giải pháp nhằm xây dựng chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần phát triển nhân lực, thương mại và du lịch viwaseen giai đoạn 2013

Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,
kết quả nêu trong luận văn là trung thực xuất phát từ tình hình thực tế của đơn
vị thực tập.
Tác giả luận văn
Nguyễn Văn Hiếu
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
i
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chương 3 47
CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VIWAMEX
ĐẾN NĂM 2020 VÀ CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC 47
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
ii
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1. . Doanh thu cụ thể từng ngành của công ty trong 3 năm:
(2010; 2011; 2012) 30
Bảng 2.2. Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn 32
Bảng 2.3. Trang thiết bị của công ty 34
Bảng 2.4. Tình hình lao động của Công ty theo trình độ và giới tính 35
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu

Lớp: CQ47/31.02
iii
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
DANH MỤC CÁC HÌNH
Trang
Hình 1.1. Môi trường vi mô của doanh nghiệp 12
Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức công ty 27
Hình 2.2. Doanh thu của công ty 28
Hình 2.3. Kết quả hoạt động kinh doanh 29
Hình 2.4. Doanh thu từng ngành 30

Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
iv
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài

Trong bối cảnh của nền kinh tế cạnh tranh khốc liệt như hiện nay một
doanh nghiệp muốn thành công không thể bị động trước những thay đổi của môi
trường. Một doanh nghiệp muốn thành công chắc chắn phải biết mình đang làm
gì ?, mình sẽ làm gì ? và nếu làm như vậy thì kết quả sẽ là gì ? Để trả lời được
những câu hỏi trên đòi hỏi phải có những kiến thức nhất định chứ không phải
bằng cảm tính một cách chủ quan.
Đã từ lâu các doanh nghiệp nước ngoài đã có được tầm nhìn xa và rộng
trong kinh doanh và họ đã chứng tỏ sự thành công của họ bằng việc chiếm lĩnh
được phần lớn các thị trường “béo bở” tại các nước sở tại. Tuy nhiên, đối với các
doanh nghiệp Việt Nam, vấn đề bị động trước biến động của môi trường, chậm

biến đổi, không có tầm nhìn xa vẫn luôn tồn tại ở nhiều doanh nghiệp. Tại sao
các doanh nghiệp nước ngoài lại có được một sự linh hoạt trong kinh doanh đến
như vậy? Câu trả lời đó là hầu hết các doanh nghiệp nước ngoài khi bước chân
vào một thị trường mới đều được trang bị những chiến lược kinh doanh nhất
định.
Chính vì những lý do trên, cho nên việc tiếp xúc với những kiến thức về
chiến lược kinh doanh là vô cùng cần thiết đối với các doanh nghiệp Việt Nam
nói chung và các doanh nghiệp thuộc ngành thương mại nói riêng.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu với mục đích mang lại một kiến thức khái quát
về việc xây dựng một chiến lược kinh doanh ở một doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Qua đó, bước đầu đề xuất một số biện pháp nhằm xây dựng chiến lược kinh
doanh đến năm 2020 tai công ty cổ phần phát triển nhân lực, thương mại và du
lịch VIWASEEN.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
1
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
Hoạt động kinh doanh chính của công ty cổ phần phát triển nhân lực,
thương mại và du lịch VIWASEEN 1à kinh doanh về mặt thương mại, du lịch và
xuất khẩu lao động nên việc xây dựng một chiến lược kinh doanh để phát triển
1âu dài là rất cần thiết và 1à yếu tố quan trọng đối với công ty giúp tồn tại và
phát triển 1âu dài.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu.
Đề tài tập trung vào
“ Giải pháp nhằm xây dựng chiến lược kinh doanh của công ty cổ
phần phát triển nhân lực, thương mại và du lịch VIWASEEN giai đoạn
2013 – 2020”
Chính vì vậy về tính chi tiết trong phạm vi của bài viết không thể bao

gồm đủ.
Đối tượng nghiên cứu là công ty cổ phần phát triển nhân lực, thương mại
và du lịch VIWASEEN
4. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài sử dụng các phương pháp sau: Duy vật biện chứng, điều tra, phân
tích và mô hình minh họa.
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
chính của đề tài gồm 3 chương như sau:
Chương I: Lý luận chung về xây dựng chiến lược kinh doanh của
doanh nghiệp.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
2
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
Chương II: Thực trạng sản xuất kinh doanh và công tá hoạch định
chiến lược tại công ty cổ phần phát triển nhân lực, thương mại và du lịch
VIWASEEN.
Chương III: Chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần phát triển
nhân lực, thương mại và du lịch VIWASEEN đến năm 2020 và các giải pháp
thực hiện chiến lược.
Do thời gian có hạn và trình độ hạn chế, chắc chắn chuyên đề còn có
nhiều sai sót, em rất mong nhận được sự phê bình và góp ý để có thể hoàn chỉnh
hơn .
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
3
Học viện tài chính

