SKKN: Rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp 1

Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1



1 – Lý do chọn đề tài:
Một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ là được đến trường, được học
đọc, học viết, được vui chơi cùng bạn bè đồng trang lứa, được khám phá Thế
giới với bao điều mới lạ… Học chữ chính là cơng việc đầu tiên khi các em đến
trường. Vì vậy dạy chữ cũng chính là dạy người và quả đúng là: “ Nét chữ -
nết người”.
Bậc học Tiểu học là bậc học nền tảng, dạy Tiếng Việt và tập viết Tiếng
Việt là chúng ta đã trao cho các em chìa khố để mở ra những cánh cửa bước
vào tương lai, là cơng cụ để các em vận dụng suốt đời. Phân mơn Học vần, Tập
đọc giúp trẻ đọc thông thì phân mơn Tập viết giúp trẻ viết thạo. Đọc thông
mở đường cho viết thạo, viết thạo sẽ giúp trẻ viết nhanh, viết rõ ràng sáng
sủa những điều thầy cô giảng và cả những điều trẻ nghó. Nhìn trang vở tập
viết với những dòng chữ đều thẳng tắp, không bò giây mực, quăn mép, lòng
ta dấy lên niềm vui, ta như được củng cố thêm niềm tin vào tương lai của con
trẻ. Ngoài những ý nghóa to lớn : “ Rèn nét chữ tạo nết người” Tập viết còn
là môi trường quan trọng bồi dưỡng cho trẻ những phẩm chất tốt như : tính
cẩn thận, tinh thần kỷ luật và óc thẩm mỹ mà Thủ tướng Phạm Văn Đồng lúc
sinh thời đã nói :
“Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. Dạy cho học sinh viết đúng,
viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, lòng tự
trọng đối với mình cũng như đối với thầy và bạn đọc bài vở của mình …”.
Đó là điều mà bấy lâu nay nhiều thế hệ thầy, cô giáo đã trăn trở góp
nhiều công sức cải tiến phương pháp giảng dạy của mình cho phân môn Tập
viết. Tuy nhiên, đối với bậc Tiểu học, lớp Một là lớp đầu cấp các em còn rất
nhỏ chưa nắm được đặc trưng môn học là gì nên việc rèn chữ viết đẹp cho
các em rất quan trọng trong việc dạy Tập viết ở Tiểu học hiện nay.
Trước tình hình thực tế như vậy vấn đề đặt ra là người giáo viên cần

phải có những biện pháp nào để rèn học sinh viết đúng mẫu, viết đẹp! Đó là
việc làm hết sức quan trọng đối với người giáo viên dạy Tiểu học hiện nay.
Đặc biệt với giáo viên lớp Một – với những nét chữ đầu đời các em được lĩnh
hội, được rèn rũa,qua từng dòng, từng trang vở. Nhận thức được tầm quan trọng
đó, tơi đã chú tâm nghiên cứu và chọn đề tài:
Rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp 1.
2 – Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài:
- Thực tế hiện nay, chữ viết của các em học sinh tiểu học chưa được đẹp,
chưa đúng mẫu, sự liên kết giữa các nét chữ hoặc liên kết giữa các chữ chưa
chuẩn, tốc độ viết còn chậm, học sinh sử dụng nhiều loại bút – nhiều màu mực
để viết bài nên còn hạn chế trong việc giữ gìn “Vở sạch – viết chữ đẹp”. Đây là
Người thực hiện: Đào Thị Việt
1
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
một mảng quan trọng có ảnh hưởng lớn đến chất lượng học sinh và được nhà
trường quan tâm. Nâng cao chất lượng giờ dạy để học sinh viết đúng, viết
nhanh, viết đẹp thì phong trào “Vở sạch – chữ đẹp” mới có chất lượng. Trong
ngơn ngữ viết có chức năng giao tiếp và được quy định thống nhất. Mặc dù xác
định được tầm quan trọng như vậy nhưng thực tế cho thấy phân mơn tập viết
trong trường tiểu học còn chưa được coi trọng. Sách giáo viên, tài liệu tham
khảo chưa cụ thể, rõ ràng như những mơn học khác nên việc dạy phân mơn tập
viết còn hạn chế. Do đó việc rèn chữ đẹp cho học sinh ngay từ lớp 1 là rất quan
trọng nhằm giúp các em:
- Giúp cho học sinh viết đúng mẫu chữ quy định về hình dáng, kích thước,
thao tác. Kỹ thuật viết liền nét , đúng khoảng cách, thẳng hàng, đặt dấu thanh
đúng vị trí, trình bày sạch đẹp.
- Kết hợp dạy viết chữ với rèn kỹ năng viết đúng chính tả, mở rộng vốn
từ ngữ phục vụ cho học tập và giao tiếp, giúp trẻ phát triển tư duy.
- Giúp học sinh có ý thức giữ gìn được “ Vở sạch- chữ đẹp”.
- Khi viết nắn nót viết tạo môi trường quan trọng bồi dưỡng cho học

sinh những phẩm chất tốt như : tính cẩn thận, lòng u thích cái đẹp và óc
thẩm mỹ. Đồng thời có tinh thần trách nhiệm, ý thức tự trọng và thái độ tơn
trọng người khác( thể hiện qua chữ viết).
3- Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh (HS ) Tiểu học nói chung- lớp 1 nói riêng.
-Các lớp mình chủ nhiệm năm học: 2008- 2009 ; 2009 – 2010 ;
2010 – 2011 tại trường Tiểu học Lê Văn Tám.
4- Phương pháp nghiên cứu:
- Tìm hiểu tính cách của từng học sinh, hoàn cảnh từng em.
- Tìm hiểu tâm lý lứa tuổi của các em.
- Theo dõi cụ thể về học tập, đạo đức của học sinh do lớp mình chủ nhiệm.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
2
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1

1 - Cơ sở lý luận :
Như chúng ta nhận thấy, Thế kỷ XXI là Thế kỷ cơng nghệ thơng tin-
thơng tin bùng nổ mọi người thường ngồi với chiếc máy vi tính để soạn thảo
một văn bản, để Emal, để chát…thay vì cầm bút viết trên giấy, nắn nót viết thư
cho nhau. Việc rèn chữ viết của mọi người bị chìm vào qn lãng. Qua thực tế
giảng dạy, trong những năm gần đây, tôi nhận thấy chữ viết của các em còn
xấu, tốc độ viết quá chậm, chữ viết cẩu thả, chưa đúng cỡ chữ, độ cao con
chữ, khoảng cách giữa các con chữ, các chữ với nhau chưa xác đònh cụ thể,
viết rời rạc, chưa liền mạch…là một thực trạng đáng báo động. Điều đó ảnh
hưởng không nhỏ đến chất lượng học Tiếng Việt nói riêng và các môn học
khác nói chung.
- Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trong đặc biệt ở
Tiểu học nhất là đối với học sinh lớp Một. Tập viết trang bò cho học sinh bộ
chữ cái Tiếng Việt và những yêu cầu kỹ thuật để sử dụng bộ chữ cái đó trong
học tập và giao tiếp, góp phần rèn luyện một trong những kỹ năng hàng đầu

