Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
MỘT VÀI KINH NGHIỆM GIÚP HỌC SINH LỚP MỘT
GIẢI TỐT BÀI TOÁN CÓ LỜI VĂN
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài:
Ở bậc Tiểu học lớp Một là một là lớp hết sức quan trọng. Nó là nền tảng
vững chắc trang bị cho các em những kiến thức, kỹ năng cần thiết giúp các em tiếp
tục học các lớp kế tiếp và là cầu nối tiếp tục học bậc trung học cơ sở. Bước đầu
hình thành cho các em kĩ năng tự phục vụ mọi họat động trong cuộc sống hàng
ngày.
Trong các môn học ở tiểu học, môn Toán đóng vai trò quan trọng nó
cung cấp những kiến thực cơ bản về số, những phép tính đại lượng và khái niệm cơ
bản về hình học, bên cạnh đó môn Toán còn góp phần vào phát triển tư duy, khả
năng suy luận, phát triển ngôn ngữ, trau dồi trí nhớ, kích thích cho các em óc tò mò
ham tìm hiểu khám phá và hình thành nhân cách cho các em giúp các em phát triển
toàn diện.
Thực tế giảng dạy nhiều năm ở tiểu học tôi thấy kỹ năng tính nhẩm, làm
các phép tính với số tự nhiên như làm tính cộng, trừ số có nhiều chữ số và phép
chia đối với số có 2 hoăc 3 chữ số. Đặc biệt dạng toán giải bài toán có lời văn các
em ngại làm, làm rất chậm, làm đại cho xong, đặt lời giải sai, viết phép tính sáo
trộn, viết đơn vị đi kèm sai, nhầm lẫn từ dạng này sang dạng kia. Trình bày bài làm
chưa khoa học, lo gíc theo trình tự dẫn đến kết quả học tập chưa cao.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nói trên là do ngay từ lớp Một các em
chưa hình thành được kĩ năng tìm hiểu đề toán và cách giải loại toán này. Vì ở lứa
tuổi học sinh lớp Một các em rất hồn nhiên ngây thơ, ham chơi, chưa biết chữ, bởi
vậy vốn kiến thức ngôn ngữ, nói, viết còn hạn chế. Chính vì thế nên đôi khi các em
ghi được phép tính nhưng không nêu được câu lời giải. Một mặt các em chưa quen
nề nếp học tập. chưa biết xác định đúng về nhiệm vụ và tầm quan trọng của việc
học tập, chưa có hứng thú học tập cao dẫn đến chưa xác định được các dạng toán
giải có liên quan đến lời văn.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
1
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Như vậy làm thế nào để giúp các em tiếp thu bài tại lớp, nắm kiến thức
môn Toán một cách vững chắc, có hệ thống, có kỹ năng tính toán và giải toán có
lời văn nhanh và chính xác đạt hiệu quả cao, để áp dụng vào thực tiễn trong cuộc
sống hằng ngày. Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phù hợp với thời kì phát
triển của đất nước. Đây cũng là lý do tôi chọn đề tài này.
2. Mục đích nghiên cứu của SKKN:
Đề ra một số biện pháp áp dụng vào giảng dạy giải bài toán có lời văn lớp
Một, tạo hứng thú trong giờ học toán, nâng cao chất lượng giảng dạy.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu các phương pháp trong giảng dạy giúp học sinh lớp Một giải tốt
bài toán có lời văn.
4. Phạm vi nghiên cứu:
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn giảng dạy môn toán lớp Một thông
qua việc học sinh giải bài toán có lời văn trong năm học 2013 – 2014 tại trường
Tiểu học Tân Hiệp – Phú Giáo – Bình Dương.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Cơ sở lý luận:
Trong thời kì công nghiệp hoá đất nước ngành giáo dục luôn được Đảng và
nhà nước quan tâm hàng đầu “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu” Vì đây là động lực
thúc đẩy nó góp phần làm cho nền kinh tế đất nước phát triển không ngừng về mọi
mặt. Đặc biệt những năm gần đây ngành giáo dục luôn được đổi mới về mục tiêu,
nôi dung và phương pháp cũng như hình thức tổ chức dạy học tich cực góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục. Ở bậc tiểu học thì lớp Một là lớp được đổi mới nâng
cao rõ nhất là môn Toán, trong chương trình trước đây các em chỉ học cộng trừ các
số trong phạm vi 10, hiện nay các em được học cộng trừ trong phạm vi 100, đặc
biệt là các em còn được học dạng giải bài toán có lời văn ở tuần 23. Các thầy cô đã
biết môn Toán là một môn học khô khan cứng ngắc đây là những dạy vô cùng vất
vả đối với giáo viên - rất khó tiếp thu đối với học sinh. Vì học sinh lớp Một ở lứa
tuổi 6 đến 8 tuổi khả năng chú ý có chủ định còn yếu, khả năng kiểu soát điều
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
2
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
khiển chú ý còn hạn chế. Ở giai đoạn này tính chú ý không chủ định chiếm ưu thế
hơn chú ý có chủ định, Sự tập trung chú ý của trẻ còn yếu và thiếu bền tính vững,
dễ bị phân tán bởi những âm thanh, sự kiện khác ngoài nội dung học tập. Một mặt
tri giác của trẻ còn mang tính đại thể, không ổn định ít đi vào chi tiết, tri giác
thường gắn với hình ảnh trực quan nhưng trí tưởng tượng của các em vễn còn đơn
giản, chưa bền vững dễ thay đổi. Đặc biệt ở lứa tuổi này tư duy của trẻ phát triển từ
trực quan cụ thể đến trừu tượng hoá nên các em thường quan tâm chú ý đến các
môn học, giờ học có đồ dùng trực quan sinh động, nhiều tranh ảnh với nhiều màu
sắc hấp dẫn. các em rất ham chơi, thích làm việc theo ý mình, nhưng thích bắt
chước người khác đặc biệt là giáo viên, trẻ coi thầy giáo cô giáo là thần tượng
thích làm theo thầy cô giáo. Như vậy trong quá trình giảng dạy chúng ta cần giúp
học sinh phát triển tư duy và trí tưởng tượng bằng cách biến các kiến thức khô
khan thành những hình ảnh có cảm xúc, bằng những câu hỏi mang tính gợi mở gần
gũi với các em, thu hút các em tích cực hoạt động trong giờ học tiếp thu bài tốt
giúp các em phát triển toàn diện. Đây cũng là điều mà đội ngũ giáo viên chúng tôi
luôn băn khoăn suy nghĩ, tìm tòi, trau dồi học hỏi và sàng lọc lựa chọn những
phương pháp, những hình thức dạy học phù hợp, nhằm nâng cao chất lượng giảng
dạy.
