skkn nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5

Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
A PHN I: Lí DO CHN
TI
I. C c lý lun
Trong mụn Ting Vit chng trỡnh Tiu hc,
phõn mụn tp c c xỏc nh l phõn mụn tng
hp. Ngoi chc nng dy k nng c nú cũn trau
di cho hc sinh kin thc ting Vit, kin thc v
i sng xó hi, giỏo dc t tng, tỡnh cm, thm
m v bc u giỳp hc sinh cú kh nng cm
th vn h mc n gin .
Ni dung cỏc bi tp c trong sỏch giỏo khoa
Ting Vit 5 phn ỏnh mt s vn c bn v
o c, phm cht, s thớch, thỳ vui lnh mnh
ca con ngi thụng qua ngụn ng vn hc v
nhng hỡnh tng giu cht thm m v nhõn vn,
do ú cú tỏc dng giỏo dc t tng tỡnh cm v
trau di nhõn cỏch cho hc sinh. c bit cht vn
chng y p trong cỏc cõu ca dao, tc ng v
nhng bi vn, bi th Vỡ th trong cỏc gi Tp
c bc Tiu hc núi chung v lp 5 núi riờng
tụi nhn thy nu ta dng li vic dy hc sinh
bit c ỳng, c din cm v khai thỏc ni dung
bi c theo h thng cõu hi trong sỏch giỏo
khoa thỡ cha cỏc em thy cỏi hay cỏi p,
cha khỏm phỏ c nhng c m, khỏt vng,
nhng iu sõu kớn m ngi ngh s mun gi
gm vo trong nhng bi vn, bi th. Lm th
no t c mong mun trờn, lm th no
hc sinh tớch cc v hng thỳ ch ng tip thu
kin thc nhm nõng cao kh nng cm th vn

cho hc sinh khi dy tp c lp 5 - ú l iu bn
khon, trn tr trong nhng nm thỏng ng lp
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
1
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
ca tụi. V cui cựng tụi ó quyt nh i sõu vo
nghiờn cu ti ny.
Tp c l mt phõn mụn ht sc quan trng
trong chng trỡnh Ting Vit bc Tiu hc
nhm rốn luyn v phỏt trin cho hc sinh cỏc k
nng c, nghe v núi. dy mt gi tp c
lp 5 cú hiu qu, giỏo viờn cn yờu cu hc sinh
trc ht phi c hiu vn bn, ri trờn c s
ú, phi nõng cao, m rng cm th tỏc phm.
Mi mt tỏc phm vn chng ớch thc, tuy
mc khỏc nhau, nhng giỏ tr t tng v giỏ
tr ngh thut mi cú th chung ỳc li thnh linh
hn ca tỏc phm ú l cỏi hay, cỏi p, cỏi cao c
ca th vn. Cm th vn bn l cỏi ớch m
ngi c, ngi hc hng ti giỏ tr, linh hn
ca tỏc phm m núi mt cỏch rừ hn, i vi hc
sinh tiu hc cm th vn hc l cm nhn c
cỏi hay, cỏi p v giỏ tr ni dung v giỏ tr ngh
thut ca tỏc phm.iu ny thc s quan trng
trong vic giỏo dc hc sinh luụn hng ti cỏi
p trong cuc sng.
Chớnh vỡ th, i vi mi gi tp c lp 5 ,
ngoi vic cung cp kin thc cú trong bi c
cho hc sinh, nu giỏo viờn ch dng li mc
cho hc sinh c ỳng, c lu loỏt, ngt ngh

