tóm tắt hoàn thiện pháp luật về kiểm toán nhà nước đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa việt nam

Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh




NG VN HI





hon thiện pháp luật về kiểm toán nh nớc
đáp ứng yêu cầu xây dựng nh nớc pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam



Chuyờn ngnh : Lý lun v lch s nh nc v phỏp lut
Mó s : 62 38 01 01



tóm tắt Luận án tiến sĩ luật





H Nội - 2014

Công trình đợc hoàn thành
tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh



Ngời hớng dẫn khoa học: GS,TSKH Đào Trí úc


Phản biện 1:


Phản biện 2:


Phản biện 3:


Luận án sẽ đợc bảo vệ trớc Hội đồng chấm luận án cấp Học
viện họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.


Vào hồi giờ ngày tháng năm 2014


Có thể tìm hiểu luận án tại: Th viện Quốc gia
v Th viện Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh

1
M U
1. Tính cp thit ca đ tài

Cng lnh xây dng đt nc trong thi k quá đ lên ch ngha xã hi (b
sung, phát trin nm 2011) đã khng đnh: “Quyn lc Nhà nc là thng nht; có
s phân công, phi hp và kim soát gia các c quan trong vic thc hin các
quyn lp pháp, hành pháp, t pháp”. iu đó, đã th hin yêu c
u ca ng phi
tng cng kim soát quyn lc nhà nc, nhm nâng cao hiu lc và hiu qu thc
thi quyn lc nhà nc.  tng cng kim soát quyn lc nhà nc theo yêu cu
ca ng, cn phi có các công c kim soát có hiu lc và hiu qu, trong đó có c
quan Kim toán Nhà nc. Vi v th là c quan kim tra tài chính nhà nc do
Quc hi thành lp, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut, KTNN s là công
c kim tra tài chính có hiu lc nht ca Nhà nc đi vi mi c quan, t chc,
đn v có qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc, đc bit là trong điu
kin ng và Nhà nc ta đang đy mnh cuc đu tranh phòng, chng tham nhng,
lãng phí  nc ta hin nay. Hot đng ki
m toán nhà nc  nc ta thi gian qua đã
có nhng bc phát trin quan trng, tuy vy, vn cha đáp ng đc yêu cu đòi hi
ca s nghip xây dng và phát trin đt nc, nht là yêu cu xây dng Nhà nc
pháp quyn XHCN ca nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Mt trong nhng nguyên
nhân dn đn tình trng trên là do các quy đnh ca pháp lut v kim toán nhà nc 
nc ta vn còn nhiu hn ch
, bt cp. Do vy, vic nghiên cu, hoàn thin pháp lut
v kim toán nhà nc là vn đ có tính cp thit c v lý lun và thc tin  nc ta
hin nay, nhm nâng cao hiu lc, hiu qu hot đng ca KTNN.
2. i tng và phm vi nghiên cu ca Lun án
2.1. i tng nghiên cu ca Lun án
i tng nghiên cu ca Lun án là pháp lut v kim toán nhà nc  Vit
Nam; nhng nguyên tc, chun mc kim toán ca INTOSAI và pháp lut v kim
toán nhà nc ca mt s nc trên th gii.
2.2. Phm vi nghiên cu ca Lun án
Lun án nghiên cu các quy đnh ca pháp lut v kim toán nhà nc qua các

thi k, Lut KTNN và các vn bn hng dn thi hành và nhng quy đnh v
KTNN trong các vn bn QPPL có liên quan t khi KTNN đc thành lp (11/7/1994)
đn nay.
3. Mc đích và nhim v ca Lun án
3.1. Mc đích ca Lun án
Trên c s nghiên cu lý lun và đánh giá thc trng pháp lut v kim toán
nhà nc, Lun án đ xut các quan đim và gii pháp nhm hoàn thin pháp lut v
kim toán nhà nc đáp ng yêu cu xây dng Nhà nc pháp quyn xã hi ch
ngha Vit Nam hin nay.
3.2. Nhi
m v ca Lun án
Mt: Phân tích c s lý lun ca vic hoàn thin pháp lut v kim toán nhà
nc; xác lp các tiêu chí và điu kin đm bo hoàn thin pháp lut KTNN; phân
tích yêu cu đi vi vic hoàn thin pháp lut KTNN trong điu kin xây dng Nhà
nc pháp quyn XHCN Vit Nam và trên c s đó lun chng các gii pháp hoàn
thin pháp lut v kim toán nhà nc 
Vit Nam;

2
Hai: Phân tích, đánh giá thc trng pháp lut v kim toán nhà nc và thc
tin thc hin trong thi gian qua;
Ba: Trên c s nghiên cu, phân tích nhng vn đ lý lun, thc trng pháp lut
v kim toán nhà nc; thc tin thi hành pháp lut v kim toán nhà nc thi gian
qua và tham kho có chn lc kinh nghim pháp lut v kim toán nhà nc ca mt
s nc trên th gii; đ xut các quan đim và gii pháp nhm hoàn thin ni dung,
hình thc pháp lut v kim toán nhà nc đáp ng yêu cu xây dng Nhà nc
pháp quyn XHCN  nc ta hin nay.
4. Phng pháp nghiên cu
Lun án s dng tng hp nhiu phng pháp; trong đó có các phng pháp
ch yu là: Phân tích, tng hp, lch s, thng kê, so sánh.

5. Nhng đim mi ca Lun án
- a ra khái nim và ni dung điu chnh, ch rõ đc đim và vai trò ca pháp
lut v kim toán nhà nc; xác lp các tiêu chí và điu kin đm bo hoàn thin
pháp lut v kim toán nhà nc.
- Nghiên cu yêu cu ca Nhà nc pháp quyn XHCN Vit Nam đi vi vic
hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc.
- Nghiên cu pháp lut v kim toán nhà nc ca mt s nc trên th
 gii đ
rút ra nhng giá tr tham kho cho vic hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc
 nc ta.
- Nghiên cu s hình thành và phát trin ca pháp lut v kim toán nhà nc 
Vit Nam; đánh giá thc trng và ch ra nguyên nhân ca nhng tn ti v thc trng
ca pháp lut v kim toán nhà nc  nc ta hin nay.
-  xut các quan đim và các nhóm gii pháp hoàn thin pháp lut v kim
toán nhà nc đáp ng yêu cu xây dng Nhà nc pháp quyn XHCN  nc ta
hin nay.
6. Kt cu ca Lun án
Ngoài phn m đu, kt lun và tài liu tham kho, ni dung ca Lun án đc
kt cu thành 4 chng, 12 tit, c th nh sau:

Chng 1
TNG QUAN V TÌNH HÌNH NGHIÊN CU

Là mt mô hình t chc và hot đng mi  Vit Nam nên vn đ nghiên cu
c v lý lun và thc tin  các nc đ vn dng nhng kinh nghim quý báu vào
Vit Nam là mt vn đ ht sc quan trng đi vi s phát trin ca KTNN. Hot
đng nghiên cu khoa hc v kim toán nhà nc  nc ta mi chính thc đc
trin khai t nm 1995. n nay, đã có mt s đ tài nghiên cu khoa hc cp Nhà
nc, cp B, cp c s nghiên cu v t chc và hot đng ca KTNN; nhiu tài
liu ca các d án, công trình khoa hc, bài vit ca các nhà khoa hc, nhà qun lý

trong và ngoài nc đc công b ti các hi tho khoa hc, các tp chí chuyên
ngành và các phng tin thông tin đi chúng. c s tr giúp t Ngân hàng phát
trin Châu Á, KTNN trin khai nghiên cu v vic xây dng lut pháp và tr giúp

3
trong vic tng cng nng lc, đào to cán b vi hai giai đon đã góp phn to ln
cho vic trin khai nghiên cu khoa hc trên nhiu lnh vc. Tip đó là s tr giúp
rt ln ca KTNNLB c vi d án GTZ thc hin trong nhiu nm đã cho ra đi
nhiu tài liu quan trng. Các công trình khoa hc  trong và ngoài nc liên quan
đn Lun án đc chia làm hai nhóm ch yu: Nhóm công trình nghiên c
u v
KTNN và pháp lut v kim toán nhà nc; nhóm công trình nghiên cu liên quan
đn hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc.
Trên c s nghiên cu nhng công trình khoa hc đã đc công b  trong và
ngoài nc có liên quan đn đ tài lun án, có th rút ra nhn xét tng quan v kt
qu nghiên cu nh sau: Các công trình đã nghiên cu các vn đ liên quan đn
đ tài lun án trên nhng khía cnh nht đnh c v lý lun và thc tin thi hành
pháp v lut kim toán nhà nc trong nhng giai đon lch s nht đnh; các kt
qu nghiên cu đu khng đnh v trí, vai trò quan trng ca KTNN trong t chc
và hot đng ca b máy nhà nc, trong phòng, chng tham nhng, lãng phí, s
dng tit kim và có hiu qu ngân sách, tin và tài sn nhà nc; tính đc lp
ca KTNN trong kim tra tài chính nhà nc và tài sn công; c s hi
n đnh đa
v pháp lý ca KTNN; phân tích, đánh giá mô hình t chc và c ch hot đng
ca c quan KTNN cng nh nhng vn đ v chc nng, nhim v, quyn hn,
đi tng và phm vi kim toán ca KTNN. Tuy nhiên, cha có nhiu nghiên cu
trng tâm v hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc; nhng vn đ lý lun
hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc cha đc làm sáng t và cha đc
nghiên cu mt cách có h thng; thc trng pháp lut kim toán nhà nc và t
chc thc hin pháp lut kim toán nhà nc cha đc làm rõ đ đánh giá nhng

u đim, hn ch và ch ra nguyên nhân ca nhng hn ch ca pháp lut v kim
toán nhà nc  nc ta hin nay; cha có mt tng th các gii hoàn thin pháp
lut v kim toán nhà nc đáp ng yêu cu xây dng nhà nc pháp quyn 
nc ta hin nay.
Trên c s kt qu nghiên cu ca các công trình khoa hc nêu trên, tác gi
lun án s k tha, vn dng hp lý đ thc hin đ tài ca mình; đng thi, hng
nghiên cu ca Lun án là làm rõ hn và sáng t hn nhng vn đ lý lun và th
c
tin ca vic hoàn thin pháp lut kim toán nhà nc trong điu kin xây dng Nhà
nc pháp quyn XHCN  nc ta hin nay.
- V mt lý lun, các vn đ cn tip tc nghiên cu, gii quyt gm: Khái nim,
ni dung điu chnh, đc đim, vai trò ca pháp lut v kim toán nhà nc; đ xut
các tiêu chí hoàn thin và điu kin đm bo hoàn thin pháp lut v kim toán nhà
nc; phân tích yêu cu ca Nhà nc pháp quyn XHCN Vit Nam đi vi vic
hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc; nghiên cu và tham kho có chn lc
kinh nghim pháp lut v kim toán nhà nc ca mt s nc trên th gii.
- V mt thc tin, các vn đ cn tip tc nghiên cu, gii quyt g
m: Phân
tích, đánh giá toàn din, có h thng quá trình ra đi và phát trin ca pháp lut v kim
toán nhà nc; phân tích, đánh giá nhng u đim, hn ch và ch ra nhng nguyên
nhân hn ch ca h thng pháp lut v kim toán nhà nc  nc ta hin nay.
Trên c s nghiên cu, phân tích toàn din nhng vn đ lý lun, thc trng
pháp lut và thc tin thi hành pháp lut v kim toán nhà nc thi gian qua, tham
kho có chn lc kinh nghim pháp lut v kim toán nhà nc ca mt s nc

