PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN lực CHO các DOANH NGHIỆP TRONG TỈNH BÌNH DƯƠNG đến năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.
HCM
PHẠM ĐỨC TRÌNH
PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN
LỰC
CHO CÁC DOANH NGHIỆP
TRONG TỈNH BÌNH DƯƠNG
ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số: 60.34.05
TP. HỒ CHÍ MINH, 2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM
PHẠM ĐỨC TRÌNH
PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
CHO CÁC DOANH NGHIỆP
TRONG TỈNH BÌNH DƢƠNG
ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số: 60.34.05
HƢỚNG DẪN KHOA HỌC : TS. PHẠM VĂN TÀI
TP. HỒ CHÍ MINH, 2011
CÔNG TRÌNH ĐƢỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM
Cán bộ hƣớng dẫn khoa học : TS. PHẠM VĂN TÀI
Cán bộ nhận xét 1 :
Cán bộ nhận xét 2 :
Luận văn thạc sỹ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ

TP.HCM, ngày 17 tháng 04 năm 2012
Thành phần đánh giá luận văn thạc sỹ gồm :
1. TS. Trƣơng Quang Dũng
2. TS. Trần Đình Hiền
3. TS. Nguyễn Đình Luận
4. TS. Nguyễn Văn Dũng
5. TS. Trần Anh Dũng
Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá luận văn và Khoa quản lý
chuyên ngành sau khi luận văn đã đƣợc sữa chữa.
Chủ tịch Hội Đồng đánh giá luận văn
Khoa quản lý chuyên ngành
TRƢỜNG ĐH KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TPHCM
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH

CỘNG HÕA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập – Tự do – Hạnh Phúc

TP.HCM, ngày 17
tháng 04 năm
2012
NHIỆM
VỤ
LUẬN
VĂN
THẠC
SỸ
Họ
và
tên
học

viên
:
PHẠM ĐỨC
TRÌNH
Giới tính : Nam
Ngà
y,
thán
g,
năm
sinh
:
15/0
2/19
80
Nơi sinh : Thanh Hoá
Ch
uyê
n
ngà
nh :
Quản trị kinh
doanh
MSHV :
1084011039
I. TÊN ĐỀ TÀI
PHÁT TRIỂN NGUỒN
NHÂN LỰC CHO CÁC
DOANH NGHIỆP
TRONG TỈNH BÌNH DƢƠNG

ĐẾN NĂM 2020
II. NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG
Thực hiện luận văn tốt nghiệp chuyên
ngành “Quản trị kinh doanh” theo quy
định của nhà trƣờng với nội dung “Phát triển
nguồn nhân lực cho các Doanh
nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng đến năm
2020”
III.
NGÀY
GIAO
NHIỆM
VỤ :
IV.
NGÀY
HOÀN
THÀNH
NHIỆM
VỤ :
V. CÁN
BỘ
HƢỚN
G DẪN :
26/09/2011
15/03/2012
TS. PHẠM VĂN TÀI
CÁ
N
BỘ
H

Ƣ
Ớ
N
G
D
Ẫ
N
(
H
ọ

t
ê
n

v
à

c
hữ
ký)
KHOA QUẢN LÝ
CHUYÊN NGÀNH
(Họ tên và
chữ ký)
LỜI CAM
ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố
trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho

việc thực hiện luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong
luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.
Học viên thực hiện luận văn
(Ký và ghi rõ họ tên)
LỜI CẢM ƠN
“Học, học nữa, học mãi.” (V.I.Lênin) là câu nói bất hủ mà mỗi chúng ta đã
từng đƣợc nghe và cố gắng để thực hiện. Riêng dân tộc Việt Nam ta có một truyền
thống hiếu học từ ngàn đời nay, con dân Việt Nam luôn luôn cố gắng chinh phục
những kho tàng tri thức của nhân loại để phục vụ cho đất nƣớc mình ngày một phát
triển hơn, giàu mạnh hơn. Và chúng tôi cũng vậy, dù đang công tác ở nhiều đơn vị
khác nhau, với nhiều vị trí khác nhau, ở những địa phƣơng khác nhau nhƣng chúng
tôi có cùng chung một ý chí và khát vọng đó là nâng cao trình độ, mở rộng và tiếp
thu kiến thức mới để có thể làm tốt công việc của mình hơn và đóng góp cho sự
phát triển của đơn vị nói riêng, của tỉnh Bình Dƣơng và của đất nƣớc Việt Nam nói
chung.
Nhƣng không phải ai cũng có điều kiện để đƣợc tham gia những khóa học
chính quy, tập trung, nhất là đƣợc học ở những trƣờng danh tiếng, có uy tín trong
việc đào tạo, huấn luyện nguồn nhân lực chất lƣợng cao. Vì vậy, đƣợc tham gia
chƣơng trình Cao học này, chúng tôi rất phấn khởi và luôn cố gắng hết mình để
vƣợt qua chƣơng trình, giờ đây là giai đoạn cuối cùng, luận văn tốt nghiệp sẽ là kết
quả, là cơ sở để chúng tôi hoàn thành toàn bộ chƣơng trình học.
Vì vậy, tôi mong muốn thể hiện sự biết ơn sâu sắc đối với các tập thể và các
cá nhân đã tạo điều kiện cho tôi có đƣợc kết quả học tập tốt nhƣ ngày hôm nay.
Tôi xin trân trọng cảm ơn:
-
-
-
Trƣờng Đại học Kỹ Thuật Công Nghệ đã tổ chức khóa học này.
Quý Thầy Cô đã tận tình giảng dạy cho tôi suốt khóa học vừa qua, đặc biệt
xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Phạm Văn Tài đã dành rất nhiều thời

