Bài giảng Cung cầu và giá cả thị trường

09/09/14 Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Cung, cầu và giá cả
thị trường
Chương 2
09/09/14 Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Các nội dung chính
1. Khái niệm về thị trường
2. Khái niệm và các nội dung liên quan đến cầu
3. Khái niệm và các nội dung liên quan đến cung
4. Trạng thái cân bằng cung cầu và sự thay đổi
trạng thái cân bằng
5. Tác động của các can thiệp của chính phủ
vào thị trường
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Khái niệm về thị trường
Định nghĩa: Thị trường có thể được hiểu như là nơi gặp gỡ giữa người
bán/cung cấp và người mua/sử dụng, qua đó xác định lượng và giá
hàng hoá hay dịch vụ mà họ trao đổi.
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Khái niệm về thị trường
Phân loại thị trường:
-
Thị trường hàng hóa, dịch vụ
-
Thị trường lao động, yếu tố sản xuất
Các mô hình thị trường: (dựa vào tính chất
cạnh tranh)

-
Thị trường cạnh tranh hoàn toàn
-
Thị trường canh tranh độc quyền
-
Thị trường độc quyền nhóm
-
Thị trường độc quyền hoàn toàn
09/09/14 Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Cầu
1. Các khái niệm về cầu: Cầu, lượng cầu, cầu cá nhân-cầu thị trường,
luật cầu, biểu cầu, đường cầu, hàm cầu
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu
3. Sự thay đổi lượng cầu và thay đổi cầu
4. Hệ số co giãn cầu
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Cầu
Định nghĩa “Cầu”: mô tả số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người tiêu
dùng muốn mua và có khả năng mua ở các mức giá khác nhau trong
một khoảng thời gian nhất định, với điều kiện các yếu tố khác không
đổi.
Lưu ý: Người tiêu dùng được hiểu bao gồm cả người
mua hàng, người sử dụng dịch vụ hay sử dụng lao
động (trong thị trường lao động)
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Lượng Cầu
Lượng cầu: là số lượng hàng hóa mà người

tiêu dùng muốn mua và có khả năng mua ở
tại một mức giá nào đó
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Cầu cá nhân –
cầu thị trường
Cầu cá nhân: là cầu của một cá nhân đối với một hàng hoá dịch vụ nào đó
Cầu thị trường (tổng cầu): là cầu của tất cả các cá nhân trong một thị trường
hàng hóa nào đó
Ví dụ: (SV tự cho)
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Luật cầu
Luật cầu: “Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi (Ceteris
paribus),người tiêu dùng thường sẽ mua với số lượng hàng hoá
nhiều hơn khi mức giá giảm và ngược lại”
Có thể hiểu ngắn ngọn: “Giá giảm thì lượng cầu tăng và giá tăng thì
lượng cầu giảm”, hay “lượng cầu và giá có mối quan hệ nghịch biến”
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Biểu cầu, đường cầu
và hàm cầu
Biểu cầu: là mô tả bằng
dạng bảng biểu về số
lượng một hàng hoá
hay dịch vụ mà người
tiêu dùng sẵn sàng
mua ứng với các mức
giá khác nhau
Giá Số

lượng
10 100
11 90
12 80
13 70
14 60
15 50
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Biểu cầu, đường cầu
và hàm cầu
Đường cầu: là mô tả
bằng dạng đồ thị về
số lượng một hàng
hoá hay dịch vụ mà
người tiêu dùng sẵn
sàng mua ứng với
các mức giá khác
nhau
P
Q
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Biểu cầu, đường cầu
và hàm cầu
Hàm cầu (theo giá): là hàm số thể hiện mối quan hệ giữa lượng cầu và giá.
Dạng tổng quát của hàm cầu theo giá: Q = f(P)
Với giả định lượng cầu có quan hệ tuyến tính với giá (theo luật cầu) => Hàm cầu (hay phương trình đường cầu) có dạng:
hay
Trong đó: a: hệ số gốc, hay độ dốc, bằng (luôn <=0)

b: hằng số
bPaQ
D
+= .
200.10 +−= PQ
D
''. bQaP
D
+=
Ví d : hayụ
20.1,0 +−=
D
QP








∆
∆
Q
P







∆
∆
P
Q
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Bài tập số 1
Dựa vào biểu cầu ở
bên, xác định phương
trình của đường cầu
theo 2 dạng:
-
Q=f(P)
-
P=f(Q)
Giá Số
lượng
8 100
10 92
12 84
14 76
16 68
18 60
132.4 +−= PQ
D
33.4/1 +−=
D
QP
Và vẽ đường

