định luật Bôi-Lơ-Ma ri ôt

QUÁ TRÌNH ĐẲNG NHIỆT
BÀI 29

I.TRẠNG THÁI VÀ QUÁ TRÌNH
BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁI
2
Nhiệt độ T
Áp suất p
Thể tích V
1
1.5
0.5
Trạng thái 2
Trạng thái 1

•
Trạng thái của một lượng khí
được xác định bởi ba thông số:
V,p,T
•
Lượng khí chuyển từ trạng thái 1
sang trạng thái 2 gọi là quá trình.
•
Đẳng quá trình : Hai thông số
biến đổi , còn một thông số không
đổi.

Trường hợp T= const ta gọi là:
Quá trình đẳng nhiệt là quá trình biến đổi
trạng thái trong đó nhiệt độ được giữ

không đổi.

1. Thí nghiệm
- Gồm một pittông và
xilanh.
-
Trên pittông có gắn
một áp kế đo áp suất
chất khí trong xilanh
( 0,05.10
5
Pa)
-
- Xilanh có gắn thước
chia khoảng cách để
đo độ cao cột không
khí trong xilanh(2.5
cm
3
)
II.ĐỊNH LUẬT BÔI-LƠ - MA-RI-ỐT

Xem video thí nghiệm
THÍ NGHIỆM
Shortc ut to Bai29-TNBoilo-Ma riot.flv.ln k

Kết quả thí nghiệm
Thể tích
V(cm
3

)
Áp suất p
(10
5
Pa)
p.V
30 1 30.10
5
25 1,2 30.10
5
20 1,5 30.10
5
15 2 30.10
5
Khi thể tích V giảm thì áp suất p tăng.
p tỉ lệ nghịch với V hay p.V = hằng số
Nhận xét:

Thể tích
V(cm
3
)
Áp suất p
(10
5
Pa)
p.V
30 1 30.10
5
20 1,5 30.10

5
15 2 30.10
5

Nhà vật lí: Robert Boyle
Robert Boyle là nhà vật lí người
Anh. Ông bắt đầu nghiên cứu về
tính chất của chất khí từ năm
1659 qua nhiều thí nghiệm, ông
đã tìm ra định luật và công bố nó
vào năm 1662.

Edme Mariotte là nhà vật lí
người Pháp. Bằng những
nghiên cứu của mình ông cũng
đã tìm ra mối liên hệ giữa p và
V khi T không đổi. Và công bố
ở Pháp vào năm 1676.
Edme Mariotte (1620-1684)
Nhà vật lí: Edme Mariotte

2.Định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt
Trong quá trình đẳng nhiệt của một lượng
khí nhất định, áp suất tỉ lệ nghịch với thể
tích.
p ~1/V hay pV = hằng số

Trạng thái 1 (p
1
,V

1
) Trạng thái 2 (p
1
,V
2
)

1 1 2 2
p V p V=
T = const
P
1
V
1
= P
2
V
2


Vận dụng
Bài toán
Một khối khí có thể tích 4 lít ở áp suất 10
5
Pa. Nếu nén
thể tích khối khí xuống còn 2 lít thì áp suất của khối khí
lúc này là bao nhiêu ?
Tóm tắt
Tt 1 Tt 2
V

1
= 4 lít V
2
= 2 lít
p
1
= 10
5
Pa p
2
= ?



Giải
Theo định luật Boyle - Mariotte:
p
1
V
1
= p
2
V
2
Vậy p
2
=
V
2
Thay số vào ta có kết quả:

p
2
= 2.10
5
Pa
T= const
p
1
V
1

III.ĐƯỜNG ĐẲNG NHIỆT
Trong hệ toạ
độ (p,V)
đường đẳng
nhiệt có dạng
đường
hypebol.
P
2
P
1
v
1
v
2
T
2
T
1

1
2
V
P
(T
2
> T
1
)
0

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Trong các đại lượng sau đây, đại lượng
nào không phải là thông số trạng thái của một
lượng khí?
•
A – Thể tích.
•
B – Nhiệt độ tuyệt đối.
•
C – Khối lượng.
•
D – Áp suất.
•
C – Khối lượng.

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Hệ thức nào sau đây phù hợp với định luật
Boyle – Mariotte?
2211

VpVp
=
2
1
2
1
V
V
p
p
=
2
2
1
1
V
p
V
p
=
Vp ~
A
B
D
C

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Nén đẳng nhiệt một khối lượng khí xác định
từ 12 lít đến 3 lít, áp suất khí tăng lên mấy lần?
A - 4 lần

B - 3 lần
C - 2 lần
D – Áp suất không đổi.