2. Thực trạng
Qua thực tiễu 4 năm qua giảng dạy lớp Một tôi thấy phần giải bài toán có
lời văn giáo viên rất vất vả khi dạy các em giải bài toán có lời văn. Trong năm học
2012 – 2013 tôi suy nghĩ làm thế nào để giúp các em nắm vững và có kĩ năng giải
loại toán này ngay từ lớp 1 để làm nền tảng giúp các em học tốt môn Toán ở bậc
Tiểu học. Do đó tôi luôn tham khảo kỹ sách hướng dẫn, sách giáo khoa, sách tham
khảo, cũng như các tài liệu khác có liên quan đến việc giảng dạy, thường xuyên
học hỏi đồng nghiệp trau dồi kinh nghiệm, tìm tòi và rút ra một vài kinh nghiệm
trong giảng dạy giúp các em tiếp thu bài tốt, kích thích cho các em lòng say mê,
yêu thích môn Toán, có kỹ năng nắm vững các dạng toán trong chương trình Toán
lớp 1, để tiết dạy đạt hiệu quả tốt hơn góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ở
bậc Tiểu học.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
3
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
2.1 Thuận lợi:
Ban Giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chú trọng đến chất lượng
giảng dạy của từng khối lớp, đặc biệt là khối lớp 1. Ngay từ đầu năm đã chỉ đạo
khối tổ chức thao giảng, dự giờ để giáo viên học hỏi trau dồi kinh nghiệm lẫn nhau
rút kinh nghiệm, thống nhất phương pháp dạy đồng bộ trong khối xây dựng tiết
dạy tốt góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Lớp dạy 2 buổi /ngày, cơ sở vật chất đủ đảm bảo cho hoạt đông dạy -
học, sĩ số lớp vừa phải nên có thời gian kèm cặp giúp đỡ từng em, một số các em
rất ham thích môn Toán. Bản thân giáo viên rất nhiệt tình trong giảng dạy, yêu
nghề mến trẻ luôn gần gũi tìm hiểu hoàn cảnh từng em, thường xuyên liên hệ với
phụ huynh trao đổi về việc học tập của từng em, thích tìm hiểu, nghiên cứu để
giảng dạy môn Toán. Trong các tiết dạy luôn tốn nhiều thời gian giúp các em ôn
tập hệ thống hóa lại những kiến thức cho các em. Chính vì thế mà tôi luôn nghiên
cứu trong giảng dạy để rút ra một vài kinh nghiệm để giảng dạy môn Toán đạt hiệu
quả cao.
2.2) Khó khăn:
Trong năm học 2012 – 2013 tôi được phân công phụ trách giảng dạy lớp
1.3, gồm 24 em (1em khuyết tật). Trong có 12 em nam và 12 em nữ. Bản thân tôi
rất lo lắng vì một số em nhút nhát, đọc bài ngọng, tiếp thu bài chậm mau quên do
đó chưa nhận biết được các chữ cái nên sợ đi học mấy tuần đầu đến trường còn
khóc. Đa số các em rất hồn nhiên, ham chơi chưa có nề nếp và tinh thần trách
nhiệm trong học tập, hay nói chuyện, thích làm việc riêng trong giờ học, thường
xuyên xin ra ngoài, hay quên tập vở và dồ dùng học tập và rất lười học bài ở
nhà….Có lúc tôi nghe các em nói chuyện với nhau: “Học ở trường này chán nhỉ ?
không được ăn cái gì ? mà còn phải làm bài. Học trên trường Mẫu giáo chiều ngủ
dậy được ăn chè, bánh, rau câu…mà cô không bắt học”. Đa số các em rất lười học
và lười chuẩn bị bài ở nhà. Phần nhiều cha mẹ các em làm nông, làm thuê, làm
mướn, kinh tế gia đình còn gặp nhiều khó khăn. Nên phụ huynh chưa thực sự quan
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
4
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
tâm đến việc học của các em. Do đó khi truyền thụ kiến thức cho các em giáo viên
gặp rất nhiều khó khăn. Kết quả kiểm tra cuối chương như sau:
TSH
S
ĐIỂM
9-10 % 7-8 % 5-6 % 4-3 % 2-1 %
22 3 13.64 5 22.73 6 27.27 4 18.1
8
4 18.18
3. Các biện pháp tiến hành:
3.1 Nghiên cứu nắm vững nội dung môn Toán 1.
Toàn bộ chương trình gồm 140 tiết , 4tiết / tuần (134 bài và 6 tiết kiểm
tra) được sắp xếp theo 4 chương.
Chương I: Các số đến 10. Hình vuông, hình tam giác, hình tròn.
Gồm 24 bài (trong đó có 9 bài luyện tập)
Chương II: Phép cộng, phép trừ trong phạm vi 10.
Gồm 41 bài ( trong đó có 22 bài luyện tập).
Chương III: Các số trong phạm vi 100. Đo độ dài. Giải bài toán.
Gồm 43 bài (trong đó có 18 bài luyện tập ).
Chương IV: Phép cộng và phép trừ trong phạm vi 100.Đo thời gian.
Gồm 26 bài (trong đó có 11 bài luyện tập và 5 bài ôn tập cuối năm).
Chương này được sắp xếp những tiết luyện tập xen kẽ với những bài ôn
tập kiến thức các em đã học. Đây cũng là điều kiện thuận lợi giúp giáo viên củng
cố hệ thống hóa lại những kiến thực cho các em theo từng bài, từng chương một
cách vững chắc.
