CÔNG TY IN TOÁN VÀ TRUYN S LIU
TRUNG TÂM IN TOÁN TRUYN S LIU KV1
o0o
GIÁO TRÌNH ÀO TO
XÂY DNG VÀ QUN TR
WEBSITE, PORTAL
Hà ni, nm 2003
1
MC LC
Chng I. Gii thiu v InterNet, World Wide Web 6
1.1 Lch s phát trin 6
1.2 T chc ca Internet 7
1.3 Vn đ qun lý mng Internet 9
1.4 Ngun gc World Wide Web 10
1.5 World Wide Web là gì? 11
1.6 Trình duyt Web: 11
Chng 2: Tng quan v mt h thng Web 24
2.1 Gii thiu 24
2.2 Mô hình h thng Web nói chung 24
2.3. Nguyên tc hot đng 25
Chng 3: Frontpage 2002 (Front page XP) 27
3.1 M, đóng, to mi, ghi mt trang hay mt Web site 28
3.2 nh dng font ch, paragraph, 30
3.3 nh, âm thanh 32
3.4 Bng(Table) 34
3.5 Hyperlink, Bookmark 36
3.6 To khung (form) 38
Chng 4 Ngôn ng đánh du siêu vn bn (HTML: Hyper Text Markup
Language) 41
4.1 Khái nim 41
4.2 Các th c bn: 41
4.2.1 Các th đnh ngha đon vn bn, kiu ch 41
4.2.2 Các th đnh ngha bng, nh 50
3.2.3 Tên mt đi tng, hyperlink (th A) 54
4.2.4 To form 58
4.2.5 To khung (th Frame) 63
Chng 5: CSS (Cascading Style Sheets) 72
5.1 Khái quát 72
5.2 K thut CSS (nhng k thut thông dng) 73
5. 3 Mt s thuc tính hay dùng trong CSS (cùng th HTML) 75
Bài tp 77
Chng 6 S dng phn mm Photoshop, Coreldraw áp dng cho vic chnh
sa, xut nh cho Web
118
6.1- ho trên Web 118
6.1.1Gii thiu đ ho trên web 118
6.1.2- ho trên Web khác gì? 120
6.2- X lý đ ha trên Web: 120
6.2.1- Phn mm x lý đ ho photoshop 120
6.2.1.1- C s v Photoshop 120
6.2.1.2-Gii thiu các công c chn: 126
6.2.1.3 Công c ct nh: 132
6.2.1.4 Nhóm công c chnh sa nh: 132
6.2.1.5 Công c to ch: 135
2
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
6.2.1.6 Các công c bút v: 137
6.2.1.7 - S dng công c Eraser (E) 138
6.2.1.8 Công c tô màu cho đi tng: 138
6.2.1.8 Công c to đng dn Path: 139
6.2.1.10 - Các công c to hình: 140
6.2.1.11 Công c Zoom và Hand: 141
6.2.1.12- Công c ly màu 142
6.2.1.13 Nhng điu c bn v Layer : 142
6.2.1.14 Mt n và kênh: 147
6.2.1.15 Làm vic vi bng History (chuyn đi nh đn 1 trng thái bt k)
148
6.2.1.16 Cn chnh màu cho nh: 149
6.2.2- S dng corel draw áp dng cho thit k logo cho web 160
6.2.2.1-C s v Corel Draw 160
6.2.2.2- Làm vic vi Corel Draw: 160
6.2.3 - Gii thiu các phn mm x lý đ ho khác 186
6.2.3.1 - Flash: 186
6.2.3.2- Adobe Image Ready: 186
6 .2.3.4- Xu hng v đ ho hin đi trên Web 187
Chng 7. Các phng pháp cp nht thông tin lên web 188
7.1 FTP di dng dòng lnh 188
7.2 FTP di dng truyn file thông qua các chng trình 189
7.2.1 Gii thiu mt s chng trình FTP Client 189
7.2.2 To kt ni bng WS_FTP Pro client 189
7.2.3 Truyn file 190
7.2.4 Mt vài chc nng ca WS_FTP 191
7.2.4.1 Sa thông tin Site profile đã có sn 191
7.2.4.2. Các chc nng x lý file và folder trên giao din chng trình 192
7.2.4.3. Các chc nng trên Menu 193
194 7.2.4.4 Các thut ng thông dng trong khi s dng WS_FTP Pro
Chng 8: Gii thiu mt s ngôn ng lp trình Web – Ngôn ng lp trình
ASP 195
8.1.Khái nim v CGI: 195
8.1.1.Khái nim: 195
8.1.2.Cu trúc: 195
8.1.3.Ví d v mt CGI vit bng Perl 195
8.2.Gii thiu mt s ngôn ng lp trình WEB 196
8.2.1. Perl, vit tt ca Practical Extraction and Report Language 196
8.2.2. PHP, vit tt ca PHP Hypertext Preprocessor 197
8.2.3.JSP, vit tt ca Java Server Pages 198
8.2.4.Javascript: 199
8.2.5.ASP 199
8.3. – Ngôn ng ASP 200
8.3.1 Kin thc c bn v VBScript 200
8.3.1.1- Bin và phm vi bin 201
8.3.1.2- Các kiu d liu: 202
3
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
8.3.1.3- Các hàm trong VBScript: 204
8.3.1.4- Các toán t và biu thc 208
8.3.1.5- Các cu trúc điu khin 209
8.3.1.6. Các cu trúc lp 210
8.3.2 - Ngôn ng ASP 212
8.3.3- Mô hình ASP hot đng nh th nào? 213
8.3.4- To mt trang ASP 214
8.3.4.1- Thêm các lnh Script 215
8.3.4.2- S dng các Server- Side VBScript và Javascript 216
8.3.4.3- Khai báo bin trong ASP 216
8.3.4.4- Phm vi hot đng ca bin 217
8.3.4.5- Các bin phiên và bin ng dng 218
8.3.4.6- Khai báo th tc, hàm và cách gi 218
8.3.4.7- Liên kt nhiu tp trong mt tp 220
8.3 5- S dng các đi tng Component 222
8.3.5.1- Khái nim Components 222
8.3.5.2- S dng các đi tng trong Component 223
8.3.5.3- Các phng thc và thuc tính ca đi tng 224
8.3.5.4- Thit lp phm vi đi tng 224
8.3.6- Làm vic vi tp hp (Collection) trong ASP 225
8.36.1- Truy xut theo tên 226
8.3.6.2- Truy xut theo ch s 226
8.3.6.3- Truy xut đn các phn t ca Collection dùng cu trúc lnh 226
8.3.6.4- S dng thuc tính Count trong Collection 226
8.3.7- Các đi tng ca ASP 226
8.3.7.1- i tng Request 227
8.3.7.2- i tng Response 232
8.3.7.3- i tng Server 233
8.3.7.4- i tng Application 233
8.3.7.5- i tng Session 234
8.3.7.6 - Tp Global.asa 234
8.3.7.8- Truy xut d liu trong ASP 238
8.3.8.1- To mt ODBC DSN 238
8.3.8.2- Cu hình File DSN cho MS Access 238
8.3.8.3- Cu hình File DSN cho SQL Server 238
8.3.8.4- Cu hình File DSN cho Oracle 239
8.3.8.5- Liên kt và truy xut CSDL bng đi tng Connection 239
8.3.8.6- S dng đi tng RecordSet 240
8.3.8.7- Các thao tác d liu vi RecordSet 241
8.3.9- Thao tác vi tp và th mc 242
8.3.9.1- i tng Drive 243
8.3.9.2- i tng Folder 244
8.3.9.3- i tng File 244
Chng 9: Qun tr máy ch Web Server trên Windows 253
9.1. Gii thiu WEB Server 253
9.2. Gii thiu mt s phn mm Web Server 253
4
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
9.3. Qun tr máy ch WebServer trên Windows - Phn mm IIS Web Server
255
9.3.1. Các khái nim c bn 255
9.3.2. Cài đt Internet Information Services IIS 258
9.3.2.1. Chun b cài đt 258
9.3.2.2. Cài đt Internet Information Services 258
9.3.3. Qun tr Internet Information Services (IIS) 261
9.3.3.1. Cu hình Internet Information Services 261
9.3.3.2 Stop/Start/Restart IIS 275
9.3.3.3 Cài đt các công c h tr bo mt 276
Chng 10 Gii thiu v WebPortal và phng pháp thit k web 282
10.1 Webportal là gì? 282
10.2 Các lu ý khi xây dng Webportal 282
10.3 Phng pháp thit k web 284
10.3.1 Xác đnh mc đích, yêu cu, đi tng, nhu cu điu kin thit k Web
285
10.3.2 K thut kho sát, thu thp thông tin 287
10.3.3 Phân tích, la chn các thành phn chính ca Website, th t u tiên 289
10.3.4 Phng án k thut, mô hình bo mt, vn hành website 290
10.3.5 Cu trúc logic Web 294
10.3.6 Cu trúc c s d liu Web 296
10.3.7 Phng án trin khai xây dng Web 298
5
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Chng I. Gii thiu v InterNet, World Wide Web
* INTERNET
1.1 Lch s phát trin
Mng Internet ngày nay là mt mng toàn cu, bao gm hàng chc triu ngi
s dng, đc hình thành cui thp k 60 t mt thí nghim ca B Quc
phòng M. Ti thi đim ban đu đó là mng ARPAnet ca Ban qun lý d án
nghiên cu quc phòng. ARPAnet là mt mng th nghim phc v các nghiên
cu quc phòng, mt trong nhng mc đích ca nó là xây dng mt m
ng máy
tính có kh nng chu đng các s c (ví d mt s nút mng b tn công và
phá hu nhng mng vn tip tc hot đng). Mng cho phép mt máy tính bt
k trên mng liên lc vi mi máy tính khác.
Kh nng kt ni các h thng máy tính khác nhau đã hp dn mi ngi, mt
khác đây cng là phng pháp thc t duy nht đ k
t ni các máy tính ca các
hãng khác nhau. Kt qu là các nhà phát trin phn mm M, Anh và châu
Âu bt đu phát trin các phn mm trên b giao thc TCP/IP (giao thc đc
s dng trong vic truyn thông trên Internet) cho tt c các loi máy. iu này
cng hp dn các trng đi hc, các trung tâm nghiên cu ln và các c quan
chính ph, nhng ni mong mun mua máy tính t các nhà sn xut, không b
ph thuc vào m
t hãng c đnh nào.
Bên cnh đó các h thng cc b LAN bt đu phát trin cùng vi s xut hin
các máy đ bàn (desktop workstations) - 1983. Phn ln các máy đ bàn s
dng Berkeley UNIX, phn mm cho kt ni TCP/IP đã đc coi là mt phn
ca h điu hành này. Mt điu rõ ràng là các mng này có th kt ni vi nhau
d dàng.
Trong quá trình hình thành mng Internet, NSFNET (đc s tài tr ca H
i
Khoa hc quc gia M) đóng mt vai trò tng đi quan trng. Vào cui
nhng nm 80, NFS thit lp 5 trung tâm siêu máy tính. Trc đó, nhng máy
tính nhanh nht th gii đc s dng cho công vic phát trin v khí mi và
mt vài hãng ln. Vi các trung tâm mi này, NFS đã cho phép mi ngi hot
đng trong lnh vc khoa hc đc s dng. Ban đu, NFS đnh s dng
ARPAnet đ ni 5 trung tâm máy tính này, nh
ng ý đ này đã b thói quan liêu
và b máy hành chính làm tht bi. Vì vy, NFS đã quyt đnh xây dng mng
riêng ca mình, vn da trên th tc TCP/IP, đng truyn tc đ 56 kbps. Các
trng đi hc đc ni thành các mng vùng, và các mng vùng đc ni vi
các trung tâm siêu máy tính.
n cui nm 1987, khi lng thông tin truyn ti làm các máy tính kim soát
đng truyn và bn thân mng đin thoi ni các trung tâm siêu máy tính b
quá t
i, mt hp đng v nâng cp mng NSFNET đã đc ký vi công ty
Merit Network Inc, công ty đang cùng vi IBM và MCI qun lý mng giáo dc
Michigan. Mng c đã đc nâng cp bng đng đin thoi nhanh nht lúc
by gi, cho phép nâng tc đ lên gp 20 ln. Các máy tính kim soát mng
6
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
cng đc nâng cp. Vic nâng cp mng vn liên tc đc tin hành, đc bit
trong nhng nm cui cùng do s lng ngi s dng Internet tng nhanh
chóng.
im quan trng ca NSFNET là nó cho phép mi ngi cùng s dng. Trc
NSFNET, ch có các nhà khoa hc, chuyên gia máy tính và nhân viên các c
quan chính ph đc kt ni Internet. NSF ch tài tr cho các trng đi hc
đ ni mng, do đó mi sinh viên
đi hc đu có kh nng làm vic trên
Internet.
Ngày nay mng Internet đã đc phát trin nhanh chóng trong gii khoa hc
và giáo dc ca M, sau đó phát trin rng toàn cu, phc v mt cách đc lc
cho vic trao đi thông tin trc ht trong các lnh vc nghiên cu, giáo dc và
gn đây cho thng mi.
1.2 T chc ca Internet
Internet là mt liên mng, tc là mng ca các mng con. Vy đu tiên là vn
đ kt ni hai mng con. kt ni hai mng con vi nhau, có hai vn đ cn
gii quyt. V mt vt lý, hai mng con ch có th kt ni vi nhau khi có mt
máy tính có th kt ni vi c hai mng này. Vic kt ni đn thun v vy lý
cha th làm cho hai m
ng con có th trao đi thông tin vi nhau. Vy vn đ
th hai là máy kt ni đc v mt vt lý vi hai mng con phi hiu đc c
hai giao thc truyn tin đc s dng trên hai mng con này và các gói thông
tin ca hai mng con s đc gi qua nhau thông qua đó. Máy tính này đc
gi là Internet gateway hay router.
R
Net 1 Net 2
Hình 1.1: Hai mng Net 1 và Net 2 kt ni thông qua router R.
Khi kt ni đã tr nên phc tp hn, các máy gateway cn phi bit v s đ
kin trúc ca các mng kt ni. Ví d trong hình sau đây cho thy nhiu mng
đc kt ni bng 2 router.
R 1 R 2
Net 1 Net 2 Net 3
Hình 1.2: 3 mng kt ni vi nhau thông qua 2 router
Nh vy, router R1 phi chuyn tt c các gói thông tin đn mt máy nm
o các máy trong
mng Net 2 hoc Net 3. Vi kích thc ln nh mng Internet, vic các routers
làm sao có th quyt đnh v vic chuyn các gói thông tin ch
các mng s tr nên phc tp hn.
7
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
các routers có th thc hin đc công vic chuyn mt s ln các gói
thông tin thuc các mng khác nhau ngi ta đ ra quy tc là:
Các routers chuyn các gói thông tin da trên đa ch mng ca ni đn, ch
eo s
mng trên Internet ch không phi là s
nh lch nhau. Giao thc TCP/IP ca Internet hot
chính là đim giúp
cho TCP/IP t ra rt mnh.
Nh vy, ngi dùng trong Internet hình dung Internet là mt mng thng nht
và bt k hai máy nào trên Internet đu đc ni vi nhau thông qua mt mng
duy nht. Hình v sau mô t
kin trúc tng th ca Internet.
không phi da trên đa ch ca máy nhn.
Nh vy, da trên đa ch mng nên tng s thông tin mà router phi lu gi v
s đ kin trúc mng s tuân th
máy trên Internet.
Trên Internet, tt c các mng đu có quyn bình đng cho dù chúng có t chc
hay s lng máy là rt chê
đng tuân theo quan đim sau:
Tt các các mng con trong Internet nh là Ethernet, mt mng din rng nh
NSFNET back bone hay mt liên kt đim-đim gia hai máy duy nht đu
đc coi nh là mt mng.
iu này xut phát t quan
đim đu tiên khi thit k giao thc TCP/IP là đ có
th liên kt gia các mng có kin trúc hoàn toàn khác nhau, khái nim "mng"
đi vi TCP/IP b n đi phn kin trúc vt lý ca mng. ây
Internet
host
(a)
8
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
route
r
I
n
t
erne
t
Physical
net
host
(b)
Hình1.3: Mng Internet di con mt ngi s dng. Các máy đc ni vi
nhau thông qua mt mng duy nht. (b) - Kin trúc tng quát ca mng
Internet. Các routers cung cp các kt ni gia các mng.
nh 1.4: Mng Internet chi tit hn
1.3 Vn đ qun lý mng Internet
Sub net
Sub net
9
Hì
Sub net
Internet
Firewall
Switch, hub
Server System
ISDN
VPN
…
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
- Thc cht Internet không thuc quyn qun lý ca bt k ai. Nó không có
giám đc, không có ban qun tr. Bn có th tham gia hoc không tham gia vào
Internet, đó là quyn ca mi thành viên. Mi mng thành phn s có mt giám
đc hay ch tch, mt c
không có mt t chc nào c
quan chính ph hoc mt hãng điu hành, nhng
hu trách nhim v toàn b Internet.
phng hng đ
hát trin Internet. IAB hp đnh k đ bàn v các vn đ nh các chun, cách
phân chia tài nguyên, đa ch
- Mi ngi trên Internet nh thông qua
y ban K
ut Internet (Internet Engineering Task Force - IETF). IETF cng là mt t
hc t nguyn, có mc đích tho lun v các vn đ k thut và s hot đng
i trng, IETF lp mt nhóm k thut đ
y tính ni vào Internet.
- Hip hi Internet (Internet Socity - ISOC) là mt hip hi t
nguyn có mc
đích phát trin kh nng trao đi thông tin da vào công ngh Internet. Hip hi
bu ra Internet Architecture Board- IAB (y ban Kin trúc mng). y ban này
có trách nhim đa ra các hng dn v k thut cng nh
p
th hin nguyn vng ca mì
th
c
ca Internet. Nu mt vn đ đc co
nghiên cu vn đ này.
- Nhóm đc trách nghiên cu phát trin Internet (IRTF).
- Trung tâm thông tin mng (Network Information Center -NIC) gm có nhiu
trung tâm khu vc nh APNIC - khu vc châu á -Thái Bình Dng. NIC chu
trách nhim phân tên và đa ch cho các mng má
* WORLD WIDE WEB:
“Bt k mt cá nhân nào, đang s dng bt k loi máy tính nào, bt k ni
nào, đu có th truy cp đc d liu trên Internet ch nh s dng mt chng
trình đn gin” đó là ý tng ca Tim Berners-Lee - Mt nhà khoa hc ti
phòng thí nghim vt lý châu âu (CERN) vào nm 1989.
Hình 1.5: World Wide Web
1.4 Ngun gc World Wide Web.
Vào cui nm 1980, Tim Berner Lee đã vit mt chng trình lu tr d liu
tên là “Enquire” là c s đ sau này phát trin chng trình cho Web server và
10
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Web client đu tiên. Chng trình này đc bt đu vào tháng 12 nm 1990 ti
CERN và đc qung bá vào mùa hè nm 1991. "WorldWideWeb" trình duyt
hm m rng các tính nng ca b trình duyt Mosaic.
3C (World Wide Web Consortium) đc hình thành vào cui n
m 1994, vi
phát trin HTML mt cp đ u tiên nht và phát
n nay.
g hn là mt dch v ca
n thy trên màn hình máy
c nh thông qua các “siêu liên kt” (hyperlink). Siêu liên kt v
hypertext đu tiên chy trên máy NeXT - Step.
Cng vào thi gian này đã có nhiu công trình chun hoá các h thng
Hypertext. Các n lc này tp trung vào lnh vc Internet theo s phát trin ca
Hypertext Markup Language, hay HTML, đc thit lp bi Tim Berner Lee.
Phiên bn đu tiên này bây gi gi là HTML 1.0
Nm 1993, mt sinh viên tr tên là Marc Andressen, trng đi hc Illinois ti
Urbana- Champaign đã to ra m
t giao din đ ha đu tiên dành cho Web
đc gi là Mosaic. Ban đu nó đã đc phát trin trên nn X Windows, mt
môi trng da vào Unix. (Lúc đó Unix là h điu hành ph bin nht cho các
h thng máy tính ni kt vi Internet).
