Truyện Mảnh đất lắm người nhiều ma

MAÃNH ÀÊËT LÙÆM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 1

MUÅC LUÅC
CHÛÚNG 1 3
CHÛÚNG 2 19
CHÛÚNG 3 33
CHÛÚNG 4 43
CHÛÚNG 5 52
CHÛÚNG 6 74
CHÛÚNG 7 91
CHÛÚNG 8 96
CHÛÚNG 9 108
CHÛÚNG 10 128
CHÛÚNG 11 134
CHÛÚNG 12 139
CHÛÚNG 13 155
CHÛÚNG 14 161
CHÛÚNG 15 166
CHÛÚNG 16 173
CHÛÚNG 17 182
CHÛÚNG 18 190
CHÛÚNG 20 210
CHÛÚNG 20 225
CHÛÚNG 21 229
CHÛÚNG 22 232
CHÛÚNG 23 249
CHÛÚNG 24 253
Nguyïîn Khùæc Trûúâng 2

CHÛÚNG 25 279
CHÛÚNG 26 285

MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 3

CHÛÚNG 1
Khưng dê cấi àối giấp hẩt nây lẩi cố à mống vët nhẫy xưí
vâo cẫ xốm Giïëng Cha, xốm vêỵn quen àûáng àêìu vïì cấi sang cấi
giâu toân xậ. Núi àêy nïëu tđnh tûâ phđa bùỉc xëng, lâ àõa danh cëi
cng ca àêët trung du. Cố à sưng ngôi àưìi sim: rång la. Lâng
vêỵn côn khung cưíng tiïn cưíng hêåu nhû hai sng úã àêìu bùỉc vâ
àêìu nam. Nhûäng phiïën àêët nung mâu gan gâ vûâa to vûâa dây ưëp
khđt vâo nhau, chùỉc àïën àêåp khưng vúä. Con àûúâng chđnh giûäa lâng
dâi mưåt cêy sưë àûúåc lất bùçng gẩch vưì mua tûâ dûúái Hûúng Canh -
Vơnh Phc, mâ lất nghiïng, nïn bêy giúâ vêỵn chùỉc khûâ. Cố sưë gẩch
lất àûúâng nây lâ búãi ngay xûa lâng cố lïå mưỵi àấm cûúái phấi nưåp
200 viïn. Trai lâng lêëy gấi lâng nưåp 200 thïë tûác lâ mưi bïn cố mưåt
trùm viïn thưi. Nhûng nïëu trai gấi lâng ài lêëy vúå chưìng úã àưìng àêët
khấc, thò gia àinh cûá cng phẫi chưìng à 200 viïn. Thïë múái biïët
ngay mưåt lâng nhỗ nhû cấi mùỉt mỵi, ngûúâi ta cng khưng khuën
khđch xët dûúng, khưng thđch múã cûãa ra ngoâi! Lâng côn quy
àõnh nhûäng ngûúâi àưỵ àẩt tûâ t tâi trúã lïn àûúåc nhêån chûác tûâ l
trûúãng trúã lïn, vâ cẫ thânh phên nây nûäa, êëy lâ nhûäng cư theo
cấch gổi nưm na lâ hoang thai cng phẫi nưåp 200 viïn gẩch vưì.
Thânh thûã àûúâng lâng àûúåc lất bùçng nhûäng niïìm vui hẩnh phc,
sûå kiïu hậnh, chûác danh vâ àûúåc lất bùçng cẫ nưỵi khưí àau ï chïì ca
nhûäng mẫnh àúâi.
Nïëu vđ cẫ xậ lâ cấi bấnh, lâ bưng hoa, thò Giïëng Cha lâ cấi
nhên àûúâng cấi nhõ mêåt: nghơa lâ núi cố lïì thối nhêët, cấi sang vâ
cẫ cấi gân ca Giïëng Cha cng lâ nhêët xậ, úã àêy liïn tc cố
nhûäng ngûúâi àưỵ àẩt vâ nhûng ngûúâi cố àõa võ chûác sùỉc, d chó lâ
chûác sùỉc úã xậ, nhûng cng lẩi thûúâng xun cố mưåt hai anh châng

chây cưëi, àïën mûác d thúâi nâo thò nhûäng gậ xùỉng cấ nây cng nhû
sưëng ngoâi vông phấp låt! Tûâ lêu sưë nhâ ngối úã àêy vêỵn àûáng àêìu
toân vng, mâ lẩi chúi cêìu k lúåp toân ngối ta, nhỗ vâ àïìu tùm tùỉp
nhû vẫy rưìng Trưng rïu phong vâ cưí kđnh.
ÊËy thïë mâ vưë nây cng àối vâng mùỉt! Nhiïìu nhâ nêëu chấo
phẫi àưån thïm rau têåp tâng. Nhiïìu nhâ låc chëi xanh chêëm
nëi. Àïën cẫ bâ Àưì Ngêët, ngûúâi vêỵn quen ùn trùỉng mùåc trún, phiïn
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 4

chúå nâo cng xấch lân mêy ài mua hưm thò chên giô lúån ó, hưm thò,
cấ chếp cẫ con côn giậy àânh àẩch.
Giúâ cẩn vưën, liïìn sấng chïë ra bấnh mẩt ngư, thûá ngư trûúác
àêy chó dng chûn gâ, àïí ùn trûâ bûäa. Côn ưng Quẫn Ngû, ngûúâi
àûúåc cẫ lâng khen lâ chđ lúán gan to, nûúác lậ mâ vậ nïn hưì. Búãi
trong lc khưëi anh cố ca nhûng chó ru r bấm vấy vúå úã xố nhâ, thò
ưng Quẫn vúái hai bân tay trùỉng àậ tûâng chu du àïën nûãa vông trấi
àêët. Hïët Tên àẫo, Tên-gia-ba, rưìi mô mêỵm sang àïën cẫ àêët têy tûâ
thúâi côn bống tưëi.
Khi vïì ưng àậ diïån oấch mưåt bưå àưì dẩ mâu àêët sết tûâ chên túái
àêìu.Qìn dẩ, ấo dẩ àđnh cc àưìng, m dẩ trôn nhû cấi nưìi àưìng p
ngûúåc, lẩi thïm àưi giây sùng àấ, giûäa ma àưng mâ cng trưng
bûác àïën phất sưët? Rưìi lẩi thïm bưå rùng vâng sấng choế cẫ mưìm!
Nối cấi gò ưng cng àưån thïm tiïëng Têy, lûúäi cûáng àấ ngûúåc lïn têån
mấi ngối, àïën qúng cẫ mưìm miïång! Vâ mùåc d ưng vêỵn úã vúái bâ
vúå ëm trùỉng, rùng àen mỗ quẩ vâ vêỵn chùèng cố chûác sùỉc, chùèng àưỵ
àẩt gò; nhûng ưng Quẫn cng cố quâ mûâng ca kễ hưìi hûúng lâ
biïëu lâng 200 viïn gẩch vưì Hûng K, viïn nâo viïn êëy cûá vng
bùçn bùån nhû nhûäng cấi gưëi àêìu, chđn àỗ lòm lòm. Khưëi ngûúâi côn ró
tai lâ ưng cố ca chòm nûäa. Hỗi ưng chó cûúâi tm tóm loe loế ấnh
vâng! Bưå dẩng rộ lâ coi tiïìn bẩc chùèng ra gò, hậi thïë!

Nhûng giúâ thò toế loe ra. Àấm thanh niïn hay thốc mấch vûâa
cûúâi sng sc, vûâa kïí lâ cố àïën gêìn thấng nay bưë con Quẫn Ngû
àống ẻãa ùn chấo cấm, rưìi lâm bấnh àưì cấch thu cho lẩ miïång,
nhûng ngun liïåu cng vêỵn lâ cấm. Vò lâ ngûúâi lõch sûå ghết kïu
rïn, nïn ưng Quẫn khưng mën ngûúâi khấc nhòn thêëy sûå khưën
cng ca mònh. Tûúãng kđn, nhûng ưng quân lẩi húá khưng biïët cấm
cố chêët kïët dđnh rêët cao, ùn mâ khưng àưån thïm rau lâ sệ tấo bốn
kõch liïåt. Vò thïë thùçng con t gêìn mûúâi tíi ca ưng àậ kïu la oai
oấi vò rùn àïën vậ mưì hưi hưåt mâ vêỵn khưng sao ài àûúåc? Bâ Quấn
àậ qui tiïn vâi nùm nay, nïn cëi cng àđch thên ưng Quẫn bẫo
thùçng cu ưm vâo gưëc khïë, chưíng mưng lïn àïí ưng lêëy que àâo
- Cố thêåt khưng? Hay lẩi chó mấch quế, chng mây thò cấi gò
cng nhùn nhúã cûúâi àûúåc.
Mêëy ngûúâi giâ khưng tin, mùỉng mưåt thò anh châng úã cẩnh
nhâ ưng Quẫn liïìn vûâa tẫ t mó cấi pha bi hâi kõch kia, vûâa lâm cẫ
àưång tấc ca bưë con ưng Quẫn, khiïën mêëy ưng giâ cng cûúâi àïën
trú cẫ lúåi? Cấi cûúâi lc àối cng khưng ra tiïìng, lẩi bốp bốp cho hếo
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 5

qúỉt cẫ mùåt, trưng mâ nêỵu råt! Keo vêåt giấp hẩt nây sệ vêìn cho
dên lâng àïën mï túi dêy!
Nhûäng nhâ thûúâng xun tng bêën thò lêy giúâ àûát bûäa hùèn.
Nưi niïu lc nâo cng hấ miïång rưỵng, nhận nhû àêu bt!
Nhûng mùåt ngûúâi hao gêìy, nhúán nhấc húát hẫi cûá tûúâng nhû
vưåi vậ ài àêu nhûng k thûåc chùèng cố gò hïët, cûá ra vâo quanh qn
vúái cấi bng àối êo êo! Àûúâng lâng àêìy rấc rûúãi vâ phên trêu phên
hô. Toân nhùång xanh bay àûáng n tẩi chưỵ nhû nhûäng cấi dêëu
chêëm àen giûäa thinh khưng dổc lưëi ài.
Nùỉng àêìu hẩ àậ lïn mưåt lc lêu mâ lâng xốm côn trïỵ nẫi nhû
con gâ gêåt. Giố thưíi vu vú trïn nhûäng lm tre vâng xấc, câng khiïën

