sử dụng phương pháp phát huy tính tích cực trong dạy học địa lí 10 – ban cơ bản



PHN M U 1
1. LÍ DO CH TÀI 1
2. MC TIÊU, NHIM V, GII HN NGHIÊN CU 2
 2
 3
2.3. Gii hn nghiên cu 3
3. LCH S NGHIÊN CU 3
3.1. Trên th gii 3
3.2.  Vit Nam 4
U 4
u lí thuyt 4
p, tng hp tài liu 4
 liu thng kê 5
4.1.3.  5
u thc tin 5
 5
c nghim 5
N 6
6. CU TRÚC KHÓA LUN 6
PHN NI DUNG 7
             
 7
 7
1.1.1. Quan nim v ng tích cc 7
1.1.1.1. Khái nic 7
1.1.1.2. Nhng du hic 7
1.1.1.3. Các tiêu chí chính ca dy và hc tích cc 10

1.1.2. Mt s y hc phát huy tính tích cc ca HS 12
 12
) 12
 12
10 13
10. 15
p 10 THPT 16
 17
 D
- 18
2.1. Khái quát chung v PP nêu v 18
2.1.1. Quan nim 18
2.1.2. Cách tin hành 19
2.1.3. Các m dy hc gii quyt v 21
a dy hc gii quyt v 22
2.2. Thng kê các bài dy có s dng PP nêu v a lí 10 23
2.3. S dng PP nêu v trong quá trình dy hc 24
t và to tình hung có v trong khâu m bài và chuyn ý 24
t và to tình hung có v trong ni dung c th ca bài 26
t và to tình hung có v kt hp vi khai thác kênh hình 33
 kt hp vi các PPDH khác 36
 gn lin vi hing gp trong
cuc sng và bng cách mô t, k chuyn. 38
2.4. Thit k giáo án có s d) . 43
 44
 44
3.1.1. 44
 44

 44


3.2. T ch 45
ng thc nghim 45
 45
c nghim 46
 46
 46
t qu u tra kho sát 46
3.t qu kim tra 47
t qu thc nghim 48
 50
 50
 50
 50
 50


1


1. 
Hic rút ca quá trình CNH 
i mc tiêu pht Nam s n tr c
công nghip, hi nhp vi cng quc t. Và mt trong nhng nhân t quyt
nh s thng li ca s nghip CNH  i nhp quc t 
ngun li. Chính vì vy, vio ngun nhân ln
mi không nhi v s ng, ch mt bng dân trí
c nâng cao. Mà i nâng cao h thng phm chc

hình thành trên mt nn tng kin th và chc chn là yêu cu mi
ca s phát trin KT- XH.
Bên c phát trin nhanh, mnh mang tính cht bùng n ca khoa
hc công ngh thông tin c th hin qua các thành tu nghiên cu lí thuyt và
kh ng dng cao vào thc t, buh SGK c xem xét
u chc vn  ng ph thông trang b không th thâu
c mi tri thc mong mun. Chính vì vy, vic dy PP, di
kin thc vô tn ci thì c coi trng .
Theo khon 2u 28. Lut Giáo dc c PT
phi phát huy tính tích cc, t giác, ch ng sáng to ca hc sinh; phù hp vi
m tng lp hc, môn hc; bng PP t hc, kh c theo
nhóm, rèn luyn dng kin thc vào thc tin tình
ci nim vui, hng thú hc tp cho HS.n nay vic
s dng PP phát huy tính tích cc trong dy hc a lí din ra vn còn chm
ch c mc tiêu giáo dc. Cách dy và ha lí theo li
truyn th mt ching không nh i vi chng dy hc,
ng thi hn ch vic phát trin trí tu ca HS khi ha lí; T c
dy và ha lí tr thành gánh nng ca c thy và trò. Cách dy và h
trên không th p c yêu cu ca s phát trin xã hi công cuc
i mi cc. Vì vy các PP phát huy tính tích cc cc GV chú ý
áp dng nhia trong quá trình ging dy.
 na, SGK c biên song tu ki GV
t chc cho HS hc tp mt cách t giác, tích cc lp. Bên cnh vic cung
cp kin thc, SGK chú trng th hin quá trình dn kin thc, cách thc
làm vic, cách hình th t i các kin th
Ni dung bài vic biên son theo tinh thn va cung cp thông tin va to