Luận văn tốt nghiệp
Chương 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH
1.1. Những vấn đề chung về xây dựng và thực hiện chiến lược kinh
doanh
1.1.1. Định nghĩa về chiến lược kinh doanh
Thuật ngữ chiến lược được sử dụng đầu tiên trong lĩnh vực quân sự để
chỉ các kế hoạch lớn, dài hạn được đưa ra trên cơ sở tin chắc được cái gì đối
phương có thể làm và cái gì đối phương không thể làm.
Từ thập kỷ 60 (thế kỷ XX), chiến lược được ứng dụng và chiến lược
kinh doanh và thuật ngữ “chiến lược kinh doanh” ra đời. Tuy nhiên quan niệm
chiến lược kinh doanh cũng được phát triển dần theo thời gian và người ta cũng
tiếp cận nó theo nhiều cách khác nhau. Cho đến nay, có nhiều khái niệm chiến
lược kinh doanh được đưa ra. Sau đây giới thiệu một số khái niệm phổ biến:
- Chiến lược kinh doanh là một bản phác thảo tương lai bao gồm các
mục tiêu mà doanh nghiệp phải đạt được cũng như các phương tiện cần thiết để
thực hiện các mục tiêu đó.
- Chiến lược kinh doanh là tập hợp các quyêt định và hành động quản
trị quyết định sự thành công lâu dài của doanh nghiệp.
- Chiến lược kinh doanh là quá trình xác định các mục tiêu tổng thể
phát triển doanh nghiệp và sử dụng tổng hợp các yếu tố kỹ thuật, tổ chức kinh tế
và kinh doanh đẻ chiến thắng trong cạnh tranh và đạt được các mục tiêu đề ra.
- Có quan niệm cho rằng chiến lược kinh doanh là một chương trình
hành động tổng quát, dài hạn, hướng hoạt động của toàn doanh nghiệp tới việc
đạt được các mục tiêu xác định.
Dù tiếp cận theo cách nào thì bản chất của chiến lược kinh doanh vẫn
là phác thảo hình ảnh tương lai của doanh nghiệp trong khu vực hoạt động và
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
4

Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
khả năng khai thác các nguồn lực; chiến lược kinh doanh xác định các mục tiêu
dài hạn, chính sách cũng như các giải pháp cần thiết để thực hiện các mục tiêu đã
xác định.
1.1.2. Vấn đề cốt lõi và vai trò của chiến lược kinh doanh
1.1.2.1. Vấn đề cốt lõi
Trong kế hoạch chiến lược của doanh nghiệp, phải có các nội dung chủ
yếu là mục tiêu chiến lược, biện pháp chiến lược và các chính sách. Nhưng cái
cốt lõi của chiến lựơc chính là các biện pháp để thực hiện mục tiêu, đó chính là
phương án tối ưu để thực hiện mục tiêu. Có thể hình dung chiến lược kinh doanh
của các doanh nghiệp là định hướng các hoạt động chủ yếu các biện pháp quan
trọng sẽ được thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định nhằm mang lại lợi
thế nhiều nhất cho doanh nghiệp trong những điều kiện tiền đề nhất định. Chiến
lược của doanh nghiệp được coi như bánh lái của con thuyền, còn mục tiêu là cái
đích mà con thuyền phải đến.
1.1.2.2. Vai trò
Chiến lược kinh doanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với sự tồn
tại va phát triển của mỗi doanh nghiệp. Chiến lược kinh doanh đúng đắn sẽ tạo
một hướng đi tốt cho doanh nghiệp, chiến lược kinh doanh có thể coi như kim
chỉ nam dẫn đường cho doanh nghiệp đi đúng hướng.
Trong thực tế, có rất nhiều nhà kinh doanh nhờ có chiến lược kinh
doanh đúng đắn mà đạt được nhiều thành công, vượt qua đối thủ cạnh tranh và
tạo vị thế cho mình trên thương trường.
Chiến lược kinh doanh mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp,
tầm quan trọng của nó được thể hiện ở những mặt sau:
- Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp định hướng cho hoạt động
của mình trong tương lai thông qua việc phân tích và dự báo môi trường kinh
doanh. Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp vừa linh hoạt vừa chủ động để
thích ứng với những biến động của thị trường, đồng thời còn đảm bảo cho

Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
5
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
doanh nghiệp hoạt động và phát triển theo đúng hướng. Điều đó có thể giúp
doanh nghiệp phấn đấu thực hiện mục tiêu nâng cao vị thế của mình trên thị trường.
- Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp nắm bắt được các cơ hội
cũng như đầy đủ các nguy cơ đối với sự phát triển nguồn lực của doanh nghiệp.
Nó giúp doanh nghiệp khai thác và sử dụng hợp lý các nguồn lực, phát huy sức
mạnh của doanh nghiệp.
- Chiến lược tạo ra một quỹ đạo hoạt động cho doanh nghiệp, giúp
doanh nghiệp liên kết được các cá nhân với các lợi ích khác cùng hướng tới một
mục đích chung, cùng phát triển doanh nghiệp. Nó tạo một mối liên kết gắn bó
giữa các nhân viên với nhau và giữa các nhà quản lý với nhân viên. Qua đó tăng
cường và nâng cao hơn nữa nội lực của doanh nghiệp
- Chiến lược kinh doanh là công cụ cạnh tranh có hiệu quả của doanh
nghiệp. Trong điều kiện toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế hiện nay đã tạo nên sự
ảnh hưởng và phụ thuộc qua lại lẫn nhau giữa các doanh nghiệp hoạt động kinh
doanh. Chính quá trình đó đã tạo nên sự cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh
nghiệp trên thị trường. Ngoài những yếu tố cạnh tranh như: giá cả, chất lượng,
quảng cáo, marketing, các doanh nghiệp còn sử dụng chiến lược kinh doanh
như một công cụ cạnh tranh có hiệu quả.
1.1.3. Xây dựng và thực hiện chiến lược kinh doanh
1.1.3.1. Xác định sứ nhiệm vụ và mục tiêu của doanh nghiệp
Xác định nhiệm vụ và mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp là giai đoạn
mở đầu vô cùng quan trọng trong quá trình xây dựng chiến lược kinh doanh.
1.1.3.1.1. Xác định nhiệm vụ của doanh nghiệp
Nhiệm vụ là một phát biểu có giá trị lâu dài về mục đích tồn tại của
doanh nghiệp. Nó phân biệt doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác. Xác định