nhûng ngộ lâng trưëng vùỉng àïën ngêín ngú.
Trong chiïëc lïìu thng vấch nûáa úã ngậ ba àêìu lâng, nùỉng
chiïëu qua lúáp cỗ tranh àậ ẫi, thng lưỵ rưỵ. nùỉng tûúái khùỉp lïn chưỵ
lậo Qụình nùçm. Tren chiïëc vộng tre ổp ểp khưng mng mân, lậo
Qụình nùçm dỵi dâi thânh mưåt àưëng. Lậo thò khưng súå mỵi rìi,
vò da lậo dây lùỉm. Ngûúâi lậo to s sò, tđnh nïët ngú ngú ngấc ngấc
nhû ngưỵng lẩc àân, ài àûáng cûá dïình dâng thưìn thưån. Bưå nhúá vâ trđ
khưn ca lậo thò dẩi nhû thïë nây: Vùỉt chiïëc ấo, vùỉt khùn mùåt lïn
vai, nhûng lẩi loay hoay cẫ giúâ ài tòm khùn tòm ấo. Ngây húåp tấc
côn ùn nïn lâm ra, nïn tònh thûúng vâ sûå ûu àậi àậ vúái túái têët cẫ
nhûng hoân cẫnh khưën khố; tûâ bâ giâ cư quẫ khưng chưìng khưng
con, bưỵng chưëc cố mưåt lư chấu chùỉt, êëy lâ bâ àûúåc ra lâm úã nhâ giûä
trễ, núi àậ cố mêëy cư bẫo mêỵu ống ấ trưng mïìm nhû bn, nhûng
àấm con trẩi lẩi gổi hổ lâ cấc cư ni dẩy hưí!. Côn lậo Qụình hûäu
dng vư mûu, chó quen lâm thụ lâm túá, thò ban ch nhiïåm húåp
tấc xậ cho Qụình àûúåc lâm ch, mâ lâm ch têåp thïí hùèn hoi. êëy lâ
lậo àûúåc àûa ra trẩi trêu, chùn dùỉt mưåt têåp thïí 50 con trêu. Chiïìu
tưëi lậo cûúäi con trêu mưång to nhêët la cẫ àân vïì. Àïëm bây trêu ài
trûúác cố 49 con, thïë lâ lậo hoẫng hưët lïn. La trêu vâo chìng cẫ
con mưång lậo cûúäi cng vâo nưët, câi toang xong, lậo chẩy bưí ài tòm
con thûá 50! Àïën àïm ngûúâi úã trẩi àưët àëc ài tòm lậo nối rùçng à
50 con trong chìng rưìi. Lậo vïì àïëm thêëy à thêåt, nhûng trong
àêìu vêỵn khưng hiïíu àûúåc con thûá nùm mûúi chui úã àêu ra!
Lậo Qụình ra àúâi nhû àïí hûáng chõu têët cẫ nhûäng sûå ngúâ
nghïåch khúâ khẩo cho dên Giïëng Cha. Àêët lâng nây nghe nối tûâ
khi khai thiïn lêåp àõa, thêìy àõa l àù bẫo lâ úã vâo cấi thïë cố vûúång
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 6

nhûng nghõch, cho nïn tûâ xûãa xûa àậ cố Cêu ca: Ai may àûúåc ngổc
Giïëng Cha. ri ai ni Bt thẫ ba ma trïu

Vêåy thò tûâ thúâi côn cha vâ côn chiïëc giïëng lâng to bùçng gian
nhâ kï àấ ong trûúác cûãa tam quan àậ ai bùỉt àûúåc ngổc úã àêëy chûa?
Chõu! Vúái lẩi d cố àûúåc thò ngûúâi ta cng óm ài thưi, chûá ai dẩi gò
mâ khoe mònh vúá àûúåc ca! Bùçng múâi trưåm àïën nhâ! Côn ma ni
ưng Bt, vò quẫ àưìi úã àêìu lâng cố dấng mưåt ưng bt ngưìi, thò nghe
àưìn thêåt nhiïìu chuån. Nhûäng ngûúâi giâ úã àêy kïí rùçng ni ưng
Bt ngây xûa rêåm um tm: nhûäng cêy cưåt àònh chêåt mưåt vông tay
ưm lâ chùåt tûâ àêëy. Trong ni cố hưë, bấo, vûúån trùỉng, trùn giố, rùỉn
àêìu vng cố mâo àỗ chon chốt nhû mâo gâ, vâ àùåc biïåt lâ nhiïìu
ma? Nhiïìu ngûúâi quẫ quët mònh àậ gùåp ma ni ưng Bt. Mêëy bâ
hâng xấo hay ài chúå súám, bẫo cố lêìn àïën gêìn ni ưng Bt thêëy mưåt
ngûúâi àân ưng ài trûúác mònh chó chûâng mûúi bûúác chên dấng ài lẩi
ve vêíy nhû àân bâ trưng chêåm mâ khưng tâi nâo theo kõp. Gổi mậi
ngûúâi êëy múái quay lẩi, thò thêëy mùåt trùỉng nhû nùån bùçng phêën,
miïång bưỵng nhe ra cûúâi khanh khấch, cûúâi liïìn mưåt húi khưng dûát,
húi phẫ ra lẩnh toất. Chúáp mùỉt mưåt cấi, ngûúâi àân ưng biïën mêët.
Phiïn chúå êëy mêëy bâ hâng xấo vưën àânh hanh mâ thânh ra l lêỵn
cẫ. Ngûúâi thò bấn mưåt lẩi cên hai, ngûúâi thò giao gẩo mâ qụn
nhêån tiïìn, thêåt lâ àưí ca xëng sưng. Ma trïu àêëy! Mưåt ưng ài
àấnh trm lûún thò bẫo lc sêím tưëi, ưng àang thẫ trm úã àêìm dûúái
chên ni, bưỵng nghe tiïëng ru con lú lûãng phđa trïn àêìu rûâng;
ngûãng lïn thò thêëy chốt vốt trïn cânh si mưåt ngûúâi àân bâ tốc xoậ
ph kđn mùỉt, tay ưm cấi bổc trùỉng toất vûâa nhn cânh si rung tđt
nhû àûa vong, vûâa ru nó non nhû than nhû oấn. Hưm sau ưng ài
àưí trm, thêëy trong ưëng toân rùỉn nûúác!
Ngây êëy cố mưåt châng trai tíi múái mûúâi bẫy, nhûng lúán
phưíng phao nhû àậ thanh niïn. Mùåt mi thư vng thêåt thâ. Bưỵng
mưåt dẩo cûá ùn cúm tưëi xong lâ ch châng biïën ài àêu chûâng giậ
xong mưåt cưëi gẩo múái vïì. Hỗi, cu cêåu chó êåm ûâ con ài àâng nây rưìi
lẫng ngay. Cha mể sinh nghi. Hay thùçng nây àậ tûå kiïëm àûúåc mốn

nâo? Trô àúâi trai tú múái lúán thò khưng say gò bùçng say gấi. Chó cố
gấi thò ch mây múái chùm lónh nhû thïë. Mưåt tưëi, khi cêåu vûâa ài,
ưng bưë liïìn lùèng lùång bấm theo, thò thêëy ch xùm xùm ài tùỉt qua
cấnh àưìng. Túái gưëc gai àêìu ni ưng Bt, bưỵng mưåt tiïëng hỗi rêët
thanh, nhû reo tûâ trong nhûng chm rïỵ rm roâ nhû mưåt cấi ư
dûúái gưëc si giâ. Rưìi tiïëng mưåt ngûúâi con gấi thò thêìm, khưng rộ cư ẫ
nối gò, cûá dêëp da dêëp dđnh ra àiïìu vui lùỉm. Phđa sau ưng bưë nến
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 7

cûúâi, àậ bẫo mâ! Cûá tûúãng cêåu cẫ kh khúâ, thïë mâ khấ? Con hún
cha lâ nhâ cố phc! Nhûng con bế nâo mâ tiïëng chua chua nghe lẩ
thïë nhó? Ưng bưë côn àang dng dùçng nûãa mën tô mô nghe
chuån, nûãa mën bỗ vïì, thò àưi tònh nhên dòu nhau tûâ trong gưëc
si ài ra. Vâ, tûác thò mưåt àân àom àốm bưỵng tûâ àêu ta dêåy con nâo
con êëy to khấc thûúâng. Chng cng chúáp cấnh mưåt lc, khiïën cẫ
khoẫng khưng sấng rûåc lïn nhû thùỉp àên. Trong qìng sấng quấi
àẫn àố, ưng bưë àậ nhòn thêëy mưåt ngûúâi con gấi trùỉng lưm lưëp tûâ
chên túái àêìu. Tốc rêët dâi, bng xoậ, khiïën khn mùåt lêëp vâo
trong múâ ẫo khưng sao nhòn rộ àûúåc. Chên ài nhể nhû lûúát. Ưng bưë
chúáp mùỉt, àõnh thêìn àïí nhòn cho rộ, thò thêëy ngûúâi con gấi kia chó
lâ mưåt cấi bống trùỉng, mưåt hònh ngûúâi chûá khưng phẫi ngûúâi. Cấi
hònh ngûúâi êëy ài tûåa vâo vai con trai ưng. Àang chêåp chúân úã bïn
trấi, chúáp mùỉt mưåt cấi, lẩi thêëy cấi bống ài bïn phẫi cêåu cẫ, vâ rêët
nhanh àậ hiïån rộ òư lưå mưåt ngûúâi àân bâ àểp nhû tiïn sa. Cêåu cẫ
bûúác thêåp thỗm nhû mưåt ngûúâi mï, mùåt mi cng hoân toân nhû
ngûúâi trong mưång. Bêìy àom àốm cûá chao lûúån theo hai bống ngûúâi.
Ưng bưë àûáng vng dêåy, thết lïn: Ma!, thò mưåt tiïëng kïu cng vúä ra,
nghe sùỉc lẩnh nhû àêåp mưåt cấi bònh sûá. Trúâi àêët tưëi sêìm lẩi. Ưng
bưë lẫo àẫo, rưìi ngûúâi cûá mï thiïëp ài.
Rưìi bưë con ưng vïì àûúåc túái nhâ bùçng cấch nâo? Ưng khưng

sao hiïíu nưi. Vò khi tónh dêåy ưng àậ thêëy mònh nùçm úã giûäa nhâ,
xung quanh àên nïën hûúng khối nghi ngt. Ưng thêìy cng mùåc ấo
àỗ, àưåi m giêëy, vûâa gộ chêåp cheng, miïång vûâa àổc lêìm rêìm. tay
cêìm roi dêu, àố lâ roi trõ tâ ca thêìy cng, qët vun vt vâo khưng
khđ. Hưm sau ưng dûát cún, khỗi. Côn cêåu cẫ thò vêỵn li bò. Àang
nùçm thiïm thiïëp, cêåu bưỵng vng dêåy, tay àûa lïn búái tốc, kiïíu búái
tốc ca àân bâ, rưìi khốc nhû mûa nhû giố. Vûâa khốc vûâa kïí lïí ai
oấn, rùçng ngûúâi ta cûúáp chưìng ca tưi, àêìy àoẩ tưi úã gưëc si sûúng
giố mưåt thên mưåt mònh. Àang lêm li sûúát mûúát, lẩi bưỵng r lïn
cûúâi sùçng sùåc, tiïëng cûá lẫnh vốt lïn, sùỉc nhû lûúái dao cẩo vâo tinh
nûáa! Cûúâi àïën àêu hai bân tay cûá chếo vâo nhau àen àết àïën àêëy.
Rêìm rơ mưåt hưìi, rưìi cêåu bưỵng ngậ kïình ra, mùåt quay vâo tûúâng, lõm
phùỉc nhû tùỉt thúã!
Thêìy phẫi cng liïn tiïëp ba àïm bẫy ngây àïí xin lẩi hưìn vđa
cho cêåu cẫ. Ngây cëi cng phẫi thûãa mưåt hònh nhên cao lúán bùçng
àng cêåu cẫ, sùỉp mưåt cưỵ xưi vâ mưåt con gâ trưëng chûa àẩp mấi.
Bíi tưëi mang ra gưëc si tẩ. Hònh nhên thò hoấ vâng côn mêm cố thò
àïí lẩi. Khi ra vïì thêìy cng côn àống mưåt cấi ba àûång trong ưëng
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 8

nûáa xëng àêët, tûác lâ ím àïì ma mêët àûúâng theo. Àïm êëy ngûúâi ta
nghe thêëy tiïëng khốc tó tï trong nhûäng chm rïỵ si. Sấng ra nhòn cưỵ
xưi con gâ vêỵn côn ngun, nhûng nhúát nhất cố mi tanh. Xưi gâ
mâ lẩi tinh ma vây àêëy! Côn àom àốm thò chïët dây quanh gưëc si
nhû mưåt sûå tỵn tiïët, vun àûúåc mưåt àưëng con nâo con nêëy to bùçng
àêìu àa.
Cêåu cẫ ưëm mưåt trêån thêåp tûã nhêët sinh rưìi khỗi. Nhûng tûâ
àêëy cêåu cûá ngú ngú ngêín ngêín, lc nhúá lc qụn. Hỗi àêu cng
khưng àûúåc vúå. Cẫ nhûäng cư sûát mưi lưìi rưën cng khưng dấm lêëy,
vò súå ma vêỵn ấm trong ngûúâi cêåu. Ưng bưë nghe cố ngûúâi xui: sët