ỳng nhp, c din cm thỡ cha m cn phi
giỳp cho hc sinh phỏt hin ra cỏc bin phỏp ngh
thut c tỏc gi s dng lm ũn by bc l
ni dung. T ú giỳp cỏc em c ỳng hn, lu
loỏt v c hay (c din cm ) bi c ú. c
tt s giỳp cỏc em hc tt hn cỏc mụn hc khỏc
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
2
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
v cỏc em s cm nhn c bit bao cỏi hay, cỏi
p ca cuc sng thụng qua nhng ỏng th vn.
Cú nh vy thỡ gi dy tp c mi t c cỏc
mc tiờu c bn.
II. C S THC TIN
Trong quỏ trỡnh dy phõn mụn tp c, vic
vn dng linh hot cỏc phng phỏp dy hc mi
ca nhiu GV cũn phn no hn ch. Cú nhiu
giỏo viờn cũn chỳ ý tp trung cho vic dy ỳng
quy trỡnh mt tit tp c, tỡm hiu ni dung bi
c v luyn c theo ỳng quy trỡnh. C th giỏo
viờn ch yu da vo cỏc cõu hi ca sỏch giỏo
khoa vn ỏp hc sinh, cha phỏt huy c
tớnh tớch cc, c lp sỏng to ca hc sinh. Giỏo
viờn truyn th mt cỏch mỏy múc, cũn hc sinh
thỡ tip nhn tri thc mt cỏch th ng, m vn
ct lừi ca i mi phng phỏp dy hc hin
nay l phỏt huy sc sỏng to ca giỏo viờn v khi
dy mi tim nng vn cú ca hc sinh. Nh vy
vic nõng cao kin thc v kh nng cm th vn
hc cho hc sinh cha c giỏo viờn chỳ trng.

Dy tp c lp 5 - cú mt iu m bt c
giỏo viờn no khi ging dy cng phi tha nhn
rng: Nng lc vit vn ca hc sinh cũn rt hn
ch. c bit l nng lc cm th vn hc. a s
cỏc em cha th cm nhn v phỏt hin nhng cỏi
hay, cỏi c ỏo ca bi vn, bi th. Thit ngh
õy l mt vn ht sc quan trng giỳp hc
sinh cú nng lc vit vn, trau di vn ngụn ng
giao tip v hn th na l giỏo dc tõm hn
trong sỏng cho cỏc em. Song thc t dy hc cho
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
3
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
thy vn ny cũn nhiu hn ch t c hai phớa:
ngi hc v ngi dy.
ó tng l mt giỏo viờn dy lp 5 nhiu nm
qua v cú tham gia bi dng hc sinh gii mụn
Ting Vit tụi luụn cú suy ngh lm th no bi
dng kin thc v kh nng cm th vn hc cho
hc sinh khi dy tp c lp 5 theo tinh thn i
mi phng phỏp, i mi chng trỡnh. Ngha l
ngoi vic dy c theo ỳng ngha ca nú thỡ
yu t cn v dy thnh cụng tit tp c ú
l: hc sinh hiu c ni dung bi c, cm nhn
c cỏi hay cỏi p v nhng tỡnh cm trong
sỏng ca con ngi, tỡnh yờu thiờn nhiờn, yờu lao
ng thụng qua cỏc th phỏp ngh thut c
tỏc gi s dng trong mi on vn, on th.
Qua thc t tỡnh hỡnh ging dy v d gi
trng cng nh cú dp i thanh tra trng bn tụi

ó cú ý nh mnh dn nờu ra nhng kinh nghim
nh ca mỡnh trong quỏ trỡnh ging dy ca nm
hc trc.
PHN II: THC TRNG V GII PHP
1.Thc trng tỡnh hỡnh
Trong nhiu nm qua tụi c phõn cụng
ging dy lp 5, qua thc t kho sỏt u nm
hc tụi ó tng kt thc trng nng lc cm th
vn hc ca hc sinh lp tụi nh sau:
- Nhỡn chung cỏc em cú th tr li c cỏc
cõu hi trong SGK bi vỡ a s cỏc cõu hi ny
u l cõu hi tỏi hin.
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
4
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
- Kh nng c nht l kh nng c sỏng to
(c din cm, c phõn vai) ca hc sinh rt hn
ch, thm chớ nhiu em c ỳng cũn cha t yờu
cu. Dng nh vic c bi ca cỏc em mi ch
dng li mc phỏt õm ch cha huy ng
c trớ nh, xỳc cm, kh nng liờn tng, tng
tng ngh thut nhm tỏi hin th gii m nh
vn vit trong tỏc phm.
- Vic tỡm hiu cỏc t ng v hỡnh nh c
sc, khai thỏc cỏc bin phỏp tu t: so sỏnh, nhõn
hoỏ, o ng,trong tỏc phm ca hc sinh cũn
hn ch.
- Vn ngụn ng v kh nng din t ca hc
sinh trỡnh by mt vn khi núi hay khi vit
ca cỏc em thc s cũn nhiu yu kộm.

