316 Kiểm toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty kiểm toán và dịch vụ tin học AISC thực hiện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (886.97 KB, 126 trang )

Luận văn tốt nghiệp
Lời nói đầu
Trong các loại hình kiểm toán hiện đang tồn tại ở Việt Nam, kiểm toán
độc lập ngày càng khẳng định đợc vai trò quan trọng của mình. Kiểm toán độc
lập đợc hiểu là việc kiểm tra và xác nhận của kiểm toán viên chuyên nghiệp
thuộc các tổ chức kiểm toán độc lập về tính đúng đắn, hợp lý của các tài liệu kế
toán cũng nh các báo cáo quyết toán của các doanh nghiệp, các cơ quan, các tổ
chức đoàn thể, tổ chức xã hội khi có yêu cầu của các đơn vị này. Một trong
những hoạt động chủ yếu của kiểm toán độc lập là kiểm toán Báo cáo tài chính,
đó là sự xác minh và bày tỏ ý kiến về Báo cáo tài chính của khách hàng. Thông
qua công tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động tài chính của doanh nghiệp, kiểm
toán độc lập đã góp phần vào việc làm trong sạch hoá, lành mạnh hoá nền tài
chính Quốc Gia.
Để có thể đa ra những ý kiến trung thực và hợp lý về các Báo cáo tài
chính, kiểm toán viên cần kiểm tra xem xét từng bộ phận cấu thành nên Báo cáo
tài chính trong đó có khoản mục hàng tồn kho. Số d các khoản mục hàng tồn
kho luôn đợc đánh giá là trọng yếu, liên quan đến nhiều chỉ tiêu quan trọng trên
Báo cáo tài chính và đặc biệt rất dễ chứa đựng các gian lận và sai sót, do đó
kiểm toán chu trình hàng tồn kho là một trong những công việc quan trọng cần
phải tiến hành trong mỗi cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính. Qua thời gian tìm
hiểu thực tế, nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác này em đã lựa chọn
đề tài Kiểm toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo tài chính
do Công ty kiểm toán và dịch vụ tin học AISC thực hiện .
Phạm vi nghiên cứu của đề tài là tiếp cận công tác kiểm toán hàng tồn
kho theo chu trình trong kiểm toán Báo cáo tài chính do Công ty kiểm toán và
dịch vụ tin học AISC thực hiện.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là vận dụng lý thuyết về kiểm toán đặc
biệt là kiểm toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo tài chính kết
hợp với những kiến thức thực tế từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cùng những
kiến nghị để hoàn thiện công tác này.
Trịnh Hải Lý Trang - 1 - Kiểm toán 43B

Luận văn tốt nghiệp
Để đạt đợc mục đích nghiên cứu của mình, trong bài viết này em đã vận
dụng các phơng pháp duy vật biện chứng, lô gic kết hợp với các phơng pháp
tổng hợp, phân tích, mô tả,
Trên cơ sở phạm vi, mục đích ngiên cứu nêu trên, nội dung của chuyên
đề ngoài phần mở đầu và kết luận bao gồm ba chơng:
Chơng I: Những vấn đề lý luận về kiểm toán hàng tồn kho trong kiểm
toán Báo cáo tài chính.
Chơng II: Kiểm toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo
tài chính do AISC thực hiện.
Chơng III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện kiểm toán chu trình
hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo tài chính do AISC thực hiện.
Do hạn chế về thời gian cũng nh những hạn chế về mặt kiến thức nên bài
viết không tránh khỏi những thiếu sót. Hy vọng em sẽ nhận đợc sự góp ý của
các thầy cô giáo, Ban lãnh đạo Công ty kiểm toán và dịch vụ tin học AISC cùng
các bạn sinh viên quan tâm đến lĩnh vực kiểm toán. Cuối cùng em xin chân
thành cảm ơn thầy giáo Th.S Phan Trung Kiên, Ban lãnh đạo Công ty Kiểm
toán và Dịch vụ tin học AISC cùng các anh chị kiểm toán viên trong Công ty đã
tận tình giúp đỡ em hoàn thành luận văn của mình.
Trịnh Hải Lý Trang - 2 - Kiểm toán 43B
Luận văn tốt nghiệp
Chơng I
Những vấn đề lý luận về kiểm toán hàng tồn kho
trong kiểm toán Báo cáo tài chính
I. Khái quát các vấn đề về kiểm toán hàng tồn kho
1. Đặc điểm hàng tồn kho
Hàng tồn kho là tài sản lu động của doanh nghiệp biểu hiện dới hình thái
vật chất cụ thể. Hàng tồn kho có thể đợc mua từ bên ngoài hoặc tự sản xuất để
dùng vào mục đích sản xuất kinh doanh. Hình thức của hàng tồn kho ở từng
doanh nghiệp cũng có sự khác nhau, nó tùy thuộc vào bản chất của doanh

nghiệp. Cụ thể:
Đối với các doanh nghiệp thơng mại, hàng tồn kho bao gồm những
hàng hóa mua về chờ bán
Trong doanh nghiệp sản xuất hàng tồn kho bao gồm nguyên, nhiên,
vật liệu, công cụ dụng cụ chờ đa vào sản xuất; bán thành phẩm dở
dang; sản phẩm hoàn thành chờ bán.
Ngoài ra còn có một số vật t hàng hóa thuộc quyền sở hữu của doanh
nghiệp nhng vì những lý do khác nhau nên không nằm trong kho nh: Hàng gửi
bán, hàng đang đi đờng
Một cách tổng quát, theo chuẩn mực kế toán Việt Nam (chuẩn mực số
02) hàng tồn kho là những tài sản:
Đợc giữ để bán trong kì sản xuất, kinh doanh bình thờng
Đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh dở dang
Nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ để sử dụng trong quá trình sản
xuất, kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ.
Hàng tồn kho là một khoản mục trọng yếu trên Bảng cân đối kế toán với
nhiều chủng loại và đợc sử dụng chủ yếu trong quá trình sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp. Xét trên góc độ hạch toán kế toán và kiểm toán hàng tồn kho
Trịnh Hải Lý Trang - 3 - Kiểm toán 43B
Luận văn tốt nghiệp
có thể nhận định đây là một công việc hết sức phức tạp và tốn nhiều thời gian.
Bởi khác với các loại tài sản khác của doanh nghiệp nh tiền mặt, tiền gửi, tài sản
cố định hàng tồn kho mang những đặc điểm rất riêng:
Hàng tồn kho thờng chiếm một tỷ trọng lớn nhất trong tổng số tài sản
lu động của một doanh nghiệp.
Trong kế toán, có rất nhiều phơng pháp lựa chọn để định gía hàng tồn
kho và đối với mỗi loại hàng tồn kho, doanh nghiệp có thể lựa chọn
các phơng pháp khác nhau. Mỗi phơng pháp khác nhau sẽ đem lại
những hiệu quả khác nhau. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải bảo đảm
tính thống nhất trong việc sử dụng phơng pháp định giá hàng tồn kho