nhiệm vụ của doanh nghiệp thực chất là xác định lĩnh vực kinh doanh của doanh
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
6
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
nghiệp. Nhiệm vụ của doanh nghiệp thể hiện qua sản phẩm, dịch vụ, thị trường
và cũng có thể ở công nghệ chế tạo. Nhiệm vụ của doanh nghiệp có thể được coi
như hình ảnh mong ước mà doanh nghiệp muốn đạt tới.
Việc xác định rõ ràng nhiệm vụ của doanh nghiệp là một điều rất quan
trọng và cần thiết để thiết lập các mục tiêu soan thảo các chiến lược một cách có
hiệu quả. Nó không những được sự quan tâm rất lớn của các nhà hoạch định
chiến lược cấp cao mà còn của cả những người thực hiện chiến lược.
Bản báo cáo nhiệm vụ của doanh nghiệp cần trả lời những câu hỏi sau:
- Khách hàng: Ai sẽ là khách hàng của doanh nghiệp?
- Sản phẩm và dịch vụ: Những sản phẩm, dịch vụ chính của doanh
nghiệp là gì?
- Thị trường: công ty cạnh tranh ở đâu?
- Công nghệ: Công nghệ là mối quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp
hay không?
- Sự quan tâm tới vấn đề sống còn, phát triển và khả năng sinh lợi:
Doanh nghiệp có cam kết thực hiện các mục tiêu kinh tế hay không?
- Triết lý: Những gì là niềm tin cơ bản, giá trị, nguyện vọng và các ưu
tiên của doanh nghiệp?
- Tự đánh giá về mình: Năng lực đặc biệt hoặc ưu thế cạnh tranh chủ
yếu của doanh nghiệp là gì?
- Quan tâm về hình ảnh của doanh nghiệp với xã hội: Đây có phải là
mối quan tâm lớn của doanh nghiệp hay không?
- Mối quan tâm đối với người lao động: Thái độ của doanh nghiệp đối
với người lao động như thế nào?

1.1.3.1.2. Mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp
 Mục tiêu là gì?
Mục tiêu được hiểu khái quát nhất là cái “đích” cần đạt tới của doanh
nghiệp. Mỗi doanh nghiệp cũng như từng bộ phận của nó cũng có những mục
tiêu riêng. Mục tiêu của doanh nghiệp có thể được xác định cho toàn bộ quá
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
7
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
trình tồn tại và phát triển, và cũng có thể xác định cho từng giai đoạn phát triển
nhất định.
Hệ thống mục tiêu chiến lược là các tiêu đích mà doanh nghiệp xác định
trong một thời kỳ chiến lược xác định. Nó cụ thể hoá mục đích của doanh nghiệp
về hướng quy mô, cơ cấu và tiến trình triển khai theo thời gian. Mục tiêu chiến
lược thể hiện ý chí muốn vươn lên của doanh nghiệp và cần phải đạt được.
 Các yêu cầu đối với mục tiêu
- Mục tiêu phải cụ thể , phải đặc trưng cho mỗi lĩnh vực ngành, phải chỉ
rỏ thời gian thực hiện và kết quả cuối cùng phải đạt là gì.
- Mục tiêu phải linh hoạt.
- Mục tiêu phải có tính hiện thực đồng thời phải có tính thách thức hay
định lượng. Có như vậy mới có thể kiểm tra và có tác dụng động viên hướng
dẫn.
- Mục tiêu phải có tính nhất quán.
- Các mục tiêu đề ra phải tính đến mong muốn của các thành phần có
liên quan đến doanh nghiệp.
1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc xây dựng chiến lược kinh doanh
của doanh nghiệp
1.1.3.2.1. Đánh giá môi trường bên ngoài
Mục tiêu của việc đánh giá môi trường bên ngoài là đề ra danh sách tóm