- Vn sng ca cỏc em cha rng v phong
phỳ nờn vic vn dng nhng kin thc i sng,
kin thc ó hc so sỏnh, phõn tớch, m rng
ca cỏc em cha cao.
Vo u nm hc, kho sỏt cht lng hc
sinh, lp tụi ch nhim cú 29 em, cht lng c
nh sau:
T
T
Ni dung
Gii Khỏ
Trung
bỡnh
Yu
S
L
(
H
T
l
(%
)
S
L
(
H
T
l
(%
)

SL
(H
s)
T
l
(%
)
S
L
(
H
T
l
(%
)
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
5
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
s) s) s)
1 c ỳng,
c trụi chy,
lu loỏt
4 7 12 6
2 c din
cm
2 4 11 1
2

3 c hiu 3 5 8 1
3

4 Tp lm vn 2 4 12 1
1

Qua tỡm hiu thc t tụi nhn thy õy khụng
ch l thc trng ca lp tụi m cú l l thc trng
chung ca hc sinh Tiu hc hin nay.
Xut phỏt t tỡnh hỡnh thc t hc sinh v yờu
cu v giỏo dc ton din, chun b tin c bn
hpc tip tc tham gia hc cỏc lp trờn bn
thõn tụi ó khụng ngng nghiờn cu, tỡm tũi
tỡm ra cỏc gii phỏp thc hin v bc u hc
sinh tụi ó cú s tin b rừ rt. Vỡ th tụi mnh
dn nờu lờn nhng vic ó lm ca bn thõn trong
qỳa trỡnh nõng cao kh nng cm th vn hc cho
hc sinh lp tụi.
2.Gii phỏp
mt gi dy tp c thnh cụng, iu quan
trng l ngi giỏo viờn phi cú phng phỏp dy
tớch cc, truyn th kin thc bng phng phỏp
gi m, dn dt ton th hc sinh tham gia hot
ng hc tp. Lm th no cỏc em vn dng
mt cỏch c lp, sỏng to nhng iu tip thu
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
6
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
c nhng bi tp c vo cỏch vit vn v
ng x trong cuc sng thng nht. Dy c
hc sinh iu ú l ó to cho cỏc em nng lc
cm th ngh thut, giỳp cỏc em núi c ting

núi riờng trong cỏch nhỡn, cỏch ngh, cỏch cm v
tỏc phm. t c nhng yờu cu trờn tụi ó
trn tr rt nhiu v cui cựng ó tỡm cho mỡnh
mt s gii phỏp nh sau :
2.1. Phi hp ng thi sỏch giỏo khoa v
phiu hc tp.
Bi dng kin thc cho hc sinh khi dy bi
tp c lp 5 ũi hi ngi giỏo viờn phi bit
cỏch phi hp ng thi gia sỏch giỏo khoa v
h thng bi tp m giỏo viờn biờn son cựng vi
phiu hc tp dy cho cỏc em. õy l phng
tin thun li giỳp giỏo viờn v hc sinh i mi
cỏch dy v hc mụn Ting Vit theo hng thc
hnh giao tip. Vic yờu cu hc sinh bit s dng
phi hp sỏch giỏo khoa v phiu bi tp lỳc u
qu rt khú khn, nhiu em gii quyt c yờu
cu ca phiu bi tp thỡ khụng theo dừi c bi
c SGK, cú em theo dừi c SGK thỡ b ri
mt phiu bi tp. Vỡ th khụng ch riờng dy tp
c m cỏc mụn hc khỏc cú liờn quan n phiu
bi tp l tụi phi rốn cho sinh s dng linh hot
SGK v phiu bi tp.
Vớ d: Khi dy bi th Tre Vit Nam ca
nh th Nguyn Duy cỏc em tr li c cõu
hi s 2 trong SGK Em thớch nhng hỡnh nh
no v cõy tre v bỳp mng non ? Vỡ sao ? tụi ó
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
7
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
tin hnh giao vic cho hc sinh thc hin cỏc