2
nên tình hu GV có th t chng dn HS hc tp, tu kin cho

HS va tip nhn kin thc, va rèn luy
ti tu kin thun li cho vic s dng PP tích cc trong dy ha lí.
Trong bi cnh hi nhp, m r   HS c tip nhn nhiu
ngung, phong phú t nhiu mt ca cuc sng, có th hiu
bit nhit và thc t i các th h cùng la tuc
y chy, ngoài kh ng hp, so sánh, tru
ng hóa, khái quát hóa ngày càng phát trinHS THPT không thích chp
nhn mn nht ca GV. Các em thích tìm tòi, tranh lun,
bày t nhng ý kin riêng bit ca cá nhân mình v nhng v lí thuyt và
thc tin. t thun ln cho vic áp dng các PP DHTC trong dy
ha lí.
Trong mt xã h th ng có s cnh
tranh gay gt c ta hin nay, thì vic phát hin sm và gii quyt hp lí
nhng v ny sinh trong thc tin là mm bo s t
trong cuc sng. Vì vy, tt cho HS bit phát hit ra và gii quyt
nhng v gp phi trong hc tp, trong cuc sng ca 
cng không ch  tt
mc tiêu giáo do. Thông qua cách thng dn HS phát hin
và gii quyt v không nhng giúp HS nc tri thc mi mà còn nm
c PP chim c sáng tc
chun b mc thích ng vi sng xã hi. T n kp thi và
gii quyt nhng v ny sinh.
Vi mong mun tìm hic truyn thng dn HS tt
 khi gii quyt nhng v hc tng dng vào thc tin cuc
snga chn v S dc trong
dy ha lí 10  n  nghiên cu cho lua mình.
2. MC TIÊU

 tài tc s dng PP phát huy tính tích cc trong
dy hng PP nêu v :

- Nc cách thc tin hành PP nêu v trong QTDH
- Nt thc ca PP nhm ng dng ph bin vào thc
tin. T 
PT.


3
2
 c m tài phi gii quyt nhng nhim v sau:
- H th lí lun và thc tin ca vic s dng PP phát huy
tính tích cc trong dy ha lí.
- Thng kê các bài dy có s dng PP nêu v trong SGK a lí 10.
- Vn dng PP nêu v trong các khâu ca QTDH.
- Tin hành thc nghim nh thi c tài và
t s kin ngh nhm nâng cao hiu qu dy hng
PT hin nay.
2
Các PP phát huy tính tích cc trong dy ha lí nhìn chung rt phong
phú, i vi mi mt bài, mt ni dung bài hc thit k trong SGK ít nhiu
 ng v mt u ki có hn cho
 tài tp trung nghiên cu:
- : Lu tp trung nghiên cu PP nêu v trong phm
GK a lí 10  n.  là phn
a lí t nhiên.
-2012  2013
- ng THPT Mc L (H. Mc
Châu  )

3.1. 








              





4
HS 
 


            

  



ase Western
University   

3.2. 
              
- 


PT 


     
             
g 

DH 
              
PT.
4. P
4.1. P pháp 
4.1.1. P thu p, 
              

chuyên ê



5




.
4.1.2. P 
Các s liu thng kê có vai trò là minh chng xác thc cho s nhnh
v các tri thc s dng trong  thông qua vic phân tích,
x lí các s liu thc t kt qu thc nghim. Thông qua
ng kt lun chính xác và to nên tính khách quan ca .

4.1.3.  
Mc dù không th hin vai trò ca mình trong sut quá trình nghiên cu.
Tuy nhiên PP này không th thiu, vai trò ca nó c ng dng c th thông
qua vic xây dng bi so sánh kt qu thc nghim gia lp thc nghim và
li chng. T n quan trng trong vic chng minh tính 
n c tài.
4.2.  
4.2.1. 
PT 
g PT


PT 
4.2.2. 


PT



PT.




6
5ÓNG GÓP CA 
Khóa lun là tài liu tham kho cung cp nhng nn
PP dy hng tích cc bit là PP , phù hp vi nhng v
chung v i mi PP giáo dc  PT tài s là tài liu tham kho hu

i vi thy cô, bn bè và nhn v này.
6. C
Ngoài phn m u và kt lu tài g
 lí lun và thc tin ca 
 dng  trong dy ha lí 10  n
c nghiphm












7




1.1.
1.1.1. 
1.1.1 
t thut ng rút gc dùng  nhic trên th gii
 ch nhng PP giáo dc dy hng phát huy tính tích cc, ch ng ca
i hc. c dùng v ng, hot
i b ng ch không di tiêu cc.

