BÀI TẬP NHÓM MÔN HỌC: KINH DOANH QUỐC TẾ ĐỀ TÀI : MỘT CÔNG VIỆC XA XỨ DÀI NGÀY TẠI EL SALVADOR

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP




BÀI TẬP NHÓM
MÔN HỌC: KINH DOANH QUỐC TẾ



ĐỀ TÀI :
MỘT CÔNG VIỆC XA XỨ DÀI NGÀY
TẠI EL SALVADOR
GV: TS.LÊ THÀNH LONG
Nhóm thực hiện: Nhóm 6
1. Trịnh Thị Kiều Diễm
2. Lê Minh Đức
3. Lưu Thái Hiệp
4. Trần Ngọc Quỳnh Lâm
5. Nguyễn Thị Kim Ngân
6. Lê Đình Nghi
7. Trương Thị Kiều Oanh
8. Trần Văn Quí
9. Phan Đình Thái
10. Đoàn Minh Tuấn
11. Trương Dũng Anh Khoa

Tp. Hồ Chí Minh, 5/2008
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP




BÀI TẬP NHÓM
MÔN HỌC: KINH DOANH QUỐC TẾ



ĐỀ TÀI :
MỘT CÔNG VIỆC XA XỨ DÀI NGÀY
TẠI EL SALVADOR
GV: TS.LÊ THÀNH LONG
Nhóm thực hiện: Nhóm 6
1. Trịnh Thị Kiều Diễm
2. Lê Minh Đức
3. Lưu Thái Hiệp
4. Trần Ngọc Quỳnh Lâm
5. Nguyễn Thị Kim Ngân
6. Lê Đình Nghi
7. Trương Thị Kiều Oanh
8. Trần Văn Quí
9. Phan Đình Thái
10. Đoàn Minh Tuấn
11. Trương Dũng Anh Khoa

Tp. Hồ Chí Minh, 5/2008
Mục lục

MỤC LỤC

NỘI DUNG CASE: MỘT CÔNG VIỆC XA XỨ DÀI NGÀY TẠI EL
SALVADOR 1
Ngày 10 tháng 12 năm 1998: Lời mời làm việc 1
Ngày 17 tháng 12 năm 1998: Quyết định 2
1. Sự ổn định chính trị của khu vực này như thế nào? 2
2. Công việc của tôi như thế nào? 3
Từ tháng 1 -3 năm 1999: Sắp xếp trước khi khởi hành 3
Tháng 5 năm 1999: Chuyến đi của Joanna đến El Salvador 5
Câu hỏi thảo luận: 8
SƠ LƯỢC VỀ NƯỚC CỘNG HÒA EL SALVADOR 9
1. Địa lý và khí hậu 9
1.1. Địa lý 9
1.2. Khí hậu 9
2. Dân số, dân tộc và tôn giáo 9
2.1. Dân số 9
2.2. Dân tộc 10
2.3. Tôn giáo 10
2.4. Ngôn ngữ 10
3. Lịch sử 10

4. Thể chế và cơ cấu hành chính 11
4.1. Chính phủ 11
4.2. Các đảng phái chính trị 11
4.3. Cơ cấu hành chính 12
5. Kinh tế 12
5.1. Tổng quan 12
5.2. Cơ sở hạ tầng kinh tế 14
6. Ngoại thương 14
7. kinh doanh với El Salvador – một số thông tin nên biết 15
Mục lục

7.1. Chứng từ xuất nhập khẩu 15
7.2. Thuế và thuế suất 15
7.3. Các mặt hàng cấm nhập khẩu 16
7.4. Các yêu cầu về nhãn mác 17
7.5. Tạm nhập 17
TRẢ LỜI CÂU HỎI 19
Câu hỏi số 1: 19
Joanna nên chuẩn bị thêm: 19
Để hòa nhập, Joanna nên: 19
Câu hỏi số 2: 20
John nên đi El Salvador vì 20
Joanna nên đi vì: 20
Câu hỏi số 3: 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO 22
Nội dung case
1
NỘI DUNG CASE: MỘT CÔNG VIỆC XA XỨ DÀI NGÀY
TẠI EL SALVADOR
Ngày 10 tháng 12 năm 1998: Lời mời làm việc

Chuông điện thoại reo lên khi vợ chồng John và Joanna Lafferty vừa khui chai
rượu chào mừng những người bạn đến thăm căn hộ mới của họ tại Toronto, Canada.
John, một thanh niên với ngoại hình gầy ốm, một thương nhân phất lên rất dễ dàng và
nhanh chóng, tạm thời rời khỏi cuộc vui, bước xuống bếp để tiếp cuộc điện thoại.
Kể từ khi lấy nhau, John và Joanna rất vui mừng vì cuối cùng họ đã có thể cùng
nhau xây dựng cuộc sống lứa đôi trong cùng một thành phố. Là một nhà phát triển kinh
tế, đặc biệt là kinh tế Mỹ Latin, công việc đòi hỏi John phải làm việc ở nhiều nơi từ Peru,
Bolivia cho đến Guatemala, trong vòng hơn 3 năm trở lại đây anh phải liên tục thực hiện
theo các nhiệm vụ có thời gian kéo dài từ 3 đến 4 tháng tại những nơi này. Mặc dù rất
thích những thách thức, sự phiêu lưu, con người, nền văn hóa tại những nơi anh đã làm
việc tuy nhiên John vẫn muốn có một căn nhà ổn định tại Toronto nơi Joanna đang làm
việc với tư cách là một chuyên viên về quản trị nhân sự. 6 tháng trước ngày cưới của họ,
John nhận lời đề nghị làm việc cho một cơ quan phi chính phủ tại Toronto có chức năng
nghiên cứu phát triển quĩ, hành lang pháp lý cho dân tỵ nạn chính trị từ Trung Mỹ. Suốt
thập niên 80, hàng vạn người tỵ nạn từ Trung Mỹ đã di chuyển đến Canada để trốn chạy
các cuộc thanh trừ chính trị và xâm phạm nhân quyền trong chiến tranh. John đã có nhiều
kinh nghiệm về công việc này từ khi làm việc ở Guatemala nên tổ chức này kỳ vọng rất
nhiều vào năng lực của anh. Lao vào làm với toàn bộ nhiệt huyết John nhanh chóng thành
danh, nổi tiếng là người am hiểu có khả năng giải quyết các các vụ việc liên quan đến tỵ
nạn chính trị.
Bước xuống nhà bếp để lấy thêm ly uống rượu, Joanna nghe thấy chồng đang nói
chuyện qua điện thoại bằng tiếng Tây Ban Nha. Mặc dù có học qua tiếng Tây Ban Nha từ
trường đại học nhưng cô vẫn cảm thấy khó để nắm bắt được vấn đề đang thảo luận rất
nhanh và từ những lời độc thoại của John. Tuy nhiên cô nghe được “ Me allegre mucho “
và với vẻ mặt mỉm cười đắc ý của John lúc đó thì không thể nào lầm lẫn được, cô thầm
nghĩ khi trở lại phòng khách:
“ Đó là một tin tốt lành “
Nội dung case
2
Công việc của John với tổ chức phi chính phủ của Canada đã nhận được sự chú ý

