Bài giảng bằng chứng kiểm toán

Prepared by Doan Van Hoat 1
LOGO
Baèng chöùng kieåm toaùn
Chöông 5
Prepared by Doan Van Ho
at
2
Mục đích & nội dung
 Mục đích:
Giúp người học hiểu rõ việc thu
thập và đánh giá bằng chứng
kiểm toán.
Chuẩn bò
Chuẩn bò
Thực hiện
Thực hiện
Hoàn thành
Hoàn thành
1.
Khái niệm và yêu cầu bằng chứng
2.
Các phương pháp thu thập bằng chứng
● Nội dung:
Prepared by Doan Van Ho
at
3
KHÁI NIỆM (Theo VSA 500)
Là tất cả những tài liệu, thông tin do KTV thu thập
được liên quan đến cuộc kiểm toán và dựa trên các
thông tin này KTV hình thành nên ý kiến của mình.
Bằng chứng kiểm toán bao gồm :


Các tài liệu

Các chứng từ

Các sổ sách kế toán

Báo cáo tài chính

Các tài liệu thông tin từ những nguồn khác
Prepared by Doan Van Ho
at
4
YÊU CẦU CỦA BẰNG CHỨNG
Theo chuẩn mực chúng tôi
phải thu thập đầy đủ các
bằng chứng kiểm toán thích
hợp cho mỗi loại ý kiến.
Prepared by Doan Van Ho
at
5
YÊU CẦU CỦA BẰNG CHỨNG
Thích
hợp
Đáng
tin
cậy
Phù
hợp
MTKT

=
+
■ Nguồn gốc.
■ Dạng bằng chứng.
■ Hệ thống kiểm soát nội bộ.
■ Sự kết hợp các loại bằng chứng.
■ Năng lực và sự hiểu biết của
người cung cấp thông tin.
(Chất lượng)
Prepared by Doan Van Ho
at
6
Thích hợp

Đơn vò lập và luân chuyển bên trong đơn vò.

Đơn vò lập, luân chuyển ra bên ngoài sau đó trở
về đơn vò và được lưu giữ tại đơn vò.

Bên ngoài lập và được lưu giữ tại đơn vò.

Bên ngoài lập và gửi trực tiếp cho kiểm toán viên.
■ Nguồn gốc
■ Dạng bằng chứng

Vật chất và sự hiểu biết trực tiếp của KTV.

Tài liệu.

Phỏng vấn

Prepared by Doan Van Ho
at
7
Thích hợp
■ Hệ thống kiểm soát nội bộ
Hệ thống kiểm soát được đánh giá là “mạnh” ->
bằng chứng đáng tin cậy và ngược lại.
■ Sự kết hợp của các loại bằng chứng
Bằng chứng kiểm toán thu thập từ nhiều nguồn,
nhiều dạng cùng chứng minh cho 1 vấn đề ->
độ tin cậy rất cao.
Prepared by Doan Van Ho
at
8
Thích hợp
Để chứng minh sự hiện hữu của tài
sản chúng ta phải kiểm kê, còn
chứng minh quyền sở hữu phải
kiểm tra chứng từ và tài liệu.
■ Phù hợp với mục tiêu kiểm toán
Prepared by Doan Van Ho
at
9
YÊU CẦU CỦA BẰNG CHỨNG
Đầy đủ (Số lượng):
-
Tính trọng yếu.
-
Mức rủi ro.
BAO NHIÊU MỚI

GỌI LÀ ĐỦ ?
Cân nhắc giữa chi phí –- lợi ích
Prepared by Doan Van Ho
at
10
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Theo VSA 500
ª Kiểm tra
ª Quan sát
ª Điều tra
ª Xác nhận
ª Tính toán
ª Quy trình phân tích
Prepared by Doan Van Ho
at
11
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Kiểm tra

Kiểm tra vật chất : p dụng cho
tài sản hữu hình.
Bằng chứng vật chất

Kiểm tra tài liệu : p dụng đối
với chứng từ, sổ sách, tài liệu…
Bằng chứng tài liệu.
Prepared by Doan Van Ho
at
12
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG

Quan sát
Là việc theo dõi một hiện tượng, một chu trình
hoặc một thủ tục do người khác thực hiện
Chất lượng của bằng quan sát
phụ thuộc vào bản chất của đối
tượng quan sát, trình độ và kinh
nghiệm của người quan sát.
Prepared by Doan Van Ho
at
13
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Điều tra (Phỏng vấn)
Là việc tìm kiếm thông tin
từ những người có hiểu
biết ở bên trong hoặc bên
ngoài đơn vò. Điều tra
được thực hiện bằng việc
chính thức gửi văn bản,
phỏng vấn hoặc trao đổi
kết quả điều tra, sẽ cung
cấp cho kiểm toán viên
những thông tin chưa có,
hoặc những thông tin bổ
sung để củng cố các
bằng chứng đã có.
Ôâng có thể cho chúng
tôi biết cách thức kiểm
soát hàng mua trong
công ty của ông?
Prepared by Doan Van Ho

at
14
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Post
office
Xác nhận
Là sự trả lời cho một yêu cầu
cung cấp thông tin nhằm xác
minh lại những thông tin đã có
trong các tài liệu kế toán
Bằng chứng có độ tin cậy cao nhưng tốn
nhiều chi phí.
Prepared by Doan Van Ho
at
15
CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Tính toán
Là việc kiểm tra tính chính
xác về mặt toán học của
số liệu trên chứng từ, sổ kế
toán, báo cáo tài chính và
các tài liệu liên quan khác
hay việc thực hiện các tính
toán độc lập của kiểm
toán viên.
Trong thủ tục tính toán còn bao gồm cả công việc
chỉnh hợp.
Prepared by Doan Van Ho
at
16

CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP BẰNG CHỨNG
Quy trình phân tích
Là việc phân tích các số liệu,
thông tin, các tỷ suất quan
trọng, qua đó tìm ra những xu
hướng, biến động và tìm ra
những mối quan hệ có mâu
thuẫn với các thông tin liên
quan khác hoặc có sự chênh
lệch lớn so với giá trò đã dự kiến.
Theo VSA 520
Prepared by Doan Van Ho
at
17
Quy trình phân tích
Các phương pháp phân tích
Phân tích dự báo (tính hợp lý)
Phân tích tỷ suất
Phân tích xu hướng
Prepared by Doan Van Ho
at
18
Quy trình phân tích
Giữa các thông tin tài chính
- So sánh thông tin tương ứng trong kỳ này với các
kỳ trước
- So sánh giữa thực tế với kế hoạch của đơn vò
- So sánh giữa thực tế với ước tính của kiểm toán
viên
- So sánh giữa thực tế của đơn vò với các đơn vò

trong cùng ngành có cùng quy mô hoạt động,
hoặc với số liệu thống kê, đònh mức cùng ngành
Giữa các thông tin tài chính với các thông tin
phi tài chính
Prepared by Doan Van Ho
at
19
Phng pháp phân tích
Phân tích dự báo (tính hợp lý)
KTV ước tính số liệu cần kiểm tra rồi đối chiếu số liệu
trên báo cáo để kiểm tra sự hợp ly.ù
Phân tích tỷ suất
KTV tính các tỷ suất để nhận đònh tình hình hoặc có
thể so sánh với kỳ trước.
Phân tích xu hướng
KTV xem xét sự biến động theo thời gian để đánh giá
xu hướng đó có hợp lý không.
Prepared by Doan Van Ho
at
20
Quy trình phân tích
VÍ DỤ 1:
Trong năm 200X, chi phí lãi vay phải trả theo sổ sách
là 390 triệu đồng. Tình hình dư nợ vay như sau (tỷ
đồng).
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Dư nợ 2 3 4 2 1 4 2 3 2 1 4 8

Lãi suất 20% năm.
Hãy xem xét sự hợp lý của chi phí lãi vay sổ sách.

Prepared by Doan Van Ho
at
21
Quy trình phân tích
Sản phẩm Doanh thu
SP A 20.000
SP B 28.000
Khác 2.000
Cộng
50.000
VÍ DỤ 2:
Theo số liệu năm trước
Doanh thu năm nay: 63.200
Sản phẩm Sản lượng Giá bán
A Tăng 20% Tăng 10%
B Tăng 30% Giảm 3%
Khác Tăng 10% -> 15% Tăng 1% -> 7%
Dữ liệu của phòng kinh doanh về tình hình tiêu thụ năm nay
(Kết hợp giữa các phương pháp phân tích)
Prepared by Doan Van Ho
at
22
Quy trình phân tích
Tình huống 1
Sau khi phỏng vấn Ban giám đốc, kiểm toán viên biết đơn vò
có một số khoản vay ưu đãi với lãi suất thấp là 10% năm.
Kết quả tính toán lại :
Lãi suất 20% : Dư nợ vay bình quân là 1 tỷ, chi phí lãi vay ước
tính là 200 triệu
Lãi suất 10% : Dư nợ vay bình quân là 2 tỷ, chi phí lãi vay

ước tính là 200 triệu
Tổng chi phí lãi vay ước tính là 400 triệu
Kết luận : Chi phí lãi vay 390 triệu hợp lý
Tình huống 2
Kết quả kiểm tra cho thấy một số khoản chi phí lãi vay của
Ngân hàng X chưa ghi chép là 195 triệu.
Sau khi điều chỉnh sai sót này, chi phí lãi vay đã điều chỉnh:
390 triệu + 195 triệu = 585 triệu thì hợp lý.
Prepared by Doan Van Ho
at
23
Quy trình phân tích
Ưu điểm của thủ tục phân tích

Chi phí thấp và tốn ít thời gian.

Cung cấp bằng chứng về sự đồng bộ, chuẩn xác và
có giá trò của số liệu kế toán, đánh giá được những nét
tổng thể và không sa vào những nghiệp vụ cụ thể.
Điều kiện áp dụng (hạn chế)

Tính trọng yếu

Mối quan hệ giữa những thông tin dùng để phân tích

Rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát
Prepared by Doan Van Ho
at
24
Quy trình phân tích

Các nhân tố ảnh hưởng đến sự đánh giá của
KTV về độ tin cậy của các dữ liệu dùng để
phân tích

Sự độc lập của thông tin : thông tin bên trong hay
bên ngoài, thông tin đó có độc lập với cá nhân
chòu trách nhiệm về số liệu đó không?

Thông tin từ hệ thống kiểm soát nội bộ có hữu
hiệu không?
Prepared by Doan Van Ho
at
25
Tóm tắt các phương pháp kiểm toán
Phương pháp kiểm toán TNKS TNCB
Kiểm tra vật chất
X
Kiểm tra tài liệu X X
Quan sát X X
Điều tra (phỏng vấn) X X
Xác nhận X
Tính toán X
Phân tích X