bài giảng sinh học 7 bài 44 đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

BÀI GIẢNG SINH HỌC 7
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM
CHUNG CỦA LỚP CHIM
Kiểm Tra Bài Cũ
1. Trình bày đặc điểm hô hấp ở chim bồ câu thể hiện
sự thích nghi với đời sống bay?
-
Phổi gồm một mạng ống khí dày đặc tạo nên một bề mặt trao
đổi khí rất rộng
-
Sự thông khí qua phổi nhờ hệ thống túi khí phân nhánh (9 túi)
len lỏi vào giữa các hệ cơ quan
-
Túi khí còn làm giảm khối lượng riêng của chim và giảm ma sát
nội quan khi bay
Kiểm Tra Bài Cũ
2. So sánh những điểm sai khác về cấu tạo của chim bồ
câu và thằn lằn (nhìn vào bảng sau):
Các hệ cơ quan Chim bồ câu Thằn lằn
Tuần hoàn
Tiêu hóa
Hô hấp
Bài tiết
Sinh sản
Tim có 3 ngăn, tâm thất có vách
hụt nên máu còn pha trộn.
Tim 4 ngăn, máu không
pha trộn.
Có sự biến đổi của ống tiêu hóa (mỏ
sừng, không có răng, diều, dạ dày

tuyến, dạ dày cơ (mề).
Tốc độ tiêu hóa cao đáp ứng nhu cầu
năng lượng lớn thích nghi với đời sống
bay.
Hệ tiêu hóa đầy đủ các bộ phận
nhưng tốc độ tiêu hóa thấp.
Hô hấp bằng phổi có nhiều vách
ngăn làm tăng diện tích trao đổi
khí. Sự thông khí phổi là nhờ sự
tăng giảm thể tích lồng ngực.
Hô hấp bằng hệ thống ống khí nhờ
sự hút đẩy của hệ thống túi khí
(thông khí phổi).
Thận sau (số lượng cầu thận khá
lớn ).
Thận sau (số lượng cầu thận rất
lớn).
Thụ tinh trong.
Đẻ trứng, phôi phát triển phụ
thuộc vào nhiệt độ môi trường.
Thụ tinh trong.
Đẻ và ấp trứng.
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG
CỦA LỚP CHIM
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
-
Hiện nay lớp chim được biết khoảng 9600 loài được xếp trong

27 bộ. Ở Việt Nam đã phát hiện 830 loài. Lớp chim được chia
làm ba nhóm sinh thái lớn:
+ Nhóm Chim chạy
+ Nhóm Chim bơi
+ Nhóm Chim bay
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
LỚP
CHIM
Nhóm Chim chạy
Nhóm Chim bơi
Nhóm Chim bay
I. CÁC NHÓM CHIM
Yêu cầu : Quan sát kĩ các tranh vẽ, thảo luận trong bàn, tìm các thông tin
về đời sống, cấu tạo, số loài, đại diện của từng nhóm chim để
điền vào bảng “ tìm hiểu về các nhóm chim” cho thích hợp.
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
Nhóm Chim chạy:
Vẹt cú là loài vẹt duy
nhất không bay được
trên thế giới
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
Nhóm Chim chạy:
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Nhóm Chim bơi:

I. CÁC NHÓM CHIM
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
Nhóm Chim bay:
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
BẢNG TÌM HIỂU VỀ CÁC NHÓM
CHIM
Nhóm
Đặc điểm
Chim chạy Chim bơi Chim bay

Đời
sống


Cấu
tạo

Đ Số loài
A
D
Ạ Đại diện
N
G

BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Nhóm
Đặc điểm
Chim chạy

Đời
sống
Không biết bay,
Chạy nhanh trên
thảo nguyên,
hoang mạc

Cấu
tạo
Cánh ngắn, yếu,
Chân cao, to,
khỏe có 2 – 3
ngón
Đ Số loài
A
D
Ạ Đại diện
N
G
7
Đà điểu Phi,
Mĩ, Úc
1. Nhóm Chim chạy
BÀI 44:

ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
? Những đặc điểm cấu
tạo nào chứng tỏ đà
điểu thích nghi với tập
tính chạy nhanh trên
thảo nguyên, sa mạc
khô, nóng?