hot ng khỏc nhau bng cỏch :
- Mt hc sinh c dim cm bi th.
- C lp c thm v lm bi tp phiu.
Bi tp: c thm v chộp li nhng hỡnh
nh v cõy tre v bỳp mng non m em thớch nht
? gii thớch vỡ sao ?
Phng phỏp ny nhm cỏ th hoỏ vic dy
hc, thỳc y hc sinh hot ng trớ tu tht s,
ng thi rốn luyn k nng vit cho cỏc em.
Sau khi cỏc em ó lm xong bi tp vo phiu,
cỏc em s t mỡnh bỏo cỏo kt qu trc lp. Nh
vy giỏo viờn d dng kim tra c chớnh xỏc kt
qu ca tng hc sinh. Mt khỏc, thụng qua vic
lm bi tp ny cỏc em li c rốn luyn c: T
c thnh ting ti c thm, c hiu. c thm
cng tho, cng nhanh, cng chớnh xỏc l ó to
iu kin cho cỏc em rốn c k nng vit v
ngy cng hiu ỳng, hiu rừ, hiu sõu ni dung
bi hc.
2.2 Kt hp linh hot nhiu phng phỏp
dy hc trong mt tit hc.
Phn ln h thng cỏc bi tp c lp 5
chng trỡnh mi u c sp xp theo mt dng
ý nht nh ú l: Hai cõu hi s 1, 2 l nhng cõu
hi mang tớnh cht tỏi hin li bi hc cũn cõu hi
s 3, 4 l nhng cõu hi yờu cu theo hng cm
th bi hc. Vỡ vy, vic kt hp linh hot nhiu
phng phỏp dy hc trong cựng mt tit hc s
lm gim bt tớnh rp khuụn, mỏy múc v n
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng

8
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
iu, ng thi cng rốn luyn cho hc sinh nhiu
k nng.
Vớ d: Khi dy bi ễng trng th diu ( tp
c lp 4 - tp 1).
Hi: Tỡm nhng chi tit núi lờn t cht thụng
minh ca Nguyn Hin? thay vỡ s dng phng
phỏp vn ỏp nh thụng thng Giỏo viờn hi -
hc sinh tr li. Tụi s dng phng phỏp bỳt
m tc l: giỏo viờn nờu ni dung cõu hi, yờu
cu hc sinh dựng bỳt chỡ v thc gch chõn
di nhng t ng th hin chi tit ú hoc cho
hc sinh ghi vo v nhỏp nhng t ng ú.
Nh vy vi cỏch dy ny khụng phi ch cú
mt s hc sinh c lm vic m tt c cỏc em
u lm vic mt cỏch c lp v cú hiu qu.
2.3. Truyn th kin thc trong bi dy tp
c cú th i theo hai hng t tng hp n
phõn tớch v ngc li.
dy tp c cú hiu qu chỳng ta cn phi
da vo cõu hi SGK, SGV nhng khụng phi
chỳng ta phi bỏm sỏt mt cỏch mỏy múc rp
khuụn vo ú. Ngoi ra giỏo viờn phi son c
nhng cõu hi chn lc cú tớnh khỏi quỏt hc
sinh d hiu, d vn dng cỏc em cú c hi
cm th vn hc theo t duy ca mỡnh. Cú nh
vy hc sinh mi tip thu c bi tt hn.
Vớ d: Khi dy bi th on thuyn ỏnh
cỏ ca nh th Huy Cn (Tp c lp 4 - tp 2)

