i
MC LC
Mc lc........................................................................................................................ (i)
Danh mc ch vit tt................................................................................................(v)
Danh mc bng, biu , s .............................................................................. (vii)
Li m u.................................................................................................................... 1
CHNG 1: C S LÝ THUYT V NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG THNG MI VÀ HI NHP TÀI CHÍNH QUC T .....................................3
1.1. Ngân hàng thng mi và Nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
thng mi......................................................................................................... 4
1.1.1. Khái quát v Ngân hàng thng mi................................................................ 4
1.1.1.1. Khái nim Ngân hàng thng mi ................................................................... 4
1.1.1.2. Chc nng ca Ngân hàng thng mi............................................................ 5
1.1.1.3. Vai trò ca Ngân hàng thng mi .................................................................. 6
1.1.1.4. c im chung ca các Ngân hàng thng mi............................................. 7
1.1.2. Nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi........................................... 8
1.1.2.1. Khái nim v cnh tranh .................................................................................. 8
1.1.2.2. Khái nim v nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi ....................... 9
1.2. Hi nh p tài chính qu!c t ............................................................................. 10
1.2.1. Khái nim v Hi nhp tài chính quc t.......................................................... 10
1.2.2. Xu hng quc t hóa trong hot ng ngân hàng trên th gii ...................... 11
1.3. C s phân tích nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi ............ 12
1.3.1. Các tiêu chí ánh giá nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi..... 13
1.3.1.1. Cht lng ngun nhân lc ca ngân hàng.................................................... 14
1.3.1.2. Nng lc qun tr iu hành ngân hàng ......................................................... 15
1.3.1.3. Nng lc tài chính ca ngân hàng.................................................................. 16
1.3.1.4. Nng lc v sn phm dch v ngân hàng...................................................... 16
1.3.1.5. Nng lc v công ngh ngân hàng ................................................................. 17
1.3.1.6. Nng lc v uy tín và giá tr thng hiu ca ngân hàng .............................. 17
1.3.1.7. Nng lc v h thng mng li ca ngân hàng............................................ 18
1.3.2. Các nhân t nh hng n nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
thng mi ....................................................................................................... 18
ii
1.3.2.1. Môi trng kinh doanh cho hot ng ca các Ngân hàng thng mi........ 18
1.3.2.2. S gia tng nhu cu s dng dch v ngân hàng trong nn kinh t ............... 19
1.3.2.3. S phát trin ca th trng tài chính và các ngành ph tr liên quan vi
ngành ngân hàng ............................................................................................ 20
1.4. Kinh nghi"m ca Trung Qu!c và Bài h#c kinh nghi"m cho Vi"t Nam
v$ nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi trong
b!i cnh hi nh p tài chính qu!c t............................................................... 21
1.4.1. Kinh nghim ca Trung Quc sau khi gia nhp WTO ..................................... 21
1.4.2. Bài hc kinh nghim cho Vit Nam v tng cng nng lc cnh tranh
ca ngân hàng thng mi trong bi cnh hi nhp tài chính quc t ............. 24
Kt lu n Chng 1..................................................................................................... 25
CHNG 2: THC TRNG NNG LC CNH TRANH CA CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI VI%T NAM HI%N NAY ......................................................... 26
2.1. T&ng quan v$ h" th!ng Ngân hàng thng mi Vi"t Nam ......................... 27
2.1.1 Quá trình phát trin h thng Ngân hàng thng mi Vit Nam ..................... 27
2.1.2 Cnh tranh trong lnh vc ngân hàng ti Vit Nam.......................................... 28
2.2. Phân tích nng lc cnh tranh ca các Ngân hàng thng mi Vi"t
Nam hi"n nay................................................................................................... 32
2.2.1. Thc trng nng lc cnh tranh ca các Ngân hàng thng mi Vit
Nam................................................................................................................... 33
2.2.1.1. V cht lng ngun nhân lc ....................................................................... 33
2.2.1.2. V nng lc qun tr iu hành ca i ng lãnh o ngân hàng .................. 36
2.2.1.3. V nng lc tài chính ..................................................................................... 39
2.2.1.4. V mc phát trin sn phm dch v ngân hàng ....................................... 48
2.2.1.5. V trình ng dng công ngh ngân hàng .................................................. 51
2.2.1.6. V uy tín và kh nng xây dng thng hiu ................................................ 53
2.2.1.7. V s phát trin h thng mng li chi nhánh, phòng giao dch ................. 54
2.2.2. Thc trng v nhng nhân t tác ng n nng lc cnh tranh ca
Ngân hàng thng mi Vit Nam................................................................... 55
2.2.2.1. Môi trng kinh doanh ca ngành ngân hàng ............................................... 55
2.2.2.2. Nhu cu s dng dch v ngân hàng .............................................................. 60
iii
2.2.2.3. S phát trin ca các ngành liên quan n ngành ngân hàng ....................... 61
2.2.3. Phân tích nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi Vit Nam
theo mô hình SWOT ........................................................................................ 63
2.3. 'ánh giá v$ nng lc cnh tranh ca các Ngân hàng thng mi Vi"t
Nam hi"n nay................................................................................................... 68
2.3.1. Nh ng kt qu t c trong vic nâng cao nng lc cnh tranh ca
Ngân hàng thng mi Vit Nam..................................................................... 68
2.3.2. Nh ng tn ti nh h!ng n nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng
mi Vit Nam ................................................................................................... 69
2.3.3. Mt s nguyên nhân ca nh ng tn ti v nng lc cnh tranh ca các
Ngân hàng thng mi Vit Nam..................................................................... 71
