàm
y f g x
là hàm hợp
của hàm
y f u
với
u g x
( hay
y f g x
là hàm hợp của hai hàm số
u g x
và
y f u
).
1: Các hàm số sau là hàm hợp của
các hàm số nào ?
1.
5
2
1 4
y x x
;
HS nắm đuợc khái niệm
hàm hợp.
1. Hàm số
5
2
1 4
y x x
là
hàm hợp của các hàm số
5
y u
và
2
1 4
u x x
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
5/3
2.
cos 53 7
y x
;
3.
2
4 11
y x x
.
2. Đạo hàm của hàm hợp:
- Giúp học sinh nắm được nội dung
định lí 4 trang 161 SGK.
2. Hàm số
os 53 7
y c x
là
hàm hợp của các hàm số
os
y c u
và
53 7
u x
3. Hàm số
2
11
y x x
là
hàm hợp của các hàm số
y u
và
2
4 11
u x x
2. Đạo hàm của hàm hợp:
Định lí: Nếu hàm số
u g x
có đạo hàm tại x là
'
x
u
và hàm số
y f u
có đạo
hàm tại u là
'
u
y
thì hàm hợp
y f g x
có đạo hàm tại x
là
' ' '
.
x u x
y y u
.
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
6/3
2: Tìm đạo hàm của các hàm số:
1.
100
2 1
y x
2.
2
4 11
y x x
3.
7
2 3
y
x
Nhận xét:
1.
'
1 '
. .
n n
u x nu x u x
2.
'
'
2.
u x
u x
u x
Củng cố - luyện tập:
1. Cho
2
1
1
f x
x
và
2
2
1
x
g x
x
.
1.
99 '
'
100 2 1 . 2 1
y x x
99
200 2 1
x
2.
'
2
'
2
4 11
2 4 11
x x
y
x x
2
2
4 11
x
x x
3.
'
'
2 2
7 2 3
14
2 3 2 3
x
y
x x
Thực hiện theo yêu cầu của
GV:
Lời giải:
1. Với moị x thuộc
¡
, ta có:
2
2 2
1
1
1 1
x
x x
hay
1
g x f x
GV: Ngô Viết Nhật Quang Trường THPT Thừa Lưu
Tiết 67: §2. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
7/3
Chứng minh rằng với moị x thuộc
¡
,
ta có:
' '
f x g x
.
2.Tìm đạo hàm của hàm số:
1
2 3
x
y
x
Bài tập về nhà: BT 2, 3, 4, 5 SGK
trang 163.
lấy đạo hàm hai vế, ta được
' '
f x g x
.
2.
'
2
'
1
1
2 3
2 3
1 1
2. 2.
2 3 2 3
x
x
x
y
x x
x x
2
1
1
2 2 3 .
2 3
x
x
x
.