ma hê nùm êëy cûá ài rònh àïí bùỉt con chim cëc thêët tònh. Hổ bẫo
cố nhûäng con chim cëc bõ ngûúâi ta àấnh bêỵy mêët bẩn tònh, bìn,
nố khưng ùn khưng ëng, tòm mưåt chưỵ khët lối àûáng kïu xâ xậ
cho àïën chïët. Cêu nối ra rẫ nhû cëc kïu chđnh lâ chó nhûäng con
cëc àún cưi nây. Mâ thêåt k lẩ, bao giúâ nố cng àûáng mưåt cânh
nhố àïí nhûäng ngốn chên qúỉp chùåt vâo cêy. Khi hïët húi chïët, nố
lưån àêìu trúã xëng, treo lng lùèng. Múái hay giưëng sinh vêåt nâo àậ
dấm chïët vò tònh cng àïìu chổn mưåt tû thïë hiïn ngang àïën rng
rúån! Cng nhû úã sưng nûúác cố nhûäng con cấ sêëu bõ lễ àưi, nố àậ tòm
núi cố cânh cêy mổc lâ ra mùåt nûúác, rưìi nhẫy ngûúåc tûâ dûúái nûúác
lïn, tấp ài ngóỉc cûáng vâo cânh cêy. Cûá thïë nố treo mònh thùèng
àûáng nhû mưåt dêëu chêëm than giûäa trúâi vâ nûúác cho àïën chïët!
Nhûng trûúâng húåp nây hiïëm lùỉm, vò cấ sêëu lâ giưëng tham ùn - Àậ
xêëu lẩi côn tham! Mâ phâm giưëng gò cng vêåy, àậ tham ùn thò hay
súå chïët!
Lẩi nối nhûäng con cëc chïët vò tònh. Ngûúâi ta bẫo xûúng ca
nố lâm ba u rêët nghiïåm. Àưët lïn thânh than, nhng mưåt tđ vâo
nûúác cho àưëi tûúång ëng, thïë lâ cûá theo khưng? Ưng bưë quët cûáu
vúát cấi cung thï cho cêåu cẫ bùçng con àûúâng ba mï thëc l nây.
Tưëi nâo ưng cng lêìn mô ài nghe cëc kïu. mùåt mi nhúán nhấc
nhû ngûúâi àậ hoấ dúã! Thïë rưìi chûa tòm thêëy con cëc tûã vò tònh thò
chđnh ưng àậ tûã! Ưng chïët nhể nhû àa! Àïm nùçm ng thïë rưìi ưng
khưng dêåy nûäa! Tûâ àêëy gia cẫnh sa st nhanh. Cêåu cẫ dng cấi
sûác cú bùỉp ca mònh ài lâm thụ lâm mûúán kiïëm ùn. Lâm nhû
trêu nhûng chùèng biïët mâ cẫ vôi vơnh, vò thïë ai cố viïåc gò cng
mûúán cêåu, vâ ai cng cố quìn àa búän cêåu. Ngay cẫ cấi tïn
Qunh àểp àệ ca cêåu ngûúâi ta cng biïën bấo ài thânh Qụình -
Cêåu Qụình, anh Qụình vâ bêy giúâ xïë bống lâ lậo Qụình.
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 9

Cố thêåt tiïíu sûã lậo Qụình nhû thïë khưng? Hay chó lâ giai
thoẩi ngûúâi ta dûång lïn àïí tùng phêìn linh thiïng cho ni ưng Bt?
Nhûng àêëy lâ ni ưng Bt ngây xûa. chûá bêy giúâ ni ưng Bt àậ bõ
phẩt tri lêëy gưỵ lâm ci, bõ àâo búái àïí tòm àấ ong, lêëy àêët sết nung
gẩch, thò khưng ai côn gùåp ma qu àêu nûäa. Thúâi bíi tấo túån àïën
ma qu giổi tâng hònh cng hïët chưỵ tr. Thïë thò ma qu ài àêu?
Hay ma qu àậ bõ ngûúâi trêìn cùỉt hưå khêíu? Mêëy anh trúån trẩo àậ
cûúâi cûúâi mưåt cấch lấu cấ hỗi ưng thêìy cng mâ úã àêy vêỵn gổi lâ cư
thưëng Biïåu nhû vêåy. Biïëu lâ tïn cng cúm, côn cư thưëng lâ mưåt tûâ
chung àïí chó nhûäng ngûúâi lâm nghïì cng bấi. Múái hay nghïì
nghiïåp nâo cng cố tûúáng mẩo riïng ca nố. Àậ lâ thêìy cng, thêìy
mo, thò cấi cêìn àêìu tiïn lâ phẫi cố dấng àưìng cư bống cêåu. Ài àûáng
ệo úåt, nối giổng kim rêu ria chẫ cố vâ cấi ùn cấi ëng cng nhû àân
bâ con gấi hún lâ giưëng àấm mây rêu. Nghơa lâ cư thưëng Biïåu mưỵi
bûäa chó ëng mưåt chến rûúåu, súå úát súå tỗi, ûa ca chua hún lâ ûa
cay ûa chất. Nùm nay àậ gêìn chđn mûúi tíi, non mưåt thïë k àậ ài
qua cấi dấng mẫnh mai ca cư. Vúái bưå mùåt nhổn nhû mùåt chim,
nûúác da mai mấi, cẫ mếp cẫ cêìm nhùén thđn khưng mưåt súåi rêu, nïn
nhòn cư khưng thïí nâo àoấn àûúåc tíi. Rùng cư cng nhỗ nhû rùng
ph nûä, vâ vêỵn chùỉc. ùn trêìu thëc cûá àen nhûác, mưi cùỉn chó. Cư ài
thộng thâ thộng thûúåt, nhûng cư cng cố con àân chấu àưëng hùèn
hoi. Thò ra cư vûâa giỗi viïåc êm vûâa tâi viïåc dûúng! Nghe mêëy anh
châng mùåt si trûáng cấ, vûâa cûúâi nham nhúã, vûâa hỗi vïì ma ni ưng
Bt bõ ngûúâi trêìn cùỉt hưå khêíu. Cư thưëng Biïåu àậ giûúng cùåp mùỉt
bẩc phïëch, trưng chó rùåt lông trùỉng, tûúãng nhû mùỉt cư àang toẫ ra
mưåt lân sûúng khối, vâ cư àậ nối vúái cấi giổng thanh thẫnh thïë
nây:
- Àûâng tûúãng àêët nây àậ hïët ma. Ma côn àang àễ sinh àưi
sinh ba nûäa cú àêëy! Cấc võ cố nhúá hưm trûúác húåp tấc hổp àïí àôi
chia rång khoấn khưng? Cûá nhû cåc chổi gâ, chổi trêu ngây xûa!

Chẫ ai chõu nhẫ miïëng nâo. Cẫ lâng cố mưỵi xûá Àưìng Cha lâ
thûúång àùèng àiïìn, thò tûâ ưng cấn bưå àïën bâ xậ viïn, ai cng mën
vú giêåt vïì mònh. Cố àúâi thã nâo anh em råt cng cậi nhau, tranh
nhau àêët hûúng hoẫ ngay úã àêëy. Vúå chưìng ưng T Hỗi múái kinh, bỗ
nhau mưỵi ngûúâi mưåt niïu, húåp tấc giao rång, ai cng tranh thûãa
tưët. Vúå chưìng thấch nhau giûäa lâng: mây mâ lâm ưng phấ. Mêëy lâ
àôi rång c khưng àûúåc thò b lu b loa lïn, cûá nhao nhao nhû
châo mâo ùn dom! Xûa nay ngûúâi ta chó súå ngûúâi chïët chûá ai súå
ngûúâi sưëng? Cố àng khưng húã? Chó súå ma chûá ai súå ngûúâi. cố phẫi
khưng húã? Thïë mâ hưm êëy tưi ài nhêån rång hưå con chấu, thêëy hưët
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 10

quấ Nhòn chẫ thêëy ngûúâi àêu, toân ma. Nhûäng thên ngûúâi sưëng
ngưìi àêëy mâ mâ cêëm côn nhêån ra ai nûäa.
Câng nhòn câng thêëy àng lâ nhûäng mưëi, nhûäng bao bò
dûång ngûúåc, cấi cao cấi thêëp lưë nhòn àêy nhâ! Nhûäng con ma tham,
ma ấc tûâ àêëy chui ra, con nâo cng lânh chanh lânh chối mưìm
nùm miïång mûúâi, chẫ côn ba àêu mâ ím cho xụí! Àêëy, cấc ngûúâi
àûâng cố vưåi tđ toế, ma nố vêỵn ng gâ ng gêåt ngay trong lông cấc
ngûúâi!
Lậo Qụình bưỵng thûác giêëc. Cấi àối thc lậo dêåy, lậo di cùåp
mùỉt àúâ àêỵn, dỗng bưå tai to nhûng mong dđnh: mỗng àïën àưå nhòn
thêëu qua àûúåc. Nhûäng ngûúâi sđnh xem tûúáng bẫo cấi tai thỗ êëy d
cố cùỉm vâo cấi àêìu con cấo thò cng vêỵn lâ àưì bỗ, vêỵn tûá thúâi kiïët
xấc. Lậo lùỉng nghe. Àng lâ cố tiïëng trưëng phất dêỵn tûâ trong lâng.
Anh nâo lẩi chïët àêy! giûäa lc nây khưng biïët chïët no hay chïët àối.
Sët hai ngây nay lậo chó àưåc nùỉm ngư, rang lïn nhai, rưìi ëng
thêåt nhiïìu nûúác vâo mâ vêỵn khưng lêëp àûúåc cấi khoẫng trưëng quấ
lúán trong bng lậo, vò sûác ùn ca lậo nối nhû ngûúâi ấc khêíu lâ nhû
hm àưí àố!

Lậo quay sang khe húã ca phïn liïëp, nhòn vïì phđa khu nhâ
u ban xậ. Cẫ mưåt dậy nhâ ngối bïn êëy cûãa àống im óm nhû mưìm
thùçng cêm! Cố àïën hún tìn nay cấc ưng bïn êëy khưng àấnh chến,
khiïën lậo mêët chưỵ dûåa! Àậ hún nùm nay lậo sưëng dûåa vâo nhûäng
bûäa rûúåu kia. Àïìu àùån tìn nâo cng vâi ba cåc. Khưng u ban
thi Àẫng u, rưìi ban quẫn l húåp tấc xậ, rưìi cấc àoân thïí. Hưåi hổp
lu b Cấc ưng êëy câng hưåi hổp nhiïìu thò lậo Qụình câng thđch! Vò
àưång hổp lâ àưång thúát. Cấi mểo êëy lâ ca tay Tấm lế thúå cẩo, ch
cấi quấn nây. Ngûúâi ta gổi lâ Tấm lế vò mùỉt hùỉn hiïëng lïåch ài nhû
xe sang vânh, nhòn cûá xiïn xiïn. Cố lêìn àấnh kếo Tấm àậ xiïn cẫ
mưåt mẫng da àêìu ca khấch. Sët ngây àûúåc sûãa gấy vđt àêìu thiïn
hẩ: mâ Tấm vêỵn khưng à vùỉt mi àt miïång.
Ngûúâi àậ nhû con hẩc thúâ, lẩi mưåt vúå bưën con, quanh nùm
hïët giêåt tẩm lẩi vay nống. Vò núå húåp tấc xậ nhiïìu quấ, vúå chưìng
Tấm lẩi phẫi xung phong ài kinh tïë múái trïn huån miïìn ni àïí
dûúåc xđ xoấ ( úã àêy cố lïå thïë ). Trûúác hưm ài, àïën u ban lêëy giêëy.
Vûâa ra àïën àêy thò Tấm lế gùåp lậo Qụình ài àâo ao thụ. Tấm liïìn
kếo Qụình vâo cấi lïìu nây, rt trong ti ra mốt ct cưí rt, chuìn
tay nhau tu. Àang lc àối, rûúåu dêỵn nhanh nhû àiïån. Àïën khi dưëc
ngûúåc cấi ct, thò cẫ hưåi cng lêng lêng tûâ àêìu àïën têån gan bân
chên. Tấm liïìn bấ vai Qụình, àưi chên cô hûúng vúái cấi àêìu gưëi c
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 11