Tích cc biu hin trong hong ch ng ca ch th. Vì vy PP
dy hc tích cc chính là PP dy hng ti vic hc tp ch ng, chng li
thói quen hc tp th ng. i phi phát huy tính tích cc ca c
i di hi dy phi phát huy tính tích cc, ch ng ca
i hc.
t ca PPTC th hin  tính hong cao ca ch th
giáo da giáo dc.
Bn cht cng lc hc tp trong bi
h phát trin chính hng thi coi trng li ích, nhu cu ca cá nhân
i hm bo cho h thích ng vi sng xã h
1.1.1
a. Dy hc thông qua các t chc hong hc tp ca HS
PP DHTC d tâm lí hc cho rng nhân cách ca tr c hình
thành và phát trin thông qua các hong ch ng vng có ý
thc. Trí tu ca tr phát trin nh s i thoa ch th vng và
ng. Mi quan h gia h  c nhiu tác gi l  cp:
t nh hi
 hành; hc và hành phc mà không hành thì vô ích; hành mà
không hc thì không trôi ch Chí Minh).
i hc  ch th ca hong hc cun hút vào
hong hc tp do GV t chc và ch   lc khám phá
nht ch không phi th ng tip thu nhng tri th
c sp si hc trc tip quan sát, thc hành, tho lun, gii quyt vn


8
 a mình, t c kin thc m
mi. Nng kin tht thit rp
khuôn theo nhng khuôn mu có si hc bc l và phát huy kh
o.

Dy hc theo PPTC, GV không ch giúp HS nm vng tri thc mà còn
ng dng. Ni dung và PPDH phi giúp cho ti hc bit
ng và tích cng ca c
hc và bin làm, mun làm và cui cùng mun tn ti và phát tri
cách mng t chng, sáng t
b. Dy hc chú trng PP t hc
PPTC xem vic rèn luyn PP hc tp cho HS không ch là bin pháp nâng
cao hiu qu dy hc mà còn là mc tiêu ca dy hc. T m
n tha vic dy PP hc tt i
thy giáo ti truyi thy giáo gii d
Trong xã hi hii mi nhanh chóng, vi s bùng n thông
tin, khoa hc và công ngh phát tric dy PP hc ngày càng
c coi tru hi chun b cho li k tc thích ng
vi xã hi hc ti phc hc tp liên tc, sut i.
DH theo PPTC thì ct lõi là dy PP t hc. PP t hc là cu ni gia hc
tp và nghiên cu khoa hc. Ni h,
thói quen t hc, bit vn dng linh hot nh   c vào nhng tình
hung mi, bit t lc phát hit và gii quyt v gp phi trong thc
tin cuc sng thì s to cho h lòng ham hy nhng tin có
trong my thì không nhng kt qu hc tc
nâng lên gp bi, s c mt, bii
hc chun b  tip tc t hi, d dàng thích ng vi cuc
s.
Vì nhng l i ta nhn mnh PP hc trong quá trình DH
hin nay là c gng to ra s chuyn bin t hc tp th ng sang t hc mt
cách ch ng.
ng hc tp cá th, phi hp vi hc tp hp tác
i s c gng cao v trí tu và ngh lc ci hc trong
quá trình t lc giành ly kin thc mc ca HS trong mt
lp không th u tuyi vì vy buc phi chp nhn s phân hóa. S