giữa các kỳ.
Việc xác định giá trị hàng tồn kho ảnh hởng trực tiếp tới giá vốn hàng
bán và do vậy có ảnh hởng trọng yếu tới lợi nhuận thuần trong năm.
Công việc xác định chất lợng, tình trạng và giá trị hàng tồn kho luôn
là công việc khó khăn và phức tạp hơn hầu hết các tài sản khác. Có rất
nhiều khoản mục hàng tồn kho rất khó phân loại và định giá chẳng
hạn nh các linh kiện điện tử phức tạp, các công trình xây dựng dở
dang hay các tác phẩm nghệ thuật, hoặc kim khí, đá quý
Hàng tồn kho đợc bảo quản, cất trữ ở nhiều nơi khác nhau, lại do
nhiều ngời quản lý. Mặt khác do tính đa dạng của hàng tồn kho nên
điều kiện bảo quản cũng rất khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu bảo
quản của từng loại. Vì thế công việc kiểm soát vật chất, kiểm kê, quản
lý và sử dụng hàng tồn kho sẽ gặp nhiều khó khăn, đôi khi có sự nhầm
lẫn, sai sót và dễ bị gian lận.
Các khoản mục hàng tồn kho thờng đa dạng và có thể chịu ảnh hởng
lớn bởi hao mòn vô hình và hao mòn hữu hình thông qua các biểu
hiện nh bị h hỏng trong thời gian nhất định, dễ bị lỗi thời do đó
kiểm toán viên khi kiểm toán phải có sự hiểu biết về đặc điểm từng
Trịnh Hải Lý Trang - 4 - Kiểm toán 43B
Luận văn tốt nghiệp
loại hàng tồn kho, xu hớng biến động của nó trên bình diện ngành để
có thể xác định chính xác hao mòn hữu hình hoặc hao mòn vô hình.
Bên cạnh những lý do trên thì tần suất của các nghiệp vụ về hàng tồn kho
cũng có ảnh hởng nhất định. Thông thờng các nghiệp vụ về hàng tồn kho xảy ra
với tần suất lớn do đó dễ gây ra việc phản ánh thiếu các nghiệp vụ, lẫn lộn giữa
các nghiệp vụ cũng nh là điều kiện tốt cho những sai phạm mang tính chất chủ
quan xảy ra: Biển thủ hàng hóa, làm thất thoát tài sản của doanh nghiệp
2. Chức năng của chu trình hàng tồn kho
Chu trình hàng tồn kho có thể đợc xem nh là sự kết hợp của hai hệ thống
riêng biệt nhng có liên quan chặt chẽ với nhau, một đề cập đến quá trình vận

động vật chất của hàng hóa, và một đến các chi phí liên quan. Khi hàn tồn kho
vận động trong công ty thì phải tồn tại các quá trình kiểm soát đầy đủ cả sự vận
động vật chất của chúng lẫn các chi phí liên quan. Các quá trình kiểm soát đợc
đề cập ở đây đợc cụ thể hóa thông qua chức năng vật chất chủ yếu có liên quan
trực tiếp đến hàng tồn kho đó là: Mua hàng, nhận hàng, lu kho, xuất kho, sản
xuất và vận chuyển hàng đi tiêu thụ.
* Chức năng mua hàng
Để có một hệ thống kiểm soát nội bộ thích đáng đối với các nghiệp vụ
mua hàng đòi hỏi các đơn vị phải tổ chức ra một phòng riêng biệt chuyên thực
hiện nghiệp vụ mua hàng nhng không đợc giao quyền quyết định mua hàng cho
phòng đó. Các chức năng mua hàng, nhận hàng và ghi sổ hàng tồn kho phải đợc
tách ly trách nhiệm cho các phòng ban khác nhau.
Một nghiệp vụ mua bắt đầu bằng việc bộ phận kho hoặc bộ phận có nhu
cầu hàng hóa hoặc dịch vụ viết phiếu yêu cầu mua. Phiếu yêu cầu mua này phải
đợc thông qua bởi cấp có thẩm quyền và phải đảm bảo đợc tính hợp lý, có thật
của nhu cầu mua. Sau khi phiếu yêu cầu mua đợc chuyển tới phòng thu mua,
phòng này lập ra đơn đặt mua hàng trong đó nêu rõ số lợng, chủng loại, quy
cách sản phẩm hàng hóa hoặc dịch vụ yêu cầu. Đơn đặt hàng sẽ đợc chuyển đến
Trịnh Hải Lý Trang - 5 - Kiểm toán 43B
Luận văn tốt nghiệp
các bộ phận có liên quan: Bộ phận kế toán để hạch toán, bộ phận nhận hàng để
làm căn cứ đối chiếu.
* Chức năng nhận hàng
Chức năng nhận hàng do phòng nhận hàng đảm nhiệm với nhiệm vụ xác
định số lợng hàng nhận; kiểm định chất lợng hàng xem có phù hợp với yêu cầu
trong đơn đặt hàng không và loại bỏ các hàng dễ bị đổ vỡ hoặc bị lỗi. Kết thúc
công việc, phòng nhận hàng lập biên bản nhận hàng và chuyển hàng nhận tới bộ
phận kho. Bộ phận này đợc tổ chức độc lập với bộ phận mua hàng, lu hàng và
bộ phận vận chuyển.
* Chức năng lu kho

Khi bộ phận nhận hàng chuyển hàng tới bộ phận kho, hàng nhận lại phải
qua sự kiểm tra của bộ phận kho. Hàng chỉ đợc nhập kho khi thỏa mãn yêu cầu
về mặt số lợng và chất lợng. Mỗi khi nhập kho, thủ kho phải lập phiếu nhập kho
và sau đó thông báo cho phòng kế toán về số lợng hàng đã thực nhập.
* Chức năng xuất kho vật t, hàng hóa
Hàng hóa, vật t trong kho chịu sự quản lý của bộ phận kho. Chúng chỉ đ-
ợc xuất khỏi kho khi có phiếu yêu cầu sử dụng vật t, hàng hóa đã đợc phê duyệt
bởi cấp có thẩm quyền. Khi xuất kho, thủ kho sẽ lập phiếu xuất kho. Phiếu xuất
kho và phiếu yêu cầu đợc lập thành ba liên: Đơn vị có yêu cầu sẽ giữ một liên;
một liên sẽ giao cho bộ phận kho làm căn cứ hạch toán kho và liên còn lại
chuyển cho phòng kế toán để làm căn cứ ghi sổ.
* Chức năng sản xuất
Đối với mỗi một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, sản xuất là giai đoạn
quan trọng mà kết quả của giai đoạn này có ảnh hởng lớn nhất tới mọi hoạt
động của doanh nghiệp. Chính vì vậy việc sản xuất cần phải đợc kiểm soát chặt
chẽ bằng kế hoạch và lịch trình sản xuất để có thể đảm bảo rằng công ty sẽ sản
xuất những hàng hóa đáp ứng đủ nhu cầu của khách hàng cũng nh giúp công ty
tạo ra sự chủ động trong khâu nguyên vật liệu và nhân công.
Trịnh Hải Lý Trang - 6 - Kiểm toán 43B
Luận văn tốt nghiệp
Trong giai đoạn này, trách nhiệm đối với hàng hóa thuộc về những ngời
giám sát sản xuất nh đốc công, quản lý phân xởng. Ngời giám sát phải theo dõi
và nắm chắc tình hình, quá trình sản xuất kể từ khi nguyên vật liệu đợc chuyển
tới cho đến lúc tạo ra các sản phẩm hoàn thành nhập kho. Sản phẩm hoàn thành
bao giờ cũng đợc kiểm định chất lợng trớc khi nhập kho thành phẩm hoặc
chuyển đi tiêu thụ. Hoạt động kiểm soát này có ý nghĩa quan trọng nhằm phát
hiện những sản phẩm hỏng, lỗi và đồng thời giúp doanh nghiệp không rơi vào
tình trạng ghi giá trị hàng tồn kho cao hơn giá trị thực của nó.
* Chức năng lu kho thành phẩm
Khi thành phẩm hoàn thành và qua kiểm định chất lợng chúng sẽ đợc

nhập kho và do bộ phận kho quản lý chờ tiêu thụ.
* Chức năng xuất thành phẩm đi tiêu thụ
Cũng giống nh chức năng xuất kho vật t - hàng hóa, việc xuất thành
phẩm đi tiêu thụ cũng chỉ đợc thực hiện khi bộ phận kho nhận đợc sự phê chuẩn
hoặc căn cứ xuất kho. Thông thờng khi đơn đặt mua hàng của khách hàng đã đ-
ợc phòng kiểm soát tín dụng phê chuẩn thì thủ kho tiến hành xuất kho và lập
phiếu xuất kho. Chứng từ này đợc lu ở thủ kho, bộ phận tiêu thụ và phòng kế
toán. Bộ phận vận chuyển sẽ lập phiếu vận chuyển hàng, chứng từ này đợc lập
thành ba liên. Một giao cho phòng tiếp vận, một đợc chuyển phòng tiêu thụ kèm
theo đơn đặt mua hàng của khách hàng để làm căn cứ ghi hóa đơn cho khách
hàng, liên còn lại đợc đính kèm bên ngoài bao kiện của hàng hóa trong quá
trình vận chuyển.
3. Tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho
3.1. Tổ chức công tác chứng từ
* Phân loại chứng từ
Các chứng từ kế toán về hàng tồn kho có rất nhiều loại bao gồm:
Trịnh Hải Lý Trang - 7 - Kiểm toán 43B
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1

8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước

C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4

2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác

loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4

0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình

DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D

N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Ban
kiểm
nghiệm
Các bộ
phận
cung
ứng
Phụ
trách
phòng
cung
ứng
Thủ
kho
Kế
toán
hàng
tồn
kho
Nghiệp
vụ nhập

kho
Đề
nghị
nhập
kho
Biên
bản
kiểm
nhận
Phiếu
nhập
kho
Ký
phiếu
nhập
kho
Nghiệp
vụ nhập
kho
Nghiệp
vụ nhập
kho
Bảo
quản
và lưu
trữ
Luận văn tốt nghiệp
Chứng từ nhập mua hàng hoá: Phiếu yêu cầu mua hàng, hoá đơn GTGT
của nhà cung cấp, phiếu kiểm nhận hàng, phiếu nhập kho, biên bản kiểm
nghiệm vật t hàng hoá

Chứng từ xuất kho cho sản xuất bao gồm: Phiếu yêu cầu lĩnh vật t, phiếu
xuất kho vật t, thẻ kho
Chứng từ xuất bán thành phẩm, hàng hoá: Hợp đồng kinh tế, cam kết
mua hàng, phiếu xuất kho, hoá đơn GTGT, thẻ kho.
* Phơng pháp luân chuyển chứng từ
Luân chuyển chứng từ phiếu nhập kho
Có thể khái quát quá trình luân chuyển phiếu nhập kho nh sau:
Sơ đồ 01: Quy trình luân chuyển phiếu nhập kho
Luân chuyển chứng từ xuất kho
Sơ đồ 02: Quy trình luân chuyển phiếu xuất kho
Trịnh Hải Lý Trang - 8 - Kiểm toán 43B
Người đề
nghị xuất
kho
Kế toán
trưởng,
giám đốc
Các bộ
phận
cung
ứng
Thủ
kho
Kế
toán
hàng
tồn
kho
Bảo
quản và

lưu trữ
Nghiệp
vụ xuất
kho
Đề nghị
xuất kho
Duyệt
xuất kho
Phiếu
xuất kho
Xuất
kho và
ghi thẻ
kho
Ghi sổ
kế toán
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%