từ Ủy ban quốc gia về người tỵ nạn Hoa Kỳ, có tổng hành dinh đặt tại Geneva, nơi anh
vừa trở về sau một tuần viếng thăm và tham dự hàng loạt các cuộc phỏng vấn. Trong khi
chưa tìm ra một cơ hội mới nào với công việc hiện tại thì lời đề nghị công việc mới từ
Geneva là quá hấp dẫn và không thể nào từ chối được. John trờ lại phòng khách với nụ
cười thật tươi:
“ Hãy dẹp hết mấy chai rượu này, khui champagne ăn mừng đi. U.N vừa đề nghị
tôi một công việc cực kỳ hấp dẫn “
“ Tại Geneva ?“ Joanna hỏi với thái độ rất hồ hởi.
Nụ cười của John lúc này còn rạng rỡ hơn nữa: “ Không, ở El Salvador “
Ngày 17 tháng 12 năm 1998: Quyết định
Công việc tại El Salvador khoảng 2 năm, như một nhân viên văn phòng phụ trách
Chương trình Tổ chức việc hồi hương của những người tị nạn El Savador và phát triển
những chương trình đảm bảo những người hồi hương được bảo vệ và có đựơc cuộc sống
ổn định trong cộng đồng khi họ trở về. Vị trí này sẽ báo cáo cho Charge de Mission của
văn phòng El Salvador. Văn phòng này tọa lạc tại thủ đô, San Salvador, công việc đòi hỏi
phải đi công tác thường xuyên đến các cơ quan công quyền khác nhau và các trại tị nạn
xuyên suốt đất nước El Salvador, Nicaragua, Guatemala, và Honduras. Công việc đầy
thách thức đã kích thích John rất rất nhiều, John cũng tin rằng đây là cơ hội đặc biệt hiếm
có để anh có thể tạo sự khác biệt thật sự cho cuộc sống những người tị nạn tại Trung Mỹ.
Chắc chắn rằng anh muốn công việc này, tuy nhiên, anh chỉ đi nếu Joanna thật sự bằng
lòng và vui vẻ đi cùng.
Hai vấn đề có lẽ đè nặng trong đầu Joanna:
1. Sự ổn định chính trị của khu vực này như thế nào?
Chính trị của El Savador rất phức tạp và khó để hiểu, các câu chuyện dường như
rất khác nhau phụ thuộc vào nguồn thông tin. Như Joanna thu thập thông tin, chiến tranh
dân sự tại El Savador đã kết thúc năm 1992 với sự hòa giải hòa bình của Liên Hiệp Quốc
giữa chính quyền bảo thủ của Quốc gia cộng hòa Alliance (Arena) và mặt trận giải phóng
quốc gia Cộng Sản Farabundo Marti (FMLN). Trong suốt chiến tranh, Hoa Kỳ đã hỗ trợ
Nội dung case
3

4 tỉ cho chính quyền và quân đội, trong khi Liên Xô hỗ trợ FMLN. Tổ chức nhân quyền
đã đưa ra khoảng 40,000 trong số 70,000 người bị chết trong 12 năm chiến tranh. Tuy
nhiên, hiệp định hòa bình đã giảm quân đội, giải tán lực lượng cảnh sát tham nhũng, loại
bỏ việc xâm phạm nhân quyền, giải giáp quân đội FMLN, cho phép nó trở thành đảng
phái chính trị hợp pháp. Đất nước đã bắt đầu duy trì tiến trình tiến tới hòa bình và dân
chủ. Những thông tin và bài báo mà họ nhận được từ những người El Salvador và người
El Salvador sống ở nước ngoài vừa hồi hương về nước gần đây đề nghị rằng cuộc sống
tại thủ đô San Salvador tương đối an toàn. Về mặt kinh tế, đất nước mở cửa hơn với thế
giới, những nhà máy xuất khẩu lớn được thành lập, tư nhân hóa phát triển và cải cách
hướng đến khuyến khích đầu tư nước ngoài. Có những khu vực chịu sự kiểm soát của lực
lượng quân đội, Joanna nói rằng cô có thể mong cuộc sống bình thường. Họ muốn được
sống tại nơi được bảo đảm an toàn cao nhất, khu vực dành cho đại sứ nước ngoài. Họ
cũng muốn sống và du lịch với hộ chiếu ngoại giao liên hiệp quốc, cho họ sự an toàn
tuyệt đối.
2. Công việc của tôi như thế nào?
Đến El Salvador là điều cuối cùng mà Joanna nghĩ khi cô kết hôn cùng John sáu
tháng trước. Joanna làm việc 3 năm tại Toronto với chức vụ tư vấn nguồn nhân lực sau
khi tốt nghiệp MBA. Cô thông minh và đầy tham vọng, công việc cô đang tiến triển tốt.
Khi cô rất hạnh phúc với hôn nhân, cô cũng muốn sự chuyên nghiệp và độc lập tài chính.
Ngoài ra, Toronto không những là thành phố chuyên nghiệp, mà còn là quê hương, là bạn
bè và là gia đình của cô. Tuy nhiên, Joanna sẵn sàng thay đổi, cô cũng luôn thèm muốn
giống John cảm giác phiêu lưu liên quan đến công việc. Có lẽ đây là cơ hội cho cô phát
triển kỹ năng quản lý nhân sự trong môi trường quốc tế.
Sau nhiều buổi trao đổi, họ quyết định John chấp nhận công việc mới.
Từ tháng 1 -3 năm 1999: Sắp xếp trước khi khởi hành
Khi John xác nhận với văn phòng Geneva rằng anh ấy đã nhận được sự phân công
công tác, anh ấy sẽ được sắp xếp di chuyển tới San Salvador vào cuối tháng 3 và Joana sẽ
đến vào tháng sau. Sự phân công này thường được thông báo cho những nhân viên có gia
đình trước một khoảng thời gian để họ có thể ổn định công việc trước khi gia đình họ
Nội dung case