Kt lu n Chng 2..................................................................................................... 76
CHNG 3: MT S ' XU(T NH)M NÂNG CAO NNG LC CNH
TRANH CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VI%T NAM TRONG TH*I
K+ HI NHP............................................................................................................. 77
3.1. Nhóm $ xu,t v$ phía Nhà n-c ................................................................... 80
3.1.1. Hoàn thin h thng pháp lý v hot ng ca Ngân hàng thng mi...... 80
3.1.1.1. Rà soát s tng thích ca h thng pháp lý và sa "i theo hng phù
hp vi các cam kt t do hóa tài chính mà Vit Nam ã ký kt .................. 80
3.1.1.2. Xây dng các vn bn pháp lut, chính sách mi theo hng áp ng
nhu cu ca th trng.................................................................................... 81
3.1.2. y mnh các chính sách h tr ca Nhà nc i vi hot ng ca
Ngân hàng thng mi.................................................................................... 81
3.1.2.1. To môi trng v mô "n nh cho hot ng ca các Ngân hàng thng
mi.................................................................................................................. 81
3.1.2.2. H# tr nâng cao nng lc tài chính ca các Ngân hàng thng mi ............. 82
3.1.2.3. Ci cách h thng ngân hàng thng mi nhà nc...................................... 83
3.1.2.4. Xây dng h thng cung cp thông tin công ngh cao .................................. 83
3.1.2.5. Tng cng kim tra giám sát nh$m nâng cao nng lc hot ng ca
các Ngân hàng thng mi............................................................................. 84
3.1.2.6. Ph" bin kin thc pháp lut ngân hàng và tin trình hi nhp tài chính...... 85
3.1.2.7. Minh bch và công khai thông tin tài chính................................................... 86
iv
3.1.2.8. y mnh phát trin các ngành liên quan vi ngành ngân hàng ................... 87
3.2. Nhóm $ xu,t v$ phía các Ngân hàng thng mi Vi"t Nam..................... 88
3.2.1. y mnh công tác ào to và phát trin ngun nhân lc................................ 88
3.2.2. Nâng cao nng lc qun tr iu hành trên c s! hc h%i kinh nghim
qun lý hin i ca các Ngân hàng thng mi quc t ................................. 91
3.2.3. Tng cng nng lc tài chính theo hng m! rng v quy mô và an toàn
trong qun lý tài sn theo thông l quc t ....................................................... 93
3.2.4. a dng hóa dch v ngân hàng g&n lin vi nh hng phân khúc th
trng................................................................................................................ 94
3.2.5. Hin i hóa công ngh ngân hàng trong phát trin dch v và qun tr
cnh tranh.......................................................................................................... 94
3.2.6. Chú trng vic xây dng uy tín, giá tr thng hiu ca ngân hàng................. 96
3.3. Liên kt các Ngân hàng thng mi ............................................................. 96
3.3.1 V phía Nhà nc ............................................................................................ 98
3.3.1.1 Làm rõ và thng nht nhn thc v s cn thit khách quan và yêu cu
thúc y liên kt gi a các Ngân hàng thng mi......................................... 98
3.3.1.2. Hình thành h thng pháp lut v hp nht, sáp nhp và thành lp tp
oàn tài chính ngân hàng................................................................................ 99
3.3.1.3 Xác nh rõ c ch giám sát, i x ca c quan qun lý nhà nc i
vi vic hp nht, sáp nhp và thành lp tp oàn tài chính – ngân hàng... 100
3.3.1.4 Thit lp các chính sách nh$m khuyn khích vic liên kt các Ngân
hàng thng mi........................................................................................... 101
3.3.2. V phía các Ngân hàng thng mi ............................................................. 103
3.3.2.1 Thay "i nhn thc v hp nht, sáp nhp ngân hàng ................................. 103
3.3.2.2 Có s chun b y cho vic liên kt ...................................................... 104
3.3.2.3. C cu li t" chc khi hp nht, sáp nhp hoc thành lp tp oàn tài
chính – ngân hàng ........................................................................................ 105
Kt lu n Chng 3................................................................................................... 107
Li kt ....................................................................................................................... 108
Tài li"u tham kho ................................................................................................... 109
Ph lc....................................................................................................................... 111
v
DANH MC CH. VIT T/T
Ting Vi"t
ACB : Ngân hàng thng mi c" phn Á Châu
ANZ : Ngân hàng ANZ
BIDV : Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
CN NHNNg : Chi nhánh Ngân hàng nc ngoài
EIB : Ngân hàng thng mi c" phn xut nhp khu
HSBC : Ngân hàng Hongkong và Thng Hi
ICB : Ngân hàng Công thng Vit Nam
NHLD : Ngân hàng liên doanh
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHNNg : Ngân hàng Nc ngoài
NHTM : Ngân hàng Thng mi
NHTM NN : Ngân hàng Thng mi Nhà nc
NHTM CP : Ngân hàng Thng mi c" phn
OCB : Ngân hàng thng mi c" phn Phng ông
STB : Ngân hàng thng mi c" phn Sài Gòn Thng Tín
VBARD : Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam
VCB : Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam
Ting Anh
APEC : Di'n àn Hp tác Kinh t châu Á Thái Bình Dng
ASEAN : Hip hi các quc gia ông Nam Á
ASEM : Hi ngh kinh t Á - Âu
ATM : Máy rút tin t ng
CAR : H s an toàn vn
CIC : Trung tâm thông tin tín dng
GATS : Hip nh chung v thng mi dch v
GDP : T"ng sn phm quc ni
IMF : Qu( tin t quc t
OECD : T" chc hp tác và phát trin kinh t
ROA : Sut sinh li trên t"ng tài sn
vi
ROE : Sut sinh li trên vn ch s! h u
SWOT : im mnh, im yu, c hi, thách thc
UNCTAD : Hi ngh ca Liên Hip Quc v Thng mi và Phát trin
UNDP : Chng trình phát trin Liên Hip Quc
WB : Ngân hàng Th gii
WEF : Di'n àn Kinh t Th gii
WTO : T" chc Thng mi Th gii.
vii
DANH MC B0NG, BI1U '2, S '2
Danh mc Bng
Bng 2.1 : Các NHTM trong nc có s! h u ca i tác nc ngoài.................. 30
Bng 2.2 : Vn ch s! h u ca mt s ngân hàng hàng u trên th gii............ 42
Bng 2.3 : T) l thu nhp phi lãi trên t"ng thu nhp ca mt s NHTM
(2006) .................................................................................................. 43
Bng 2.4 : Mt s ch* tiêu hot ng ngân hàng giai on 2006-2010 ................ 45
Bng 2.5 : Chi phí d phòng ca các NHTM........................................................ 46
Bng 2.6 : Tng tr!ng dch v th+ ca h thng NHTM .................................... 51
Bng 2.7 : Trin khai công ngh ti các NHTM trong nc ................................ 52
Bng 2.8 : C cu t"ng phng tin thanh toán.................................................... 59