4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C

ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%

4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại

hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%

D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN

khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có

vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Luận văn tốt nghiệp

Chú thích :
Trình tự thực hiện công việc
Thực hiện công việc
3.2. Tổ chức hệ thống tài khoản kế toán
Tổ chức tài khoản kế toán là tổ chức vận dụng tài khoản trong phơng
pháp đối ứng để xây dựng hệ thống tài khoản nhằm hệ thống hoá các chứng từ
kế toán theo thời gian và đối tợng. Hệ thống tài khoản hàng tồn kho bao gồm:
TK151, TK152, TK153, TK154, TK155, TK156, TK157, TK159, TK611,
TK621
3.3. Tổ chức sổ kế toán
Tổ chức sổ kế toán là hình thức biểu hiện của phơng pháp đối ứng tài
khoản trên sổ kế toán. Sổ kế toán là phơng tiện vật chất để hệ thống hoá các số
liệu kế toán trên cơ sở các chứng từ gốc và các tài liệu kế toán khác. Sổ kế toán
có nhiều loại song có thể phân chia thành sổ tổng hợp và sổ chi tiết. Theo chế
độ kế toán Việt Nam có 4 hình thức ghi sổ kế toán sau:
Hình thức nhật ký chung.
Hình thức nhật ký sổ cái.
Hình thức nhật ký chứng từ.
Hình thức chứng từ ghi sổ.
3.4. Phơng pháp tính giá và tổ chức hạch toán hàng tồn kho

Các quy định trong tính giá hàng tồn kho nh sau:
- Đối với nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, hàng hoá nhập kho đợc tính
theo giá thực tế.
Trong đó:
Trịnh Hải Lý Trang - 9 - Kiểm toán 43B
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài

D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N

Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1

8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước

C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4

2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác

loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4

0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Luận văn tốt nghiệp
Giá thực tế =
Giá ghi trên hoá đơn + chi phí thu mua - chiết khấu thơng

mại- hàng mua trả lại giảm giá hàng bán + thuế nhập khẩu
(nếu có)
- Đối với nguyên vật liệu, dụng cụ, hàng hoá xuất kho.
Mỗi doanh nghiệp tuỳ thuộc vào đặc điểm và yêu cầu quản lý của mình
có thể chọn một trong các phơng pháp sau để tính giá xuất kho cho vật t hàng
hoá: Phơng pháp nhập trớc xuất trớc (FIFO), phơng pháp nhập sau xuất trớc
(LIFO), phơng pháp bình quân gia quyền, phơng pháp bình quân sau mỗi lần
nhập, phơng pháp thực tế đích danh.
Về công tác tổ chức hạch toán hàng tồn kho bao gồm hạch toán chi tiết
và hạch toán tổng hợp.
- Hạch toán chi tiết:
Công việc này đòi hỏi hàng tồn kho phải đợc phản ánh cả về mặt giá trị
cũng nh số lợng và chi tiết cho từng loại vật t cũng nh là từng kho. Có ba phơng
pháp hạch toán chi tiết hàng tồn kho là phơng pháp thẻ song song, phơng pháp
sổ số d và phơng pháp sổ đối chiếu luân chuyển.
- Hạch toán tổng hợp:
Có hai phơng pháp hạch toán tổng hợp hàng tồn kho là phơng pháp kê
khai thờng xuyên và kiểm kê định kỳ.
Phơng pháp kê khai thờng xuyên: Là phơng pháp theo dõi và phản
ánh tình hình biến động hàng tồn kho một cách thờng xuyên, liên tục
trên các tài khoản phản ánh hàng tồn kho.
Phơng pháp kiểm kê định kỳ: Là phơng pháp không theo dõi tình hình
biến động của vật t hàng hoá một cách thòng xuyên, lên tục trên các
tài khoản phản ánh từng loại hàng tồn kho mà chỉ phản ánh giá trị
hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ trên cơ sở kiểm kê cuối kỳ, xác định
lợng tồn thực tế và lợng xuất thực tế.
Trịnh Hải Lý Trang - 10 - Kiểm toán 43B
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình

DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D

N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác

Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn

đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập

kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư

ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho

Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài
D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người

nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
1
8%
4
2%
4
0%
D
N có
vốn
đầu
tư nư
ớc
ngoài

D
N
Nhà
nước
C
ác
loại
hình
DN
khác
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Luận văn tốt nghiệp
Trịnh Hải Lý Trang - 11 - Kiểm toán 43B
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho
Người
nhập
kho