4
trên th gii, Lun án đ xut các quan đim và các nhóm gii pháp đng b nhm
hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc đáp ng yêu cu xây dng nhà nc
pháp quyn, tng cng kim soát quyn lc nhà nc  nc ta hin nay.

Chng 2
C S LÝ LUN CA VIC HOÀN THIN PHÁP LUT
V KIM TOÁN NHÀ NC ÁP NG YÊU CU XÂY DNG NHÀ
NC PHÁP QUYN XÃ HI CH NGHA VIT NAM

2.1. KHÁI NIM VÀ C IM CA KIM TOÁN NHÀ NC
2.1.1. Khái nim kim toán
Kim toán là quá trình các KTV đc lp và có nng lc tin hành thu thp và
đánh giá các bng chng v các thông tin đc kim toán nhm xác nhn và báo cáo
v mc đ phù hp gia các thông tin này vi các chun mc đã đc thit lp. Cn
c theo loi hình t chc kim toán, kim toán đc chia thành: KTNN, kim toán
ni b và kim toán đc lp; trong đó: KTNN là c quan Kim tra tài chính ti cao
c
a quc gia, thc hin vic kim tra và báo cáo v vic qun lý và s dng các
ngun lc ca Nhà nc  các đn v.
2.1.2. Khái nim và đc đim ca Kim toán Nhà nc
KTNN có nhng đc đim c bn nh sau:
Th nht, KTNN là c quan kim tra tài chính t bên ngoài.
Th hai, hot đng kim toán ca KTNN mang tính đc lp và ch tuân theo
pháp lut; trung th
c, khách quan.
Th ba, đi tng kim toán ca KTNN là vic qun lý, s dng ngân sách, tin
và tài sn nhà nc.
Th t, chc nng ca KTNN bao gm kim toán báo cáo tài chính, kim toán
tuân th và kim toán hot đng đi vi vic qun lý, s dng ngân sách, tin và tài
sn nhà nc.
Th nm, hot đng kim toán nhà nc mang tính chuyên nghip rt cao.
Th sáu,
ch th hot đng kim toán - các KTV va là công chc nhà nc,
va có quy đnh đc thù v tiêu chun, trách nhim, quyn hn, có quyn đc lp và

ch tuân theo pháp lut trong quá trình thc hin kim toán.
Th by, hot đng kim toán hàm cha nhiu ri ro v chuyên môn, phm cht
đo đc ca KTV.
T s phân tích nhng đc đim ca hot đng ki
m toán nhà nc nêu trên, có
th rút ra khái nim v KTNN nh sau: Kim toán Nhà nc là c quan kim tra tài
chính nhà nc, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut, thc hin vic kim
tra, đánh giá và xác nhn tính đúng đn, trung thc ca báo cáo tài chính; vic tuân
th pháp lut; tính kinh t, hiu lc và hiu qu trong qun lý, s dng ngân sách,
tin và tài sn nhà nc.
2.2. KHÁI NIM, NI DUNG IU CHNH, C IM VÀ VAI TRÒ CA
PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC
2.2.1. Khái nim và ni dung điu chnh ca pháp lut v kim toán nhà nc
T s phân tích nhng đc trng ca pháp lut trong lnh vc pháp lut KTNN,
Lun án đa ra đnh ngha pháp lut v kim toán nhà nc vi t cách là mt b

5
phn cu thành ca h thng pháp lut nh sau: Pháp lut v kim toán nhà nc là
tng th các QPPL do các c quan nhà nc có thm quyn ban hành và bo đm
thc hin nhm điu chnh các quan h xã hi phát sinh trong t chc và hot đng
ca KTNN vi mc đích tng cng vic kim tra, giám sát ca Nhà nc trong
qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc, góp phn thc hành tit kim,
chng tham nhng, tht thoát, lãng phí, phát hin và ngn chn hành vi vi phm
pháp lut, nâng cao hiu qu s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
Ni dung điu chnh ca pháp lut v kim toán nhà nc bao gm các nhóm
QPPL ch yu v: a v pháp lý ca KTNN; chc nng, nhim v và quyn hn ca
KTNN; đi tng và phm vi kim toán ca KTNN; c ch hot đng ca KTNN; mô
hình t chc và nhân s ca KTNN; giám sát hot đng ca KTNN, x lý vi phm
pháp lut KTNN.
2.1.2. c đim ca pháp lut v kim toán nhà nc

Mt là: Pháp lut v kim toán nhà nc va có nhng quy đnh mang tính cht
hành chính, va có nhng quy đnh mang tính t tng, li va có nhng quy đnh
mang tính ngh nghip chuyên môn.
Hai là: Pháp lut v kim toán nhà nc quy đ
nh hot đng thc hin quyn
lc nhà nc trong vic kim tra, giám sát hot đng qun lý, s dng các ngun lc
tài chính nhà nc và tài sn công, nhm chng tht thoát, lãng phí và nâng cao hiu
qu s dng các ngun lc đó.
Ba là: Pháp lut v kim toán nhà nc bao gm các QPPL điu chnh nhng
quan h phát sinh trong t chc và hot đng ca KTNN.
Bn là: Ngun ca pháp lu
t KTNN mang tính toàn din, bao gm: Quy đnh
v KTNN trong Hin pháp, Lut KTNN và các vn bn hng dn thi hành và các
lut có liên quan.
Nm là: Pháp lut v kim toán nhà nc  nc ta là mt lnh vc pháp lut
còn khá mi m, đang đc xây dng và tng bc hoàn thin.
2.1.2. Vai trò ca pháp lut v kim toán nhà nc
Mt là, th ch hóa ch trng ca ng v phát trin KTNN.
Hai là,
là c s pháp lý cho hot đng kim tra tài chính nhà nc đc lp và ch tuân
theo pháp lut.
Ba là, là phng tin tng cng kim tra, giám sát ca Nhà nc đi vi hot
đng qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
Bn là, góp phn làm minh bch các thông tin tài chính và lành mnh hoá nn
tài chính quc gia.
Nm là, góp phn nâng cao hiu lc thc thi pháp lut và hoàn thin h thng
pháp lut.
Sáu là, góp ph
n vào vic tng cng mi quan h phi hp gia các phân h
kim toán trong nn kinh t quc dân.

2.3. TIÊU CHÍ HOÀN THIN VÀ CÁC IU KIN M BO HOÀN
THIN PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC
2.3.1. Tiêu chí hoàn thin
2.3.1.1. Tiêu chí v ni dung
- Có ni dung phù hp vi quan đim, đng li, chính sách ca ng v phát
trin KTNN.

6
- Phù hp vi các điu kin chính tr, kinh t, xã hi ca đt nc.
- Phù hp vi nhng nguyên tc, yêu cu xây dng Nhà nc pháp quyn
XHCN Vit Nam.
- Phù hp nguyên tc, chun mc kim toán ca INTOSAI và thông l v pháp
lut kim toán ca các nc trên th gii.
2.3.1.2. Tiêu chí v hình thc
- Tính toàn din ca h thng pháp lut v kim toán nhà nc.
- Tính thng nht c
a h thng pháp lut v kim toán nhà nc.
- Tính đng b ca h thng pháp lut v kim toán nhà nc.
- Bo đm tính minh bch, hiu qu và kh thi.
- Hình thc vn bn.
- K thut lp pháp.
2.3.1.3. Tiêu chí v t chc thc hin
- Tuyên truyn, giáo dc pháp lut v kim toán nhà nc.
- ào to đi ng cán b, công chc.
- Kim tra, giám sát vic thc hin và x lý vi phm.

