Đề tài vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh

Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
Phần thứ nhất
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay nhân loại đang đứng trước thử thách lớn. Mỗi người, mỗi quốc
gia phải có trách nhiệm tham gia phối hợp hoạt động để giải quyết vấn đề của
thời đại như: Bùng nổ dân số, Bảo vệ môi trường, chống lại các tệ nạn xã hội.
Do đó việc giáo dục học sinh ngay từ trường Phổ thông là hình thành và phát
triển toàn diện nhân cách tốt đẹp cho thế hệ trẻ. Đó là những công dân tương
lai, những người lao động mới phát triển hài hoà trên tất cả các mặt: Đức, Trí,
Thể, Mỹ. Những người sẽ xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, nhân dân
lao động ngày càng tươi đẹp và hạnh phúc theo mục tiêu của Đảng đề ra: " Dân
giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh. Vì vậy, muốn đạt kết
quả cao trong công tác giáo dục đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta phải có những
biện pháp cụ thể thiết thực để giáo dục học sinh hàng ngày. Đó là vấn đề chúng
ta phải quan tâm tìm ra những biện pháp giáo dục thích hợp.
1. Cơ sở lý luận.
Dựa trên cơ sở khoa học về sự hiểu biết các khái niệm thế nào là tư tưởng
đạo đức, từ đó tìm ra biện pháp giáo dục học sinh trong một tổ chức nhất định.
Vậy nhân cách các em có phát triển tốt hay không, người môi trường xã hội và
gia đình thì trường học giáo dục nhân cách hết sức quan trọng. Vì thế, là những
giáo viên chủ nhiệm lớp chúng tôi luôn tìm ra những biện pháp mới để uốn nắn,
giáo dục học sinh có hiệu quả.
2. Cơ sở khoa học.
Ngoài nhu cầu học tập các em học sinh còn có nhu cầu vui chơi, giải trí,
lớp học còn là một tổ chức của nhà trường, người giáo viên là người hướng dẫn
trực tiếp theo dõi nền nếp của các em trong lớp học đó.
Ở lứa tuổi này các em có đủ tâm, sinh lý rất phức tạp, thích chơi, lười học,
có những em còn tỏ ra mình là người lớn nhưng thiếu hụt về kiến thức, kinh
1
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
nghiệm, nên hay bắt trước rất nhạy cảm, dễ tiếp thu về điều mới lạ. Vậy ở lứa

tuổi này: Ngoài thời gian ở nhà cha mẹ quản lý, các em khi đến lớp Thầy Cô
giáo phải là người có trách nhiệm dìu dắt, giáo dục các em phát triển một nhân
cách toàn diện hơn.
Đứng trước đối tượng học sinh hiện nay, Tôi đã có những thời gian suy
nghĩ, tìm tòi ra những biện pháp giáo dục tốt nhất kết hợp với bộ môn để giáo
dục rèn luyện học sinh trở thành những công dân tốt, với kinh nghiệm chưa
nhiều, nhưng nó đã giúp tôi trong công tác chủ nhiệm lớp đạt kết quả cao trong
những tháng thực tế và học tập.
Là giáo viên vừa giảng dạy, kết hợp với chủ nhiệm lớp chúng tôi luôn kết
hợp cả 2 công tác để giáo dục học sinh trở thành một tập thể vững mạnh không
ngừng vươn lên trong mọi mặt.
Phần thứ hai
NỘI DUNG
I. Chức năng của Giáo viên chủ nhiệm lớp.
Để công tác chủ nhiệm lớp đạt được kết quả cao, mỗi người Giáo viên cần
phải hiểu sâu sắc chức năng của mỗi người Giáo viên chủ nhiệm lớp một cách
rõ ràng thấu đáo.
- Trước hết Giáo vien chủ nhiệm lớp là người quản lý giáo dục toàn diện
học sinh một lớp.
+. Quản lý giáo dục không chỉ là nắm được những chỉ số như Tên, Tuổi,
Số lượng, Gia cảnh, Trình độ của học sinh mà còn phải dự báo, phán đoán
nhân cách học sinh để tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện,
khả năng mỗi học sinh.
+. Giáo viên chủ nhiệm lớp cần đặc biệt quan tâm tới việc quản lý học sinh
về sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh nhất là trong điều kiện
2
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
hiện nay khi từng giờ, từng ngày những cám dỗ, văn hoá độc hại, những ảnh
hưởng tiêu cực dội vào đời sống hàng ngay của học sinh.
- Giáo viên chủ nhiệm (GVCN ), là tổ chức tập thể, học sinh hoạt động tự

