TIÊT 16 ADN

Text
Text
S
I
N
H

H
Ọ
C

9
Trường THCS Cát Văn
Năm học: 2011-2012

m«n: sinh häc 9
Trêng thcs CÁT VĂN
Gi¸o viªn : NGUYỄN HOÀNG CHIẾN

NhiÔm s¾c
thÓ
NhiÔm s¾c
thÓ
ADN
ADN
CÊu tróc cña NST gåm c¸c thµnh phÇn:
Cromatit
Cromatit

- ADN (Axit ®eoxiribonucleic) lµ mét lo¹i
axit nucleic, ®'îc cÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè:
C, H, O, N vµ P.
CẤU TẠO HÓA HỌC CỦA ADN
- ADN thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö cã kÝch th'íc
h ng à trăm micrômet, khối lượng hàng triệu
đơn vị các bon (đvC).
- ADN ®'îc cÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a
ph©n mµ ®¬n ph©n lµ Nucleotit gåm 4 lo¹i:
A®enin (A), Timin (T), Guanin (G), Xitozin
(X)

Mét ®o¹n ph©n tö ADN
(m¹ch th¼ng)
G
T
X
A
T
T
G
Mét m¹ch ®¬n cña ®o¹n
ph©n tö ADN (m¹ch th¼ng)
G
T
X
A
T
T

G
A
X
G
X
A
A
T
CẤU TẠO HÓA HỌC CỦA ADN

G
A
X
TÝnh ®a d¹ng vµ ®Æc thï ADN thÓ hiÖn:
G
T
X
A
T
G
T
G
T
X
A
T
G
T
T
X

A
T
G
T
X
G
X
T
G
T
X
A
T
T
1 2
3
Sè l'îng
Thµnh phÇn
Tr×nh tù
s¾p xÕp


- ADN (axit đeoxiribonucleic) là một loại axit nucleic, đ'ợc cấu
tạo từ các nguyên tố: C, H, O, N và P.
Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
- ADN thuộc loại đại phân tử có kích th'ớc lớn.
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là nucleotit
gồm 4 loại: Ađenin (A), Timin (T), Guanin (G), Xitozin (X)
- Phân tử ADN có cấu tạo đa dạng và đặc thù do số l'ợng,
thành phần và trình tự sắp xếp của các loại nucleotit trên

phân tử ADN.
Tính đa dạng và đặc thù của ADN có ý nghĩa gì đối với
sinh vật?
- Tính đa dạng và đặc thù của ADN là cơ sở phân tử cho tính đa
dạng và đặc thù của sinh vật.

Trong quá trình điều tra,
dựa vào mẫu ADN có thể
xác định chính xác để tìm
thân nhân hoặc tìm tội
phạm
Sự hiểu biết về tính đa dạng
Sự hiểu biết về tính đa dạng
đặc thù của ADN đ'ợc ứng
đặc thù của ADN đ'ợc ứng
dụng nh' thế nào trong
dụng nh' thế nào trong
thực tiễn?
thực tiễn?


CÊu tróc kh«ng gian cña ph©n tö ADN:

J.Oatx¬n (ng'êi Mü) v F.Crick (ng'êi Anh)à
( c«ng bè 1953 ®¹t gi¶i th'ëng N«ben 1962 )
37 tuæi
25 tuæi

Mô tả cấu trúc không gian phân tử
ADN?

Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
- Phân tử ADN là một chuỗi xoắn
kép gồm hai mạch song song
xoắn đều quanh một trục theo
chiều từ trái sang phải (xoắn
phải)
- Mỗi vòng xoắn có đ'ờng kính
20A
0
, chiều cao 34 A
0
, gồm 10
cặp nucleotit.

A
T
T
A
G
G
X
X
T T
A
G
T
X X
T T
A
AA

T
X
A
G
A
A
T
G
Các Nucleotit nào ở hai mạch đơn liên kết
với nhau thành từng cặp ?
Các nucleotit ở hai
mạch của phân tử ADN
liên kết với nhau theo
nguyên tắc bổ sung
(NTBS)
A - T = 2 liên kết
hiđrô; G - X = 3 liên
kết hiđrô;

Giả sử trình tự nucleotit trên 1 mạch của đoạn ADN nh' sau:
- A - T - G - G - X - T - A - G - T - X -


T A X X G A T X A G
Mạch ban đầu
Mạch t'ơng ứng
(mạch bổ sung)
Thảo luận nhóm
Xác định trình tự các nucleotit trên mạch t'ơng ứng của đoạn
ADN trên?