gian và tâm huyết để hƣớng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành luận văn
tốt nghiệp này.
Ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên đang làm việc tại Sở Lao động – Thƣơng
binh xã hội tỉnh Bình Dƣơng.
-
-
-
-
-
Ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên đang làm việc tại Cục Thống kê tỉnh
Bình Dƣơng.
Ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên đang làm việc tại Ban Quản Lý Khu
Công Nghiệp tỉnh Bình Dƣơng.
Ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên đang làm việc tại Sở Giáo Dục và Đào
Tạo tỉnh Bình Dƣơng
Ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên đang làm việc tại Trung tâm giới thiệu
việc làm tỉnh Bình Dƣơng
Ban lãnh đạo các công ty, trƣờng học trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng
Mặc dù đã có nhiều cố gắng hoàn thiện luận văn bằng tất cả sự nhiệt
tình và
năng lực của mình, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất
mong nhận
đƣợc những đóng góp quí báu của Quý Thầy cô và các bạn.
Kính gửi lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và may mắn đến Quý Lãnh đạo,
Quý
Thầy cô cùng gia đình.
Học viên thực hiện luận
văn
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Để đáp ứng đƣợc yêu cầu nhân lực cho các doanh nghiệp của tỉnh Bình

Dƣơng trong thời gian sắp tới phục vụ xây dựng nền kinh tế theo hƣớng Công
nghiệp hóa – Hiện đại hóa đất Nƣớc. Đáp ứng đƣợc nhu cầu sử dụng lao động đảm
bảo số lƣợng, chất lƣợng, hiệu quả của các doanh nghiệp. Tỉnh Bình Dƣơng cần có
các chủ trƣơng, chính sách phù hợp thông qua các quy định của pháp luật ở tất cả
các lĩnh vực đào tạo, cung ứng, sử dụng, đãi ngộ nhằm phát triển nguồn nhân lực
cho các doanh nghiệp.
“ Phát triển nguồn nhân lực không còn là vấn đề chúng ta muốn hay chúng
ta nên phát triển tài nguyên nhân sự … mà vấn đề phát triển tài nguyên nhân sự là
vấn đề sống còn của xã hội chúng ta”.
Về phía xã hội, Phát triển nguồn nhân lực là vấn đề sống còn của xã hội
nhằm chống lại nạn thất nghiệp .Về phía ngƣời lao động và doanh nghiệp, phát triển
nguồn nhân lực nhằm đáp ứng đƣợc yêu cầu công việc của tổ chức, nhu cầu tồn tại
và phát triển của các doanh nghiệp.
Phát triển nguồn nhân lực có một ý nghĩa hết sức quan trọng đó là: Nó là
điều kiện quyết định để cho các doanh nghiệp tồn tại và đi lên trong cạnh tranh. Bởi
vì, có nâng cao năng suất lao động, hiệu quả công việc, nâng cao chất lƣợng thực
hiện công việc, giảm bớt các tai nạn lao động không đáng có … sẽ giúp cho doanh
nghiệp nâng cao tính năng động của tổ chức và tính ổn định của sản xuất.
Do nhận thức đƣợc tầm quan trọng của công tác phát triển nguồn nhân lực ở
nƣớc ta nói chung và Bình Dƣơng nói riêng trong giai đoạn hiện nay. Tôi đã nghiên
cứu Luận văn về vấn đề : “ Phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp của
tỉnh Bình Dương đến năm 2020”.
Nội dung của đề tài là tìm hiểu các nguyên nhân ảnh hƣởng đến chất lƣợng
nguồn nhân lực, từ đó có những giải pháp phát triển nguồn nhân lực và ứng dụng
thực tế cho các doanh nghiệp của tỉnh Bình Dƣơng. Toàn bộ nội dung đề tài chia
làm 3 chƣơng:
Chương 1: Cơ sở lý luận phát triển nguồn nhân lực
Chƣơng 1 đã phân tích làm sáng tỏ những khái niệm cơ bản về nguồn nhân
lực và phát triển nguồn nhân lực; Các định hƣớng phát triển nguồn nhân lực; Các
chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực; những nhân tố ảnh hƣởng đến phát triển

