MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG ĐỒ DÙNG TRỰC QUAN TRONG BỘ MÔN MT THCS

Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ Trang 2
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trang 2
a. Lý do khách quan Trang 2.
b. Lý do chủ quan Trang 2
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: Trang 3
1. Đối tượng, cơ sở, phương pháp nghiên cứu Trang 3
a. Đối tượng nghiên cứu Trang 3
b. Cơ sở nghiên cứu
c. Phương pháp nghiên cứu
2. Thực trạng của việc Sử dụng đồ dùng dạy học trong bộ môn mĩ thuật ở trường
THCS 19/8, xã EaTiêu, huyện CưKuin, tỉnh ĐăkLăk Trang
3
2.1. Thuận lợi Trang
3
2.2. Khó khăn Trang
3
2.3. Thực trạng của việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy và học môn mĩ thuật ở
trường THCS 19/8, xã EaTiêu, CưKuin, ĐăkLăk.
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề. Trang 5
3.1. Thiết kế đồ dùng trực quan phục vụ cho các tiết dạy mĩ thuật Trang 5
3.3. Cách sử dụng đồ dùng trực quan có hiệu quả trong các tiết dạy Trang 8
3.4. Một số tiết dạy thực nghiệm Trang 10
3.5. Kết quả thực nghiệm Trang 13
III. KẾT LUẬN- KIẾN NGHỊ: Trang 14
- 1 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Con người nhận thức thế giới thông qua các hình ảnh, hiện tượng cụ thể- Những gì
thấy được. Qua cái thực, con người nhận thức được thế giới tự nhiên ngày càng phong
phú, qua đó sáng tạo nên tất cả những gì cần cho cuộc sống con người.
Với học sinh, nhận thức thế giới bắt đầu từ cái đã có, cái chúng thấy, từ đơn giản, gần gũi
đến phức tạp, từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng. Vì thế trong dạy - học dù ở
trình độ nào, môn học cũng cần phải có đồ dùng dạy học ( ĐDDH), bởi qua ĐDDH, kiến
thức hiện lên một cách sinh động, giúp học sinh nhận thức một cách dễ dàng, mau lẹ hơn.
Môn mĩ thuật phần lớn các bài đều học ở đồ dùng dạy học.
Trong quá trình dạy học, phương tiện - đồ dùng dạy học giảm nhẹ công việc của giáo
viên và giúp cho học sinh tiếp thu kiến thức một cách thuận lợi. Có được các phương
tiện, đồ dùng thích hợp, người giáo viên sẽ phát huy hết năng lực sáng tạo của mình
trong công tác giảng dạy, làm cho hoạt động nhận thức của học sinh trở nên nhẹ nhàng
và hấp dẫn hơn, tạo ra cho học sinh những tình cảm tốt đẹp với môn học.
Tuy nhiên, đồ dùng trực quan mà Bộ giáo dục và đào tạo cấp chưa đáp ứng đủ nhu cầu
cho học sinh vì đa số là tranh phóng lớn trong sách giáo khoa, nếu chỉ sử dụng bộ tranh
này mà không có thêm tranh, ảnh, vật dụng thì học sinh sẽ thấy rất nhàm chán. Qua một
thời gian tự chuẩn bị đồ dùng dạy học để phục vụ cho bài dạy của mình, tôi đã rút ra
được một số kinh nghiệm về cách chuẩn bị cũng như cách tiến hành làm một đồ dùng
dạy học có hiệu quả, cách sử dụng đồ dùng sao cho phù hợp với từng phân môn, từng tiết
học. Xin được trình bày để các bạn đồng nghiệp cùng tham khảo, góp ý kiến.
- 2 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Đối tượng, cơ sở và phương pháp nghiên cứu.
a. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh trường THCS.
b. Cơ sở nghiên cứu:
- Việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy- học môn mĩ thuật của trường THCS