I I I I I I I I I I

Nªu hÖ qu¶ cña NTBS ?
- HÖ qu¶ cña nguyªn t¾c bæ sung:
+ Do tÝnh chÊt bæ sung cña hai m¹ch ®¬n, nªn khi biÕt tr×nh tù
c¸c nucleotit cña mét m¹ch th× suy ra ®'îc tr×nh tù c¸c nucleotit
cña m¹ch cßn l¹i.
TiÕt 15: ADN
II. CÊu tróc kh«ng gian cña ph©n tö AND:

- Hệ quả của ngyên tắc bổ sung:
+ Do tính chất bổ sung của hai mạch đơn, nên khi
biết trình tự nucleotit của một mạch thì suy ra đ'ợc
trình tự nucleotit của mạch còn lại.
Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
+ Tỉ lệ các loại đơn phân trong ADN:
A = T; G = X

(A + G) =
(T + X)
A + G
= 1
T + X
Hay
A
T
T
A
G
G

X
X
T T
A
G
T
X X
T T
A
AA
T
X
A
G
A
A
T
G
Nhận xét gì về t'ơng quan số l'ợng của các loại
nucleotit trong phân tử ADN?

A
G
T
X
T
A
G
X
T

A
G
X
T
A
G
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A

T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
Cho 1 m¹ch ®¬n mÉu cña mét ®o¹n ADN
1
2
3
MÉu
H·y t×m m¹ch bæ sung :1, 2 hay 3?

A
G

T
X
T
A
G
X
T
A
G
X
T
A
G
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X

A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
1 2 3
Cho 1 m¹ch ®¬n mÉu cña ®o¹n ADN

H·y t×m m¹ch bæ sung :1, 2 hay 3 ?
SAI RỒI !
MÉu

A
G
T
X
T
A
G
X
T
A
G
X
T
A
G
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X

G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X

G
A
T
X
Lùa chän
1 2 3
MÉu
®óng råi !

A
G
T
X
T
A
G
X
T
A
G
X
T
A
G
T
X
A
G
A
T

X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T
X
G
A
T
X
G
A
T
X
T
X
A
G
A
T

X
G
A
T
X
G
A
T
X
Sai råi !
MÉu
1 2 3

KiÓm tra ®¸nh gi¸
KiÓm tra ®¸nh gi¸
1. Theo NTBS, vÒ sè l'îng ®¬n ph©n nh÷ng tr'êng hîp nµo sau
®©y lµ ®óng?
a. A + G = T + X b. A = T; G = X
c. A + T + G = A + X + T d. A + X + T = G +X + T

3- Một gen dài 0,51 micrômét. Trong đó số nu loại A chiếm
30%.
a. Xác định khối lượng của gen?
b. Tính số nu từng loại có trong gen?
a. Áp dụng công thức: N = L/3,4A
0
x 2
=> N = 5100/3,4 x 2 = 3000 (nu)
Khối lượng của gen M = 3000 x 300đvC = 9.10
5

đvC
b. Số nu từng loại của gen:
Theo NTBS A% + G% = 50%
A% = T% = 30%, G% =X% = 20%
Số nu từng loại: A = T = 30 x 3000/ 100 = 900 (nu)
G = X = 20 x 3000/100 = 600 (nu)
Giải:
Đổi 0,51 micrômét = 5100 A
0

BÀI TẬP ÁP DỤNG

- Häc bµi, ghi nhí
- Tr¶ lêi c©u hái, lµm bµi tËp trong SGK/ 47
- §äc môc - Em cã biÕt?
- §äc vµ t×m hiÓu tr'íc néi dung bµi míi: ADN vµ b¶n
chÊt cña gen.
Híng dÉn häc ë nhµ

Giáo viên: Nguyễn Hoàng Chiến