Bng 2.9 : Tng tr!ng doanh thu bo him......................................................... 62
Bng 2.10 : Các NHTM Vit Nam ã sáp nhp chn ch*nh hot ng trong
giai on 1998 – 2001......................................................................... 76
Bng 3.1 : Mô hình t" chc chi nhánh NHTM hng ti khách hàng ................. 92
Danh mc Biu
Biu 2.1 : Th phn huy ng vn ca các NHTM Vit Nam nm 2006............. 31
Biu 2.2 : Th phn cho vay ca các NHTM Vit Nam nm 2006 ...................... 31
Biu 2.3 : Tng tr!ng lao ng ti các NHTM .................................................. 33
Biu 2.4 : Li nhun trc thu ca các NHTM trên a bàn TPHCM............... 36
Biu 2.5 : Vn iu l bình quân ca các NHTM................................................ 40
Biu 2.6 : Tng vn ca mt s NHTM............................................................... 42
Biu 2.7 : Li nhun trc thu ca các NHTM.................................................. 43
Biu 2.8 : ROA và ROE ca các NHTM ti Vit Nam giai on 2004-2006 ..... 44
Biu 2.9 : So sánh ROA và ROE ca NHTM trong nc vi NHTM trong
khu vc (2006) .................................................................................... 44
Biu 2.10 : T) l n xu ca các NHTM nm 2005 .............................................. 46
Biu 2.11 : H s CAR ca các NHTM giai on 2004-2006 và so sánh vi
khu vc................................................................................................ 47
Biu 2.12 : Th phn huy ng vn ca các NHTM .............................................. 48
viii
Biu 2.13 : Th phn cho vay ca các NHTM........................................................ 49
Biu 2.14 : Th phn ca các NHTM v dch v.................................................... 50
Biu 2.15 : S lng chi nhánh và phòng giao dch ca các NHTM..................... 55
Biu 2.16 : GDP ca nn kinh t............................................................................ 60
Biu 2.17 : Giá tr kim ngch xut nhp khu........................................................ 60
Danh mc S
S 1.1 : Chc nng trung gian tài chính ca Ngân hàng thng mi ................. 5
S 1.2 : Chc nng trung gian thanh toán ca Ngân hàng thng mi .............. 5
S 1.3 : Mô hình các nhân t môi trng kinh doanh ca Michael Porter....... 12
S 1.4 : H thng tiêu chí ánh giá nng lc cnh tranh ca các NHTM......... 13
S 2.1 : H thng t" chc NHTM Vit Nam .................................................... 27
S 2.2. : S t" chc NHTM theo thông l quc t........................................ 37
S 2.3. : S t" chc ca VCB ....................................................................... 38
S 2.4. : S t" chc ca ACB ....................................................................... 38
S 3.1 : Ni dung ch yu chng trình ci cách h thng ngân hàng Vit
Nam trong nh ng nm ti................................................................... 79
S 3.2 : Mô hình tp oàn u t tài chính – ngân hàng Vietcombank......... 106
Danh mc Hp
Hp 2.1 : Yêu cu ca Chính ph v mc vn iu l ti thiu ca các
NHTM................................................................................................. 41
1
LI M U
1. S cn thit và ý ngha ca tài nghiên cu
Trong vòng hai thp niên tr li ây, hi nhp kinh t quc t tr thành mt xu th
tt yu ca thi i, din ra mnh m trên mi mt i sng kinh t xã hi ca tt
c các quc gia. Trong xu th ó, Vit Nam ã có s ch ng và tng bc tham
gia vào quá trình hi nhp quc t. Tháng 7 nm 1995, Vit Nam gia nhp
ASEAN, tham gia khu vc mu dch t do AFTA, n tháng 7 nm 2000, Vit
Nam ký Hip nh thng mi song phng vi Hoa K và tháng 12 nm 2006,
Vit Nam chính thc tr thành thành viên th 150 ca T chc thng mi th
gii WTO.
Ngành tài chính – ngân hàng cng không nm ngoài dòng chy ca tin trình hi
nhp này. Qua ó, các NHTM chc chn có nhiu c hi hn trong vic tip cn
lung vn, công ngh mi t các NHNNg, nhng cùng vi nó, nh ng ri ro và
thách thc cng nng n hn bi s gia tng cnh tranh. Do vy, trc yêu c!u tt
yu ca hi nhp, ngành ngân hàng phi có nh ng bc chu"n b và không ngng
nâng cao nng lc cnh tranh ca mình. Hot ng này cng c!n s ng h t phía
Nhà nc nhm to mt môi trng kinh t n nh và cnh tranh bình #ng, m
bo cho ngành ngân hàng phát tri$n bn v ng và ti a hóa l%i ích quc gia trong
quá trình hi nhp.
Trên c s ó, tác gi mnh dn nghiên cu tài: “Nâng cao nng lc cnh tranh
ca các Ngân hàng thng mi Vit Nam trong thi k hi nhp”. Ni dung tài
s phân tích, nhn nh nng lc thc s ca các NHTM Vit Nam so vi i th
cnh tranh trong tin trình hi nhp, qua ó xác nh nh ng i$m mnh $ phát
huy l%i th so sánh và nhìn nhn nh ng i$m yu $ có bin pháp khc ph&c, t ó
giúp các NHTM Vit Nam nâng cao nng lc cnh tranh ca mình, tip t&c có
nh ng óng góp tích cc trong công cuc phát tri$n kinh t t nc.
2. Mc tiêu nghiên cu ca tài
' tài tp trung nghiên cu nh ng vn sau:
2
- Làm sáng t( nh ng lun c khoa hc v s c!n thit phi nâng cao nng lc cnh
tranh ca các NHTM Vit Nam trong thi k hi nhp kinh t quc t.
- Làm rõ thc trng v nng lc cnh tranh ca các NHTM Vit Nam và nh ng yu
t nh hng n nng lc cnh tranh ca các NHTM.
- Phân tích nng lc cnh tranh, ánh giá nh ng i$m mnh và nh ng tn ti trong
nng lc cnh tranh ca các NHTM Vit Nam ng thi phân tích mt s nguyên
nhân ca nh ng tn ti này.
3. i tng và phm vi nghiên cu
'i t%ng nghiên cu ca tài là: nng lc ca các NHTM v nhân lc, qun tr,
tài chính, sn ph"m dch v&, công ngh, uy tín thng hiu và mng li. Ngoài ra
tài cng nghiên cu nh ng yu t nh hng n nng lc cnh tranh ca các
NHTM nh môi trng v) mô mà các NHTM ang hot ng, nhu c!u v dch v&
ngân hàng và các ngành có liên quan n ngành ngân hàng.
Phm vi thi gian nghiên cu: so sánh s liu các hot ng ca h thng NHTM
Vit Nam trong khong thi gian t nm 2004 n nm 2006.
4. Phng pháp nghiên cu
S* d&ng phng pháp duy vt bin chng trong phân tích nh l%ng và thng kê
v s liu hot ng ca các NHTM Vit Nam, trên c s tham kho các tp chí,
k+ yu, website v hot ng ngân hàng.
5. Ni dung nghiên cu
Ni dung nghiên cu ca Lun vn gm 3 chng:
Chng 1: C s lý thuyt v Nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi và
Hi nhp tài chính quc t.
Chng 2: Thc trng Nng lc cnh tranh ca các Ngân hàng thng mi Vit
Nam hin nay.
Chng 3: Mt s xut nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca các Ngân hàng
thng mi Vit Nam trong thi k hi nhp.
3
CHNG 1
C S LÝ THUYT V NNG LC CNH TRANH CA
NGÂN HÀNG THNG MI VÀ HI NHP TÀI CHÍNH
QUC T
4
1.1 NGÂN HÀNG THNG MI VÀ NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG THNG MI
1.1.1 Khái quát v Ngân hàng thng mi
1.1.1.1 Khái nim Ngân hàng thng mi
Ngân hàng thung mi (NHTM) là mt loi hình nh ch tài chính trung gian thuc
th trng tài chính, thc hin chc nng c bn nht ca th trng tài chính là d,n
vn t ni tha vn n ni thiu vn trong nn kinh t.
Theo 'o lut ngân hàng ca Cng hòa Pháp nm 1941 thì: NHTM là nh ng c s
mà ngh nghip thng xuyên là nhn tin bc ca công chúng di hình thc ký
thác, hoc di các hình thc khác, và s* d&ng ngun lc cho chính h trong các
nghip v& v chit khu, tín d&ng và tài chính.