c. Phương pháp nghiên cứu:
- Sử dụng phương pháp nghiên cứu tài liệu, điều tra, thử nghiệm và tổng kết thử nghiệm.
2. Thực trạng của việc Sử dụng đồ dùng dạy học trong bộ môn mĩ thuật ở trường
THCS …… tỉnh ĐăkLăk.
2.1. Thuận lợi:
* Giới thiệu về trường: Được sự quan tâm của các cấp, các nghành trong những năm vừa
qua, cơ sở vật chất của trường ngày càng được khang trang như: Có phòng tin học, thư
viện, thí nghiệm vật lí, hóa học, phòng thực hành công nghệ, phòng âm nhạc, đặc biệt,
trong năm 2012, trường đã được công nhận là trường đạt chuẩn quốc gia.
* Quan điểm chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường THCS 19/8, xã EaTiêu, huyện
CưKuin, tỉnh ĐăkLăk.
+ Quan điểm của Ban giám hiệu: Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện cho giáo viên tham
gia các lớp học bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia
thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh, thi làm đồ dùng dạy học để nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài ra nhà trường còn tạo điều kiện cho giáo viên
mĩ thuật thực hiện các tiết chuyên đề, thao giảng, hội giảng để các giáo viên trong trường
dự giờ góp ý rút kinh nghiệm…
+ Quan điểm của cán bộ giáo viên trường:Qua thực tế tìm hiểu các ý kiến của giáo
viên trong trường đều cho rằng để giờ học thực sự đổi mới thì đồ dùng dạy học có vai trò
rất cần thiết, đặc biệt là với môn mĩ thuật. Hầu hết các giáo viên cho rằng mĩ thuật là
môn học sáng tạo, phát triển tư duy hình tượng, trí tưởng tượng. Vì thế nó rất có ích cho
học sinh và góp phần quan trọng trong sự hình thành nhân cách con người trong tương
lai.
+ Quan điểm của Phụ huynh học sinh - học sinh:
- Một số phụ huynh đã có sự đầu tư tương đối đầy đủ đồ dùng học tập cho con em mình.
Luôn động viên, khích lệ để các em hoàn thành tốt môn học.
- Đa số các em nhà gần trường nên thuận lợi trong việc tới trường. Phần lớn các em yêu
thích các môn học năng khiếu.
2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trên thì việc dạy và học môn mĩ thuật nói chung còn gặp

không ít khó khăn
Nhà trường chưa có phòng học dành riêng cho bộ môn mĩ thuật, tranh ảnh minh họa
phục vụ cho môn mĩ thuật nói chung còn thiếu.
Chưa có dụng cụ trực quan phục vụ cho phân môn vẽ theo mẫu, vẽ trang trí. Hầu hết
đều do giáo viên và học sinh tự chuẩn bị.
- 3 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Những bức tranh đẹp của học sinh chưa có phòng trưng bày để khuyến khích khả
năng sáng tạo của học sinh, đồng thời còn để tạo điều kiện cho học sinh học tập kinh
nghiệm lẫn nhau, cùng nhau học tốt hơn.
Đại đa số các bậc phụ huynh còn xem nhẹ môn học, chưa đầu tư dụng cụ cũng như
thời gian học tập cho con em mình, do đó nhiều học sinh đến lớp không có đồ dùng học
tập, hoặc có nhưng thiếu. Trong khi đó nhiều học sinh xem việc học môn này là phụ nên
không cố gắng trong học tập. Đa số các em chưa tích cực, chủ động trong học tập, chưa
phát huy được tính sáng tạo trong thực hành bài vẽ của mình
2.3. Thực trạng của việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy và học môn mĩ thuật.
Trước khi áp dụng sáng kiến, tôi đã khảo sát chất lượng học sinh bằng một số tiết học
không sử dụng đồ dùng trực quan, hoặc có sử dụng nhưng chỉ là những tranh ảnh được
sao chép lại từ sách giáo khoa. Kết quả thu được như sau:
* Mức độ hứng thú của học sinh đối với tiết học:
Lớp Sĩ số Rất hứng thú Hứng thú Không hứng thú
6A 34 5 8 21
8B 42 7 7 28
9C 35 2 3 30
Tổng số 111 14 18 79
Tỉ lệ 12.6 16.2 71.2
* Chất lượng thể hiện qua một số tiết học:
LỚP SĨ
SỐ