gọn những cơ hội từ môi trường mà doanh nghiệp nên nắm bắt, đồng thời là
những nguy cơ cũng từ môi trường đem lại, có thể gây ra những thách thức cho
doanh nghiệp mà có cần phải tránh.
Môi trường bên ngoài của doanh nghiệp bao gồm môi trường vĩ mô và
môi trường vi mô (môi trường ngành).
1.1.3.2.1.1. Môi trường vĩ mô
Phân tích môi trường vĩ mô cho ta câu trả lời cục bộ cho câu hỏi: Doanh
nghiệp đang phải đối phó với cái gì? Có 5 yếu tố thuộc môi trường vĩ mô mà
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
8
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
doanh nghiệp phải đối phó: yếu tố tự nhiên, yếu tố xã hội, yếu tố kinh tế, yếu tố
chính trị - pháp luật, yếu tố kỹ thuật - công nghệ. Các yếu tố này tác động đến tổ
chức một cách độc lập hay kết hợp với các yếu tố khác
* Yếu tố tự nhiên
Các yếu tố tự nhiên bao gồm: năng lượng, tài nguyên thiên nhiên, nước
những yếu tố này có thể tạo ra các cơ hội cũng như thách thức cho doanh nghiệp.
* Yếu tố xã hội
Tất cả các doanh nghiệp phải phân tích các yếu tố xã hội để ấn định
những cơ hội và đe dọa tiềm tàng. Các yếu tố xã hội thường thay đổi hoặc tiến
triển chậm chạp làm cho chúng đôi khi khó nhận ra. Những yếu tố xã hội gồm:
chất lượng đời sống, lối sống, sự linh hoạt của người tiêu dùng, nghề nghiệp, dân
số, mật độ dân cư, tôn giáo
* Yếu tố kinh tế
Các yếu tố kinh tế có ảnh hưởng rất lớn đến các doanh nghiệp, vì các yếu
tố này tương đối rộng cho nên doanh nghiệp cần chọn lọc để nhận biết các tác
động cụ thể ảnh hưởng trực tiếp nhất. Ảnh hưởng chủ yếu về kinh tế thường bao
gồm:

- Tỷ lệ lãi suất: tỷ lệ lãi suất có thể ảnh hưởng đến mức cầu đối với sản
phẩm của doanh nghiệp. Tỷ lệ lãi suất là rất quan trọng khi người tiêu dùng
thường xuyên vay tiền để thanh toán với các khoản mua bán hàng hóa của mình.
Tỷ lệ lãi suất còn quyết định mức chi phí về vốn và do đó quyết định mức đầu
tư. Chi phí này là nhân tố chủ yếu khi quyết định tính khả thi của chiến lược.
- Tỷ giá hối đoái: tỷ giá hối đoái là sự so sánh về giá trị của đồng tiền
trong nước với đồng tiền của các nước khác. Thay đổi về tỷ giá hối đoái có tác
động trực tiếp đến tính cạnh tranh của sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất trên
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
9
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
thị trường quốc tế. Sự thay đổi về tỷ giá hối đoái cũng làm ảnh hưởng lớn đến
giá cả của các mặt hàng xuất nhập khẩu của công ty.
- Tỷ lệ lạm phát: tỷ lệ lạm phát có thể gây xáo trộn nền kinh tế làm cho
sự tăng trưởng kinh tế chậm lại và sự biến động của đồng tiền trở nên không
lường trước được. Như vậy các hoạt động đầu tư trở thành những công việc
hoàn toàn may rủi, tương lai kinh doanh trở nên khó dự đoán.
- Quan hệ giao lưu quốc tế: Những thay đổi về môi trường quốc tế mang
lại nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài đồng thời cũng nâng cao sự cạnh
tranh ở thị trường trong nước.
* Yếu tố chính trị - pháp luật
Các yếu tố thuộc môi trường chính trị - pháp luật chi phối mạnh mẽ đến
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Sự ổn định chính trị được xác định là
một trong những tiền đề quan trọng cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Sự thay đổi của môi trường chính trị có thể ảnh hướng có lợi cho một nhóm
doanh nghiệp này nhưng lại kìm hãm sự phát triển nhóm doanh nghiệp khác và
ngược lại. Hệ thống pháp luật hoàn thiện, không thiên vị là một trong những tiền
đề ngoài kinh tế của kinh doanh. Mức độ hoàn thiện, sự thay đổi và thực thi pháp

luật trong nền kinh tế có ảnh hưởng lớn đến hoạch định và tổ chức thực hiện
chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Môi trường chính trị - pháp luật tác
động trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp vì nó ảnh hưởng đến
sản phẩm, ngành nghề phương thức kinh doanh của doanh nghiệp. Không
những thế nó còn tác động đến chi phí: chi phí sản xuất, chi phí lưu thông, chi
phí vận chuyển, mức độ thuế suất đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh
XNK còn bị ảnh hưởng bởi chính sách thương mại quốc tế, hạn ngạch do Nhà
nước giao cho, luật bảo hộ cho các doanh nghiệp tham gia hoạt động kinh doanh.
Tóm lại môi trường chính trị - pháp luật có ảnh hưởng rất lớn đến việc nâng cao
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
10
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp bằng cách tác động đến hoạt động của
doanh nghiệp thông qua hệ thống công cụ luật pháp, công cụ điều tiết kinh tế vĩ
mô
* Yếu tố công nghệ - kỹ thuật
Trình độ kỹ thuật, công nghệ tiên tiến cho phép doanh nghiệp chủ động
nâng cao chất lượng hàng hóa, năng suất lao động. Các yếu tố này tác động hầu
hết đến các mặt của sản phẩm như: đặc điểm sản phẩm, giá cả sản phẩm, sức
cạnh tranh của sản phẩm. Nhờ vậy doanh nghiệp có thể tăng khả năng cạnh tranh
của mình, tăng vòng quay của vốn lưu động, tăng lợi nhuận đảm bảo cho quá
trình tái sản xuất mở rộng của doanh nghiệp. Ngược lại với trình độ công nghệ
thấp thì không những giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp mà còn giảm
lợi nhuận, kìm hãm sự phát triển. Nói tóm lại, nhân tố kỹ thuật công nghệ cho
phép doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm nhờ đó
mà tăng khả năng cạnh tranh, tăng vòng quay của vốn, tăng lợi nhuận từ đó tăng
hiệu quả kinh doanh.
1.1.3.2.1.2. Môi trường vi mô