Theo lut các T chc tín d&ng Vit Nam s 02/1997/QH10 có hiu lc vào tháng
10/1998 thì: “ T chc tín d&ng là doanh nghip %c thành lp theo quy nh ca
Lut này và các quy nh khác ca pháp lut $ hot ng kinh doanh tin t, làm
dch v& ngân hàng vi ni dung ch yu là nhn tin g*i $ cung cp tín d&ng, cung
cp dch v& thanh toán” và “Ngân hàng là loi hình t chc tín d&ng %c thc hin
toàn b hot ng ngân hàng và các hot ng khác có liên quan”
1
Mc dù các khái nim v NHTM có th$ khác nhau gi a các quc gia, song chúng ta
có th$ hi$u và nhìn nhn khái nim NHTM di góc sau: ó là mt doanh nghip
hot ng trong lnh vc kinh doanh tin t, thc hin giao dch trc tip vi các cá
nhân, t chc kinh t, vi ni dung ch yu là nhn tin gi cho vay, thc hin
chit khu, cung cp các phng tin thanh toán và cung ng dch v ngân hàng cho
các i tng trên.
Nh vy, có th$ nói rng NHTM là mt nh ch tài chính trung gian quan trng trong
nn kinh t th trng. Nh h thng nh ch tài chính trung gian này mà các ngun
tin nhàn r-i nm ri rác trong xã hi s %c huy ng, tp trung li vi s l%ng
ln $ cp tín d&ng cho các t chc kinh t, cá nhân nhm m&c ích ph&c v& cho quá
trình phát tri$n kinh t - xã hi.
1
'iu 10 - Lut các t chc tín d&ng Vit Nam 1997
5
1.1.1.2 Chc nng ca Ngân hàng thng mi
- Chc nng trung gian tài chính: ây là chc nng c bn nht ca NHTM, trong
ó, chc nng trung gian tín d&ng gi vai trò then cht. Vi chc nng này,
NHTM óng vai trò trung gian $ huy ng và tp trung ngun vn tm thi nhàn
r-i trong xã hi (tin tit kim, vn tm thi nhàn r-i ca các cá nhân, t chc kinh
t), bin nó thành ngun tài chính tp trung $ cung ng tín d&ng cho các i
t%ng có nhu c!u s* d&ng vn, ph&c v& cho các m&c ích sn xut kinh doanh,
tiêu dùng cá nhân, thc hin các hat ng !u t ngn và dài hn vi m&c tiêu
m bo to ra s phát tri$n bn v ng và hiu qu mang li là cao nht.
- Chc nng trung gian thanh toán: NHTM ng ra làm trung gian $ thc hin các
giao dch thanh toán gi a các t chc, cá nhân (ngi chuy$n tin) có nhu c!u
thanh toán không dùng tin mt n ngi bán hàng, ngi cung cp dch v&, ...
(ngi th& hng) $ hoàn tt các quan h kinh t giao dch gi a h vi nhau.
S 1.2: Chc nng trung gian thanh toán ca NHTM
Các t!ng lp
dân c, các
t chc kinh
t, các n v
s nghip, ...
có nhu c!u
chuy$n tin
thanh toán
qua ngân
hàng (ngi
chuy$n tin)
Các t
chc kinh
t, cá nhân,
... là ngi
bán hàng,
ngi cung
cp dch v&
(ngi th&
hng)
Ngân hàng
thng mi
Lnh
chuy$n tin
Giy báo có
Thông báo
nhn tin
Các t!ng
lp dân
c, các t
chc kinh
t, các
n v s
nghip, ...
có vn
tm thi
nhàn r-i
Các t!ng lp dân c, các
t chc kinh t, các n v
s nghip, ... có nhu c!u
vay vn ph&c v& sn xut
kinh doanh, tiêu dùng.
Tham gia vn thc hin
các hot ng !u t ngn
hn, !u t dài hn.
Ngân hàng
thng mi
Tin g*i
tit kim
Cho vay
'!u t
S 1.1: Chc nng trung gian tài chính ca NHTM
6
- Chc nng cung cp các dch v ngân hàng: ngoài hai chc nng c bn là trung
gian tài chính và trung gian thanh toán, NHTM còn có chc nng cung cp các
dch v& ngân hàng. Các dch v& ó có th$ %c chia làm hai nhóm nh sau:
+ Nhóm các dch v& truyn thng nh: chit khu thng phiu, bo qun tài sn
có giá, cung cp dch v& y thác, ...
+ Nhóm các dch v& mi phát tri$n g!n ây nh: t vn tài chính, t vn !u t,
dch v& bo hi$m, môi gii !u t, các công c& tài chính phái sinh, ...
Tùy theo mc phát tri$n và i t%ng khách hàng ca tng ngân hàng mà các
ngân hàng có th$ a dng hóa các loi hình dch v& cung ng ca mình.
1.1.1.3 Vai trò ca Ngân hàng thng mi
- Vai trò nâng cao hiu qu s dng vn cho nn kinh t: $ có th$ phát tri$n kinh t
phi có vn cho !u t phát tri$n. Nh ng ngi c!n vn $ !u t có th$ huy ng
vn trc tip t nh ng ngi tha vn, nhng h s phi mt rt nhiu thi gian và
chi phí $ gp nhau và giao dch. 'iu này cng tng t vi nh ng ngi có vn
nhng ang tìm kim c hi !u t. Thay vào ó, NHTM chính là c!u ni $ d,n
vn t ni tha n ni thiu vi chi phí thp và thi gian ngn. Có th$ nói NHTM
óng vai trò huyt mch (v vn) trong vic huy ng %c các ngun tài chính
tm thi nhàn r-i $ ph&c v& cho nhu c!u !u t phát tri$n kinh t mt cách an
toàn và hiu qu.
- Vai trò nâng cao hiu qu lu thông tin trong nn kinh t: khi NHTM ra i, giao
dch thanh toán gi a các t chc, cá nhân,... %c thc hin thông qua NHTM thay
vì giao dch trc tip nh trc ây, giúp các t chc, cá nhân s* d&ng dch v& này
tit kim %c chi phí di chuy$n, "y nhanh tc lu chuy$n vn, nâng cao hiu
qu hot ng sn xut kinh doanh cng nh gim thi$u ri ro trong lu thông tin
mt. Ngoài ra, vi mng li rng c trong và ngoài nc, các NHTM giúp cho
vic giao thng trong nc cng nh quc t %c thun l%i, nhanh chóng, an
toàn và hiu qu hn.
- Vai trò tng h vi các ngành trong lnh vc tài chính cùng phát trin: s phát
tri$n ca NHTM có tác ng tng h- vi s phát tri$n ca các l)nh vc tài chính
7
khác nh bo hi$m, th trng chng khoán, ... NHTM ngày nay ngoài các dch v&
truyn thng còn thc hin các dch v& khác nh môi gii bo hi$m, lu ký chng
khoán, cho vay !u t chng khoán và nhiu dch v& tài chính khác. Mi quan h
tng h- gi a NHTM và các b phn cu thành khác ca th trng tài chính góp
ph!n thúc "y s phát tri$n ca th trng tài chính nói riêng và ca nn kinh t
nói chung.