quản nhằm phát huy tiềm năng tích cực của học sinh.
+. GVCN là cố vấn cho tập thể lớp, bồi dưỡng năng lực cho cán bộ lớp.
+. Xây dựng kế hoạch toàn diện phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ từng tuần,
từng tháng.
+. Giáo viên lập kế hoạch hoạt động, trao đỏi với các Giáo viên bộ môn để
phụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh có năng khiếu tổ chức các hoạt
động, tranh thủ sự giúp đỡ của phụ huynh học sinh, động viên các em hoạt
động.
- GVCN là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã hội trong và
ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục
Trong điều kiện kinh tế thị trường và cơ chế mở hiện nay GVCN cần phải
xác định cơ chế giáo dục nhà trường có vai trò định hướng, tạo ra sự thống nhất
cho học sinh và cần khẳng định gia đình và giáo dục nhà trường là một sự thống
nhất cần thiết
- GVCN đánh giá khách quan kết quả rèn luyện của mỗi học sinh và phong
trào chung của lớp.
+. Chức năng này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với quá trình học tập,
rèn luyện, phát triển nhân cách của mỗi học sinh vì sự đánh giá chính xác khách
quan, đúng mức là một điều kiện để Thầy và Trò điều chỉnh mục tiêu, kế hoạch
hoạt động của mỗi thành viên.
+. Nhận định, đánh giá và yêu cầu đối với học sinh là hai mặt có khăng
khít với nhau, khi thực hiện chức năng đánh giá và đề xuất yêu cầu giáo dục cần
tham khảo ý kiến của Giáo viên bộ môn, đội ngũ cán bộ lớp cần chú ý quan
3
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
tâm đến học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, tạo sự tin cậy của học sinhđối với Giáo
viên và tập thể lớp, nhà trường.
II. Nhiệm vụ của Giáo viên chủ nhiệm lớp.
1. Nắm vững mục tiêu giáo dục của lớp học, cấp học và chương trình dạy
học.

Tôi thiết nghĩ đây là một nhiệm vụ trước mắt, cần thiết vì trên cơ sở nắm
được mục tiêu cấp học, nhiệm vụ năm học của Bộ giáo dục và của nhà trường
thì mới có cơ sở để xây dựng kế hoạch hoạt động của lớp chủ nhiệm có khả
năng thực thi và yêu cầu, hiệu quả giáo dục.
2. Tìm hiểu để nắm vững cơ cấu tổ chức của nhà trường.
- Nắm được sự phân công của Ban giám hịêu.
- Hiểu biết về đội ngũ giáo viên và các tổ chuyên môn, số giáo viên dạy
của lớp.
- Nắm được đội ngũ giáo viên phụ trách từng mặt hoạt động giáo dục của
nhà trường như văn nghệ, thể dục, lao động, phòng thí nghiệm, thư viện
3. Tiếp cận học sinh lớp chủ nhiệm, nghiên cứu và phân tích mọi đặc điểm
của đối tượng trong lớp và các yếu tố tác độngđến các em, bao gồm đặc điểm
sinh lý, nhân cách năng lực của mỗi em, hoàn cảnh gia đình và sự quan tâm
của gia đình đối với các em, để xây dựng chương trình giáo dục nhằm tổ chức,
phát triển toàn diện cho học sinh.
4. Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp người GVCN phải tự hoàn thiện
phẩm chất nhân cách của người Thầy giáo.
+. Trau dồi lòng yêu nghề, thương yêu học sinh, thực hiện tốt khẩu hiệu
"Tất cả vì học sinh thân yêu".
+. Thiết lập mối quan hệ thân thiết giữa GVCN với học sinh.
+. Làm tấm gương mẫu mực trong cuộc sống để học sinh noi theo.
4
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
5. Một trong những nhiệm vụ quan trọng của GVCN là: không ngừng hoạt
động chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm nhằm đổi mới công tác tổ chức giáo dục,
dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường.
6. GVCN phải là người tổ chức liên kết toàn xã hội để xây dựng một môi
trường sư phạm lành mạnh thống nhất tác động thực hiện các mục tiêu, nội
dung giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm. Đây là một nhiệm vụ rất đặc trưng thể
hiện vai trò, chức năng tổ chức, quản lý của GVCN lớp.

