Sử dụng BDTD góp phần đổi mới PPDH và công tác quản lí

Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
1
SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TƯ DUY
GÓP PHẦN ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ HỖ TRỢ CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHÀ TRƯỜNG
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
MỞ ĐẦU

Hiện nay, chúng ta thường ghi chép thông
tin bằng các ký tự, đường thẳng, con số. Với
cách ghi chép này, chúng ta mới chỉ sử dụng
một nửa của bộ não - não trái, mà chưa sử
dụng kỹ năng bên não phải, nơi giúp chúng
ta xử lý các thông tin về nhịp điệu, màu sắc,
không gian và cách ghi chép thông
thường khó nhìn được tổng thể của cả vấn
đề.
2
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
MỞ ĐẦU

Qua nghiên cứu cho thấy, nhiều học sinh
chưa biết cách học, cách ghi kiến thức
vào bộ não mà chỉ học thuộc lòng, học
vẹt, thuộc một cách máy móc, thuộc
nhưng không nhớ được kiến thức trọng
tâm, không nắm được “sự kiện nổi bật”
trong tài liệu đó, hoặc không biết liên

tưởng, liên kết các kiến thức có liên quan
với nhau.
3
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
October 20, 2014
TS.Tr n Đình Châuầ
4
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
5
Các tổ chức, công ty, đơn vị,… sử dụng phần mềm MindMap của Tony Buzan
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Bản đồ tư duy

Nghĩa của cụm từ BĐTD không hiểu
theo nghĩa bản đồ thông thường như
bản đồ địa lí mà BĐTD được hiểu là
một hình thức ghi chép theo mạch tư
duy của mỗi người bằng việc kết hợp
nét vẽ, màu sắc và chữ viết.

Đặc biệt đây là một sơ đồ mở, việc thiết
kế BĐTD theo mạch tư duy của mỗi
người
6
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT


BĐTD không yêu cầu tỉ lệ, chi tiết khắt
khe như bản đồ địa lí, có thể vẽ thêm
hoặc bớt các nhánh, mỗi người vẽ một
kiểu khác nhau, dùng màu sắc, hình
ảnh, các cụm từ diễn đạt khác nhau,
cùng một nội dung nhưng mỗi người có
thể “thể hiện” nó dưới dạng BĐTD
theo một cách riêng do đó việc lập
BĐTD phát huy được tối đa khả năng
sáng tạo của mỗi người
7
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Sử dụng BĐTD trong dạy học

Cho HS làm quen với bản đồ tư duy
bằng cách giới thiệu cho HS một số
“BĐTD” cùng với sự dẫn dắt của GV
để các em làm quen.

Tập “đọc hiểu” BĐTD, sao cho chỉ cần
nhìn vào BĐTD bất kỳ HS nào cũng có
thể thuyết trình được nội dung một bài
học hay một chủ đề, một chương theo
mạch lôgic của kiến thức.
8
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Sử dụng BĐTD trong dạy học


Hướng cho HS có thói quen khi tư duy lôgic
theo hình thức sơ đồ hoá trên BĐTD.

Từ một vấn đề hay chủ đề chính đưa ra các ý
lớn thứ nhất, ý lớn thứ hai, thứ ba mỗi ý lớn
lại có các ý nhỏ liên quan với nó, mỗi ý nhỏ lại
có các ý nhỏ hơn các nhánh này như “bố mẹ”
rồi “con, cháu, chắt, chút chít” các đường
nhánh có thể là đường thẳng hay đường cong
9
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Sử dụng BĐTD trong dạy học

Cho HS thực hành vẽ BĐTD trên giấy:
Chọn key words- tên chủ đề hoặc hình vẽ
của chủ đề chính cho vào vị trí trung tâm,
chẳng hạn: đường thẳng song song, hình
bình hành, hình chữ nhật, bảo vệ môi
trường, truyện Kiều, để HS có thể tự
mình ghi tiếp kiến thức vào tiếp các nhánh
“con”, “cháu”, “chắt” theo cách hiểu của
các em.