Trong 4 chương phân phối chương trình cụ thể trên tôi thấy chương III
và chương IV cũng là một trong những chương cơ bản nhất giúp cho các em nắm
vững các kiến thức cơ bản, có kỹ năng thực hành các bài toán về phép tính với các
số tự nhiên kết hợp nhận biết các yếu tố hình học, cần nắm bảng cộng, bảng trừ,
mà còn phải biết cách giải các bài toán có lời văn nhanh và chính xác.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
5
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
3.2 Giúp học sinh lớp Mốt ham thích học môn Toán
Chúng ta đều biết khi làm việc gì thì phải có hứng thú, có niềm đam mê thì
mới đạt kết quả khả quan. Căn cứ vào tình hình thực tế của lớp, ngay từ đầu năm
tôi thấy đa số học sinh năm nay các em nhút nhát, chậm chạp, lười học nên tôi phải
thể hiện cả 3 vai trò thân thiện đối với các em “ Vừa là cô giáo, vừa là người mẹ
hiền, vừa là người bạn thân của các em, luôn gần gũi trò chuyện tâm sự với các
em, giúp các em mạnh dạn và tự tin trong học tập theo khẩu hiệu “Mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”, thực hiện tốt cuộc vận động “ xây dựng trường học
thân thiện - Học sinh tích cực học tập”, kết hợp theo sát nắm vững hoàn cảnh và
trình độ tiếp thu bài của từng em. Từ đó tôi đã sắp xếp vị trí chỗ ngồi cho các em
theo hướng khá kèm yếu phân đôi bạn cùng tiến để các em dò bài và tự kiểm tra
cho nhau về việc học bài và chuẩn bị bài ở nhà. Đặc biệt trong mỗi tiết dạy tôi luôn
cho các em nghỉ giải lao 5 phút giữa tiết và tổ chức các trò chơi kết hợp vài động
tác đơn giản, tạo không khí vui nhộn để giảm sự căng thẳng mệt mỏi và gây hứng
thú học tập cho các em.Song song đó tôi liên hệ với quí phụ huynh để trao đổi cụ
thể việc học tập của các em để phụ huynh thường xuyên quan tâm theo dõi nhắc
nhở các em học tập trong thời gian ở nhà.
Tôi luôn tổ chức sinh hoạt chủ nhiệm vào cuối tuần cho các em tự nhận xét
những ưu điểm, khuyết điểm của mình trong học tập, để động viên khen ngợi kịp
thời những em học tập có tiến bộ trong tuần, đưa ra những biện pháp khắc phục nề
nếp học tập nâng dần từ dễ đến khó, dần dần uốn nắn các em vào nề nếp học tập,
đồng thời lồng ghép kể chuyện nêu gương điển hình về học tập như: vượt khó học
tập, con ngoan, trò giỏi…cho các em nghe từ đó xây dựng cho các em thái độ học
tập tốt. Phân tích cho các em nhận thấy tầm quan trọng của việc học tập nhất là đối
với môn Toán, việc thực hành tốt phép tính cộng, trừ với các số tự nhiên trong
phạm vi 100, nhận biết hình vuông, hình chữ nhật, hình tròn nắm các yếu tố hình
học, biết vẽ hình đã học, cách giải bài toán có lời văn Qua đó các em thấy được
những ứng dụng thực tế của môn Toán 1 rất cần thiết vận dụng xuyên suốt bậc tiểu
học và trong cụôc sống hàng ngày của các em.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
6
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Xây dựng cho các em nề nếp học tập hình thành thói quen thi đua giữ trật tự
trong giờ học và thường xuyên chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng học tập như: bút chì,
thước kẻ, bút màu, bộ đồ dùng học toán,… thực hiện khẩu hiệu “ Vào lớp thuộc
bài” “ Ra lớp hiểu bài” thi đua học thuộc bảng cộng, bảng trừ, kết hợp làm đầy đủ
các bài tập ở nhà, thường xuyên thực hành cắt vẽ hình cách trình bày bài toán.
Hằng ngày ngày tôi thường kiểm tra sự chuẩn bị bài của các em bằng nhiều hình
thức. Theo tổ, theo nhóm, cá nhân kết hợp chấm điểm tuuyên dương động viên kịp
thời để các em có hứng thú trong các tiết học.
3.3 Kinh nghiệm về việc sử dụng đồ dùng dạy học môn Toán lớp1
a) Sử dụng tranh ảnh minh hoạ SGK Toán 1:
Tất cả chúng ta đã biết tư duy của học sinh tiểu học luôn từ trực quan cụ thể
đến trìu tượng hoá, “ Trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy không bằng một
sờ”. Đặc biệt là học sinh lớp Một các em rất thích được quan sát tranh các đồ dùng
minh hoạ cụ thể trong tiết dạy thì các em dễ tiếp thu bài, nhớ lâu mà không nhàm
chán tạo không khí lớp học thoải mái không mang tính áp đặt. Như vậy người giáo
viên phải luôn nghiên cứu bài đầu tư làm và sưu tầm đồ dùng dạy học để phục vụ
trong mỗi tiết dạy. Nhưng cũng đòi hỏi người giáo viên phải có nghệ thuật làm và
sử dụng đồ dùng dạy học và biết khai thác triệt để tác dụng của đồ dùng và tiết dạy
đạt hiệu quả cao.
Ví dụ 1: Dạy bài Phép trừ trong phạm vi 7
Bài tập 4: Viết phép tính thích hợp: (SGK Toán 1 - trang 69).
a)
Tranh minh hoạ (SGK)
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
7
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Khi hướng dẫn các em quan tranh vẽ minh hoạ để tìm hiểu bài toán. Giáo
viên phải quan sát kĩ tranh vẽ, nhận ra dấu hiệu và hiểu ý đồ của tranh vẽ.
Trong quá trình đặt câu hỏi khai thác tranh - giáo viên phải kết hợp chỉ rõ ràng
từng chi tiết và dấu hiệu của tranh thì mới đàt hiệu quả cao thành công tiết dạy.
+ Có tất cả bao nhiêu quả cam?; giáo viên phải vừa hỏi vừa kết hợp chỉ tất
cả số quả cam có trong tranh vẽ.
+ Bạn lấy đi mấy quả ? , giáo viên vừa hỏi kết hợp chỉ vào theo hướng mũi
tên và 2 quả trên tay bạn.
+ Còn lại mấy quả? Giáo viên vừa hỏi vừa kết hợp chỉ vào số cam còn lại.
Sau đó giáo viên cho một số em nhắc lại bài toán - cả lớp nhắc lại bài toán.
b)
Tranh minh hoạ (SGK)
+ Bạn có tất cả bao nhiêu bóng bay ? ;giáo viên vừa hỏi vừa dùng thước chỉ
vào tất cả những quả bóng bay trong tranh.
+ Bị đứt dây bay đi mấy quả? ; giáo viên vừa hỏi vừa dùng thước chỉ vào
những quả bóng bay bị đứt dây.
+ Còn lại mấy quả ? giáo viên vừa hỏi vừa dùng thước chỉ vào những quả
bóng bay còn lại.
- Sau đó giáo viên cho một số em nhắc lại bài toán - cả lớp nhắc lại bài toán.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
8
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Với cách hướng dẫn rõ ràng tỉ mỉ và cụ thể từng chi tiết thể hiện ở hình vẽ
nêu trên sẽ giúp các em hình dung ngay được phép tính cần viết vào ô trống là
phép trừ, các em không bị nhầm lẫn với phép cộng.
b) Sử dụng hình ảnh minh hoạ Toán 1 trình chiếu trên bài giảng điện tử:
Trong những năm gần đây tôi thấy việc đổi mới phương pháp dạy học nói
chung, còn yêu cầu làm và sử dụng đồ dùng dạy học thường xuyên trong mỗi tiết
dạy. Đây là một yêu cầu vô cùng quan trọng và cần thiết ở bậc tiểu học. Đặc biệt
môn Toán lớp Một yêu cầu sử dụng đồ dùng dạy học 100% trong các tiết dạy bài
mới. Qua thực tiễn dạy học rõ ràng việc sử dụng hợp lí các đồ dùng dạy học như:
que tính, các bông hoa, các hình học (chữ nhật, vuông, tròn, tam giác), các con vật
để gài trên bảng phụ,…Ngày nay chúng ta còn ứng dụng CNTT vào giảng dạy, sử
dụng hình ảnh động rất phong phú đa dạng nhiều màu sắc trên màn hình trong bài
giảng điện tử nhằm giúp học sinh hình thành bài mới một cách dễ dàng và nhớ lâu
hơn. Đây là một yếu tố có tác dụng thiết thực. Thế nhưng sử dụng những đồ dùng
dạy học này như thế nào cho hợp lí để khai thác triệt để hiệu quả của đồ dùng dạy
học đạt hiệu quả tiết dạy tối ưu thì còn phụ thuộc vào người giáo viên khi sử dụng.
Ví dụ 2: Dạy bài: Giải bài Toán có lời văn
GV thể hiện trên màn hình cho HS đọc nội dung bài toán quan sát hình ảnh
minh hoạ, nêu tóm tắt kết hợp với phương pháp hỏi đáp, thực hành để hình thành
kiến thức mới, HS sẽ thấy lôi cuốn với những con gà được phóng to trên bảng, các
em sẽ dễ dàng đếm được số gà cần tìm.
H
ình ảnh 1 : Màn
hình xuất hiện
nội dung bài toán.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
9
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Hình ảnh 2: màn hình xuất hiện thêm 5 con gà bên trái và 4 con gà bên phải.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
10
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Hình ảnh 3 : Màn hình xuất hiện thêm phần tóm tắt của bài toán.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
11
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Hình ảnh 4: Màn hình xuất hiện thêm phần bài giải
sau khi HS đã thực hiện xong phép tính.
GV thể hiện trên màn hình cho HS đọc nội dung bài toán quan sát hình ảnh
minh hoạ, nêu tóm tắt kết hợp với phương pháp hỏi đáp, thực hành để hình thành
kiến thức mới, HS sẽ thấy lôi cuốn với những con gà được phóng to trên bảng, các
em sẽ dễ dàng đếm được số gà cần tìm.
Như vậy thông thường, GV phải viết bài tập lên bảng (khoảng 5 phút), hoặc
đính bài tập đã viết sẵn ở bảng phụ (khoảng 3 phút), nhưng sử dụng bài giảng điện
tử, chỉ cần một thao tác nhỏ là Enter hoặc Click vào chuột máy vi tính thì nội dung
bài tập sẽ xuất hiện trên màn hình và HS sẽ nắm bắt được nội dung bài tập cần làm.
GV có thể lựa chọn hình thức dạy học cho phù hợp ( nhóm, cá nhân, trò chơi, bảng
con, thi đua,… ) cho phù hợp với tình hình của từng lớp. Sau đó GV cho kiểm tra
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
12
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
và đối chiếu lại kết quả của HS làm được bằng cách đưa lên kết quả lên màn hình
để HS có thể sửa sai,…
Như vậy quá trình nhận thức của HS lớp 1 rất cần đến những phương tiện
trực quan sinh động, mà sử dụng các phương tiện trực quan để dạy học một cách
thông thường thì sẽ tốn rất nhiều thời gian, công sức vì vậy thông qua CNTT để
dạy toán cho HS lớp 1 là hết sức cần thiết.
Tóm lại việc sử dụng đồ dùng dạy học trong môn toán lớp 1 đóng vai vô
cùng quan trọng giúp học sinh giáo viên truyền thụ bài giảng một cách logíc khoa
học tạo không khí lớp học nhẹ nhàng, giúp học sinh nắm được kiến thức toán học
một cách chắc chắn và rèn kĩ năng giải toán có lời văn thành thạo, nhanh kết quả
chính xác. Đây là một việc hết sức cần thiết mà GV lớp 1 cần thực ngay từ đầu
năm học. Do đó khi giáo viên sử dụng đồ dùng và phương tiện dạy học còn phụ
thuộc vào mục tiêu từng bài dạy, từng hoạt động trong bài dạy, tình hình thực tế
của lớp mình mà thiết kế bài giảng cho phù hợp có thể sử dụng tranh vẽ để minh
hoạ, có thể sử dụng tranh ảnh trên màn hình thông qua trình chiếu trên bài giảng
điện tử mà còn đòi hỏi nghệ thuật của giáo viên trong giảng dạy cũng như khi sử
dụng dồ dùng dạy học phải mang tính khoa học, lời nói ngắn gọn dễ hiểu, cần mềm
dẻo không cứng ngắc rập khuân, thì tiết dạy mới mang lải hiệu quả cao.