nguồn nhân lực; vai trò của nguồn nhân lực đối với quá trình phát triển kinh tế xã
hội. Đồng thời, nêu lên một số bài học kinh nghiệm của các nƣớc về phát triển
nguồn nhân lực trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế
xã hội để vận dụng vào Việt Nam nói chung và tỉnh Bình Dƣơng nói riêng.
Chương 2: Thực trạng nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực ở
các doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dương
Chƣơng 2 luận văn tập trung mô tả toàn cảnh về nguồn nhân lực cho các
doanh nghiệp của Bình Dƣơng, phân tích làm sáng tỏ về thực trạng phát triển nguồn
nhân lực cho các doanh nghiệp về quy mô, cơ cấu, chất lƣợng, giáo dục - đào tạo;
phân tích những thành tựu, hạn chế, nguyên nhân của những tồn tại, rút ra nguyên
nhân, bài học kinh nghiệm trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, đồng thời nêu
lên đƣợc những vấn đề đặt ra hiện nay đối với nguồn nhân lực ở các doanh nghiệp
của tỉnh Bình Dƣơng.
Chương 3: Giải pháp phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp
trong tỉnh Bình Dương đến năm 2020
Trên cơ sở mục tiêu phƣơng hƣớng phát triển kinh tế xã hội của Tỉnh; Luận
văn đã vạch ra những quan điểm cơ bản về sự phù hợp, lịch sử cụ thể, lấy con ngƣời
làm nhân tố trung tâm của sự phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời Luận văn đã
vạch ra những giải pháp chủ yếu để phát triển nguồn nhân lực của Tỉnh về: giáo dục
đào tạo nội dung, chƣơng trình, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, ngân sách đầu
tƣ… Gắn đào tạo với sử dụng, thu hút ngƣời tài… nhằm phát triển nguồn nhân lực
của Tỉnh trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội.
Cuối cùng tôi huy vọng với những nội dung trình bày, luận văn sẽ là một tài
liệu tham khảo hữu ích cho việc phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp
của tỉnh Bình Dƣơng.
THESIS SUMMARY
In order to meet numbered, qualified and efficient human resources demand
from businesses in Binh Duong province in the direction of national
industrialization and modernization from now on, Binh Duong province needs to
roll out strategies, policies thru lawful decrees and regulations in all education,

training, supply, treatment to lure and develop human resources (human capital) for
business here.
Developing human resources is not the issue that we want to exploit…that is
our vital motive to develop society and economy.
Regarding social issues, we need to develop human resources in order to
reduce unemployed rate. Laborers and businesses can get the same interest, laborers
need a good job while businesses need to lure more skilled people for their business
development.
Human resources development plays a very important role as follows: It is
the initial conditions to decide the survival of the businesses and as a competitive
advantage to compete in the industry. If businesses can improve their productivity,
product quality and effective as well as accident reduction in work, they can get
more competitive advantages in business operations and development.
Being ware of the important roles of human resources development in our
country in general and in Binh Duong province respectively, I studied and prepared
the thesis with title: Developing human resources for businesses in Binh Duong
province until 2020.
The content of the thesis is to study causes/reasons to affect quality of human
resources. Then, I propose a number of solutions and application to develop human
resources for those businesses in Binh Duong province. The thesis consists of 3
chapters as follows:
Chapter 1: Literature Review to develop human resources
In chapter 1, I studied and made clear these definitions, terms and theories to
find out basic causes to influence human resource development; those elements like
directions and strategies to develop human resources and its roles were scrutinized.
We evaluated human resource development role in social and economic
development. Concurrently, we studied human resource development experiences in
some several typical countries in order to apply good points and avoid shortcoming
points in human resources development in direction of industrialization and
modernization of Binh Duong province.

