bài giảng axit - bazo - muối

AXIT-BAZ¥- MUèI
Bµi gi¶ng dµnh cho líp 11 THPT
(2 tiÕt)

Kiểm tra bài cũ

1.Thế nào là chất điện ly mạnh? Chất
điện ly yếu ? Cho ví dụ ?

2.Viết phương trình phân ly của các
chất sau trong nước ?( nếu có )
HCl , NaOH , KCl ,AgCl.
CH
3
COOH ,

AXIT-BAZ¥- MUèI

Axit vµ baz¬ theo thuyÕt
A-rª-ni-ut.

Kh¸i niÖm vÒ axit-baz¬ theo
thuyÕt Bê-R«n-StÐt.

H»ng sè ph©n li axit vµ baz¬.

Muèi.

AXIT-BAZ¥-MUè I
I. Axit vµ baz¬ theo thuyÕt A-rª-ni-ut.

1.DÞnh nghÜa.
Axit lµ chÊt khi tan trong n íc ph©n li ra
cation H
+
.
HCl H
+
+ Cl
-
CH
3
COOH H
+
+ CH
3
COO
-


Baz¬ lµ chÊt khi tan trong n íc ph©n li ra
anion OH
-
.
I. Axit vµ baz¬ theo thuyÕt A-
rª-ni-ut.
1.§Þnh nghÜa.
VD:
KOH K
+
+ OH

-
NaOH Na
+
+ OH
-

I. Axit và bazơ theo thuyết A-rê-ni-ut.
2. Đa axit, đa bazơ.
a. Đa axit.
Đơn axit (monoaxit): là axit mà mỗi phân tử
chỉ phân li 1 nấc ra ion H
+
.
VD: HCl, CH
3
COOH
Đa axit (poliaxit): là những axit mà 1 phân
tử phân li nhiều nấc ra ion H
+

VD ®a axit:
H
2
SO
4
:
H
2
SO
4

H
+
+ HSO
4
-
: sù ®iÖn li hoµn toµn
HSO
4
-
H
+
+ SO
4
2-
K=10
-2
1 ph©n tö H
2
SO
4
ph©n li 2 nÊc ra ion H
+
,
nã lµ ®iaxit.

VD ®a axit:
H
3
PO
4

:
H
3
PO
4
H
+
+ H
2
PO
4
-
K=7,6.10
-3
H
2
PO
4
-
H
+
+ HPO
4
2-
K=6,2.10
-8
HPO
4
2-
H

+
+ PO
4
3-
K=4,4.10
-13
1 ph©n tö H
3
PO
4
ph©n li 3 nÊc ra ion H
+
,
nã lµ triaxit.

2. Đa axit, đa bazơ.
b. Đa bazơ.
Đơn bazơ (monobazơ): là những bazơ mà
mỗi phân tử chỉ phân li 1 nấc ra nhóm OH
-
VD: KOH, NaOH
Đa bazơ (polibazơ) : là những bazơ mà mỗi
phân tử phân li nhiều nấc ra nhóm OH
-
.
VD: Ca(OH)
2


I. Axit vµ baz¬ theo thuyÕt A-rª-ni-ut.

3. Hi®roxit l ìng tÝnh.
Hi®roxit l ìng tÝnh lµ chÊt khi tan trong n íc
võa cã thÓ ph©n li nh axit, võa cã thÓ ph©n li
nh baz¬.
VD: Zn(OH)
2
Zn(OH)
2
2OH
-
+ Zn
2+
Ph©n li kiÓu baz¬
Zn(OH)
2
2H
+
+ ZnO
2
2-
Ph©n li kiÓu axit
(H
2
ZnO
2
)

Zn(OH)
2
, Al(OH)

3
, Pb(OH)
2
, Sn(OH)
2
,
Cr(OH)
3
…
1 sè hi®roxit l ìng tÝnh th êng gÆp:
§Æc ®iÓm:
Ýt tan trong n íc.
Cã tÝnh axit vµ baz¬ yÕu.

