giáo án bồi dưỡng tham khảo thao giảng thi giáo viên giỏi sinh học lớp 9 bài mối quan hệ giữa gen và tính trạng (10)

Mục tiêu
-
Học sinh hiểu đợc mối quan hệ giữa ARNvà prôtêin thông
qua sự hình thành chuỗi axit amin .
-
Học sinh giải thích đợc mối quan hệ :
Gen ( một đoạn ADN) m ARN prôtêin tính trạng
-
Phát triển kĩ năng quan sát , phân tích .
-
Rèn luyện t duy phân tích , hệ thống hoá kiến thức .

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
Tại sao ngời ta nói prôtêin là đơn vị cấu tạo nên cơ thể?
Câu hỏi :
Trả lời :
Prôtêin là thành phần của nguyên sinh chất , bào quan ,
màng sinh chất, từ đó hình thành các đặc điểm giải phẫu,
hình thái của mô , cơ quan , hệ cơ quan . Biểu hiện thành các
tính trạng của cơ thể
Câu hỏi:
Gen quy định tính trạng , vậy gen và prôtêin có mối quan hệ
gì với nhau?
Gen mang thông tin quy định cấu trúc của phân tử prôtêin

T

Trả lời :

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
Câu hỏi:
Prôtêin đợc hình thành ở đâu trong tế bào ?
Trả lời:
Prôtêin đợc hình thành trong tế bào chất
Câu hỏi:
Em có nhận xét gì về vị trí của gen và prôtêin trong tế bào ?
Trả lời :
Gen chủ yếu ở trong nhân , prôtêin tổng hợp ở tế bào chất
Câu hỏi:
Gen và prôtêin có mối quan hệ với nhau thông qua
dạng trung gian nào ? Vai trò của dạng trung gian đó?

BµI 19 : MèI QUAN HÖ GI÷A GEN Vµ TÝNH TR¹NG
I. Mèi quan hÖ gi÷a ARN vµ pr«tªin
1. Vai trß cña ARN
C©u hái:
Gen vµ pr«tªin cã mèi quan hÖ víi nhau th«ng qua
d¹ng trung gian nµo ? Vai trß cña d¹ng trung gian ®ã?
Tr¶ lêi:
m ARN Lµ d¹ng trung gian cña pr«tªin vµ gen . m arn
mang th«ng tin quy ®Þnh cÊu tróc cña ph©n tö pr«tªin
maRN lµ d¹ng trung gian gi÷a pr«tªin vµ gen cã vai trß
truyÒn ®¹t th«ng tin cÊu tróc ph©n tö pr«tªin s¾p ®îc tæng
hîp tõ nh©n ra tÕ bµo chÊt
TiÓu kÕt:

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Hình 19.1
Sơ đồ hình
thành
chuỗi axit
amin

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Câu hỏi:
1.Các thành phần tham ra vào
quá trình tổng hợp chuỗi axit
amin?
2.Các taRN đợc gắn vào
marn dựa vào đâu( chú ý các
nu )? tArn tham gia v o quá
trình này có đặc điểm gì ?
3.Nhận xét gì về cấu tạo của
Ribôxôm?
4.Số nucleotit có quan hệ thế
nào với số axit amin ?
Hình 19.1
Sơ đồ hình thành
chuỗi axit amin

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG

I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
1.Các thành phần tham gia
vào quá trình tổng hợp chuỗi
axit amin?
Câu hỏi:
Trả lời:
m arn
ribôxôm
arn t- a xit amin
enzim

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Câu hỏi:
Trả lời:
m arn , arNt đợc gắn vào
nhau dựa vào sự liên kết của
các nuclêôtit theo nguyên tắc
bổ sung
2.Các taRN đợc gắn vào
marn dựa vào đâu( chú ý
các nuclêôtit ) ?

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN

2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Câu hỏi:
Trả lời:
arNt tham gia vào quá trình
hình thành chuỗi a xit amin đ
ợc gắn với axit amin tơng ứng
2.Các taRN tham gia vào
quá trình hình thành chuỗi
axit amin có đặc điểm gì ?

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Câu hỏi:
Trả lời:
Ribô xôm đợc cấu tạo
bởi 2 tiểu phần : một tiểu
phần lớn và một tiểu phần
nhỏ
3.Nhận xét gì về cấu tạo
của Ribôxôm?