Chân dài, to, khỏe, bàn chân
dốc, có ít ngón (2 – 3)
1. Nhóm Chim chạy:
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Nhóm
Đặc điểm
Chim bơi

Đời
sống
Không biết bay,
Đi vụng về,
Bơi lội giỏi

Cấu
tạo
Cánh dài khỏe có
Lông nhỏ, dày,
Không thấm nước
Chân 4 ngón có
màng bơi

Đ Số loài
A
D
Ạ Đại diện
N
G
17
Chim cánh cụt
2. Nhóm Chim bơi
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
? Những đặc điểm
cấu tạo nào chứng tỏ
chim cánh cụt thích
nghi với đời sống
bơi lội ?

Cánh dài, có lông nhỏ,
ngắn và dày, không
thấm nước, chân ngắn,
4 ngón, có màng bơi
2. Nhóm Chim bơi
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
ĐẠI DIỆN MỘT SỐ BỘ THUỘC NHÓM CHIM BAY
I. CÁC NHÓM CHIM
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Nhóm
Đặc điểm

Chim bay

Đời
sống
Bay với mức độ
khác nhau. Thích
nghi với những lối
sống đặc biệt

Cấu
tạo
Cánh dài, lông
ống phát triển,
chân, mỏ đa dạng
Đ Số loài
A
D
Ạ Đại diện
N
G
Hầu hết các loài
chim hiện nay
Gà, vịt,
đại bàng, cú …
Nhóm
Đặc điểm
Chim chạy Chim bơi Chim bay

Đời
sống

Không biết bay,
Chạy nhanh trên
thảo nguyên,
hoang mạc
Không biết bay,
Đi vụng về,
Bơi lội giỏi
Bay với mức độ
khác nhau. Thích
nghi với những lối
sống đặc biệt

Cấu
tạo
Cánh ngắn, yếu,
Chân cao, to,
khỏe có 2 – 3
ngón
Cánh dài khỏe có
Lông nhỏ, dày,
Không thấm nước
Chân 4 ngón có
màng bơi
Cánh dài, lông
ống phát triển,
chân, mỏ đa dạng
Đ Số loài
A
D
Ạ Đại diện

N
G
7

17

Hầu hết các loài
chim hiện nay
Đà điểu Phi,
Mĩ, Úc
Chim cánh cụt Gà, vịt,
đại bàng, cú …

BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
1. Nhóm Chim chạy
Đời sống?
 Chim không biết bay, thích nghi chạy nhanh trên
thảo nguyên và hoang mạc khô nóng
Nêu đặc điểm cấu
tạo?
 Cánh ngắn, yếu, chân cao, to, khỏe, có 2, 3
ngón.
Đặc điểm cấu tạo: Cánh
ngắn, yếu, chân cao, to,
khỏe, có hai, ba ngón.
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Nêu đời sống của chim

cánh cụt?
I. CÁC NHÓM CHIM
 Không biết bay, đi lại trên cạn vụng về thích
nghi với đời sống bơi lội trong biển
Đặc điểm cấu tạo: Cánh dài, khỏe, có lông nhỏ, ngắn
và dài, không thấm nước. Chim có dáng đứng thẳng.
Chân ngắn bốn ngón có màng bơi.
2. Nhóm Chim bơi
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
Đặc điểm cấu tạo: cánh phát triển, chân có
bốn ngón.
3. Nhóm Chim bay:
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
Đọc bảng và quan sát hình H44.3, điền nội
dung phù hợp vào chỗ trống trong bảng sau:
Đặc
điểm
Bộ …… Bộ…… Bộ … Bộ…
Mỏ Mỏ dài,
rộng, dẹp
bờ mỏ có
những tấm
sừng
ngang
Mỏ ngắn,
khỏe
Mỏ

khỏe,
quặp,
sắc,
nhọn
Mỏ
quặp
nhưng
nhỏ
hơn
I. CÁC NHÓM CHIM
BÀI 44:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I. CÁC NHÓM CHIM
Đặc
điểm
Bộ …… Bộ…… Bộ……. Bộ…….
Cánh Cánh không
đặc sắc
Cánh ngắn,
tròn
Cánh dài,
khỏe
Dài, phủ
lông mềm
Chân Chân ngắn, có
màng bơi
rộng nối liền
3 ngón trước
Chân to,
mống cùn,

con trống
chân có cựa
Chân to,
khỏe, có
vuốt công,
sắc
Chân to,
khỏe, có
vuốt công,
sắc