1
Phần I. Lời mở đầu
Phần II. Nội dung: Cơ hội và thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam
trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay
I. Nét chính về Tổ chức thương mại thế giới WTO và việc Việt Nam gia nhập
tổ chức này
II. Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam khi gia nhập WTO
1. Cơ hội khi gia nhập WTO
2. Thách thức của việc gia nhập WTO
3. Giải pháp để vượt qua thách thức
Phần III. Kết luận
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
2
Lời mở đầu
Hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay là một xu thế khách quan. Trong hơn một
thập kỷ lại đây xu thế tồn cầu hố nền kinh tế thế giới có gia tăng mạnh mẽ gắn
hiền với sự phát triển của khoa học - cơng nghệ sự gia tăng hàng loạt vấn đề tồn
cầu như mơi trường, dân số… Sự gia tăng mạnh mẽ của tồn cầu hố kinh tế đặt ra
u cầu khách quan đòi hỏi các quốc gia phải có chiến lược, hội nhập phù hợp vào
nền kinh tế thế giới và khu vực. Trong bối cảnh này khơng thể phát triển nếu như
khơng mở cửa hội nhập.
Việt Nam đang trong q trình đổi mới chuyển sang phát triển nền kinh tế thị
trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Việc đẩy mạnh tham gia hội nhập vào
nền kinh tế thế giới và khu vực là một vấn đề quan trọng của cơng cuộc đổi mới.
Tuy nhiên, hội nhập sẽ đón nhận được những cơ hội, thuận lợi phát triển song kinh
tế Việt Nam sẽ phải đối mặt với các thách thức. Nhằm nâng cao tư duy hiểu biết
vấn đề kinh tế nên, em đã chọn đề tài: "Cơ hội và thách thức đối với các doanh
nghiệp Việt Nam trong q trình hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay"
I. Nét chính về Tổ chức thương mại thế giới WTO và việc Việt Nam gia nhập
tổ chức này
Mục tiờu chớnh của WTO là thúc đẩy tự do hố thương mại thơng qua việc cắt
giảm các rào cản thuế quan và phi thuế quan để các luồng hàng hóa, dịch vụ được
lưu chuyển tự do hơn giữa các nước và trên phạm vi tồn cầu. Ngun tắc pháp lý
quan trọng nhất của WTO là quy định các nước thành viên phải dành cho nhau chế
độ đối xử tối huệ quốc (MFN), nghĩa là, khi một nước đối xử ưu đói đối với hàng
hố và dịch vụ của một nước nào đó thỡ cũng phải dành sự ưu đói như thế cho hàng
hóa và dịch vụ của các nước khác. Khi MFN được áp dụng đa phương đối với tất
cả các thành viên của WTO thỡ đó cũng có nghĩa là ngun tắc bỡnh đẳng và
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
3
khơng phân biệt đối xử vỡ cỏc nước đều dành cho nhau sự đối xử ưu đói nhất.
Tham gia WTO, cỏc doanh nghiệp cú điều kiện mở rộng thị trường xuất khẩu hàng
hóa và dịch vụ sang các nước và trên quy mơ tồn cầu, miễn là hàng hóa và dịch vụ
đó có sức cạnh tranh, tiếp cận được thị trường của các nước thành viên WTO khác.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có điều kiện nhập khẩu máy móc thiết bị, ngun
vật liệu và dịch vụ cần thiết với chất lượng tốt và giá cả thuận lợi để phục vụ sản
xuất.
Tham gia WTO, nước ta nói chung và các doanh nghiệp sẽ có điều kiện thuận lợi
hơn để thu hút đầu tư nước ngồi (cả đầu tư trực tiếp và qua thị trường chứng
khốn). Do mở rộng được thị trường tiêu thụ ra quy mơ thế giới, các nhà đầu tư
nước ngồi sẽ tăng cường đầu tư vào Việt Nam để tận dụng các lợi thế so sánh về
điều kiện tự nhiên, nhân cơng rẻ, tài ngun phong phú, vị trí địa lý thuận lợi… để
sản xuất phục vụ xuất khẩu ra thị trường khu vực và tồn cầu. Mặt khác, tham gia
WTO với những cam kết thực hiện các luật lệ liên quan đến thương mại và đầu tư
của WTO sẽ làm tăng lũng tin của cỏc nhà đầu tư nước ngồi đối với mơi trường
đầu tư của Việt Nam.
Tham gia WTO, các doanh nghiệp Việt Nam có điều kiện tốt hơn để đấu tranh giải
quyết các tranh chấp trong quan hệ thương mại quốc tế một cách xây dựng và cơng
bằng. WTO tạo cho các nước một kênh giải quyết các tranh chấp trong quan hệ
thương mại quốc tế mang tính xây dựng và cơng bằng, thơng qua cơ chế giải quyết
tranh chấp của WTO, hạn chế tối đa các hành động đơn phương độc đốn của các
đối tác thương mại, nhất là các đối tác lớn. Đến nay đó cú hơn 200 vụ tranh chấp
được đưa ra xét xử tại WTO kể từ khi tổ chức này được thành lập năm 1995. Một
số vụ tranh chấp trong số này đó cú thể dẫn đến chiến tranh thương mại gây tác hại
nghiêm trọng nếu khơng có cơ chế giải quyết một cách xây dựng như WTO đó làm
trong thời gian qua (vớ dụ gần đây nhất là tranh chấp thương mại về thép giữa Mỹ
với EU, Hàn Quốc, Trung Quốc và phán quyết của tồ án WTO cho phép các nước
EU trả đũa Mỹ đó buộc Mỹ phải chấm dứt đánh thuế phân biệt đối xử đối với sản
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
4
phm thộp ca EU). Trờn thc t, nhiu nn kinh t thnh viờn ca WTO tuy nh
yu nhng ú thng nhiu v kin vi M. Nu l thnh viờn WTO, Vit Nam ú
cỳ th a ra c ch gii quyt tranh chp ca WTO v kin bỏn phỏ giỏ cỏ tra,
basa hoc v kin tụm ca phớa M cú mt phỏn quyt cụng bng, gim bt thit
hi cho nụng dõn v cỏc DNVN.