Lưu ý : Khi hướng dẫn học sinh quan sát hình vẽ giáo viên nên chỉ cụ thể bên
trái, bên phải, bên trên hay bên dưới hoặc dấu hiệu thể hiện trên hình vẽ
( người; con vật) đang đứng hay đang đi đến, đang đậu, đang bay đi hay bay
đến,…để các em không nhầm lẫn khi viết phép tính)
3.4 Kinh nghiệm dạy giải bài toán có lời văn lớp 1:
Trong thực tế giảng dạy môn Toán ở lớp Một, tôi thấy giải bài toán có lời văn
là một dạng mới so với trước đây, dạng toán này các em được học ở tuần 23 trong
học kì II. Khi dạy các em đặt lời giải trình bày bài toán còn vất vả hơn dạy trẻ lựa
chọn các phép tính và làm các phép tính ấy để tìm ra đáp số, bắt buộc lời giải phải
có quan hệ chặt chẽ lo gíc với phép tính thể hiện được điều cần tìm. Đối với học
sinh lớp Một đa số các em đọc rất chậm còn phải đánh vần nên khi các em đọc bài
toán không nhớ được nghĩa của cụm từ vừa đọc dẫn đến chưa hiểu rõ ý đồ của bài
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
13
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
toán nên không nhận biết những cái đã cho (dữ kiện) và cái phải tìm (Câu hỏi) các
em hay lầm tưởng lẫn lộn giữa cái đã cho và cái phải tìm nên các em đặt lời giải
chưa chính xác, viết phép tính cộng thành trừ, trừ thành cộng dẫn đến kết quả sai
và không biết trình bày bài toán. Vì thế tôi đã nghiên cứu kĩ Sách giáo khoa và và
nhận thấy mặc dù đến tuần 23 học sinh mới được chính thức học cách giải “ bài
toán có lời văn” song chúng ta đã có ý ngầm chuẩn bị từ xa ở học kỳ I ngay từ bài
“ Phép cộng trong phạm vi 3” ở tuần 7 đến tuần 16 hầu hết các tiết dạy về phép
cộng trừ trong phạm vi (không quá) 10 đều có các bài tập thuộc dạng “ Nhìn tranh
viết phép tính vào dãy 5 ô trống”.
1/ Dạng bài điền khuyết: Quan sát hình vẽ rồi viết phép tính thích hợp vào ô
trống.
Ví dụ: Dạy bài : Luyện tập trang 45
Bài 5 a): SGK (trang 46 Toán 1)
Hình minh hoạ SGK
Sau khi quan sát tranh vẽ giáo viên hướng dẫn học sinh tập nêu bằng lời: “
Có 1 quả bóng trắng và 2 quả bóng xanh. Hỏi có tất cả mấy quả bóng” , rồi tập
cho các em nêu miệng câu trả lời: “Có tất cả 3 quả bóng”. Như vậy các em đã
được làm quen với bài toán ở dạng quan sát hình minh hoạ rồi viết phép tính thích
hợp vào ô trống. Dạng bài này là bước khởi đầu của dạng bài toán có lời văn các
em sẽ được học ở tuần 22 nên tôi hướng dẫn các em quan sát hình vẽ minh hoạ rất
kĩ và nêu câu hỏi gợi mở giúp các em miệng 3 - 5 lần để hình thành bài toán, từ đó
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
14
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
đã bồi dưỡng cho các em vốn ngôn ngữ. Bước đầu giúp các em biết diễn đạt bài
toán bằng lời văn. Sau đó viết phép tính vào ô trống:
1 + 2 = 3
- Ở dạng này Giáo viên cần hướng dẫn các em thực hiện theo các bước cụ
thể: Xem tranh vẽ - Nêu bài toán bằng lời – Nêu câu trả lời – Và viết phép tính
thích hợp với tình huống trong tranh.
2/ Dạng bài : Đọc tóm tắt rồi nêu đề toán bằng lời.
Từ tuần 7 các em được làm dạng bài điền khuyết quan sát tranh viết phép
tính vào ô trống thì giáo viên đã hướng dẫn cho các em nêu bài toán bằng lời văn
rồi mới viết phép tính vào ô trống. Ở dạng bài này yêu cầu cao hơn, không có tranh
minh hoạ mà phải đọc tóm tắt rồi viết phép tính thích hợp vào ô trống.
Ví dụ: Dạy bài Luyện tập chung ( SGK trang 89)
Bài 5 : Viết phép tính thích hợp:
a) Có : 5 quả b) Có : 7 viên bi
Thêm : 3 quả Bớt : 3 viên bi
Có tất cả : … quả Còn : … viên bi
Dựa vào tóm tắt bài toán thì rất khô khan khó hiểu các em, không thể tưởng
tượng được bài toán nên giáo viên phải đặt câu hỏi gợi mở cho các em. Giáo viên
có thể liên hệ thực tế: có thể đây là mẹ có, hoặc bà có, hay chị có;…; còn quả ở
đây có thể là quả cam, hay táo, hay lê,…qua đó hướng dẫn các em nêu thành bài
toán như sau:
Mẹ có 5 quả cam, mẹ mua thêm 3 quả nữa. Hỏi có tất cả mấy quả cam?
Hoặc
Bà có 5 quả táo, bà mua thêm 3 quả nữa. Hỏi có tất cả mấy quả táo?
Ở dạng này giáo viên phải hướng hướng các em dựa vào tóm tắt nêu đề toán
sau đó mới viết phép tính thích hợp vào ô trống theo từng bước cụ thể sau:
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
15
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Bước 1: Yêu cầu vài em nêu tóm tắt bài toán.
Bước 2: Hướng dẫn học sinh nêu đề toán.
Bước 3: Hướng dẫn các em nêu phép tính thích hợp
Bước 4: Hướng dẫn học sinh viết phép tính vào ô trống.
Qua đó các em đã được làm quen dần và cũng là cầu nối với dạng bài toán
có lời văn ở tuần 22. Có bài được cài sẵn “cốt câu” hỏi, lời giải vào tóm tắt để các
em có thể dựa vào đó mà viết câu lời giải.
Ví dụ: Dạy bài : Bài toán có lời văn (trang 115) gồm 4 bài toán có yêu cầu khác
nhau.