4
cùng chuyển đến. Trường hợp này có ý nghĩa đối với gia đình Lafferty và có một vài
thuận lợi.
 Đầu tiên, việc này cho phép Joanna có nhiều thời gian hơn để hoàn thành
nốt những dự án cố vấn hiện tại của cô ấy tại Toronto và khéo léo rời khỏi công ty hiện
nay. Cô ấy vốn đã nổi tiếng là rất chuyên nghiệp và cô ấy muốn bảo đảm rằng những
khách hàng sẽ nhớ đến cô ấy một cách đầy thiện cảm khi cô ấy quay lại vào hai năm sau.
 Thứ hai là, John có thể tiến hành việc sắp xếp được nhà cửa trước khi Joana
đến. Những người quản lý của John sẽ cung cấp dư thừa về tài chính và những hỗ trợ hậu
cần cho nhân viên trong việc tìm kiếm chỗ ở, tuy nhiên theo kinh nghiệm trong thời gian
qua John cũng biết rằng để thuyết phục những nhà bất động sản địa phương và các đơn vị
chính quyền tại vùng trung Mỹ có thể gặp nhiều bực dọc. Những công việc này thường
rất đơn giản khi ở Toronto chẳng hạn thảo lên hợp đồng cho thuê và lắp đặt đường dây
điện thoại cố định, dường như không phải theo bất kỳ một hệ thống hay thủ tục nào cả.
“Ngày mai” có thể là tuần tới hoặc ngay cả khi đến tháng sau. Sự kiên nhẫn, khả năng
linh động và khả năng giao tiếp tốt luôn luôn được yêu cầu, hiếm khi giận dữ. Khi John
gặp phải những bất tiện và khó đoán của những dịch vụ địa phương tại trung Mỹ thì anh
ấy không chắc rằng Joana sẽ có những phản ứng ban đầu như thế nào. John đã có sự ảnh
hưởng lớn đến người dân vùng Trung Mỹ và hi vọng rằng Joana sẽ đồng cảm tốt về văn
hóa. Tuy nhiên, John hi vọng ít nhất những phần chính của việc chuẩn bị cuộc sống đã có
tiến triển trước khi cô ấy dời đến El Salvador càng trôi chảy càng tốt.
 Cuối cùng, thời gian còn lại sẽ cho phép Joana có nhiều cơ hội để chuẩn bị
cho việc di dời. Joana đã từng tham gia khóa học MBA về quản lý nhân sự quốc tế và
quen với những cú sốc văn hóa trong các công việc quốc tế. Cô ấy rút ra từ khóa học rằng
việc chuẩn bị trước khi khởi hành và hòa nhập với văn hóa sẽ tạo ra một khác biệt quan
trọng trong việc giúp đỡ người nhân viên và gia đình của họ thích nghi với môi trường
nước ngoài. Joana dự tính sẽ đọc và học được càng nhiều lịch sử, chính trị của El
Salvador như cô ấy có thể. Cô ấy cũng hăng say trau dồi tiếng Tây Ban Nha trước khi
đến, và ngay khi quyết định rằng họ sẽ đến El Salvador được đưa ra, cô ấy đã đăng ký
ngay những khoá học ban đêm sáu giờ một tuần.

Nội dung case
5
Trong một buổi tối, khi Joana đi bộ về nhà từ lớp học tiếng Tây Ban Nha với sự
hài lòng về kết quả kiểm tra cách phát âm cô ấy nhớ lại buổi đàm thoại của cô ấy với
Joan Taylor. Joan là vợ của một chuyên viên cấp cao của Altron, một công ty của Canada
có nhiều văn phòng khắp Châu Mỹ La Tinh. Gia đình Taylor mới trở về sau 2 năm công
tác ở thành phố Guatemala và Joana đã liên lạc với Joan để có thêm một vài hiểu biết về
cuộc sống thực tế.
Joan bắt đầu “Joana thân mến, bạn sẽ có một cuộc sống rất tốt tại vùng Trung Mỹ
hoặc hầu hết các nước đang phát triển mà chồng bạn sẽ được phân công công tác. Bạn
sẽ sống tốt hơn bất kỳ nơi nào khác”. Joan ghẹo bạn và nói “Chị thận trọng về “hiện
tượng cái lồng vàng””
Joana lại hỏi : “Cái gì “
“Như những người quản lý công ty hay những nhà ngoại giao của thế giới thứ ba,
chúng ta sống trong một cuộc sống tương đối cao, chắc chắn một mức sống khác xa so
với thế giới bên ngoài những gì mà chúng ta có thể có ở những quốc gia của chúng ta.
Mọi thứ ở đó là dành cho bạn, và mọi thứ đều làm vì bạn. Giống như bạn đang sống
trong một cái lồng bằng vàng. Có người thích nó, và trở nên khá hăm hở. Sau một
khoảng thời gian em sẽ không thể tưởng tượng được thậm chí đến cả việc làm một cái
bánh sandwich cho chính mình nữa…”
Hừm, lúc đó Joana thầm nghĩ. Điều đó chắc chắn không bao giờ xảy ra với tôi. Vì
tôi là một chuyên gia. Đây là cơ hội học hỏi hiếm có và tôi sẽ làm tất cả những gì có thể.
Tháng 5 năm 1999: Chuyến đi của Joanna đến El Salvador
Joanna đến nơi vào một buổi chiều êm dịu, thật tuyệt vời để hít thở không khí ấm
áp sau một mùa đông ở Toronto. Cô hứng khởi để gặp John và chỉ hơi thất vọng về việc
đi xe đến San Salvador với một tài xế trẻ người Salvador, Julio Cesar. Trên đường rời sân
bay, cô cảm thấy khó chịu khi nghe những lời đùa cợt của anh tài xế này, dường như có
sự kỳ thị mình. Joanna đã rất tự tin về khả năng tiếng Tây Ban Nha trong lớp ở Toronto,
nhưng bây giờ cô không thể hiểu từ nào Julio Cesar nói. John thấy được điều này, anh cố
gắng dịch cho Joanna nghe, nhưng cô bắt đầu cảm thấy kiệt sức và chán nản.

