bài giảng sinh học 12 bài 19 tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào

Tiết 29:
TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG
NGHỆ TẾ BÀO
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ - SINH 12
Giâm lá ở cây lá bỏng
* Khái niệm công nghệ tế bào: phương pháp
nuôi cấy mô hoặc tế bào trên môi trường
dinh dưỡng nhân tạo, tạo ra những mô, cơ
quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh với đầy đủ
tính trạng của cơ thể gốc trở thành 1
ngành kĩ thuật, có qui trình xác định
I. Tạo giống thực vật
1. Nuôi cấy hạt phấn
* Qui trình
-
Có 2 phương pháp nuôi cấy hạt phấn
+ gây lưỡng bội hóa dòng tế bào 1n -> 2n rồi cho
mọc thành cây lưỡng bội ( 2n)
+ 1n mọc thành cây đơn bội lưỡng bội hóa thành
2n bằng đột biến đa bội
- Ưu điểm: tạo ra các dòng thuần chủng, tính
trạng chọn lọc sẽ rất ổn định
2. Nuôi cấy mô tế bào invitrô tạo mô sẹo
* Qui trình
-
Lấy 1 phần cơ thể thực vật ( rễ, thân, lá, )
-
Nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng tạo
mô sẹo
-
Mô sẹo biệt hóa thành rễ, thân, lá

-
Tái sinh thành cây trưởng thành
-
Đưa ra đồng ruộng
* Lợi ích
-
Nhân nhanh giống cây trồng có năng suất
cao, chất lượng tốt, thích nghi với điều kiện
sinh thái, chống chịu bệnh tật
-
Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu
gen
Thành tựu
Dứa
Nhân giống hoa đồng tiền bằng nuôi cấy mô
3. Tạo giống bằng chọn dòng tế bào sôma có biến dị
Lúa chịu lạnh Cà chua chịu hạn
4. Dung hợp tế bào trần
-
Loại bỏ thành tế bào
-
Đưa tế bào trần vào môi trường đặc biệt
-
Dung hợp -> tế bào lai -> cây lai
Pomato
II. Tạo giống động vật
1. Cấy truyền phôi

11.Đàn con mang tiềm năng tốt của bò cho phôi
5.Bò nhận phôi động dục
8.Cấy phôi cho bò nhận
10.Bò nhận phôi có chửa
3.Gây động dục hàng loạt
7.Thu hoạch phôi
4.Gây rụng trứng nhiều ở bò cho phôi
1.Chọn bò cho phôi
X
9.Bò cho phôi trở lại bình thường
chờ chu kỳ tiếp theo
2.Chọn bò nhận phôi
Bò cho phôi
Phối giống
6.Bò đực giống tốt
* Qui trình
-
Chọn bò cho phôi, bò nhận phôi, gây động dục
hàng loạt
-
Gây rụng trứng hàng loạt bò cho phôi, cho phối
giống, thu hoạch phôi
-
Tách phôi thành nhiều phần
-
Chuyển phôi vào bò nhận phôi
-
Bò nhận phôi có chửa, sinh ra đàn con mang tiềm
năng tốt của bò cho phôi
* Khái niệm

* Lợi ích
tạo ra đàn giống có năng suất cao
phẩm chất tốt
Bê sinh ra từ công nghệ cấy truyền phôi bò
* Phương pháp khác:
-
Phối hợp 2 hay nhiều phôi thành 1 thể
khảm -> tạo vật nuôi khác loài
-
Làm biến đổi các thành phần trong tế bào
của phôi khi mới phát triển theo hướng có
lợi cho con người
2. Nhân bản vô tính bằng kĩ thuật chuyển nhân
Dolly và mẹ nuôi
* Qui trình
-
Lấy trứng rồi tách bỏ nhân ( cừu cho trứng)
-
Lấy tế bào tuyến vú, tách nhân ( cừu cho
nhân)
-
Đưa nhân vào tế bào trứng
-
Nuôi trứng -> phát triển thành phôi
-
Cấy phôi vào tử cung của cừu khác để
phôi phát triển và sinh trưởng bình thường
-
Cừu con có kiểu hình giống cừu cho nhân