KẾT QUẢ ( Tính bằng điểm)
8→10 6,5→ 8 5 → 6,5 Dưới 5
6A 34 5 8 11 10
8B 42 7 9 20 6
9C 35 5 7 18 5
Tổng số 111 17 24 49 21
Tỉ lệ % 15.3 21.6 44.1 19
* Đánh giá thực trạng:
Với những tiết học không dùng hoặc có nhưng ít dùng đồ dùng trực quan dẫn đến tình
trạng học sinh không có hứng thú với môn học, từ đó dẫn tới chất lượng môn học chưa
cao. Số lượng học sinh có số điểm từ 8 trở lên còn ít ( tỉ lệ: 15.3% ), số lượng học sinh có
điểm trung bình vẫn còn nhiều, thậm chí có nhiều học sinh có điểm dưới 5 ( Tỉ lệ 19 %).
Mặc dù nhà trường có trang bị đồ dùng dạy học mĩ thuật nhưng hầu như các tranh ảnh
trong bộ đồ dùng dạy học không có sự đổi mới, hấp dẫn, hầu hết chỉ là tranh ảnh dành
cho mĩ thuật lớp 6, 8. Đa số những đồ dùng sử dụng trong các tiết học đều do giáo viên
tự chuẩn bị, đặc biệt là những đồ dùng phục vụ cho các bài vẽ theo mẫu.
Vẫn còn tình trạng học sinh xem nhẹ môn mĩ thuật nên các em không có sự chuẩn bị
bài, đồ dùng học tập. Cũng chính vì vậy trong quá trình học tập các em còn thụ động,
không tư duy sáng tạo, khi làm bài các em chép lại các bài có sẵn ở sách giáo khoa, hay
các tranh ảnh có ở sách báo…nên bài làm của các em không đạt hiệu quả.
- 4 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Phụ huynh học sinh vẫn còn xem thường môn học này nên đồ dùng học tập của các
em trang bị chưa được đầy đủ. Các em không có sự đầu tư cho môn học, điều này cũng
ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em.
Một số tiết dạy giáo viên chưa sử dụng đồ dùng trong dạy- học nên không phát huy
được tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh, hoặc có sử dụng đồ dùng dạy học
nhưng hiệu quả chưa cao. Bên cạnh đó, do đồ dùng dạy học còn thiếu, bản thân giáo viên
ngại sử dụng đồ dùng dạy học nên các em thụ động, không phát huy được tính tích cực

sáng tạo và kết quả là các em không hứng thú đối với môn học.
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
3.1. Thiết kế đồ dùng trực quan phục vụ cho các tiết dạy mĩ thuật
Chuẩn bị đồ dùng là một công việc cần thiết, đòi hỏi giáo viên phải đầu tư nhiều thời
gian, công phu, nghiêm túc. Với môn mĩ thuật thì dạy và học đều tiến hành trên đồ dùng
dạy học, bởi đây là kiến thức được trình bày một cách cụ thể, rõ ràng nhất.
Giáo viên mĩ thuật cần nghiên cứu chương trình để nắm được nội dung bao quát, nội
dung từng phân môn, từng bài học vì: Mục tiêu- Nội dung- Đồ dùng dạy học có mối liên
kết rất chặt chẽ với nhau, bằng không đồ dùng dạy học sẽ chỉ là hình thức, nghiên cứu
bài dạy để chuẩn bị đồ dùng dạy học đạt được mục tiêu đề ra, đảm bảo cho kiến thức có
trọng tâm, không chung chung.
Khi đã có tư liệu cần thiết, giáo viên cần chọn lọc và thiết kế đồ dùng dạy học sao
cho sát nội dung có chủ đích cho từng bài dạy. cụ thể:
+ Đồ dùng dạy học nhằm phát triển khả năng quan sát, phân tích;
+ Đồ dùng dạy học hướng dẫn cách bố cục, vẽ nét, vẽ hình, vẽ màu;
+ Đồ dùng dạy học nhằm phát huy khả năng suy nghĩ, tìm tòi về bố cục, hình tượng hoặc
màu sắc.
Hiện nay đồ dùng dạy học mĩ thuật ở THCS vẫn còn ít, đa số chỉ là tranh ảnh. Để tiết
kiệm thời gian, công sức, giáo viên có thể sưu tầm, làm đồ dùng dạy học bằng các vật
liệu sẵn có:
*Phân môn vẽ theo mẫu:
Giáo viên có thể tìm các hình khối, hình hộp, hình trụ, hoặc cắt dán giấy bìa cứng, tận
dụng các đồ vật có sẵn trong gia đình như: chai, lọ, chén, bát
Điều cần chú ý khi chuẩn bị mẫu vẽ đó là người giáo viên cần quan tâm đến hình
dáng, tỉ lệ đậm nhạt của vật mẫu.


Với bài vẽ theo luật xa gần: GV có thể sưu tầm ảnh chụp: nhà, đường, hàng cây, sông,
cảnh đồng ruộng, cảnh biển, đồ vật dạng hình trụ để chứng minh cho sự biến đổi của
đường nét, hình dáng, mọi vật theo xa gần.

- 5 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.

* Phân môn vẽ trang trí:
Đồ dùng dạy học phục vụ cho phân môn vẽ trang trí rất đa dạng, phong phú với nhiều
chất liệu và cách tạo ra các sản phẩm cũng không giống nhau.
Trang trí chia làm hai dạng: Trang trí cơ bản và trang trí ứng dụng. Ngoài đồ dùng dạy
học phục vụ cho trang trí cơ bản như: trang trí hình vuông, tròn, cách sắp xếp bố cục
trong trang trí thì GV có thể cho học sinh tham khảo thêm một số đồ dùng có trong
cuộc sống như: bát, đĩa, lọ hoa, khăn trải bàn, quần áo để các em hiểu rõ hơn về bài học
và từ đó các em biết vận dụng vào làm bài đạt hiệu quả.
Với bài tìm hiểu về màu sắc: GV có thể sưu tầm ảnh cỏ, cây, hoa lá, động vật có màu
đẹp minh họa cho sự phong phú về màu sắc và sự thay đổi của chúng qua các mùa.
- 6 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Đối với một số tiết vẽ trang trí, giáo viên có
thể sử dụng các chất liệu khác nhau để làm đồ dùng dạy học, tạo được sự phong phú về
các loại đồ dùng cũng như các chất liệu khác nhau.
Ví dụ:
Vỏ dừa khô, giấy croky, giấy màu, len để làm mặt nạ
Giấy cứng, cỏ khô, tre, lá làm lều trại hoặc mô hình nhà
Các loại giấy, lá cây, vỏ sò để tạo những bộ thời trang lạ mắt.
Các loại giấy, hoa khô, ruy băng, cắt dán để trang trí túi xách
Trong một số tiết dạy vẽ trang trí như: trang trí hình vuông, đường diềm, chữ nhật,
trang trí chiếc khăn để đặt lọ hoa giáo viên có thể yêu cầu HS chuẩn bị các loại giấy
màu để cắt dán. Với cách làm này, chắc chắn các em sẽ thấy thích thú hơn với môn học,
đồng thời hiểu được vẻ đẹp của chất liệu cắt dán trong trang trí.
Dưới đây là các đồ dùng được làm với nhiều chất liệu khác nhau:

Khi sử dụng các loại đồ dùng này sẽ giúp cho học sinh thấy được sự đa dạng, phong
phú của các loại đồ dùng, từ đó các em linh hoạt hơn trong việc làm bài và bài làm của
các em sẽ có sự thay đổi, sáng tạo và tạo được sự hứng thú trong học tập.
* Phân môn thường thức mĩ thuật:
- 7 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Đối với phân môn này, ngoài những tranh ảnh có sẵn, GV có thể sử dụng công nghệ
thông tin để dạy học rất thuận lợi. Các tranh ảnh có thể truy cập mạng internet để chuẩn
bị cho bài giảng.
Như vậy, khi thiết kế đồ dùng dạy học cho các phân môn, chúng ta cần chú ý đến nội
dung, trực quan phải khoa học, dễ sử dụng và tạo được hứng thú cho học sinh.
Những đồ dùng trực quan này đã được sử dụng trong dạy học tại trường THCS 19/8. Kết
quả là học sinh rất thích thú, phát biểu bài sôi nổi và chất lượng học tập của các em có sự
chuyển biến rõ rệt
3.2. Cách sử dụng đồ dùng trực quan có hiệu quả trong các tiết dạy.
Sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy- học giúp giảm nhẹ công việc của người giáo
viên và giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách thuận lợi. Tuy nhiên, sử dụng đồ dùng
trực quan như thế nào để giờ học đạt hiệu quả cao, phát huy được hết tác dụng của đồ
dùng thì người giáo viên cần phải nắm được một số điều cơ bản trong giảng dạy.
- Sử dụng phương pháp trực quan, giáo viên cần phân loại đồ dùng dạy học sao cho
phù hợp với nội dung bài học, đi sát với yêu cầu của từng bài, từng phân môn.
- Từ những bức tranh, bài vẽ đẹp mà giáo viên đã sưu tầm, chuẩn bị, có thể tách riêng
ra từng bước để gợi ý học sinh cách vẽ.
VD:

+ Hình hướng dẫn nên có nhiều phương án khác nhau để học sinh suy nghĩ, sáng tạo.
VD:
Bố cục mảng: 1 2 3

Vẽ hình: 1 2 3
Vẽ màu: 1 2 3
+ Từ các phương án, chọn một phương án ưng ý nhất để tiến hành bước tiếp theo, sau đó
lại lựa chọn cho bước tới, cho đến khi kết thúc. VD:
Bố cục mảng: 1 2 3
Vẽ hình: 2a 2b 2c
Vẽ màu: 2b1 2b2 2b3
Chọn 2b2 làm bản chính.
- Bên cạnh việc sưu tầm tranh ảnh trên tạp chí, sách báo, giáo viên cần giữ lại những bài
vẽ của học sinh ( đẹp và chưa đẹp) để bổ sung cho bộ đồ dùng dạy học của mình, dán
theo từng loại bài hoặc từng tập. Loại bài minh họa này có sức thuyết phục cao, vì chúng
sát với trình độ của học sinh hơn.
VD:
- 8 -
Bài đã
hoàn
thành
Bố cục
mảng
Vẽ hình Vẽ màu Hoàn
thành
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Bài đẹp
Bài chưa đẹp
- Giới thiệu đồ dùng dạy học luôn phải khoa học, rõ ràng theo trình tự nội dung bài. Cụ
thể:
+ Đặt mẫu, treo tranh hướng dẫn ở nơi dễ nhìn cho học sinh;
+ Theo thứ tự đã chuẩn bị ở thiết kế bài dạy;
+ Giới thiệu ĐDDH những chi tiết cần thiết cho học sinh quan sát, so sánh, nhận xét.

- Tùy theo từng bài mà cất đồ dùng dạy học đúng lúc.
+ Với vẽ theo mẫu: Mẫu vẽ cần giữ nguyên vị trí đến khi hoàn thành bài vẽ. Khi HS
làm bài, GV cất tất cả các hình minh họa để các em nhìn mẫu và vẽ
+ Với vẽ trang trí, vẽ tranh: Đồ dùng dạy học chỉ là gợi ý, vì vậy khi HS vẽ, cần cất
hình minh họa để các em nhớ lại và suy nghĩ, sáng tạo theo cảm nhận riêng.
+ Với thường thức mĩ thuật: Nên để hình minh họa cho đến khi kết thúc bài học để
học sinh nhìn tổng quan và cảm nhận được vẻ đẹp của tác phẩm.
- Để phát huy có hiệu quả của đồ dùng dạy học, người giáo viên cần chú ý kết hợp giữa
đồ dùng trực quan với lời giảng đúng lúc sao cho lời nói hấp dẫn, minh họa đẹp hòa
quyện làm một, tạo điều kiện cho học sinh nhận thức nhanh hơn, nhớ lâu hơn, không lạm
dụng, không sử dụng nhiều hình minh họa không rõ nội dung bài học, không đúng phân
môn, không ăn nhập giữa nội dung và lời giảng. Phân loại đồ dùng sao cho hợp với nội
dung bài học, đi sát với yêu cầu.
Có thể nói không có đồ dùng dạy học nào là vạn năng, chỉ có thể sử dụng hợp lí đúng
lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng và kết hợp khéo léo mới đem lại hiệu quả thiết thực trong
giờ dạy.
3.4. Một số tiết dạy thực nghiệm:
LỚP 9: BÀI 4: VẼ TRANG TRÍ
TẠO DÁNG VÀ TRANG TRÍ TÚI XÁCH
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS hiểu về tạo dáng và trang trí ứng dụng cho đồ vật.
2. Kĩ năng: HS biết tạo dáng và trang trí được túi xách.
3. Thái độ: Học sinh thấy được công dụng của túi xách trong đời sống và hiểu được ý
nghĩa của trang trí ứng dụng.
II. Chuẩn bị:
1.Đồ dùng dạy học:
a. Giáo viên: Chuẩn bị trên máy chiếu một số hình ảnh về:
- Một số túi xách có trang trí.
- Hình ảnh về các loại túi xách.
- Hình gợi ý các bước vẽ và trang trí túi xách.

- 9 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
- Một số túi xách bằng giấy do giáo viên tự làm.
b. Học sinh:
- Tham khảo một số kiểu túi xách.
- Giấy, vẽ, bút chì, màu vẽ.
2. Phương pháp dạy học:
- Phương pháp trực quan
- Phương pháp vấn đáp, gợi mở
- Phương pháp học tập theo nhóm
- Phương pháp sử dụng trò chơi
III.Tiến trình dạy học:
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra và chấm bài vẽ tĩnh vật tiết trước của học sinh.
3. Bài mới: GV giới thiệu bài:
Hoạt động của giáo viên, học sinh Nội dung
Hoạt động 1: hướng dẫn HS quan sát,
nhận xét.
- GV giới thiệu một số túi xách và
hình ảnh túi xách. Chia lớp thành 4
nhóm, mỗi nhóm quan sát một kiểu túi
xách.
- HS thảo luận nhóm theo gợi ý:
? Hãy nêu cấu trúc, đặc điểm, cách
trang trí túi xách mà nhóm em được
quan sát?
- Đại diện nhóm trình bày.
- Các nhóm nhận xét chéo nhau.
- GV rút ra cấu tạo chung của túi xách

+ Hình dáng: Chữ nhật, hình vuông,
hình thang, hình bán nguyệt, hình
tròn
+ Cấu trúc: Thân, đáy, quai.
+ Hình trang trí: Đa dạng với nhiều
cách sắp xếp khác nhau.
+ Màu sắc: phong phú. Có thể nhẹ
nhàng, êm dịu hay mạnh mẽ. rực
rỡ tùy theo sở thích.
? Công dụng của túi xách?
+ Để đựng đồ, để trang trí làm đẹp con
người.
? Chất liệu làm túi xách?
+ Nan, nhựa, vải, nilon.
- Sau khi HS trả lời, GV nhận xét và
hướng dẫn HS cách tạo dáng và trang
trí túi xách.
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS cách tạo
dáng và trang trí túi xách:
I. Quan sát, nhận xét:



II. Cách tạo dáng và trang trí túi xách:
1. Tạo dáng:
- Tìm hình dáng chung của túi ( tính cả quai
sách)
- Vẽ trục đối xứng và tỉ lệ các bộ phận của túi
- Xác định vị trí và hình quai, nắp túi ( nếu có).
- Hoàn thiện hình dáng túi.

- 10 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
- GV trình chiếu cho HS xem các bước
tiến hành tạo dáng túi xách bằng hình
ảnh.
- HS thử hình dung và nêu cách tạo
dáng một túi xách bằng lời theo hình
minh họa trên máy chiếu vào bảng phụ
của nhóm.
- Giáo viên: Nhận xét, đưa ra các bước
minh họa tạo dáng túi xách
- Học sinh: Nêu thứ tự các bước thông
qua hình minh họa
- GV kết luận.
GV gợi ý:
? Túi xách thường được trang trí ở
phần nào?
+ Thân túi.
? Theo em, để trang trí túi xách cần
tiến hành các bước như thế nào?
- Học sinh thảo luận trong bàn với
nhau.
- Đại diện một số bàn nêu các bước
trang trí
- GV nhận xét, kết luận chung.
* GV hướng dẫn thêm cách làm túi
xách bằng chất liệu giấy.
- HS tham khảo
- GV kết luận, hướng dẫn HS thực

hành
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS thực
hành:
- GV cho HS xem một số túi xách học
sinh làm các năm trước. ( Đẹp và chưa
đẹp)
- HS tham khảo.
- Giáo viên cho HS làm túi xách bằng
giấy theo nhóm.
- Học sinh dùng chất liệu giấy tùy theo
sở thích, có thể dùng nguyên liệu khác
để trang trí.
Hoạt động 4: Đánh giá, nhận xét:
- Giáo viên cho học sinh các nhóm
trình bày sản phẩm của nhóm mình.
-Cho học sinh trình bày về ý tưởng và
tự bảo vệ cái đẹp túi xách của nhóm
mình.
- Giáo viên nhận xét chung, cho điểm
2. Trang trí:
- Tìm các mảng hình trang trí.
- Tìm họa tiết
- Vẽ màu.

III. Thực hành:
- Làm một túi xách bằng chất liệu giấy có trang
trí
- Làm việc theo nhóm.
- 11 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn

Mĩ thuật ở trường THCS.
các nhóm.
- Khen ngợi những nhóm làm tốt,
động viên, khuyến khích các nhóm
làm chưa tốt.
4. Dặn dò:
Giáo viên dặn học sinh về nhà có thể vẽ hoặc làm túi xách bằng giấy
- Xem tranh, ảnh phong cảnh quê hương, nhớ về quê hương của mình để chuẩn bị bài
sau: vẽ tranh đề tài phong cảnh quê hương.
3.5. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM:
* Kết quả:
- 12 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Với cách làm như đã trình bày ở trên, ta sẽ làm được những đồ dùng dạy học:
+ Đẹp về hình, màu, cách trình bày.
+ Có khoa học, thể hiện rõ được nội dung và ý định của giáo viên.
+ Phong phú về các thể loại ( Vật thực, hình minh họa, chất liệu khác nhau )
+ Tận dụng được những đồ vật sẵn có ở môi trường xung quanh ( chai, lọ, đồ mĩ nghệ,
tranh, ảnh, )
+ Tiết kiệm được một phần thời gian và chi phí cho việc mua sắm nguyên vật liệu.
* Tác dụng của sáng kiến:
+ Giúp giáo viên nắm bắt được nội dung bao quát, nội dung từng phân môn, từng bài học
qua quá trình nghiên cứu làm đồ dùng dạy học.
+ Làm được đồ dùng dạy học sát với nội dung bài dạy, đảm bảo cho kiến thức có trọng
tâm, không chung chung
+ ĐDDH dễ nhìn, dễ hiểu, giúp HS hiểu và cảm nhận được đối tượng cần miêu tả về bố
cục, hình dáng, tỉ lệ, đậm nhạt rồi vẽ theo cảm nhận riêng
+ Vừa làm phong phú kiến thức, vừa sinh động, tạo không khí học tập cho HS;
+ Kết quả học tập của môn mĩ thuật đã cao hơn nhiều so với trước khi áp dụng các giải