2.3.2. Các điu kin đm bo hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc
2.3.2.1. m bo v kinh t
 pháp lut v kim toán nhà nc đc thc hin nghiêm chnh, cn chú
trng ti nhng vn đ nh: Kinh phí cho vic trin khai tuyên truyn, ph bin,

giáo dc pháp lut; kinh phí hot đng và c s vt cht cn thit phù hp vi đc
thù ho
t đng kim toán nhà nc đc lp và ch tuân theo pháp lut.
2.3.2.2. m bo v chính tr
 KTNN thc hin tt chc nng, nhim v đc giao, cn phi tng cng s
lãnh đo, ch đo ca ng, Nhà nc đi vi KTNN, trc ht là đi vi vic hoàn
thin pháp lut v kim toán nhà nc.
2.3.2.3. m bo v pháp lý
Nhng
đm bo pháp lý đi vi hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc
bao gm mt s yu t c bn:
Th nht, xây dng h thng pháp lut v kim toán nhà nc đm bo tính
toàn din, thng nht và đng b.
Th hai, ý thc pháp lut ca các ch th tham gia hot đng kim toán.
Th ba, trình đ, nng lc, phm ch
t chính tr, đo đc ca đi ng cán b,
công chc trc tip làm công tác kim toán.
Th t, c ch phi hp thc hin công tác kim toán.
Th nm, hot đng kim tra, giám sát phòng nga và ngn chn nhng hành vi
vi phm pháp lut trong hot đng kim toán.
2.4. YÊU CU CA NHÀ NC PHÁP QUYN XHCN VIT NAM I VI
HOÀN THIN PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC
Mt là, bo đm nguyên tc quyn lc nhà nc là thng nht, có s phân công,
phi hp và kim soát gia các c quan trong vic thc hin các quyn lp pháp,
hành pháp, t pháp. Mt trong nhng quan đim c bn ca vic xây dng Nhà
nc pháp quyn XHCN Vit Nam là quan đim v quyn lc nhà nc là thng
nht, có s phân công, phi hp và kim soát gia các c quan nhà n
c trong vic
thc hin các quyn lp pháp, hành pháp và t pháp. Do vy, yêu cu ca Nhà nc

7
pháp quyn XHCN Vit Nam đòi hi hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc
phi xác lp cho đc đa v pháp lý ca KTNN phù hp vi v th là c quan kim
tra tài chính nhà nc cao nht, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut, nhm
tng cng kim tra, kim soát ca Nhà nc trong qun lý, s dng ngân sách, tin
và tài sn nhà nc.
Hai là, tng cng giám sát ca Quc h
i và giám sát ca nhân dân đi vi
hot đng qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc. Vi v th là c quan
kim tra tài chính nhà nc cao nht, hot đng ca KTNN đóng vai trò quan trng
trong vic cung cp thông tin phc v công tác giám sát, quyt đnh d toán ngân
sách và phê chun quyt toán ngân sách hàng nm ca Quc hi; đng thi, phc v
cho vic giám sát ca nhân dân. Do vy, yêu cu ca Nhà nc pháp quyn XHCN
Vit Nam đòi hi hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc phi đáp ng yêu cu
giám sát ca Quc hi và giám sát ca nhân dân đi vi hot đng qun lý, s dng
ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
Ba là, góp phn đm bo minh bch và lành mnh các quan h kinh t, tài chính,
nâng cao hiu qu s dng ngân sách và tài sn nhà nc.  nc ta vic thành lp
và phát trin c quan KTNN xu
t phát t chính yêu cu đòi hi ca công cuc đi
mi và s phát trin ca nn kinh t th trng, thc hin quá trình dân ch hoá và
xây dng Nhà nc pháp quyn XHCN - Nhà nc ca dân, do dân và vì dân. Phát
trin KTNN là mt yêu cu khách quan ca qun lý v mô nn kinh t quc dân ca
Nhà nc, đc bit là tng cng s kim tra, kim soát ca Nhà nc nhm s
dng tit ki
m, có hiu qu NSNN và tài sn quc gia, chng tiêu cc, tham nhng.
Do vy, yêu cu ca Nhà nc pháp quyn XHCN Vit Nam đòi hi hoàn thin
pháp lut v kim toán nhà nc phi xác đnh rõ vai trò ca KTNN đi vi s phát
trin nn kinh t ca đt nc.
Bn là, góp phn phòng, chng tham nhng, làm trong sch b máy nhà nc 

nc ta hin nay. Trong điu kin hin nay, 
ng và Nhà nc ta coi tham nhng là
mt “quc nn” và công cuc chng tham nhng là nhim v ca toàn ng, toàn
dân và ca c h thng chính tr. Vi v th là c quan kim tra tài chính nhà nc,
hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut, KTNN là mt trong nhng công c có
hiu lc góp phn quan trng vào cuc đu tranh phòng, chng tham nhng  nc
ta hin nay. Do đó, yêu cu ca Nhà nc pháp quy
n XHCN Vit Nam đòi hi
hoàn thin pháp lut v kim toán nhà nc phi xác đnh rõ vai trò, trách nhim ca
c quan KTNN trong đu tranh phòng, chng tham nhng  nc ta hin nay.
2.5. PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC CA CÁC NC TRÊN
TH GII VÀ NHNG GIÁ TR THAM KHO CHO VIT NAM
2.5.1. Pháp lut kim toán nhà nc ca mt s nc trên th gii
2.5.1.1. Pháp lut kim toán nhà nc Cng hoà Liên bang c
a) a v pháp lý: a v pháp lý ca KTNNLB đc quy đnh trong Hin pháp
và có v trí đc lp vi Quc hi và Chính ph. KTNN là mt c quan ti cao ca
Liên bang và là mt c quan kim tra tài chính đc lp, ch tuân th theo pháp lut.

8
b) Chc nng, nhim v và quyn hn: KTNNLB có chc nng kim tra báo
cáo quyt toán cng nh tính tuân th và tính hiu qu ca công tác qun lý ngân
sách và qun lý kinh t.
Nhim v ca KTNN Liên bang gm: Kim toán toàn b công tác qun lý và s
dng ngân sách Liên bang; t vn cho Quc hi và Chính ph, Hi đng liên bang;
báo cáo kt qu kim toán hàng nm đ làm c s cho Quc hi gii ta trách nhim
ca Chính ph, thm đnh tính đúng đn và kh thi ca d lut NSNN hàng nm, d
án các công trình trng đim quc gia.
Quyn hn ca KTNNLB, bao gm: Kim tra h s và đc cung cp thông tin
không hn ch; tham gia vào quá trình ban hành các quy đnh v quyt toán và kim
toán, kin ngh x lý sai phm.

c) i tng và phm vi kim toán: C quan qun lý trc thuc Liên bang, các
tài sn đc bit và các xí nghip ca Liên bang; các pháp nhân theo lut công và trc
thuc trc tip Liên bang; các c quan bo him xã hi trc thuc Liên bang và
Bang, nu các c quan này nhn các khon tr cp ca Liên bang hoc đc Liên
bang đng ra bo lãnh; các doanh nghip theo Lut t có s góp vn ca Liên bang;
các t chc không thuc h thng qun lý ca Liên bang nu các t chc này qun lý
hay tip nhn vn ca Liên bang.
d) C ch ho
t đng: KTNN Liên bang c hot đng theo c ch đng s, có
các Hi đng quyt đnh nm trong c quan KTNN.
đ) Mô hình t chc và nhân s: Kim toán Liên Bang bao gm có các c quan
kim toán khu vc và các b phn kim toán. Ti các Bang thành lp c quan kim
toán riêng. Ch tch KTNNLB do Quc hi liên bang và Hi đng liên bang bu
theo đ ngh ca Chính ph vi nhim k 12 nm và không tái c.
e) X
 lý vi phm: Lut Kim toán liên bang có 1 điu quy đnh v x lý vi
phm đi vi các u viên ca KTNNLB.
2.5.1.2. Pháp lut kim toán nhà nc Cng hoà nhân dân Trung Hoa
a) a v pháp lý: a v pháp lý ca c quan KTNN đc quy đnh trong Hin
pháp, KTNN là c quan do Quc v vin thành lp, chu s ch đo ca Th tng
Quc v vin. KTNN là c quan kim toán cao nht ca Nhà n
c, thc hin nhim
v kim toán mt cách đc lp theo pháp lut.
b) Chc nng, nhim v và quyn hn
- Chc nng, nhim v kim toán: Thc hin kim toán đi vi vic thc hin
ngân sách ca Chính ph trung ng và báo cáo Th tng Chính ph kt qu hot
đng kim toán ca mình.
- Quyn hn kim toán: Yêu cu cung cp thông tin, ki
m tra, điu tra, áp dng
các bin pháp bt buc, kin ngh chn chnh sai phm, công b kt qu kim toán,

x pht vi phm, chuyn h s cho các c quan chc nng
c) i tng và phm vi kim toán: Các khon thu, chi ca các c quan thuc
Quc v vin, chính quyn đa phng các cp, các t chc tài chính và tin t ca
nhà nc, các c quan và xí nghip. Vic kim toán trong quân đi do Quân y
Trung ng quy đnh.

9
d) C ch hot đng: C ch hot đng theo ch đ th trng, c quan kim
toán các cp  đa phng thc hin quyn kim toán đc lp theo pháp lut, chu
trách nhim trc UBND cùng cp và c quan kim toán cp trên.
đ) Mô hình t chc và nhân s: KTNN đc thành lp  cp trung ng và  các
cp chính quyn t cp huyn tr
lên. Tng KTNN do Quc hi phê chun, Ch tch
nc b nhim.
e) X lý vi phm: Lut Kim toán nc CHND Trung Hoa có 1 chng riêng
quy đnh v trách nhim pháp lý quy đnh khá đy đ và c th v các bin pháp
ngn chn, x pht (hành chính, k lut, hình s) đi vi các hành vi vi phm.
2.5.1.3. Pháp lut kim toán nhà nc Hàn Quc
a) a v pháp lý: U ban Kim toán và Thanh tra Hàn Quc (vit tt là BAI) là
c quan hin đnh, trc thuc Tng thng và đc lp trong khi thc hin nhim v.
b) Chc nng, nhim v và quyn hn: BAI kim tra các quyt toán, khon thu,
chi ca Nhà nc, các quyt toán khác ca Nhà nc, hot đng ca nn hành chính
nhà nc và các công chc ca nó.
c) i tng, phm vi kim toán: Tài khon ca Nhà nc; tài khon ca chính
quyn tnh; tài khon c
a Ngân hàng Trung ng và tài khon ca các pháp nhân có
s vn quá bán ca Nhà nc; tài khon ca các đn v mà theo quy đnh ca các
lut khác phi chu s kim toán ca BAI. Ngoài các đi tng kim toán bt buc
nêu trên, BAI còn có các đi tng kim toán t nguyn.
d) C ch hot đng: BAI làm vic theo c ch đng s, hi đng các thành

viên quyt đnh theo đa s v các công vic quan trng.
đ) Mô hình t chc và nhân s: BAI đc t chc theo nguyên tc tp trung
thng nht bao gm các v chc nng, kim toán chuyên ngành cp trung ng và
kim toán khu vc. Ch tch BAI do Tng thng b nhim vi s đng ý ca Quc
hi, nhim k là 04 nm và ch có th đc tái b nhim mt nhim k.
e) X lý vi phm: Lut KTNN Hàn Quc,
có 1 điu v x pht, quy đnh c th v
mc pht tù, pht tin hoc x lý k lut đi vi nhng hành vi vi phm.
2.5.2. Nhng giá tr tham kho cho hoàn thin pháp lut v kim toán nhà
nc  Vit Nam
Mt là, dù t chc theo mô hình nào thì KTNN cng phi đc thit k là h
thng kim soát t bên ngoài đi vi các đn v đc kim toán.
Hai là, đc lp khách quan là vn đ ct t có tính nguyên tc trong hot đng
kim toán.
Ba là, đ đm bo tính đc lp ca KTNN, Tng KTNN do Quc hi bu vi
nhim k dài hn nhim k ca Quc hi; kinh phí hot đng ca KTNN do Quc
hi quyt đnh theo đ ngh ca KTNN.
Bn là, KTNN thc hin kim toán báo cáo tài chính, kim toán tuân th và
kim toán hot đng đi vi mi c quan, đn v, t chc có qun lý, s dng ngân
sách, tin và tài sn nhà nc.
Nm là, đ KTNN hot đng có hiu qu cn phi quy đnh đa v pháp lý ca
KTNN trong Hin pháp. Tùy theo điu kin c th ca mi nc, các quy đnh v
thit ch Kim toán Nhà nc có th đc quy đnh ti mt chng, mc, phn
riêng hoc xp vào mc chung các thit ch đc lp hoc nm trong cùng chng