Hình 1.1. Môi trường vi mô của doanh nghiệp
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
Những người gia
nhập tiềm tàng
Các doanh nghiệp
cạnh tranh
Những sản phẩm
thay thế
Những
người mua
Những nhà
cung cấp
11
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
* Những người gia nhập tiềm tàng (các đối thủ tiềm ẩn)
Các đối thủ tiềm ẩn là các doanh nghiệp hiện không ở trong ngành
nhưng có khả năng nhảy vào hoạt động kinh doanh trong ngành đó. Đối thủ mới
tham gia trong ngành có thể là yếu tố làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp do
họ đưa vào khai thác các năng lực sản xuất mới và mong muốn giành được một
phần thị trường.Vì vậy, những công ty đang hoạt động tìm mọi cách để hạn chế
các đối thủ tiềm ẩn nhảy vào lĩnh vực kinh doanh của họ.
Tuy nhiên có một số trở ngại cho các doanh nghiệp không cùng ngành
muốn nhảy vào ngành:
- Sự ưa chuộng của khách hàng với sản phẩm cũ bởi các vấn đề về quảng
cáo, nhãn hiệu, chất lượng sản phẩm và dịch vụ sau bán hàng.
- Khó khăn về giảm chi phí khi bắt đầu nhảy vào ngành khác.
- Tính hiệu quả của quy mô sản xuất kinh doanh lớn.
* Những sản phẩm thay thế

Sản phẩm thay thế là sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh hiện tại, đây là
áp lực thường xuyên và đe dọa trực tiếp đến doanh nghiệp. Sản phẩm thay thế là
loại sản phẩm của những doanh nghiệp trong cùng ngành hoặc khác ngành
nhưng cùng thỏa mãn một nhu cầu của người tiêu dùng.
Như vậy, sự tồn tại những sản phẩm thay thế hình thành một sức ép cạnh
tranh rất lớn, nó giới hạn mức giá một doanh nghiệp có thể định ra và do đó giới
hạn mức lợi nhuận của doanh nghiệp. Ngược lại, nếu sản phẩm của một doanh
nghiệp có ít sản phẩm thay thế, doanh nghiệp có cơ hội để tăng giá và kiếm được
lợi nhuận nhiều hơn. Đặc biệt sản phẩm thay thế có thể xuất hiện ngay trong nội
bộ doanh nghiệp.
* Sức ép về giá của khách hàng.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
12
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
Khách hàng được xem như sự đe dọa mang tính cạnh tranh khi họ đẩy
giá cả xuống hoặc khi họ yêu cầu chất lượng sản phẩm và dịch vụ tốt hơn làm
cho chi phí hoạt động của công ty tăng lên. Ngược lại nếu người mua có những
yếu thế sẽ tạo cho công ty cơ hội để tăng giá và kiếm nhiều lợi nhuận hơn.
Sức ép từ khách hàng dựa trên một số chỉ tiêu:
- Khách hàng có tập trung hay không.
- Doanh nghiệp có phải là nhà cung cấp chính không.
- Mức độ chung thủy của khách hàng.
- Khả năng tìm sản phẩm thay thế của khách hàng.
- Chi phí chuyển đổi.
- Khả năng hội nhập dọc thuận chiều.
* Sức ép về giá của nhà cung cấp
Nhà cung cấp được xem là sự đe dọa đối với doanh nghiệp khi họ có thể
đẩy mức giá hàng cung cấp cho doanh nghiệp lên hoặc giảm chất lượng sản