Nội dung case
6
John tự hào về căn nhà anh đã thuê, nó ở cạnh đại sứ quán Mêxico và cách câu lạc
bộ tennis một block nhà, các thành viên của câu lạc bộ này đều là những người đồng
hương. Anh nghĩ rằng điều này sẽ tạo một môi trường tốt cho Joanna để cô ấy khỏi nhớ
nhà ở Bắc Mỹ. Căn nhà 20 phòng gây ấn tượng lớn với sàn lót bằng gạch terrazzo và 2
khu vườn lớn. Joanna tự hỏi sẽ làm gì với không gian rộng lớn thế này. Căn nhà tạo cảm
giác an toàn bằng những thanh kim loại trên tất cả các cửa sổ và những bức tường cao
khoảng 3.5m bao quanh.
“John, đây không phải là một căn nhà, đây là một pháo đài”, Joanna sửng sốt thốt
lên.
John nói: “Vâng, anh biết nó hơi lớn. Nhưng đây là khu vực được khuyến cáo là
khu vực sống an toàn. Một căn nhà nhỏ hay một căn hộ không có trong khu vực này. Hầu
hết những gia đình sống ở đây là những người nước ngoài hay người Salvador rất giàu
có. Hầu hết họ sống gắn bó và cần khoảng không lớn”.
“Nhưng em không muốn người nào nữa sống cùng chúng ta”
“Nào… anh muốn em gặp chị Maria”. Joanna theo John ra khỏi xe và vào nhà, cô
được giới thiệu với một người phụ nữ có vóc dáng nhỏ bé, nước da nâu, trong bộ quần áo
cứng. “Chị Maria đã làm việc cho gia đình từng sống ở đây trước kia, và điều dễ hiểu là
chị ấy có thể ở lại đây. Chị ấy sống cách đây vài dãy nhà, vì vậy chị ấy sẽ về nhà mỗi
tối”.
Sau một tuần, Joanna mới nhận ra rằng Maria làm bán thời gian. Maria có thể giặt
đồ bằng tay trong bể xi măng và phơi ngoài trời, việc nhỏ này có thể mất cả ngày. Những
ngày sau đó, chị ta có thể ủi, việc này có thể thêm mất một ngày nữa. Joanna ngồi ghế
trên gác đọc sách, báo, đầu cô choáng ngợp ý nghĩ tội nghiệp cho Maria về việc cô ấy
phải giặt đồ trong chậu xi măng. Joanna dự định sẽ mua một máy giặt và tự mình đặt đồ
mình vào máy. Nhưng khi nghe John trả Maria 6USD một ngày, cô rất bất ngờ. John giải
thích rằng đây là điều thông thường khi trả công cho một phụ nữ bản địa khi họ làm việc
cho những người Salvador hay người ngoại quốc giàu có. Những người này thường sống
trong những túp liều đặt ở những khe núi quanh thành phố. Một vài gia đình có điện,

nhưng đa số, bao gồm Maria, phải nấu ăn bằng lửa và thắp sáng bằng đèn cầy. Joanna bắt
đầu trả thêm tiền công cho Maria bằng phong bì.
Nội dung case
7
Joanna hy vọng trở thành bạn của Maria, cô muốn ăn trưa mỗi ngày cùng Maria và
học hỏi ngôn ngữ của người địa phương. Joanna nhận ra rằng tiếng Tây Ban Nha cô đã
học ở trường khác rất nhiều những gì cô nghe ở đây. Mặt dù vậy, Maria ngại ăn cùng bàn
với Joanna, chị khăng khăng đòi phục vụ Joanna ăn trước trong phòng ăn rồi sau đó mới
ăn ở bậc thềm nhà. Joanna không thích việc này nên cô thường xuyên ăn trưa ở nhà hàng
gần câu lạc bộ tennis.
Còn nhiều thứ khác khiến Joanna cáu. Một ngày cô mang xe đi rửa trên xa lộ.
Thình lình con trai Maria xuất hiện và xin rửa xe cho cô, bực mình nhất là Senora biết
được cô muốn làm gì. Một lần khác, Joanna đào xới để trồng cây trong vườn thì sáng
hôm sau một người nói rằng là cháu của Maria, cậu ta muốn làm vườn cho Joanna.
Joanna cảm thấy không ổn về cuộc sống của mình ở đây. Nếu ở nhà, cô muốn một
mình ngồi đọc sách và nghiên cứu. Trước khi có việc, Joanna nhận thấy việc này rất thú
vị. Joanna cảm thấy thất vọng về sự khác nhau giữa công ty quốc tế và công ty địa
phương. Hầu hết các công việc ở đây là ghi chép, việc này thì cô có quá thừa khả năng.
“Tôi không học MBA để làm một thư ký văn thư!” cô giận dữ nghĩ vậy. Nhưng sau đó cô
lại buồn bã nghĩ rằng “Tiếng Tây Ban Nha của mình không đủ lưu loát để có một công
việc ngay cả thư ký văn thư”.
Một ngày, trong sự thất vọng, Joanna gọi cho hai bạn thân nhất của mình ở
Toronto, một người bạn cũ đã quen ở công ty cũ.
“Tôi không thể thành công” Joanna than thở. “ Tôi thấy tiếc cho thời gian đã qua.
Tôi tiếc vì đã không làm gì cho mình. Tôi tiếc vì đã không thuê người địa phương làm
việc nhà, họ rất cần tiền. Tôi tiếc vì trả họ 6 đô một ngày, chúng ta có thể trả thêm cho
họ. Tôi có thuê một phụ nữ, chị ấy sống trong một túp lều trong hẻm núi. Tôi muốn trả
thêm cho chị ấy nhưng John nói không thể trả hơn tỉ lệ trung bình của hiệp hội. Anh ta
nói rằng họ có một cấu trúc kinh tế và những qui định riêng và chúng ta phải tôn trọng.
Láng giềng của tôi ở đây nói rằng nếu cô trả thêm tiền công cho Maria và người làm