lẩc nhn nhẫy, cấi giổng kim eo ếo àûúåc tùỉm rûúåu àậ thânh nghïì
ngâ: Anh Qụình rùçng nây anh Qụình úi, ngưìi nghe ta nối cấch ùn
chúi.
Tûúãng say nhûng hùỉn xui khưn àấo àïí. úã ngûúâi nghiïån, rûúåu
lâ mưåt thûá àưång cú, phất àưång àûúåc cẫ sûác lûåc vâ trđ tụå. Tấm bẫo
Qụình bỗ phûát cấi tp lïìu úã trong xốm. Nùçm cẩnh nhâ ngûúâi em
lâ lậo Quâng khưng nhûäng chiïëm hïët cấi khưn cấi ngoan, mâ côn

chiïëm hïët cẫ ao cẫ vûúân, chó xđ lẩi cho Qụình mưåt gốc úám nùỉng ven
vễn chûâng dùm cấi nong. Vúå chưìng Quâng trûúác cng tng, bốc
ngùỉn cùỉn dâi, nhûng dùm bẫy nùm nay, kïí tûâ ngây Quâng àûúåc
giûä chên qu tđn dng ca húåp tấc xậ thò àậ nhêëm khấ dêìn lïn.
Nhûng cố khấ mêëy thò vúå chưìng Quâng vêỵn tham vâ kiïåt, chó khi
nâo cố nhûäng viïåc thưí mưåc nùång nhổc thò vúå chưìng Quâng múái nhúá
àïën ưng anh Qụình. Vêåy thò ra àêy, cẩnh mùåt àûúâng nây ai cố
cưng cố viïåc àïën nhúâ cng tiïån. Tấm lế tùång lẩi cẫ chiïëc chộng tre
vâ chiïëc ghïë bưë, dng c gip Tấm cẩo rêu ngoấy tai cho thiïn hẩ
àïí kiïëm gẩo. Nhûng àiïìu quan trổng lâ tûâ àêy nhòn xếo sang nhâ
u ban rộ mưìn mưåt. Hïỵ bïn êëy àưång àa àưång bất lâ àêy biïët ngay.
Mën ùn thò lùn vâo bïëp. Mâ cố lùn vâo thò cng lâ ùn ca dên ca
xậ chûá chùèng phẫi ca mêëy ưng. Nhûng dêỵu vêåy - Tấm dùån Qụình
cng phẫi biïët phêån. Thêëy àưång thúát lâ ài cưíng sau, vâo nhâ dûúái.
Thò ài àûúâng nâo mâ túái àûúåc mêm chẫ tưët! Cấi cưíng sau êëy, cấi
bïëp êëy nhiïìu phen àậ cûáu Tấm nhûäng bân thua trưng thêëy! Giúâ
lậo Qụình tiïëp thu cấi võ trđ lúåi hẩi nây, àng lâ lậo bống àûúåc
nhiïìu bûäa nhúân mưi. Cố hưm lẩi th àûúåc cẫ lûng chai rûúåu vïì
ëng ngêm nga sët àïm. Thïë mâ àậ hún tìn nay khưng thêëy
bïn êëy hổp hânh gò! Hay hổ lẩi kếo nhau ra quấn bâ Lúåi bếo cố cấi
mưng lưìng bân úã trïn chúå kia. Quấn êëy trûúác chó bấn thëc, bấn
nûúác nhi nhùçng. Múái àêy àưíi sang quấn ùn. Trûúác cûãa treo lng
lùèng chên giô vâ nhûäng con gâ låc tûáa múá vâng nhống nhấnh.
Gian bïëp àùçng sau lc nâo cng khối um tm, thúm inh. Thưi
àng rưìi, hổ àậ dúâi mêm lïn êëy rưìi. Àïí khỗi phấi khua dao thúát,
vûâa tiïån vûâa kđn, trấnh àûúåc mưìm àûúåc mùỉt thiïn hẩ. Thïë thò
nguy cho lậo Qụình nây quấ! Mêëy ưng àng lâ ëng nûúác cẫ cùån?
Lậo Qụình vûâa quẫy ngûúâi ngưìi dêåy, lẩi thïm mêëy chiïëc nan
tre gậy roân roẩt, thò bïn ngoâi bưỵng cố tiïëng gổi lấo phấo:
- Ài ëng rûúåu àấm ma ài ưng Qụình!

- Bêy giúâ côn ng hẫ ưng Qụình? Hay àïm qua cố bâ nâo tr
nhúâ trong êëy!
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 12

Vûâa dûát lúâi mưåt àấm thanh niïn tíi nhûäng nhûäng àậ a vâo
àêìy cùn lïìu. Àấm trai lâng àang tíi ùn tíi lúán nhû nhûäng ch
nghế tú, chên tay khïình khoẫng chûa àõnh hònh, nhûng da thõt
trưng ốp quấ, mùåt mi thư gêìy gốc cẩnh. Cấi thiïëu, cấi àối hiïån lïn
tûâ ấnh mùỉt mïåt mỗi àïën nûúác da mai mấi vâ cùåp mưi khư tưng tưëc!
Àûúåc cấi vêỵn tïëu. Chng tòm àiïëu, rưìi thẫn nhiïn bễ phïånh vấch
lâm àốm, kếo thëc lâo. Cấi àiïëu cẩn nûúác kïu nghòn nghõt nhû
ngûúâi hen tùỉc cưí. Anh châng mùåt sêìn si trûáng cấ, vư bưìm bưåp vâo
miïång àiïëu, giổng khẫo khẫo trong khối thëc:
- Àiïëu àiïëc gò mâ khư rưng rưëc nhû hang chåt rång cẩn.
Mêëy hưm nay bưë ngốt diïìu lùỉm hûã? Thò ài àâo huåt vúái cấnh nây
thò sệ cố cúm rûúåu tûã tïë. C cưë nhâ hổ V àậ tõch thò khưng phẫi
chuån àa. Ưng Phc àậ trûä lúån to hâng nùm nay rưìi.
Lậo Qụình vúá cấi ấo bưå àưåi tâu tâu cûáng nhû mo nang vêỵn
cån lâm gưëi, àûa lïn lau mùåt, rưìi vûâa ngấp vûâa nối ïì â:
- Thẫo nâo cố tiïëng trưëng phất dêỵn tûâ bẫnh mùỉt. Hoấ ra ưng
cưë Àẩi chïët â? Sûúáng thïë sao lẩi chïët? Mâ ưng cưë vêỵn úã bïn nhâ
Qu chûá.
Àấm thanh niïn cûúâi hư hưë:
- Àng lâ trđ nhúá ưng Qụình! Thïë hưm trûúác ưng ùn xưi ùn
chëi mûâng thûúång thổ c cưë úã nhâ ai? Nhâ ưng Phc hay nhâ
Qu?
Lậo Qụình úâ úâ nhû sûåc nhúá. Àấm thêm niïn rđt thëc xong
lưi kếo lậo ài, nhûng lậo trùçn lẩi. Àấm trai trấng nây àûúåc ch
nhiïåm húåp tấc xậ gổi àïën àïí ài àâo huåt cho ưng c cưë hổ V múái
chïët àïm qua. Khưng phẫi lậo Qụình ngẩi khưng ai múâi mâ àïën,

khưng múâi thò lậo cng àïën! Lậo vêỵn khoe lâ àậ tûâng úã vúái ưng
Phc con cẫ c Cưë, trûúãng chi hổ V Àònh bêy giúâ cng mưåt àưåi du
kđch tûâ thúâi Têy kia (k thûåc ngây êëy du kđch tuín anh thanh
niïn Qụình vâo àïí thïm mưåt tay àâo hêìm. vò Qụình àâo khoễ nhû
mưåt con tï tï di àêët). Cho nïn bưë ưng Phc chïët thò lậo phẫi àïën
chûá. Nhûng thû thû àậ. Chûá bêy giúâ àanh àối run cẫ gưëi mâ ra àôi
àâo huåt thò cố khi àïën ngậ ngay xëng àêëy! Lậo Qụình vc dêåy
ài ra sau vûúân, núi côn mêëy dêy khoai lang bô ngụìu ngoâi, lậo hấi
tët tåt tûâ gưëc àïën ngổn. đt quấ, lậo nhưí cẫ rïỵ, vùåt nhûäng c bùçng
ngốn tay, rûãa qua qt, rưìi cho vâo chiïëc xoong ct tai àun lïn. Mưåt
nưìi canh nhưån nhẩo vûâa c vûâa lấ, rùỉc thïm t mëi trùỉng. Lậo
hp sõt soẩt, nët chûãng, nhû voi ëng thëc giố ùn giúã miïång, con
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 13

tò con võ àûúåc àấnh thûác, cấi àối câng tùng thïm, bng câng thêm
cúm àïën cưìn câo. êëy thïë mâ cố ngûúâi ùn khưng hïët ca lẩi lùn ra
chïët. Àûúåc sûúáng mâ phẫi chïët thò cng lâ khưí! Vûâa múái hưìi trong
nùm, lc gùåt hấi xong, cẫ chi hổ V Àònh lâm lïỵ thûúång thổ mûâng
c Cưë trôn 90 tíi thêåt lâ thõnh soẩn. Ưng Phc àûáng chên ch hổ
cho múâi hïët lûúåt cấc ch hưå xốm Giïëng Cha. Ai àïën cng àûúåc ùn
xưi àêåu xanh vâ chëi trûáng cëc. Lậo Qụình cng àïën. Ngûúâi thò
àïën vò àûúåc ùn. Ngûúâi thò àïën vò tô mô. Búãi c Cưë àậ nhêët quët tûâ
mùåt ưng Phc cố àïën hún 30 nùm nay rưìi. Lêu nay c Cưë úã vúái Qu
lâ em ưng Phc, mùåc d vúå chưìng Qu lâm ùn chó giêåt gêëu vấ vai
chûá khưng àûúåc dû dêåt nhû ưng Phc. Nhûng thiïëu vay àêu thò
vay, chûá c Cưë nhêët quët khưng cho vúå chưìng Qu vấc rấ àïën ưng
anh giâu cố. Tïët nhêët giưỵ chẩp cng mùåc. Ưng Phc lâm nhâ ngối
nùm gian, àưët phấo àng àng hưm àùåt cêy nốc, c Cưë cng bỗ
ngoâi tai! Mêëy àûáa con ưng Qu vïì khoe lâ bấc Phc múái mua xe
ep vâ mấy nghe nhẩc, vùån múã sët ngây êìm êìm nhû cố àấm cûúái,