Sau đó, Nhng ngi lp trình Mosaic bt đu ngh ra các phn m rng tu
bin dành cho HTML n
W
hng dn cu trúc và s
trin ngôn ng này cho đ
1.5 World Wide Web là gì?
Theo W3C: World Wide Web là mng li ngun thông tin cho phép ta khai
thác thông qua mt s công c, chng trình hot đng di các giao thc
mng.
World Wide Web là công c, phng tin hay đún
Internet. Hiu th nào là dch v Internet? ó là nhng cách thc đc s dng
trên Internet nhm giúp cho vic trao đi thông tin tr nên thun tin và d
dàng.
Không ging vi nhng dch v khác ca Internet, Web cung cp thông tin rt
đ
a dng, bao gm vn bn, hình nh, âm thanh, video, ngha là nhng gì chúng
ta có th cm nhn đc. Thông tin đc biu din bng “trang Web” theo
đúng ngha ca mt trang mà chúng ta có th nhì
tính. Mi thông tin đu có th biu th trên trang Web đó, k c âm thanh, hình
nh đng. Nhng vn đ lý thú nht ca Web nm khía cnh khác. Trang
Web bn nhìn thy trên màn hình máy tính có kh nng liên kt vi nhng
trang Web khác, dn ta đn nh
ng ngun thông tin khác. Kh nng này ca
Web có đ
bn cht là đa ch tr ti ngun thông tin (trang Web) nm đâu đó trên
Internet. Bng nhng siêu liên kt này, các trang Web có th liên kt vi nhau
thành mt mng chng cht, trang này ch ti trang khác, cho phép ta chu du
trên bin c thông tin.
1.6 Trình duyt Web:
11
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
World Wide Web đc bt đu ti CERN (Conseil European pour la Recherche
Nucleaire, bây gi đc gi là European Laboratory for Particle Physics). Mc
dù ý tng v Web xut phát t nhiu ni khác nhau, nhng mt đ ngh ban
đu đã đc vit bng vn bn và đc thông tin ti CERN vào nm 1989.
CERN còn chu trách nhim v vic phát trin b trình duyt Web đu tiên, và
b trình duyt này đã đc xut bn vào nm 1990.
nh duyt vi các giao din đ ha mà chúng ta
r for Supercomputing Applications), đt c s
đ thành lp Mosaic Communications
ên ca Netscape Navigator, vi bit dành
t chy trên truyn hình
ây gi thm chí không cn s dng máy tính đ
ai b trình duyt chính đc s dng ngày nay là Netscape Navigator và
Các tính nng
ày cho phép trình bày các trang phc tp hn, bao g
m vic b trí nhiu ct
a này h tr các phn m
ng Netscape. Các tính nng bao gm s h tr đi vi các khung (frame),
mt tính nng trình bày trang trên Netscape Navigator 2.0 cho phép hin th
B trình duyt đu tiên này
đã đc son tho trên mt máy NeXT-Step.
Không ging nh các b trì
thng nhìn thy ngày nay, nó ch hin th vn bn (text). Các b trình duyt
khác cng sm đc phát trin, bao gm Erwise, Viola, và Lynx. Ngày nay,
nhiu máy vn còn s dng các b trình duyt không thuc đ ha này, đc bit
là Lynx. Lynx đc s dng ch yu trên các h thng Unix và VMS, mc dù
nó có sn đ
i vi tt c các trình ng dng ln.
Sau đó, NCSA (National Cente
ti trng đi hc ca Illinois Urbana-Champaign, bt đu quan tâm đn Web
và bt đu phát trin mt b trình duyt. B trình duyt này, Mosaic for X, đã
đc xut bn rng rãi trên các nn X, PC/Windows và Macintosh vào tháng 9
nm 1993.
Mt trong nhng ngi đã làm vic trên đ án này là mt sinh viên ti NCSA,
cha tt nghip, tên Mark Andreessen. Vào nm 1994, Mark Andreessen và
n
m ngi khác đã ri NCSA
Corporation, sau đó tr thành Netscape Communications Corporation.
Netscape đã xut bn phiên bn đu ti
là "Mozilla", vào cui nm 1994.
Trong khi đó, Microsoft đã phát trin Internet Explorer (lE), là đi th cnh
tranh chính ca Netscape; Sun Microsystems đã phát trin HotJava; và America
Online (AOL) đã phát trin b trình duyt AOL ca riêng h. Gn đây, mt
ông ty có tên là WebTV đã gii thiu mt b trình duyc
nh s
dng mt hp set-top. B
truy cp Web!
H
Microsoft Internet Explorer.
Tháng 10 nm 1994 Netscape gii thiu Netscape Navigator 1.0 min phí đi
vi ngi s dng thông qua lnternet. Tháng 3 nm 1995 Netscape Navigator
1.1 đc công b. Nó bao gm s h tr đi vi các tính nng trình bày cao
cp nh s dng các font đ ha và các bng biu HTML 3.0.
n
text và các hình nh linh đng.
Tháng 9 nm 1995 Netscape gii thiu Netscape Navigator Gold 2.0, b trình
duyt này cho phép ngi s dng to, chnh sa và đnh hng các tài liu
c tuyn mt cách d dàng. V bn cht, b chnh str
r
12
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
nhiu ô có th đc cun mt cách đc lp trên mt màn hình đn; các font và
các bng biu HTML 3.0.
Tháng 1 nm 1996 Netscape công b các plug-in, đây là các phn mm nh ci
n các tính nng ca b trình duyt.
y Modeling Language (VRML).
háng 8 nm 1996 Netscape công b Netscape Navigator 3.0 h tr c Java và
Navigator.
ni
ternet
xplorer 3.0.
háng 10 nm 1996 Netscape công b Netscape Communicator, b trình duyt
1997 Microsoff gii thiu Internet Explorer 3.0 cui cùng dành
ho Macintosh. Microsoft lnternet Explorer 3.0 cung cp s h tr đy đ đi
bng biu, các khung và các khung ci tin (không có
ng biên và di đng). Vi phiên bn này, lnternet Explorer tr thành b trình
ti
Tháng 4 nm 1996 Netscape công b Netscape Navigator 3.0. Nó h tr các th
HTML mi, bao gm màu nn trong bng biu và các chc nng nhúng audio
và video. Microsoft Internet Explorer 2.0 dành cho Macintosh đc xut bn.
Nó h tr plug-in Shockwave, các th HTML 2.0 và 3.0, QuickTime, và
Virtual Realit
Tháng 5 nm 1996 Microsoft i
*nternet Explorer 3.0 Beta sn sàng.
