CHÍ PHÈO- TÁC GIA NAM CAO

BÀI GIẢNG
Người thực hiện: Hoàng Trung Thành

1917 - 1951

I. Vài nét về tiểu sử và con người:
1) Tiểu sử:
-
Nam Cao (1917 – 1951), Trần Hữu Tri, gia đình nông dân.
- Quê hương: làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam Sang,
phủ Lí Nhân, tỉnh Hà Nam.
2) Cuộc đời:
+ Học hết bậc Thành chung, vào Sài Gòn kiếm sống,
bắt đầu sáng tác.
+ Trở về quê, làm “Giáo khổ trường tư” ở Hà Nội,
sống chật vật bằng nghề viết văn và làm gia sư.
+ Từ 1943, tham gia nhómVăn hóa cứu quốc, tham gia khởi
nghĩa.
+ 11/1951, Nam Cao hy sinh trên đường công
tác.

Vợ của nhà văn Nam Cao
Nhà văn Nam Cao
Tem thư hình nhà văn Nam Cao
Phần mộ nhà văn Nam Cao Nhà tưởng niệm nhà văn Nam Cao
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ NHÀ VĂN VÀ GIA ĐÌNH NAM CAO

Vợ và các con trai nhà văn Nam Cao

Nhà tưởng niệm Nam Cao

MỘ NHÀ VĂN NAM CAO

3) Con người:
-
Bề ngoài lạnh lùng, ít nói nhưng đời sống nội tâm phong
phú, luôn sôi sục, có khi căng thẳng.
-
Có tấm lòng đôn hậu, chan chứa yêu thương.
Nam Cao là tấm gương cao đẹp của một nhà văn chân chính, được
Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

II. Sự nghiệp văn học:

1) Quan điểm nghệ thuật:
- “Chao ôi! Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, không
nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia,
thoát ra từ những kiếp lầm than . . ." (Giăng sáng).
- Nghệ thuật phải gắn bó với đời sống, nói lên nỗi thống khổ,
cùng quẫn của nhân dân .
Trả lời
Qua câu trích trên trong tác phẩm Giăng
sáng của tác giả, bạn hiểu quan điểm nghệ
thuật của ông như thế nào?

1) Quan điểm nghệ thuật:
- Tác phẩm có giá trị là tác phẩm thấm nhuần tư tưởng nhân đạo.
Trả lời
Một tác phẩm phải chứa đựng nội dung

gì?
- “Một tác phẩm thật giá trị . . . nó phải chứa đựng được một cái gì
lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng
thương, tình bác ái, sự công bình . . . Nó làm cho người gần người
hơn" (Đời thừa).

1) Quan điểm nghệ thuật:
-
Nam Cao đòi hỏi rất cao sự sáng tạo trong nghề viết văn.
Trả lời
Nam Cao đòi hỏi gì về nghề viết văn?
- "Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi. Nhưng
sự cẩu thả trong văn chương thì thật là đê tiện. ( ). Văn chương không
cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho.
Văn chương chỉ dung nạp được những người biết đào sâu, biết tìm tòi,
khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có" (Đời
thừa).

II. Sự nghiệp văn học:
1) Quan điểm nghệ thuật:
- Nghệ thuật phải gắn bó với đời sống, nói lên
nỗi thống khổ, cùng quẫn của nhân dân.
- Tác phẩm có giá trị là tác phẩm thấm nhuần
tư tưởng nhân đạo.
- Nam Cao đòi hỏi rất cao sự sáng tạo trong
nghề viết văn.

2) Đề tài chính:
* Trước cách mạng:
+ Đề tài về người tri thức: Giăng sáng, Đời

thừa, Sống mòn…
Viết về đề tài người tri
thức, Nam Cao đặc
biệt quan tâm đến
phương diện nào?
Tấn bi kịch tinh thần: những trí thức nghèo, có tâm huyết, nhân phẩm
nhưng bị gánh nặng cơm áo và xã hội ngột ngạt bóp nghẹt, bị chết mòn

Họ luôn đấu tranh cho một cuộc sống có ý nghĩa.
Trả lời
+ Đề tài về người nông dân: Chí phèo, Lão Hạc
- Những con người hiền lành, bị đày đọa vào cảnh nghèo đói  Bị hắt
hủi, lăng nhục  Nhà văn khẳng định nhân phẩm và bản chất lương
thiện của họ
Trả lời
Viết về đề tài người
nôngdân, Nam Cao đặc
biệt quan tâm đến
phương diện nào?

Đề tài người trí thức:
Những trí thức nghèo,
có tâm huyết, nhân
phẩm nhưng bị gánh
nặng cơm áo và
bóp
nghẹt, bị chết mòn 
Họ luôn đấu tranh cho
một cuộc sống có ý
nghĩa.

Đề tài người nông dân:
Những con người hiền
lành, bị đày đọa vào

 Bị hắt hủi, lăng
nhục  Nhà văn khẳng
định
của họ.
* Nam Cao luôn trăn trở về vấn đề nhân phẩm, về
tình trạng xã hội vô nhân đạo
đấu tranh
nhân phẩm và bản chất

lương thiện
xã hội
ngột ngạt
cảnh nghèo đói
* Sau cách mạng: Nhật ký ở rừng, Đôi mắt…
Tinh thần phục vụ kháng chiến tận tuy.

Phim truyeọn Vieọt Nam: Laứng Vuừ ẹaùi ngaứy aỏy

- Luôn chú ý tới nội tâm, tư tưởng của con người.
 Có biệt tài diễn tả, phân tích tâm lí nhân vật.
- Viết theo kết cấu tâm lí, viết về cái nhỏ nhặt mà vẫn
đặt ra những vấn đề có ý nghĩa xã hội lớn lao.
- Giọng điệu riêng: lạnh lùng, dửng dưng mà buồn
thương, da diết.
Phong cách độc đáo
3) Phong cách nghệ thuật:

III. KẾT LUẬN: Tham khảo phần ghi nhớ SGK


CHÍ PHÈO
•
CHÍ PHÈO
•
NAM CAO

HỆ THỐNG QUAN LẠI
•
CÁC

SỰ KHỐN KHỔ CỦA NGƯỜI NÔNG DÂN

NHÀ BÁ KIẾN

CỔNG NHÀ CỤ BÁ

SAU KHI ĐI Ở TÙ VỀ