1
TĂNG CƯỜNG GIÁO DỤC
KĨ NĂNG SỐNG QUA MÔN
TỰ NHIÊN & XÃ HỘI Ở TIỂU HỌC
Báo cáo viên: Phan Thế Đại
2
Bài 3-
PHƯƠNG PHÁP GD KĨ NĂNG SỐNG
CHO HS PHỔ THÔNG
I. CÁC PP VÀ KĨ THUẬT DHTC
Động não:
Hãy liệt kê tên 1 PP/KTDH tích cực mà thầy/cô
đã biết/đã vận dụng trong quá trình dạy học.
Quan niệm về PPDH
PPDH là lĩnh vực rất phức tạp và đa dạng.
Có nhiều quan niệm, quan điểm khác nhau
về PPDH.
Trong tài liệu này, PPDH được hiểu là cách
thức, là con đường hoạt động chung giữa
GV và HS, trong những điều kiện dạy học
xác định, nhằm đạt tới mục đích dạy học.
MÔ HÌNH BA BÌNH DIỆN CỦA PPDH
Quan điểm DH – PPDH - Kỹ thuật DH (Bernd MEIER)
KỸ THUẬT DẠY HỌC
PHƯƠNG PHÁP
DẠY HỌC
(theo nghĩa hẹp)
1
Bình diện vi mô
Bình diện trung gian
Bình diện vĩ mô
PP vĩ mô
PP Cụ thể
PP vi mô
QUAN
ĐIỂM DẠY
HỌC
Ba bình diện/cấp độ của PPDH
Bình diện vĩ mô: Các QĐDH
Bình diện trung gian: Các PPDH cụ thể
Bình diện vi mô: Các KTDH
Một số lưu ý:
Mỗi QĐDH có những PPDH cụ thể phù hợp
với nó; mỗi PPDH cụ thể có các KTDH đặc
thù. Tuy nhiên, có những PPDH cụ thể phù
hợp với nhiều QĐDH, cũng như có những
KTDH được sử dụng trong nhiều PPDH khác
nhau
Việc phân biệt giữa PPDH và KTDH chỉ mang
tính tương đối, nhiều khi không rõ ràng.
Một số lưu ý(tiếp):
Có những PPDH chung cho nhiều môn
học, nhưng có những PPDH đặc thù của
từng môn học hoặc nhóm môn học.
Có thể có nhiều tên gọi khác nhau cho một
PPDH hoặc KTDH.
Một số Phương pháp DHTC
Thảo luận nhóm
Đóng vai
Xử lí tình huống
Nghiên cứu trường hợp điển hình
Tổ chức trò chơi
Dự án
….
Một số Kĩ thuật DHTC
Động não
Khăn trải bàn
Trưng bày phòng tranh
Công đoạn
Trình bày 1 phút
Hỏi chuyên gia
Hoàn tất một nhiệm vụ
Hỏi và trả lời
…
Nghiên cứu tài liệu (30 phút):
-
Nhóm đọc tài liệu về các KTDH
-
Đại diện nhóm trình bày về KTDH đã được
phân công.
Tìm hiểu một số KTDH tích cực:
Nhóm 1: KT giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi,
Nhóm 2: KT khăn trải bàn, các mảnh ghép,
Nhóm 3: KT Công đoạn, phòng tranh,
Nhóm 4: KT động não, Chúng em biết 3
Nhóm 5: KT Hỏi và trả lời
Nhóm 6: KT Bản đồ tư duy, hoàn tất một nhiệm vụ
Nhóm 7: KT Viết tích cực, đọc hợp tác,
Nhóm 8: KT Nói cách khác, phân tích phim
Tìm hiểu (Tiếp)- Nhiệm vụ các nhóm
Sơ đồ tư duy
Khăn đội
đầu
Áo
coóm
Xà tích
Váy
Chân
váy
Thắt
lưng
Yếm
Cách
làm
Hoa
văn
Sử
dụng
Cấu
tạo
Ví dụ về sơ đồ tư duy
Chất liệu
Cạp váy
Trang phục
PN Mường
Cách tiến hành
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
Vòng 1
Vòng 2
1 11
1
1
1
2 22
22
2
3 33
3
3
3
III. VẬN DỤNG PP&KTDHTC ĐỂ GD KNS
QUA MÔN HỌC, HĐGDNGLL
Nghiên cứu các KTDHTC theo phân công
Thảo luận nhóm:
Nếu chúng ta sử dụng mỗi PP/KTDH này trong quá
trình dạy học thì HS sẽ được rèn luyện những KNS
nào?
Mẫu ghi kết quả thảo luận nhóm:
PP/KTDHTC được sử dụng Kĩ năng sống được giáo dục
III. VẬN DỤNG PP&KTDHTC ĐỂ GD KNS
QUA MÔN HỌC, HĐGDNGLL
Kết luận:
Nếu GV sử dụng các PP/KTDH trong quá trình dạy
học các môn học/ tổ chức HĐGD NGLL, HS sẽ được
rèn luyện các KNS.
Với cách tiếp cận này thì môn học nào cũng có thể
GD KNS cho HS mà không làm nặng thêm ND môn
học.
Mỗi PP/KTDH tích cực có ưu thế trong việc rèn luyện
các KNS khác nhau.
Tùy đặc trưng môn học, cấp học mà có thể GD cho
HS các KNS với mức độ khác nhau; cũng như sử
dụng các PPDH, KTDH tích cực khác nhau.
Nghiên cứu các giai đoạn của quá trình
học có GDKNS
Làm việc nhóm: (10 phút)
Hai nhóm NC tài liệu (trang 35, 36) và trình bày về một
giai đoạn theo phân công.
1. Bản chất/nhiệm vụ của giai đoạn đó là gì?
2. Mối liên hệ giữa giai đoạn đó với giai đoạn
trước hoặc sau nó?
4 giai đoạn của quá trình học có GDKNS
Giai đoạn Khám phá:
Tìm hiểu kinh nghiệm/hiểu biết của người
học liên quan đến KNS sẽ học.
PP/KTDH thường sử dụng: Động não, Phân
loại/Xác định chùm vấn đề, Thảo luận, Chơi
trò chơi tương tác, đặt câu hỏi,….
4 giai đoạn của quá trình học có GDKNS
Giai đoạn Kết nối:
Giới thiệu bài học, thông tin mới và các kĩ năng
liên quan đến thực tế cuộc sống (tạo “cầu nối”
liên kết giữa cái “đã biết” và “chưa biết”. Cầu nối
này sẽ kết nối kinh nghiệm hiện có của học sinh
với bài học mới = chương trình học dựa trên
thực tiễn/thực tế).
PP/KTDH thường sử dụng: Thảo luận nhóm,
nghiên cứu trường hợp điển hình, phân tích tình
huống, động não, Hỏi chuyên gia, Công đoạn,
4 giai đoạn của quá trình học có GDKNS
Giai đoạn Thực hành:
Gồm các hoạt động để tạo cơ hội cho học
sinh luyện tập, thực hành KNS mới học vào
một tình huống/bối cảnh tương tự.
PP/KTDH thường sử dụng: đóng vai, xử lí
tình huống, hỏi chuyên gia, hỏi và trả lời, trò
chơi,…
4 giai đoạn của quá trình học có GDKNS
Giai đoạn Vận dụng:
Tạo cơ hội cho học sinh áp dụng các KNS đã
học vào các tình huống/bối cảnh mới hoặc
tình huống/bối cảnh thực tiễn .
PP/KTDH thường sử dụng: Dự án, hoạt động
nhóm,