Chapter 2: Current human resource development at businesses in Binh Duong
province.
In Chapter 2, thesis was fulfilled with collection and analysis of situational
human resource development at businesses in Binh Duong province. Clear analyzed
points in business scale, structure, human quality, education and training;
achievements, shortcomings and causes/reason as well as experiences were
scrutinized. The solving problems were expressed and these problems are set for
businesses in Binh Duong provinces to solve in coming years.
Chapter 3: Some solutions to develop human resources for businesses in Binh
Duong province until 2020.
Basing on viewpoints and objectives to develop social and economic
direction of Binh Duong province, in the thesis, I proposed opinions in align with
history to consider people as the center of all strategies to develop society and
economy in Binh Duong province in terms of education, trainings, programs,
infrastructure, teachers and budgets. Education and training must be went together
with application and lure more skilled people in provincial development.
Eventually, I hope that the content of the thesis will be a useful reference for
Binh Duong province authority and businesses to develop human resources until 2020.
MỤC LỤC
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ……… 1
1.1 Nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực ………………………………2
1.1.1 Các khái niệm về nguồn nhân lực …………………………………… 2
1.1.2 Phát triển nguồn nhân lực …………………………………………… 4
1.1.3 Sự cần thiết khách quan phát triển nguồn nhân lực ………………… 8
1.2 Các định hƣớng phát triển nguồn nhân lực ……………………………… 10
1.2.1 Các khái niệm liên quan đến định hƣớng phát triển nguồn nhân lực…10
1.2.2 Phát triển nguồn nhân lực về mặt số lƣợng ………………………… 12
1.2.3 Phát triển nguồn nhân lực về mặt chất lƣợng ……………………… 12
1.3 Các chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực ………………………………… …13
1.3.1 Tuyển chọn nguồn nhân lực …………………………………………13

1.3.2 Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ……………………………… 14
1.3.3 Trả tiền công cho ngƣời lao động ……………………………………14
1.4 Các nhân tố ảnh hƣởng đến quá trình phát triển nguồn nhân lực ……… 16
1.4.1 Dân số, giáo dục - đào tạo ………………………………………… 16
1.4.2 Hệ thống các chỉ số ảnh hƣởng đến chất lƣợng nguồn nhân lực …….20
1.4.3 Thị trƣờng sức lao động …………………………………………… 21
1.5 Vai trò của nguồn nhân lực đối với quá trình phát triển Kinh tế - Xã hội 22
1.5.1 Vai trò của nguồn nhân lực đối với tăng trƣởng kinh tế …………… 22
1.5.2 Vai trò của nguồn nhân lực đối với phát triển kinh tế xã hội ……… 24
1.6 Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực của một số nƣớc trên thế giới … 25
1.6.1 Kinh nghiệm của Thái Lan ………………………………………… 25
1.6.2 Kinh nghiệm của Malaysia ………………………………………… 26
1.6.3 Kinh nghiệm của Trung Quốc ………………………………………. 27
1.6.4 Kinh nghiệm của Hàn Quốc ………………………………………….28
1.6.5 Kinh nghiệp của Singapore ………………………………………… 29
1.6.6 Kinh nghiệp của Nhật Bản ………………………………………… 30
1.6.7 Những bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam ………………………30
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC VÀ PHÁT TRIỂN NGUỒN
NHÂN LỰC Ở CÁC DOANH NGHIỆP TRONG TỈNH BÌNH DƢƠNG … 36
2.1 Giới thiệu khái quát về tỉnh Bình Dƣơng ………………………………… 37
2.1.1 Những đặc điểm về tự nhiên …………………………………………37
2.1.2 Những đặc điểm kinh tế - xã hội …………………………………… 41
2.1.3 Về văn hóa - xã hội ………………………………………………… 51
2.2 Thực trạng nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực cho các doanh
nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng ………………………………………………… 55
2.2.1 Quy mô và tốc độ tăng nguồn nhân lực …………………………… 55
2.2.2 Chất lƣợng nguồn nhân lực tại các doanh nghiệp ……………………61
2.2.3 Thực trạng sử dụng nguồn nhân lực tại các doanh nghiệp ………… 69
2.3 Đánh giá chung về thực trạng phát triển nguồn nhân lực cho các doanh
nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng ………………………………………………… 78

