Đề tài quản lí rủi do biến đổi gen cây trồng (GMO risk management plant)

AN TOÀN SINH H CỌ
Đ ề tài:QU N LÍ R I RO Bi N Đ I GEN CÂY TR NGẢ Ủ Ế Ổ Ồ
(GMO Risk management- plant)
Nhóm 22:1:Ph m Xuâ n Kh - 61003209ạ ả
2:Nguy n Văn Tùng-61003272 ễ
3:Nguy n Th Giang-61003036ễ ị
M C L Cụ ụ

I/ Khái ni m chuy n genệ ể

II/ M c đích chuy n genụ ể

III/ Gi i thi u 1 vài ph ng pháp ớ ệ ươ
chuy n genể

IV/ u đi m, nh c đi m vi c Ư ể ượ ể ệ
chuy n đ i genể ổ

V/ Tranh lu n r i ro c a th c v t ậ ủ ủ ự ậ
bi n đ i genế ổ .
I: KHÁI NI Mệ

Cây chuy n gen là m t th c v t ể ộ ự ậ
mang m t ho c nhi u gen đ c đ a ộ ặ ề ượ ư
vào nhân t o thay vì thông qua lai ạ
t oạ .

Nh ng gen đ c t o đ a vào (gen ữ ượ ạ ư
chuy n) có th đ c phân l p t ể ể ượ ậ ừ
nh ng loài th c v t có quan h h ữ ự ậ ệ ọ
hàng ho c t nh ng loài khác bi t ặ ừ ữ ệ

hoàn toàn.
II: M C ĐÍCHụ

T o các gi ng cây năng su t cao, ch t l ng t t;ạ ố ấ ấ ượ ố

Không làm m t tính đa d ng sinh h c c a muôn loài;ấ ạ ọ ủ

Nâng cao hi u qu s d ng nguyên li u đ i v i nông ệ ả ử ụ ệ ố ớ
nghi p và môi tr ng; ệ ườ

Tăng thu nh p, gi m đói nghèo các n c đang phát ậ ả ở ướ
tri n.ể

Cho phép các nhà t o gi ng th c v t đ a ra gi ng m i ạ ố ự ậ ư ố ớ
nhanh h n và v t qua nh ng gi i h n c a t o gi ng ơ ượ ữ ớ ạ ủ ạ ố
truy n th ng.ề ố
III: 1 VÀI PP BI N Đ I GENế ổ

Ph ng pháp truy n th ng, nhà t o gi ng ươ ề ố ạ ố
tìm cách t h p l i các gen gi a hai cá th ổ ợ ạ ữ ể
th c v t nh m t o ra con lai mang nh ng ự ậ ằ ạ ữ
tính tr ng mong mu n. ạ ố

Pp k thu t chuy n gen:cho phép nhà t o ỹ ậ ể ạ
gi ng cùng lúc đ a vào m t th c v t nh ng ố ư ộ ự ậ ữ
gen mong mu n t nh ng sinh v t s ng ố ừ ữ ậ ố
khác nhau.
1/ GI I ớ
THI U PP ệ
K THU T ỹ ậ

CHUY N ể
GEN
VI/ U ĐI M NH C ĐI MƯ ể Ượ ể

1/ u đi m:Ư ể

- Kháng sâu b ,ch u thu c tr c ,ch u ọ ị ố ừ ỏ ị
d ch b nh.ị ệ

Ch u l nh,ch u h n,ch u m n.ị ạ ị ạ ị ặ

Nâng cao dinh d ngưỡ

T o thành ph m là d c ph m.ạ ẩ ượ ẩ
andcarotene
Tomatoesantifungal
Golden Rice contains vitamin A
2/ NH C ĐI MƯợ ể

H y ho i môi tr ng (ủ ạ ườ environmental
damage ):

Đe d a th gi i sinh v t,gi m hi u qu thu c tr ọ ế ớ ậ ả ệ ả ố ừ
sâu

Chuy n gen sai m c đíchể ụ : M t trong nh ng đi u ộ ữ ề
khi n nhi u ng i lo l ng là cây tr ng đ c bi n đ i gen ế ề ườ ắ ồ ượ ế ổ

đ ch u đ c thu c tr c và b n thân c s lai t o v i ể ị ượ ố ừ ỏ ả ỏ ẽ ạ ớ
nhau, nh đó c s đ c mang gen kháng thu c tr cờ ỏ ẽ ượ ố ừ ỏ

Ảnh hưởng đến sức khỏe con người :

Dị ứng

Hậu quả tiềm tàng:Nhiềuýkiếnchorằngđưagenlạvào
câythựcphẩmcóthểtạonênnhữngảnhhưởngkhôngtốt
đốivớisứckhỏeconngười

Lo ngại về mặt kinh tế: khoảng cách giữa người giàu
và người nghèo ngày càng trở nên rộng hơn.