vườn của mình thì họ sẽ không thích tôi. Nhưng tôi vẫn làm việc tôi thích và không nói
cho John biết. Còn anh chàng tài xế Julio Cesar ”
Nội dung case
8
Một giọng mỉa mai đáp lại: “Nào Joanna, nghe thật tuyệt. Một ngôi nhà, một
người giúp việc, một người làm vườn, và một tài xế, buổi chiều thì đi đánh cầu lông…
bạn không tự hỏi tại sao lại khổ sở thế à?”.
Joanna cúp điện thoại, cảm thấy tệ hơn bao giờ hết. Chấp nhận sự thay đổi này
phải chăng là sự sai lầm ? Cô biết công việc này quan trọng thế nào đối với John hơn nữa
nó còn là một bước tiến nghề nghiệp quan trọng. Nhưng còn công việc, niềm vui của
mình thì sao? Đây là một quyết định chung của hai người. Phải thay đổi gì đó hoặc cả hai
phải lên kế hoạch trở lại Toronto sớm. Vấn đề ở đây là gì?
Câu hỏi thảo luận:
1. Joanna nên làm bất cứ điều gì khác thêm trong những khoá học cho việc chuẩn
bị chuyển đến El Salvador không? Bạn nghĩ cô ấy nên làm gì bây giờ?
2. Nếu bạn là John, bạn có đảm nhận công việc ở Salvador không? Nếu bạn là
Joanna, bạn có đồng ý đến đó không?
3. Những gì mà các công ty và các tổ chức có thể làm cho các cặp đôi và những
gia đình thành công hơn khi nhận nhiệm vụ ở nước ngoài? Có phải hạnh phúc của những
cặp vợ chồng nhân viên là trách nhiệm của công ty?
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
9
SƠ LƯỢC VỀ NƯỚC CỘNG HÒA EL SALVADOR
1. Địa lý và khí hậu
1.1. Địa lý
Vị trí: Nằm ở Trung Mỹ, giáp Thái Bình Dương.



Diện tích: 21.040 km² (diện tích trồng trọt chiếm 34% diện tích tự nhiên).

El Salvador là nước nhỏ nhất khu vực Trung Mỹ được biết đến như là một vùng
đất của núi lửa. Có 307 km đường bờ biển Thái Bình Dương và là nước duy nhất trong
khu vực không có bãi biển Caribbean. Núi chia đất nước thành 3 vùng riêng biệt, bờ biển
phía nam, thung lũng trung tâm và cao nguyên, vùng núi phía bắc.
1.2. Khí hậu
 Bán nhiệt đới, có 2 mùa riêng biệt là mùa mưa (từ tháng 5-10) và mùa khô;
 Nhiệt độ trung bình: 22ºC- 27ºC;
 Lượng mưa trung bình: 1.700mm.
2. Dân số, dân tộc và tôn giáo
2.1. Dân số
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
10
 Dân số: 6,2 triệu (2000);
 Mật độ dân số: 299 người/km²;
 Tỷ lệ tăng trưởng dân số: 1,85% (2000); 1,7% (1975-2000);
 Tỷ lệ sinh (2000): 28/1000;
 Tuổi thọ trung bình (2000): 69,7 tuổi (nam: 67 tuổi; nữ: 74 tuổi).
2.2. Dân tộc
 Người Lai ( người Tây Ban Nha lai thổ dân Mỹ) : 90%;
 Người bản xứ: 1%;
 Người Cáp ca: 9%.
2.3. Tôn giáo
 Đạo Thiên chúa chiếm phần lớn;
 Đạo tin lành chiếm số ít.
2.4. Ngôn ngữ
Ngôn ngữ chính thức: tiếng Tây Ban Nha.
3. Lịch sử
 1524 Nhà thám hiểm người Tây Ban Nha Pedro de Alvarado xâm chiếm El
Salvador.
 1540 El Salvador trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha

1821 El Salvador giành được độc lập từ Tây Ban Nha nhưng lại tham gia vào Đế chế
Mexican.
 1823 El Salvador trở thành một phần của Liên hiệp các tỉnh Trung Mỹ (the
United Provinces of Central America), bao gồm cả Costa Rica, Guatemala, Honduras và
Nicaragua.
 1840 El Salvador hoàn toàn độc lập do sự tan rã của Liên hiệp các tỉnh
Trung Mỹ
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
11
 1969 Ngày 14/7/1969, chiến tranh biên giới giữa Honduras và El Salvador
xày ra do bất đồng từ kết quả của một trận bóng đá giữa 2 quốc gia. Sau 3 ngày có
khoảng 2000 người chết và các hoạt động ngoại giao bị cắt đứt hoàn toàn, Tổ chức các
bang Hoa Kỳ (OAS) thương thuyết lệnh ngừng bắn. Chỉ đến năm 1992, cả 2 bên mới
chấp nhận sự phân chia ranh giới của Tòa án Quốc Tế tại biên giới hiện tại.
 1977 Tướng Carlos Romero được bầu làm Tổng thống.
 1980 Tổng giám mục của El Salvador và nhà chiến lược về quyền con
người Oscar Romerob bị ám sát; Jose Napoleon Duarte trở thành tổng thống là thường
dân đầu tiên từ năm 1931.
 1982 Đảng cánh tả cực đoan Liên minh Cộng hòa Quốc gia (ARENA)
thắng trong cuộc bầu cử nghị viện được tổ chức trong không khí hết sức bạo lực. Duarte
nắm quyền tổng thống và bắt đầu thiết lập thương thuyết với FMLN.
 1989 FMLN tăng cường các cuộc tiến công; một ứng cử viên khác của
Đảng ARENA, Alfredo Cristiani, được bầu làm tổng thống trong một cuộc bầu cử gian
lận.
 1991 FMLN được biết tới như một đảng phái chính trị; chính phủ và FMLN
ký Hiệp ước hoà bình của Liên hiệp quốc.
 1994 Ứng cử viên đảng ARENA Armando Calderon Sol được bầu làm
tổng thống.
 1999 Ứng cử viên đảng ARENA Francisco Flores đánh bại Facundo
Guardado trong cuộc bầu cử tổng thống.

4. Thể chế và cơ cấu hành chính
4.1. Chính phủ
Chính phủ: Cộng hòa
4.2. Các đảng phái chính trị
 Đảng Giải phóng Biên giới Quốc gia (FMLN);
 Liên minh Cộng hòa Dân tộc chủ nghĩa (ARENA);
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
12
 Đảng Liên minh Hòa giải dân tộc (PCN);
 Đảng Dân chủ Thiên chúa (PDC);
 Đảng Quốc gia Hành động (PAN).
4.3. Cơ cấu hành chính
Gồm 3 cơ quan riêng biệt: Cơ quan hành pháp (đứng đầu là Tổng thống), cơ quan
lập pháp, cơ quan Tư pháp (đứng đầu là Toà án tối cao).
Thủ đô: San Salvador.
 Diện tích 568 km²;
 Dân số gần 2,2 triệu người chiếm 1/3 dân số của El Salvador và 1/2 tài sản
của quốc gia này;
 San Salvador là thành phố lớn thứ hai ở Trung Mỹ , sau thành phố
Guatemala.
5. Kinh tế
5.1. Tổng quan
 El Salvador là nước nông nghiệp, đang phát triển;
 Kinh tế El Salvador là nền kinh tế điển hình của kinh tế khu vực Trung Mỹ,
đối mặt với hệ thống thu thuế yếu kém, nạn đóng cửa hàng loạt của các nhà máy, hậu quả
của cơn bão Mitch năm 1998 và trận động đất đầu năm 2001, cả sự sụt giảm của giá cà
phê. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỉ lệ lạm phát đã đứng ở mức một con số, tổng sản
lượng xuất khẩu đã tăng ổn định hơn. Mức tăng trưởng kinh tế của El Salvador phụ thuộc
rất nhiều vào tốc độ phục hồi của kinh tế Mỹ.
Một số chỉ số kinh tế cơ bản:

 GDP ngang giá sức mua: 2,84 tỷ USD (2001);
 Mức tăng trưởng GDP thực tế: 1,4%;
 GDP phân bổ theo khu vực (2000): nông nghiệp (10%), công nghiệp
(30%), dịch vụ (60%);
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
13
 Tốc độ tăng bình quân năm GDP/người: 1975-2000: -0,1%; 1990-2000:
2,6%;
 Thu nhập bình quân đầu người: 4.600 USD (2001);
 Tỷ lệ lạm phát (theo giá tiêu dùng) (2001): 3,8%;
 Lực lượng lao động (1999): 2,35 triệu người;
 Tỷ lệ thất nghiệp (cuối năm 2001): 10%;
 Thu chi gân sách (2000): thu: 2,1 tỷ USD / chi: 2,5 tỷ USD;
 Các ngành công nghiệp then chốt: chế biến thực phẩm, rau quả, hàng dệt,
hóa chất và sản phẩm hóa dầu, đồ gỗ, kim loại nhẹ;
 Mức tăng trưởng sản xuất công nghiệp (2001): 3%;
 Sản lượng điện (2000): 3,69 tỷ kWh;
 Tiêu thụ điện năng (2000): 4,07 tỷ kWh;
 Xuất khẩu điện (2000): 112 tỷ kWh;
 Nhập khẩu điện (2000): 750 tỷ kWh;
 Nợ nước ngoài (2001): 4,9tỷ USD;
 Nhận viện trợ kinh tế (2001): 252 tỷ USD;
 Tiền tệ: đồng Salvadoran colon (SVC).
Sản xuất nông nghiệp
Đvt Bq 1 năm 1989-1991 1995

1999 2000
Chỉ số phát triển
NN
% 100,0 112,8

116,7

114,8

Ngũ cốc Nghìn
tấn
785 893 846 793
Thóc Nghìn
tấn
62 48 57
Ngô Nghìn
tấn
565 644 652 588
Cà phê Nghìn
tấn
140 151 117 144
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
14
Đậu các loại Nghìn
tấn
55 61 46 72
Bò Nghìn
con
1213 1262 1141 1212
Lợn Nghìn
con
305 372 248 300

Năm 2002: Sản lượng cá: 9,6 nghìn tấn; khai thác gỗ: 6,5 triệu m³.