Tháng 6 n
m 1996 Netscape công b rng có trên 130 nhà phát trin plug-in
đang to các plug-in đ làm vic vi Netscape Navigator. Nó cng công b
rng site Internet ca nó nhn trên 80 triu lt truy cp mt ngày và đã tích
ly trên 10 t lt truy cp k t khi bt đu. Microsoft tip tc phát trin IE
3.0, và s gii thiu kh nng m rng qua các Active X control.
T
JavaScript. Mt s nhà phát trin thuc nhóm th ba lp ra các s
đ đ phát
trin các plug-in nhm tn dng tính nng ca Netscape Navigator 3.0. ã có
175 plug-in đc công b cho Netscape
Microsoft tung ra lnternet Explorer 3.0. Các Web site đng đu cung cp
dung min phí mà có th ch đc xem bi nhng ngi s dng ln
E
T
này hp nht phn mm b trình duyt Netscape Navigator 4.0, phn mm to
HTML Netscape Com-poser, th đin t Netscape Messenger, phn mm tho
lun nhóm Netscape Collabra, và ph
n mm cng tác thi gian thc Netscape
Conference.
Netscape công b Netscape Navigator 4.0, bao gm s h tr đi vi s đnh v
tuyt đi, to lp và stylesheet, các font HTML mi, và s h tr đi vi
Netscape ONE (the open network environment).
Tháng 1 nm
c
vi HTML 3.2, các
đ
duyt đu tiên cho phép nhng ngi s dng Macintosh xem các trang Web
đc to nh s dng cascading stylesheet chun ca HTML.
13
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Tháng 4 nm 1997 Microsoft công b Microsoft Internet Explorer 4.0. S h
tr stylesheet ci tin. Dynamic HTML, và Active Desktop đc xem nh là
ôi khi bn cn tìm hiu b trình duyt có nhng đc tính nào và ai h tr
chúng. iu quan trng là bn phi nhn bit các đc tính nào đc h tr
bi
các b trình duyt nào và chúng đc thc thi ln đu trong các phiên bn nào.
Nm vng điu này, bn s có th thc hin các quyt đnh v kiu thit k và
các đc tính ca các Web site da vào s phân tích các s liu thng kê server
đi vi nhng b trình duyt nào mà ngi xem ca bn đang s dng và bao
nhiêu ngi trong s h không th nhìn thy các đc tính mà bn
đã s dng.
Trong mc này, chúng ta s xem xét chi tit hn v các b trình duyt mà bn
có th gp.
Netscape Navigator
Netscape Navigator hin đang là mt trong các b trình duyt ph bin nht
trên World Wide Web. Trong khi b trình duyt này có sn nh là mt trình
ng dng riêng bit, Netscape cng đã đa nó vào mt b sn phm có tên là
Netscape Communicator; Communicator bao gm không ch b trình duyt, mà
còn các công c khác đ cng tác. i vi các mc đích th
o lun đây, chúng
ta s ch xem xét b trình duyt.
a phng tin truyn thông, s tng tác, và các k thut to hình đng.
Có nhiu cách đ thc thi s tng tác hay di chuyn trên mt site. Mt cách là
s dng GlF đng, mà trong đó mt lot các file GlF ti trên trang theo trình t
GlF là mt dng đ ha Netscape Navigator cng h tr th EMBED, tuy
không phi là HTML chính thc, nhng nó cho phép nhúng mt file audio. Th
EMBED ho
t đ n. File
c nhúng đ
mt làn sóng mi trong s trình duyt.
Tháng 7 nm 1997 Microsoft chng thc HTML 4.0 ca World Wide Web
Consortium và công b s h tr trong M icrosoft Internet Explorer 4.0.
Các đc tính chính ca các b trình duyt
ng đi vi các phiên bn ca Navigator 2.0 và cao h
c điu khin bi mt plug-in. đ
14
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Hình 1.6: B trình duyt Netscape Navigator 7.0
Mt cách khác đ b sung s tng tác và đa phng tin truyn thông vào
Web là s dng Java và JavaScript. Java là mt ngôn ng lp trình theo hng
đi tng vi đy đ đc tính và nó có th đc s dng đ chèn các applet vào
các trang Web hoc đ vit các trình ng dng riêng bit. Java có th đc
chèn vào mt trang HTML bng cách s dng th APPLET, đc h tr bi
Netscape 2.0 và cao hn, mc dù nó không xu
t hin trong đc t HTML chính
thc, cho đn HTML 3.2. Mt khác, JavaScript là mt ngôn ng to script và
không đc s dng đ phát trin các trình ng dng riêng bit. Nó đc thc
thi nh s dng th SCRIPT, nhng không đc thc thi trong Navigator cho
đn phiên bn 3.05b.
Các plug-in, là các mu phn mm nh đc s dng đ m rng các tính nng
ca mt chng trình phn mm, đc thc thi trong các b trình duy
t Web
bi Netscape Communications dành cho Navigator bt đu vi phiên bn 2.0.
Các plug-in có th đc s dng đ xem audio, video, 3D và nhiu th khác.
Thm chí bn có th s dng chúng đ xem các màn hình nn ca nhng ngi
s dng khác. Nó ch ph thuc vào plug-in nào mà bn có (và bao nhiêu RAM
mà bn có th dành riêng cho nó!).
n có th b sung các form vào Web site ca bn bB ng cách s dng th
n có th s dng các form đ tr l
i bt k câu hi nào mà bn
FORM . B
thích, đ ly thông tin v nhng ngi s dng, và đ cung cp cho h mt c
hi phn hi. Các form đã đc h tr bi Navigator k t phiên bn 1.1.
15
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Các table, layout, và style
Các table là mt s tin b ln khi nhng ngi thit k Web sau cùng có th
trình bày thông tin trong các hàng và các ct bng cách s dng các table thay
vì text đã đc đnh dng sn. Netscape Navigator đã h tr các table k t
n hn, bn đã nhìn thy các
ame (khung). Mi frame này có th đc cun qua mt cách riêng l.
avigator đã h tr các frame đn gin k t phiên bn 1.1. Nhiu đc tính thú
các màu frame) không đc h tr cho đn phiên bn 3.05b.
t stylesheet (mt tài liu riêng). iu này có ngh
a rng ngi thit k
đnh màu đon trong stylesheet. Nó cho phép ngi thit k thay
hi mt ngi thit k đ ha có th yêu cu mt trang chuyên v
ha. Mt u đim khác ca các stylesheet là chúng giúp cho vic to Web
hn nhiu - chng hn, tt c các table ca b
n
ó th t đng có hình dng ging nhau. Bn s tìm hiu thêm v các stylesheet
ác stylesheet cho đn
nhiu ngi cha nhìn thy chúng.
xung các hình nh đ bn có th xem
húng. Các hình nh ni tuyn đã đc h tr bi Navigator k t phiên bn
1.0. Các hình nh thng đc s dng nh là các liên kt.
Mt cách s d
ng ca các hình nh là ng các bn đ nh (imagemap). Mt
bn đ nh là m , mi phn liên
t bn vi mt ni khác trên Web. Các bn đ nh, ging nh các hình nh, đã
phiên bn 1.1, mc dù mt s thuc tính đi vi th TABLE đc b sung vào
sau này. Các table tht s là mt đc tính thun li.
