Tìm hiểu Vi sinh vật biến đổi gen và những sinh vật biến đổi gen

I. Qui trình tạo vi khuẩn tổng hợp insulin người
B1: Tách ADN của vi khuẩn và
gen tổng hợp insulin người
B2: Cắt 2 ADN bằng enzim
cắt giới hạn
B3. Nối gen tổng hợp insulin
người vào ADN của vi khuẩn
bằng enzim nối tạo ADN tái tổ
hợp
B4. Đưa ADN tái tổ hợp vào
tế bào vi khuẩn và nuôi cấy vi
khuẩn cho chúng sinh trưởng
B5. Phân lập dòng vi khuẩn chứa
ADN tái tổ hợp

Chủng Synechococcus elongatus thuộc họ Cyanobacteria
được biến đổi gen.

II. Ý nghĩa của vi khuẩn sản xuất insulin người
- Xuất phát từ vai trò to lớn của insulin, hiện nay nhu cầu sử dụng insulin
trong điều trị căn bệnh tiểu đường là rất cao. Tính trong năm 2005, nhu cầu
insulin dùng trong trị bệnh tiểu đường ước tính khoảng 4.000 – 5.000 kg và dự
kiến đến năm 2010 sẽ là 16.000 kg. Nhu cầu về insulin của thế giới vượt qua
con số vài tấn/năm. Do đó, nguồn cung cấp insulin cho điều trị bệnh tiểu
đường đang thiếu hụt.
- Từ những thập niên 1920 cho đến những năm đầu của thập niên 1980,
insulin được tạo ra bằng cách cô lập tuyến tuỵ của động vật như Bò và Lợn.
Tuy nhiên, insulin người có sự khác biệt trong thành phần amino acid so với
insulin Bò ( hai vị trí trong chuỗi A và một vị trí trong chuỗi B) và insulin Lợn
(một vị trí trong chuỗi B). Do vậy nó đã gây ra một số tác dụng phụ không

mong muốn khi dùng insulin có nguồn gốc từ Bò hay Lợn. Ngoài ra, quá trình
sản xuất và làm tinh khiết insulin trong thời kỳ này còn gặp nhiều khó khăn.
- Năm 1982, insulin được sản xuất bằng kỹ thuật di truyền đầu tiên tại công ty
Genetech (Hoa Kỳ) và sản phẩm này được đưa ra thị trường. Trong lịch sử,
đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học vào dược
phẩm thành công.
- Bằng kỹ thuật tái tổ hợp AND, người ta chuyển gene mã hoá insulin vào tế
bào vi khuẩn, khi được nuôi cấy trong môi trường thích hợp, vi khuẩn E.coli
sẽ sinh tổng hợp tạo ra loại peptid này. Hiệu suất cao, giá thành hạ

Dòng vi khuẩn mang gen của
loài khác như gen insulin
của người. Vi khuẩn nhanh
chóng sản sinh ra một
lượng insulin làm thuốc
chữa bệnh tiểu đường
III. Một số thành tựu vi sinh vật chuyển gen

Dòng vi khuẩn E. Coli
sản xuất hoócmôn
somatostatin
Dòng vi khuẩn E. Coli
sản xuất hoócmôn
somatostatin

Một loài vi sinh vật thuộc
họ vi khuẩn
Cyanobacteria biến đổi
gen tiêu thụ CO
2

để sản
xuất nhiên liệu (xăng
sinh học)

Chủng vi khuẩn biến đổi gen vô hại để chống lại những vi
khuẩn có khả năng kháng thuốc tại các bệnh viện.

1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
b.Cách làm biến đổi gen sinh vật :
- Đưa thêm một gen lạ vào hệ gen
- Làm biến đổi một gen đã có sẵn trong hệ
gen
- Loại bỏ hoặc làm mất một gen nào đó trong
hệ gen
a.Khái niệm
Sinh vật biến đổi gen là sinh vật mà hệ gen của
nó được con người biến đổi cho phù hợp với lợi
ích của mình
IV. Sinh vật biến đổi gen

1) Các loài sinh vật gần gũi,có nhiều lợi ích
cho con người (gà, bò, dê, thuốc lá, ngô,
bông, )
2) Mang một hoặc một số đặc điểm lạ, ưu
việt hơn so với cá thể nguyên thủy cùng
loài, các đặc tính này thường ảnh hưởng
đến phẩm chất, năng suất
2. Đặc điểm chung của sinh vật chuyển gen:

Thực vật biến đổi gen

Cà chua đối
chứng
Cà chua chuyển gen
kháng sinh vật ký
sinh
Cây đu đủ mang gen kháng virut
CMV

Động vật biến đổi gen
Gà mang gen tạo thuốc
trị ung thư trong trứng
Dê biến đổi gen cho sữa
chứa prôtêin tơ nhện

- Đảm bảo an ninh lương thực và hạ giá thành
lương thực
- Bảo tồn đa dạng sinh học
- Góp phần xoá đói giảm nghèo
- Giảm tác hại của các hoạt động nông nghiệp đối
với môi trường
- Giúp giải quyết những lo ngại lớn nhất về môi
trường
- Tăng hiệu quả sản xuất nhiên liệu sinh học
3. Lợi ích

4. Tác hại
- Đối với con người: có thể làm xuất hiện hoặc đưa những
chất gây dị ứng, độc tố vào cơ thể hoặc có thể làm tăng tính
kháng sinh của vi khuẩn (vì hầu hết các sinh vật biến đổi gen
có chứa các gen kháng sinh có thể chuyển sang vi khuản gây

hại cho người)
- Đối với bảo vệ đa dạng sinh học: sinh vật biến đổi gen có
thể phát tán những gen biến nạp sang họ hàng hoang dại của
chúng,sang sâu bệnh có nguy cơ làm tăng tính kháng của
chúng đối với các đặc tính chống chịu sâu bệnh của cây trồng
chuyển gen hoặc làm tăng khả năng gây độc của cây trồng
chuyển gen đối với các loài sinh vật có ích
- Đối với môi trường: sinh vật biến đổi genn có thể làm ảnh
hưởng tới chu trình Nitơ và hệ sinh thái vi sinh vật đất

Nên hay không nên sử dụng các sản phẩm từ sinh vật biến
đổi gen? Câu hỏi đang có rất nhiều tranh cãi.