III. Nội dung công tác chủ nhiệm lớp.
1. Tìm hiểu, phân loại học sinh của lớp chủ nhiệm.
Để giáo dục học sinh đạt kết quả tốt Giáo viên phải hiểu các em một cách
đúng đắn, đầy đủ và cụ thể. Từ đó mà lựa chọn những tác động sư phạm thích
hợp, vì thực tiễn cho thấy nếu không hiểu rõ học sinh thì không thể lựa chọn
được những tác động sư phạm phù hợp, như vậy hiệu quả công tác chủ nhiệm
sẽ không đạt kết quả cao.
a. GVCN phải hiểu rõ hoàn cảnh của từng học sinh vì mỗi học sinh được
sinh ra và lớn lên trông một hoàn cảnh khác nhau. Tuổi tác, Trình đọ, nghề
nghiệp, phẩm chất đạo đức, sự quan tâm của Bố Mẹ đến con cái khác nhau tất
cả các điều kiện trên đều ảnh hưởng đến học sinh bởi vậy việc nắm vững hoàn
cảnh sống của từng em rất quan trọng. Nó giúp GVCN biết được những nguyên
nhân, những khó khăn hay thuận lợi tác động đến học sinh mà GVCN tham
mưu tác động đến gia đình để lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp.
b. Tìm hiểu những đặc điểm thể chất, sinh lý của từng học sinh.
Những đặc điểm về thể chất, sinh lý như thể lực, sức khoẻ, kém tai, kém
mắt từ đó GVCN gần gũi quan tâm, đặc biệt đến các em đó, xếp ngồi ở vị trí
thuận lợi để học có hiệu quả, hướng sự quan tâm thông cảm giúp đỡ của bạn bè
trong lớp tạo tình cảm gần gũi đoàn kết thân ái trong tập thể lớp.
c. Tìm hiểu những đặc điểm tâm lý của mỗi học sinh.
5
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
Cần chú ý khả năng tư duy, nhận thức của mỗi học sinh, tác phong hoạt bát
hay chậm chạp, tính cẩn thận, tỷ mỷ hay cẩu thả nắm được các đặc điểm đó
giúp GVCN lựa chọn và sử dụng phương pháp giáo dục phù hợp.
2. Xây dựng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm.
Muốn tổ chức tốt công tác giáo dục học sinh là GVCN phải chăm lo tổ
chức xây dựng tập thể lớp đoàn kết nhất trí, biết tự quản lý công việc của tập
thể lớp, xây dựng một tập thể lớp có phong trào tốt, hoạt động có hiệu quả, đưa
tập thể lớp đi lên thành tập thể tiên tiến, xuất sắc.

- Trước hết GVCN phải tổ chức "Bộ máy quản lý" của lớp.
+. Lớp trưởng.
+. Các lớp phó.
+. Các cán sự môn.
+. Cờ đỏ.
+. Các tổ học tập.
- GVCN phải quy định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ cho từng loại cán bộ
tự quản.
3. GVCN phải hướng dẫn học sinh ghi nội dung sổ theo dõi cho từng loại
cán sự lớp.
- Sổ theo dõi lớp trưởng: ghi nhận nhiệm vụ, kế hoạch phấn đấu của lớp
(Nội dung, chỉ tiêu, biện pháp), ghi chép tình hình hàng tuần, hàng tháng của
các lớp phó, sao đỏ cung cấp.
- Sổ ghi chép lớp phó: ghi tóm tắt kế hoạch hàng tuần, hàng tháng của lớp.
6
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
PHIẾU ĐÁNH GIÁ ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH.
Họ và Tên:
Tổ:
Tự đánh giá.
Chỉ tiêu.
Tốt Khá TB Yếu
7
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
1. ý kiến học tập:
- Đi học đúng giờ.
- Nghỉ học có phép.
- Chuẩn bị bài và làm bài đầy đủ.
- Không mất trật tự trong giờ học.
- Hăng hái phát biểu xây dựng bài.