3/ Dạng bài toán còn thiếu số và câu hỏi (cái đã cho, cái phải tìm)
* Bài toán còn thiếu số (Cái đã cho)
Bài 1 Viết số thích hợp vào chỗ chấm để có bài toán.
Bài toán 1: Có …bạn, có thêm… bạn đang đi tới. Hỏi có tất cả bao nhiêu
bạn ?
Bài toán 2: Có … con , có thêm … con thỏ đang chạy tới. Hỏi có tất cả bao
nhiêu con thỏ ?
* Bài toán còn thiếu câu hỏi ( cái cần tìm)
Bài 3 Viết tiếp câu hỏi để có bài toán.
Bài toán 3 : Có 1 gà mẹ và có 7 gà con.
Hỏi ………………………………………………….?
* Bài toán còn thiếu cả số cả câu hỏi ( cái đã cho và cái cần tìm)
Bài toán 4: Có … con chim đậu trên cành, có thêm….con chim bay đến.
Hỏi ………………………………………………….?
- Dạy dạng toán này giáo viên phải xác định làm thế nào giúp các em điền đủ
được các dữ kiện (cái đã cho và cái cần tìm) còn thiếu của bài toán và bước đầu
các em hiểu được bài toán có lời văn là phải đủ các dữ kiện; đâu là cái đã cho và
đâu là cái cần tìm.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
16
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Để đạt được yêu cầu này trước hết GV nêu yêu cầu bài toán, cho vài ba học
sinh nhắc lại yêu cầu bài toán. Sau đó giáo viên hướng dẫn các em quan sát hình vẽ
minh hoạ (SGK)
Bước 1: GV đặt câu hỏi - HS trả lời và điền số còn thiếu vào chỗ chấm để có bài
toán. Giáo viên kết hợp dùng phấn màu ghi số còn thiếu vào bài toán mẫu trên
bảng lớp.
+ Có mấy bạn mấy bạn ở bên trái ? (HS trả lời, nhận xét).
+ Có mấy bạn ở bên phải đang đi tới ? (HS trả lời, nhận xét).
- Cho vài em nhắc lại.
- Cho HS viết số thích hợp vào chỗ chấm để có bài toán.
- Cho các em đọc lại bài toán. (đọc cá nhân, đồng thanh).
Bước 2: Hướng dẫn các em xác định cái đã cho và cái cần tìm. (dữ kiện và yêu
cầu bài toán). Dùng phấn màu gạch chân dữ kiện và từ quan trọng (tất cả) của bài
toán.
Sau khi hoàn thành 4 bài toán giáo viên nên cho các em đọc lại và xác định
bài 1&2 thiếu cái đã cho; bài 3 thiếu cái cần tìm; bài 4 thiếu cả cái đã cho và cái
cần tìm. Qua đó giúp các em hiều được đây là dạng toán có lời văn phải có đủ dữ
kiện.Lưu ý : Khi hướng dẫn học sinh quan sát hình vẽ giáo viên nên chỉ cụ thể
bên trái, bên phải, bên trên hay bên dưới hoặc dấu hiệu thể hiện trên hình vẽ
( người; con vật) đang đứng hay đang đi đến, đang đậu, đang bay đi hay bay
đến,…để các em không nhầm lẫn khi viết phép tính)
Hình minh hoạ
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
17
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Với cách hướng dẫn cụ thể tỉ mỉ logíc khoa học từ dễ đến khó như trên giúp
các em hiểu và nắm được bài toán lời văn đầy đủ phải có dữ kiện (cái đã cho biết
và cái cần phải đi tìm). Đây cũng là bước HS hiểu bài toán có lời văn giúp các em
giải tốt bài toán có lời văn.
Ví dụ: Dạy bài: Giải bài toán có lời văn
Bài toán: Nhà An có 5 con gà, mẹ mua thêm 4 con gà. Hỏi nhà An có tất cả mấy
con gà?
- Sau khi học sinh quan sát tranh minh hoạ (SGK) rồi đọc bài toán, cần giúp học
sinh xác định rõ cái đã cho và cái phải tìm giáo viên đặt câu hỏi để tìm dữ kiện bài
toán:
+ Bài toán cho biết gì? (Nhà An có 5 con gà)
+ Bài toán còn cho biết gì nữa? (Mẹ mua thêm 4 con gà)
+ Bài toán yêu cầu tìm gì? (Nhà An có tất cả mấy con gà)
(Học sinh trả lời giáo viên dùng phấn màu gạch chân dữ kiện bài toán)
- Sau khi đã tìm được dữ kiện bài toán giáo viên có thể hướng dẫn các em viết câu
lời giải theo 4 cách sau:
Cách 1: Dựa vào câu hỏi của bài toán rồi bỏ bớt từ đầu (Hỏi)và cuối (mấy con gà?)
để có câu lời giải: “Nhà An có tất cả:” hoặc thêm từ là để có câu lời giải: “ Nhà An
có tất cả là:”
Cách 2: Đưa từ “con gà” ở cuối câu hỏi lên đầu thay thế cho từ “Hỏi” và thêm từ
Số (ở đầu câu), là ở cuối câu để có “ Số con gà nhà An có tất cả là:”
Cách 3: Dựa vào dòng cuối cùng của câu tóm tắtcoi đó là “từ khoá” của câu lời
giải rồi thêm thắt chút ít. Vídụ: Từ dòng cuối của tóm tắt “Có tất cả…con gà?”.
Học sinh viết câu lời giải: “Nhà An có tất cả:”.
Cách 4: Giáo viên nêu miệng câu hỏi: “Hỏi nhà An có tất cả mấy con gà?” để học
sinh trả lời miệng: “Nhà An có tất cả 9 con gà” rồi chèn phép tính vào để có cả
bước giải (gồm câu lời giải và phép tính):
Nhà An có tất cả là:
5 + 4 = 9 (con gà)
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
18
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Cách 5: Sau khi học sinh tính xong: 5 +4 = 9 (con gà). Giáo viên chỉ vào 9 rồi hỏi:
“ 9 con gà ở đây là của nhà ai? ” (là số gà nhà An có tất cả). Từ câu trả lời của học
sinh ta giúp các em chỉnh sửa thành câu lời giải: “Số gà nhà An có tất cả là”…Qua
ví dụ trên ta thấy có nhiều cách hướng dẫn giúp các em viết câu lời giải, tuỳ vào
trình độ tiếp thu bài của học sinh giáo viên lựa chọn cách hướng dẫn phù hợp nhất
không nên bắt buộc nhất thiết phải theo một kiểu. Sau khi học sinh đã nêu được
câu lời giải tiếp tục hướng dẫn các em viết phép tính như sau:
- Giáo viên nêu tiếp: “Muốn biết nhà An có tất cả mấy con gà ta làm tính gì?