phẩm cung cấp, thay đổi điều kiện thanh toán, điều kiện giao hàng ảnh hưởng
đến giá thành, đến chất lượng sản phẩm do đó ảnh hưởng đến mức lợi nhuận của
doanh nghiệp. Các doanh nghiệp thường phải quan hệ với các tổ chức cung cấp
nguồn hàng, các yếu tố đầu vào khác nhau như nguồn lao động, vật tư thiết bị và
tài chính. Các yếu tố làm tăng áp lực từ phía các nhà cung cấp cũng tương ứng
như các yếu tố làm tăng áp lực từ khách hàng:
- Số lượng tổ chức cung cấp ít, doanh nghiệp khó lựa chọn cơ sở cung
cấp.
- Sản phẩm công ty cần mua có rất ít loại sản phẩm có thể thay thế được.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
13
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
- Doanh nghiệp có phải là khách hàng chính của nhà cung cấp hay
không.
- Nhà cung cấp có tập trung hay không, nghĩa là các nhà cung cấp có sự
tập trung thì sức ép từ phía nhà cung cấp sẽ cao hơn, doanh nghiệp sẽ ở tình
trạng bất lợi.
1.1.3.2.2. Phân tích nội bộ doanh nghiệp
Tất cả các tổ chức đều có thế mạnh và điểm yếu trong những bộ phận
chức năng của nó. Sẽ không có một doanh nghiệp nào đều mạnh hoặc đều yếu
như nhau trên mọi lĩnh vực. Những điểm mạnh/điểm yếu, những cơ hội/thách
thức rõ ràng đem lại cơ sở cho việc hoạch định mục tiêu và chiến lược. Đánh giá
môi trường nội bộ chính là việc rà soát, đánh giá các mặt của công ty, mối quan
hệ giữa các bộ phận, chỉ ra những điểm mạnh cũng như điểm yếu mà công ty
còn mắc phải, là tiền đề cho việc tận dụng và phát huy những mặt mạnh, hạn chế
cần khắc phục và sửa chữa những điểm yếu đang tồn tại.
Phân tích nội bộ doanh nghiệp gồm có việc phân tích tài chính, phân tích
chức năng.

1.1.3.2.2.1. Phân tích tài chính
Để phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp cần phải sử dụng
những số liệu từ báo cáo tài chính của doanh nghiệp trong một số năm và so
sánh các chỉ tiêu này với nhau.
Các chỉ tiêu có thể dùng để phân tích như: tổng số vốn của doanh
nghiệp, doanh thu, lợi nhuận và các chỉ tiêu tổng hợp.
* Khả năng tài chính:
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
14
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
- Khả năng vay nợ
Thông thường doanh nghiệp không thể vay quá khả năng. Nếu khả năng
vay của doanh nghiệp bị hạn chế thì phải kêu gọi thêm nguồn vốn của các thành
viên trong doanh nghiệp.
- Khả năng tăng vốn
Doanh nghiệp có khả năng tăng vốn cao nếu chỉ tiêu này cao hay giá bán
cổ phiếu doanh nghiệp trên thị trường cao, lợi tức của năm nay giữ lại để đầu tư
cho năm sau nhiều.
* Phân tích lợi nhuận.
Lợi nhuận của doanh nghiệp cần được so sánh với doanh thu, vốn chủ sở
hữu, giá thành
Chỉ tiêu này cho biết 1 đồng doanh thu đem lại cho doanh nghiệp bao
nhiêu đồng lợi nhuận. So sánh chỉ tiêu này của doanh nghiệp với các doanh
nghiệp khác trong ngành sẽ biết được hiệu quả làm việc của doanh nghiệp
Chỉ tiêu này cho biết 1 đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu lợi nhuận
1.1.3.2.2.2. Phân tích chức năng
* Chức năng sản xuất trong hoạt động kinh doanh là quá trình biến đổi
đầu vào thành đầu ra (hàng hóa và dịch vụ). Đối với hầu hết các ngành, chi phí

sản xuất chủ yếu để tạo ra hàng hóa và dịch vụ đều chiếm tỷ lệ lớn, vì vậy chức
năng sản xuất thường được coi là vũ khí cạnh tranh trong chiến lược của doanh
nghiệp.
* Chức năng Marketing và tiêu thụ sản phẩm: Marketing có thể được mô
tả như một quá trình xác định, dự báo thiết lập và thỏa mãn các nhu cầu mong
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
15
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
muốn của người tiêu dùng đối với sản phẩm hay dịch vụ Việc phân tích hoạt
động Marketing thường bao gồm các nội dung: phân tích khách hàng, nghiên
cứu thị trường, mua và bán hàng hóa.
* Chức năng quản trị nguồn nhân lực: quản trị nguồn nhân lực hiện nay
có tầm quan trọng rất lớn ở tất cả các doanh nghiệp. Mục tiêu của quản trị nhân
lực là phát triển một kế hoạch nhân lực bao gồm:
- Dự đoán về nguồn nhân lực mà doanh nghiệp có nhu cầu trong tương lai.
- Sắp xếp hợp lý nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.
- Đảm bảo cung - cầu về nguồn nhân lực cho các mặt hoạt động.
- Xác định các biện pháp cụ thể để quản lý nguồn nhân lực.
* Chức năng nghiên cứu phát triển: trong các hoạt động đầu tư, đầu tư
vào nghiên cứu và phát triển thường đưa lại hiệu quả rất lớn. Hoạt động nghiên
cứu và phát triển có thể được chia thành 3 loại: nghiên cứu đổi mới sản phẩm
nhằm tạo ra sản phẩm hoàn toàn mới trước các đối thủ cạnh tranh, nghiên cứu
cải tiến sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng hay hoàn thiện các đặc tính của sản
phẩm hiện có, thứ ba là nghiên cứu đổi mới công nghệ nhằm cải tiến quá trình
sản xuất để giảm chi phí hoặc nâng cao chất lượng.
* Chức năng quản lý nguyên vật liệu: chức năng này được coi là phương
pháp quản lý khoa học, nó đang trở thành một hoạt động ngày càng quan trọng ở
nhiều doanh nghiệp bởi vì nó giúp doanh nghiệp tạo lập được thế mạnh về chi