1.1.1.4 c im chung ca các Ngân hàng thng mi
NHTM là mt loi hình doanh nghip, hot ng ca NHTM là hot ng kinh doanh
nên phi có vn, phi t ch v tài chính và t n m&c tiêu kinh t cui cùng là ti
a hóa l%i nhun.
Tuy nhiên, NHTM là mt doanh nghip c bit vì l)nh vc kinh doanh ca nó là tin
t, tín d&ng và dch v& ngân hàng. Tính cht c bit này %c th$ hin qua các ni
dung sau:
- Th nht, l)nh vc kinh doanh này liên quan trc tip n tt c các ngành, các
mt ca i sng kinh t - xã hi. Do ó:
+ NHTM c!n có h thng sn ph"m a dng, mng li chi nhánh rng và liên
thông vi nhau $ ph&c v& mi i t%ng khách hàng và bt k v trí a lý nào.
+ NHTM phi xây dng %c uy tín, to %c s tin tng i vi khách hàng vì
bt k mt s khó khn nào ca NHTM cng có th$ d,n n s suy s&p ca nhiu
ch th$ có liên quan.
- Th hai, l)nh vc kinh doanh ca ngân hàng là dch v& vi sn ph"m là nh ng dch
v& có liên quan n tin t. 'ây là mt l)nh vc nhy cm nên:
+ Khác vi các doanh nghip kinh doanh trong l)nh vc sn xut - thng mi có
sn ph"m c& th$, sn ph"m ca ngân hàng là vô hình, cht l%ng ca sn ph"m
dch v& ngân hàng ch. %c th$ hin qua nng lc ca i ng nhân viên. Bên
cnh ó, vì sn ph"m ca ngân hàng là dch v& liên quan n tin t nên yêu c!u
i vi i ng nhân viên ngân hàng là phi to %c s tin tng vi khách hàng
bng kin thc, phong cách chuyên nghip, s am hi$u nghip v&, kh nng t vn
và ôi khi c yu t hình th$.
8
+ Dch v& ca ngân hàng phi nhanh chóng, chính xác, thun tin, bo mt và c
bit quan trng là có tính an toàn cao. Do ó, ngân hàng phi có c s h t!ng
v ng chc, h thng công ngh hin i, có kh nng áp ng !y các yêu c!u
này. Hn n a, s l%ng thông tin, d liu ca khách hàng là cc k ln nên yêu
c!u NHTM phi có h thng lu tr , qun lý toàn b các thông tin này mt cách
!y mà v,n có kh nng truy xut mt cách d dàng.
+ Ngoài ra, do dch v& tin t ngân hàng có tính nhy cm nên $ to %c s tin
tng ca khách hàng chn la s* d&ng dch v& ca mình, Ngân hàng phi xây
dng %c uy tín và gia tng giá tr thng hiu theo thi gian.
- Th ba, $ thc hin kinh doanh tin t, NHTM phi óng vai trò t chc trung
gian huy ng vn trong xã hi. Ngun vn $ kinh doanh ca Ngân hàng ch yu
t vn huy ng %c và ch. mt ph!n nh( t vn t có ca ngân hàng. Do ó yêu
c!u ngân hàng phi có trình qun lý chuyên nghip, nng lc tài chính v ng
mnh cng nh có kh nng ki$m soát và phòng nga ri ro h u hiu $ m bo
kinh doanh an toàn, hiu qu.
- Cui cùng, cht liu kinh doanh ca ngân hàng là tin t, mà tin t là mt công c&
%c Nhà nc s* d&ng $ qun lý v) mô nn kinh t. Do ó, cht liu này %c
Nhà nc ki$m soát cht ch. Hot ng kinh doanh ca NHTM ngoài tuân th
các quy nh chung ca pháp lut còn chu s chi phi bi h thng lut pháp
riêng cho NHTM và chính sách tin t ca Ngân hàng trung ng.
1.1.2 Nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi
1.1.2.1 Khái nim v cnh tranh
Cnh tranh là vn tt yu trong nn kinh t th trng. Quá trình cnh tranh $ i
n cái ích cui cùng là tn ti và phát tri$n ít nht ngang bng vi i th ca mình.
Theo các nhà kinh t hc xác nh thì cnh tranh là s ganh ua, tranh u gi a các
ch th$ sn xut và tiêu dùng trên th trng nhm tranh giành nh ng l%i ích kinh t
sao cho mình có l%i nht.
Nh vy, cnh tranh chính là s ganh ua gi a các ch th$ kinh t vi nhau thông qua
các hành ng, s phn u và kh nng áp d&ng nh ng bin pháp $ giành %c l%i
9
th trên thng trng, sao cho có th$ có %c u th v th ph!n, l%i nhun, danh
ting ... so vi i th. Trên c s ó, chúng tôi a ra khái nim tng quát v cnh
tranh nh sau:
Cnh tranh là phm trù ch quan h kinh t, theo ó các ch th kinh t huy ng tng
lc (ni lc và ngoi lc) ca mình trên c s s dng các phng thc cnh tranh
nhm giành c u th trên thng trng và t c mc tiêu kinh t cui cùng là
li nhun trong s phát trin bn vng.
1.1.2.2 Khái nim v nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi
Nng lc cnh tranh là khái nim không mi song %c xác nh rt phong phú và
thng gn lin vi nh ng hot ng c& th$. Có mt s cách tip cn v nng lc
cnh tranh nh sau:
- Theo lý thuyt thng mi truyn thng, các nhà kinh t xem xét nng lc cnh
tranh thông qua xem xét l%i th so sánh v chi phí sn xut và nng sut, vì các
yu t sn xut v,n %c coi là các iu kin c bn nht ca l%i th cnh tranh.
- Din àn kinh t th gii (WEF) nêu: “Nng lc cnh tranh ca mt quc gia là
kh nng t, duy trì %c mc tng trng cao trên c s các th$ ch, chính sách
bn v ng tng i và các c trng kinh t khác” – (Theo WEF 1997).
- UNCTAD thuc Liên Hip Quc cho rng thut ng sc cnh tranh ca doanh
nghip có th$ %c hi$u là “nng lc ca doanh nghip trong vic gi v ng hoc
tng th ph!n ca mình mt cách v ng chc, hoc nó cng có th$ %c nh ngh)a
là nng lc h giá thành hoc cung cp sn ph"m bn, /p, r0 ca doanh nghip,
hoc nó còn %c nh ngh)a nh nh ngh)a thông thng là sc cnh tranh bt
ngun t t+ sut l%i nhun”.
Mc dù có nhiu khái nim khác nhau v nng lc cnh tranh nhng nhìn chung các
khái nim này u cho rng nng lc cnh tranh ca mt doanh nghip %c th$ hin
thông qua kh nng duy trì và phát tri$n l%i nhun, th ph!n ca doanh nghip ó. Tùy
theo c i$m ca tng loi hình doanh nghip mà nng lc cnh tranh hay kh nng
duy trì và phát tri$n l%i nhun, th ph!n ca doanh nghip %c phn ánh qua nh ng
tiêu chí khác nhau, phù h%p vi c i$m kinh doanh ca doanh nghip ó.