của việc học Tiếng Việt trong nhà trường đó là kỹ năng viết chữ.
- Dạy Tập viết cụ thể là dạy học sinh những khái niệm cơ bản về
đường kẻ, dòng kẻ, hình dáng, tên gọi các nét, độ cao, cỡ chữ, cấu tạo chữ
cái, vò trí dấu thanh, dấu phụ, các khái niệm liên kết nét hoặc liên kết chữ cái
… . Từ đó hình thành ở các em về hình dáng, độ cao, sự cân đối, tính thẩm mỹ
của chữ viết.
- Dạy học sinh biết được những kỹ năng và thao tác viết chữ từ đơn
giản đến phức tạp bao gồm những kỹ năng viết nét, liên kết nét tạo chữ cái
và liên kết chữ cái tạo chữ ghi tiếng. Đồng thời giúp các em xác đònh khoảng
cách, vò trí cỡ chữ trên vở kẻ ô li để hình thành kỹ năng viết đúng mẫu, rõ
ràng và cao hơn là viết nhanh, viết đẹp. Ngoài ra, tư thế ngồi viết, cách cầm
bút, để vở, cách trình bày bài viết cũng là một kỹ năng đặc thù của việc dạy
Tập viết mà giáo viên cần thường xuyên quan tâm. Bên cạnh đó giáo viên
cần nắm vững chương trình tập viết hiện hành của Bộ Giáo Dục và Đào tạo
để không những nâng cao chất lượng dạy viết chữ mà còn phối hợp với các
hợp phần khác nhằm phát huy vai trò công cụ của việc Tập viết. Chương
trình tiểu học ban hành theo Quyết đònh số 43/2001/QĐ-BGD&ĐT ngày
9/11/2001 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy đònh cụ thể như sau :
+ Lớp Một : Tập viết đúng mẫu chữ, ngồi viết đúng tư thế. Viết các chữ
cái cỡ vừa và nhỏ, tập ghi dấu thanh đúng vò trí, làm quen với chữ hoa cỡ lớn
và cỡ vừa theo mẫu chữ quy đònh, tập viết các số đã học.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
3
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
+ Ở lớp Một việc dạy Tập viết được phối hợp nhòp nhàng với dạy học
vần. Học sinh luyện tập viết chữ dưới hai hình thức chủ yếu đó là : Luyện tập
viết chữ trong các tiết học âm, chữ ghi âm, vần và tập viết theo các yêu cầu
kỹ thuật trong các tiết tập viết ( vở tập viết). Ngoài ra, việc rèn luyện kỹ năng
tập viết còn được triển khai trong các giờ học chính tả.
+ Khi học tập viết, học sinh được quan sát trực tiếp chữ mẫu và cách

viết mẫu của giáo viên, nghe giáo viên phân tích cách viết để hình thành
biểu tượng chữ viết. Sau đó học sinh được luyện tập nhiều lần được sửa chữa
rồi mới viết vào vở. Do vậy, hoạt động của giáo viên và học sinh có cao hay
không phụ thuộc nhiều vào điều kiện về cơ sở vật chất như lớp học, ánh
sáng, bàn ghế : phải đảm bảo các điều kiện sau :
 nh sáng phòng học : Phòng học phải có đủ ánh sáng cho mọi học sinh
ngồi học theo quy đònh của vệ sinh học đường. Quy đònh của Bộ Giáo
dục & Đào tạo : Độ chiếu sáng trong không gian lớp học từ 200 – 500
lux (lux : đơn vò đo độ chiếu sáng Quốc tế)
 Bảng lớp : Bảng lớp được treo ở độ cao vừa phải, cạnh dưới của bảng
ngang tầm đầu của học sinh ngồi trong lớp.
 Bàn ghế học sinh : Kích thước bàn ghế phải phù hợp với độ cao trung
bình của từng đối tượng học sinh.
 Bảng viết của học sinh (Bảng con) : Cần chú ý những điều kiện tối
thiểu về việc chuẩn bò bảng con của học sinh. Bảng làm bằng chất liệu
mica màu trắng và dụng cụ viết bằng bút dạ học sinh sẽ không chủ
động khi viết chữ.
 Phấn viết, khăn lau bảng và bút viết : Không cho học sinh dùng phấn
cứng quá hoặc phấn kém phẩm chất. Khăn lau bảng cần sạch sẽ, có độ
ẩm, được gấp lại nhiều lần, độ dày thích hợp. Giai đoạn đầu của lớp
Một học sinh dùng bút chì đến tuần 11 mới dùng bút kim mực.
 Vở tập viết : Vở tập viết là phương tiện luyện tập thực hành quan trọng
của học sinh. Vở tập viết đã in sẵn chữ mẫu thể hiện nội dung và yêu
cầu của bài tập viết. Giáo viên cần nắm vững yêu cầu và đặc điểm của
từng bài để hướng dẫn cách viết thích hợp.
- Để hình thành kỹ năng viết chữ cho học sinh, việc dạy Tập viết phải
trải qua hai giai đoạn :
 Giai đoạn 1 : Giai đoạn này hình thành và xây dựng biểu tượng
về chữ viết, giúp các em hiểu và ghi nhớ được hình dáng, kích
thước, quy đònh viết từng chữ cái. Cái hiểu biết này giúp học sinh

viết chữ một cách tự giác. Nhờ vậy, kết quả đạt được sẽ nhanh
và chắc chắn hơn.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
4
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
 Giai đoạn 2 : Đây là giai đoạn củng cố, hoàn thiện biểu tượng về
chữ viết thông qua các hình thức luyện tập viết chữ.
* Tóm lại : Dạy Tập viết – rèn chữ viết đẹp ở Tiểu Học nói chung và
lớp Một nói riêng là truyền thụ cho học sinh những kiến thức cơ bản về chữ
viết và kỹ thuật viết chữ. Trong các tiết tập viết học sinh nắm bắt được các
kiến thức cơ bản về cấu tạo bộ chữ cái Tiếng Việt, thể hiện bộ chữ cái này
trên bảng, vở … đồng thời được hướng dẫn các yêu cầu kó thuật viết nét chữ,
con chữ , chữ, từ và câu. Ngoài ra, trong việc dạy học sinh hình thành kó
năng viết chữ cần phải tính đến các yếu tố cảm xúc về tâm lý, nếu trẻ viết
với tâm lý vui vẻ, phấn chấn. Các em vui khi được tiếp xúc với thế giới các
con chữ và viết được một chữ. Đồng thời cũng là cảm xúc mãnh liệt nhưng
cũng rất hồn nhiên sinh động khi trẻ học viết chữ, và tạo nên những nét chữ
có hồn, đẹp và bay bổng.
2 – Th ự c trạng:
a. Thuận lợi – khó khăn:
* Thuận lợi:
- Được sự giúp đỡ của BGH nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi để cơ
và trò “dạy – học” tốt nhất: trang bị bảng chống lố, bảng phụ, sách, mẫu chữ ,
tạp chí GD- TĐ…
- Lứa tuổi của học sinh tiểu học- đặc biệt lớp 1- là lứa tuổi hay “bắt
chước” , giáo viên viết như thế nào là học sinh viết như thế đó nên chữ của cơ
phải thật chuẩn, đẹp. Khi hướng dẫn các em, tơi dùng từ ngữ dễ hiểu, lời nói rõ
ràng, mạch lạc vừa nói vừa viết mẫu.
- Ở các lớp trên, việc cầm bút của các em đã thành một thói quen ( nếu
sai) rất khó sửa- ta gọi là “ cứng tay”. Với học sinh lớp 1, tay các em còn non