phí thấp. Do vậy quản lý nguyên vật liệu một cách có hiệu quả có thể làm giảm
lượng tiền mặt nằm trong dự trữ để tăng đầu tư vào máy móc thiết bị.
Tất cả các doanh nghiệp đều có những điểm mạnh, điểm yếu trong các
lĩnh vực kinh doanh. Không doanh nghiệp nào mạnh hay yếu đều về mọi mặt.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
16
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
Những điểm yếu, điểm mạnh bên trong cùng những cơ hội, nguy cơ từ bên ngoài
là những điểm cơ bản mà doanh nghiệp cần quan tâm khi xây dựng chiến lược.
Xác định điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp là dựa vào sự so sánh với các
doanh nghiệp khác trong ngành và dựa vào kết quả hoạt động của doanh nghiệp.
Điểm mạnh của doanh nghiệp là những điểm làm tốt hơn đối thủ, là những điểm
mà đối thủ cạnh tranh không dễ dàng có được, nó tạo nên lợi thế cạnh tranh của
doanh nghiệp. Điểm yếu là những mặt hạn chế của doanh nghiệp, đó là những
điểm doanh nghiệp cần điều chỉnh khi xây dựng chiến lược.
Để tổng hợp quá trình phân tích trên thì việc sử dụng mà trận SWOT là
hợp lý và cần thiết.
 Ma trận SWOT (mặt mạnh, mặt yếu, cơ hội và nguy cơ)
Ma trận
SWOT
Cơ hội
(O)
Nguy cơ
(T)
Mặt mạnh
(S)
Phối hợp
S/O

Phối hợp
S/T
Mặt yếu
(W)
Phối hợp
W/O
Phối hợp
W/T
S (strengths) : Các mặt mạnh
O (Opportunities) : Các cơ hội
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
17
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
T (Threats) : Các nguy cơ ; W (Weaknesses) : Các mặt yếu
Để xây dựng ma trận SWOT, trước tiên cần kể ra các mặt mạnh, mặt
yếu, cơ hội và nguy cơ được xác lập bằng ma trận phân loại theo thứ tự ưu tiên.
Tiếp đó tiến hành so sánh một cách có hệ thống từng cấp tương ứng giữa các yếu
tố để tạo ra cấp phối hợp.
Phối hợp S/O thu được từ sự kết hợp giữa các mặt mạnh chủ yếu với các
cơ hội của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần sử dụng những mặt mạnh, cơ hội
của mình để cạnh tranh với các doanh nghiệp khác, không ngừng mở rộng thị
trường.
Phối hợp W/O là sự kết hợp các mặt yếu của doanh nghiệp với các cơ
hội. Sự kết hợp này mở ra cho doanh nghiệp khả năng vượt qua mặt yếu bằng
việc tranh thủ các cơ hội.
Phối hợp S/T là sự kết hợp các mặt mạnh với các nguy cơ, cần chú ý đến
việc sử dụng các mặt mạnh để vượt qua các nguy cơ.
Phối hợp W/T là sự kết hợp giữa mặt yếu và nguy cơ của doanh nghiệp.

Sự kết hợp này đặt ra yêu cầu doanh nghiệp cần có biện pháp để giảm bớt mặt
yếu tránh nguy cơ bằng cách đặt ra các chiến lược phòng thủ.
1.1.3.3. Xây dựng các phương án chiến lược
Chiến lược kinh doanh bao gồm các quyết định về: sản phẩm, dịch vụ
mà khách hàng cần là gì? Nhóm khách hàng cần thỏa mãn là ai? Cách thức để
thỏa mãn khách hàng như thế nào? Ba quyết định này được thể hiện cụ thể trong
các chiến lược: chiến lược sản phẩm, chiến lược thị trường, chiến lược cạnh
tranh và chiến lược đầu tư.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
18
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
1.1.3.3.1. Chiến lược sản phẩm
Chiến lược sản phẩm là phương thức kinh doanh có hiệu quả trên cơ sở
đảm bảo thỏa mãn nhu cầu thị trường và thị hiếu của khách hàng trong từng thời
kỳ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nội dung của chiến lược sản phẩm
- Xác định kích thước của tập hợp sản phẩm trong chiến lược: kích thước
của tập hợp sản phẩm trong chiến lược là số loại sản phẩm cùng với số lượng,
chủng loại của mỗi loại và mẫu mã, kiểu dáng của mỗi chủng loại doanh nghiệp
chuẩn bị đưa ra thị trường. Mỗi loại sản phẩm bao giờ cũng có nhiều chủng loại,
do đó trong chiến lược sản phẩm phải đề cập rõ đến chủng loại nào? Như vậy
trong chiến lược sản phẩm doanh nghiệp có thể có nhiều cách lựa chọn hoặc là
sản xuất và cung cấp nhiều loại sản phẩm dịch vụ khác nhau hoặc là cố định vào
một vài loại nhưng có nhiều chủng loại.
- Nghiên cứu sản phẩm mới:
+ Nâng cao chất lượng sản phẩm bằng việc cải tiến hoàn thiện các sản
phẩm hiện có hoặc chế tạo sản phẩm mới.
+ Mỗi loại sản phẩm đều có chu kỳ sống nhất định, khi sản phẩm bước