phân hóa trong dy hc ch ng: Mt là,  thnh sn, mi


9
HS thc hin mnh sn mi HS
thc hin mt nhu (khác nhau v , ti hoàn thành nhim v
hc tp) nht là khi bài hc thit k thành mt chuc lp giao
cho tng cá nhân thc hin. Áp dng PPTC   càng cao thì s phân hóa
càng ln. Vic s dn nghe nhìn, máy vi tính ngày càng rng
ng s ng yêu cu cá th hóa hong hc tp theo nhu
cc mi HS.
Tuy nhiên trong hc tp, không phi mi tri th u
c hình thành bng hong thun túy cá nhân. Lp hc là môi
ng giao tip thy  trò, trò  trò, to nên mi quan h hp tác gia các cá
i chân lí. Trong PP hp tác ni lên mi quan h giao
tip trò  trò. Thông qua tho lun, tranh lun trong tp th, ý kin ca mi cá
nhu chnh, khnh hay bác bi hc nâng mình lên
m mi, bài hc vn dc vn hiu bit và kinh nghim ca mi
cá nhân và ca c lp.
Trong giáo dc, công vic hc t chc  cp nhóm, t, lp. S
dng ph bin nht là hong hp tác trong nhóm nh, t 4  i. Hot
ng trong tp th nhóm s làm cho tng thành viên quen dn vi s phân công
hng xã hi. Hiu qu hc tp s t là lúc phi gii
quyt nhng v gay cn, lúc xut hin thc s nhu cu phi hp gia các cá
 hoàn thành công vic.
d. Kt ha thy vi s t a trò
Trong hc tp, vi     nhm m   nh
thc tru chnh hong cng thi tu kin nhn
nh thc tru chnh hong dy ca thy.
m v  n din: GV c quy

y hng phát huy vai trò
tích cc ch ng ci hc, vic rèn luyn PP t hc
 chun b cho HS kh c tp liên tc sui 
xem t mc tiêu giáo dc thì GV phng dn HS phát tri
 t u chnh g hc.
ng phát tri o nhng,
sm thích ng vi sng xã hi, hòa nhp  phát trin cng.
Vic  không ch dng li  yêu cu tái hin các kin thc, lp l
c mà phi khuyn khích óc sáng to, phát hin s chuyn bi
ng cc nhng v ci sng


10
èn luyn kh n và gii quyt nhng v
ny sinh trong các tình hung thc t. Mun vy phi có nht
p.
Vi s tr giúp ca các thit b  bin trong
ng.  không còn là công vic nng nhi vi GV mà GV li
có nhiu thông tin kp th linh hoiu chnh hong dy và ch o
hong hn mi s tu ki kim
tra giúp HS có th ng xuyên t kim tra.
e. Vai trò ch o ca GV
T dy hc thông báo, gii thích, minh ha sang dy hc theo PPTC, GV
khôi truyt kin thc mà tr thành
i thit k, t chng dn các hoc lp hoc theo nhóm nh 
HS t lc chin thc m mi theo
yêu cu c.
Trên lp, HS hon bài GV phi
u công sc và thi gian mi có th thc hin bài ging. Vi
i gi mng viên, c vn, trng tài trong các hong

tìm tòi, hào hng, tranh lun sôi ni ca HS.
Thc hin PP DHTC, vai trò ca GV không h b h thp mà trái li có
yêu cu. GV ph chuyên môn sâu r 
phm lành nghu óc sáng to và nhy cm mi có th t chng dn
các hong hc tp ca HS mà nhiu khi din bin ngoài tm d kin ca GV.
1.1.1
Dy hc coi là tích cc khi vic hc tp cc các tiêu chí

a. Tính tích cc
Tính tích cc là phm cht vn có cc biu hin
qua hong. Tính tích cc hc tp là s gng sc cao trong hong hc tp
nht là trong hong nhn thó là mt trng thái hoi
lòng khát khao hc tp, s n lc v mt trí tu vi ngh lc cao trong quá trình
chic, rèn luyi vic
i hc ch ng trong toàn b quá trình tìm tòi, phát hin và gii quyt
nhim v nhn thi s ng dn ca GV.



11
Tính tích cc ca HS có 3 c t thn cao:
- C 1: Tích cc bc: Xut hin do nhu cu bên ngoài, kinh
nghim ci khác hoc theo mu.
- C 2: Tích cc tìm tòi:  c c lp trong hc
t 1, th hin  ch HS hiu v và tìm cách gii quyt vn
 
- C 3: Tích cc sáng to: Có th t t ra v và t tìm tòi con
ng, cách th gii quyt v nng, cách thc
c la chn là mi, không theo khuôn mu và có tính sáng to.
b. Tính t do