Tuy vic tham gia WTO mang li cho DNVN nhng c hi v iu kin thun li
nh núi trờn, nht l vic m rng th trng quc t, phỏt trin sn xut, to vic
lm, thỳc y chuyn dch c cu theo hng hin i húa, nõng dn sc cnh tranh
ca cỏc doanh nghip, nhng ú mi l iu kin cn thit. Trờn thc t, cú t
c nhng li ớch ny hay khụng v t mc no cn ph thuc vo rt nhiu
nhừn t ch quan v khch quan m c Nh nc v cỏc doanh nghip u phi
quyt tõm gii quyt mt cỏch nng ng v hiu qu.
Tham gia c ch thng mi ton cu WTO s t nn kinh t t nc cng nh
cỏc doanh nghip trc nhng thỏch thc vụ cựng to ln.
Sc ộp cnh tranh ginh git th trng tiờu th hng húa v dch v ngy cng
ln trờn quy mụ ton cu v ngay chớnh trờn th trng ni a ca ta. Khi m ca
nn kinh t (h thp hoc ct gim cỏc hng ro bo h thu quan v phi thu quan)
cho 148 thnh viờn ca WTO, trong ú cú nhng i tỏc kinh t rt hựng mnh, sc
ộp cnh tranh i vi nn kinh t ca ta, tng a phng, tng doanh nghip s
khng ch m rng v phm vi m cn rt c th i vi tng ngnh cụng nghip,
thm chớ tng sn phm, tng ngnh hng v mi thnh vin trn cỳ nhng u th
v li th cnh tranh riờng. iu ny ú thy r khi Vit Nam thc hin cc cam
kt trong khuụn kh ca ASEAN/AFTA v Hip nh Thng mi Vit Nam
Hoa K. Cú mt iu cn lu ý l, mc v phm vi cnh tranh trong WTO s
mnh v rng hn rt nhiu. Do ú, nu khụng tớch cc chun b tt th khi gia
nhp WTO, chng ta khỳ tn dng c c hi m rng th trng m kh nng
cnh tranh hiu qua ngay ti sõn nh cng b thỏch thc.
Sc ộp nng n nht l phi thay i c cu sn xut theo hng sn xut ra cỏc sn
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
5
phm theo nhu cu th trng quc t c v th hiu, cht lng v tiờu chun. T
trc n nay, cỏc doanh nghip Vit Nam hu nh ch tp trung sn xut nhng
mt hng m chỳng ta cú kh nng sn xut, ch khụng chỳ ý sn xut nhng mt
hng m th trng th gii cn. Nay, tham gia vo h thng thng mi a phng
vi quy mụ ton cu, cn ch ý nừng cao nng lc sn xut cỏc mt hng phc
v ngi tiờu dựng th gii. Mt khỏc, c cu sn phm tiờu dựng ca th gii hin
nay thay i rt nhanh, lm cho cụng ngh cng phi thay i rt nhanh mi ỏp
ng c vic sn xut ra sn phm a dng, vi cht lng tt, mu mú p, hp
th hiu.
Khi ú tham gia y vo nn kinh t th trng v nht l khi tip cn c vi
th trng ton cu, quy lut li nhun s thỳc y m rng u t tỏi sn xut
ỏp ng nhu cu ngy cng tng ca th trng. Tnh hnh ny cỳ th dn n
nhng nguy c sn xut t, khụng cú k hoch, ch chy theo li nhun, bt chp
nhng h qu xu cú th phỏt sinh nh cn kit ti nguyờn, lm cho t bc mu,
hu hoi mụi trng sinh thỏi, phỏ rng gõy ra lt li, ụ nhim mụi trng do khớ
v cht thi cụng nghip Mt thớ d r rt l vic nui tm i tr khụng cú k
hoch nhiu a phng ỏp ng yờu cu xut khu va qua ú dn n nn
phỏ rng ngp mn, k c rng phng h, khoanh vng dn nc mn vo nuụi
tụm ú lm suy thoi mi trng sng ca cỏc loi ng thc vt v ngi dõn
cỏc vựng ny, m hu qu cn cn nhiu thi gian mi khc phc c.
II. C hi v thỏch thc i vi Vit Nam khi gia nhp WTO
Vit Nam gia nhp T chc Thng mi th gii (WTO) ú khng nh quỏ
trnh i mi, m ca hi nhp kinh t quc t, a nn kinh t tng tc. Vic vo
WTO s mang li nhng c hi, cng nh thỏch thc mi cho nc ta.
1. C hi khi gia nhp WTO
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN