phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực môn tiếng việt

TẬP HUẤN
PHƯƠNG PHÁP,
KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
MÔN TIẾNG VIỆT

Trần Thị Hoàng Anh
Sở Giáo dục và Đào
tạo Đồng Tháp




 !"#$%#
&
'(

H tên: ……

Đơn v công tc: ……….

S thch: …………….
)*+', *
&
#
/
01#
&
%#
&
'2%3%. (Nhóm

gồm những đơn v nào, tên nhóm, nhóm
trưng)

456789:;<=<>8?4
Nhóm thảo luận nêu nội quy của
lớp tập huấn viết vào giấy A0: (10 phút)
1/ Đối với hc viên.
2/ Đối với bo co viên.

MỤC TIÊU LỚP TẬP HUẤN
Hc viên viên có khả năng :
- Hiểu biết được một số phương php, kĩ thuật
dạy hc mới.
- Vận dụng được cc PPDH, KTDH mới trong
dạy và hc.
- Nghiêm túc và tự tin trong sử dụng cc KTDH.

NỘI DUNG
1. Phương php dạy hc tch cực.
2. Kĩ thuật dạy hc tch cực.

PHƯƠNG PHÁP TẬP HUẤN
Lớp tập huấn sẽ được tiến hành theo
phương php cùng tham gia. HV sẽ được tạo
cơ hội tham gia tch cực vào cc hoạt động
tập huấn, cùng chia sẻ những suy nghĩ, ý
kiến, của bản thân với cc bạn dưới sự
hướng dẫn, giúp đỡ của bo co viên.
Một số phương php/KT tập huấn cụ thể :
thảo luận, thuyết trình, thực hành, trò chơi,

I. Phương pháp dạy học
• Phương php dạy hc (PPDH) là lĩnh vực
rất phức tạp và đa dạng. Có nhiều quan
niệm, quan điểm khc nhau về PPDH.
•PPDH có ba bình diện:
- Bình diện vĩ mô làQuan điểm dạy hc.
- Bình diện trung gian là Phương php
dạy hc.
- Bình diện vi mô là Kĩ thuật dạy hc.

<210@A
Ở bình diện trung gian, khi niệm PPDH
được hiểu với nghĩa hẹp (PPDH cụ thể), là
những hình thức, cch thức hành động của
GV và HS nhằm thực hiện những mục tiêu
dạy hc xc đnh, phù hợp với những nội
dung và điều kiện dạy hc cụ thể. V dụ:
phương php đóng vai, thảo luận, trò chơi,
thuyết trình…
PPDH cụ thể quy đnh những mô hình hành
động của GV và HS.

BC'D10@A
Kĩ thuật dạy hc là những biện php,
cch thức hành động của GV trong cc
tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện
và điều khiển qu trình dạy hc.
Cc KTDH chưa phải là cc PPDH độc

lập mà là những thành phần của PPDH.
V dụ : trong phương php thảo luận nhóm
có cc kĩ thuật dạy hc như : kĩ thuật chia
nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật khăn
trải bàn, kĩ thuật cc mảnh ghép

Một số lưu ý
•
Mỗi PPDH cụ thể có cc KTDH đặc thù.
Tuy nhiên, cũng có những KTDH được
sử dụng trong nhiều PPDH khc nhau
•
Việc phân biệt giữa PPDH và KTDH chỉ
mang tnh tương đối, nhiều khi không rõ
ràng.

Một số lưu ý (tt)
•
Có những PPDH chung cho nhiều
môn hc, nhưng có những PPDH đặc
thù của từng môn hc hoặc nhóm
môn hc.
•
Có thể có nhiều tên gi khc nhau
cho một PPDH hoặc KTDH.

 EFG2
10@AH$

1. Phương pháp dạy học nhóm

Dạy hc nhóm còn được gi
bằng những tên khc nhau như:
Dạy hc hợp tc, Dạy hc theo
nhóm nhỏ, trong đó HS của một
lớp hc được chia thành cc
nhóm nhỏ, trong khoảng thời
gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực
hoàn thành cc nhiệm vụ hc
tập trên cơ s phân công và hợp
tc làm việc. Kết quả làm việc
của nhóm sau đó được trình bày
và đnh gi trước toàn lớp.

QUY TRÌNH DẠY HỌC NHÓM
NHẬP ĐỀ VÀ GIAO
NHIỆM VỤ
•
Giới thiệu chủ
đề
•
Xác định nhiệm vụ
các nhóm
•
Thành lập các nhóm
LÀM VIỆC NHÓM
•
Chuẩn bị chỗ làm việc
•
Lập kế hoạch làm việc
•

Thoả thuận quy tắc làm việc
•
Tiến hành giải quyết nhiệm vụ
•
Chuẩn bị báo cáo kết quả
TRÌNH BÀY KẾT
QUẢ / ĐÁNH GIÁ
•
Các nhóm trình
bày kết quả
•
Đánh giá kết quả
Làm việc toàn lớp
Làm việc toàn lớp
Làm việc nhóm

Trình bày kết quả làm việc của nhóm
Khi GV mời cc nhóm trình bày :
- Không mời tất cả cc nhóm cùng trình bày về
một vấn đề giống nhau sẽ gây nhàm chn và ph
thời gian. Chỉ cần 1 – 2 nhóm trình bày, cc
nhóm khc nhận xét, bổ sung.
- Không tập trung vào một số HS dạn dĩ, tch
cực, thch thể hiện. Hãy tạo điều kiện để cho tất
cả HS cùng có cơ hội nói lên quan điểm của
mình khi thảo luận và rèn luyện kĩ năng trình
bày.