(Nguồn: NXB Thống kê)


5.2. Cơ sở hạ tầng kinh tế
Thông tin liên lạc
 Số máy điện thoại đang sử dụng (1998): 380.000 máy;
 Số máy điện thoại cầm tay (1997): 40.163 máy;
 Số nhà cung cấp dịch vụ Internet (2000): 4;
 Số ngưới sử dụng Internet (2001): 40.000 người.
Giao thông vận tải
 Đường sắt (2000): 562 km;
 Đường quốc lộ (1998): 10,029 km;
 Đường thủy: Rio Lempa;
 Cảng biển: Acajutla, Puerto Cutuco, La Libertad, La Union, Puerto El
Triunfo;
 Sân bay (2001): 83.
6. Ngoại thương
Kim ngạch XNK giai đoạn 1991-2000 (triệu USD)
Năm

Xuất khẩu (FOB) Nhập khẩu (CIF) Chênh lệch
1991

588 1406 -818
1995

998 2571 -1573
1997

1371 2981 -1610

Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
15
2000

1332 3795 -2463


Các thị trường XK chính Các thị trường NK chính
Nhật Bản : 3%
Mỹ : 63% Mỹ : 52%
CACM : 25% CACM : 16%
EU : 4% Mexico : 6%


Các sản phẩm nhập khẩu chính
- Hàng tiêu dùng
- Thực phẩm
- Thiết bị máy móc
- Nguyên liệu thô
- Xăng dầu

Các sản phẩm xuất khẩu chính
- Hàng dệt may
- Cà phê ,các sản phẩm công nghiệp
- Đường
- Tôm

7. kinh doanh với El Salvador – một số thông tin nên biết
7.1. Chứng từ xuất nhập khẩu
Chứng từ nhập khẩu hàng hóa vào El Salvador cần phải có:

 Hoá đơn thương mại;
 Vận đơn đường biển hoặc vận đơn hàng không.
Giấy phép nhập khẩu: Hải quan El Sanlvador không thường xuyên yêu cầu phải
có giấy phép nhập khẩu. Tuy nhiên khi hàng hóa nhập khẩu là rau và súc vật thì cần phải
có giấy phép của Bộ Nông nghiệp để chứng minh rằng hàng hóa đó đủ điều kiện đảm bảo
sức khoẻ và vệ sinh.
Nhập khẩu súng đạn cần phải có giấy phép của Bộ Quốc phòng.
7.2. Thuế và thuế suất

Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
16
Thuế suất trung bình của các sản phẩm nông nghiệp là 12% trong khi của hàng hoá
là 6,7%.
Thuế suất của máy móc thiết bị và nguyên liệu thô chịu mức thuế từ 0 - 5% trong
khi hàng hoá bán thành phẩm phải chịu mức thuế cao là 10%. Đối với các mặt hàng thành
phẩm mức thuế cao nhất là 15%. Hàng may mặc, các sản phẩm nông nghiệp, phương tiện
đi lại, vận chuyển và một vài hàng hoá không trọng yếu chịu mức thuế cao hơn khoảng từ
15 - 40%.
Hầu hết hàng hoá có nguồn gốc từ Khối thị trường chung Trung Mỹ (CACM) đều
không bị đánh thuế nhập khẩu.
Hầu hết các sản phẩm dều chịu mức thuế VAT là 13%.
7.3. Các mặt hàng cấm nhập khẩu
Vũ khí: việc nhập khẩu súng bị cấm.Nhưng vũ khí để tự vệ hoặc săn bắn có thể
được nhập khẩu nhưng chịu sự quản lý chặt chẽ bởi cảnh sát và Bộ Quốc phòng El
Salvador dựa trên bộ luật đặc biệt qui định việc bán cho người dân và cho các công ty
bảo vệ tư nhân.
Ma tuý: và các chất gây nghiện khác như cocain có thể được nhập khẩu hạn chế
để phục vụ cho công tác y tế với sự cho phép của Hội đồng Y tế tối cao (Superior Council
for Public Health).
Những mặt hàng sau bị cấm hoặc hạn chế nhập khẩu:

 Sách, huy hiệu, tranh ảnh hoặc những bài báo mang tính chất tuyên truyền
chống phá các chính sách kinh tế, xã hội hiện tại;
 Sách báo, tạp chí, tranh ảnh, biểu tượng khiêu dâm, không lành mạnh (ví
dụ: tạp chí Playboy);
 Phim ảnh trái với luân thường đạo lý và có nội dung xấu;
 Máy đánh bạc, bàn đánh bạc hay những mặt hàng phục vụ cho việc đánh
bạc không bị cấm nhập khẩu nhưng phải được sự cho phép của Bộ tài chính và chính
quyền địa phương;
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
17
 Thuốc phiện có chứa ít hơn 9 % lượng morphine hoặc chất gây nghiện hay
các vật liệu sử dụng cho việc hút thuốc phiện;
 Giấy cuốn thuốc lá màu trắng hay đã được nhuộm màu;
 Máy móc,dụng cụ để sản xuất tiền xu;
 Tiền và hoá đơn giả mạo;
 Đồng bạc trơn có ít hơn 0,900 độ nguyên chất;
 Các đồng tiền có chất liệu và hình dáng có thể thay thế được đồng tiền hợp
pháp;
 Cây cà phê hoặc các hạt giống cà phê dành cho việc trồng trọt.
Những ai có liên quan tới việc nhập khẩu những mặt hàng trên phải liên hệ với tổ
chức chính phủ có thẩm quyền để có được những giấy phép đặc biệt .
7.4. Các yêu cầu về nhãn mác
Những yêu cầu sau đây có trong Bộ luật bảo vệ người tiêu dùng:
 Người bán lẻ phải niêm yết giá hàng hoá cả trên bao bì lẫn trên nơi mà
khách hàng dễ nhìn thấy;
 Những sản phẩm được bán theo cân, khối lượng hay theo đơn vị đo lường
phải ghi rõ cân nặng, khối lượng, độ dài, rộng chính xác trên mỗi bao bì;
 Đối với các sản phẩm y tế, trên bao bì phải ghi rõ: thành phần, hạn sử dụng,
số lô, hướng dẫn sử dụng, những tác dụng phụ khi sử dụng vv những qui định đã được
Bộ Y tế ban hành;