Nu bn đã tng truy cp Web và đi qua các Web site có nhi
u "ô" khác nhau,
hay các mc riêng l trong ca s b trình duyt l
fr
N
v (chng hn nh
Tin b mi nht v style khi truy cp Web là stylesheet, mt khái nim ln
đu tiên đc th
c thi trong mt b trình duyt chính bi Microsoff
Corporation. ý tng đng sau các stylesheet là ngi thit k Web có th ch
đnh các thành phn thit k cho toàn b site trong mt ni. Chng hn, mt
ngi thit k có th cho tt c các đon có font là màu xanh dng, và sau đó
mi đon s t đng có màu xanh dng. on nhn thông tin màu xanh
dng
ch cn ch
đi tt c các đon trên site sang bt k mt màu khác bng cách thay đi
stylesheet thay vì thay đi mi đon. c tính này tit kim cho bn rt nhiu
thi gian.
Có nhiu u đim khác đi vi các stylesheet, chng hn nh kh nng gi các
stylesheet khác nhau cho nhng ng
i s dng khác nhau. Mt ngi đang s
dng mt b trình duyt da vào li nói có th yêu cu mt tài liu rt đn
gin, trong k
đ
site nht quán tr nên d dàng
c
trong chng 7. Bây gi, bn ch cn lu ý rng chúng đc h tr bi các b
trình duyt mi hn. Netscape đã không h tr c
Navigator 4.0, vì vy
Hình nh
Kh nng có các hình nh đã đem li cho Web mt u đim vt tri so v
i
Gopher, tin thân ca nó. Trong khi không phi tt c các b trình duyt đu có
th xem các hình nh ni tuyn, nghiã là trên cùng mt trang vi text, tt c các
b trình duyt đu có kh nng ti
c
d
t nh có th nhp đc chia thành nhiu phn
k
đc thc thi trong Netscape k t phiên bn 1.0.
16
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Th và tin tc
Nhiu b trình duyt cho phép ngi s dng đc và gi e-mail hay các bài báo
Usenet newsgroup. Phng pháp tt c trong mt này là mt phng pháp ph
bin, trong đó nó cho phép nhng ngi thit k Web site hp nht các liên kt
vi các newsgroup archive hay các đa ch e-mail nht đnh nm ngay trong các
trang Web ca chúng. C th và tin tc đu đã đc mô t bi Navigator k t
phiên bn 1.0, mc dù giao din này
đã thay đi đôi chút vi các phiên bn mi
n.
u bn d đnh có mt Web site mà nhng ngi s dng ca
n có th mua hàng hóa. Hãy xem chng 22 đ bit thêm chi tit v Web
icrosoft lnternet Explorer hin đang phiên bn 6.0. Microsoft đã phát trin
, bao gm các stylesheet và ActiveX.
tng tác, và các k thut to hình đng
h tr các k thut to hot hình GlF. Nó cng đã h tr
các applet Java k
n 3.0b2. S bao hàm ca th SCRIPT đi vi JavaScript đã xut
h
Bo mt
Trong khi có nhiu loi mã hóa trên Internet, bn có th quan tâm đn vic bo
đm s bo mt. Bt đu vi Navigator 3.0, các chng nhn k thut s đã
đc h tr. Các phiên bn mi hn ca Netscape có mt biu tng chìa khóa
di cùng cho phép bn xem mt giao tác có an toàn hay không. iu này s
quan trng hn n
b
commerce.
Microsoft Internet Explorer
M
mt s công ngh
Các đc tính chính :
a phng tin truyn thông, s
IE
t phiên b
hin cùng vi phiên bn 3.0. Microsoft cng đã sao chép ý tng plug-in ca
Netscape - hin có nhiu plug-in dành cho c Navigator và IE. IE đã h tr các
form ngay t lúc đu - phiên bn 1.0.
17
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Hình 1.7: B trình duyt Internet Explorer 6.0
Có l bin đi hp dn nht trong vic phát trin IE là s gii thiu ca
ActiveX. ActiveX đã đc sáng to bi Microsoft, điu chnh các công ngh
hin có OLE 2.0 và OCX cho phù hp vi các trình ng dng lnternet. Mt
ActiveX control là mt s kt hp gia mt plug-in và mt applet Java - nó b
sung tính nng hot đng ging nh mt plug-in, và nó chy mt cách đc lp
vi b trình duyt, ging nh mt applet. Không ging nh mt applet,
ActiveX control đc ti xung và đc cha trên đa cng ca ngi s dng.
ác ActiveX control hin không đc h tr bC i bt k b trình duyt nào
c dù có mt plug-in Navigator cho phép bn xem các ActiveX ngoài IE m
control. S h tr đi vi ActiveX bt đu vi phiên bn IE 3.0.
Các table, layout, và style
Microsoft Internet Explorer đã h tr các table k t phiên b
n 1.0 và các frame
k t phiên bn 3.0. Các tùy chn mà nó h tr đi vi các frame hi khác vi
18
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
các tùy chn đc h tr bi Netscape Navigator, và Microsoft đã phát minh ra
các frame (nh s dng th (FRAME). Bn s tìm hiu thêm v các frame
trong chng 5.
Hình nh
IE đã h tr các hình nh k t phiên bn 2.0. Nó không h tr nhiu tùy chn
chng hn nh canh gia, hoc dàn text xung quanh đi tng
IE đã h tr vic đc và gi e-mail, cùng vi vic
c và gi đn các newsgroup.
ing nh Navigator, IE h tr các chng nhn k thut s đ bo đm s an
àn. Ngoài ra, IE có mt công ngh đc gi là Authenticode. Authenticode
ngi to phn mm ký nhn phn mm ca h bng k thut
đ nhng ngi s dng có th bit chc rng phn mm này (bao gm c
ng IE mà nhiu b m tìm thy hp dn là kh nng s dng
ynx đã đc phát trin ti trng đi hc Kansas đ s dng trên h thng ca
n da
nó cho các
ình ng dng khác. Nó đc bi
t ph bin các trng đi hc và trung hc,
g có các Unix shell account.
ì nó có th đc
u hình di dng mt text reader đ đc các dòng t các trang Web. Vi h
chúng đc cu hình vi phn cng audio thích hp đc gi là mt
tin da vào text. Bi vì b trình duyt này không ti các hình nh vào
te có th nhanh chóng đc lt
ynx là mt b trình duyt text-only, vì vy nu bn mun hòa hp vi nhng
Lynx, bn s ph
i cung cp các phng thc khác đi vi hình
ynx ti chúng xung.
ynx là mt ví d hoàn ho v mt điu gì đó mà chúng ta thng nhìn thy
i phn mm - thng có mt s trao đi gia các đc tính (chng
b trí hình nh,
nh. IE cng h tr các bn đ nh.