II. Khái niệm về axit và bazơ theo
thuyết Bờ-Rôn-Stet.
1. Định nghĩa.
Axit là chất nh ờng proton (H
+
).
Bazơ là chất nhận proton.
Axit Bazơ + H
+

II. Khái niệm về axit và bazơ theo thuyết
Bờ-Rôn-Stet.
VD1:
CH
3
COOH + H

2
O CH
3
COO
-
+ H
3
O
+
H
+
CH
3
COOH là axit, H
2
O là bazơ.
Trong phản ứng nghịch: CH
3
COO
-
là bazơ,
H
3
O
+
là axit.

VD2:
NH
3

+ H
2
O NH
4
+
+ OH
-
NH
3
vµ OH
-
lµ baz¬.
H
2
O vµ NH
4
+
lµ axit
H
+

VD3: HCO
3
-
+ H
2
O CO
3
2-
+ H

3
O
+

HCO
3
-
vµ H
3
O
+
lµ axit, H
2
O vµ CO
3
2-
lµ
baz¬

H
+
HCO
3
-
+ H
2
O H
2
CO
3

+ OH
-
H
+
HCO
3
-
, OH
-
lµ baz¬, H
2
O vµ H
2
CO
3
lµ
axit
HCO
3
-
vµ H
2
O lµ chÊt l ìng tÝnh

II. Kh¸i niÖm vÒ axit vµ baz¬ theo
thuyÕt Bê-R«n-Stet.
NhËn xÐt:
H
2
O lµ chÊt l ìng tÝnh.

Axit vµ baz¬ cã thÓ lµ ph©n tö
hoÆc ion.

2. Ưu điểm của thuyết Bờ-Rôn-Stet.
Tổng quát hơn, áp dụng cho bất kì dung môi
nào, cả khi vắng mặt dung môi

III. H»ng sè ph©n li axit vµ baz¬
1. H»ng sè ph©n li axit.
CH
3
COOH CH
3
COO
-
+ H
+

K
a
=
Gi¸ trÞ K
a
cµng nhá, lùc axit cña nã cµng
yÕu.
[CH
3
COO
-
].[H

+
]
[CH
3
COOH]
K
a
=f(T)

2. H»ng sè ph©n li baz¬.
NH
3
+ HOH NH
4
+
+ OH
-
K
b
=
[NH
4
+
].[OH
-
]
[NH
3
]
K

b
=f(T)
Gi¸ trÞ K
b
cña baz¬ cµng nhá, lùc
baz¬ cña nã cµng yÕu.

IV. Muèi
1. §Þnh nghÜa.
Muèi lµ hîp chÊt khi tan trong n íc ph©n li
ra cation kim lo¹i (hoÆc cation NH
4
+
) vµ
anion gèc axit.
VD:
NaHCO
3
Na
+
+ HCO
3
-
(NH
4
)
2
SO
4
2NH

4
+
+ SO
4
2-

IV. Muèi
1. §Þnh nghÜa.
Ph©n lo¹i:
Muèi trung hoµ: trong ph©n tö kh«ng cßn
hi®ro VD: NaCl, Na
2
CO
3
, (NH
4
)
2
SO
4
…

Muèi axit: trong ph©n tö cßn hi®ro.
VD: NaHCO
3
, NaH
2
PO
4
, N¸HO

4
…
Muèi kÐp
VD: NaCl.KCl, KCl.MgCl
2
.6H
2
O…

2. Sù ®iÖn li cña muèi trong n íc.
Muèi cation kim lo¹i + anion gèc axit
(NH
4
+
)
VD:
K
2
SO
4
2K
+
+ SO
4
2-
NaHCO
3
Na
+
+ HCO

3
-
HCO
3
-
H
+
+ CO
3
2-

2. Sù ®iÖn li cña muèi trong n íc.
VD:
[Ag(NH
3
)
2
]Cl [Ag(NH
3
)
2
]
+
+ Cl
-
[Ag(NH
3
)
2
]

+
Ag
+
+ 2NH
3

Bài tập về nhà

Làm tất cả các bài tập trong sgk?