- Trung thực trong học tập.
2. ý thức xây dựng tập thể.
- Giúp dỡ và đoàn kết với bạn bè.
- Tích cực tham gia công việc chung.
- Biết lắng nghe ý kiến của bạn bè và người khác
để cùng phấn đấu.
- Biết quan tâm chia sẻ cùng bạn.
- Kính trọng Thầy, Cô.
3. ý thức tự rèn luyện.
- Không vi phạm nội quy nhà trường.
- Thực hiện đeo khăn quàng đỏ.
- Tham gia lao động tích cực.
- Biết giữ gìn vệ sinh chung.
- Tự giác và có trách nhiệm với công việc được
giao.
Chú ý:
- Loại tốt (T) : Thực hiện đầy đủ các chỉ tiêu.
- Loại khá (K) : Thực hiện tương đối đầy đủ, còn một số vi phạm nhỏ
không đáng kể .
- Loại trung bình (TB ) : Thực hiện không đầy đủ, đôi khi còn bị nhắc nhở
vì vi phạm khuyết điểm.
8
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
- Loại yếu (Y) : Thường xuyên vi phạm, bị nhắc nhở nhiều lần, không
tiến bộ.
Tổ trưởng dựa trên tiêu trí vừa nêu, đánh giá xếp loại đạo đức, hạnh kiểm
các tổ viên. Sau đó GVCN dựa trên cơ sở đó kết hợp qúa trình theo dõi đánh
giá, xếp loại học sinh.
Phần thứ ba
HIỆU QUẢ

Sau khi đã áp dụng và bồi dưỡng các em theo phương pháp đã nêu ở trên
Tôi thấy có hiệu quả rõ rệt. Ở những năm trước đa số các em ý thức còn kém,
hiệu quả hoạt động chưa cao, nhiều em chưa có ý thức, chưa có trách nhiệm
trong học tập, tác phong chưa nhiệt tình trong công tác lớp, chưa có trách nhiệm
trong công việc được giao, ban cán sự lớp điều hành chưa có phương pháp.
Với lòng năng nổ nhiệt tình, lòng yêu nghề và biết vận dụng các hoạt
động trong công tác chủ nhiệm, hiệu quả công việc cụ thể như sau:
Kết quả


Năm học
Học kỳ I Học kỳ II
Tốt Khá TB Yếu Tốt Khá TB
Yếu
2008-2009 40% 50% 8% 2% 55% 40% 5% 0%
2009-2010 64% 32% 4% 0% 79% 20% 1% 0%
Ngoài kết quả xếp loại hạnh kiểm như trên còn cho thấy kết quả học tập
của các em cũng được nâng cao rõ rệt không còn nhiều học sinh học lực yếu.
Phần thứ tư
9
Đề tài: Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh
KẾT LUẬN
Công tác của Giáo viên chủ nhiệm lớp là một công tác đòi hỏi người giáo
viên phải tràn đầy nhiệt huyết, phải yêu nghề, đề ra được nội dung, phương
pháp hoạt động phù hợp với lứa tuổi và bậc học. Việc đi sâu tìm hiểu sâu sắc về
từng mặt của các em, từ đó đặt ra được những tác động sư phạm thích hợp, phù
hợp với đặc điểm học sinh từng lớp, từng vùng. Từ đó giúp các em dần dần
hoàn thiện nhân cách của mình, rèn luyện tính chuyên cần tạo hứng thú cho
việc học tập, làm cho các em yêu lớp, yêu trường, gần gũi với bạn bè hơn
Mặc dù sáng kiến chưa được nhiều nhưng qua trao đổi cùng đồng nghiệp

có kinh nghiệm bằng việc tiếp xúc với tất cả học sinh như con em của mình, kết
hợp với việc chỉ đạo của tổ, của nhà trường để những sáng kiến ít ỏi của mình
để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu xã hội hiện nay.
Tôi thấy rằng việc duy trì thường xuyên và phát triển sâu rộng công tác
chủ nhiệm cho học sinh ở tất cả các khối lớp sẽ có tác dụng không chỉ ở bậc
THCS của các em mà còn có tác dụng trong suốt cuộc đời người học sinh cũng
như trong cuộc sống của các em sau này.

Tuân Đạo, ngày 20 tháng 5 năm 2010
Người thực hiện

Bùi Thanh Hải

10