vào giai đoạn suy thoái thì doanh nghiệp phải có sản phẩm mới thay thế.
1.1.3.3.2. Chiến lược cạnh tranh
Các doanh nghiệp tồn tại trong thị trường cạnh tranh phải có những vị trí
nhất định, chiếm lĩnh những phần thị trường nhất định. Đây là điều kiện duy
nhất duy trì sự tồn tại của doanh nghiệp đó trong thị trường. Sự tồn tại của doanh
nghiệp luôn bị các đối thủ khác bao vây. Do vậy để tồn tại trong thị trường các
doanh nghiệp phải luôn vận động đưa ra các biện pháp nhằm chiến thắng đối thủ
cạnh tranh, giữ vững mở rộng vị thế của mình trên thị trường.
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
19
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
Lợi thế cạnh tranh là những “năng lực riêng biệt” mà doanh nghiệp kiểm
soát được và được thị trường thừa nhận và đánh giá cao. Doanh nghiệp sử dụng
lợi thế cạnh tranh để cạnh tranh với các doanh nghiệp khác.
Khi sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp giống như đối thủ cạnh tranh
những rẻ hơn, doanh nghiệp đạt được lợi thế về chi phí. Doanh nghiệp làm khác
đối thủ sẽ tạo nên sự riêng biệt, do đó doanh nghiệp đạt được lợi thế về sự khác
biệt: hoặc là sản phẩm tốt hơn, bán với giá cao hơn hoặc là sản phẩm đơn giản
hơn, bán với giá rẻ hơn.
* Các kiểu chiến lược cạnh tranh
- Chiến lược chi phí thấp: là chiến lược mà theo đó doanh nghiệp tập
trung mọi sự nỗ lực để hướng tới mục tiêu sản xuất hàng hóa, dịch vụ ở chi phí
thấp hơn đối thủ cạnh tranh.
- Chiến lược khác biệt hóa: mục đích của chiến lược này là để đạt được
lợi thế cạnh tranh bằng việc tạo ra sản phẩm mà được người tiêu dùng nhận thức
là độc đáo nhất theo nhận xét của họ. Sự khác biệt này sẽ giúp doanh nghiệp đặt
mức giá cao hơn so với mức giá trung bình của ngành, do vậy nhận được mức
lợi nhuận cao hơn.

- Chiến lược tập trung hay trọng tâm hóa: là chiến lược mà theo đó
doanh nghiệp lựa chọn sự khẳng định lợi thế cạnh tranh của mình trên một số
phân đoạn “đặc thù”, đoạn đó có thể xác định theo tiêu thức địa lý, loại khách
hàng hoặc một nhánh của dòng sản phẩm. Việc lựa chọn một đoạn thị trường
giúp doanh nghiệp tập trung sức mạnh vào, chống lại sự xâm nhập của các
doanh nghiệp khác.
1.1.3.3.3. Chiến lược đầu tư (Chiến lược doanh nghiệp)
Đối với một doanh nghiệp khi có nhiều hoạt động khác nhau tức là có
nhiều đơn vị kinh doanh khác nhau. Doanh nghiệp phải đưa ra quyết định nên
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
20
Học viện tài chính
Luận văn tốt nghiệp
đầu tư vào đơn vị kinh doanh nào, tránh những đơn vị kinh doanh nào. Điều này
có tác dụng:
- Tránh lãng phí không cần thiết khi tập trung quá nhiều vào các hoạt
động không có triển vọng.
- Tránh bỏ lỡ những cơ hội một cách đáng tiếc khi không đầu tư hoặc
đầu tư quá ít vào những hoạt động nhiều triển vọng.
Vấn đề ở đây là làm thế nào để doanh nghiệp xác định được các hoạt
động có triển vọng, nếu có nhiều hoạt động có triển vọng thì xác định triển vọng
nào lớn hơn. Trên thực tế nó phụ thuộc vào:
+ Sức hấp dẫn của ngành.
+ Vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp
* Các chiến lược phát triển cấp doanh nghiệp
- Hợp nhất hay liên kết theo chiều dọc: doanh nghiệp tự đảm nhận sản
xuất và cung ứng các yếu tố đầu vào cho quá trình sản xuất hoặc tự giải quyết
khâu tiêu thụ.
- Đa dạng hóa: có 3 hình thức đa dạng hóa: đa dạng hóa chiều ngang, đa

dạng hóa đồng tâm và đa dạng hóa “kết khối”.
- Chiến lược liên minh và hợp tác: các doanh nghiệp hợp tác và liên
doanh với nhau nhằm thực hiện những chiến lược to lớn mà họ không thể tự
mình cáng đáng nổi về tài chính cũng như ngăn chặn những nguy cơ đe dọa sự
phát triển của họ.
1.1.3.3.4. Phân tích và lựa chọn chiến lược
Mục tiêu của việc phân tích và lựa chọn chiến lược chính là việc thiết lâp
nên các mục tiêu dài hạn và tạo ra các chiến lược thay thế, lựa chọn ra trong số
đó một vài chiến lược theo đuổi. Phân tích chiến lược và lựa chọn nhằm định ra
Sinh viên: Nguyễn Văn Hiếu
Lớp: CQ47/31.02
21