thïë lâ c Cưë la toang lïn, rùçng lâ chng mây cố àïí cho ưng n
khưng! Hún ba mûúi nùm mưëi hêån ca C nhû vêỵn chûa ngi.
Àẩi - Sang - Ph - Qu - Lưåc - Tâi, tïn bưë con c Cưë nhû vêåy,
nhûng c bẫo lẩi hốa ra lâ àẩi vư phc! Bưë con c àậ lâm trô cûúâi
cho thiïn hẩ! êëy lâ hưìi cẫi cấch rång àêët, c bõ quy lâ àõa ch. Lc
êëy thanh niïn Phc àang lâm bđ thû àoân thanh niïn toân xậ, vò
Phc àậ àûúåc kïët nẩp Àẫng tûâ mêëy nùm trûúác, khi côn úã du kđch.
Àïí tỗ rộ mònh khưng bõ giai cêëp àõa ch nhåm àen, mònh àậ ly
khai ngìn gưëc xët thên, khưng dđnh dấng gò túái kễ bốc lưåt, vúå
chưìng Phc ra úã riïng. Sët ngây Phc bấm àưåi trûúãng cẫi cấch.
Àưåi trûúãng tïn lâ Cûúâng. Nhûng khưng àûúåc gổi lâ Àưåi Cûúâng.
Hưm àêìu cố ngûúâi gổi thïë àậ bõ triïåu lïn xậ àïí giấo dc quan àiïím
lêåp trûúâng, rùçng lâ chó cố thúâi phong kiïën àïë qëc múái cố Cai cố
Àưåi, chûá úã àêy gổi nhû vêåy lâ bưi nhổ thanh danh ngûúâi chiïën sơ
cấch mẩng! Phẫi gổi lâ àưìng chđ Hng Cûúâng. Àưìng chđ Àưåi trûúãng
Hng Cûúâng. Rưìi ngûúâi ta ró tai nhau rùçng àưìng chđ Hng Cûúâng
khưng thđch xung quanh gổi mònh lâ Àưåi Cûúâng, búãi vò rùçng chđnh
ưng c bâ c cố diïỵm phc sinh ra àưìng chđ Hng Cûúâng lâ ngûúâi úã
xậ bïn kia sưng chûá àêu xa. Hai ưng bâ tûâ dûúái xi tẫn cû lïn dẩo
cố nẩn àối nùm Dêåu. Nghe nối qụ ca ưng bâ úã vng toân àưåi àêìu.
Tûâ thng thốc, gấnh la, àïën viïåc thưí mưåc lâ àâo àêët tûâ dûúái ao
lïn, khưng gấnh khưng vấc mâ cûá àûa cẫ lïn àêìu trưng khiïëp lùỉm,
tûúãng nhû gậy cưí àïën núi. Hai ưng bâ ài àưåi thụ àưåi mûúán kiïëm
ùn. Vò thïë bïn xậ êëy ngûúâi ta quen gổi lâ ưng Àưåi, bâ Àưåi. Nghe nối
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 14

àưìng chđ Hng Cûúâng ngây êëy gêìy ëu lùỉm, nïn bưë mể cûá gổi nưm
na lâ thùçng Côm. Thïë múái biïët sưng cố khc, ngûúâi cố lc: tûâ thùçng
Côm àậ lúán bưìng lïn thânh àưìng chđ Hng Cûúâng. Vêỵn cao, vêỵn
gêìy, da vêỵn dđnh sất vâo xûúng, nhûng giổng nối thò thêåt lâ ngûúâi

cố quìn. Nhêët thanh nhò sùỉc, cûá choang choang. Nối mưåt cêu lâ
quan trổng mưåt cêu. Àậ cố ngûúâi lên la hỗi chun gia cẫnh, thò
àưìng chđ Hng Cûúâng vùỉn tùỉt mònh lâ thânh phêìn cú bẫn, bưë mể
àïìu giai cêëp cưët cấn; rưìi àưìng chđ chêën chónh ngay lâ khưng nïn
quấ nùång nïì tû tûúãng gia àònh, mâ phẫi nghó àïën sûå nghiïåp cấch
mẩng trïn hïët. Thïë lâ cẩch, khưng ai dấm hỗi chuån gia àònh
àưìng chđ Hng Cûúâng nûäa.
Phc cûá bấm riïët lêëy àưåi trûúãng Hng Cûúâng. Àïën nưỵi cố
mêëy thanh niïn hay thốc mấch khấo nhau rùçng àậ bùỉt gùåp àưìng
chđ Hng Cûúâng ài sêu ài sất qìn chng, àïën bùỉt rïỵ vúái cư T con
bâ Tểo úã cëi xốm. Nhâ chó cố hai mể con, bâ Tểo lẩi vûäa hỗng mùỉt
lêỵn hỗng tai, chó cố cư Tểo tuy xêëu ngûúâi, nhûng phưëp phấp dïỵ dậi.
Hổ bẫo thêëy àưìng chđ Hng Cûúâng àïën bùỉt rïỵ cưët cấn àïí tòm hiïíu
tònh hònh ca lâng, àậ ùn cúm thõt gâ rưìi ng ln úã àêëy àïën sấng
súám hưm sau ài cưíng ngấch vïì tr súã. Trong lc àưìng chđ Hng
Cûúâng àang àỗ mùåt lïn lng tng, thò Phc àậ gổi ngay mêëy
thanh niïn êëy lïn lâm kiïím àiïím vò àậ ùn phẫi àa ca bổn bốc
lưåt, tung tin nối xêëu cấn bưå àưåi. Hổp chi bưå àưìng chđ Hng Cûúâng
tun dûúng Phc lâ àậ cố tinh thêìn kiïn quët dûát bỗ àûúåc giai
cêëp phi vư sẫn, tûå nguån phc v sûå nghiïåp cấch mẩng ca giai
cêëp cưng nưng. Àïm nâo Phc cng tưí chûác thanh thiïëu niïn ài cưí
àưång, àên àëc cûá rûâng rûåc nhû àònh liïåu, hư Àẫ àẫo bổn àõa ch
cûúâng hâo ấc bấ àïën khẫn àùåc cẫ tiïëng. Trưëng àấnh àïën bỗng di.
Rưìi àoân cưí àưång hư vang Àẫ àẫo tïn àõa ch bốc lưåt V Àònh Àẩi!
Kiïn quët àấnh àưë tïn àõa ch V Àònh Àẩi êìm êìm nưå khđ.
Sấng hưm sau Àưåi tưí chûác cho dên lâng àêëu tưë V Àònh Àẩi,
tïn àõa ch cố nùm mêỵu rång, ba trêu cây, ngây ma, ngây v
dấm thụ gêìn chc nhên cưng lâm cho nhanh. Mùåc d tïn Àẩi
cng hai bûäa cúm àên, lâm qìn qåt nhû trêu nhûng àêëy chđnh
lâ êm mûu ca nố ta khưng àûúåc mú hưì lêỵn lưån, vò nố lâm àïë ưëp

nhûäng ngûúâi vư sẫn khưng cố tû liïåu sẫn xët phẫi ài lâm thụ
lâm mûúán kiïëm ùn, nhûng àậ bõ nhûäng tïn cûúâng hâo nhû nhûäng
cấi vôi cua con bẩch tåc bốc lưåt àïën têån xûúng ty. Ta phẫi vẩch
trêìn tû tûúãng àen tưëi ca chng ra. Àưìng chđ Hng Cûúâng àậ phên
tđch sêu sùỉc cho mổi ngûúâi hiïíu nhû vêåy.
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 15

Cåc àêëu tưë àûúåc tưí chûác úã ngay giûäa sên nhâ V Àònh Àẩi.
Hai vúå chưìng Àẩi cng mêëy ngûúâi con; tûác nhûäng ngûúâi em ca
Phc chûa vúå chûa chưìng, vêỵn úã vúái bưë mể, têët cẫ àûúåc la ra giûäa
sên nhû mưåt àấm hânh khêët, ngưìi bïåt xëng giûäa vông trong vông
ngoâi dên lâng. Vúå Phc cêìm cấi liïìm nhẫy choi choi trûúác mùåt
nhûäng kễ bốc lưåt, cấi mỗ liïìm cûá mưí trûúác mùåt V Àònh Àẩi, vûâa
mưí chõ vûâa kïí tưåi bổn chng àậ bốc lưåt, àậ àê nến mònh ra sao. Chõ
kïí dâi dông vâ hay trng lùåp quấ àïën nưỵi àưìng chđ Hng Cûúâng
phẫi nối chõ tẩm nghó cho búát xc àưång rưìi sệ àêëu tiïëp. Àïën lûúåt
mònh, Phc bûúác ra, múã àêìu bùçng cêu hỗi:
- Àõa ch Àẩi, mây cố biïët tao lâ ai khưng?
Ưng bưë àậ trẫ lúâi thïë nây:
- Dẩ thûa tưi cố biïët ưng, vò tưi àậ trốt àễ ra ưng!
Àưìng chđ Hng Cûúâng àang ngưìi bân ch tổa ph chiïëc chùn
hoa, liïìn àêåp bân àấnh rònh, àûáng dêåy:
- Àõa ch Àẩi khưng àûúåc ùn nối xỗ xiïn! Àêy chđnh lâ bẫn
chêët ngoan cưë ca giai cêëp bốc lưåt.
- Àẫ àẫo tïn àõa ch V Àònh Àẩi xỗ xiïn! - Mưåt thanh niïn
cưët cấn liïìn hết lïn, thïë lâ têët cẫ êìm êìm nhû vúä chúå: - Àẫ àẫo! Àẫ
àẫo!
Lúâi nối giố bay, nhûng lẩi cố nhûäng lúâi nhû àống dêëu chđnh
vâo in nậo mổi ngûúâi. Àïën bêy giúâ nhûäng ngûúâi àûáng tíi úã lâng
Giïëng Cha nây vêỵn nhúá nhû in nhûäng cêu àưëi àấp ca bưë con ưng

Àẩi - Phc trong bíi àêëu tưë êëy. Vò thïë hưm giấp tïët múái àêy, khi
vúå chưìng con cấi ưng Phc àốn àûúåc c Cưë vïì, rưìi lâm lïỵ thûúång
thúå múâi cẫ lâng àïën dûå thò ai mâ khưng tô mô ai mâ khưng mën
àïën xem bưë eon ưng chấu nhâ êëy àưëi àậi vúái nhau nhû thïë nâo.
Mưåt sûå tấi húåp hiïëm cố. Nhûng dun do àïí cố àûúåc bûäa tưëc hó êëy,
thò khưng ai biïët àûúåc, lâ mưåt tưëi kia, khi thêëy ưng c àậ ëu lùỉm,
mưåt ngây khỗe thò nùm bẫy ngây àau. Ưng Phc àïën nhâ em trai,
vâ vêỵn tû thïë ca ngûúâi quìn biïën, vúái cùåp mùỉt ba gốc nhòn cûá
ngùỉm ngùỉm, ưng bùỉt Qu xua hïët vúå con xëng bïëp, àïí trïn nhâ
ba bưë con, ba ngûúâi àân ưng rûúâng cưåt ca chi hổ V Àònh cố cåc
àâm phấn mang têìm cúä chêëm dûát chiïën tranh!
- Nùm nay ưng àëi sûác lùỉm rưìi - ưng Phc bùỉt àêìu vâo
chuån - ưng vïì bïn con tơnh dûúâng cho tiïån, chûá bïn nây ch thđm
nố vûâa tng vûâa neo ngûúâi trưng nom.
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 16