vic nõng cao kin thc bi ny l tụi cho cỏc
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
9
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
em khỏm phỏ th phỏp ngh thut m tỏc gi ó s
dng trong bi ny.
Hi: Hóy ghi vo giy nhỏp nhng hỡnh nh
so sỏnh cú trong bi ?
Hi tip: Vy tỏc gi miờu t nhng cnh p
y bng bin phỏp ngh thut no ?
Lỳc ny tụi thy nhiu em khng nh ú l
bin phỏp ngh thut so sỏnh.
Vic tỡm hiu ngh thut õy cú dng ý gi
m cho cỏc em l :
Mun lm mt bi vn, bi th t cnh tht
hay, tht sinh ng hp dn ngi c, cn s
dng cỏc bin phỏp ngh thut nh so sỏnh, nhõn
hoỏ lm ni bt mt cỏch c th hỡnh nh
m mỡnh ang miờu t. Cho nờn sau khi hc sinh
tỡm ra c bin phỏp ngh thut m tỏc gi ó s
dng trong bi tụi li hi tip:
Hi: Vic s dng bin phỏp ngh thut so
sỏnh cú tỏc dng gỡ ? Tụi thy cú mt s hc sinh
khỏ, gii tr li:
Vic s dng bin phỏp ngh thut so sỏnh cú
tỏc dng lm ni bt v p cỏc hỡnh nh m tỏc
gi ang miờu t.
Cũn khi khai thỏc ni dung bi th ny, nu ta
ch dng li theo cỏch kt thỳc ca SGK thỡ tụi
thy cha lng ng, cha sõu sc, cha mang

tớnh lụgic tng hp. Vỡ th tụi ó mnh dn tng
kt bi th bng cỏch:
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
10
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
Hi: Trong bi th ny tỏc gi quan tõm
miờu t v p ca nhng hỡnh nh no?
Em cm nhn c gỡ qua bi th ?
Tr li c cõu hi ny cỏc em s thy rừ ni
dung chớnh ca bi th c bc l mt cỏch rừ
nột v lụgic.
Hay vớ d sau :
Hóy ch ra bin phỏp tu t c s dng trong
kh th sau v cho bit tỏc dng ca nú :
Tri xanh õy l ca chỳng ta
Nỳi rng õy l ca chỳng ta
Nhng cỏnh ng thm mỏt
Nhng ngó ng bỏt ngỏt
Nhng dũng sụng nng phự sa
t nc - Nguyn ỡnh Thi.
Tp c lp 5
2.4. Dn dt hc sinh t xỏc nh trng tõm
ca tng on vn, on th:
Bờn cnh vic nõng cao kin thc trong gi
tp c bng hng gi m thỡ tụi mnh dn nõng
cao kin thc bng cỏch hng dn hc sinh t
xỏc nh trng tõm ca tng on vn, on th.
Cho cỏc em t t cõu hi ri tỡm ra cỏch tr li
ỳng nht, ngn gn nht. Cho hc sinh thay giỏo
viờn t t cõu hi ri cựng nhau gii quyt vn

. õy l mt vic lm to cho cỏc em hng thỳ
hc tp bi vỡ tõm lý cỏc em rt thớch lm ngi
ln, thỳ v nht l c lm cụ giỏo.
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
11
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
Nh ú tụi ó thu hỳt c cỏc em tp trung
vo hc tp, buc cỏc em phi suy ngh tỡm tũi.
Vic cho cỏc em t t cõu hi l mt vn ht
sc khú khn nhng nu chỳng ta kiờn trỡ rốn
luyn thỡ nú s hỡnh thnh thúi quen cho cỏc em
trong hc tp. Vỡ vy trong mi bi dy tp c tụi
u luyn cho cỏc em t t cõu hi tỡm ni
dung chớnh ca bi (Tuy nhiờn cỏc em ch cựng
tham gia t cõu hi ch khụng phi thay th hon
ton vic lm ca giỏo viờn).
Vớ d: Khi dy bi Bố xuụi Sụng La ca nh
th V Duy Thng, dn dt cỏc em nm c
ni dung chớnh ca kh th th 2 tụi ó gi ý bng
mt cõu hi ngn gn nh sau:
Hi: Kh th th 2 miờu t v p ca hỡnh
nh gỡ ?
kh th th 2 tỏc gi miờu t v p ca
dũng sụng La.
Hi: Cỏc em suy ngh xem nờn t cõu hi
nh th no nhn bit v p ca dũng sụng La
?
Dũng sụng La p nh th no ? n lỳc ny
cỏc em s tr li c:
Trong veo nh ỏnh mt

B tre xanh im mỏt
Mn mt ụi hng mi
Súng long lanh võy cỏ
Chim hút trờn b ờ
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
12
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
Cũn vic xỏc nh trng tõm ca on vn,
on th no ú (cú trong bi dy) ri tr li cỏc
cõu hi bng cỏch in ch vo ụ trng trc
cõu tr li ỳng, dng bi tp ny tụi t chc cho
hc sinh thi ua theo nhúm. Hỡnh thc ny thu hỳt
s chỳ ý ca cỏc em v tụi thy lỳc ny em no
cng hng hỏi phỏt hin rt nhanh trong phiu bi
tp ca mỡnh. Qua õy tụi thy khụng ch riờng
hc sinh khỏ gii m hc sinh cú hc lc trung
bỡnh cng tr li tng i chớnh xỏc.
Vớ d: tr li cỏc cõu hi:
Hỡnh nh: Trong n bom nỏt
Bng ti n ngúi hng
Núi lờn iu gỡ ? Tụi ó cho hc sinh tỡm hiu
bng cỏch lm vic vo phiu hc tp:
Bi tp: Hóy in ch vo ụ trng trc ý
em cho l ỳng.
Hỡnh nh Trong n bom nỏt; Bng ti
n ngúi hng núi lờn iu gỡ ?
Nhng ngụi nh ngúi c xõy dng trờn
nhng ng gch nỏt.
Ti trớ, sc mnh ca nhõn dõn ta trong cụng
cuc xõy dng t nc, bt chp bom n ca k

thự.
Vi bi tp ny cỏc em u tr li ỳng vo ý
th 2. Nh vy bng cỏch dy ny vic bi dng
kin thc, kh nng cm th vn hc khụng ch
chỳ ý ti i tng hc sinh khỏ gii m bi hc
ó phự hp vi c 3 loi i tng hc sinh.
Trong mt bi tp c khụng c b ri i
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
13
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
tng hc sinh yu kộm m phi nõng dn kin
thc c 3 i tng hc sinh u nm c
kin thc trng tõm ca bi hc. Trong gi hc
tp c cú nhng bi tp tụi yờu cu hc sinh nờu
nhng t ng, hỡnh nh, tỡnh tit m mỡnh thớch
nht v cho hc sinh lý gii vỡ sao mỡnh li thớch
cỏc t ng, hỡnh nh ú. Vi nhng bi tp nh
th ny khuyn khớch c hc sinh tham gia rt
nhiu vỡ nú khụng gũ ộp hc sinh hiu theo cỏch
duy nht theo li l ca nh vn, nh th.
5. Hng dn hc sinh khai thỏc ngh
thut:
Song song vi vic khai thỏc ni dung, tụi i
sõu vo vic hng dn hc sinh khai thỏc khớa
cnh ngh thut nhm giỳp cỏc em cm nhn c
cỏi hay, cỏi p trong tng on vn, on th.
Mt s cõu hi sỏch giỏo khoa hay sỏch giỏo
viờn cú núi s qua v cỏc bin phỏp ngh thut,
song cha i sõu khai thỏc ngh thut ca tng
on trong bi vn, bi th m tỏc gi s dng. Vỡ

th khi lờn lp mt bi dy tp c tụi luụn ch
ng nm chc ngh thut vit vn ca tỏc gi
dy cho cỏc em bit khai thỏc giỏ tr ca bin phỏp
ngh thut ú trong bi t ú bit vn dng linh
hot cỏc bin phỏp ngh thut ú vo vit vn.
Bng cỏch dy ú lm cho th gii tng tng
ca cỏc em thờm phong phỳ, a dng, t ú trỡnh
t duy v nng khiu ca cỏc em cú iu kin
phỏt huy.
Vớ d: Khi dy bi Mựa tho qu ( Ting
Vit 5 - tp 1) on th nht cú vit:
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
14
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
Tho qu trờn rng n Khao ó vo mựa.
Giú tõy lt tht bay qua rng, quyn hng
tho i, ri theo trin nỳi, a hng tho qu
ngt lng, thm nng vo nhng thụn xúm Chin
San. Giú thm.Cõy c thm. t tri thm. Ngi
i t rng tho qu v hng thm m p trong
tng np ỏo, np khn.
Hi: Em hóy cho bit trong on vn trờn tỏc
gi ó s dng bin phỏp ngh thut gỡ? S dng
bin phỏp ngh thut ú cú tỏc dng gỡ?
T vic HS phỏt hin c bin phỏp ngh
thut ip ng c s dng ( t thm c
lp i lp li nhiu ln) cú tỏc dng nhn mnh
Cm th vn hc l s bc l tỡnh cm thỏi
ca con ngi i vi mt tỏc phm vn hc m
c th i vi hc sinh tiu hc l tỡnh cm, thỏi

ca hc sinh i vi bi vn, bi th thụng qua
vic tỡm hiu cỏc bin phỏp ngh thut m tỏc gi
s dng bc l ni dung ca bi tp c ú.
Núi cỏch khỏc kh nng cm th ca hc sinh
chớnh l s nhn thc cỏi hay, cỏi p, cỏi thỳ v
ca ngụn t c tỏc gi s dng trong bi vn,
bi th chuyn ti cú hiu qu ni dung ca tỏc
phm vn hc. Nh vy kh nng cm th vn hc
ca hc sinh cng tt bao nhiờu thỡ mc tỏi
hin tỏc phm thụng qua ng iu c ca cỏc em
cng cú hiu qu by nhiờu.
6. Nõng cao nng lc c din cm cho hc
sinh:
Trong mi tỏc phm ngh thut, nu hc sinh
ch c ỳng, c lu loỏt thỡ cha m cn phi
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
15
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
bit th hin tỏc phm ú bng li. c din cm
s giỳp hc sinh khỏm phỏ thờm nhiu ý ngha m
nu ch dựng thao tỏc t duy thỡ hc sinh cha
nhn ra ht. Bi c hiu tỏc phm vn chng
khụng ch c bng cỏi u m c bng c trỏi
tim. Nh bit c din cm m hc sinh hiu sõu
sc hn, cm nhn c nhiu iu tinh t v cỏi
hn ca tỏc phm. Do ú, mt trong nhng bin
phỏp v cng l bi tp cú hiu qu bi dng
cho hc sinh cm th vn hc l rốn cho hc sinh
c din cm cú sỏng to. Lm c iu ú l
giỳp cỏc em nõng cao kh nng cm xỳc thm m

v kớch thớch cỏc em khỏm phỏ ra cỏi hay, cỏi p
ca vn chng. c din cm l hỡnh thc tỏi
sinh tỏc phm ngh thut, l khỏm phỏ ra nhng gỡ
n di dũng ch chỳng c vang lờn.
Trong luyn c din cm, tụi cng phõn chia
ra tng loi i tng luyn c. i vi hc
sinh cú hc lc trung bỡnh tr xung thỡ yờu cu
c din cm nh SGK l va . Vi i tng
hc sinh khỏ gii tr lờn tụi chn nhng on th,
on vn hay ri yờu cu cỏc em nờu cỏch c ca
mỡnh ri c din cm, cho hc sinh ch ra cỏi
hay, cỏi p trong on vn, on th m cỏc em
va c.
Theo tụi rốn c din cm cho hc sinh khụng
nht thit phi c theo th t trỡnh by ca tỏc
phm m nờn cho cỏc em tp trung c nhiu
nhng on vn, on th giu hỡnh nh sinh
ng, nhiu t ng gi cm. (cỏc t ng gi t gi
cm phi do chớnh hc sinh l ngi phỏt hin ra).
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
16
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
Vi cỏch rốn c nh vy tụi thy cỏc em
khụng nhng luyn c tt m cũn cú iu kin
khc sõu c kin thc bi hc.
Sau mi ln gi hc sinh c bi, tụi cho cho
hc sinh khỏc nhn xột cỏch c ca bn. Nu bn
c din cm cha ỳng thỡ tụi yờu cu em nhn
xột c li, cui cựng giỏo viờn kt lun ỏnh giỏ
v ghi im.

III. KT QU T C:
Chớnh nh nhng kinh nghim m tụi ỳc rỳt
c trong quỏ trỡnh ging dy nờn nm hc qua
lp tụi m nhn ó tin b rừ rt v phõn mụn tp
c nht l phn cm th vn hc.
n gia hc kỡ II, tụi ó t chc kho sỏt v
kt qu thu c nh sau:
T
T
Ni dung
Gii Khỏ
Trung
bỡnh
Yu
S
L
(
H
s)
T
l
(%
)
S
L
T
l
(%
)
S

L
(
H
s)
T
l
(%
)
S
L
(
H
s)
T
l
(%
)
1 c ỳng,
c trụi chy,
lu loỏt
10 9 7 3
2 c din
cm
8 10 8 3
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
17
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
3 c hiu 7 10 10 2
4 Tp lm vn 4 11 9 5
C. KT THC VN

1. Kt lun:
Mun bi dng kin thc v kh nng cm
th cho hc sinh khi dy tp c lp 5 c tt
giỏo viờn cn:
- Thụng qua cỏc tit hc giỏo viờn cn bi
dng nõng cao vn ngụn ng v k nng s
dng ngụn ng trong núi v vit.
- GV cn cú s u t suy ngh tỡm ra cỏc
gii phỏp thit thc nhm giỳp HS cú nim say mờ
hc vn, khi gi c cỏc em s sỏng to, phỏt
hin c cỏi hay, cỏi p trong mi tỏc phm.
- Trong mt tit dy tp c giỏo viờn cn
phỏt huy cao vai trũ tớch cc, t giỏc, ch ng
sỏng to ca hc sinh. c bit l khõu tỡm hiu
bi thụng qua vic phỏt hin cỏc th phỏp ngh
thut cú trong bi c.
- Nm vng chng trỡnh sỏch giỏo khoa
mi, a ra h thng cõu hi v phõn tớch c
nhng cõu hi mang tớnh cm th vn hc.
- Coi trng vic cung cp vn t cho hc
sinh thụng qua vic dy hc cỏc phõn mụn khỏc
nh: Luyn t v cõu; Tp lm vn c th:
+ Phi hp tt vn dng linh hot cỏc
phng phỏp dy hc trong mt tit hc.
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
18
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
+ La chn cỏch khai thỏc ni dung bi tp
c mt cỏch phự hp, cú th i t phõn tớch n
tng hp hoc ngc li tu thuc vo ni dung

c th ca bi.
+ Thụng qua cỏc hot ng hc tp ca
hc sinh; giỏo viờn dn dt hc sinh phỏt hin ni
dung ca on vn, on th ( da vo tỏc dng
ca bin phỏp ngh thut cú trong on vn, on
th ú)
- c bit trong khi dy Tp c lp 4 giỏo
viờn cn chỳ trng n vic phỏt hin v bi
dng kh nng cm th vn cho hc sinh, giỳp
hc sinh ngoi vic hiu ni dung bi hc cũn
thy c cỏi hay, cỏi p ca ngụn t m tỏc gi
ó s dng trong on vn, on th ú. c bit
phỏt trin kh nng c din cm cú sỏng to.
2. Kin ngh :
Qua mt nm vn dng phng phỏp dy hc
ny vo thc tin ó t c nhng kt qu nht
nh nh trờn. kinh nghim ca tụi c ỏp
dng rng rói gúp phn nõng cao cht lng dy
hc phõn mụn Tp c lp 5 v c bit l bi
dng kh nng cm th vn cho hc sinh lp 5
tụi xin phộp xut mt s gii phỏp nh sau:
- T chc m t chuyờn v cỏc bin
phỏp ngh thut thng c s dng trong
chng trỡnh Ting Vit bc Tiu hc.
- T chc thao ging trong cỏc nh trng
xem xột tớnh hiu qu ca phng phỏp dy ny
Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
19
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5
nhm ỳc rỳt kinh nghim v nhõn rng trong

cỏc bi dy Tp c lp 5.
Cui cựng tụi mong c s gúp ý chõn tỡnh
ca cỏc ng nghip, hi ng khoa hc cỏc cp
sỏng kin kinh nghim ca tụi cú tớnh thit thc
hn v sm i vo thc tin.
í kin ỏnh giỏ ca HKH
nh trng Qung
Thun ngy thỏng nm 2010

Ngi vit

Ph
m Th Diu Hng

Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
20
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học trong các giờ dạy tập đọc lớp 5

Ngời viết: Phạm Thị Diệu Hơng
21