2.3.1 Những thành tựu và hạn chế về phát triển nguồn nhân lực ………… 78
2.3.2 Những thách thức, tồn tại về phát triển nguồn nhân lực …………… 81
Chƣơng 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC
DOANH NGHIỆP TRONG TỈNH BÌNH DƢƠNG ĐẾN NĂM 2020 …………93
3.1 Quan điểm, mục tiêu cơ bản phát triển nguồn nhân lực cho các doanh
nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng ………………………………………………… 94
3.1.1Quan điểm phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh
Bình Dƣơng ……………………………………………………………………….94
3.1.2 Mục tiêu phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh
Bình Dƣơng ……………………………………………………………………… 95
3.2. Dự báo nhu cầu nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình
Dƣơng…………………………………………………………………………… 96
3.3. Yêu cầu phát triển nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình
Dƣơng………………………………………………………………………… … 98
3.4 Những giải pháp chủ yếu phát triển nguồn nhân lực 100
3.4.1 Giải pháp về đầu tƣ cho giáo dục đào tạo …………………………. 100
3.4.1.1 Đầu tư phát triển nâng cao dân trí, giáo dục hướng nghiệp 100
3.4.1.2 Đầu tư cơ sở vật chất trường lớp, đội ngũ giáo viên đạt chuẩn.103
3.4.1.3 Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục, đào tạo và dạy nghề đến
năm 2020…………………………………………………………………………………. 104
3.4.1.4 Đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động đào tạo ………………… 107
3.4.2. Hoàn thiện chiến lƣợc đào tạo, xây dựng cơ chế, chính sách để thu hút
nguồn nhân lực có trình độ và tay nghề cao …………………………………… 107
3.4.2.1 Xây dựng, sửa đổi, bổ sung, thể chế hoá văn bản pháp luật về
dạy nghề ………………………………………………………………………………… 107
3.4.2.2 Đổi mới chính sách, cơ chế quản lý dạy nghề theo hướng tăng
quyền tự chủ, nâng cao khả năng cạnh tranh cho các cơ sở dạy nghề ……………109
3.4.2.3 Đổi mới công tác hoạch định chính sách và kế hoạch hoá; hoàn
chỉnh mạng lưới quy hoạch các trường chuyên nghiệp và dạy nghề …………… 110
3.4.2.4 Tăng cường công tác nghiên cứu khoa học trong dạy nghề; ứng

dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại vào giảng dạy và sản xuất thực nghiệm …… 110
3.4.2.5 Nâng cao sức cạnh tranh đào tạo nguồn nhân lực để hội nhập
kinh tế quốc tế …………………………………………………………………………….110
3.4.3 Thực hiện quyền tự chủ trong quản lý và tuyển dụng lao động trong các
doanh nghiệp của tỉnh Bình Dƣơng ……………………………………………… 111
3.4.4 Tuyển dụng lao động theo hƣớng chuyên môn hoá là nhân tố nâng cao
năng suất và tăng thu nhập cho ngƣời lao động ………………………………….112
3.4.5 Duy trì tăng trƣởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế tiến bộ …………113
3.4.6 Gắn đào tạo với sử dụng…………………………………………….113
3.4.7 Phát triển thị trƣờng sức lao động ………………………………… 114
3.4.8 Thu hút và nâng cao hiệu quả sử dụng nhân tài …………………….115
3.5. Một số Kiến nghị khác …………………………………………………… 116
3.5.1 Đối với Chính phủ ………………………………………………….116
3.5.2 Đối với Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Bình Dƣơng ………………………117
KẾT LUẬN …………………………………………………………………….119
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
Nội dung
Chữ viết tắt
Chỉ số phát triển con ngƣời (Huma Development Index)
HDI
Chỉ số đánh giá sự bình đẳng về cơ hội phát triển giữa phụ nữ và
nam giới:
GDI
Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh
PCI
Chỉ số nghèo khổ tổng hợp
HPI
Giá trị tổng sản phẩm xã hội
GDP
Công nghiệp hóa – hiện đại hóa

CNH-HĐH
Tổ chức hợp tác phát triển kinh tế Châu Âu
OCDE
Khoa học công nghệ
KHCN
Khu công nghiệp
KCN
Ủy ban nhân dân
DANH SÁCH CÁC BẢNG SỐ LIỆU
Số bảng
Tên bảng
Trang
Bảng 2.1
Tổng GDP chỉ số phát triển của các doanh nghiệp phân theo các
ngành kinh tế theo giá so sánh
43
Bảng 2.2
Cơ cấu tổng sản phẩm trong các doanh nghiệp
44
Bảng 2.3
Tăng trƣởng GDP thực tế của các doanh nghiệp
45
Bảng 2.4
Tổng GDP phát triển theo giá thực tế phân theo ngành kinh tế
46
Bảng 2.5
Giá trị sản xuất của các doanh nghiệp phân theo ngành kinh tế
48
Bảng 2.6
Lao động làm việc trong các doanh nghiệp phân theo ngành