Th và tin tc
Bt đu vi phiên bn 2.0,
đ
Bo mt
G
to
cho phép nhng
s
applet Java) đã đn t ni ging nh h ngh.
Mt đc tính tro
"parental controls" đc cài sn vào b trình duyt. Các cài đt này s không
cho phép ngi s dng xem các Web site vn có các ni dung không th chp
nhn
đc.
Lynx
L
riêng h. Phiên bn hin hành là 2.6. Lynx là mt b trình duyt c h
vào text và có u đim chy trên các h thng c hn. Nó đc s dng phn
ln trên các h thng Unix và VMS, mc dù bn có th s dng
tr
ni mà các sinh viên thn
Lynx cng ph bin đi vi mt s ngi b khim th bi v
c
thng ca
b tng hp ting nói, máy tính đ
c ln cho ngi s dng. Ngoài ra, nhiu
ngi s dng Web s khi đng Lynx khi h vi vã mun tìm các ni dung
thông
nhiu đi tng có kích c file ln, nên các si
qua đ tìm ni dung thích hp.
L
ngi s dng
nh nu không hãy cho phép nhng ngi s dng L
L
trong th gi
19
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
hn nh hình nh, kiu đnh dng, và các frame), và các yêu cu h thng
(chng hn nh các vn đ nn ng dng và RAM). Trong khi Lynx không h
tr nhiu đc tính mi hn, bn cng không cn nhiu RAM và mt máy mi
n đ chy nó: Vi giao din dòng lnh ca Lynx, nó có th đc đa vào s
ng nu bn đã quen vi vic tr và nh
p chut.
a phng tin truyn thông, s tng tác, và các k thut to hình đng
cn nhp chut vào trong mt trng và gõ
bit th TABLE và sau đó phân chia thông tin ra
ành mt loi form trình bày. Ngha là, tt c thông tin đu nm đó và ngi
hng
nh bày sau trong sách này.
ác frame trong Lynx tng t nh các table - trong khi Lynx nhn bit và x
frame, các kt qu có th hoàn toàn khác vi nhng
ì mà bn mong mun. Thay vì mô phng các frame, Lynx cung cp các liên
tr các stylesheet.
, nó làm vic vi các bn đ nh.
ynx làm vic tt hn vi các bn đ nh phía client bi vì nó giúp cho b
àng tìm ra ni mà các vùng khác nhau ca bn đ dn đn. Trên
mt bn đ phía server, b trình duyt nhp chut và mt cp
a đ đc gi đn server. Lynx ch có kh nng gi các ta đ (0,0), và vì
ng cách này không đem li hiu qu tt.
n không th
đc e-mail ca bn t trong Lynx. Tuy nhiên, bn có th gi e-
ail t Lynx nu có mt liên kt đn mt đa ch e-mail hay mt tác gi đã
đnh trong trang HTML. Lynx h tr vic đc các newsgroup và tr
i các bài báo newsgroup.
h
d
Lynx không h tr các GlF hình đng, th EMBED, Java, JavaScript, các plug-
in hoc cu trúc ActiveX. Lynx không h tr các form, mc dù nhng ngi s
dng Lynx phi đnh hng qua chúng nh s dng các phím mi tên hay phím
TAB trên bàn phím thay vì ch
nhp ni dung ca chúng. Lynx có th điu khin các hp kim, các nút radio,
các nút thông th
ng, các danh sách chn, và các vùng gi text.
Các table, layout và style
Lynx không h tr các table, mc dù nó không nht thit phi hin th chúng
nh ý bn mun. Nó nhn
th
s dng có th tìm ra h thng phân cp và theo dõi các liên kt nu có, n
bn s không ph thuc quá nhiu vào các hàng và các ct. Nu bn mun lp
các table có ý ngh
a đi vi nhng ngi s dng Lynx, bn có th cn s dng
th PRE, đc trì
C
lý các th kt hp vi các
g
kt text vi các frame khác nhau trên mt trang HTML. Sau đó, khi bn hc
cách to các frame, bn s tìm hiu thêm v th NOFRAMES, nó đc s d
ng
đ cung cp ni dung thay th cho các b trình duyt vn không hoàn toàn h
tr các frame. Lynx không h
Hình nh
Nh đã đc lu ý trên, b trình duyt Lynx không h tr hình nh. Tuy
nhiên
L
trình duyt d d
mt bn
đ phía client, b trình duyt có c hi x lý text khác. Hãy ghi nh
rng, vì không có hình nh, nên bn đ đc hin th trong Lynx di dng các
liên kt text. Trên
t
vy ph
Th và tin tc
B
m
đc ch
l
20
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Bo mt
Lynx hin không h tr bt k đc tính an toàn b sung nào.
NCSA Mosaic
Ging nh Lynx, NCSA Mosaic là mt b trình duyt đc phát trin ti
trng đi hc.
NCSA Mosaic là mt b trình duyt c hn vi các tính nng gii hn, mc dù
ó có th x lý các th HTML và các loi file nhiu hn so vi Lynx. Mt
nht gi
a NCSA Mosaic và Lynx là Lynx h tr
và các k thut to hình đng
saic không h tr các GIF đng, th EMBED, các applet Java,
ác table, layout, và style
tr các table, các frame, hay các stylesheet.
đu vi phiên bn 2.0, Mosaic có th hin th các file nh GlF và
G .
bn trc đây không h tr đ ha.
Th và tin tc
CSA Mosaic không h tr vic đc th và tin tc.
o mt
n đc
các
AOL
Vào nm 1995, nhà cung cp dch v trc tuyn ln nht th gii, America
Online (AOL) đã phát trin mt b trình duyt Web. B trình duyt AOL cho
phép nhng ngi s dng AOL chn bt k b trình duyt nào mà h mun
s
dng cùng vi dch v AOL.
n
trong các đim khác bit ln
các kiu đnh dng file đ ha.
Vào tháng 1 nm 1997, Mosaic đã chm dt phát trin bt k phiên bn mi
nào ca b trình duyt. Tuy nhiên, nhiu ngi vn còn s dng nó. Mosaic có
sn đi vi các trình ng dng X-Windows, Macintosh và PC.
a phng tin truyn thông, s tng tác,
NCSA Mo
JavaScript, hay plug-in hoc cu trúc ActiveX. Nó h tr các form.
C
Mosaic không h
Hình nh
ây là mt trong các lnh vc mà trong đó Mosaic tin b hn nhiu so vi
Lynx. Bt
JP
Các phiên
NCSA Mosaic không h tr các bn đ nh.
N
B
Ging nh Lynx, NCSA Mosaic không có các h
thng bo đm an toà
cài sn trong b trình duyt. Nó không h tr mt đc tính ging nh
chng nhn k thut s.
