slide bài giảng kinh tế vi mô phân tích cầu

Ch¬ng 2
Ph©n tÝch cÇu
C¸c lý thuyÕt kinh tÕ vÒ hµnh vi
ngêi tiªu dïng

Lý thuyÕt lîi Ých ®o ®îc: (Lý thuyÕt lîi Ých)

Lý thuyÕt lîi Ých so s¸nh ®îc: (Ph©n tÝch
bµng quan- ng©n s¸ch)

Lý thuyÕt së thÝch béc lé
Lý thuyết lợi ích đo đợc
Giả định:
-
Ngời tiêu dùng hợp lý: có mục tiêu tối đa hóa
lợi ích
-
Lợi ích đợc đo bằng tiền: đó là lợng tiền mà
ngời tiêu dùng sẵn sàng chi trả để mua hàng hóa
-
Lợi ích của tiền không đổi
-
Lợi ích cận biên giảm dần
-
Tổng lợi ích là hàm số của các lợng hàng
hóa tiêu dùng: TU = f(x
1
, x
2
, x
n

)
Lý thuyÕt lîi Ých ®o ®îc

Tr¹ng th¸i c©n b»ng khi tiªu dïng 1 hµng
hãa: MU
X
= P
X

Tèi ®a hãa lîi Ých khi tiªu dïng nhiÒu
hµng hãa:
MU
X
MU
Y
MU
n
= = ……
P
X
P
Y
P
n

Lý thuyết lợi ích so sánh đợc
(Phân tích bàng quan ngân sách)

Phê phán lý thuyết lợi ích:
- Lợi ích đo đợc: khó đo lờng

- lợi ích cận biên của tiền không đổi: không thực tế
- qui luật lợi ích cận biên giảm dần: sắc thái tâm lý
Gi nh ca phõn tớch bng quan
ngõn sỏch

Tính hợp lý của ngời tiêu dùng:

Lợi ích có thể so sánh đợc: phân loại các
giỏ hàng hóa

Sự nhất quán và tính bắc cầu của sự lựa
chọn

Tổng lợi ích phụ thuộc vào số lợng hàng
hóa

Nhi u hàng hóa đợc a thích hơn ít hàng
hóa
Hàng hoá Y
Y*
Hàng hoá X
?
?
X*0
Hình 2.1: Nhiều hàng hoá sẽ thích
hơn ít hàng hoá
Mọi điểm nằm trong vùng
xanh nhạt đợc a thích
hơn giỏ hàng hóa (X*; Y*)
Hµng ho¸ Y

6
A
B
C
D
U
1
4
3
2
Hµng ho¸ X
2 3 4 5 60
H×nh 2.2: §êng bµng quan
Hµng ho¸ Y
6
A
B
C
D
U
1
4
3
2
Hµng ho¸ X
2 3 4 5 60
H×nh 2.2: §êng bµng quan
Các đờng bàng quan

Đờng U

1
trong hình 2.2 bao gồm các
tập hợp hai hàng hoá X và Y đem lại
cùng một m c lợi ích nh nhau.

Điểm A (với 6 đơn vị Y và 2 đơn vị X) có
cùng lợi ích với điểm B (với 4 đơn vị Y và 3
đơn vị X).

Khi mọi điểm trên đờng bàng quan có cùng
mức lợi ích thì ngời tiêu dùng không có lý
do gì thích điểm này hơn các điểm khác.
H×nh 2.2: §êng bµng quan
Hµng ho¸ Y
6
A
B
C
E
D
U
1
4
3
2
Hµng ho¸ X
2 3 4 5 60
Những điểm nằm ngoài (về phía
phải) đờng bàng quan

Hình 2.2, những điểm nh điểm E nằm
ngoài đờng bàng quan U
1
.

Điểm E có số lợng hai hàng hoá nhiều hơn
so với điểm C nên E thích hơn C.

Do tính chất bắc cầu, E đợc a thích hơn
bất cứ điểm nào trên đờng bàng quan U
1
.

Những điểm nằm ngoài đờng bàng quan
luôn đợc a thích hơn những điểm nằm
trên nó.
H×nh 2.2: §êng bµng quan
Hµng ho¸ Y
6
A
B
C
E
F
D
U
1
(IC)
4
3

2
Hµng ho¸ X
2 3 4 5 60
Những điểm nằm trong (về phía trái)
đờng bàng quan

Hình 2.2, những điểm nh điểm F nằm
trong đờng bàng quan U
1
.

Điểm C có số lợng hai hàng hoá nhiều hơn
so với điểm F nên C thích hơn F.

Do tính chất bắc cầu, mọi điểm nằm trên U
1

đợc a thích hơn điểm F.