cầu trên đồ thị
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Các yếu tố làm thay đổi lượng
cầu và cầu
Làm lượng cầu dịch chuyển dọc đường cầu:
- Giá của chính hàng hóa, dịch vụ đó
Làm dịch chuyển cả đường cầu (thay đổi cầu):
-
Thu nhập người tiêu dùng
-
Giá cả hàng hoá liên quan
-
Quy mô thị trường
-
Sở thích, thị hiếu người tiêu dùng
-
Kỳ vọng, hay sự tiên đoán của người tiêu
dùng về giá, thu nhập, chính sách nhà
nước…trong tương lai
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Ảnh hưởng của Giá một loại
hàng hoá đến cầu hàng hóa đó
Theo luật cầu:
“giá tăng – cầu giảm,
giá giảm – cầu tăng”
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Ảnh hưởng của Thu Nhập

đến cầu 1 loại hàng hóa nào đó
-
Thu nhập tăng:
+ cầu tăng (hàng hoá thông thường, xa xỉ)
+ cầu giảm (hàng hoá cấp thấp, thứ cấp)
-
Thu nhập giảm:
+ cầu giảm (hàng hoá thông thường, xa xỉ)
+ cầu tăng (hàng hoá cấp thấp, thứ cấp)
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Ảnh hưởng của Giá hàng hoá liên
quan (Y) đến cầu hàng hóa (X)
Nếu Y là Hàng hoá thay thế của X (thịt-cá):
+ Giá Y tăng => cầu X tăng
+ Giá Y giảm => cầu X giảm
Nếu Y là Hàng hoá bổ sung của X (đường-café):
+ Giá Y tăng => cầu X giảm
+ Giá Y giảm => cầu X tăng
Tỉ lệ thuận
Y
P
X
Q
Tỉ lệ nghịch
Y
P
X
Q
Biên soạn: Trần Minh Trí -

2011
Ảnh hưởng của dân số
đến cầu 1 loại hàng hóa
- “dân số tăng – cầu tăng,
dân số giảm – cầu giảm”
- “dân số đông – cầu nhiều,
dân số ít – cầu ít” (TQ-VN)
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Ảnh hưởng của thị hiếu
đến cầu 1 loại hàng hóa
- “Thích dùng hoặc quen dùng → cầu cao”,
- “Không thích hoặc chưa quen dùng →cầu thấp”
(fastfood).
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Ảnh hưởng của kỳ vọng
đến cầu 1 loại hàng hóa
- “Kỳ vọng giá giảm trong tương lai
→ cầu hiện tại giảm”,
- “Kỳ vọng giá tăng trong tương lai
→ cầu hiện tại tăng”.
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Sự thay đổi lượng cầu
và thay đổi cầu
Thay đổi Lượng cầu
◆
Di chuyển dọc theo đường cầu.
◆

Do sự thay đổi giá của hàng hóa.
Thay đổi cầu
◆
Dịch chuyển cả đường cầu đường cầu, sang trái hoặc sang phải
◆
Do sự thay đổi của các yếu tố khác, ngoài giá của hàng hóa.
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Đồ thị mô tả
sự thay đổi lượng cầu
0
D
1
Giá
thuốc lá
(000đ)
Lượng thuốc lá hút
trong 1 ngày
Thuế làm tăng giá
thuốc lá gây ra sự di
chuyển dọc theo đường
cầu.
A
C
20
8
14
12
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011

Tiền thưởng tết
của công nhân
giảm, cầu về
Hoa tết sẽ…
Đồ thị mô tả
sự thay đổi cầu
0
D
1
Giá
Lượng
D
3
Tăng cầu
Giảm cầu
Kỳ vọng giá gạo
tháng sau sẽ tăng
do nông dân thất
mùa, cầu gạo hiện
tại sẽ…
D
2
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Tổng hợp tác động của
các yếu tố đến cầu
Yếu tố Sự thay đổi
Giá thị trường của hàng hoá đó Dịch chuyển dọc theo đường cầu
Thu nhập của người tiêu dùng Dịch chuyển cả đường cầu
Giá của các hàng hóa liên quan Dịch chuyển cả đường cầu

Thị hiếu Dịch chuyển cả đường cầu
Kỳ vọng Dịch chuyển cả đường cầu
Dân số Dịch chuyển cả đường cầu
Biên soạn: Trần Minh Trí -
2011
Sự co giãn của cầu
-
Độ co giãn của cầu theo giá
-
Độ co giãn của cầu theo thu nhập
-
Độ co giãn chéo của cầu theo giá sản phẩm liên quan