Khi nào dạy học theo nhóm ?
-

V dụ : Môn Tiếng Việt
Bài : Người ăn xin – TV4 t1, tr 30.
-
Những nội dung khó, câu hỏi trừu tượng
một mình hc sinh không thể giải quyết
được.
-
Nội dung yêu cầu có nhiều ý.
-
Để nhiều hc sinh được luyện tập.

Một số hạn chế của giáo viên khi vận
dụng phương pháp dạy học nhóm
-
Số HS trong mỗi nhóm không đồng đều hoặc
qu đông.
-
V tr ngồi của nhóm chưa phù hợp.
-
Giao nhiệm vụ chưa rõ ràng.
-
Nội dung làm việc chưa phù hợp với nhóm.
-
Chưa quản l tốt cc nhóm làm việc. (Thảo
luận nói hoặc đc bài to, ảnh hưng nhóm
xung quanh hay có vài em trong nhóm không
làm việc gì, GV vẫn “mặc nhiên để vậy”).
-
Chưa hỗ trợ tốt cho cc nhóm làm việc.

2. Phương pháp đóng vai
Đóng vai là phương php tổ
chức cho hc sinh thực hành, “
làm thử” một số cch ứng xử nào
đó trong một tình huống giả đnh.
Đây là phương php nhằm giúp
HS suy nghĩ sâu sắc về một vấn
đề bằng cch tập trung vào một
sự việc cụ thể mà cc em vừa
thực hiện hoặc quan st được.
Việc “diễn” không phải là phần
chnh của phương php này mà
điều quan trng là sự thảo luận
sau phần diễn ấy.

Quy trình thực hiện
- Gio viên nêu chủ đề, chia nhóm và giao
tình huống, yêu cầu đóng vai cho từng
nhóm. Trong đó có quy đnh rõ thời gian
chuẩn b, thời gian đóng vai của mỗi nhóm.
- Cc nhóm thảo luận chuẩn b đóng vai.
- Cc nhóm lên đóng vai.
- Lớp thảo luận, nhận xét về cch ứng xử
và cảm xúc của cc vai diễn; về ý nghĩa của
cc cch ứng xử.
- GV kết luận, đnh hướng cho HS về cch
ứng xử tch cực trong tình huống đã cho.

Yêu cầu sư phạm
•

- Tình huống đóng vai phải phù hợp với chủ đề
gio dục (chủ đề bài hc), phù hợp với lứa tuổi,
trình độ hc sinh và điều kiện, hoàn cảnh lớp hc.
•
- Tình huống nên để m, không cho trước “ kch
bản”, lời thoại. (Cần phân biệt giữa phương php
đóng vai để giải quyết tình huống với diễn tiểu
phẩm để minh hoạ nội dung cc câu chuyện
trong SGK).
•
- Phải dành thời gian phù hợp cho cc nhóm
chuẩn b đóng vai.

Yêu cầu sư phạm
•
- Người đóng vai phải hiểu rõ vai của
mình trong tình huống của bài tập đóng
vai để không lạc đề.
•
- Nên khch lệ cả những hc sinh nhút
nht cùng tham gia. GV không làm thay
khi HS chưa thực hiện được.
•
- Nên có ho trang và đạo cụ đơn giản
để tăng tnh hấp dẫn của trò chơi đóng
vai (nếu có điều kiện).

Một số hạn chế của giáo viên khi vận
dụng phương pháp đóng vai
- GV t sử dụng PP này nên hc sinh rụt rè khi

thực hiện đóng vai.
- GV chưa hướng dẫn HS kết hợp cử chỉ, điệu
bộ với lời nói.
- GV chưa giúp HS nói theo lời của nhân vật.
- GV còn làm thay HS trong cc vai.
- GV thường nói nhầm “đóng vai” là “thảo
luận”.

3. Phương pháp trò chơi học tập

Thế nào là trò chơi học tập ?
Bản chất của phương pháp sử dụng trò chơi
học tập là dạy học thông qua việc tổ chức hoạt
động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của GV,
HS được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi
trong đó mục đích của trò chơi chuyển tải mục
tiêu của bài học. Luật chơi (cách chơi) thể hiện
nội dung và phương pháp học, đặc biệt là
phương pháp học tập có sự hợp tác và sự tự
đánh giá.

Trong tiết học, sử dụng trò chơi học tập ở
thời điểm nào, nhằm mục đích gì ?
Sử dụng trò chơi hc tập để hình thành kiến
thức, kỹ năng mới hoặc củng cố kiến thức, kỹ
năng đã hc. HS được tiếp thu bài hc nhẹ
nhàng, thoải mi.
Trong thực tế dạy hc, GV thường tổ chức
trò chơi hc tập để củng cố kiến thức, kĩ năng.
Tuy nhiên, việc tổ chức cho hc sinh chơi

cc trò chơi để hình thành kiến thức, kỹ năng
mới là rất cần để tạo hứng thú hc tập cho hc
sinh ngay từ khi bắt đầu bài hc mới.

Ưu điểm và nhược điểm
•
I'*+(
- Trò chơi hc tập là một hình thức hc tập bằng hoạt
động, hấp dẫn HS nên duy trì tốt hơn sự chú ý của
cc em với bài hc.
- Trò chơi làm thay đổi hình thức hc tập chỉ bằng hoạt
động tr tuệ, do đó giảm tnh chất căng thẳng của
giờ hc, nhất là cc giờ hc kiến thức lý thuyết mới.
- Trò chơi có nhiều hc sinh tham gia sẽ tạo cơ hội rèn
luyện kỹ năng hc tập hợp tc cho HS, được rèn KN
phản ứng nhanh và cc gic quan.
- Thông qua trò chơi gio dục phẩm chất đạo đức cho
HS.