BµI 19 : MèI QUAN HÖ GI÷A GEN Vµ TÝNH TR¹NG
I. Mèi quan hÖ gi÷a ARN vµ pr«tªin
1. Vai trß cña ARN
2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh chuçi axit amin

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin

1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
Câu hỏi:
Trả lời:
3 nuclêôtit tơng ứng với 1
axit amin ( 3 nuclêôtit mã
hoá một axit amin )
4.Số nucleotit có quan
hệ thế nào với số axit
amin ?

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
- Sự hình thành chuỗi a xit amin diễn ra theo nguyên tắc
bổ sung dựa trên khuôn mẫu là marn . Trình tự các nuclêôtit
Trên mArn quy định trình tự a xit amin trong chuỗi axit amin
- 3 nucleôtit quy định 1 axit amin
Tiểu kết :

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
Câu hỏi:
Mối quan hệ giữa gen , A RN, prôtêin đợc thể hiện
theo sơ đồ nh thế nào ?
Trả lời:

Gen maRN prôtêin tính trạng

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
Câu hỏi:
marn đợc tổng hợp ở đâu ?
Làm thế nào mà nó thực hiện
đợc quá trình tổng hợp
prôtêin của mình?
Hình 19.2 sơ đồ mối quan hệ
ADN(gen) mARN prôtêin

BµI 19 : MèI QUAN HÖ GI÷A GEN Vµ TÝNH TR¹NG
C©u hái:
marn ®îc tæng hîp ë ®©u ?
Lµm thÕ nµo mµ nã thùc hiÖn
®îc qu¸ tr×nh tæng hîp
pr«tªin cña m×nh?
II. Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng
Tr¶ lêi:
marn ®îc tæng hîp trong
nh©n . Sau ®ã chóng di chuyÓn
qua mµng nh©n ra tÕ bµo chÊt ®Ó
thùc hiÖn qu¸ tr×nh tæng hîp
pr«tªin t¹i tÕ bµo chÊt

BµI 19 : MèI QUAN HÖ GI÷A GEN Vµ TÝNH TR¹NG

II. Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng

BµI 19 : MèI QUAN HÖ GI÷A GEN Vµ TÝNH TR¹NG
II. Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng
H×nh 19.3 s¬ ®å quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
Câu hỏi:
Trả lời:
Gen maRN prôtêin tính trạng
Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ trên ?
Trình tự các nuclêôtit trong mạch khuôn AND quy định
trình tự các nuclêôtit trên mạch mARN, trình tự các
nuclêôtit trên marn quy định trình tự axit amin trong
cấu trúc của phân tử prôtêin.prôtêincấu tạo nên tế bào ,
biểu hiện thành tính trạngcủa cơ thể ,từ đó gen quy định
tính trạng

BàI 19 : MốI QUAN Hệ GIữA GEN Và TíNH TRạNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
1. Vai trò của ARN
2. Quá trình hình thành chuỗi axit amin
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
Trình tự các nuclêôtit trên adN quy định trình tự các
nuclêôtit trên marn , từ đó quy định sắp xếp của các
axit amin trong phân tử prôtêin qua đó quy định tính trạng

Tiểu kết:
Gen maRN prôtêin tính trạng

-
Gen maRN prôtêin tính trạng
Trong đó , trình tự các nuclêôtit trên AND quy định
Trình tự các nuclêôtit trên m arn , thông qua đó quy
định trình tự các a xit amin trong chuỗi axtit amin cấu
thành prôtêin và biểu hiên thành tính tạng
-Sự hình thành chuỗi a xit amin đợc thực hiện dựa
trên khuôn mẫu m arn
-Mối quan hệ giữa các gen và tính trạng đợc thể hiện
trong sơ đồ sau:
GHI NHớ

Bµi tËp

Về nhà học bài , trả lời câu hỏi cuối bài
Về làm bài tập hoàn thành bảng sau :
nội dung cấu tạo vai trò
ADN
ARN
prôtêin
Đọc trớc bài 20 sgk . chuẩn bị ôn lại các nội dung cần
cho bài 20 :" thực hành quan sát và lắp mô hình ADN"
H0ớng dẫnvề nhà