(tính cộng); Mấy cộng với mấy? (5 +4)’ 5 cộng 4 bằng mấy? (5+4 = 9);
Hoặc “Muốn biết nhà An có tất cả mấy con gà em tính thế nào? (5+4= 9); Hoặc “
Nhà An có tất cả mấy con gà? (5+4= 9). tới đây giáo viên gọi ý để học sinh nêu
tiếp “9 này là 9 con gà) nên ta viết “con gà” vào dấu ngoặc đơn: 5 + 4 = 9 ( con
gà). Để bài toán đầy đủ các bước giáo viên hướng dẫn các em viết đáp số.
- Đây là tiết đầu tiên các em thực các em làm toán có lời văn nên các em không
biết trình bày bài toán vào sợ sai vì vậy giáo viên rất vất vả phải hướng dẫn thật tỉ
mỉ từng bước của bài toán sau đó hướng dẫn cách trình bày vào vở. Giáo viên vừa
hướng dẫn vửa trình bày bài toán mẫu (không viết kết quả) trên bảng khoảng 1
tuần để các em viết vào vở ô li cho quen dần như vậy sau này các em mới có kĩ
năng trình bày bài toán có lời văn.
Sắp tính Bài giải
5 Nhà An có tất cả là:
+ 5 + 4 = …… ( con gà)
4 Đáp số : … con gà
……
Hình minh họa GV hướng dẫn HS trình bày bài giải.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
19
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Bài HS trình bày chưa đúng. Bài HS trình bày đúng
Với cách hướng dẫn tỉ mỉ và lo gíc như trên tôi thấy các em tiếp thu bài rất
nhanh và nhớ lâu qua việc cho các em nhắc lại bài toán nhiều lần sau khi đã điền
đủ các dữ kiện hoặc viết câu hỏi, giúp các em hiểu được bài toán có lời văn là phải
có đủ cái đã cho và cái phải đi tìm (dữ kiện và yêu cầu bài toán). Khi giáo viên
gợi ý để các em xác định và viết được câu hỏi bài toán thì các em sẽ dễ dàng đặt
lời giải bài toán một cách chính xác. Do đó đối với những bài toán đã có đầy đủ dữ
kiện và yêu cầu tôi luôn khuyến khích các em đọc kĩ bài toán sau đó đặt câu hỏi
gợi ý để các em tìm và dùng bút chì gạch chân cái đã cho và cái phải tìm, tóm tắt
bài toán và xác định đúng đơn vị đi kèm rồi suy nghĩ tìm cách đặt lời giải và giải.
Tôi luôn khuyến khích các em đặt lời giải khác nhau phong phú và đa dạng nhưng
nội dung chính xác phù hợp với bài toán.
Ví dụ: Dạy bài Phép cộng trong phạm vi 100 (cộng không nhớ)
Bài toán 3: Lớp 1 A trồng được 35 cây, lớp 2 A trồng được 50 cây. Hỏi hai lớp
trồng được tất cả bao nhiêu cây ? (SGK trang 155)
- Cho 3 em đọc bài toán, lớp đọc thầm và gạch chân cái đã ch và cái cần tìm.
- Hướng dẫn HS tóm tắt bài toán. Có 2 cách tóm tắt sau:
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
20
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
* Cách 1 (Tóm tắt bằng lời văn)
Lớp 1A : 35 cây
Lớp 2 A : 50 cây
Cả hai lớp ….cây ?
* Cách 2 (Tóm tắt bằng sơ đồ đoạn thẳng)
35 cây
Lớp 2 B
50 cây ? cây
Lớp 2 A:
Hoặc
35 cây 50 cây
? cây
Sau khi các em đã tóm tắt xong, Gv đặt câu hỏi gợi ý để các em đặt lời giải
và giải theo hướng sau:
Bài giải
Cả hai lớp trồng:
35 + 50 = 85 ( cây)
Đáp số : 85 cây
Hoặc gợi ý để các em có thể đặt lời giải nhiều kiểu như sau:
- Hai lớp trồng là: 35 + 50 = 85 ( cây)
- Lớp 1 A và lớp 2 A trồng : 35 + 50 = 85 ( cây)
- Tất cả trồng là : 35 + 50 = 85 ( cây)
- Số cây hai lớp trồng : 35 + 50 = 85 ( cây)
- Số cây tất cả trồng là: 35 + 50 = 85 ( cây)
- Số cây Lớp 1 A và lớp 2 A trồng trồng : 35 + 50 = 85 ( cây)
- Số cây trồng tất cả là : 35 + 50 = 85 ( cây)
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
21
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
Qua cách gợi ý các em biết đặt lời giải và giải bài toán như trên là giáo viên
đã thành công vì đây là học sinh lớp Một nên GV không nên yêu cầu các em đặt
lời giải một cách máy móc dập khuôn và đầy đủ như các lớp trên. Vì đây là bước
đầu giúp các em hình thành kỹ năng giải toán có lời văn, các em đã hiểu được lời
giải của bài toán phải phụ thuộc vào cái cần tìm. Mỗi bài toán có nhiều cách đặt lời
giải khác nhau.
