Bài giảng Cơ chi dưới 2

BS HOÀNG VĂN SƠN
CƠ CHI DƯỚI
ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI
BỘ MÔN GIẢI PHẪU
I. MỤC TIÊU :
- KỂ TÊN CÁC CƠ CHI DƯỚI THEO VÙNG, LỚP
- TRÌNH BÀY NGUYÊN ỦY, BÁM TẬN, CÁC CƠ VÙNG CHI DƯỚI
- NÊU ĐỘNG TÁC CỦA CÁC NHÓM CƠ CHI DƯỚI
CƠ CHI DƯỚI
HỆ THỐNG CƠ CHI DƯỚI
II. ĐỊNH KHU :
1. CƠ VÙNG MÔNG :
•
LỚP NÔNG
•
LỚP GIỮA
•
LỚP SÂU
2. CƠ VÙNG ĐÙI :
•
VÙNG ĐÙI TRƯỚC
•
VÙNG ĐÙI SAU
3. CƠ CẲNG CHÂN :
•
VÙNG CẲNG CHÂN TRƯỚC
•
VÙNG CẲNG CHÂN SAU
4. CÁC CƠ BÀN CHÂN
•
CƠ MU CHÂN

•
CƠ GAN BÀN CHÂN
CƠ VÙNG MÔNG
CƠ MÔNG LỚN
LỚP NÔNG
CƠ CĂNG MẠC ĐÙI


Nguyên ủy : Mặt ngoài
phần sau cánh chậu, mặt
sau x.cùng, dây chằng cùng
- củ

Bám tận : Dải chậu
chày, lồi củ cơ mông x.đùi
( chẽ ngoài)

Động tác : Duỗi đùi
CƠ VÙNG MÔNG
CƠ CĂNG MẠC ĐÙI

Nguyên ủy: GCTT và mào chậu

Bám tận : Dải chậu chày

Động tác : Dạng và gấp đùi, giữ
cho khớp gối ở tư thế duỗi
CƠ MÔNG LỚN
LỚP NÔNG
LỚP GIỮA

CƠ MÔNG NHỠ
CƠ VÙNG MÔNG

Nguyên ủy: Mặt ngoài
cánh chậu

Bám tận : Mặt ngoài mấu
chuyển lớn xương đùi

Động tác : Dạng và xoay
trong đùi
CƠ VÙNG MÔNG
CƠ MÔNG BÉ

Nguyên ủy: Mặt
ngoài cánh chậu

Bám tận : Bờ trước
MCL x.Đùi

Động tác : Dạng
đùi, xoay đùi vào
trong
LỚP SÂU
CÁC CƠ SINH ĐÔI
CƠ HÌNH QUẢ LÊ
CƠ VUÔNG ĐÙI
CÁC CƠ BỊT
CƠ VÙNG MÔNG
LỚP SÂU

CÁC CƠ BỊT
CÁC CƠ SINH ĐÔI
CƠ HÌNH QUẢ LÊ
CƠ VUÔNG ĐÙI

Nguyên ủy: Mặt
trước x.cùng và dây
chằng cùng - củ

Bám tận : Bờ trên
MCL x.đùi

Động tác : Dạng đùi
và xoay đùi ra ngoài
CƠ VÙNG MÔNG
LỚP SÂU
CÁC CƠ BỊT
CÁC CƠ SINH ĐÔI
CƠ HÌNH QUẢ LÊ
CƠ VUÔNG ĐÙI

Nguyên ủy:
-
Sinh đôi trên : Gai
ngồi
-
Sinh đôi dưới : Ụ
ngồi

Bám tận : Mặt trong

MCL x.đùi

Động tác : Dạng đùi
và xoay đùi ra ngoài
CƠ VÙNG MÔNG
LỚP SÂU
CÁC CƠ BỊT

Nguyên ủy: Mặt
trong màng bịt và các
cơ bao quanh

Bám tận : Mặt trong
MCL lớn x.đùi

Động tác : Dạng đùi
và xoay đùi ra ngoài
CƠ BỊT TRONG
CƠ VÙNG MÔNG
CÁC CƠ BỊT

Nguyên ủy: Mặt
ngoài màng bịt và các
bờ lỗ bịt

Bám tận : Hố MCL
xương đùi

Động tác : Xoay đùi
ra ngoài

CƠ BỊT NGOÀI
CƠ VÙNG MÔNG
LỚP SÂU
CÁC CƠ BỊT
CÁC CƠ SINH ĐÔI
CƠ HÌNH QUẢ LÊ
CƠ VUÔNG ĐÙI

Nguyên ủy: Bờ
ngoài của ụ ngồi

Bám tận : Củ cơ
vuông đùi

Động tác : Dạng đùi
và xoay đùi ra ngoài
CƠ VÙNG MÔNG
NHÓM TRƯỚC
CƠ MAY
CƠ TỨ ĐẦU ĐÙI
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ TL – CHẬU

Nguyên ủy:
-
Cơ chậu : Hố chậu, mào
chậu và cánh x.Cùng
-
Cơ Thắt lưng : Thân và
mỏm ngang các đs N XII –