- Tao khưng ài àêu hïët. Tao quen sưëng nghêo khưí rưìi? Nghêo
khưí côn n êëm bùçng vẩn cố tiïìn cố ca mâ bõ nhc!
C Cưë vúái nûúác da mưìi xam àen, tốc lûa thûa, bẩc vâ khư xấc,
àang nùçm thúã khô khûã trïn chiïëc giûúâng tre, loẩi giûúâng cưí lưỵ cấch
àêy mêëy chc nùm; lẩi thïm chiïëc mân xư mâu chấo lông, vấ vđu
tm tố nhû vố tưm. Àậ nhiïìu lêìn ưng Phc sai con mang bấnh giô
bấnh dêìy, mang sûäa sang, c Cưë cûá nùçm trong chiïëc mân êëy, nhû
nùçm trong chưën tr ng cëi cng ca cåc àúâi, àêìu kï lïn chiïëc
gưëi mêy àậ ngẫ mâu àen kđt, miïång phống ra nhûäng lúâi cay àưåc,
àíi nhû àíi tâ: Mang vïì! Mang vïì! Àïí cha mể con cấi chng
mây ùn nhau cho bếo rưìi lêëy sûác mâ àâo mưì àâo mẫ ưng bâ ưng vẫi
lïn!
Lêìn nây c Cưë vêỵn nùçm àêëy, mùỉt khưng nhòn ngûúâi con trai
àậ àêëu tưë mònh. Vûâa nối, c vûâa thúã khố nhổc, nhûng cún nưå khđ

trong lông xem ra vêỵn chûa mưåt cht hẩ hỗa! Ưng Phc cûá àïí mùåc
cho c via giâ nối thỗa thụ. Ưng àiïìm nhiïn kếo thëc lâo xoe
xoê. Ưng Qu thò câng ngưìi im nhû thốc. Qu vưën lâ ngûúâi chó biïët
búái àêët lêåt cỗ lâm ùn, côn ngun vển lâ mưåt nưng dên thìn phấc,
dïỵ phc tng. Viïåc gò Qu cng lêëy ïm êëm lâm àêìu. Trong nhâ
Qu nhûúâng nhõn đt lúâi hún cẫ vúå con. Nïn trong viïåc giûäa bưë vâ
anh, Qu mùåc? Thïë nâo cng àûúåc.
- Bưë chó bûåc bộ nhûäng chuån vùåt! Khưng nhòn xa àûúåc khỗi
búâ râo! - ưng Phc bùỉt àêìu cưng bưë quan diïìm ca mònh - Thúâi bêëy
giúâ nố nhiïỵu nhûúng, trùỉng àen lêỵn lưån, cốc ngốe nhẫy lïn lâm
ngûúâi! Mën côn chưỵ àûáng thò phẫi biïët lûåa. Chên d cố nhn
nhûng lông vêỵn khinh. Nhn vúái mêëy thùçng hấch xùçng àïí giûä cấi
lúán hún, cấi lêu dâi. Bêëy giúâ khưng thïë thò lâm gò. côn Àẫng! Mâ
khưng cố chên Àẫng viïn thò cấi hổ nhâ nây chng nố cho ùn bn!
Chên trùỉng thò lâm gò chen àûúåc cấi chûác ch nhiïåm húåp tấc sấu
bẫy nùm trúâi? Mêëy àûáa trong hổ nhâ nây vâo àûúåc Àẫng lâ nhúâ ai?
Tưi khưng ngưìi àêëy thò cố mc thêët! Rưìi gẩch ngối nhâ ch Qu
nây, nhâ bấ Sang kia, khưng úã àêëy mâ ra thò úã àêu? Cng mang
tiïëng mua, nhûng ngûúâi khấc phẫi trẫ mûúâi, thò mònh chó bỗ ra
mưåt. Khưng cố lúâi ca ch nhiïåm, thò mêëy thùçng lô gẩch lô ngối cố
khưëi nố chõu nhẫ cho àêëy!Tưi vûâa mêët chên Àẫng y, nghó ch
nhiïåm, thïë lâ à chuån rùỉc rưëi rưìi. Phe cấnh nhâ Trõnh Bấ àang
lùm le chiïëm hïët quìn hânh cấi xậ nây. Nố dấm nối chi hổ V
Àònh quanh nùm lc àc thò côn lậnh àẩo ai!
Thïë lâ c Cưë bêåt ngay dêåy nhû mưåt cấi lô xo:
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 17

- Nố nối thưëi mưìm thïë mâ mây chõu nhõn â?
Vêåy lâ xong! Ưng Phc àậ àấnh trng huåt! Cêu chuån lêåp
tûác xoay ngûúåc sang hûúáng khấc. Chên tay c Cưë vêỵn rung lïn vò

xc àưång. Nhû mưåt con chiïën mậ vïì giâ, d khưng côn à sûác àïí
lao vâo trêån mẩc, nhûng mi thëc sng vêỵn à kđch thđch nố gêìm
thết! Mưëi hiïìm khđch giûäa c Cưë vúái cấnh nhâ hổ Trõnh Bấ kia cố
tûâ xa xûa. Khưng nhùỉc, qụn ài thò thưi, chûá nïëu chó khi khúi dêåy
thò ngổn lûãa bng ngay lïn?
Hưn nhên, àiïìn thưí vẩn cưë chi thûâ. Tûác hưn nhên vâ àêët àai
lâ hai thûá dïỵ gêy cho ngûúâi ta th oấn nhau lêu nhêët. Thò giûäa hai
hổ V Àònh vâ Trõnh Bấ khưng thïí ngưìi chung chiïëu vúái nhau lâ
búãi têët cẫ nhûäng thûá àố! Ngây xûa cố dên hai bïn àậ tm ngûåc ấo
nhau giûäa sên cha trong ngây viïåc lâng! Àúâi c Cưë lâ chuån-àêët,
chuån chûác, cấi chûác l trûúãng d nhỗ nhûng àêëy lâ danh dûå lâ
chuån àûúåc thua giûäa hai dông hổ, lâ phêìn àêìu gâ mấ lúån, lâ chưỵ
ngưìi chiïëu nhêët giûäa àònh lâng. Àưi bïn àậ giânh nhau kõch liïåt.
Àïën àúâi ưng Phc lẩi lâ chuån tònh. Thêåt oấi óm, hai dông hổ
nây cúá vúân, cûá lûãa miïëng nhau khưng biïët mïåt!
- Ưng vïì bïn nây khưng chó lâ chuån nghơ ngúi tơnh dûúäng -
Ưng Phc lẩi lïn tiïëng, cùỉt dûát dông nghơ ngúåi lan man ca c Cưë -
Mâ vïì bïn nây côn àïí bõt mưìm nhûäng àûáa nối hưỵn lẩi! Thùçng
Tng, con Bấ Sang, àûúåc chng nố thđ cho cấi chên xậ àưåi, thïë lâ
nhẫy cúän lïn theo voi ùn bậ mđa. Nố côn nối lấo hún cẫ anh em ch
chấu nhâ Trõnh Bấ. D thïë nâo cng khưng thïí àïí hổ V nây bõ
nhc trûúác dên lâng! Giổng ưng Phc àậ nhû mën gêìm lïn. C
Cưë ngưìi hùèn dêåy chûá khưng côn nùçm nûäa. Ưng Qu câng thỵn
ngûúâi ra ngú ngấc. Thïë lâ sau hún ba mûúi nùm quay lûng, c Cưë
àậ chõu quy phc hoân toân trûúác l lệ ca ngûúâi con trai mâ c àậ
tûâng ra khưng côn thiïëu mưåt lúâi nâo! Vâ àêy lâ lêìn thûá hai c lẩi
chõu thua Phc!
Ngay hưm sau dên Giïëng Cha trưë mùỉt thêëy bâ con dêu àấo
àïí, tûác lâ vúå ưng Phc cng con trai, con gấi, cố cẫ dêu lêỵn rïí, rng
rng dùỉt nhau sang nhâ ưng Qu dïí àốn c em vïì bïn nây nghó

ngúi tơnh dûúäng!. Têët cẫ vui vễ cûá nhû ài rûúác mưåt ưng quan àẩi
thêìn! Vâ ngay tìn êëy, ưng Phc lâm lïỵ thûúång thổ cho c Cưë trôn
90. Mưåt sûå kiïån ca lâng!
Vêåy mâ c Cưë khưng gùỉng sưëng rưën thïm nûäa àïí hûúãng cho
àậ cấi cẫnh àiïìn viïn xum hổp. Tûâ hưm c Cưë vïì bïn nhâ ưng Phc
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 18

àïën nay àậ àûúåc mêëy nẫ. Thïë mâ múái ra tïët c àậ chïët ài sưëng lẩi
mêëy dên. Tay àậ bùỉt chìn chìn, miïång àậ cêëm khêíu, ưng Phc
phẫi cẩy miïång àưí àïën mêëy chến sêm cao-ly múái hưìi. Trong lâng
ngûúâi ta bưỵng thïu chuån lïn rùçng, vò lâm lïỵ thûúång thổ to quấ,
nïn àưång túái Thiïn àònh, khiïën ưng Nam Tâo sûåc nhúá ra xốm
Giïëng Cha côn àïí sốt ngûúâi sưëng quấ dai mâ chûa gẩch tïn Lẩi cố
kễ ấc khêíu bẫo ngay viïåc tưí chûác rm beng cng lâ mưåt cấch giưỵ
sưëng rưìi! Mën cha mể thổ lêu khưng ai lâm thïë!
Nhûäng chuån àâm tiïëu ấy àïën tai ưng Phc hïët. Ưng vùng
tc miïång lêím bêìm: Lẩi chó miïång lûúäi nhâ Trõnh Bấ!
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 19

CHÛÚNG 2
Àng nhû nhiïìu ngûúâi nghơ, cẫ àïën lậo Qụình cng dấm
chùỉc lâ àấm tang c Cưë chi hổ V Àònh sệ àûúåc tưí chûác rêët long
trổng, quẫ lâ khưng ngoa. Sấng ra, ưng Phc triïåu têåp têët cẫ nưåi
ngoẩi àïën nhâ ưng. Trïn bưå phẫn gưỵ lim àen mun mâ nhûäng ngûúâi
giâ vêỵn quen gổi lâ ghïë ngûåa, chiïëc mân tuyn mâu nûúác biïín ph
kđn, thi hâi c Cưë àang ngûå trïn àố. Ngang ngûúâi ph mưåt chiïëc
chùn àún. Xung quanh con chấu nc núã si st. Ngûúâi kïu bưë
ngûúâi gổi ưng, kễ rếo bấc, rếo ch cûá úâi úâi! Ưng Phc, vúái dấng cao
lúán vng vûác, vêỵn ài àûáng àâng hoâng. Cùåp mùỉt ba gốc trêìm
lùỉng. Àêìu ưng thđt khùn trùỉng, àïí hai dẫi thộng xëng gấy, àố lâ

dêëu hiïåu ca àẩi tang.
- Têët cẫ l lùång! - ưng Phc h tay. Tiïëng khốc, tiïëng húâ
àang ó eo bưỵng ngûâng bùåt nhû nhûäng chiïëc loa bõ ngùỉt àiïån. Ưng
Phc nối, hổ nhâ ta lâ hổ lúán trong lâng, nïn phẫi lâm tang cho c
Cưë thêåt àâng hoâng, khưng nïì hâ tưën kếm. ấo quan, ưng sệ xët gưỵ
dưìi vêỵn trûä sùén chûá khưng thïí dng gưỵ tẩp. Rưìi nhâ ưng sệ ngẫ
mưåt con lúån hún mưåt tẩ, côn anh em con chấu cố thïë nâo àống gốp
ty . Ưng sệ múâi àưåi kên, mâ phẫi lâ phûúâng bất êm lúán theo
àng nghi thûác cưí truìn. Àưåt kên sệ chia lâm hai nhốm. Mưåt
nhốm ngưìi trong nhâ, gêìn linh cûäu. Côn mưåt nhốm úã bïn ngoâi vúái
nhiïåm v khi cấc àoân thïí ca lâng, ca xậ àïën viïëng, thò nhốm
nây ra têån cưíng nưíi kên, nưíi trưëng àûa àoân vâo àïí tùng thïm
phêìn trổng thïí. Phẫi cố ngûúâi nhâ trûåc bïn ngoâi àïí hûúáng dêỵn
tûâng àoân vâo thûá tûå. Phẫi cố ngûúâi ngưìi ghi chếp nhûäng ai mang
àưì phng viïëng àïën, àïí sau nây nhâ ngûúâi ta cố àấm, mònh côn
nhúá phc àấp lẩi Rưìi thò phẫi dûång rẩp, kï bân ghïë, mûúån thïm
mêm bất
Ưng Phc nối mưåt loẩt cưng viïåc, rưìi phên cưng ln. Dûát
khoấc nhû mïånh lïånh. Àng lâ mưåt ưng trûúãng hổ quìn biïën vâ
thânh thẩo cưng viïåc.
Khi têët cẫ àậ ta ài, ai vâo viïåc nêëy, ưng Phc múái quay lẩi
hỗi bâ Sang, ngûúâi chõ cẫ, vêỵn ngưìi st sõt úã gốc giûúâng:
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 20

- Thùçng Tng nhâ bấ ài àêu mâ tûâ hưm qua àïën giúâ khưng
thêëy mùåt?
Bâ Sang ngûúác nhòn ngûúâi em trai nhû cố lưỵi:
- Àïm qua têån khuya nố múái ài hổp vïì. Sấng súám thêëy nố
bẫo lâ xậ phên cưng ài mua sùỉn cûáu àối cho húåp tấc xậ, rưìi nố ài
ln.