Tóm lại giải toán có lời văn đỏi hỏi các em phải đọc kỹ đề bài và xác định
được dữ kiện và yêu cầu bài toán, biết tóm tắt bài toán rồi suy luận để tìm cách giải
đúng .Do đó tôi hướng dẫn các em khi làm bài phải thực hiện tốt các bước theo sơ
đổ sau:
*Lưu ý các từ quan trọng trong bài toán để giải bài toán chính xác:
+ Dạng bài làm phép tính cộng: mua thêm, lấy thêm, hái thêm, cả hai, tất cả, dài
hơn, nhiều hơn, cao hơn,…
+ Dạng bài toán làm phép trừ: cho đi, bớt đi, đã ăn, đã dùng, dùng hết, ăn hết,
biếu, tặng, cắt đi, ngắn hơn, ít hơn, thấp hơn,…
Tóm lại: Tuỳ từng dạng bài mà giáo viên nghiên cứu để lựa chọn cách thiết
kế bài giảng sao cho phù hợp với đối tượng học sinh của lớp mình để giúp các em
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
22
Đọc kĩ bài toán
Tìm, gạch chân các dữ kiện bài toán – xác định đơn vị đi kèm kết quả
Tóm tắt bài toán
Dùng lời văn Dùng sơ đồ
Căn cứ vào tóm tắt suy luận tìm cách giải bài toán
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
hiểu được đề bài toán và biết cách giải bài toán dẫn đến kết quả chính xác. Tùy
theo từng loại bài mà giáo viên sẽ củng cố cho các em những kiến thức đã học một
cách có hệ thống khoa học và logic. Từ đó các em sẽ nắm vững các kiến thức hơn
và biết áp dụng làm các bài tập thực hành một cách thành thạo kết quả chính xác
góp phần nâng cao hiệu quả tiết dạy.
4. Hiệu quả đạt được:
a/ Kết quả
Kết quả kiểm tra sau khi học hết chương cụ thể như sau:
TSHS
ĐIỂM
9-10 % 7-8 % 5-6 % 4-3 % 2-1 %
22 11 50 11 50 0 0 0 0 0 0
b. Bài học kinh nghiệm:
Trong thực tế quá trình giảng dạy môn Toán 1 nhiều năm qua bản thân tôi đã
tích lũy được một vài kinh nghiệm sau:
- Giáo viên phải gương mẫu, nhiệt tình công bằng trong giảng dạy, có tâm
huyết với nghề thương yêu học sinh phải thể hiện được 3 vai trò thân thiện đối với
các em “ Vừa là cô giáo, vừa là người mẹ hiền, vừa là người bạn thân của các em,
luôn gần gũi trò chuyện tâm sự với các em, thường xuyên liên hệ với phụ huynh để
tìm hiểu nguyên nhân hoàn cảnh của từng em để có biện pháp giúp đỡ từng em kịp
thời trong học tập.
- Phải nghiên cứu SGK nắm vững chương trình Toán 1; sách hướng dẫn và
các loại tài liệu tham khảo có liên quan đến giảng dạy.
- Khi thiết kế bài giảng nắm chắc các yêu cầu trọng tâm của từng tiết dạy để
lựa chọn các phương pháp, các hình thức tổ chức dạy học đa dạng phong phú phù
hợp kết hợp được 3 loại đối tượng học sinh. Tạo không khí lớp học sôi nổi gây
hứng thú học tập cho các em giúp các em tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng không
nhàm chán để tiết dạy đạt hiệu quả cao.
- Chuẩn bị các đồ dùng dạy học trong tiết phải mang tính khoa học, phong
phú, đa dạng phù hợp với mục đích yêu cầu của bài, kích thích tư duy, óc sáng tạo
giúp các em học tập các em đạt hiệu quả cao.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
23
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
- Khi sử dụng tranh, ảnh và các đồ dùng dạy học cần nghiên cứu hiểu ý đồ
của tranh ảnh vả đồ dùng khai mà thác triệt để tác dụng của đồ dùng, giúp tiết dạy
sinh động mang lại hiệu quả cao.
- Phải tự rèn luyện kỹ năng, nghệ thuật sư phạm khéo léo, tác phong lên lớp
chững chạc. Biết thiết kế và sử dụng trình chiếu Power Point - trên bài giảng điện
tử, biết sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học, luôn coi trọng phương pháp
tích cực, để phát huy trí thông minh, óc sáng tạo, tính linh hoạt, nhanh nhẹn trong
quá trình tham gia các hoạt động học tập của các em.
- Luôn thao giảng dự giờ đồng nghiệp thường xuyên để trau dồi học hỏi kinh
nghiệm của bạn bè đồng nghiệp góp phần nâng cao chuyên môn nghiệp vụ góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục.
- Thường xuyên kiểm tra bài cũ và sau tiết dạy để kiểm tra việc tiếp thu bài
của các em đồng thời phát hiện kịp thời những em học yếu, tiếp thu bài chậm, lười
học bài ở nhà, kết hợp động viên nhắc nhở kịp thời giúp các em có tiến bộ trong
học tập.
III. KẾT LUẬN
Như vậy với cách hướng dẫn tỷ mỷ tận tình nói trên cùng với bài giảng được
thiết kế hợp lý với nhiều hình thức tổ chức dạy học phong phú, đa dạng, kết hợp
được nhiều phương pháp dạy học phù hợp góp phần kích thích cho học sinh lòng
ham thích học môn Toán. Tạo không khí học tập sinh động, sôi nổi giúp các em
tiếp thu bài một cách có hệ thống và nhớ lâu; kết hợp rèn được kỹ năng tính toán
và giải bài toán có lời văn theo từng dạng một cách nhanh, kết quả chính xác tiết
dạy thành công, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Trên đây là một vài kinh nghiệm thực tế mà bản thân tôi đã tích lũy được
trong những năm giảng dạy môn Toán lớp 1. Rất mong hội đồng khoa học phòng
GD ĐT Phú Giáo xem xét bổ sung cho sáng kiến kinh nghiệm của tôi ngày càng
phong phú hơn nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
Tân Hiệp, ngày 25/01/2013
Người viết
VŨ THỊ HẠNH
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
24
Một vài kinh nghiệm giúp HS lớp Một giải tốt bài Toán có lời văn
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa Toán 1
2 Sách hướng dẫn giảng dạy Toán 1 (Sách Giáo Viên)
3.Sách chuẩn kiến thức kĩ năng (Lớp 1)
4.Phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học
5 Giáo trình tâm lý học Tiểu học
6.Giáo trình giáo dục học ở Tiểu học
7.Chuyên đề giáo dục Tiểu hoc
8. Thế giới trong ta 101 câu hỏi – đáp về dạy môn Toán lớp một mới.
9. Một số tài liệu khác và tranh ảnh sưu tầm trên internet.
GV: thực hiện: Vũ Thị Hạnh Trường Tiểu học Tân Hiệp
25