10
'i vi NHTM thì nng lc cnh tranh mang tính c thù. Các sn ph"m ca ngân
hàng mang tính c thù bi tính cht c bit ca hàng hóa mà ngân hàng kinh doanh
là tin t. Song mt khi coi ngân hàng cng là mt doanh nghip, cho dù là doanh
nghip c bit thì vic xem xét nng lc cnh tranh ca NHTM cng v,n phi xem
xét n kh nng ti a hóa l%i nhun. Do vy, chúng tôi a ra khái nim v nng
lc cnh tranh ca mt NHTM là kh nng duy trì và phát trin li nhun, th phn
ca ngân hàng ó mt cách bn vng.
1.2 HI NHP TÀI CHÍNH QUC T
1.2.1 Khái ni m v hi nh!p tài chính quc t
Bn cht ca quá trình hi nhp quc t v dch v& tài chính có th$ %c hi$u theo
nhiu khía cnh. 'ó là mt quá trình mà các nc, các khu vc thc hin m c*a cho
s tham gia ca các yu t bên ngoài vào trong l)nh vc tài chính, bao gm: vn (!u
t trc tip và gián tip), công ngh, tín d&ng và lao ng có trình chuyên môn
cao. Hi nhp quc t v tài chính cng là quá trình các yu t trong nc i thâm
nhp vào các nc khác. Nói mt cách khác, hi nhp tài chính quc t là mt quá
trình din ra song song và ng thi, ó là toàn b hoc tng dch v& tài chính %c
thc hin qua biên gii, tiêu th& nc ngoài, qua s hin din thng mi hoc s
hin din ca mt th$ nhân
2
.
Quá trình hi nhp tài chính quc t có th$ do các nc ch ng thc hin nhng
cng có th$ là b ng do s thúc ép ca bên ngoài, ví d& nh các t chc hoc liên
minh kinh t (APEC, ASEAN, WTO) gây sc ép cho các nc thành viên, hoc các
thành viên t thy có ngh)a v& phi tuân theo các quyt nh ca các t chc và liên
minh này trong vic m c*a các th trng.
Hi nhp quc t v tài chính là quá trình thng nht các th$ ch, quy nh, chính
sách, tiêu chu"n, chu"n mc và k$ c lut pháp v tài chính. Thc cht ca quá trình
này là các nc thng nht vi nhau và iu ch.nh các i x* v mt tài chính (thu,
bo hi$m, ngân hàng, ...) vì l%i ích kinh t ca nhau. Khi mc hi nhp càng sâu và
càng rng, nh ng thông l và quy nh chung s xut hin càng nhiu $ to s thng
2
Theo GATS, “Hình thc cung cp” các dch v& tài chính %c thc hin theo 4 hình thc: “Cung
xuyên biên gii”, “Tiêu dùng ti nc ngoài”, “Hin din thng mi” và “Hin din th$ nhân”.
11
nht và hài hòa các chính sách tài chính gi a các quc gia vi nhau. Cui cùng, hi
nhp quc t là mt quá trình h%p tác gi a các quc gia, s h%p tác này %c xây
dng trên c s hài hòa m&c tiêu, nhu c!u và s ph& thuc l,n nhau gi a các quc gia,
hng ti cân i, thng nht các yu t bên ngoài và bên trong m-i quc gia.
Nh vy hi nhp quc t v tài chính là quá trình tng bc gn kt ngành tài chính
quc gia vi th trng tài chính th gii. Quá trình này %c h- tr% bi s h%p tác
quc t và s m c*a th trng ngày càng cao ca các quc gia, ng thi vi vic
thc hin và iu ch.nh các tiêu chu"n quc t cng nh nh ch ca tng quc gia.
1.2.2 Xu h"ng quc t hóa trong hot ng ngân hàng trên th gi"i
Trong quá trình hi nhp quc t, các NHTM trên th gii ã tin hành nhiu hot
ng nhm m rng th ph!n và tng cng nng lc cnh tranh ca mình. Mt trong
nh ng hot ng ó là vic h%p nht, sáp nhp và quc t hóa ca các ngân hàng. Mt
hot ng n a là các ngân hàng ngày càng a dng trong vic cung cp các dch v& $
có th$ tn d&ng mt cách ti a các ngun lc ca mình.
S tng trng nhanh ca các NHTM và s phát tri$n ca k1 thut, công ngh trong
mt bi cnh cnh tranh mnh m òi h(i các ngân hàng phi duy trì quy mô ln
nhm gim thi$u chi phí và tng kh nng cnh tranh. Các ngân hàng ln ang tìm
cách mua li c ph!n ca các ngân hàng nh( hn $ bin các ngân hàng này thành
mt ph!n trong mng li ca h. Nhiu v& i h%p nht ã din ra nh Chemical
Bank và Chase Mahattan hay Bank of America và Nations Bank và g!n ây nh
Tokyo Bank và Mitsumitsi Bank. S bành trng m rng mng li hot ng v
a lý và s sáp nhp, h%p nht gi a các ngân hàng ã v%t kh(i phm vi lãnh th
quc gia và m rng ra toàn c!u. 'iu này cho thy xu hng ngân hàng quc t ã
d!n chuy$n dch sang xu hng ngân hàng toàn c!u. Các ngân hàng không ch. hot
ng xuyên biên gii vi vic huy ng vn trong nc $ cho vay nc ngoài mà
còn thit lp h thng ngân hàng toàn c!u, thâm nhp vào th trng nc ngoài thông
qua vic thit lp các chi nhánh, ngân hàng con $ thu hút vn và cung cp khon vay
ngay ti nc ó. Do vy, các NHTM ni a mun cnh tranh vi s thâm nhp
mnh m này ca các NHNNg phi nhanh chóng hoàn thin mình $ nâng cao nng
lc cnh tranh nhm duy trì và gi v ng th ph!n ca mình.
12
1.3 C S PHÂN TÍCH NNG LC CNH TRANH CA NGÂN HÀNG
THNG MI
C s $ phân tích nng lc cnh tranh ca NHTM s da trên Mô hình các nhân t
môi trng kinh doanh do Michael Porter xut. Theo ó, các nhân t nh hng
n kh nng cnh tranh ca mt ngành %c chia thành 4 nhóm theo s sau:
S 1.3: Mô hình các nhân t môi trng kinh doanh ca Michael Porter
Các nhân t này to ra mt môi trng mà trong ó các doanh nghip %c thành lp
và hc cách cnh tranh. M-i nhân t và tng th$ các nhân t nh hng ti kh nng
cnh tranh quc t, k1 nng c!n thit $ có các l%i th cnh tranh trong ngành, thông
tin hình thành nên các c hi mà doanh nghip c!n nm bt, phng hng s* d&ng
ngun lc, m&c tiêu ca ch doanh nghip, nhà qun lý và các cá nhân trong doanh
nghip, và quan trng nht là áp lc buc các doanh nghip phi !u t và i mi.