đây vừa là khó khăn song cũng là một thuận lợi ( nếu ta biết điều chỉnh). Thuận
lợi là chúng ta hướng dẫn cẩn thận cách cầm bút của học sinh ngay từ đầu và
thường xun theo dõi, nhắc nhở (nếu em nào cầm chưa đúng). Khi các em đã
cầm bút đúng và thành nếp thì việc tập viết sẽ dễ dàng , sẽ nhanh hơn, sẽ đúng
mẫu chắc chắn sẽ đẹp hơn. Đồng thời khi các em cầm bút đúng quy định ( xin
trình bày phần sau) giúp các em khơng bị cúi gằm mặt sát vào vở, ngồi thẳng
lưng tránh ảnh hưởng đến cột sống và mắt…
- Việc rèn chữ cho học sinh là biểu hiện của nết người. Thầy cơ, cha mẹ hay
bất kỳ ai đều phải thốt lên sung sướng khi nhìn những trang vở của con em mình
sạch sẽ, chữ viết đều, đẹp. Do đó từ nhà trường, gia đình và tồn xã hội đã tạo
mọi điều kiện thuận lợi cho việc giữ vở sạch- rèn chữ đẹp .
*. Khó khăn:
- HS lớp 1 còn rất nhỏ tuổi, hoạt động học tập là hoạt động mới được
hình thành
- Tri giác của học sinh thiên về nhận biết tổng qt, kỹ thuật viết chữ
khơng tránh khỏi những lúng túng khi viết. Vì vậy rèn cho HS viết đúng, viết
đẹp là rất khó khăn.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
5
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
- Đầu năm học khi nhận lớp, nhiều em chỉ biết cầm bút chì ngồi nhìn
các bạn viết. Các em còn ham chơi hơn ham học .
- Từ đó tôi bắt đầu suy nghó phải tìm hiểu thực tế vì sao các em chưa
viết được, viết chưa đẹp. Đó là một vấn đề cấp bách đối với bản thân tôi. Sau
đó tôi tiến hành tìm ra những giải pháp cụ thể nhằm khắc phục tình trang non
yếu này.
- Có rất nhiều nguyên nhân chủ yếu sau đây :
+ Gia đình học sinh lớp tơi nói riêng và tồn trường nói chung đa số
sống bằng nghề nông, gia đình đông con, hoàn cảnh kinh tế gia đình còn
nhiều khó khăn nên cha mẹ chưa thật sự quan tâm đến việc học tập của con

em. Phụ huynh chưa đôn đốc nhắc nhở còn thờ ơ với việc học tập.
+ Đồ dùng học tập một số em còn thiếu: bảng con, vở tập viết…
+ Một số học sinh chưa được qua mẫu giáo.
+ Bản thân mỗi em chưa có được nề nếp tự học, tự rèn ở trường cũng
như ở nhà. Các em còn ham chơi hơn ham học.
+ Học sinh chưa nắm được cấu tạo nét, điểm đặt bút, dừng bút của các
nét cơ bản, các con chữ … Chưa nắm được quy trình viết hay viết ngược chữ.
+ Cầm bút chưa đúng cách, ngồi viết chưa đúng tư thế, chưa khoa học.
b. Các ngun nhân, các yếu tố tác động:
- Trước hết là do nhận thức của người dạy và học, nhận thức của cha mẹ
HS chưa thấy hết vị trí, tầm quan trọng của sự tác động qua lại giữa các mơn
học.( nhiều phụ huynh thích con giỏi mơn Tốn)
- Trong giờ tập viết GV chưa hướng dẫn một cách cơ bản, tỉ mỉ về việc viết
đúng mẫu, chữ viết chưa đúng quy trình từ điểm đặt bút và điểm kết thúc một
con chữ.
- Đối với HS lớp 1, học viết là một q trình phức tạp. Mỗi chữ viết của
các em là cả một phát minh. Muốn viết được con chữ các em phải vận dụng óc
quan sát, sự chú ý của mình để phân tích các đường nét cấu tạo thành chữ cái,
cách nối các con chữ trong một chữ (1 tiếng hay 1 từ, cách sắp xếp các từ trong
câu) .
- Đơi tay của HS lớp 1 đang phát triển, nhiều chỗ còn là sụn nên cử động
của các ngón tay vụng về, yếu, chóng mỏi. Khi cầm bút các em có tâm lý sợ rơi,
cầm bút chặt, các cơ tay căng khó di chuyển, dường như các em viết tồn thân
chứ khơng phải viết bằng tay, khi viết mím mơi, mím lợi, tròn mắt. HS viết rất
khó khăn, viết chậm và một bộ phận khơng nhỏ HS viết chữ chưa đúng mẫu các
chữ cái để ghi âm, vần, tiếng, khơng đúng cỡ chữ (độ cao, độ rộng, khoảng cách
giữa các con chữ và giữa các chữ thường q hẹp hoặc q rộng). Ghi dấu thanh
khơng đúng vị trí.
- Một ngun nhân nữa đó là để hồn thành khối lượng kiến thức bài học,
bài viết ngày càng nhiều, các em phải tăng tốc độ viết trong một giờ học, giờ

làm bài nên chữ viết khơng nắn nót, khơng đúng quy trình, kích cỡ, khoảng cách
giữa các chữ khơng đều, làm gì còn thời gian để hướng dẫn các em viết đẹp nữa.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
6
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
3- Gi ải pháp, biện pháp:
A) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp và biện pháp:
Từ tình hình thực tế của lớp, nguyên nhân và trên cơ sở lý luận đã đưa
ra, bản thân tôi đã cố gắng cải tiến, áp dụng các phương pháp giảng dạy của
mình với mục tiêu rèn học sinh viết được, viết đúng và viết đẹp hơn. Qua quá
trình nghiên cứu tôi đã tìm ra một số giải pháp, biện pháp rèn chữ viết đẹp và
vận dụng vào thực tế như sau :
1. Luyện viết trên khơng: Việc học sinh luyện viết trên khơng là bước
giúp học sinh rèn luyện đơi tay và rèn luyện quy trình viết các nét để học sinh
khỏi ngỡ ngàng khi viết. Giáo viên cũng có thể cho học sinh tì đầu ngón tay trên
mặt bàn để hình thành dần kỹ năng viết các nét cho đều đặn. Bước này có thể
lặp lại từ 2 – 3 lần. Bước này rất quan trọng khi học sinh tập viết chữ hoa.
2. Tập cho các em tô các nét cơ bản bằng bút chì. Cung cấp đầy đủ
kiến thức về các nét cơ bản : nét ngang, nét sổ thẳng, nét xiên phải, xiên trái,
móc xuôi, móc ngược, móc hai đầu, cong hở trái, cong hở phải, cong kín,
khuyết trên, khuyết dưới, nét thắt … . Cho học sinh nắm thật vững học sinh
nào viết các nét chưa đúng, chưa đẹp yêu cầu rèn ngay tại lớp hoặc ở nhà
đến khi viết được mới thôi.
Qua phần rèn viết nét chữ, con chữ và chữ. Các em chỉ cần ghép các
nét đã học viết tạo thành chữ và con chữ dễ dàng hơn.
3. Giáo viên hướng dẫn kó phần cấu tạo nét chữ chẳng hạn : Con chữ a
gồm nét cong c (cong phải) và nét (móc ngược). Chữ b gồm nét

(khuyết
trên) và nét

ϑ
( nét thắt trên)…
4. Cho học sinh xác đònh được độ cao từng con chữ mà Quyết đònh
31/2002/QĐ-BGD&ĐT ngày 14/6/2002 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào
tạo quy đònh. Mẫu chữ cái viết thường : Các con chữ : h, b, g, y, l được viết
với chiều cao 2,5 đơn vò (tức 5 ô li).
+ Chữ cái t được viết với chiều cao 1,5 đơn vò (3 ô li vở)
+ Chữ cái r, s được viết với chiều cao 1,25 đơn vò
+ Chữ cái d, đ, p, q được viết với chiều cao 2 đơn vò
+ Các chữ cái còn lại : o, ô, ơ, a, ă, â, e, ê, i, u, ư, c, n, m, v, x được viết
với chiều cao 1 đơn vò.
+ Các dấu thanh được viết trong phạm vi 1 ô vuông có cạnh là 0,5 đơn vò
+ Chiều cao của các chữ số là 2 đơn vò
+ Chiều cao của các chữ cái viết hoa là 2,5 đơn vò. Riêng chữ cái viết
hoa y, g được viết với chiều cao 4 đơn vò.
5 . Cho học sinh xác định toạ độ trên khung đường ( dòng ) kẻ:
Tọa độ chữ được xác định trên đường kẻ ngang của vở tập viết. Mỗi đơn vị
đường kẻ trong vở gồm có 4 đường kẻ ngang (1 dòng đầu đậm và 3 dòng còn lại
được in nhạt hơn).
Người thực hiện: Đào Thị Việt
7
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
Cách xác định tọa độ trên khung chữ phải dựa vào đường kẻ dọc, đường kẻ
ngang và các ơ vng làm định hướng. Đây là một trong những điều kiện để dạy
chữ viết thành một quy trình. Quy trình được thực hiện lần lượt bởi các thao tác
mà hành trình ngòi bút đi qua tọa độ các chữ.
Xác định tọa độ cấu tạo các chữ viết hoa đều phải căn cứ vào các ơ vng
của khung chữ mẫu để phân tích cách viết.
6. Học sinh nắm chắc một số thuật ngữ, kỹ năng, kỹ thuật khi viết: điểm
đặt bút, cách đưa bút, lia bút, cách viết liền mạch.

a- Điểm đặt bút: Là điểm bắt đầu khi viết con chữ đầu tiên. Điểm đặt bút
có thể nằm trên đường kẻ ngang, hoặc khơng nằm trên đường kẻ ngang, tuỳ theo
từng con chữ.
Ví dụ: - Điểm đặt bút

nằm trên đường trên đường kẻ ngang:
- Điểm đặt bút

khơng nằm trên đường kẻ ngang:
b- Điểm dừng bút: Là vị trí kết thúc của nét chữ cuối cùng trong một
chữ. Điểm dừng bút có thể trùng với điểm đặt bút hoặc khơng trùng (nằm trên
đường kẻ ngang) tuỳ theo từng chữ.
Ví dụ: - Điểm dừng bút trùng với điểm đặt bút :
- Điểm dừng bút

nằm trên đường kẻ ngang:

Người thực hiện: Đào Thị Việt
8
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
c- Tọa độ điểm đặt hoặc dừng bút: Về cơ bản, tọa độ này thống nhất ở vị trí
1/3 đơn vị chiều cao chữ cái, có thể ở vị trí trên hoặc dưới đường kẻ ngang.
d- Viết liền mạch: Là thao tác đưa ngòi bút liên tục từ điểm kết thúc của
nét đứng trước tới điểm bắt đầu của nét đứng sau. Các nét bút viết liền mạch khi
viết không nhấc bút.
Ví dụ: – a nối với m -> am:
- x nối với inh -> xinh:
e- Kỹ thuật lia bút:
Để đảm bảo tốc độ trong quá trình viết một chữ cái hay viết nối các chữ
cái với nhau, nét bút được thể hiện liên tục nhưng dụng cụ viết (đầu ngòi bút,

phấn) không chạm vào mặt phẳng viết (giấy, bảng). Thao tác đưa bút trên không
gọi là lia bút.
Ví dụ: b nối với a -> ba
=> Từ b -> a không viết liền được ta viết chữ b sau đó lia bút sang điểm
bắt đầu của chữ a.
g- Kỹ thuật rê bút: Đó là trường hợp viết đè lên theo hướng ngược lại với
nét chữ vừa viết. Ở đây xảy ra trường hợp dụng cụ viết (đầu ngòi bút, phấn)
chạy nhẹ từ điểm kết thúc của nét đứng trước đến điểm bắt đầu của nét liền sau.
Ví dụ: Khi viết chữ ph phải viết nét thẳng của chữ ( p ) sau đó không nhấc bút
để viết mà rê ngược bút lên đường kẻ ngang thứ 2 để viết nét móc 2 đầu .
Người thực hiện: Đào Thị Việt
9
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
h- Kỹ thuật viết nét thanh nét đậm: Giáo viên hướng dẫn học sinh cách
đưa bút : nét đưa lên nhẹ tay, nét kéo xuống ấn mạnh hơn một chút. Hướng dẫn
học sinh từ khi các em tập tơ, tập viết bút chì, rồi đến bút mực (các em quen tay
sang kỳ II các em viết bút mực khơng bị hư bút khi tạo nét thanh, nét đậm)
7. Xác đònh khoảng cách các con chữ, giữa chữ này với chữ kia là một
thân con chữ o.
8. Giáo viên khắc sâu biểu tượng về chữ cho các em bằng nhiều con
đường : kết hợp mắt nhìn, tai nghe, tay luyện tập. Điều này giúp các em chủ
động phân tích hình dáng, kích thước mẫu chữ, tìm sự giống và khác nhau
giữa chữ cái đang học với chữ cái đã học trước đó trong cùng một nhóm.
Chẳng hạn khi dạy chữ cái h giáo viên có thể đặt câu hỏi : “Chữ h cấu tạo
bằng những nét nào? (nét khuyết trên và nét móc 2 đầu), chữ cái h có độ cao
mấy đơn vò chữ? (cao 2,5 đơn vò), chữ cái h giống chữ cái l đã học ở nét nào?
(giống nét khuyết trên) …” . Vai trò của người giáo viên ở đây là người tổ
chức hướng dẫn học sinh phân tích cấu tạo chữ cái để học sinh nắm được
chắc chắn sau đó tiến hành luyện viết dễ dàng hơn.
9. Ở trường cần cho học sinh rèn viết ở bảng con nhiều lần nhằm giúp

các em viết vào vở nhanh và đúng để luyện viết trên giấy ô li theo 5 dòng kẻ.
10. Học sinh viết sai giáo viên sửa ngay tại lớp.
11. Về nhà giáo viên cần đònh hướng rõ phần bài viết ở nhà để các em
tự rèn ở nhà dễ dàng hơn.
12. Mặt khác cho học sinh thi đua viết giữa bạn này với bạn kia hoặc tổ
này với tổ kia để tạo sự thích thú học tập cho học sinh.
13. Giáo viên thường xuyên uốn nắn, nhắc nhở, cầm tay học sinh viết
yếu, viết chưa được nhằm giúp các em cố gắng rèn chữ viết.
14. Giáo viên thường xuyên kiểm tra, chấm bài viết ở nhà của học sinh
để xem học sinh tự học đến mức độ nào để cho giáo viên giúp đỡ và rèn
luyện thêm.
15. Kết hợp với gia đình, phụ huynh học sinh, giúp phụ huynh học sinh
hiểu được tầm quan trọng của chữ viết. Mặt khác, giáo viên phải tìm hiểu
hoàn cảnh gia đình của từng em. Thường xuyên đến thăm gia đình để kòp thời
nắm bắt tình hình học tập ở nhà của học sinh. Từ đó, giáo viên kòp thời phối
hợp giữa nhà trường và gia đình để có biện pháp rèn luyện tốt hơn.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
10
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
16. Giáo viên nắm chất lượng học tập ngay từ đầu năm để sắp xếp chỗ
ngồi cho hợp lý. Em có chữ viết đẹp ngồi cạnh em viết chưa đẹp tạo điều
kiện học bạn.
17. Đưa em viết chưa được, chưa đẹp lên ngồi bàn đầu để giáo viên
cầm tay, uốn nắn, nhắc nhở thuận tiện hơn.
18. Khi học sinh luyện tập viết chữ giáo viên cần thường xun uốn
nắn để các em cầm bút đúng cách và ngồi viết đúng tư thế. Muốn học sinh
lớp Một viết đúng, đẹp người giáo viên cần phải :
 Viết chữ mẫu đúng và đẹp
 Nắm kỹ nội dung từng bài dạy để rèn thêm những yêu cầu rèn viết
phù hợp với tình hình thực tế lớp mình.