Vẽ BĐTD theo nhóm hoặc từng cá nhân
10
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Sử dụng BĐTD trong dạy học
1. Sử dụng vào việc hình thành kiến thức

mới: HS thảo luận nhóm hoặc làm việc độc
lập vẽ BĐTD
HS thuyết trình trước nhóm, lớp => GV, HS
bổ sung điều chỉnh => hình thành kiến thức
mới
2. Sử dụng ôn tập hệ thống hóa kiến thức:
HS hoặc nhóm HD vẽ BĐTD=> trình
bày=> chỉnh sửa, bổ sung=> hoàn thiện
11
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
October 20, 2014
TS.Tr n Đình Châuầ
12
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Điều cần tránh khi ghi chép trên
BĐTD

Ghi lại nguyên cả đoạn văn dài dòng.

Ghi chép quá nhiều ý vụn vặt không cần
thiết.

Dành quá nhiều thời gian để ghi chép.

Tránh cầu kì ( tô vẽ nhiều quá) hoặc BĐTD
đơn giản quá không có thông tin, chỉ có các
đề mục như 2 bản đồ tư duy sau đây:
13

Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
14
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
15
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Bản đồ tư duy trong việc lập kế
hoạch

Sử dụng BĐTD để lập kế hoạch
công tác. Việc sử dụng BĐTD
lập kế hoạch giúp cán bộ chỉ
đạo có cái nhìn tổng quát toàn
bộ kế hoạch từ chỉ tiêu, phương
hướng, biện pháp,…
16
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT

Dễ theo dõi quá trình thực hiện

Nhìn được tổng thể nên không
bỏ sót việc

Dễ bổ sung thêm các chỉ tiêu,
biện pháp,…so với việc viết kế
hoạch theo cách thông thường
thành các dòng chữ.

17
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
18
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
19
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
October 20, 2014
TS.Tr n Đình Châuầ
20
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Bản đồ tư duy trong quản lý
nhà trường
BĐTD giúp tiết kiệm thời gian
báo cáo của Thủ trưởng tại các
cuộc họp, làm cho nội dung họp
được ngắn gọn, góp phần khắc
phục được ở một vài nơi còn kéo
dài các cuộc họp.
21
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Trình bày báo cáo bằng BĐTD sẽ
làm nổi bật được trọng tâm, chỉ rõ
được các giải pháp chủ yếu, phát
huy được các ý tưởng, sáng kiến trí
tuệ tập thể cán bộ, giáo viên trong

trường qua việc phát triển thêm các
nhánh
22
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Bản đồ tư duy trong quản lý nhà
trường
BĐTD giúp cán bộ, giáo viên cách ghi
chép tóm tắt, giúp phát triển ý tưởng
và triển khai nhanh chóng, sáng tạo
những chỉ đạo, kế hoạch của Hiệu
trưởng qua các cuộc họp hội đồng
giáo dục nhà trường.
23
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
Bản đồ tư duy trong quản lý nhà trường
BĐTD duy giúp đổi mới việc họp tổ nhóm
chuyên môn: Một BĐTD do các thành
viên của tổ, nhóm thảo luận và cùng
thiết kế ngay tại cuộc họp sẽ phát huy
được trí tuệ tập thể, giúp cả tổ, nhóm
tìm được các biện pháp, cách thức tổ
chức dạy học các bài khó, bài ôn tập, ra
đề kiểm tra,… một cách có hiệu quả
nhất.
24
Sử dụng BDTD đổi mới PPDH và công tác quản lí nhà trường
Dự án Phát triển Giáo dục Trung học cơ sở II, Bộ GD&ĐT
25

MÔT SỐ BĐTD VẼ TRÊN MÁY
TÍNH VÀ VẼ TRÊN BẢNG, GIẤY,
BÌA…