* Áp d&ng mô hình các nhân t môi trng kinh doanh ca Michael Porter cho trng
h%p ngành ngân hàng, 4 nhóm nhân t này %c xác nh nh sau:
(i) Môi trng kinh doanh, chin l%c, c cu cnh tranh ca ngành ngân hàng: bao
gm môi trng kinh doanh, h thng pháp lý cho hot ng ca NHTM, các
iu kin thành lp NHTM, các h- tr% ca Nhà nc v c ch chính sách i
vi NHTM, l trình thc hin các cam kt tài chính quc t, ...
(ii) Các iu kin v c!u i vi dch v& ngân hàng: d báo s tng hay gim nhu
c!u s* d&ng dch v& ngân hàng, có tính n nh hng ca các yu t kinh t
nh tc tng dân s, tc tng thu nhp, mc giao thng quc t, ...
Môi trng kinh doanh, chin
l%c, c cu cnh tranh ca
doanh nghip trong ngành
Các nhân t !u vào ca
ngành (Các yu t ca bn
thân doanh nghip)
Các
ngành
liên quan
hoc ph&
tr%
Các iu
kin v
c!u
13
(iii) Các nhân t !u vào ca ngành ngân hàng: bao gm các nhân t th$ hin nng
lc cnh tranh ca NHTM nh cht l%ng ngun nhân lc ca ngân hàng, nng
lc qun lý ca ban lãnh o ngân hàng, kh nng ng d&ng công ngh ca ngân
hàng, s a dng và cht l%ng sn ph"m dch v& ca ngân hàng, ... Các nhân t
này %c chn lc phù h%p vi c i$m ca NHTM.
(iv) Các ngành liên quan hoc ph& tr% ca ngành ngân hàng: tác ng ca các ngành
liên quan hoc ph& tr% ca ngành ngân hàng n nng lc cnh tranh ca ngân
hàng nh bo hi$m, th trng chng khoán, công ngh thông tin, ki$m toán, ...
Da trên mô hình các nhân t kinh doanh ca Michael Porter, $ thun l%i trong vic
phân bit tính cht ca các nhóm nhân t, vic phân tích nng lc cnh tranh ca
NHTM %c da trên 2 nhóm chính:
(i) Nhóm nh ng nhân t bên trong: xut phát t nh ng c i$m riêng ca các
NHTM hay còn %c gi là nhóm các nhân t !u vào ca ngành ngân hàng.
Nhóm này %c xem là các tiêu chí ánh giá nng lc cnh tranh ca NHTM.
(ii) Nhóm nh ng nhân t bên ngoài tác ng n kh nng cnh tranh ca NHTM
bao gm: môi trng kinh doanh ca ngành ngân hàng; các iu kin v c!u sn
ph"m dch v& ngân hàng; các ngành liên quan và ph& tr% ca ngành ngân hàng.
1.3.1 Các tiêu chí ánh giá nng lc cnh tranh ca Ngân hàng thng mi
Da trên nh ng c i$m ca Ngân hàng thng mi ã nêu ti ph!n trên, nng lc
cnh tranh ca các NHTM %c th$ hin qua các tiêu chí sau:
S 1.4: H thng tiêu chí ánh giá nng lc cnh tranh ca NHTM
N2NG L3C C4NH
TRANH C5A NGÂN
HÀNG TH67NG M4I
Nng lc
tài chính
Nng lc sn
ph"m dch v&
Cht l%ng
ngun nhân lc
Nng lc qun
tr iu hành
Mng li
giao dch
Công ngh
ngân hàng
Uy tín,
thng hiu
14
1.3.1.1 Cht lng ngun nhân lc ca ngân hàng
Trong mt doanh nghip kinh doanh dch v& nh NHTM thì yu t con ngi có vai
trò quan trng trong vic th$ hin cht l%ng ca dch v&. 'i ng nhân viên ca ngân
hàng chính là ngi trc tip em li cho khách hàng nh ng cm nhn v ngân hàng
và sn ph"m dch v& ca ngân hàng, ng thi to nim tin ca khách hàng i vi
ngân hàng. 'ó chính là nh ng òi h(i quan trng i vi i ng nhân viên ngân
hàng, t ó giúp ngân hàng chim gi th ph!n cng nh tng hiu qu kinh doanh $
nâng cao nng lc cnh tranh ca mình.
Nng lc cnh tranh v ngun nhân lc ca các NHTM phi %c xem xét trên c hai
khía cnh s l%ng và cht l%ng lao ng.
* V s lng lao ng:
'$ có th$ m rng mng li nhm tng th ph!n và ph&c v& tt khách hàng, các
NHTM nht nh phi có lc l%ng lao ng v s l%ng. Tuy nhiên cng c!n so
sánh ch. tiêu này trong mi tng quan vi h thng mng li và hiu qu kinh
doanh $ nhìn nhn nng sut lao ng ca ngi lao ng trong ngân hàng.
* V cht lng lao ng:
Cht l%ng ngun nhân lc trong ngân hàng th$ hin qua các tiêu chí:
- Trình vn hóa ca i ng lao ng: bao gm trình hc vn và các k1 nng
h- tr% nh ngoi ng , tin hc, kh nng giao tip, thuyt trình, ra quyt nh, gii
quyt vn , ... Tiêu chí này khá quan trng vì nó là nn tng th$ hin kh nng
ca ngi lao ng trong ngân hàng có th$ hc h(i, nm bt công vic $ thc
hin tt k1 nng nghip v&.
- K1 nng qun tr i vi nhà iu hành; trình chuyên môn nghip v& và k1
nng thc hin nghip v& i vi nhân viên: ây là tiêu chí quan trng quyt nh
n cht l%ng dch v& mà ngân hàng cung cp cho khách hàng. NHTM c!n mt
i ng nh ng nhà iu hành gi(i $ giúp b máy vn hành hiu qu và mt i
ng nhân viên vi k1 nng nghip v& cao, có kh nng t vn cho khách hàng $
to %c lòng tin vi khách hàng và n t%ng tt v ngân hàng. 'ây là nh ng yu
t then cht giúp ngân hàng cnh tranh giành khách hàng.
15
- Các chính sách ãi ng, môi trng làm vic $ thu hút và gi chân ngi lao
ng có nng lc: th trng tài chính càng phát tri$n thì c hi cho nh ng chuyên
viên tài chính càng nhiu. Vì t!m quan trng ca ngun nhân lc trong NHTM,
các ngân hàng không ch. cnh tranh nhau v sn ph"m mà còn phi cnh tranh
nhau c v “cht xám”, nh ng ngi to ra sn ph"m và a sn ph"m ca ngân
hàng n vi khách hàng. Các chính sách này th$ hin qua: c ch ào to, ch
lng thng, các phúc l%i mà ngi lao ng %c hng, các c ch khuyn
khích s thng tin, các chính sách h- tr% nghip v& cho ngi lao ng ...