Nguy cơ gây dị ứng và tạo ra độc tố

Nguy cơ gây nhờn kháng sinh:Việc sử dụng GM có thể
dẫn tới việc tăng tính kháng kháng sinh của vi khuẩn

Nguy cơ về thành phần dinh dưỡng: có thể là sự thay đổi
các thành phần tương đối (protein thô, chất béo thô,
carbonhydrat thô ), hàm lượng protein, các protein
bất thường, các chất kháng dinh dưỡng (phytase, chất
ức chế trypsin
V/ M T S TRANH LU N V NH NG ộ ố ậ ề ữ
R I RO C A TV CHUY N GENủ ủ ể

Nh ng cu c tranh lu n xung quanh nh ữ ộ ậ ả
h ng c a cây chuy n gen đ i v i môi tr ng ưở ủ ể ố ớ ườ
và con ng i ngày càng ph c t p, că ng th ng ườ ứ ạ ẳ

và r t nh y c m.V y cây chuy n gen có an ấ ạ ả ậ ể
toàn v i môi tr ng hay không? ớ ườ
Vi c đánh giá nh h ng c a cây chuy n ệ ả ưở ủ ể
gen t i môi tr ng th ng r t khó khăn do ớ ườ ườ ấ
ph i xem xét nhi u y u t . ả ề ế ố

H u h t các tranh lu n đ u nghiêng v ầ ế ậ ề ề
2 v n đ ch p nh n và ph n đ i cây ấ ề ấ ậ ả ố
chuy n gen.ể
Hiện nay trên thế giới có khá nhiều cây trồng được
biến đổi gen. Chẳng hạn cà chua được thay đổi
đặc tính chín, đậu tương và củ cải đường kháng
thuốc trừ cỏ, ngô và bông tăng tính sâu bọ…Năm
2000 có 13 quốc gia tham gia canh tác cây trồng
biến đổi gen, trong đó nước Mỹ chiếm tỷ lệ nhiều
nhất là 68%, Acgentina, cannada và Trung Quốc
lần lượt chiếm tỷ lệ là 23%, 7% và 1%. Các nước
còn lại tham gia và lĩnh vực mới là Pháp, Đức,
Rumani, Mexico….
Ở Việt Nam hiện có 3 cây BDG đang tồn tại
là lúa, ngô, bông. Từ năm 2002 đã chuyển
hướng sang cải tạo những cây lấy củ
(khoai, sắn), chuyển hoocmon sinh trưởng
vào cá bống. Đi xa hơn là công trình như
cây bông kháng sâu, cây đu đủ kháng
bệnh đốm vòng, chuyển gen tổng hợp
carotene vào cây lúa hay công trình lúa
kháng sâu. Các công trình trên đã hoàn
thiện ở phòng thí nghiệm và đang được

thực hiện tại 5 cơ sở nghiên cứu lớn.
(1) Môtảbốicảnhcủanguycơ;
(2)Xácđịnhnguycơ;
(3) Đánhgiáhậuquảvàkhảnăngxảyrađốivớicác
nguycơđãđượcxácđịnh;
(4) Quảnlýrủironhằmhạnchếcácnguycơđãđược
xácđịnh,cócânnhắctớicácbiệnphápquảnlývà
việcraquyếtđịnh.
PHÂN TÍCH R I RO C A TH C ủ ủ ự
V T CHUY N GENậ ể
Phân tích rủi ro của sinh vật biến đổi
gen
Phântíchrủirođượcxemlàmộtquy
trìnhtổngthểđánhgiárủiro,quảnlýrủi
rovàtraođổithôngtinrủiro.
Đánh giá rủi ro
Thôngtinrủiro
Quảnlýrủiro
Đánh giá rủi ro nhằmxácđịnhvàđánh
giámọirủirotiềmẩntrựctiếpvàgián
tiếp,ngắn,trungvàdàihạncủaGMO
hoặcsảnphẩmcủachúngđốivớisức
khỏeconngườivàmôitrường,dựđoán
khảnăngrủirosẽxảyravàướclượng
mứcđộthiệthạicóthểcónếurủiroxảy
ra.
Quản lý rủi ro đánhgiánhữngrủirotiềmẩnđã
xácđịnhcủaGMOhoặcsảnphẩmcủaGMOcần
quảnlý,rồilựachọnvàthựcthicáckếhoạch

hoặchànhđộngbắtbuộcđểđảmbảocácrủiro
nàyđượckiểmsoát,giảmhoặcgiảmnhẹtớimột
mứcđộđượccơquanquảnlýcủaquốcgiachấp
nhận.Quảnlýrủirođượccoilàquytrìnhtổngthể
củaướclượngrủiro,xửlýrủirovàquyếtđịnh
quảnlýcáctácđộngbấtlợitiềmẩn.Quảnlýrủi
rolàcôngcụchínhđượccáccơquanquảnlýsử
dụngđểquảnlýcáchoạtđộngliênquanđến
GMO.
Kết luận
Những mối quan tâm tới sinh thái và môi trường
xuất phát từ cây chuyển gen được đánh giá trước
khi thương mại hoá chúng. Đồng thời cần có sự
kiểm soát và các hệ thống nông nghiệp tốt để phát
hiện và giảm thiểu những mối nguy hại có thể xảy
ra. Chúng ta cần so sánh phương pháp chuyển
gen, phương pháp truyền thống và các phương
pháp nông nghiệp khác để làm sáng tỏ những mối
rủi ro tương đối cũng như những lợi ích của việc áp
dụng cây chuyển gen.
Mặc dù có sai số, nhưng có một điều rõ ràng rằng,
để bảo vệ môi trường của chúng ta, lương thực đáp
ứng nhu cầu trong tương lai chỉ dựa trên quỹ đất
hiện có. Do đó, điều quan trọng là chúng ta phải
sử dụng tất cả mọi biện pháp có thể để giải quyết
vấn đề cấp thiết này.