pháp. Cụ thể khảo sát trên 264 em học sinh cho thấy:
ĐIỂM TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SAU KHI ÁP DỤNG
Trên trung bình 156 em 202 em
Dưới trung bình 108 em 62 em
III. KẾT LUẬN- KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
- 13 -
Một số giải pháp nhằm thiết kế và nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng trực quan trong bộ môn
Mĩ thuật ở trường THCS.
Qua thực tế nghiên cứu tôi thấy: Giáo dục mĩ thuật trong trường THCS không chỉ
giảng dạy một cách thuấn túy, mà là cơ sở để tác động lên thế giới tinh thần của học sinh,
cụ thể là hướng tới cái đẹp, tạo ra cái đẹp để làm mới mình qua mỗi bài học. Chính vì
vậy, đồ dùng học tập đáp ứng được nhu cầu: Nghe- nhìn- thấy- làm. Như William Avard
đã từng nói: " Người thầy trung bình chỉ biết nói, người thầy giỏi biết cách giải thích,
người thầy xuất chúng biết minh họa, người thầy vĩ đại biết truyền cảm hứng". Vậy, để
tạo được cảm hứng học tập cho học sinh, ngoài kiến thức, phương pháp thì đồ dùng
trong dạy và học nói chung, và dạy và học môn mĩ thuật nói riêng cũng có vai trò quan
trọng trong việc tạo cảm hứng học tập cho học sinh.
Tôi hi vọng với những kinh nghiệm này, có thể góp một phần nhỏ bé vào nâng cao chất
lượng dạy và học cho các bạn đồng nghiệp cũng như học sinh của mình, đồng thời khắc
phục được một phần nào đó tình trạng thiếu đồ dùng dạy học như hiện nay.
2. Đề xuất, kiến nghị:
- Để đáp ứng được nền giáo dục hiện đại, ngành giáo dục cần cung cấp cho bộ môn mĩ
thuật những đồ dùng dạy học mà tại cơ sở trường, địa phương còn thiếu như:
+ Tranh phiên bản của các họa sĩ để thực hiện ở các bài vẽ tranh và bài thường thức mĩ
thuật (hiện nay tại thư viện còn thiếu rất nhiều).
+ Mẫu vật, vật thật, hay phòng học mĩ thuật đúng qui cách để dạy tốt các bài vẽ mẫu,
thực hành của HS
-Với nhà trường: Cần tiếp tục đầu tư thêm CSVC, đầu tư tổ chức các buổi sinh hoạt
chuyên đề, thao giảng về môn Mĩ thuật tại trường cũng như liên cụm các trường để trau

dồi, học tập
- Đối với phụ huynh cần quan tâm đến con em mình nhiều hơn, sát thực hơn đối với việc
học Mĩ thuật của các em, cụ thể là đồ dùng học tập, động cơ học tập
Trong điều kiện nghiên cứu và vận dụng thực nghiệm đề tài tại cơ sở của bản thân tôi,
với thời gian cũng chưa nhiều, chắc hẳn nội dung đề tài sẽ chưa được đầy đủ, chặt chẽ.
Rất mong được sự đồng tình và đóng góp của quí thầy cô giáo.
………, ngày 26/ 03/ 2013
Người viết
- 14 -