10
vi c quan thuc nhánh quyn lc mà Kim toán Nhà nc trc thuc, song,
nguyên tc đc lp và ti cao trong kim toán ca c quan KTNN vn là ni dung
hin đnh ph bin nht.
Sáu là, cn có nhng quy đnh c th v x lý hành vi vi phm pháp lut

KTNN, nht là nhng hành vi không thc hin hoc thc hin không đy đ các kt
lun, kin ngh kim toán ca KTNN.

Chng 3
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIN VÀ THC TRNG
PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC  VIT NAM

3.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CA PHÁP LUT V
KIM TOÁN NHÀ NC  VIT NAM
3.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát trin ca Kim toán Nhà
nc  Vit Nam
KTNN đc thành lp theo Ngh đnh s 70/CP ngày 11 tháng 7 nm 1994 ca
Chính ph và t ngày 01/01/2006 hot đng theo quy đnh ca Lut KTNN. Sau gn
20 nm hot đng, KTNN đã tng bc khng đnh đc v trí, vai trò ca mình
trong c cu b máy nhà nc; khng đnh đc s cn thit, tính tt yu khách
quan đi vi hot đng ca c quan KTNN vi t cách là mt trong nhng công c
hu hiu ca Nhà nc trong vic kim tra, kim soát hot đng qun lý ngân sách,
tin và tài sn nhà nc trong nn kinh t th trng đnh hng XHCN.
3.1.2. Quá trình hình thành và phát trin ca pháp lut v kim toán nhà
nc  Vit Nam
3.1.2.1. Giai đon t khi thành lp đn khi Quc hi khoá XI thông qua Lut Kim
toán nhà nc
Trong giai đon đu, KTNN đc t chc và hot đng da trên 2 vn bn
QPPL là Ngh đnh s 70/CP ngày 11/7/1994 ca Chính ph v vic thành lp c
quan KTNN và Quyt đnh s 61/TTg ngày 24/01/1995 ca Th tng Chính ph v
vic ban hành iu l t chc và hot đng ca KTNN.
 đm bo c s pháp lý cho KTNN hot đng trong điu kin cha có Lut
KTNN, trong quá trình hoàn thi
n h thng pháp lut, Nhà nc Cng hoà XHCN
Vit Nam đã b sung mt s QPPL trong các lut điu chnh các hot đng thuc

các lnh vc khác có phát sinh các mi quan h kim toán đ đm bo tính đy đ v
mt pháp lý cho hot đng kim toán  các lnh vc đó, c th là: Lut NSNN, Lut
Doanh nghip nhà nc, Lut Ngân hàng Nhà nc Vit Nam… Tuy nhiên, cng d
dàng nh
n thy h thng các quy đnh v KTNN trong giai đon đu mi thành lp
đc quy đnh tn mn trong nhiu vn bn khác nhau, nhìn chung còn rt thiu và
cha đng b. Trc tip điu chnh v t chc và hot đng ca KTNN mi ch
dng  Ngh đnh ca Chính ph và Quyt đnh ca Th tng Chính ph nên xét v
hình thc vn bn thì giá tr pháp lý cha cao, cha bao quát đy đ các vn đ v t
chc và hot đng ca KTNN.
Ni dung pháp lut v kim toán nhà nc trong giai đon này cng còn rt hn
ch: V trí pháp lý ca KTNN là c quan thuc Chính ph, hot đng kim toán nhà

11
nc chu s ch đo ca Th tng Chính ph; KTNN mi ch đc giao thc hin
chc nng, nhim v kim toán báo cáo tài chính; đi tng kim toán là s liu k
toán và báo cáo k toán mi ch là đi tng kim toán ca loi hình kim toán báo
cáo tài chính, cha bao quát ht đi tng kim toán ca KTNN là hot đng có liên
quan đn qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà n
c.  khc phc nhng
hn ch nêu trên; đng thi, hoàn thin mt bc c s pháp lý v t chc và hot
đng ca KTNN cho phù hp vi yêu cu ci cách nn hành chính nhà nc, ngày
13/8/2003 Chính ph ban hành Ngh đnh s 93/2003/N-CP quy đnh chc nng,
nhim v, quyn hn và c cu t chc ca KTNN. Ngh đnh s 93/2003/N-CP
ca Chính ph
đã b sung mt s chc nng, nhim v, quyn hn và c cu t chc
ca KTNN, c th là: KTNN là c quan thuc Chính ph; quy đnh tng đi đy
đ và toàn din chc nng ca KTNN là kim toán báo cáo tài chính; kim toán
đánh giá tính tuân th pháp lut, tính kinh t trong qun lý, s dng NSNN và tài sn
công; b sung nhim v qun lý nhà nc v ngành, lnh vc; tip tc khng đnh

mô hình t chc tp trung, thng nht ca KTNN, quy đnh c cu t chc ca
KTNN gm 19 đn v, trong đó có 16 đn v giúp Tng KTNN thc hin chc nng,
nhim v và 3 đn v s nghip; có mt điu riêng quy đnh v Tng KTNN
Tuy nhiên, qua thc tin hot đng, Ngh đnh 93/2003/N-CP và các vn bn
QPPL v t chc và hot đng ca KTNN trong giai đon này đã bc l nhng bt
cp và hn ch:
Mt là, cha có mt vn bn QPPL nào quy đnh đy đ v t chc và hot đng
ca c quan KTNN. Trc tip điu chnh hot đng ca KTNN là các vn bn di lut.
Hai là, đa v pháp lý ca KTNN còn thp, cha tng xng vi chc nng,
nhim v đc giao.
Ba là, nhiu vn đ c th liên quan đn hot đng ca KTNN cha đc quy
đnh đy đ, đng b hoc cha đáp ng đy đ yêu cu hi nhp quc t đi vi vic
xây dng nn tài chính lành mnh, công khai và minh bch nh: Nguyên tc hot đng
kim toán; kim toán hot đng; giá tr pháp lý ca báo cáo kt qu kim toán; trách
nhim ca đn v đc kim toán và quy đnh v công khai kt qu kim toán
Bn là, nhiu vn đ liên quan đn KTNN trong Lut NSNN và các vn bn
pháp lut có liên quan ch dng  mc quy đnh chung, cha đc c th hoá dn ti
khó khn trong quá trình thc hin nh quy đnh thi hn gi báo cáo quyt toán
NSNN; kim toán quy
t toán ngân sách sau khi Quc hi, HND phê chun; trách
nhim ca KTNN đi vi báo cáo kim toán
3.1.2.2. Giai đon t khi Lut Kim toán nhà nc có hiu lc thi hành đn nay
Lut KTNN đc Quc hi khoá XI, k hp th 7 thông qua ngày 14/6/2005 và
có hiu lc thi hành t 01/01/2006. ây là mt đo lut quan trng trong h thng
pháp lut ca Nhà nc ta, là công c pháp lý đ tng cng kim tra, kim soát các
ngun lc tài chính nhà nc, đng thi là c s pháp lý cao nht hin nay quy đnh
mt cách khá đy đ, toàn din và có h thng v t chc và hot đng ca KTNN.
3.2. THC TRNG PHÁP LUT V KIM TOÁN NHÀ NC  VIT
NAM HIN NAY
3.2.1. Thc trng hình thc ca pháp lut v kim toán nhà nc

12
Lut KTNN đc Quc hi khoá XI, k hp th 7 thông qua ngày 14/6/2005 và
có hiu lc thi hành t 01/01/2006. ây là c s pháp lý cao nht hin nay v t chc
và hot đng ca KTNN. Cùng vi Lut KTNN, Lut Thc hành tit kim, chng lãng
phí, Lut Phòng, chng tham nhng, Lut Ban hành vn bn QPPL, Lut Cán b, công
chc… đc ban hành trong thi gian này cng đã quy đnh nhiu ni dung liên quan
đn chc nng, nhim v, quyn hn ca KTNN trong h thng các c quan kim tra,
kim soát ca ng và Nhà nc. Trên c s Lut KTNN, KTNN đã phi hp tích cc
vi các c quan ca Chính ph và ca Quc hi xây dng trình các c quan có thm
quyn ban hành và ban hành theo thm quyn các vn bn hng dn thc hin Lut
KTNN. Cho đn nay 10 Ngh quyt ca UBTV Quc hi, 03 Ngh đnh ca Chính ph
,
01 Quyt đnh ca Th tng Chính ph, 01 Quyt đnh ca B trng B Công an, 04
Thông t và Thông t liên tch đã đc ban hành hng dn chi tit Lut KTNN.
Trong phm vi thm quyn, Tng KTNN đã ban hành 36 vn bn QPPL di hình
thc quyt đnh đ quy đnh chi tit hng dn Lut KTNN. Ngày 19/4/2010 U ban
Thng v Quc hi thông qua Ngh quyt s 927/2010/NQ-UBTVQH12 v vic ban
hành Chin lc phát trin KTNN đn nm 2020, to c s pháp lý cho vic đy mnh
phát trin KTNN đáp ng yêu cu ca công cuc đi mi đt nc, xây dng Nhà
nc pháp quyn XHCN  nc ta hin nay.
Tuy vy, ngay trong s hình thành ngun pháp lut v kim toán nhà nc nêu
trên đã th hin và ny sinh nhiu vn đ bt cp, hn ch đòi hi ph
i đc nghiên
cu đ tip tc hoàn thin. Nhng bt cp và hn ch đó th hin trên các mt ch
yu sau:
Mt là, đa vi pháp lý ca KTNN cha đc quy đnh trong Hin pháp nh 
hu ht các nc trên th gii.
Hai là, cha có s phù hp và đng b v mt s quy đnh gia Lut KTNN
vi các lut có liên quan, nh: Lut t chc Quc hi, Lut t chc Chính ph, Lut