 Trên nhãn mác của các sản phẩm thức ăn đóng hộp, thức ăn đông lạnh phải
có hạn sử dụng;
7.5. Tạm nhập
Hải quan sẽ cấp tạm nhập cho hàng hóa nước ngoài với một khoản thuế tạm nhập
đặc biệt với điều kiện là số hàng hoá đó sẽ được tái xuất trong khoảng thời gian cho phép
mà không có sự biến đổi nào. Khế ước sẽ được coi như là một đảm bảo cho hàng hoá tạm
Sơ lược về nước cộng hòa El Salvador
18
nhập sẽ được tái xuất trong khoảng thời gian cho phép. Tạm nhập hàng hoá phục vụ việc
lắp ráp, sản xuất và sửa chữa thì tuân theo bộ luật của khu vực phi mậu dịch.
El Salvador không áp dụng ATA Carnet.
Trả lời câu hỏi
19
TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu hỏi số 1:
Joanna nên chuẩn bị thêm:
 Tìm hiểu về việc làm ở đây: tình trạng thất nghiệp, cơ hội nghề nghiệp
tương ứng với trình độ bản thân: ngành nghề phù hợp, chức vụ, mức lương, …
 Suy nghĩ kỹ những lời khuyên của những người đã sống ở đây (hiệu ứng
chiếc lồng vàng), Joanna cần tham khảo thêm nhiều người nữa và đừng quá tự tin vào
bản thân mình;
 Trao đổi thêm với John về tình hình El Salvador, vì anh hiểu rất rõ về khu
vực và con người Trung Mỹ;
 Có thể tham khảo thêm dịch vụ tư vấn về hòa nhập đời sống ở khu vực
Trung Mỹ để biết rõ thông tin về: văn hóa, tôn giáo, chính trị, cấu trúc kinh tế, thời tiết,
điều kiện sống và môi trường sống và làm việc, những qui định chính thức hay không
chính thức (có thể hơi khác ở Toronto),…
Để hòa nhập, Joanna nên:
 Có một công việc (dù việc rất đơn giản) để học hỏi ngôn ngữ, văn hóa công
ty và văn hóa cuộc sống cũng như phương pháp giao tiếp của người địa phương,…

 Joanna không nên né tránh mà phải biết thay đổi giá trị nhận thức, hành vi
của mình để hòa nhập vào cộng đồng: Khi còn ở Toronto, Joanna tự tin bao nhiêu thì khi
đến El Salvador, cô mất tự tin bấy nhiêu. Điều này gây trở ngại cho cô khi phải hòa nhập
vào cuộc sống mới . Do đó, Joanna phải tự tin vào bản thân, cũng không quá lo lắng về
tài chính khi mình chưa có một công việc tốt so với năng lực của mình. Ở El Salvador ,
sự kiên nhẫn, khả năng linh động và khả năng giao tiếp tốt luôn luôn được yêu cầu, hiếm
khi giận dữ - điều mà Joanna cần phải biết và thích nghi dần và phải chấp nhận cuộc sống
hiện tại. Joanna cũng phải hiểu về xã hội El Salvardor- đất nước có sự phân hóa giàu
nghèo rõ rệt – điều mà Joanna chưa hề gặp ở Toronto nên cô bỡ ngỡ trong cách đối xử
với những người xung quanh.
 Giải quyết mâu thuẫn bản thân:
Trả lời câu hỏi
20
o Muốn sống trong khu vực an toàn nhất, điều kiện tốt nhất;
o Muốn hòa nhập vào cuộc sống với người dân địa phương.
 Viết nhật ký: để ghi lại những thay đổi trong suy nghĩ, hành vi của mình,
ghi lại những gì mình thấy được từ hoạt động xung quanh mình;
 Học tiếng Tây Ban Nha từ Maria: trả tiền thêm cho Maria để cô trò chuyện
với mình, mục đích là học được phát âm và tiếng lóng của người địa phương.
Câu hỏi số 2:
John nên đi El Salvador vì
 Đây là công việc anh rất thích;
 Đây là cơ hội phát triển nghề nghiệp của mình;
 Công việc này còn mang một ý nghĩa xã hội và là một phần lý tưởng của
John.
Joanna nên đi vì:
 Đây là cơ hội để cô phát triển các kỹ năng quản lý trong môi trường quốc tế
cũng như những hiểu biết của các đất nước và con người ở những vùng miền khác;
 Hơn hết, cô yêu John và muốn John thực hiện lý tưởng của mình. Vì vậy,
Joanna cũng có thể hy sinh cho sự nghiệp của John.

Câu hỏi số 3:
Những hỗ trợ cần có của các tổ chức cá nhân đối với gia đình nhân viên công ty
mình khi họ làm việc ở nước ngoài:
 Tạo điều kiện, giới thiệu công việc cho những người trong gia đình nhân
viên mình;
 Chỗ ở;
 Tài chính;
 Thông tin về đại sứ quán, phương tiện đi lại, an ninh, những vị trí thiết yếu
như bệnh viện, đồn cảnh sát, trường học, chợ,…
Trả lời câu hỏi
21
 Tìm nơi học ổn định cho con cái họ.
Hạnh phúc của gia đình nhân viên mình khi chuyển đến một xã hội mới, có một
phần trách nhiệm của các cơ quan tổ chức mà họ đang phục vụ. Nếu những điều kiện ban
đầu để hòa nhập vào xã hội mới không tốt, dễ dẫn đến bị sốc về văn hóa và mất thời gian
khá lâu họ mới có thể thích nghi. Trong thời gian này, công việc bị ảnh hưởng là điều khó
tránh khỏi nhưng nếu có sự chuẩn bị và hòa nhập tốt vào xã hội mới, gia đình họ sẽ hạnh
phúc, họ mới có thể tập trung cho công việc. Đây là bước đầu tiên, nhưng rất quan trọng,
quyết định nhân viên này có đảm trách tốt công việc mới hay không.