Ch khi nào có t do sáng kin, t nguyn la chi có dy
hc tích cc. Tt nhiên, t c ny mà t do có
gii hn trong khuôn kh trách nhi cho cng.
Giáo dc là phi ti hc trong mt t hp
các thành t  i hc có th t c làm, tranh lu
xut v, )
Các thành t 
- Các hình thc hc tng, linh hot.
- Ni dung hc tp phù hp vi nhu cu, kh ng ca
i hc.
- Quan h thy  trò, bn bè trên tinh thng dn, hp tác, dân ch,
Hong dy hc phi tha mãn nhu cu ca HS, tu kin cho các
em bc l ht kh a mình. Tính t i vic chng
quy     u i vi GV), th    
mu, quá l thuc, d b chi phc vi vi HS).
c. Tính t giác
Hc tp t giác, t giáo dc không ch bao gm vic t quynh, t hot
ng mà còn giúp phát trin tính t giác, xúc tin vii
ng, sáng to, t ch. Vì ma giáo dc không nhng giúp HS
chin thc tnh tính nhy cm, tính phán
án và phát trin nhân cách ca HS.
Tính t  dn tinh thn trách nhim,
là nhng phm cht quý giá ci.


12
1.1.2HS


:

i gi m
y hc gii quyt v
 dng b
u
o lun
ng não
n


y hc theo d án
u tra
1.2
SGK)

10 có mt s mc tiêu c th v các mt kin
th, tình c:
:
PTn v:
-           
 
.
- 
-.
-
.



13
:

:
-
 kê.
-.
-
.
:
:
-
.
-
.
-
.
 10

.
:
:
-



.
-

.
-

.

14
- 

.
-
; M; M
.
-: K

.
-: G
.


.
:
:
- 
.
-
.
-

.
-

.
-


.
-
; M.


15


, KT - XH.
SGK10.
SGK c biên song tu ki GV t chc
cho HS hc tp mt cách t giác, tích cc lp. Bên cnh vic cung cp kin
thc, SGK chú trng vic th hin quá trình dn kin thc, cách thc làm
vic, các hình thc ho t i các kin th
Ni dung bài vic biên son theo tinh thn va cung cp thông tin va
to nên nhiu tình hu GV có th t chng dn HS hc tp, rèn
luyNhiu nc trình
bày trn vn mà có nhng ph  ng i hình thc câu hi gia bài),
dành cho s tham gia b sung trc tip ca HS thông qua hong hc tp
i s ng dn cng ti tu kin thun
li cho vii mi PPDH.
* :
 KT - XH:
-)
18 b.
- KT - XH
l.
* :SGK


SGK
SGK.
-: Ch.  coi là kin thc rn,
c chn lc k ng sao cho vng, va khúc trit va phù hp vi
 HS.
-: SGK

                



HS


16

.
-


.
HS p 10 THPT
Nhng kt qu nghiên cu tâm sinh lí HS u tra xã hi hc g
trên th gii cho bit thanh niên có s i trong s phát trin tâm  sinh lí,
    i có gia t u kin phát trin c   n
truyn thông, trong bi cnh hi nhp, m rc tip nhn
t nhiu ngung, phong phú t nhiu mt ca cuc sng. 
HS có hiu bit nhit và thc t i các th h cùng la
tuy chc bit là HS bc trung hc.
Mm khá ph bin  la tu chuyn

giao t tr i l
i ln, mun chng t c th
hin tr tu kic kh
c lp, sáng tc bip th hi
u rt cn thii vi các em.
m nhn thc  ng
 c th hin qua vic trong gi ht ra các v,
các câu h nào? Vì sao li th 
tip nhn ngun tri thc mt cách nhanh chóng và bit vn dng kin th
hc vào vic gii quyt nhng v mt ra. Cách thc th
hia lí là tìm ra mi liên h nhân qu gia các thành phn t
nhiên hay gia các thành phn KT - XH.
Ngoài kh ng hp, so sánh, trng hóa, khái quát
c phát trin, HS THPT không thích chp nhn m
gin nht ca GV. Các em thích tranh lun, bày t nhng ý kin riêng
bit ca cá nhân mình v nhng v lí thuyt và thc tit thun
ln cho GV thc hin thành công PPDH theo li mi.
 phù hp vm tâm lí la tu nhân th
trên GV nên thc hin các PPDH tích ci gi m, nêu và gii
quyt v, tho lu có vai trò quan trng giúp