NSNN
Ba là, các vn bn di lut hng dn thi hành Lut KTNN cha đy đ và
đng b, cha có nhng quy đnh c th v ch tài đi vi các hành vi vi phm pháp
lut KTNN.
Bn là, H thng chun mc, các quy trình, phng pháp kim toán đã đc
KTNN chú trng và ngày càng hoàn thin, có bc phát trin nhanh so vi các c quan
KTNN khác trên th gii và khu vc; tuy nhiên, vn cha đáp ng đc yêu cu nhim
v ca hot đng kim toán nhà nc.
3.2.2. Thc trng ni dung ca pháp lut v kim toán nhà nc
Vi vic ban hành Lut Kim toán nhà nc, h thng pháp lut hin hành v
KTNN  nc ta v ni dung đã có nhng mt tích cc nh đã quy đnh nguyên tc
hot đng kim toán đc lp và ch tuân theo pháp lut, trung thc, khách quan; đã
nâng cao đa v pháp lý ca KTNN; quy đnh khá đy đ và khá toàn din v chc
nng, nhim v, quyn hn, t chc và hot đng ca KTNN; ln đu tiên, các vn
đ v giá tr pháp lý ca báo cáo kim toán (iu 9), trách nhim gi và cung cp
báo cáo kim toán (iu 15), vn đ công khai kt qu kim toán, kt qu thc hin
các kt lun, kin ngh kim toán (iu 58, iu 59) và giám sát hot đng kim

13
toán (iu 72) đc quy đnh trong Lut Kim toán nhà nc là c s pháp lý rt
quan trng cho t chc và hot đng kim toán nhà nc, nâng cao hiu lc, hiu
qun hot đng ca KTNN. Tuy nhiên, qua thc tin áp dng Lut Kim toán nhà
nc và các vn bn có liên quan đã bc l mt s hn ch, bt cp. Có th đa ra
nhng đánh thc trng ni dung pháp lu
t v kim toán nhà nc thông qua các ni
dung ch yu sau đây:
3.2.2.1. V đa v pháp lý, chc nng, nhim v, quyn hn và t chc ca Kim
toán Nhà nc
a) V đa v pháp lý ca KTNN
Vi quy đnh ti iu 13 ca Lut Kim toán nhà nc, đa v pháp lý ca

KTNN đã đc nâng cao mt bc, c bn khc phc tình trng đa v pháp ca
KTNN còn thp, cha tng xng vi chc nng, nhim v đc giao. Tuy nhiên,
quy đnh v đa v pháp lý ca KTNN cha đúng vi bn cht ca KTNN là c quan
kim tra tài chính nhà nc cao nht.
b) Chc nng, nhim v, quyn hn ca KTNN
Theo quy đnh ti iu 14 Lut Kim toán nhà nc: KTNN có chc nng kim
toán báo cáo tài chính, kim toán tuân th, kim toán ho
t đng đi vi c quan, t
chc qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
 thc hin chc nng trên, KTNN có các nhim v, quyn hn quy đnh ti
iu 15, iu 16 ca Lut Kim toán nhà nc, trong đó có nhiu nhim v mi
rt quan trng. Tuy nhiên, qua thc tin hot đng đã bc l nhng tn ti, v
ng
mc: Nhim v ca KTNN cha bao quát ht đi vi vic kim tra, kim soát mi
ngun lc tài chính nhà nc và tài sn công; cha thc hin kim toán vic qun
lý và s dng vn và tài sn nhà nc ti các doanh nghip mà Nhà nc không
gi c phn chi phi; cha thc hin kim toán ngha v thu np NSNN ca các
t chc kinh t thuc mi thành ph
n kinh t; cha quy đnh nhim v phòng
nga, phát hin tham nhng…
c) Mô hình và c cu t chc ca KTNN
Qua thc tin hot đng trong nhng nm qua ca KTNN khng đnh mô hình
t chc, c cu ca KTNN nh hin nay là thích hp và hiu qu phù hp vi quy
đnh v qun lý, điu hành NSNN theo quy đnh ca Lut NSNN và phù hp thông
l quc t. Tuy nhiên, c c
u t chc ca KTNN vn đang trong quá trình hoàn
thin, cha hoàn chnh.
3.2.2.2. i tng và phm vi kim toán
iu 5 Lut Kim toán nhà nc quy đnh: “i tng kim toán ca Kim
toán Nhà nc là hot đng có liên quan đn qun lý, s dng ngân sách, tin và tài

sn nhà nc”. Quy đnh nh vy đã phân bit rõ đi tng kim toán ca KTNN
vi các đn v đc kim toán là các c quan, t chc, đn v có qun lý, s dng
ngân sách, tin và tài sn nhà nc. Tuy nhiên, tn ti ch yu ca pháp lut kim
toán nhà nc hin hành là vic xác đnh phm vi và đi tng kim toán cha đy
đ, cha bao quát ht các ngun lc tài chính nhà nc và tài sn công.
3.2.2.3. V Tng Kim toán Nhà nc, Phó Tng Kim toán Nhà nc

14
Cùng vi quy đnh v đa v pháp lý ca c quan KTNN, ln đu tiên đa v
pháp lý ca Tng KTNN đã đc Lut Kim toán nhà nc quy đnh rõ ràng, đy
đ. Tuy nhiên, đ tng thêm tính đc lp cho Tng KTNN phù hp vi thông l
quc t, đáp ng yêu cu ci cách hành chính, cn có các quy đnh đ bo đm tính
đc lp ca Tng KTNN, phân cp mnh và tng cng trách nhim c
a Tng
KTNN trong vn đ thit lp h thng t chc b máy và nhân s phù hp đc thù
hot đng ca KTNN.
- V Phó Tng KTNN (iu 20)
Lut Kim toán nhà nc quy đnh: Phó Tng KTNN do Tng KTNN đ ngh
UBTV Quc hi b nhim, min nhim, cách chc; nhim k ca Phó Tng KTNN
là by nm (iu 20). Qua thc tin áp dng đã cho thy c ch b nhim Phó Tng
KTNN theo quy đnh hin hành là cha tht rõ ràng, th tc rm rà, không phù hp
vi thông l chung và yêu cu ci cách hành chính  nc ta hin nay.
3.2.2.4. Quy đnh v Kim toán viên nhà nc
Lut Kim toán nhà nc đã dành mt chng riêng (Chng III) và mt s
điu khon  các chng khác có liên quan quy đnh v KTV nhà nc, nh quy
đnh v chc danh KTV nhà nc (u 27), tiêu chun chung và trách nhim ca
KTV nhà nc (iu 29, iu 30); quy đnh nhng trng hp KTV nhà nc
không đc thc hin kim toán (iu 31); quy đnh nhim v, quyn hn ca KTV
nhà nc trong thc hin kim toán (iu 48); quy đnh các hành vi b nghiêm cm
đi vi KTV nhà nc (khon 1 iu 12). Tuy nhiên, quy đnh ngch KTV d b

đn nay không phù hp vi quy đnh v phân loi công chc ca Lut Cán b, công
chc và thc tin hot đng ca KTNN.
3.2.2.5. Quy đnh v hot đng kim toán nhà nc
Lut Kim toán nhà nc đã dành mt chng riêng (Chng IV) gm 7 mc
vi 30 điu quy đnh v hot đng kim toán ca KTNN. im mi ca Lut Kim
toán nhà nc là quy đnh tng đi c th v th tc, trình t tin hành hot đng
kim toán, to c s pháp lý thng nht cho vic thc hin nhim v kim toán ca
KTNN. Tuy nhiên, qua thc tin áp dng, các quy đnh ca Lut Kim toán nhà
nc v hot đng kim toán đã bc l mt s hn ch, tn ti là: Thành phn oàn
kim toán (iu 44) còn thiu KTV; cha quy
đnh đy đ v trách nhim ca Kim
toán trng trong ch đo hot đng kim toán; cha có các quy đnh v kim soát cht
lng hot đng kim toán ca KTNN.
3.2.2.6. Quy đnh v đn v đc kim toán
Lut Kim toán nhà nc đã có mt chng riêng quy đnh v đn v đc
kim toán, quyn và ngha v ca đn v đc kim toán (Chng V). Do vy, t
khi Lut Kim toán nhà nc có hiu lc thi hành, các đn v đc kim toán đã
nâng cao ý thc, trách nhim trong vic chp hành pháp lut, đã thc hin tt hn
ngha v cung cp các thông tin, tài liu phc v cho vic kim toán và thc hin
đy đ, kp thi hn các kt lun, kin ngh ca KTNN. Tuy nhiên, qua thc tin
hot đng ki
m toán, mt s quy đnh v đn v đc kim toán đã bc l nhng bt
cp, tn ti, c th là: Các đn v đc kim toán cha bao quát ht phm vi đi
tng kim toán ca KTNN là hot đng có liên quan qun lý và s dng ngân sách,

15
tin và tài sn nhà nc; cha quy đnh rõ thi hn đn v đc kim toán thc hin
quyn kin ngh; quy đnh: "Ngi đng đu đn v đc kim toán phi ký biên
bn kim toán”, không bo đm s chun xác v mt pháp lý và làm nh hng đn
tính đc lp, khách quan ca hot đng kim toán nhà nc.

3.2.2.7. Quy đnh v bo đm hot đng ca Kim toán Nhà nc
Lut KTNN là mt trong s ít các lut trong h thng pháp lut ca Nhà nc ta
có chng riêng quy đnh v bo đm hot đng ca KTNN (Chng VI). Tuy h
thng tr s c quan KTNN đã đc Nhà nc quan tâm xây dng đáp ng đc
mt phn nhim v, song nhìn chung c s vt cht, trang thit b, phng tin hi
n
nay ca KTNN còn rt thiu thn. Mt khác, c ch, chính sách và ch đ đãi ng
cho KTV (bi dng và dng liêm ) tuy đã đc ci thin mt bc, song Nhà
nc cha có ch đ chính sách đãi ng theo tính cht hot đng đc thù (nh ph
cp lu đng và mt s loi ph cp khác) ca ngành.
3.2.2.8. Cha có các quy đnh v ch tài đi vi các hành vi vi phm pháp
lut kim toán nhà nc ca đn v đc kim toán và ca t chc, cá nhân có
liên quan
Lut Kim toán nhà nc và các vn bn hng dn thi hành hu nh cha có
các quy đnh v ch tài, tr mt s quy đnh rt chung nh:“chu trách nhim trc
pháp lut”; “đ ngh các c quan có thm quyn x lý theo quy đnh ca pháp
lut”
vì vy, hiu lc ca hot đng kim toán và tính nghiêm minh ca pháp lut
cha đt đc nh mong mun, nh hng đn cht lng và hiu lc ca hot
đng kim toán nhà nc.
3.2.2.9. Cha có s phù hp và đng b v mt s quy đnh gia Lut Kim
toán nhà nc vi các lut có liên quan
Do đa v pháp lý ca KTNN cha đ
c quy đnh trong Hin pháp, nên hin
nay vn còn trình trng cha có s phù hp và đng b trong mt s quy đnh gia
Lut Kim toán nhà nc vi các lut có liên quan, nht là các lut điu chnh v t
chc b máy nhà nc và NSNN.
3.2.3. Thc trng v t chc thc hin
Vi khuôn kh pháp lý dn hoàn thin, nng lc đc tng cng, hot đng
kim toán nhà nc ngày càng m rng v quy mô, đa dng v loi hình và phng thc

kim toán, nâng cao cht lng kim toán và công khai kt qu kim toán theo quy đnh
ca Lut KTNN. Qua hn 7 nm thc hin Lut KTNN, hot đng kim toán ca
KTNN đã đt đc nhng bc tin nh sau:
- V quy mô kim toán
T khi Lut KTNN có hiu lc thi hành, mi nm KTNN thc hin kim toán trên
100 cuc kim toán (B, ngành, c quan Trung ng, tnh, thành ph, tp đoàn, tng
công ty… ), bình quân tng gp 2 ln so vi giai đon trc khi có Lut KTNN.
- V loi hình và phng thc kim toán
T khi có Lut KTNN, KTNN đã thc hin đy đ c 3 loi hình kim toán:
Kim toán báo cáo tài chính, kim toán tuân th và kim toán hot đng, chú trng
đánh giá tình hình thc hin Lut Phòng, chng tham nhng, Lut Thc hành tit
kim, chng lãng phí. Bên cnh phng thc hu kim, KTNN đã thc hin thm

16
đnh và trình bày ý kin v d toán NSNN hàng nm, d án trng đim quc gia
trình Quc hi xem xét, quyt đnh.
- V cht lng kim toán
Cht lng kim toán ngày càng cao, đáp ng ngày càng tt hn yêu cu ca
thc tin. Nhng kin ngh ca KTNN ngày càng có cht lng hn, đc Chính
ph, Quc hi, các B, ngành, đa phng s dng ngày càng nhiu trong xem
xét, phê chun d
 toán và quyt toán ngân sách, giám sát ngân sách và thc hin
chính sách pháp lut; trong qun lý và xây dng chính sách tài chính, ngân sách;
các đn v đc kim toán khc phc nhng yu kém, bt cp, hoàn thin h
thng kim soát ni b.
- V kt qu kim toán
Qua hot đng kim toán, KTNN đã phát hin nhiu vi phm chính sách, ch đ
qun lý kinh t, tài chính và kin ngh x lý tài chính vi tng s tin 90.093 t
đng. Tính riêng 5 nm sau khi Lut KTNN có hiu lc thi hành, đã kin ngh x lý
tài chính 70.597 t đng, bng 78,36% tng s kin ngh x lý tài chính trong c 16

nm thành lp và hot đng đng, trong đó: Tng thu v thu và các khon thu khác
17.078 t đng, gim chi NSNN 10.806 t đng, các khon phi np, hoàn tr và
qun lý qua NSNN 29.133 t đng, phát hin tng thêm so vi báo cáo ca c quan
qun lý thu 7.871 t đng, kin ngh x lý tài chính khác 9.344 t đng. Tng hp
kt qu kim toán 15 nm hot đng ca KTNN (1994 - 2008) cho thy: Bình quân
01 đng NSNN cp cho KTNN đã góp phn tit kim cho NSNN 58 đng, gm thu v
cho NSNN 36 đng và gim chi cho NSNN 22 đng.
- V công khai kt qu kim toán
Hàng nm, KTNN công b công khai kt qu kim toán nm và kt qu kim
toán mt s cuc kim toán thông qua hình thc hp báo và đng ti trên Trang
thông tin đin t và Tp chí Kim toán theo quy đnh. Vic công khai kt qu kim
toán đm bo đúng pháp lut, có tính đnh hng, đc d lun đng tình và đánh
giá cao. Tuy nhiên, bên cnh nhng kt qu đã đt đc, vic t chc thc hin pháp
lut v kim toán nhà nc cng còn mt s hn ch, tn ti sau đây:
Th nht, quy mô kim toán ca KTNN còn rt hn ch so vi yêu cu kim
tra, kim soát các đi tng s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc theo chc
nng, nhim v đc giao, nht là lnh vc kim toán NSNN.
Th hai, cht lng và tin đ kim toán còn khong cách so vi yêu cu ca
Lut KTNN, cha gii đáp thích đáng các vn đ bc xúc v nhng hin tng tiêu
c
c cng nh hiu qu qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
Th ba, hiu lc kim toán cha cao, vic thc hin các kt lun, kin ngh kim
toán, nht là vic x lý trách nhim các t chc, cá nhân đi vi các sai phm cha đy đ,
nghiêm minh và kp thi. Cht lng công tác qun lý tài chính, ngân sách, tin và tài sn
nhà nc cha đc cng c và hoàn thin mt cách tng xng  các đn v sau khi
đc kim toán.
Th t, c s vt cht, trang thit b, phng tin hot đng còn rt thiu thn.

17
Th nm, vic gii quyt mi quan h gia m rng quy mụ, nõng cao cht

lng kim toỏn v yờu cu gi gỡn o c, phm cht cỏn b, KTV luụn l mt
thỏch thc ln.
3.2.4. Nguyờn nhõn ca nhng hn ch, tn ti
3.2.4.1. Nhng nguyờn nhõn khỏch quan
- Hot ng kim toỏn núi chung, hot ng kim toỏn nh nc núi riờng l
lnh vc hot ng mi Vit Nam.
- Vic xỏc l
p a v phỏp lý ca KTNN nc ta b rng buc bi mụi trng
phỏp lut hin cú ca Vit Nam, c bit l Hin phỏp v cỏc o lut v t chc b
mỏy nh nc vi cỏc thit ch vn cú m cỏc o lut v cỏc thit ch ny iu
chnh khụng th nhanh chúng c thay i phự hp vi iu kin cú s ra i v
hot ng ca KTNN.
3.2.4.2. Nhng nguyờn nhõn ch quan
- KTNN l lnh vc hot ng cũn rt mi m, t chc v hot ng ca KTNN
cha cú tin l trong t chc v hot ng ca b mỏy nh nc ta; c quan KTNN
mi c thnh lp, nờn kinh nghim v xõy dng phỏp lut, t chc v trin khai
hot ng kim toỏn cũn hn ch.
- Nhn thc ca cỏc cp, cỏc ngnh v ca cỏc nh lm lut v l
nh vc KTNN
cũn nhiu hn ch.
- KTNN c thnh lp sau khi Quc hi thụng qua Hin phỏp nm 1992 nờn
cha th quy nh a v phỏp lý ca KTNN trong Hin phỏp.

Chng 4
QUAN IM V GII PHP HON THIN PHP LUT V KIM
TON NH NC VIT NAM HIN NAY

4.1. QUAN IM HON THIN PHP LUT V KIM TON NH NC
VIT NAM HIN NAY
4.1.1. Hon thin phỏp lut v kim toỏn nh nc phi quỏn trit v th ch hoỏ

cỏc quan im ca ng v phỏt trin Kim toỏn Nh nc.
4.1.2. Hoàn thiện pháp luật v kiểm toán nhà nớc phi nhm xỏc nh hp lý
mụ hỡnh t chc ca c quan KTNN nc ta.
4.1.3. Hon thin phỏp lut v kim toỏn nh nc phi nhm bo m tớnh c
lp ca c quan KTNN.
4.1.4. Hon thin phỏp lut v kim toỏn nh nc phi nhm xõy dng KTNN
thc s tr thnh cụng c kim tra ti chớnh nh nc cú hiu lc, hiu qu.
4.1.5. Hon thin phỏp lut v kim toỏn nh nc phi nhm ỏp ng yờu cu
ch ng hi nhp quc t, phự hp vi cỏc nguyờn tc, thụng l quc t v iu kin
thc t ca Vit Nam.
4.2. CC GII PHP HON THIN PHP LUT V KIM TON NH
NC VIT NAM HIN NAY
4.2.1. Nhúm gii phỏp hon thin phỏp lut v ni dung
4.2.1.1. a v phỏp lý ca Kim toỏn Nh nc
Phỏp lut v kim toỏn nh nc trc ht xỏc nh a v phỏp lý ca c quan
KTNN trong h thng t chc b mỏy nh nc. Vn xỏc nh a v phỏp lý v

18
tính đc lp ca c quan KTNN đc khng đnh ti iu 5, Tuyên b Lima: "S
thit lp c quan kim toán ti cao và tính đc lp ca nó phi đc đm bo trong
Hin pháp và các đo lut khác". Có th xem đây là mt nguyên tc quan trng
trong vic thit lp c quan KTNN  tt c các quc gia trên th gii.
4.2.1.2. Chc nng, nhim v, quyn hn ca Kim toán Nhà nc
a) Chc nng ca KTNN
Pháp lut v kim toán nhà nc phi quy đnh rõ chc nng ca KTNN trên c
hai phng din kim toán và t vn.
V chc nng kim toán, KTNN phi thc hin đng thi c ba loi hình kim
toán: Kim toán báo cáo tài chính, kim toán tuân th và kim toán hot đng.
V chc nng t vn, KTNN có trách nhim báo cáo k
t qu kim toán nm vi

Quc hi, U ban thng v Quc hi và gi báo cáo kim toán cho Chính ph và
các c quan, t chc có liên quan, thông qua đó t vn cho các c quan này v
nhng gii pháp nâng cao công tác qun lý, điu hành ngân sách, qun lý và s dng
tài sn, tin vn, kinh phí; v b sung, sa đi các c ch chính sách, ch đ tài
chính ngân sách, k toán, quyt toán cho phù hp.
b) Nhim v, quyn h
n ca KTNN
- C quan Kim toán ti cao phi đc phép tip cn vi tt c các tài liu có
liên quan đn công tác tài chính và có quyn yêu cu các đn v đc kim toán
cung cp thông tin, tài liu và báo cáo quyt toán cng nh các tài liu có liên quan
khác đn công vic kim toán trong thi hn nht đnh.
- C quan Kim toán ti cao có th đa ra nhng quyt đnh trong tng trng
hp rng vic kim toán ti
n hành ti tr s đn v đc kim toán hoc ti tr s
ca c quan Kim toán ti cao theo yêu cu ca mình.
- Trong mt thi gian do lut pháp quy đnh, các đn v đc kim toán phi có
ý kin v các nhn xét, kt lun ca c quan Kim toán ti cao và phi công b, đa
ra nhng bin pháp khc phc, sa cha nhng sai sót trên c s nhng kt lun đó.
- i vi nhng c quan Kim toán ti cao không đc đa ra nhng kt lun
bng nhng hình thc có hiu lc pháp lý bt buc phi thi hành, thì c quan Kim
toán ti cao cn phi có quyn kin ngh các c quan có thm quyn đ đa ra
nhng bin pháp cn thit và có hiu lc bt buc.
- C quan Kim toán ti cao có th gi ti Quc hi, Chính ph báo cáo nhng
vn đ thm đnh quan trng thông qua kinh nghim hot đng ca mình, k c
nhng nhn xét v các đo lut, quy ch thuc các vn đ tài chính chung d kin
ban hành. Vic chp thun hay bác b là tùy vào các c quan quyn lc Nhà nc,
tuy nhiên nhim v này không đc dn ti s nh hng, ti kt lun kim toán và
hot
đng ca c quan Kim toán ti cao.
- Các quy ch v trình t quyt toán ch đc phép ban hành vi s thng nht

ca c quan Kim toán ti cao.
4.2.1.3. i tng và phm vi kim toán ca Kim toán Nhà nc
T đnh hng ca Tuyên b Lima, có th tóm tt phm vi và đi tng ca
KTNN trên nhng nét chính nh sau:
- KTNN kim toán các c quan Nhà nc, k c các c s nhà nc đ
óng ti
nc ngoài, các đn v s nghip ca Nhà nc, các t chc kinh t nhà nc, các

19
chng trình d án quc gia, các t chc chính tr, chính tr - xã hi, xã hi ngh
nghip có s dng ngun kinh phí ca NSNN.
- KTNN kim toán các khon đóng góp ca xã hi cho các công qu, trc ht là
kim tra tính hp pháp và hp l ca các khon thu, khon chi, kim tra vic s dng công
qu theo mc đích ca tng qu đã đc pháp lut quy đnh.
- KTNN kim tra các hp đng, các gói thu xây dng ca các c quan nhà
nc vi bên ngoài. C th là các khon chi phí mà Nhà nc s dng cho các
hp đng dch v và các công trình xây dng ký vi các cá nhân và t chc bên
ngoài đ cung cp các dch v hoc hoàn thành các chng trình d án v kinh t,
vn hoá, xã hi.
- KTNN kim tra vic tip nhn, s dng, thanh quyt toán các khon vin tr,
vay n ca Chính ph  trong nc và nc ngoài.
- KTNN kim tra các hot đng kinh t tài chính mà Nhà nc tham gia trong
các hip c quc t song phng và đa phng.
4.2.1.4. Mô hình t chc và nhân s ca Kim toán Nhà nc
a) V mô hình t chc ca KTNN
 190 quc gia là thành viên ca T chc Quc t các c quan Kim toán ti
cao mô hình t chc KTNN rt đa dng có th là mt cp (đn tuyn) tp trung
thng nht bao gm KTNN  trung 
ng và KTNN khu vc trc thuc KTNN trung
ng, không lp KTNN  đa phng hoc có th là t chc đa cp,  mi cp chính

quyn đu lp c quan KTNN ca cp mình, c quan kim toán các cp hoàn toàn
đc lp vi nhau. KTNN Vit Nam đc t chc theo hình thc đn tuyn. ây là
mô hình t chc KTNN phù hp điu kin c th ca Vit Nam.  bo đm nguyên
tc đc lp và ch tuân theo pháp lut trong hot đng kim toán, phng hng
hoàn thin pháp lut KTNN cn tip tc phát trin h thng t chc b máy ca
KTNN  nc ta theo mô hình qun lý tp trung thng nht, gm: Các đn v tham
mu, các KTNN chuyên ngành, các KTNN khu vc và các đn v s nghip.
b) V nhân s ca KTNN
Theo khuyn cáo ca INTOSAI: S đc lp ca c quan Kim toán ti cao
không th tách ri khi s đc lp ca nhân viên ca nó. S đc lp ca nhân viên
phi đc đm bo bi Hin pháp. C th, quy trình min nhim cng phi đc
quy đnh trong Hin pháp và không đc nh hng đn tính đc lp ca nhân viên.
Phng thc b nhim và bãi nhim nhân viên tu thuc vào c cu hin pháp ca
mi quc gia. Hin pháp ca hu ht các nc trên th gii đu quy đnh thm
quyn bu, min nhim, bãi nhim Tng KTNN thuc v c quan lp pháp; nhim
k ca Tng KTNN thng dài hn nhim k ca Quc hi.
4.2.1.5. C ch hot đng ca Kim toán Nhà nc
Các lut kim toán ca các nc trên th gii quy đnh v c ch hot đng ca
c quan KTNN khác nhau, song v c bn theo hai hình thc là hình thc đn tuyn
và hình thc đng s. KTNN Vit Nam đc t chc theo hình thc đn tuyn.
ng đu KTNN là Tng KTNN, do Quc hi bu. Ngoài ra, Lut KTNN cng
cha đng nhng nhân t nht đnh ca mt c quan KTNN có quy ch đng s
thông qua quy đnh v Hi đng KTNN.

20
4.2.1.6. V x lý vi phm pháp lut kim toán nhà nc
 có c s pháp lý x lý nghiêm minh mi hành vi vi phm, trc ht phi
xác đnh rõ trách nhim pháp lý ca KTNN, ca các ch th tham gia vào quan h
pháp lut v kim toán nhà nc. Nguyên tc x lý hành vi vi phm pháp lut là:
Tu theo tính cht, mc đ vi phm mà b x lý k lut, x pht vi phm hành

chính hoc b truy cu trách nhim hình s; nu gây thit hi phi bi thng
theo quy đnh ca pháp lut.
4.2.2. Nhóm gii pháp hoàn thin hình thc pháp lut
4.2.2.1. B sung quy đnh v Kim toán Nhà nc trong Hin pháp
a) Yêu cu khách quan quy đnh v KTNN trong Hin pháp
Vic b sung vào Hin pháp nhng quy đnh v KTNN xut phát t các yêu cu
khách quan sau đây:
- Yêu cu t vai trò, chc nng: KTNN có vai trò quan trng trong qun tr
quc gia thông qua các hot đng kim toán ngun lc, ki
m toán tài sn quc gia
nhm bo đm hiu lc, hiu qu và tính minh bch trong hot đng ca các c
quan, t chc s dng ngân sách, tin và tài sn nhà nc.
- Yêu cu t tính cht đc lp ca KTNN: T quy đnh KTNN “do Quc hi
thành lp, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut” cho thy: V trí pháp lý ca
mt c quan đc lp nh vy không th quy đnh mt ni nào khác ngoài Hin pháp.
b)  xut ni dung b sung vào Hin pháp quy đnh v KTNN
V KTNN:
“1. KTNN là c quan kim tra tài chính nhà nc cao nht do Quc hi thành
lp, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut, thc hin kim toán vic qun lý,
s dng tài chính nhà nc, tài sn công.
2. T chc, nhim v và quyn hn c th ca KTNN do lut đnh”.
V Tng KTNN:
“1. Tng KTNN là ngi đng đu KTNN, do Quc hi bu, min nhim và bãi
nhim. Nhim k ca Tng KTNN là by nm, có th đc bu li nhng không quá
hai nhim k.
2. Tng KTNN chu trách nhim và báo cáo kt qu kim toán, báo cáo công
tác trc Quc hi; trong thi gian Quc hi không hp chu trách nhim và báo
cáo trc U ban thng v Quc hi”.
4.2.2.2. S
a đi, b sung Lut Kim toán nhà nc

Vic sa đi, b sung Lut Kim toán nhà nc phi quán trit các quan đim
ch đo:
Mt là, th ch hóa đy đ và toàn din các quan đim, ch trng, đng li
ca ng v phát trin KTNN.
Hai là, bo đm tính đc lp cao đi vi hot đng kim toán nhà nc; hoàn
thin
đa v pháp lý ca KTNN bo đm tng xng v trí, vai trò ca KTNN vi t
cách là c quan kim tra tài chính công cao nht ca Nhà nc do Quc hi thành
lp, hot đng đc lp và ch tuân theo pháp lut.
Ba là, k tha và phát huy nhng mt tích cc ca Lut Kim toán nhà nc
hin hành; b sung nhng ni dung cha đc điu chnh hay quy đnh cha rõ hoc