TL IV

Bám tận : MCN x.đùi

Động tác : Gấp đùi
NHÓM TRƯỚC
CƠ MAY
CƠ TỨ ĐẦU ĐÙI
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ TL – CHẬU

Nguyên ủy: GCTT

Bám tận : Phần trên mặt
trong xương chày

Động tác : Gấp đùi và
cẳng chân, giúp dạng và xoay
đùi ra ngoài
NHÓM TRƯỚC
CƠ MAY
CƠ TỨ ĐẦU ĐÙI
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ TL – CHẬU

Nguyên ủy: Bao gồm 4 cơ nhỏ :
-
Cơ thẳng đùi : GCTD và viền ổ cối
-
Cơ rộng ngoài : MCL và mép ngoài đường ráp

x.đùi
-
Cơ rộng trong : Đường gian mấu và mép trong
đường ráp x.đùi
-
Cơ rộng giữa : Mặt trước và mặt ngoài thân
x.đùi

Bám tận : Xương bánh chè và lồi củ xương
chày

Động tác : Duỗi cẳng chân, riêng cơ thẳng đùi
còn gấp đùi
NHÓM TRONG
CÁC CƠ KHÉP
CƠ THON
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ LƯỢC

Nguyên ủy: Mào lược

Bám tận : Đường lược xương
đùi

Động tác : Khép và gấp đùi
NHÓM TRONG
CÁC CƠ KHÉP
CƠ THON
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ LƯỢC


Nguyên ủy: Thân x.mu, phía
dưới mào mu

Bám tận : 1/3 giữa đường ráp
x.đùi

Động tác : Khép và hơi gấp
đùi, xoay đùi ngoài khi đùi ở tư
thế gấp
CƠ KHÉP DÀI
NHÓM TRONG
CÁC CƠ KHÉP
CƠ THON
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ LƯỢC

Nguyên ủy: Thân và ngành dưới
xương mu

Bám tận : Đường lược và 1/3
trên đường ráp xương đùi

Động tác : Khép và hơi gấp
đùi.
CƠ KHÉP NGẮN
Cơ lược
Cơ khép dài
NHÓM TRONG
CÁC CƠ KHÉP

CƠ THON
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ LƯỢC

Nguyên ủy: Ngành dưới x.mu,
ngành x.ngồi và ụ ngồi

Bám tận : Lồi củ cơ mông,
đường ráp, đ.trên lồi cầu trong và
lồi củ cơ khép của xương đùi

Động tác : Khép và duỗi đùi
CƠ KHÉP LỚN
Cơ khép ngắn
NHÓM TRONG
CÁC CƠ KHÉP
CƠ THON
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ LƯỢC

Nguyên ủy: Thân và ngành
dưới xương mu

Bám tận : Phần trên mặt
trong x.chày

Động tác : Khép đùi và gấp
cẳng chân
CƠ VÙNG ĐÙI
Cơ chậu

Cơ may
Cơ thẳng đùi
Cơ rộng ngoài
Cơ thon
Cơ rộng giữa
Cơ rộng trong
Cơ lược
Cơ khép dài
Cơ thon
Cơ khép lớn
Cơ khép ngắn
Cơ may
Cơ thắt lưng chậu
Cơ tứ đầu đùi
N
A
V
CƠ VÙNG ĐÙI
TAM GIÁC ĐÙI

Giới hạn: 3 đường
•
Trên : nếp lằn bẹn
•
Ngoài : bờ trong cơ may
•
Trong: Bờ trong cơ khép dài

Cấu tạo: 3 thành, 1 đỉnh, 1 nền
•

Thành trước : da, mạc đùi
•
Thành sau ngoài : cơ may ở nông, cơ
TLC ở sâu
•
Thành sau trong: cơ khép dài, cơ lược
•
Đỉnh: Gặp nhau cơ may và cơ khép
dài
•
Đáy : khoang giới hạn bởi dc bẹn và
bờ trước của x.Chậu, có cung chậu
lược chia làm 2 ô
CƠ VÙNG ĐÙI
ỐNG CƠ KHÉP

Chạy tiếp theo tam giác đùi

Hình lăng trụ tam giác, 3 thành :
•
Thành sau : cơ khép dài ở trên, cơ
khép lớn ở dưới
•
Thành trước ngoài: cơ rộng trong,
vách gian cơ trong
•
Thành trước trong: Do cơ may che
phủ ở nông, dưới cơ may là mạc
rộng khép


Đầu dưới có vòng cơ khép

Trong ống cơ khép có TK hiển,
ĐM đùi, và TM đùi
VÙNG ĐÙI SAU
CƠ BÁN MÀNG
CƠ NHỊ ĐẦU ĐÙI
CƠ VÙNG ĐÙI
CƠ BÁN GÂN

Nguyên ủy: Ụ ngồi

Bám tận : Mặt trong đầu trên
xương chày, sau chỗ bám của
cơ thon và cơ may

Động tác : Duỗi đùi, gấp
cẳng chân, cùng với cơ bán
màng xoay xương chày vào
trong trên xương đùi