 Có đức tính kiên trì, chòu khó, tận tụy với công việc. Sự nhiệt tình, chu
đáo của giáo viên là một trong những yếu tố để đảm bảo sự thành công của
giờ dạy tập viết. Đồng thời việc rèn luyện kỹ năng đòi hỏi người học phải
nắm vững các thao tác kỹ thuật và kiên trì lặp đi lặp lại các thao tác đó. Giáo
viên ln động viên khích lệ tinh thần học của học sinh, khen thưởng kịp thời để
học sinh hưng phấn và tạo gương cho các bạn khác noi theo.
B ) Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp:
1. Giáo viên có đức tính kiên trì, chòu khó, hết lòng vì học sinh, yêu
nghề mến trẻ với phương châm : “Tất cả vì học sinh thân yêu”.
2. Giáo dục cho học sinh hiểu xác đònh được tầm quan trọng của chữ
viết, chòu khó rèn kỹ năng viết cho học sinh bằng nhiều hình thức, với
phương án khả thi nhất đối với học sinh lớp mình.
3. Giáo viên dùng hình thức nêu gương em viết chữ đẹp ở lớp, ở khối
cho học sinh biết. Từ đó, học sinh xác đònh động cơ học tập đúng đắn của
mình. Mặt khác, tự tạo mọi điều kiện để học bạn.
4. Giáo viên thường xuyên nhận xét, tuyên dương sự tiến bộ về chữ
viết của học sinh trong từng bài viết để học sinh thấy sự tiến bộ của mình dù
chỉ là một tiến bộ nhỏ. Đã tun dương nên đi kèm với khen thưởng, khi thì
tặng cho các em cục tẩy, cây bút chì, gọt bút, bút máy rèn chữ viết đẹp…(tuỳ
từng thời điểm học sinh đang cần sử dụng đồ dùng hoc tập nào nhiều nhất). Từ
đó, học sinh tích cực thi đua, rèn luyện nhiều hơn nữa.
5. Giáo viên kết hợp linh hoạt các phương pháp trong giảng dạy để
dạy chữ và rèn chữ đẹp cho học sinh ở các mơn . Mỗi phương pháp có thế
mạnh góp phần quan trọng trong việc rèn chữ viết đẹp cho học sinh:
a) Phương pháp trực quan:
Giáo viên khắc sâu biểu tượng về chữ cho các em bằng nhiều con đường:
kết hợp mắt nhìn, tai nghe, tay luyện tập. Điều này giúp các em chủ động phân
tích hình dáng, kích thước và cấu tạo theo mẫu chữ, tìm sự giống nhau và khác
nhau của chữ cái đã học trước đó trong cùng một nhóm bằng thao tác so sánh
tương đồng.

Người thực hiện: Đào Thị Việt
11
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
Chữ viết mẫu là hình thức trực quan ở tất cả các bài tập viết. Đây là điều
kiện đầu tiên để các em viết đúng. Có các hình thức chữ mẫu: chữ mẫu in sẵn,
chữ phóng to trên bảng hoặc trên máy chiếu hắt, chữ mẫu trong vở tập viết, hộp
chữ mẫu… Tiêu chuẩn cơ bản của chữ mẫu là phải đúng mẫu quy định, rõ ràng
và đẹp.
Chữ mẫu có tác dụng:
- Chữ mẫu phóng to trên bảng hoặc trên máy chiếu sẽ giúp học sinh dễ
quan sát, từ đó tạo điều kiện để các em phân tích hình dáng và các nét chữ cơ
bản, cấu tạo chữ cái cần viết trong bài học.
- Chữ mẫu của giáo viên viết trên bảng sẽ giúp học sinh nắm được thứ tự
các nét chữ của từng chữ cái, cách nối các chữ cái trong 1 chữ nhằm đảm bảo
yêu cầu viết liền mạch, viết nhanh.
- Chữ của giáo viên khi chữa bài, chấm bài cũng được quan sát như một
loại chữ mẫu, vì thế giáo viên cần ý thức viết chữ đẹp, đúng mẫu, rõ ràng.
Ngoài ra, để việc dạy chữ không đơn điệu, giáo viên cần coi trọng việc xử
lý quan hệ giữa âm và chữ, tức là giữa đọc và viết. Do đó trong tiến trình dạy tập
viết, nhất là những âm mà địa phương hay lẫn, giáo viên cần đọc mẫu. Việc viết
đúng củng cố việc đọc đúng và đọc đúng đóng góp vai trò quan trọng để đảm
bảo viết đúng.
b) Phương pháp đàm thoại gợi mở:
Phương pháp này được sử dụng chủ yếu ở giai đoạn đầu của tiết học. Giáo
viên dẫn dắt học sinh tiếp xúc với các chữ cái sẽ học bằng một hệ thống câu hỏi,
từ việc hỏi về các nét cấu tạo chữ cái, độ cao, kích thước chữ cái đến việc so sánh
nét giống nhau và nét khác biệt giữa các chữ cái đã học với chữ cái đã phân tích.
Ví dụ: Khi dạy chữ A, giáo viên có thể đặt câu hỏi: chữ A gồm có bao
nhiêu nét? là những nét nào? chữ A cao mấy ô? độ rộng của chữ là bao nhiêu?…
Với những câu hỏi khó, giáo viên cần định hướng cách trả lời cho các em. Vai

trò của giáo viên ở đây là người tổ chức hướng dẫn học sinh phân tích cấu tạo
chữ cái chuẩn bị cho giai đoạn luyện tập viết ở phần sau.
c) Phương pháp luyện tập:
Giáo viên cần chú ý đến các giai đoạn của quá trình tập viết chữ. Việc
hướng dẫn học sinh luyện tập phải tiến hành từ thấp đến cao để học sinh dễ tiếp
thu. Lúc đầu là việc viết đúng hình dáng, cấu tạo kích thước các cỡ chữ, sau đó
là viết đúng dòng và đúng tốc độ quy định. Việc rèn luyện kỹ năng viết chữ phải
được tiến hành đồng bộ ở lớp cũng như ở nhà, ở phân môn tập viết cũng như ở
các phân môn của bộ môn Tiếng Việt và các môn học khác.
Khi học sinh luyện tập chữ viết, giáo viên cần luôn luôn uốn nắn cách
ngồi viết. Cần lưu ý các hình thức luyện tập cơ bản sau:
Tập viết trên không 2 – 3 lần.
Tập viết chữ trên bảng lớp.
Hình thức tập viết trên bảng có tác dụng kiểm tra sự tiếp thu cách viết và
bức đầu đánh giá kỹ năng viết chữ của học sinh. Hình thức này dùng để kiểm tra
bài cũ hoặc sau bước giải thích cách viết chữ, bước luyện tập viết chữ ở lớp. Từ
đó, giáo viên phát hiện những chỗ sai của học sinh để uốn nắn (sai về kích cỡ,
hình dáng, thứ tự các nét viết).
Người thực hiện: Đào Thị Việt
12
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
Tập viết chữ vào bảng con của học sinh:
Học sinh luyện tập viết bằng phấn (hoặc bút bảng) vào bảng con trước khi
viết vào vở. Học sinh có thể viết chữ cái, vần, chữ khó vào bảng. Khi sử dụng
bảng, giáo viên phải hướng dẫn học sinh cả cách lau bảng, cách giơ bảng, cách
sử dụng và bảo quản phấn…
Luyện viết trong vở:
Muốn cho học sinh sử dụng có hiệu quả vở tập viết, giáo viên cần hướng
dẫn tỉ mỉ nội dung và yêu cầu về kĩ năng viết của từng bài (chữ mẫu, các dấu chỉ
khoảng cách giữa các chữ, dấu chỉ vị trí đặt bút, thứ tự viết nét…) giúp các em