kinh tế
50
Bảng 2.7
Dân số và tỷ lệ phát triển theo thời kỳ 2001-2010 và năm 2011
56
Bảng 2.8
Tốc độ tăng nguồn nhân lực
58
Bảng 2.9
Dân số và lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp của
tỉnh qua các năm
60
Bảng 2.10
Lực lƣợng lao động từ 15 tuổi trở lên phân theo nhóm tuổi
61
Bảng 2.11
Tình hình đào tạo nguồn nhân lực qua các năm
62
Bảng 2.12
Trình độ học vấn của lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp
phân theo giới tính
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Số biểu đồ
Tên biểu đồ
Trang
Biểu đồ 2.1
Tổng sản phẩm
44
Biểu đồ 2.2
Cơ cấu tổng sản phẩm của các doanh nghiệp

45
Biểu đồ 2.3
Cơ cấu GDP theo thực tế của doanh nghiệp phân theo
ngành kinh tế
47
Biểu đồ 2.4
Dân số trung bình phân theo giới tính
57
Biểu đồ 2.5
Số lƣợng lao động từ 15 tuổi trở lên năm 2011phân
theo giới tính
59
Biểu đồ 2.6
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của Đề tài
Một nền kinh tế muốn phát triển cần có các nguồn lực: vốn, khoa học – công
nghệ, tài nguyên và nguồn nhân lực; muốn tăng trƣởng nhanh và bền vững cần dựa
vào ba yếu tố cơ bản là áp dụng công nghệ mới, phát triển kết cấu hạ tầng hiện đại
và nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực.
Sự phát triển kinh tế - xã hội phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhiều điều kiện,
nhƣng chủ yếu nhất vẫn là phụ thuộc vào yếu tố con ngƣời. nếu so sánh các nguồn
lực với nhau thì nguồn nhân lực có ƣu thế hơn cả. Do vậy, hơn bất cứ nguồn lực nào
khác, nguồn nhân lực luôn chiếm vị trí trung tâm và đóng vai trò quan trọng hàng
đầu trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc, nhất là trong giai đoạn đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.
Việc khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực là vấn đề hết sức quan
trọng, nguồn nhân lực cần phát huy tính đa dạng, phong phú về truyền thống văn
hóa phƣơng Đông nhƣ: hiếu học, trọng nhân tài, trọng tri thức, khoa học…Tuy
nhiên cho đến nay, những tiềm năng quan trọng này vẫn chƣa đƣợc chú ý khai thác
đầy đủ, đúng mức và có thể sử dụng chƣa hiệu quả về nguồn nhân lực.

Ngày nay, khi thế giới bƣớc vào nền kinh tế tri thức thì vấn đề nhân tài đang
thực sự là vấn đề cấp thiết, vì nhân tài là hạt nhân của nền kinh tế tri thức. Tuy rằng,
nhân tài thời nào cũng quý cũng quan trọng nhƣng ngày nay lại càng quan trọng
hơn. Muốn đi tắt, đón đầu trong phát triển thì phải có nguồn nhân lực tiên tiến,
không để lãng quên nhân tài và không để lãng phí nguồn nhân lực. Do vậy, các quốc
gia cần phải chủ động quy hoạch, tạo nguồn, đào tạo và bồi dƣỡng để nguồn nhân
lực phát huy đạt hiệu quả cao nhất.
Để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - văn hoá – xã hội trong tình hình mới,
Đảng và Nhà nƣớc ta đã đặt ra những yêu cầu cơ bản trƣớc mắt và lâu dài trong việc
sử dụng nguồn nhân lực có hiệu quả nhất, khai thác tiềm năng trí tuệ, phát huy
những yếu tố tinh thần gắn với truyền thống văn hóa dân tộc. Xây dựng mối quan hệ
gắn bó chặt chẽ giữa khai thác, sử dụng với việc đào tạo, bồi dƣỡng để nâng cao
nguồn nhân lực; coi chất lƣợng nguồn nhân lực là một tiền đề cơ bản để nâng cao
hiệu quả kinh tế - xã hội của đất nƣớc.
Các Nghị quyết của Đảng và chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội của Nhà
nƣớc đã đặt con ngƣời vừa là mục tiêu, vừa là động lực trong sự nghiệp đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, con ngƣời và nguồn nhân lực là những nhân tố quan
trọng hàng đầu, quyết định sự phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững của đất nƣớc.
Con ngƣời Việt Nam có trình độ công nghệ tiên tiến hƣớng tới nền kinh tế tri thức
với hàm lƣợng chất xám (trí lực) cao và hiệu quả là tiền đề quan trọng để Việt Nam
trở thành nƣớc công nghiệp vào năm 2020.
Chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực đã trở thành một trong những nhiệm vụ
hàng đầu của mỗi tổ chức, doanh nghiệp và mỗi quốc gia trên thế giới. Nhiều quốc
gia đã đặt con ngƣời vào vị trí trung tâm của sự phát triển và đề ra các chiến lƣợc
phát triển nguồn nhân lực nhằm phục vụ tốt các yêu cầu phát triển trƣớc mắt và lâu
dài của mình.
Trong những thập kỷ gần đây, một số nƣớc trong khu vực đã có những bƣớc
phát triển quan trọng, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài
nƣớc. Các công trình nghiên cứu về “Sự thần kỳ Đông Á” đều nhấn mạnh tới vai trò
của nguồn nhân lực – vì nó có ý nghĩa to lớn quyết định trong việc đƣa các nƣớc