17
các em làm ch c tri thng sáng to và th hin
c kh u bit cc tp th.
1.2.3. 
C vào thc trng hin nay cho thy không phi bt c ng nào,
ó th áp d.:
  




.
 .
HS
     
 , mô          
.
Mt thc trng ph bin hin nay cho thy  ng PT là: Ni dung
kin thi gian ging dy 1 tit hc li
ch  GV truyt ht kin thc trong
SGK là m n vic s dng các PP phát huy
tính tích cc trong quá trình dy hc. Cho nên, mt thc t mà GV PT 
là nu áp d b c th
trình dy. Trong khi thng phân b y hc b giáo dc
nh rt rõ ràng nên nu áp dng các PP này s không th .
, do t HS có s u cho nên khi áp
dng PP này cho toàn lp chc chn  phi chp nhn s phân hóa rt ln.
, trong thc t luôn kêu gi GV áp dng PPDH mi trong khi
i không có s i nhiu. Tc là kt qu hc tp
chung ca HS vc thc hi lm bình quân kim tra và thi
cui hc kì, cu y vic chm thi vn gi nguyên
cách ch  sáng tu
cm ra.


 
.

18

 10 - 



* : 

* 








              

Tình hung có v có th là:
- Mt mâu thun làm ny sinh v cn gii quyt.
- Hai hoc nhiu bin pháp khác nhau cn la chn.
- Mt mi liên h nhân qu cn phi chng minh.
* Tình hung có v u kin:
- Làm xut hin mâu thuc HS, giúp h nh rõ nhim v nhn
thc và tip nho ra nhu cu nhn thc  HS.
- c hng thú nhn thc cng thi làm cho h t
giác, tích cc trong hong nhn thc.
- Phi phù hp vi kh  c có th gii quyt
hoc bit cách gii quyt bng hoa vào vn kin thc nht

 v 
* Khái ni
PP dy hc gii quyt v, hay dy hc da trên v, hoc dy hc
t và gii quyt v c HS mt (hay h thng)


19
v nhn thc, chuyn HS vào tình hung có v phi hp
cùng HS (hong du khin HS) gii quyt vn nhng kt
lun cn thit ca ni dung hc tpc xem xét nhiu v mt tính
cht hong ca HS và ca GV.
Trong PP DH, GV không trình bày tri thc theo trình t làm sn mà
có s sp xp tài li t thành nhng tình hung có v, nhng mâu
thui hc phi suy ni quy
GV giúp h nc các bin pháp ca hong nhn thi tri
thc my, mu cht ca PP là tc các tình hung
có v.

PP gii quyt v c tin hành theo mt trình t sau:
a) t v và chuyn HS vào tình hung có v.
-  là bài làm, mà cách thc hoàn thành hay kt qu c
c HS bic kin thc và k 
t c hin s tìm tòi kt qu hay cách thc hoàn thành bài làm. Nói cách
t câu tr l bt tay vào tìm
kim li git v trong phn lng hp tt ra
c HS mt câu hi là câu h
i, mà phi là câu hi có v. Có 4 cách th thit k mâu
thun ch cht ca bài toán nêu v.
+ Tình hu tc: Mt mâu thun gia kin thn
thc mi, git cn phi khám phá, nhn thc, gia

vn kin thc khoa hn kin thc thc ting. Ví dt
 gi   i sao khi lên cao, nhi gim, khí áp li
ging bc x Mt Tri nhing nhit  cao. Ti
sao khu vng bc x Mt Tri ln nh

+ Tình hung nhiu la chn: Là tình hu cn mt vn
 có nhiu s la chi HS phi tìm ra s la chn thích hp
nht. Ví d khai thác t nhiên quá mc hin nay là do nhu cu ca con
i v sn xut, do nhu cu ca mc sng ngày càng cao, do áp lc ca dân
s  n nht bao trùm ht
c?  các ngun lc phát trin kinh t (v a lí, ngun lc t
nhiên, ngun lc kinh t - xã hi), ngun lc nào có vai trò quan tr la


20
chn chic phát trin phù hp vu kin c th cc trong
tng giai 
+ Mt nghch lí, mt s kin bt ng, mng so
vi cách hia HS u thong ch
làm HS ngc nhiên. Ví d: Trong cuc sng hàng ngày, HS thy Mt Tri
chuyng trên bu tra lí, các em gp kin thc Mt
Trng yên, không chuyng. Chuyng nhìn thy bng m
 là chuyng biu kin ca Mt Tri.
+ Tình hung ti sao: Là tình hua mt
kt qu, bn cht, ngun gc quy lut ca mt hing.