Nh vy, cht l%ng ngun nhân lc có vai trò quan trng và quyt nh i vi nng
lc cnh tranh ca mt NHTM. Cht l%ng ngun nhân lc là kt qu ca s cnh
tranh trong quá kh ng thi li chính là nng nng lc cnh tranh ca ngân hàng
trong tng lai. Có mt i ng cán b tha hành và nhân viên gi(i, có kh nng sáng
to và thc thi chin l%c s giúp ngân hàng hot ng n nh và bn v ng. Có th$
kh#ng nh ngun nhân lc v s l%ng và !y v cht l%ng là mt bi$u hin
nng lc cnh tranh cao ca NHTM.
1.3.1.2 Nng lc qun tr iu hành ngân hàng
Mt yu t quan trng quyt nh n s thành bi trong hot ng kinh doanh ca
bt k doanh nghip nào là vai trò ca nh ng ngi lãnh o doanh nghip, nh ng
quyt nh ca h có t!m nh hng mnh m n toàn b hot ng ca doanh
nghip.
Nng lc qun tr, ki$m soát và iu hành ca nhà lãnh o trong ngân hàng có vai trò
rt quan trng trong vic m bo tính hiu qu, an toàn trong hot ng ngân hàng.
T!m nhìn ca nhà lãnh o là yu t then cht $ ngân hàng có mt chin l%c kinh
doanh úng n trong dài hn. Thông thng ánh giá nng lc qun tr, ki$m soát,
iu hành ca mt ngân hàng ngi ta xem xét ánh giá các chu"n mc và các chin
l%c mà ngân hàng xây dng cho hot ng ca mình. Hiu qu hot ng cao, có s
tng trng theo thi gian và kh nng v%t qua nh ng bt trc là bng chng cho
nng lc qun tr cao ca ngân hàng.
Mt s tiêu chí th$ hin nng lc qun tr ca ngân hàng là:
16
- Chin l%c kinh doanh ca ngân hàng: bao gm chin l%c marketing (xây dng
uy tín, thng hiu), phân khúc th trng, phát tri$n sn ph"m dch v&, ...
- C cu t chc và kh nng áp d&ng phng thc qun tr ngân hàng hiu qu.
- S tng trng trong kt qu hot ng kinh doanh ca ngân hàng.
1.3.1.3 Nng lc tài chính ca ngân hàng
Bên cnh nh ng yu t v con ngi, ngân hàng cng c!n có mt nng lc tài chính
v ng mnh $ tng cng sc cnh tranh ca mình. Nng lc v tài chính là c s $
ngân hàng phát huy th mnh v con ngi, phát tri$n sn ph"m, m rng quy mô $
chim l)nh th ph!n và nâng cao tính an toàn, hiu qu trong hot ng.
Các tiêu chí $ ánh giá nng lc cnh tranh ca ngân hàng thông qua nng lc tài
chính gm có:
- Quy mô ngun vn ca ngân hàng: ây là ch. tiêu quan trng $ o lng l%i th
kinh t theo quy mô ca ngân hàng. Quy mô vn ln còn to kh nng cho NHTM
a dng hóa các loi hình !u t $ gim thi$u ri ro.
- Kh nng sinh li ca ngân hàng: th$ hin qua các ch. tiêu doanh thu, l%i nhun
t %c, tc tng trng qua các nm và kt qu kinh doanh theo c cu ca
các loi hình dch v& ngân hàng.
- Ch. tiêu an toàn trong hot ng ngân hàng: vic tuân th các quy nh v an toàn
trong hot ng ngân hàng có tính quyt nh n uy tín ca ngân hàng và kh
nng thu hút khách hàng. Vì sn ph"m ca ngân hàng là dch v& v tin t nên tính
an toàn óng vai trò quan trng trong quyt nh la chn ngân hàng ca khách
hàng.
1.3.1.4 Nng lc v sn phm dch v ngân hàng
Sn ph"m dch v& ca ngân hàng là yu t trc tip tác ng n quyt nh la chn
ngân hàng ca khách hàng. Sn ph"m dch v& ca ngân hàng phi %c xây dng
hng ti khách hàng nhm áp ng nhu c!u ca khách hàng trong hin ti và d báo
%c nhu c!u ca khách hàng trong tng lai. Nng lc v sn ph"m dch v& ca ngân
hàng %c th$ hin qua:
17
- Cht l%ng và giá c ca sn ph"m dch v&: ây là yu t quan trng nh hng
n quyt nh s* d&ng sn ph"m ca khách hàng.
- S a dng, phong phú ca sn ph"m: vì dch v& ngân hàng gn vi mi mt ca
i sng - xã hi nên sn ph"m ca ngân hàng phi phong phú $ áp ng nhu c!u
ca khách hàng.
- S thun tin, nhanh chóng và an toàn ca các dch v&: ngân hàng kinh doanh
trong l)nh vc tin t nên yêu c!u v tính an toàn là rt cao. Bên cnh ó dch v&
phi kp thi $ khách hàng có th$ s* d&ng bt c lúc nào và ti bt k ni nào.
1.3.1.5 Nng lc v công ngh ngân hàng
'$ vic phát tri$n sn ph"m dch v& và qun lý d liu %c thun l%i, NHTM c!n áp
d&ng mt h thng công ngh thông tin $ h- tr%. H thng công ngh thông tin này
th$ hin tính chuyên nghip, hin i ca ngân hàng. Công ngh thông tin trong ngân
hàng càng hin i thì sn ph"m dch v& ca ngân hàng càng có kh nng phát huy
%c s a dng, nhanh chóng, an toàn và giúp ngân hàng tit kim %c thi gian,
nhân lc, tng hiu qu hot ng và t ó tng tính cnh tranh ca ngân hàng. Nng
lc v công ngh ca ngân hàng %c th$ hin qua:
- Kh nng ni kt d liu và cung cp dch v& liên thông trong toàn b h thng
ngân hàng: yu t này giúp ngân hàng tng cng tính thun tin, nhanh chóng
cho sn ph"m dch v&.
- Kh nng lu tr , qun lý và truy xut d liu khách hàng ca ngân hàng: kh
nng này giúp ngân hàng th(a mãn nhu c!u ca khách hàng v vic cp nht các
giao dch và bo mt thông tin, ngoài ra còn giúp ngân hàng lp các báo cáo v
tình hình hot ng ca ngân hàng mt cách nhanh chóng kp thi, làm c s $
ngân hàng a ra các quyt nh kinh doanh hoc lp các chin l%c kinh doanh
h%p lý.
1.3.1.6 Nng lc v uy tín và giá tr thng hiu ca ngân hàng
- Nng lc v uy tín ca ngân hàng: sn ph"m ca ngân hàng là dch v& v tin t
nên uy tín ca ngân hàng rt quan trng trong vic thu hút, gi chân khách hàng và
phát tri$n sn ph"m. NHTM không ch. có các i tác là khách hàng trong nc mà
còn giao dch vi khách hàng nc ngoài nên mt ngân hàng có uy tín, %c các