21
thiu thng nht, bãi b nhng quy đnh không còn phù hp vi thc t hot đng
ca KTNN; bo đm s phù hp và đng b gia Lut Kim toán nhà nc vi Lut
t chc Quc hi, Lut t chc Chính ph, Lut NSNN và các lut khác có liên quan
trong h thng pháp lut ca Nhà nc ta.
Bn là, m rng phm vi, đi tng kim toán c
a KTNN bo đm bao quát ht
nhim v ca KTNN đi vi vic kim tra, kim soát mi ngun lc tài chính nhà
nc và tài sn công.
Nm là, tip thu có chn lc nhng kinh nghim quc t v t chc và hot
đng ca KTNN bo đm phù hp vi thc tin ca Vit Nam.
Quán trit các quan đim ch đo nêu trên, vic sa đi, b sung Lut Kim
toán nhà nc đc thc hin theo các ni dung đnh hng nh sau:
Th nht: a v pháp lý ca KTNN
Trên c s Hin pháp đc Quc hi thông qua, sa đi li iu 13 ca Lut
KTNN v đa v pháp lý ca KTNN cho phù hp.
Th hai: Nhim v, quyn hn ca KTNN
- B sung các nhim v: Kim toán thu; kim toán n công; phòng, chng

tham nh
ng; kim toán d toán NSNN, d án, công trình quan trng quc gia phc
v cho vic xem xét quyt đnh ca Quc hi.
- B sung thm quyn ca KTNN trong vic x lý các hành vi vi phm pháp
lut v kim toán nhà nc ca t chc, cá nhân có liên quan.
Th ba: i tng và phm vi kim toán
M rng phm vi đi tng kim toán ca KTNN, bo đm bao quát ht các
ngun lc tài chính nhà nc và tài sn công, bao gm: NSNN, ti
n và tài sn nhà
nc, đt đai, tài nguyên khoáng sn và nhng đi tng khác thuc quyn s hu
hoc qun lý ca Nhà nc theo quy đnh ca pháp lut.
Th t: V Tng KTNN, Phó Tng KTNN
Cn phân cp mnh hn và tng cng trách nhim cho Tng KTNN trong mt
s vn đ v t chc và hot đng ca KTNN. Cn xem xét sa đi quy đnh v
vic
b nhim Phó Tng KTNN theo hng: Phó Tng KTNN do Tng KTNN đ ngh
Ch tch nc b nhim, min nhim, cách chc. Nhim k ca Phó Tng KTNN là
5 nm cho phù hp vi quy đnh ca Lut Cán b, công chc.
Th nm: V Kim toán viên nhà nc
Xem xét b ngch KTV d b đ bo đm s phù hp và tng thích vi Lut
Cán b, công chc và khc phc nhng hn ch trong tuyn dng và s dng đi
ng KTV ca KTNN.
Th sáu: V hot đng kim toán nhà nc
- B sung theo hng lut hóa nhim v, quyn hn ca ngi đng đu KTNN
chuyên ngành, KTNN khu vc trong tt c các bc ca quy trình kim toán; nâng
cao trách nhim ca Kim toán trng trong ch đo kho sát, thu thp thông tin lp
k ho
ch kim toán ca cuc kim toán, la chn, b trí nhân s oàn kim toán
trình Tng KTNN ban hành quyt đnh kim toán bo đm phù hp v thi gian và
nhân s vi ni dung và phm vi kim toán.

22
- Xác đnh mt cách hp lý đi tng, quy mô, phm vi ca mt cuc kim
toán ca KTNN; nghiên cu quy đnh rõ các tiêu chí v thi gian, nhân s và kinh
phí cho mt cuc kim toán nhm bo đm tính hiu qu ca hot đng kim toán
nhà nc.
- B sung quy đnh v ni dung, hình thc kim soát cht lng kim toán và
trách nhim kim soát cht lng kim toán ca các ch th có liên quan trong hot
đ
ng kim toán ca KTNN.
-  cao trách nhim ca đn v đc kim toán, các t chc, cá nhân có liên
quan trong vic thc hin đy đ, kp thi các kin ngh kim toán ca KTNN, nhm
bo đm tính hiu lc ca hot đng kim toán nhà nc.
Th by: V đn v đc kim toán
- B sung thêm đn v đc kim toán là các đn v s nghi
p có thu t đm
bo toàn b kinh phí hot đng vào khon 7 iu 63 ca Lut KTNN.
-  ngh thay th quy đnh ti khon 11, iu 63 ca Lut KTNN v “Doanh
nghip nhà nc” bng “Các doanh nghip có qun lý và s dng vn và tài sn nhà
nc”. Quy đnh này nhm bo đm s phù hp vi Lut Doanh nghip nm 2005;
đng thi, bo
đm bao quát nhim v ca KTNN đi vi vic kim soát mi ngun
lc tài chính nhà nc và tài sn công.
4.2.2.3. Sa đi, b sung các lut có liên quan
Nghiên cu sa đi Lut KTNN và các lut có liên quan đ phân đnh rõ v trí,
chc nng ca KTNN vi các c quan thanh tra, kim tra giám sát khác ca Nhà
nc; đng thi, bo đm s đng b và phù hp gia Lut KTNN vi Lut t chc
Qu
c hi, Lut t chc Chính ph, Lut NSNN, Lut Cán b, công chc.
4.2.2.4. Hoàn thin các vn bn hng dn thi hành Lut Kim toán nhà nc

Tip tc xây dng và hoàn thin các vn bn QPPL hng dn thi hành, Lut
KTNN, bao gm: Ngh quyt ca U ban Thng v Quc hi quy đnh v trí làm
vic, c cu chc danh công chc ca KTNN; Ngh quyt ca UBTV Quc hi quy
đnh v tiêu chun Tng KTNN; Ngh đnh v t chc và hot đng ca Kim toán
ni b ti các c quan, t chc, đn v có qun lý, s dng ngân sách, tin và tài sn
nhà nc; Quy đnh v gii quyt kin ngh ca đn v đc kim toán
4.2.2.5. Hoàn thin h thng chun mc, quy trình kim toán
KTNN cn sm hoàn thin h thng chun mc, quy trình kim toán nhm
ngày càng nâng cao cht lng hot đng kim toán ca KTNN; đn nm 2015, có
đy đ h thng chun mc, các quy trình v kim toán tài chính, kim toán tuân
th, kim toán hot đng; tng bc c th hoá quy trình kim toán theo chuyên
ngành hp phù hp vi các loi hình kim toán theo quy đnh ca Lut KTNN.
4.2.2.6. Ban hành Ngh đnh ca Chính ph v x pht vi phm hành chính
trong lnh v
c kim toán nhà nc
Ngh đnh ca Chính ph v x pht hành chính trong lnh vc KTNN cn tp
trung vào 03 nhóm hành vi vi phm sau đây:

23
Th nht, hành vi vi phm ca đn v đc kim toán và t chc, cá nhân có
liên quan vi phm các điu cm, vi phm các ngha v pháp lý theo quy đnh ca
Lut KTNN trong quá trình thc hin kim toán.
Th hai, hành vi vi phm ca đn v đc kim toán và t chc, cá nhân có liên
quan trong vic thc hin kt lun, kin ngh ca KTNN.
Th ba, hành vi vi phm ca đn v đc kim toán và t chc, cá nhân có liên
quan trong công khai kt qu kim toán.
4.2.3. Nhóm gii pháp t chc thc hin
4.2.3.1. Nâng cao nng lc đi ng công chc làm công tác xây dng pháp
lut v kim toán nhà nc
Lc lng son tho các vn bn pháp lut v kim toán nhà nc cn có s phi

hp ca ba nhóm chuyên gia: (1) Nhóm chuyên gia nghip v v kim toán ca c
quan KTNN, mt s trng đ
i hc, vin nghiên cu; (2) Nhóm các chuyên gia pháp lý
ca KTNN, B T pháp, Vn phòng Chính ph, Vn phòng Quc hi… và (3) Nhóm
chuyên gia t vn ca nc ngoài. S phi hp này nhm bo đm cho h thng pháp
lut v kim toán nhà nc va k tha đc kinh nghim nc ngoài, va phù hp
vi điu kin phát trin kinh t, xã hi ca Vit Nam.
4.2.3.2. y mnh công tác tuyên truyn, ph bin, giáo dc pháp lut v kim
toán nhà nc cho cán b, công chc ca Kim toán Nhà nc và các c quan, đn
v, t chc
y mnh công tác tuyên truyn, ph bin, giáo dc sâu rng Lut KTNN, các
vn bn hng dn thi hành đn toàn th cán b, công chc KTNN, các c quan nhà
nc t trung ng đn đa phng, đc bit là các c quan, t chc, đn v thuc
phm vi kim toán ca KTNN.
4.2.3.3. ào to nâng cao trình đ chuyên môn, phm cht chính tr đi ng
cán b, công chc, Kim toán viên nhà nc
Phi có chin lc đào to, bi dng đ bo đm cho đi ng cán b, công
chc, KTV nhà nc có bn lnh chính tr vng vàng, đo đc ngh nghip trong
sáng, tinh thông v nghip v chuyên môn, chuyên nghip, tng xng vi yêu cu
c
a ngh nghip kim toán.
4.2.3.4. Phát trin đng b và hin đi c s vt cht, đy mnh ng dng
công ngh thông tin vào hot đng kim toán
Th nht, phát trin c s vt cht và ch đ đãi ng tho đáng phù hp đc
thù ngh nghip đi vi cán b, công chc, KTV ca KTNN.
Th hai, đy mnh ng dng công ngh thông tin trong hot đng kim toán.
4.2.3.5. Tng cng công tác giám sát đi vi hot đng ca Kim toán Nhà nc
Tng cng kim tra, giám sát ca Quc hi, UBTV Quc hi, các c quan ca
Quc hi nhm bo đm tính khách quan và hiu lc ca hot đng giám sát.