viết đủ, viết đúng số dòng đầu tiên ở mỗi phần bài viết.
Sự nghiêm khắc của giáo viên về chất lượng ở tất cả các môn học là cần
thiết. Có như thế, việc luyện tập viết chữ mới được củng cố đồng bộ và thường
xuyên. Việc làm này yêu cầu người giáo viên ngoài những hiểu biết về chuyên
môn còn cần có sự kiên trì, cẩn thận và lòng yêu nghề – mến trẻ.
d. Rèn nếp viết chữ rõ ràng, sạch đẹp.
Chất lượng về chữ viết của học sinh không chỉ phụ thuộc vào điều kiện
chủ quan (năng lực cá nhân, sự luyện tập kiên trì, trình độ sư phạm của giáo
viên…) mà còn có sự tác động của những yếu tố khách quan (điều kiện, phương
tiện phục vụ cho việc dạy và học Tập viết). Do vậy, muốn rèn cho học sinh nếp
viết rõ ràng, sạch đẹp, giáo viên cần quan tâm hướng dẫn, nhắc nhở các em
thường xuyên về các mặt chủ yếu dưới đây:
- Chuẩn bị và sử dụng đồ dùng học tập là bảng con:
Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được thực hành luyện viết
thông qua 2 hình thức: viết trên bảng (bảng cá nhân – bảng con, bảng lớp) bằng
phấn và viết trong vở tập viết (tài liệu học tập chính thức do Bộ GD&ĐT qui
định đối với lớp 1) bằng bút chì, bút mực. Do vậy, để thực hành luyện viết đạt
kết quả tốt, học sinh cần có ý thức chuẩn bị và sử dụng có hiệu quả một số đồ
dùng học tập thiết yếu sau: Bảng con, phấn trắng (hoặc bút dạ), khăn lau…
+ Ngồi viết đúng tư thế.
+ Cầm và điều khiển viên phấn đúng cách.
+ Viết xong cần kiểm tra lại. Tự nhận xét và bổ sung chỗ còn thiếu, giơ
bảng ngay ngắn để giáo viên kiểm tra nhận xét.
+ Đọc lại chữ đã viết trước khi xoá bảng.
- Vở tập viết, bút chì, bút mực:
Vở Tập viết Lớp 1 cần được giữ gìn sạch sẽ, không để quăn góc hoặc giây
bẩn. Bút chì dùng ở 3 tuần đầu Lớp 1 cần được bọc cho cẩn thận, đầu chì không
nhọn quá hay dài quá để dễ viết rõ nét chữ. Riêng về bút mực, trước đây đòi hỏi
học sinh hoàn toàn sử dụng loại bút có quản, ngòi bút nhọn đầu viết được nét
thanh nét đậm. Từ khi loại bút bi được sử dụng phổ biến thay thế cho bút chấm

mực, việc học tập viết của học sinh có phần tiện lợi (viết nhanh, đỡ giây mực…)
song chất lượng chữ viết có phần giảm sút. Để rèn chữ viết đẹp, tập cho học sinh
sử dụng bút máy ( bơm mực) tạo nét thanh, nét đậm khi viết.
e) Thực hiện đúng qui định khi viết chữ:
* Tư thế ngồi viết: Tư thế lưng thẳng, không tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi,
mắt cách vở 25 – 30cm; nên cầm bút tay phải, tay trái tì nhẹ lên mép vở để trang
Người thực hiện: Đào Thị Việt
13
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
viết khơng bị xê dịch; hai chân để song song, thoải mái (tham khảo hình vẽ minh
hoạ ở trang 2, vở Tập viết 1 – tập 1)
* Cách cầm bút: Học sinh cầm bút bằng 3 ngón tay (ngón cái, ngón trỏ và
ngón giữa) với độ chắc vừa phải (khơng cầm bút chặt q hay lỏng q): khi
viết, dùng ba ngón tay di chuyển bút nhẹ nhàng, từ trái sang phải, cán bút
nghiêng về bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động theo, mềm mại,
thoải mái.
* Cách để vở, xê dịch vở khi viết: Khi viết chữ đứng, học sinh cần để vở
ngay ngắn trước mặt. Nếu tập viết chữ nghiêng, tự chọn cần để vở hơi nghiêng
sao cho mép vở phía dưới cùng với mép bàn tạo thành một góc khoảng 15 độ.
Khi viết độ nghiêng của nét chữ cùng với mép bàn sẽ tạo thành một góc vng
90 độ. Như vậy, dù viết theo kiểu chữ đứng hay kiểu chữ nghiêng, nét chữ ln
thẳng đứng trước mặt (chỉ khác nhau về cách để vở).
* Cách trình bày bài: Học sinh nhìn và viết đúng theo mẫu trong vở tập
viết; viết theo u cầu được giáo viên hướng dẫn tránh viết dở dang con chữ
hoặc viết chòi ra mép vở khơng có dòng kẻ li; khi viết sai chữ, khơng được tẩy
xố mà cần để cách một khoảng ngắn rồi viết lại.
6. Giáo viên phải mẫu mực sư phạm, chữ viết đúng chuẩn, rõ ràng,
đẹp- đẹp trong tất cả các mơn. Nói chung khi cơ đặt bút viết là phải chuẩn , đẹp.
( bản thân tơi ln rèn chữ để ln đẹp trong mắt học trò- tơi đạt giải Ba cấp
Tỉnh – Hội thi giáo viên tiểu học viết chữ đẹp cấp Tỉnh năm 2011.)

7. Phát huy công tác chủ nhiệm lớp, tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao
học sinh viết chưa đẹp để giáo viên có biện pháp thích hợp dạy nâng dần
chất lượng chữ viết của lớp lên.
8. Giáo viên tạo điều kiện phối hợp môi trường giáo dục giữa nhà
trường và gia đình học sinh.
C) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
Trong các yếu tố tạo nên nét chữ đúng- đẹp của học sinh, người giáo viên
tài ba phải kết hợp hài hồ và tạo điều kiện tốt nhất để các em rèn rũa nét chữ của
mình. Như chúng ta đều biết, trong các lĩnh vực giáo dục việc kết hợp giữa : Gia
đình- Nhà trường và Xã hội là rất quan trọng. Rèn chữ cho học sinh cũng ln
chú trọng đến sự kết hợp đó, song để đạt được kết quả tốt nhất các rất mong q
bậc phụ huynh cần lưu ý một số vấn đề khi dạy trẻ ở nhà. Ngay từ buổi họp phụ
huynh đầu năm, giáo viên trao đổi cụ thể với cha mẹ các em một số vấn đề cần
lưu ý khi dạy trẻ học nói chung và tập viết - rèn chữ viết đẹp nói riêng như sau:
Trước hết hãy chuẩn bị cho trẻ chỗ ngồi viết thật vừa ý: Ở đó khơng gian
thật n tĩnh, thống mát, đủ ánh sáng có bàn ghế đúng kích cỡ, hợp với tầm vóc
của trẻ. Tuyệt đối khơng tuỳ tiện bắt trẻ bò ra viết ngay trên giường, trên nền
nhà hoặc nghển cao, cúi gằm viết trên bàn làm việc của người lớn.chỗ ngồi viết
của trẻ khơng được mở tivi, khơng có ai khác ngồi người đang hướng dẫn trẻ
viết. đây là điều kiện tiên quyết giúp trẻ tạm gác lại việc chơi, tập trung trí lực
cho việc học viết một cách nghiêm túc, hiệu quả.
u cầu trẻ thực hiện các việc trước khi rèn chữ viết: Tơi được biết nhiều
trường hợp trẻ vừa đi chơi về, mồ hơi nhễ nhại, tay chân dính đầy bụi bẩn, mẹ
Người thực hiện: Đào Thị Việt
14
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
đã bắt ngồi viết, hoặc vừa viết vừa cầm kẹo, bánh, cóc me… Để khắc phục
những hiện tường trên, trước khi ngồi viết, phụ huynh phải nghiêm khắc yêu cầu
trẻ rửa chân tay thật sạch. Có gì phải ăn dứt điểm trước khi viết. Trước khi trẻ
đặt nét viết đầu tiên, hãy kiểm tra lại cách cầm bút của trẻ sao cho đúng hướng

dẫn( đã trình bày ở trên). Bàn tay trái chụm hờ đặt lên trang vở. Không quên có
bìa lót tay để giữ vở khỏi bị nhàu và lem bẩn. hãy cho trẻ mở xem và tự nhận xét
đúng, sai, đẹp, xấu lại những trang viết hôm trước. Làm như vậy sẽ là cách khởi
động hưng phấn và khát vọng vươn tới cái đúng, cái đẹp trong tâm hồn trẻ, khi
bắt đầu một trang viết mới.
Luôn quan tâm chăm lo uốn nắn tư thế cho trẻ trong suốt thời gian tập
viết. Đây là công việc rất nhiều phụ huynh bỏ qua, hoặc quan tâm chút đỉnh,
không thường xuyên. Thực tế đây là khâu khó nhất, cần sự kiên trì nhiều nhất
của phụ . Để viết được những nét chữ đầu tiên trong đời, trẻ thường phải tập
trung rất cao trí lực. Mồm miệng trẻ luôn uốn éo, méo tròn theo từng nét chữ.
Để phụ hoạ sự tập trung cố gắng đó, trẻ luôn có tư thế uốn người, cúi mặt gần
sát trang giấy. Để tránh hiện trạng trên, khi cho trẻ tập viết, dù bận đến đâu phụ
huynh cũng không thể “ khoán trắng” rồi thực hiện “ nghiệm thu” với trẻ. Phải
luôn theo sát, uốn nắn kịp thời, kiên nhẫn từng cử chỉ không đúng chuẩn của trẻ.
Sẵn sàng bắt trẻ dừng viết, hoặc phủ nhận ngay cả những chữ viết đẹp nếu trẻ
không ngồi viết đúng tư thế. Hãy coi việc rèn tư thế ngồi viết của trẻ quan trọng
và bức thiết hơn nhiều lần số lượng và cả chất lượng những chữ trẻ viết được.
Luôn tạo cho trẻ tâm thế hứng khởi trong lúc tập viết: Không ít phụ
huynh rất rễ nổi cáu mỗi khi thấy con viết xấu, viết sai. Họ quát mắng, đập bàn,
thậm chí “ tặng” cho trẻ cả những cái bạt tai không tiếc tay.tạo cho trẻ tâm lý
nặng nề, lo sợ mỗi khi cầm bút viết. Chữ viết của những trẻ được quan tâm theo
kiểu này thường run rẩy, thô cứng, vô hồn. Để trẻ được tự tin, thoải mái, thích
thú mỗi khi cầm bút, mỗi phụ huynh phải tự coi mình là nhà sư phạm khéo léo.
Hãy kiên nhẫn quan sát từng nét bút của trẻ, kịp tỏ bày nỗi vui sướng trước mỗi
sự tiến bộ nhỏ của con. Sau mỗi dòng, yêu cầu trẻ dừng bút và tự nhận xét… (ví
dụ: có thể nói: “ Trong dòng con vừa viết có một chữ mẹ rất ưng ý. Đố con biết
đó là chữ nào?”.
Không cần ép trẻ viết nhiều, viết ít mà đẹp và phải đúng : Nhiều phụ
huynh nghĩ rằng cứ cho trẻ viết được nhiều là tốt. Thế là có buổi họ bắt trẻ ngồi
viết cả bốn , năm trang. Bị căng thẳng , gò bó, ức chế trẻ sinh tâm lý viết cho

xong chuyện. Vô tình đã rèn cho trẻ tính cẩu thả, thích chạy theo số lượng mà
quên chất lượng, quên rèn chữ đẹp. Với trẻ ở tuổi này, chỉ cần mỗi buổi bắt
chúng viết chừng nữa giờ , rèn chữ cho thật đúng, đẹp. Vấn đề là duy trì hằng
buổi sao cho thành nếp quen, thường xuyên , liên tục và luôn nghĩ đến việc rèn
tư thế viết, cách viết của trẻ sao cho đúng và rèn cho đẹp.
4/ Keát quaû thu được qua kh ả o nghi ệ m c ủ a đề tài :
Người thực hiện: Đào Thị Việt
15
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
Qua quá trình áp dụng, tôi thấy học sinh lớp có những chuyển biến rõ rệt về
chữ viết. Viết nắn nót, cẩn thận đã thành thói quen của học sinh. Các em luôn tự
giác trong học tập, sách vở luôn giữ sạch đẹp. Phong trào “vở sạch – chữ đẹp”
của lớp luôn được Ban thi đua đánh giá cao. Vở viết của học sinh đảm bảo chất
lượng, chữ viết đúng mẫu, tốc độ viết đúng quy định. Bản thân giáo viên khi dạy
cũng thấy hứng thú, say sưa nâng cao chất lượng giờ dạy tốt hơn. Kết quả là
toàn thể học sinh trong lớp viết đều và đẹp. 60% các em viết được nét thanh nét
đậm, trong đó 40% các em viết vhữ nghiêng rất đẹp. Hàng năm , nhà trường
chấm vở sạch chữ đẹp keát quaû cuûa lớp tôi chủ nhiệm đạt nhö sau:
Năm học
Tổng
số học
Loại A Loại B Loại C
Số
lượng
% Số
lượng
% Số
lượng
%
2008 - 2009 33 23 70 9 27 1 3

2009 -2010 32 26 81 6 19 0
2010 -2011 33 31 94 02 6 0
Với kết quả trên, lớp tôi được đánh giá là lớp đứng đầu toàn trường về rèn
chữ viết đẹp – giữ vở sạch sẽ trong phong trào thi đua “ Vở sạch- chữ đẹp .”
Đồng thời 3 năm liền đều có số học sinh đạt giải trong kỳ thi viết chữ đẹp cấp
thành phố như: 1 giải nhất, 2 giải ba và 5 em được công nhận chữ đẹp cấp thành
phố.

Người thực hiện: Đào Thị Việt
16
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1

1 . Kết luận:
Tơi nghĩ rằng, để có được thành cơng trong cơng việc trước hết có lòng say
mê và tinh thần quyết tâm thực hiện và niềm tin chiến thắng. Ngồi ra, với mỗi
cơng việc , ở bài viết- Rèn chữ đẹp cho học sinh lớp Một- ngồi những biện
pháp giải pháp tối ưu thì người giáo viên còn phải khơi dậy ở các em lòng say
mê về rèn chữ cho học sinh bằng những mẫu chữ đẹp, trang vở sạch đẹp, bộ hồ
sơ mẫu mực. Giáo viên phải thổi vào học sinh luồng sinh khí những ước mơ cao
đẹp, kể cho học sinh nghe những mẩu chuyện về tấm gương rèn chữ như: Cao
Bá Qt, viết chữ bằng chân của anh Nguyễn Ngọc Ký – sau này trở thành Nhà
giáo Ưu tú – Nhà văn Việt Nam đầu tiên viết bằng chân- Chun viên tư vấn
Tâm lý và giáo dục 1088 tp Hồ Chí Minh và gần hơn nữa là các bạn học sinh
trong lớp, trong trường mình.
Tóm lại, muốn học sinh lớp Một viết được chữ, viết đúng mẫu chữ và
kỹ năng viết đẹp chúng ta cần có điều kiện sau:
 Sự quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện tốt nhất về cơ sỏ vật chất của nhà
trường, của các cấp lãnh đạo cũng như ln tạo sân chơi bổ ích , các cuộc thi để
phong trào rèn chữ viết đẹp ngày càng phát huy.
 Để đạt kết quả cao đòi hỏi người giáo viên cần phải:

- Giáo dục cho học sinh hiểu và xác đònh được tầm quan trọng của chữ viết,
truyền cho học sinh kỹ năng viết đẹp bằng nhiều hình thức, với phương án khả
thi nhất đối với từng đối tượng học sinh của lớp mình.
- Giáo viên có đức tính kiên trì, chòu khó, hết lòng vì học sinh, yêu nghề
mến trẻ với phương châm : “Tất cả vì học sinh thân yêu”.
- Giáo viên dùng hình thức nêu gương em viết chữ đẹp ở lớp, ở khối cho
học sinh biết. Từ đó, học sinh xác đònh động cơ học tập đúng đắn có ý chí
phấn đâú vươn lên.Mặt khác, tự tạo mọi điều kiện để các em học tập bạn (xếp
em viết đẹp ngồi cạnh em viết chưa đẹp).
- Giáo viên thường xuyên nhận xét, tuyên dương sự tiến bộ về chữ viết
của học sinh trong từng bài viết để học sinh thấy sự tiến bộ của mình dù chỉ
là một tiến bộ nhỏ. Đã tun dương nên đi kèm với khen thưởng, khi thì tặng
cho các em cục tẩy, cây bút chì, gọt bút, bút máy rèn chữ viết đẹp…(tuỳ từng
thời điểm học sinh đang cần sử dụng đồ dùng hoc tập nào nhiều nhất). Từ đó,
học sinh tích cực thi đua, rèn luyện nhiều hơn nữa
- Giáo viên phải vận dụng linh hoạt các phương pháp giảng dạy để phát huy
óc sáng tạo của học sinh.
Người thực hiện: Đào Thị Việt
17
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
- Giáo viên phải mẫu mực sư phạm, chữ viết đúng chuẩn, rõ ràng, đẹp.
Thường xun trau dồi cả đức và tài ( chữ viết – có vở rèn chữ đẹp) để ln là
Gương sáng cho học sinh noi theo.
- Phát huy công tác chủ nhiệm lớp, tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao học
sinh viết chưa đẹp để giáo viên có biện pháp thích hợp dạy nâng dần chất
lượng chữ viết của lớp lên.
 Giáo viên cần phối hợp môi trường giáo dục giữa Lớp - Nhà trường và
gia đình học sinh. Thường xun trao đổi với cha mẹ các em để có sự khắc phục
kịp thời từng thay đổi nhỏ của mỗi học sinh. Ngồi sự uốn nắn của các thầy cơ ở
trường, ở nhà các bậc cha mẹ thường xun nhắc nhở, động viên con em mình

rèn chữ mỗi khi đặt bút viết.
Trên đây là một số biện pháp rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp Một.
Là một giáo viên chủ nhiệm lớp, nếu như chúng ta thực hiện đảm bảo các nội
dung, chương trình và biện pháp đã nêu trên, tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ
đạt được những kết quả như mong muốn. Hơn thế nữa, chữ viết đẹp ln được
tơn vinh và đặc biệt là với các em nhỏ( Học sinh lớp Một) để vẻ đẹp của chữ
viết truyền thống ngày càng được kế thừa và phát huy. Đồng thời đào tạo
những em học sinh có đủ đức đủ tài trở thành “Những chủ nhân tương lai của
Đất nước” ln phát huy tốt bản sắc Văn hố dân tộc.
2. Kiến nghị:
Xuất phát từ nội dung nghiên cứu đề tài, cùng với q trình giảng dạy tơi
nhận thấy còn một vài ý kiến nhỏ sau đây:
Vở tập viết và vở Bài tập Tiếng Việt 1 cùng một dạng – một ơ có 1 đường
kẻ đậm và 3 đường kẻ nhạt hơn tạo thành 4 dòng. Trong khi đó vở ơ li của các
em tập viết hàng ngày lại là 5 dòng. Vơ hình chung giữa vở in sẵn( tập viết) và
vở trắng là bất nhất, dẫn đến học sinh dễ nhầm, giáo viên rất vất vả để hướng
dẫn các em. Rất mong các loại vở chúng ta đều in 5 dòng li ( gồm 2 đường kẻ
đậm ngồi cùng và 4 đường kẻ nhạt hơn bên trong)
Nâng cao chất lượng vở tập viết( giấy q mỏng, học sinh viết bị nhòe nên
các em phải viết bút bi…)
Vở tập viết nên in trên giấy vở ơ li để học sinh viết chuẩn hơn (hiện nay vở
tập viết chỉ có dòng kẻ ngang)
Học sinh lớp 1 chưa ước lượng được khoảng cách giữa các chữ vậy nên cần
có dấu chấm điểm đặt bút .
Cần có quy định cụ thể về khoảng thời gian cho học sinh chuyển sang viết
cỡ chữ nhỏ để đảm bảo chất lượng chữ viết khi chuyển sang viết chính tả. theo
tơi ( lớp 1 trường tơi) cho học sinh viết cỡ chữ nhỡ hết học kì I, học kì II nên
cho các em chuyển viết chữ nhỏ và tơ chữ hoa từ tuần 19.
Hiện nay có vở ơ li có mẫu chữ sẵn rất phù hợp với u cầu rèn chữ viết cho
học sinh nhưng cần cải tiến thêm:nên có 3-4 dòng chữ để học sinh tơ sau đó các

em viết tiếp xuống dưới.( đối với chữ nhỏ việc làm này sẽ rất hiệu quả vì các
em sẽ xác định được rõ độ rộng, hẹp, độ cao của từng chữ.)
Người thực hiện: Đào Thị Việt
18
Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1
Trên đây là một vài suy nghĩ của tơi để dạy học sinh viết chữ nói chung và
rèn chữ đẹp cho học sinh nói riêng. Đồng thời để thực hiện tốt và đạt hiệu quả cao
nhất trong các phong trào: “Vở sạch – chữ đẹp”, “Rèn chữ – giữ vở” …đang
được các cấp, các ngành quan tâm( cấp trường, các PGD, Sở Giáo dục, Báo An
ninh thế giới tổ chức). Tơi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến nhiệt tình của
các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp. Tơi xin chân thành cám ơn!
Các tài liệu nghiên cứu :
1. Vở tập viết Tập 1, Tập 2 của lớp Một.
2. Thế giới trong ta “Hỏi đáp về phương pháp dạy Tập Viết ở Tiểu
học”.
3. Mẫu chữ viết trong trường Tiểu học ( Ban hành kèm theoQuyết định
số 31/ 2002/ QĐ – BGD&ĐT ngày 14/ 6 /2002 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo).
4. Dạy Tập Viết ở Tiểu học của tác giả Lê A – Trònh Đức Minh.
5. Dạy và học Tập viết ở Tiểu học của tác giả Trần Mạnh Hưởng
( Chủ biên).

Bn Ma Thuột, ngày 10 tháng 01 năm 2011

Người viết.



Người thực hiện: Đào Thị Việt
19

Đề tài: Rèn Chữ Viết Đẹp Cho Học Sinh Lớp 1

Người thực hiện: Đào Thị Việt
20