21
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
i vi ngi s dng, li ích ca vic s dng b trình duyt AOL là h có
vào Web mt cách nhanh chóng - mi th đi qua AOL và có rt ít th mà
hi ti xung và cu hình. im hn ch là cht lng ca b
trình duyt AOL kém. Phn ln mt Web site đc thit k đ làm vic tt trên
các
3.0
a
B
Jav ay các thành phn ActiveX. Nó
h tr các form.
B trình duyt AOL h tr các table và các frame. B trình duyt nhn bit th
TABLE nhng không có nhiu thuc tính (hay tùy chn) dành cho nó. C các
table và frame đu đc thc thi b
t đu vi phiên bn 3.0. B trình duyt AOL
không h tr các stylesheet.
Hình nh
Tt c các phiên bn ca b trình duyt AOL đu h tr đ ha và các bn đ
nh.
Th và tin tc
B trình duyt AOL cho phép khách hàng s dng th và tin tc, nhng s truy
cp b gii hn đi vi nhng gì mà AOL cung cp - không có s truy cp trc
tip vào Internet.
Bo m
t
B trình duyt AOL không cha bt k đc tính nào đ tng s an toàn cho các
giao tác trc tuyn. Nó không h tr các chng nhn k thut s.
Web TV
B trình duyt WebTV cho phép ngi s dng truy cp lnternet thông qua
mt máy truyn hình. Môi trng ngi s dng tt khác vi mt máy tính, vì
vy nu bn quyt đnh rng bn mun thu hút càng nhiu ngi s dng
WebTV càng tt, b
n nên kim tra cách hot đng phn m rng ca chúng.
a phng tin truyn thông, s tng tác, và các k thut to hình đng
a
Nó không h tr th EMBED. các applet Java, JavaScript, các plug-
th
ngi s dng p
b trình duyt khác đ
u cn phi có mt "phiên bn AOL" mi. Phiên bn
là phiên bn sau cùng.
phng tin truyn thông, s tng tác, và các k thut to hình đng.
trình duyt AOL không h tr các GIF đng, th EMBED, Java, hay
aScript. Nó cng không h tr các plug-in h
Các table, layout và style
B trình duyt WebTV phiên bn 0.9 h tr các GIF đng và các form, mc dù
nó không h tr s mã hóa (đ bo đm an toàn) đi vi thông tin đc gi qu
các form.
in, hoc ActiveX.
22
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Các table, layout và các style
WebTV h tr các table, tuy không tuân theo cách thông thng. B t
duyt WebTV không h tr các frame hay stylesheet. Mt trong các
rình
quy c
u rng
ng
ri v s hin th khi c xem các Web
ình nh
trình duyt WebTV h tr đ ha. Có nhiu phn m rng chuyên bit đi
c bn đ nh phía client.
h và tin tc
trình duyt WebTV cho phép ngi s dng gi và nhn e-mail nhng
hông có mt giao din trc tip đi vi các tin tc Usenet. Nhng ngi s
ng vn có th
đc các bài báo newsgroup đc truy cp đi xng trên các
eb site.
o mt
trình duyt WebTV không cha bt k thành phn bo đm s an toàn nào,
ao gm s h tr đi vi các chng nhn k thut s.
óm tt chng:
hng bn nhng kin thc mang tính khái nim v
ternet, Web và các tính nng ca các b trình duyt web. Bn có th thy
c ngun g
c, s phát trin ca Internet, web mt cách khái quát.
khó hiu nht ca WebTV là thit b đu cui đc cài đt vi mt chi
c đnh là 544 pixel và nó không h tr vic cun theo chiu ngang. Nh
ngi s dng có kh nng gp các rc
site vn s d
ng các thành phn rng hn.
H
B
vi WebTV. Nó cng h tr cá
T
B
k
d
W
B
B
b
T
C này cung cp cho
In
đ
23
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
Ch
2.1
m
2.2 M
ng 2: Tng quan v mt h thng Web
Gii thiu
Mt h thng Web là mt h thng cung cp thông tin trên mng Internet
ng qua các thành phn Máy ch, trình duyt và ni dungthô thông tin.
Trong chng này s gii thiu mt cách c bn nguyên lý hot đng ca
t h thng Web cng nh các thông tin liên quan ti các cách thc xác
h v trí ngun thông tin, cách thc trao đi d liu gia máy ch vi đn
trình duyt và cách thc th hin thông tin.
ô hình h thng Web nói chung
Mng dch v Web là mng các máy tính liên quan đn dch v Web bao gm
các máy ch dch v, các máy tính và thit b phc v cho vic cung cp dch
v Web.
H thng đó bao gm:
- ng kt ni vi mng cung cp dch v Internet
24
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1
- Các máy ch cung cp dch v Web: cung cp các dch v web hosting, cha
các phn mm Application Server đm o vic phát trin các dch v trên
2.3
Khi máy client kt ni vào Internet (thông qua h thng mng LAN hay các
đng dial up ), ngi s dng dùng trình duyt web (web browser) gõ đa ch
tên min cn truy nhp (ví d: ) gi yêu cu đn máy ch
Web.
Web Server xem xét và thc hin ht nhng yêu cu t phía Web browser gi
đn. Kt qu là mt trang "thun HTML" đc đa ra Browser. Ngi s dng
s hoàn toàn trong sut vi nhng gì đng sau ca mt Web server nh CGI
Script, các
ng dng c s d liu.
Trng hp là web tnh thì web server s ly thông tin lu sn trên máy ch
dng th mc, file gi li theo yêu cu ca client. Trng hp web đng (dùng
các ngôn ng lp trình web nh ASP, PHP, JSP, CGI kt ni và khai thác c
s d liu.
Mt ví d: Khi có k hoch đi công tác ti Hà ni, A bit có th tìm đc
các thông tin liên quan ti thi tit Hà n
i ti đa ch Web
b
web, kt ni đn các c s d liu trên các máy tính khác, mng khác
- Các máy ch c s d liu, máy ch chng thc, máy ch tìm kim
- H thng tng la (c phn cng và phn mm) đm bo an toàn cho h
th
ng máy ch vi môi trng Internet.
- H thng máy trm điu hành, cp nht thông tin cho máy ch Web
. Nguyên tc hot đng
Server answer
Server answer
I
Clien
Web Server
nternet
CGI
API
….
base
Greeting!
Well come to Our site
VNN Web Site on the Net
We hope that you will find every
thing you are looking for…
<html>
<body>
<H1> Greeting! </H1>
<p><i>Well come to our site</i></p>
thing you are looking for … </p>
</body>
</html>
Brows
Server
HTM
Data
<img src=“vnnlogo.gif”>
<p>We hop that you will find every
25
Giáo trình đào to Xây dng và qun tr Website, Portal
Trung tâm in toán Truyn s liu KV1