 XH ?
? vv
- Tình hung có v là mt trp nhn
mâu thun khách quan (mp phng nhn th

là mâu thun ch quan (mâu thun ni ti ca bn thân), b day dt bi chính
mâu thun gii quyt.
 v tr thành tình hui vi HS, câu ht v ph
m sau:
+ Trong thành phn câu hi, phi có pht (phn kin th
và pht (phn kin thc mi). Hai phn này phi có mi quan h
v t là phn chính ca câu hi, HS phi có
nhim v tìm tòi, khám phá. Ví dng nh gn bin thì khí hu
i sao b tây các la  vùng chí tuyn li

+ Ni dung câu hi phi tht s kích thích, gây hng thú nhn thi
vi HS. Trong rt nhing hp, câu hi gn vi các v thc t g
ng lôi cun hng thú HS nhi
+ Câu hi phi va sc vi HS. Các em có th gii quyc, hoc hiu
c cách gii quyt da vào ving vn tri thc sn có ca mình bng
hoi nên hàm chng gii quyt v,
tu kin làm xut hin gi thuyt và tìm ng gii quy
Tình hung có v có th c to ra vào lúc bu bài mi, bu
mt mc c     c n mt ni dung c th ca bài, mt khái
nim, mt mi liên h nhân qu.


21
t và to tình hung có v có th bng cách dùng li nói, suy lun
lôgic, mô t, k chuyc mn trích, dùng b, hình v, tranh

b) Gii quyt v:
-  xut các gi thuyt cho v t ra
- Lp k hoch gii quyt v
- Thu thp và x lí thông tin tng các gi thuy xut

c) Kt lun
- Tho lun kt qu 
- Khnh hay bác b gi thuy
- Phát biu kt lun
-  xut v mi.
2
Tùy vào m tham gia hong ca GV và Hc ca
dy hc gii quyt v, có th chia dy hc gii quyt v thành 4 m

* Mc 1:
- t v, nêu cách gii quyt v.
- HS thc hin cách gii quyt v ng dn ca GV.
- t qu làm vic ca HS.
* Mc 2:
- t v, g HS tìm ra cách gii quyt v.
- HS thc hin cách gii quyt v.
- 
* Mc 3:
- GV cung cp thông tin to tình hung.
- HS phát hinh v ny sinh, t l xut các thuyt và
la chn gii pháp.
- HS thc hin cách gii quyt v vi s  ca GV khi cn.
- 


22
* Mc 4:
- HS t lc phát hin v ny sinh trong hoàn cnh ca mình hoc ca
cng, la chn v phi gii quyt.
- HS gii quyt v, t ng và hiu qu.

Bng 1. Các m ca dy hc gii quyt v

Các mc
t v
Nêu gi
thuyt
Lp k
hoch
Gii quyt
v
Kt lun
1.
2.
3.
4.
GV
GV
GV + HS
HS
GV
GV
HS
HS
GV
HS
HS
HS
HS
HS
HS

HS
GV
HS + GV
HS + GV
HS + GV

Nói tóm li, trong vic dy hc gii quyt v
hung có v ri giúp HS t lc gii quyt v t ra. B
va nc tri thc mi, va ni tri thi va phát trin
c, sáng to và có kh n dng tri thc vào gii quyt tình
hung mi.
Dy hc gii quyt v không ch gii hn  phm trù PPDH. Vic áp
dng dy hc gii quyt v i phi mi c ni mi cách
t chc quá trình dy hc trong mi liên quan thng nht vi PPDH.

:
- Hng gii quyt v giúp cho vic liên h và s dng
nhng tri thci hc trong vic tip thu tri thc mo
c mi liên h gia nhng tri thng
c nghiên cc lp.
- Thông qua hng gii quyt v i hc có th ng
c các s sai khác gia lí thuyt và thc tin, nhng mâu
thun nhn thc c tìm thy.
- S tham gia tích cc ci hc trong quá trình dy h
ng ni  i vi ni dung hc t
c tp.