Ưng Phc dùçn giổng:
- Khoai sùỉn gò, nố khưng ài thò ngûúâi ta chõu nhõn àêëy. Nố lâ
nố trưën àấm tang nây? Ài tûâ lc trúâi chûa múã mùỉt, nhûng sấng
bẫnh nố vúái thùçng Àiïíu côn ùn phúã úã quấn bâ Lúåi. Ngưìi úã nhâ
nhûng tưi biïët hïët?
Bâ Sang lẩi tûác tûúãi vûâa khốc bưë vûâa kïí lïí vïì thên phêån àân
bâ con gấi ca mònh. Chưìng bâ mêët súám, bêy giúâ con trai lâ tr cưåt
gia àònh. Hâng ngây bâ chó quanh qín viïåc nhâ, cúm nûúác, cấm
bậ, chu côn biïët àêu bân soẩn. Bâ cố nghe ngûúâi ta bẫo giûäa hai
cêåu chấu - ưng Phc vâ thùçng Tng nhâ bâ cố chuån mêu thỵn
mêu thổt gò àêëy. Mưåt lêìn bâ vûâa hỗi, thò Tng gẩt ài U hỗi lâm gò
nhûäng viïåc êëy mùåc con! Thưi thò àânh con dẩi cấi mang. Mưåt bïn
em råt, cng mưåt gưëc mưåt cânh; mưåt bïn con àễ, hẩt mấu ca
mònh, bâ côn biïët trổng ai khinh ai! Sao mâ câng ngây câng lùỉm
chuån quay qúỉt vêåy! Gêìn hïët àúâi ngûúâi vêỵn chẫ biïët ùn úã thïë
nâo cho phẫi!
Bâ Sang cûá tó tï ngưìi than khốc mưåt mònh, mùåc xung quanh -
Hay lâ xung quanh ngûúâi ta mùåc bâ? Mổi ngûúâi têët bêåt nhưën nhấo
sai khiïën, gổi hỗi nhau êìm êìm. Tiïëng àống vấn kïnh kïëch. Rưìi mưåt
hưìi trưëng bấo tang, cûá bẫy tiïëng lẩi dûát mưåt nhõp - Tng tng
tng tng tng tng tng! Tiïëng nhẩc ca tûá thêìn nhû cố àưi
cấnh mâu àen bay vúân trïn nhûäng ngổn tre a lấ, lan tỗa khùỉp
àêìu lâng cëi xốm. Chđnh tiïëng trưëng êëy àậ thc lậo Qụình thûác
giêëc. Khi àấm thanh niïn àûúåc ch nhiïåm gổi kếo nhau ài rưìi, vâ
lậo Qụình àậ hp hïët cẫ nưìi rau khoai mâ vêỵn àối veo lậo ngưìi
ngêín ra khưng biïët lâm gò. Àậ hâng tìn khưng thêëy ai cêìn àïën
sûác trêu lùn ca lậo. Lâm mûúán lc nây cng khưng àùỉt! Lậo
Qụình cûá ra ra vâo vâ ài lẩi ò nhû voi nan. Chưëc khưëc lẩi liïëc
sang khu nhâ y ban, nhûng têët cẫ cấc cûãa bïn êëy vêỵn àống chùåt.
Thïë rưìi sët cẫ ngây lậo Qụình cûá thú thêìn lúâ vúâ nhû vêåy. Àïën tưëi

mõt nghe nhiïìu ngûúâi nối àïm nay nhâ ưng Phc lâm lïỵ cêìu hưìn
vui lùỉm, cố trưëng cố kên nhû àïm hất àïm nhẩc, chûá khưng giưëng
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 21

nhûäng àấm chïët theo àúâi sưëng múái, cu hêëp ha hêëp hoẫng, vêët vẫ
di do quấ? Àấm thanh niïn kếo nhau ài xem nhû xem vùn nghïå!
Khi lậo Qụình vêåt vúâ túái núi, thò àậ thêëy àïën àốm nhâ ưng
Phc sấng trûng. Ngoâi sên dûång rẩp, cùng phưng, bân ghïë kï dân
dẩt. Trong cùn nhâ ngối nùm gian àưng chêåt ngûúâi, hûúng khối
nghi ngt. Chiïëc quan tâi àïí mưåc khưng sún, chó bâo nhùén, mâu gưỵ
dưëi vâng ûúm trưng côn nưëi hún cẫ sún, kï nùçm dổc theo chiïìu nhâ.
Trïn vấn thiïn, mưåt bònh hûúng tú khối um tm. Tân hûúng rúi lẫ
tẫ xëng quẫ trûng låc vâ bất cúm àống theo hònh oẫn àïí cẩnh.
Tiïëng ưng Phc cêët lïn, nối mưåt cêu gò àố lêåp tûác cẫ mưåt nhâ khùn
trùỉng rng rng àûáng dêåy nhû mưåt àân cô. Têët cẫ àïën xïëp hâng
vông trôn quanh linh cûäu. Ưng trûúãng phûúâng bất êm mùåt àỗ tđm
rõm. Ưng vêån bưå qìn ấo mâu vâng, rưång thng thònh nhû qìn ấo
phûúâng tìng. Àêìu ưng àưåi m giêëy xanh àố khưng chốp, nhû chđt
khùn xïëp. Trïn trấn vâ hai bïn tai dùỉt mêëy chiïëc lưng chim sùåc súä
ưng àïën bïn linh cûäu hùỉng giổng dùån dô:
- Àïí c ài àûúåc thanh thẫn, trong lc châo c lêìn cëi khưng
ai àûúåc khốc.
Rưìi ưng phêíy tay ra hiïåu. Tûác thò con trai vâ con rïí ưng Phc
thêån trổng nêng vấn thiïn lïn, rưìi kếo dõch xëng phđa chên àïí
con chấu hổ hâng nhòn thêëy mùåt c Cưë lêìn cëi cng. Mổi ngûúâi
àûáng lùång phùỉc nhû nđn thúã. Ưng trûúãng phûúâng bất êm ài lẩi
phđa àêåu c ưng ci xëng núi êm bêìm nhû dùån riïng c Cưë àiïìu
gò, rưìi ưng rt trong ti ấo ra chiïëc ba xóỉn bùçng giêëy bưíi, la vâo
miïång c Cưë. Àố lâ giêëy thưng hânh àïí c Cưë ài sang thïë giúái bïn
kia. Àoẩn, ưng gêåt àêìu ra hiïåu. Vấn thiïn kếo lïn, àống chưët lẩi.

C Cưë chđnh thûác ài vïì núi vơnh viïỵn. Lêåp tûác nhûäng tiïëng khốc lẩi
ôa ra nhû vúä àêåp. Ưng Phc ra hiïåu têët cẫ àân ưng xm tay lẩi,
xoay quan tâi ngang theo chiïìu nhâ, àau c Cưë quay ra úã chđnh
cûãa giûäa. Mưåt hưìi chêåp choẩng vang lïn.
Àïm cêìu hưìn bùỉt àêìu.
Trûúãng phûúâng bất êm mang ra mưåt chiïëc thuìn bùçng chiïëc
diïìu sấo ca trễ con. Àố lâ thuìn àûa linh hưìn ngûúâi múái khët
vïì núi chđn sëi. Têët cẫ chiïën thuìn àûúåc dấn bùçng giêëy àỗ, àố lâ
mâu biïíu hiïån àiïìm lânh, àiïìm phc ca àẩo Phêåt. Mưåt súåi dêy
båc vâo mi thuìn, vâ thùçng cu Cêìn, con trai t ưng Phc, chấu
àđch tưn c Cưë àûúåc cêìm dêy kếo thuìn ài trûúác. Trûúãng phûúâng
bất êm cêìm mưåt cêy gêåy cën giêëy àỗ ngang ngûúâi ưng thùỉt thïm
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 22

mưåt súåi dêy cng mâu àỗ. Chiïëc gêåy êëy lâ sâo chêo thuìn. Mưåt
àêìu sâo chưëng phđa sau cẩnh thuìn. Trûúãng phûúâng bất êm húi
ci ngûúâi vïì phđa trûúác, dế chên chêo hai tay cêìm sâo rûúán lïn giêåt
xëng rêët dễo nhû chêo thuìn thêåt. Phđa trûúác cu Cấn àậ àûúåc
hûúáng dêỵn dùỉt theo thuìn ài thêåt chêåm, r rò nhû sïn bô. Àưåi kên
trưëng vâ nhõ khưng cêìn ra hiïån trûúâng, cûá ngưìi trïn chiïëu phđa tay
trấi, nghe trûúãng phûúâng bất êm xûúáng lúâi mâ ph hổa nhẩc theo.
Trûúãng phûúâng bất êm àu àûa nûãa ngûúâi trïn, hai tay lâm
àưång tấc khoất nûúác bất thuìn, miïång àổc ngên nga kếo dâi, bùỉt
dêìu lâ bâi dùån dô ca nhûäng ngûúâi àang sưëng àưëi vúái linh hưìn
ngûúâi múái khët:
ÚÁi úi! Hưm nay ưng àậ ài rưìi
Ưng àậ khët ni vïì núi sëi vâng
Àêët dây cấch biïåt dûúng gian
Mêëy lúâi nhùỉc nh ưng vïì ngân thu
ÚÁi úi! Núi êëy mõt m

Gùåp ngûúâi chúá hỗi trûúác
Gùåp sưng hậy lưåi sau
Thêëy thuìn xanh khưng xëng
Chúâ thuìn àỗ qua mau
Ưng Phc àang ngưìi àûáng dêåy, àưët mưåt nến hûúng cùỉm thïm
vâo bònh hûúng trïn vấn thiïn vâ bỗ túâ bẩc mưåt trùm vâo chiïëc
thuìn thng cu Cêìn àang kếo, rưìi ưng àûáng phđa sau trûúãng
phûúâng bất êm. Thïë lâ lêìn lûúåt nhûäng ngûúâi ngưìi vông quanh phđa
ngoâi àûáng lïn thi nhau bỗ tiïìn vâo thuìn vâ xïëp hâng tiïëp phđa
sau ưng Phc. Hâng nưëi câng dâi, thò tiïìn bỗ ra câng nhiïìu.Tiïìn
ngên hâng Qëc gia hùèn hoi, tiïìn ca ngûúâi sưëng àang tiïu chûá
khưng phẫi tiïìn êm ph chó lâ thûá tiïìn giẫ vúâ! Àêy chđnh lâ cấch
thûúãng ca tang ch àưëi vúái dưåi kên. Trûúãng phûúâng bất êm câng
nhiïìu bâi cêìu lêm ly, giổng câng hay, sûác câng dai àïí ài àûúåc
nhiïìu vông, thò tiïìn ca con chấu tang ch bỗ vâo thuìn câng
nhiïìu. Mưåt àïm cêìu hưìn cố àưåi kên àậ vúá hâng bõ tiïìn, tûúm bùçng
mêëy cha con ưng lẩi àô chêo thuìn thêåt úã ngoâi bïën sưng kia!
Àïm nay khưí ch nây xem ra cng cố mấu mùåt. Àêìu xi
ài lổt Tiïìn àang bay nhû bûúm bûúám vâo lông thuìn, vâ hònh
nhû toân nhûäng túâ bẩc kha khấ cẫ? Trûúãng phûúâng bất êm liïëc
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 23

nhòn lông câng phêën chêën. Hai chên ưng nhn nhẫy câng dễo àïí
nûãa ngûúâi phđa trïn àung àûa nhû thuìn àang dêåp dïình trưi trïn
sống. Giổng ưng rêët vang, trûúâng húi lùỉm. Bêy giúâ lâ bâi con àûa
tiïỵn cha:
Đ úi! Bưë àậ ài rưìi
Lông con àau thùỉt nhỗ àưi lïå sêìu
Bêy giúâ cấch trúã hai núi
Êm dûúng xa ngất mn àúâi biïåt ly