này từ chỗ kém phát triển, nghèo khổ, khan hiếm về tài nguyên và kiệt quệ sau chiến
tranh đã trở thành những nƣớc công nghiệp mới, tạo ra sự tăng trƣởng kinh tế cao và
bền vững, hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới.
Chất lƣợng nguồn nhân lực hoặc nguồn nhân lực chất lƣợng cao là nguồn nhân
lực với những con ngƣời lao động có tri thức tốt, có kỹ năng cao và có tính nhân văn
sâu sắc.
Kinh nghiệm cho thấy, sự cất cánh và phát triển thành công của một nƣớc là
gắn chặt với chính sách và chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực. Có thể nói toàn bộ
bí quyết thành công của một quốc gia xét cho cùng, đều nằm trong chiến lƣợc đào
tạo và phát triển con ngƣời.
2. Mục tiêu của Đề tài
Bình Dƣơng là một tỉnh đang trên đà phát triển kinh tế - xã hội theo hƣớng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Việc phát triển kinh tế - xã hội đã đƣợc cấp ủy, chính
quyền của tỉnh đặc biệt quan tâm và đặt lên hàng đầu, đã có những biện pháp tích
cực để khơi dậy những tiềm năng nhằm từng bƣớc cải thiện đời sống nhân dân trong
tỉnh, sớm hòa nhập vào sự phát triển chung của cả nƣớc và thế giới.
Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dƣơng đến năm
2020 nhằm xây dựng Bình Dƣơng thành một tỉnh có tốc độ phát triển kinh tế
nhanh, toàn diện đảm bảo mối quan hệ giữa tăng trƣởng kinh tế với giải quyết tốt
các vấn đề xã hội, xoá đói giảm nghèo, không ngừng nâng cao đời sống vật chất
và tinh thần của nhân dân.
Tập trung khai thác lợi thế về vị trí địa lý, sự hợp tác của các tỉnh trong
Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cực hạt nhân phát triển là thành phố Hồ
Chí Minh để phát triển kinh tế - xã hội. Chủ động hội nhập quốc tế; nâng cao
hiệu quả kinh tế gắn với phát triển xã hội trên cơ sở đầu tƣ có trọng điểm; xây
dựng mạng lƣới kết cấu hạ tầng đồng bộ; phát triển công nghiệp gắn với phát
triển đô thị và dịch vụ; phát triển kinh tế xã hội kết hợp chặt chẽ với bảo vệ môi
trƣờng, đảm bảo quốc phòng, an ninh vững mạnh trên địa bàn.
Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hƣớng phát
triển công nghiệp, dịch vụ. Tiếp tục giữ vững tốc độ tăng trƣởng kinh tế cao hơn