Những điểm nằm trên đờng bàng quan
luôn đợc a thích hơn những điểm nằm
trong nó.
H×nh 2.3: BiÓu ®å ®êng bµng quan
Hµng ho¸ Y
6
A
B
C
E
D

U
1
4
3
2
Hµng ho¸ X
2 3 4 60 5
5
U
2
U
3
H
Độ dốc của đờng bàng quan

Độ dốc âm của đờng bàng quan chỉ ra
rằng nếu ngời tiêu dùng phải từ bỏ một
số lợng hàng hoá Y thì chỉ có một cách
duy nhất phải cho họ thêm hàng hoá X
để mức thoả mãn vẫn nh trớc.

ộ dốc của đờng bàng quan = Y/ X
Độ dốc của đờng bàng quan

Trong hình 2.2, vận đông từ điểm A đến
điểm B, ngời tiêu dùng mong muốn từ
bỏ 2 đơn vị Y để có đợc 1 đơn vị X để
mức lợi ích vẫn là nh nhau tại hai điểm
đó.

Độ dốc của đờng U
1
xấp xỉ bằng -2
trong khoảng A và B vì hàng hoá Y giảm
2 đơn vị để có đợc 1 đơn vị X.
Độ dốc của đờng bàng quan

Trong hình 2.2, vận đông từ điểm B đến
điểm C, ngời tiêu dùng mong muốn từ bỏ
1 đơn vị Y để có đợc 1 đơn vị X để mức
lợi ích vẫn là nh nhau tại hai điểm đó.

Độ dốc của đờng U
1
xấp xỉ bằng -1 trong
khoảng B và C vì hàng hoá Y giảm 1 đơn
vị để có đợc 1 đơn vị X.
Đờng bàng quan và Tỉ lệ thay thế
cận biên (MRS)

Tỉ lệ thay thế cận biên: Tỷ lệ mà ngời tiêu
dùng sẵn sàng từ bỏ 1 đơn vị hàng hóa này để
có nhiều hơn đơn vị hàng hóa khác.
- MRS cũng chính là độ dốc của đờng bàng
quan.
- MRS giữa hai điểm A và B trên đờng U
1
ở
Hình 2.2 là (xấp xỉ) bằng 2,
- MRS giữa hai điểm B và C trên đờng U

1
ở
Hình 2.2 là (xấp xỉ) bằng 1,

Tỉ lệ thay thế cận biên (MRS) giảm dần từ
trái qua phải dọc theo đờng bàng quan.
Tính chất đường bàng quan

Đường bàng quan là đường cong lồi so với gốc
tọa độ
MRS
Y/X
= ∆Y/∆X = MU
X
/MU
Y


Đường bàng quan càng xa gốc tọa độ thể hiện
mức độ thỏa mãn thu được càng cao

Các đường bàng quan không cắt nhau
Hai trờng hợp đặc biệt của đờng
bàng quan

Hình 2.4(a): 2 hàng hóa là thay thế hoàn
hảo, tức là ngời tiêu dùng xem chúng là
cần thiết nh nhau. (MRS = const)

Hình 2.4(b): 2 hàng hóa là bổ sung hoàn

hảo tức là chúng phải đợc sử dụng cùng
với nhau mới thu đợc lợi ích (ví dụ giầy
trái và giầy phải)

GiÇy ph¶i
B¬
H×nh 2.4a
GiÇy tr¸i
H×nh 2.4b
Pho
mai
MRS
X,Y
= const
U
U
2
U
1
Đường ngân sách

Đường ngân sách thể hiện các kết hợp khác nhau của
hai hàng hóa mà người tiêu dùng có thể mua được với
thu nhập hiện có.

Phương trình đường ngân sách:
I=X.P
X
+ Y.P
Y

hay Y= I/P
Y
– P
X
/P
y
.X
Trong đó:
I là thu nhập của người tiêu
dùng
P
X
là giá của hàng hóa X
P
y
là giá của hàng hóa Y
X
Y
0
I/P
X
I/P
Y
Đường ngân sách
Độ dốc= -P
X
/P
Y

BL

Sù thay ®æi cña ®êng ng©n s¸ch

I thay ®æi

P
X
, P
Y
kh«ng ®æi

P
X
thay ®æi

I vµ P
Y
kh«ng ®æi
Y
X
I/P
Y
I/P
X
Y
X
I/P
Y
I/P
X
Lựa chọn tiêu dùng tối ưu

(Tối đa hóa lợi ích)

Kết hợp đường bàng quan và ngân sách:
1. TU max với ràng buộc ngân sách: Điểm E


U
2
E
U
3
U
1
X
Y
0
U
2