Bưë ài con biïët dùån gò
Thïë lâ tiïëng khốc ca mêëy bâ con gấi, con dêu àang lùỉng
xëng vò khân tiïëng, nghe lúâi ca thưëng thiïët lẩi khốc dâo lïn. Tiïëng
kên, tiïëng nhõ cng nó non nhû cûáa vâo gan råt! Khi chiïëc thuìn
kếo àûúåc mưåt vông quanh quan tâi, thò tiïìn àậ lm lm trong lông
thuìn.
Trûúãng phûúâng hất ấm dûâng lẩi, hai tay chùỉp vâo nhau nêng
ngang ngûåc, mùỉt mú mâng, miïång nối vếo von cố vêìn cố àiïåu nhû
nối vúái ngûúâi úã chưën tuìn àâi:
- Ba hưìn bẫy vđa, àûúâng ài bẫy chùång, con chấu gêìn xa, phc
lưåc àêìy nhâ, tiïỵn c ài xa, àậ qua chùång nhêët. Giúâ xin hưìn c hậy
tẩm nghó chên, lêëy sûác ài tiïëp.
Mổi ngûúâi vûâa tẫn ra ngưìi theo hònh vông trôn nhû c thò
bưỵng dûúái nhâ bïëp, tiïëng vúå ưng Phc kïu thêët thanh, rưìi cûá úá úá
nhû bõ chõt cưí, tiïëng bất àơa loẫng xoẫng. Mổi ngûúâi lao bưí ra, nhấo
nhấc, tấn loẩn. Trûúãng phûúâng bất êm thu vưåi chiïëc thuìn mang
vïì chưỵ phûúâng kên. Ưng Phc lêåt bêåt gúâ cêy àên mùng-sưng mang
xëng bïëp. Mổi ngûúâi vêy quanh bâ Phc. Bâ àậ hoân hưìn. Bâ hâo
hïín kïí. Bâ xëng bïëp àïí mang xưi lïn cho àưåi kên dng bûäa àïm.
Bâ vûâa múã cûãa thò cha mể úi! Mưåt ngûúâi àûáng sûãng sûäng giûäa nhâ,
mùåt to bùçng àng cấi mêm vâ trùỉng bẩch nhû sấp. Ma! Ma! Bâ
àõnh kïu lïn nhû nhû vêåy, nhûng lûúäi àậ cûáng àúâ ra, miïång chó
côn úá mùỉt tưëi sêìm lẩi, hưìn xiïu phấch lẩc. Nhùçng mưåt cấi, khi bâ
àõnh thêìn àûúåc thò con ma àậ biïën mêët. Mổi ngûúâi soi àên àốm
xem cố mêët mất gò khưng, têët cẫ vêỵn ngun vển. Thïë thò àng ma
hiïån thêåt rưìi!
Trong khi cẫ nhâ ưng Phc àang nhúán nhấc lo lùỉng khưng
biïët àiïìm bấo nây lânh dûä thïë nâo thò con ma mùåt bùçng cấi mêm
Nguỵn Khùỉc Trûúâng 24

kia àang chên nam àấ chên chiïu vûâa bấ vai lậo Qụình bûúác thêåp
thôm, vûâa cûúâi hđ hấ!
Chẫ lâ khi mổi ngûúâi nhấo nhấc chen vai, huch cẫ vâo bng
nhau àïí chẩy xëng bïëp, thò lậo Qụình thng thùèng ra vïì. Vûâa ra
khỗi ngộ thò bưỵng mưåt bống ngûúâi nhỗ lóỉt chóỉt tûâ trong vûúân
chëi nhâ ưng Phc chui ra. Thêëy ngûúâi, cấi bống êëy vưåi tht vâo
vâ cấi bổc hùỉn àang ưm l l trïn tay, àấng lệ phẫi rúi vùng ra vò
gùåp ngûúâi àưåt ngưåt, nhûng hai bân tay hùỉn lẩi ưm chùåt lêëy ếp vâo
bng, àưìng thúâi rêët nhanh mưåt chỵi cûúâi hđ hđ rung lïn vâ tiïëng
nối thò lê bê àêỵm húi men:
- Ưi dâo tûúãng ai, hốa ra lậo Qụình àêëy hûâ? Ngûúâi ta bẫo lậo
cố cấi thên bùçng con voi, nhûng ốc lẩi bùçng con kiïën, thêåt khưng
oan! Àïën àêy mâ lẩi chõu vïì khưng â?
Lậo Qụình di mùỉt, d àïm cëi thấng tưëi múâ múâ nhûng lậo
cng àậ nhêån ra cấi ngûúâi àang dúã say dúã tónh nây lâ anh châng
Thố úã ngay cẩnh nhâ ch Quâng, em trai lậo. Tïn hùỉn chđnh lâ
Thổ kia, nhûng vò cấi tđnh tùỉt mùỉt, thêëy ai àïí húã cấi gò mâ hùỉn
khưng thíng, khưng thố thò ngûáa ngấy khưng chõu àûúåc! Mưåt lêìn
lậo Qụình àang àâo ao cho Quâng, thò bưỵng thêëy mưåt súåi cûúác bay
vët tûâ búâ râo bïn nhâ Thố qúng sang. úã àêìu súåi cûúác lâ mưåt cấi
lûúái cêu mốc vâo con nhấi. Súåi cûúác giêåt giêåt kếo con nhâi nhû
àang nhẩy Thïë thò ch gâ trưëng nhanh chên hún cẫ àân àang tha
thêín tòm giun, liïìn lao theo nët mưìi. Chó chúâ cố thïë, súåi cûúác giêåt
tung lïn vâ ch gâ trưëng bưëc khỗi mùåt àêët, bay vt qua hâng râo
sang nhâ Thổ. Lậo Qụình bỗ cëc, chẩy sang, thò Thố àậ bốp
ngoếo con gâ vûát vâo gốc bïëp.
- Sao lẩi lâm thïë? - Lậo Qụình sûâng sưå.
Thố vên tónh nhû tiïìn, nhe rùng ra cûúâi hđt vâo àiïåu cûúâi lc
Thố thêm ùn:
- Sao vúái giùng cấi con khểc! Im ài! Ngưìi àêy rưìi cng túá

nhùỉm rûúåu! Ưng lâm cẫ ngây cho tay Quâng nhûng nố àậi ưng cấi
gò nâo? Mêëy lûng cúm vúái t tûúng chua nhû dêëm àơ hẫ?
Thïë rưìi Thố vâ Quâng àậ àấnh hïët cẫ con gâ gấy vúái chai bưë
rûúåu. Trong lc ngâ ngâ cao hûáng, Thố tm lêëy con chố cưëm nhâ
hùỉn, bẫo Qụình giûä chên, rưìi Thố àưí cẫ mưåt bất rûúåu vâo hổng chố
lâm con vïån cng say bô búái ra, miïång cûá tru lïn nhû chố sối, rậi
MẪNH ÀÊËT LÙỈM NGÛÚÂI NHIÏÌU MA 25

sïìu, mùỉt long sông sổc nhû chố àiïn, trong lc hai thùçng vư dng
cûá xoa bng cûúâi sùçng sùåc nhû hốa ngưå.
Tưëi nay Thố cng chó ch têm àïën nhâ ưng Phc ngố àưåi kên
biïíu diïỵn xem chúi. Nhûng àïën khi thêëy bâ Phc xëng bïëp bùỉc
chộ xưi lïn bïëp lô rưìi khưng kõp khốa cûãa, bâ quay ngay lïn nhâ
nhêåp vâo àoân con chấu ài àûa hưìn c Cưë quanh quan tâi, thò cấi
mấu nghïì nghiïåp ca Thố nưíi lïn. Hùỉn lễn ngay xëng. Xưi thò
chûa chđn, thõt thâ khưng thêëy àêu. Lúån thò chùỉc ngây mai múái
mưí. Thïë chẫ nhệ hổ lẩi àïí phûúâng kên ùn xưi nhẩt? Hốa ra nhâ
nây cng kiïët nhû chùèng phẫi vûâa! Lêìn mô vâo cấi xố xónh thò lêåp
tûác hai cấnh mi rêët mỗng ca Thố phêåp phưìng lïn. Mi rûúåu
thúm cay cay thoẫng àêu àêy. Thố nët nûúác bổt. Hai tay rúâ rêỵm
hïët chai nây àïën lổ khấc. Nây. lâ chai mùỉm. Nây lâ liïỵn mëi. Nây
lâ vẩi dûa kh. Àưì khó giố! Àïën khi Thố súâ vâo mưåt cấi h tay rt
nêìm lấ chëi khư lâm nt, thò Thố rïn lïn trong bng, hai chên
chó mën nhẫy tûng tûng. Cẫ mưåt hu àêìy rûúåu. Thố lùỉc lùỉc tiïëng
rûúåu reo ốc ấch múâi mổc. Thố kï ngay miïång lâm mưåt húi. Rûúåu
múái nêëu ngon chđ mïì! Lc êëy trïn nhâ tiïëng ưng trûúãng phûúâng
bất êm àang cêët cao giổng: úái úi! Hưm nay ưng àậ ài rưìi! Thố lâm
mưåt ngm nûäa. úâ rûúåu ngon thïë nây mâ chïët không kõp ëng thò
phđ ca thêåt!Thêëy thuìn xanh khưng xëng, chúâ thuìn àỗ qua
mau Ưng trûúãng phûúâng bất êm dùån dô. Thố ngưìi bïåt xëng lâm

ngm nûäa. ÚÂ, thïë mâ ngûúâi ta vêỵn nối dûúng sao êm vêåy. Vêåy mâ
trïn trêìn àên xanh thò ài, àên àỗ thò dûâng. Chẫ nhệ lệ låt úã dûúái
êëy lẩi xoay ngûúåc lẩi? Thố ngẫ ngûúâi vâo tûúâng, hai tay vêỵn ưm cấi
h. Rûúåu mẩnh àang qỵy àẩp trong råt Thố. Mêëy ngây nay chó
bûäa rau bûáa chấo nïn rûúåu vâo thêm ùn túån. Àậ thêëy mi xưi. Thố
àïën múã vung chộ câo ngay mưåt tẫng bỗ vâo vẩt ấo. Àang xđt xoa vò
bỗng rậy, thò chđnh lc êëy bâ Phc xëng! Vûâa nghe tiïëng àêëy cûãa,
Thố vúá ngay cấi chêåu nhưm àang dûåa cẩnh àưëng bất àơa, àûa lïn
che lêëy mùåt, chên àûáng lom khom úã tû thïë vng chẩy. Bâ Phc
àang xùm xùm, t nûäa àêm sêìm vâo con ma àng sûâng sûäng trûúác
mùåt. Bâ kï u úá lïn, hưìn xiïu phấch lẩc. Thố liïìn vt cấi thau
nhưm, nhûng vêỵn nhúá xấch h rûúåu lìn ngay ra cûãa, li biïën vâo
vûúân chëi.
- Thïë ra ch vûâa lêìn vâo bïëp bâ Phc àêëy? - Lậo Qụình hỗi
lẩi cho chùỉc chùỉn.
- Thò àậ sao? Tng nïn phẫi tđnh! Àûâng cố be lïn nhû bï
nghe chûãa!