tốc độ tăng trƣởng kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; chú trọng phát
triển dịch vụ nhà ở, đào tạo phát triển nguồn nhân lực và chăm sóc sức khoẻ.
Hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hoá và tạo ra sự phát triển cân đối, bền vững
giai đoạn sau năm 2020.
Góp phần xây dựng Bình Dƣơng thành một tỉnh có tốc độ phát triển kinh
tế nhanh, toàn diện đảm bảo mối quan hệ giữa tăng trƣởng kinh tế với giải quyết
tốt các vấn đề xã hội, xoá đói giảm nghèo, không ngừng nâng cao đời sống vật
chất và tinh thần của nhân dân.
Trên cơ sở chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2000 – 2010 và định
hƣớng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020 của tỉnh Bình Dƣơng, tôi đã
chọn đề tài: “Phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình
Dương đến năm 2020” để nghiên cứu và xây dựng đề tài này; mục tiêu của đề tài
là:
Thứ nhất, góp phần phân tích đánh giá tính khách quan, những khó khăn, thuận
lợi và vai trò của nguồn nhân lực đối với sự Phát triển kinh tế - Xã hội của tỉnh Bình
Dƣơng;
Thứ hai, phân tích những bài học kinh nghiệm trong chính sách đào tạo nguồn
nhân lực của tỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực cho tỉnh Bình Dƣơng.
Thứ ba, trên cơ sở đó, tìm hiểu thực trạng, đề xuất một số chính sách thu hút và
đào tạo nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng từ nay đến
năm 2020.
3. Cách tiếp cận và phƣơng pháp nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài giới hạn trong các doanh nghiệp ở tỉnh Bình
Dƣơng. Phƣơng châm chủ đạo trong việc nghiên cứu, phân tích đề tài là tôn trọng
hiện thực khách quan. Trên cơ sở thực tiễn về nguồn nhân lực đang diễn ra ở tỉnh
Bình Dƣơng; tác giả muốn khái quát thành lý luận chung nhằm soi rọi vào thực tiễn
để tìm ra những giải pháp phù hợp nhằm phát triển nguồn nhân lực cho các doanh
nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng, tạo đòn bẩy thúc đẩy kinh tế ở tỉnh Bình Dƣơng phát
triển.
Trong quá trình nghiên cứu tác giả sử dụng các phƣơng pháp sau:

+ Phƣơng pháp thống kê: Tập hợp số liệu theo từng lĩnh vực, địa bàn và trình
tự thời gian. Việc thu thập số liệu kết hợp giữa tài liệu và thực tế đƣợc sử dụng phần
mềm SPSS 11.5 để dự báo nguồn nhân lực.
+ Phƣơng pháp tổng hợp: từ các dự báo phân tích đánh giá về thực trạng phát
triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng trong thời gian
qua và đề ra các giải pháp cho đến năm 2020.
+ Phƣơng pháp nội suy, thu thập số liệu, những thông tin thực tế đã và đang diễn
ra tại tỉnh Bình Dƣơng để xây dựng Luận văn. Mặt khác, trên cơ sở những kiến thức
đã học, những kinh nghiệm trong quá trình công tác của bản thân để đề xuất những
giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thành mục tiêu nghiên cứu.
4. Kết quả dự kiến đạt đƣợc
Việc nghiên cứu để xây dựng đề tài “Phát triển nguồn nhân lực cho các
doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dương đến năm 2020” là việc làm cần thiết và có ý
nghĩa quan trọng, giúp cho các cấp chính quyền của có những thông tin cần thiết để
xây dựng chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh; ý nghĩa khoa học và
tính thực tiễn của đề tài thể hiện qua các nội dung sau đây:
Một là, hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về hoạch định chiến lƣợc
đào tạo nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong Bình Dƣơng.
Hai là, bằng các số liệu chứng minh, luận văn phân tích và làm sáng tỏ hiện
trạng việc đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực tại các doanh nghiệp trong tỉnh Bình
Dƣơng; từ đó, rút ra nguyên nhân và bài học kinh nghiệm cho việc hoạch định chiến
lƣợc đào tạo nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng.
Ba là, vạch ra chiến lƣợc phát triển, dự báo nhu cầu nguồn nhân lực cho các
doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng đến năm 2020, xây dựng chiến lƣợc đào tạo và
giải pháp cơ bản để đạt đƣợc mục tiêu tạo nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp
trong tỉnh Bình Dƣơng.
Bốn là, với các số liệu chứng minh về nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp tại
tỉnh Bình Dƣơng sẽ giúp cho các cấp chính quyền, các cơ quan, ban ngành của tỉnh
nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nƣớc trên địa bàn tỉnh nhằm xây dựng chính sách
phù hợp để xây dựng chiến lƣợc tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao phục vụ phát

triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Ngoài ra, đề tài còn chỉ ra những kết quả đạt đƣợc những hạn chế và những
nguyên nhân đào tạo, quản lý, sử dụng nguồn nhân lực và thông qua đó đề xuất
những giải pháp để thu hút, đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp
trong tỉnh Bình Dƣơng giai đoạn đến năm 2020 ngày càng tốt hơn.
5. Nội dung của Luân văn:
- Chƣơng 1: Cơ sở lý luận phát triển nguồn nhân lực
- Chƣơng 2: Thực trạng nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực ở các
doanh nghiệp trong tỉnh Bình Dƣơng
- Chƣơng 3: Giải pháp phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp trong
tỉnh Bình Dƣơng đến năm 2020