giáo án than khảo bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 tiết 23 đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (1)

Sinh häc 9


Kiểm tra bài cũ
HÃy chọn phơng án trả lời đúng:
1- Đột biến gen là những biến đổi trong:
A. cấu trúc của tế bào.
B. cấu trúc của các nuclêotit.
C. cấu trúc của gen.
D. cấu trúc của nhiễm sắc thể.
2- Đột biến gen gồm các dạng:
A. mất, thêm, thay thế một cặp gen.
B. mất, thêm, thay thế một cặp nuclêotit.
C. mất, thêm, thay thế một cặp nhiễm sắc thể.
D. mất, thêm, thay thÕ mét ph©n tư AND.


3- Nguyên nhân phát sinh đột biến gen là:
A. do rối loạn quá trình tự sao chép của AND
B. do ảnh hởng của môi trờng trong và ngoài cơ thể.
C. do con ngời gây ra bằng tác nhân vật lý, hoá học.
D. cả 3 phơng án trên.
4- Đột biến gen thờng:
A. có lợi cho sinh vật.
B. có hại cho sinh vật.
C. vừa có lợi cho sinh vật, vừa có hại cho sinh vật.
D. không ảnh hởng gì đến sinh vật.


Tieát 23

Tuần: 12
Tiết: 23

I. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC
THỂ LÀ GÌ?

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011


PHIẾU HỌC TẬP
CÁC DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC TH

STT

Nhim sc th ban
u

a

Gồm các đoạn

b

ABCDEFGH
Gồm các đoạn

c

ABCDEFGH
Gồm các đoạn
ABCDEFGH

NST bị biến đổi

Tên dạng
đột biến

Mất đoạn H

Mất đoạn

Lặp lại đoạn BC

Lặp đoạn

Đảo đoạn BCD thành đoạn DCB

Đảo đoạn


Tuần: 12
Tiết: 23

I. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC
THỂ LÀ GÌ?

II. NGUN NHÂN PHÁT SINH VÀ
TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC

NHIỂM SẮC THỂ

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm 2011

Đột biến cấu trúc NST là gì? Gồm
những dạng nào?
Đáp ỏn:
- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là
những biến đổi trong cấu trúc nhiễm
sắc thể.
- Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và
đảo đoạn.


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

Mỹ ném bom nguyên tử xuống
Hiroshima
Nhật Bản
Công ty vedan gây ô nhiễm sơng Thị Vải.
Máy bay Mỹ rải chất độc hố học xuống miền nam việt nam.


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm 2011

I. T BIN CU TRC NHIM SC
TH L Gè?

Khái niệm:
- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là
những biến đổi trong cấu trúc nhiễm
sắc thể.
- Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và
đảo đoạn.

t bin cu trỳc nhim sc th
xut hin trong điều kiện nào?
Đáp án
- §ét biÕn cÊu tróc NST xt
II. NGUYấN NHN PHT SINH V
hiện trong điều kiện tự nhiên
TNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
hc do con ngêi.
NHIỂM SẮC THỂ
a) Nguyên nhân
Đột biến cấu trúc NST do nguyên
nhân nào?
Đáp ỏn
- Nguyên nhân chủ yếu là do các
tác nhân vật lí, hoá học -> phá
vỡ cấu trúc, sắp xếp lại các đoạn
NST.

Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011
Nhắc lại mối qua hệ giữa gen và tính trạng?

Gen
(một
đoạn
ADN)

Prơtêin

mARN

Tính
trạng

Tại sao đột biến NST
gây biến đổi kiểu
hình?

Biến đổi
trong
cấu trúc
của NST

Biến

đổi gen

Biến đổi
mARN

Biến đổi
Protein
tương ứng

Đột biến NST làm biến đổi cấu trúc Prôtêin mà
nó mã hố gây nên biến đổi kiểu hình.

Biến đổi
Kiểu
hình


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

I. ĐỘT BIN CU TRC NHIM SC
TH L Gè?

Khái niệm:
- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là
những biến đổi trong cấu trúc nhiễm
sắc thể.

- Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và
đảo ®o¹n.

II. NGUN NHÂN PHÁT SINH VÀ
TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
NHIỂM SẮC THỂ

a) Ngun nhân
- §ét biÕn cÊu tróc NST xuất
hiện trong điều kiện tự nhiên
hoặc do con ngời.

- Nguyên nhân : tác nhân vật lí,
hoá học -> phá vỡ cấu trúc, sắp
xếp lại các đoạn NST.

Hóy cho bit tính chất của đột biến
cấu trúc NST? Lấy ví dụ?
Đáp án
- Đột biến cấu trúc NST đa số gây
hại cho sinh vật, một số dạng có lợi.


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011
Các nạn nhân của chất độc điôxin

Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

Bàn tayNgười khỉ
Người có bị dị chân 6 ngón
bàn dạng


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

Một số đột biến có lợi

Chẳng hạn, đột biến tự nhiên cừu chân
ngắn ở Anh, làm cho chúng không nhãy
được qua hàng rào để vào phá vườn ; Đột

biến tăng khả năng thích ứng đối với điều
kiện đất đai và đột biến làm mất tính cảm
ứng quang chu kì phát sinh ở giống lúa Tám
thơm Hải Hậu đã giúp các nhà chọn giống
tạo ra giống lúa tám thơm đột biến trồng
được 2 vụ /năm, trên nhiều đất đai, kể cả
vùng đất trung du và miền núi.
Đậu nhiều hạt
Ngô nhiều hạt


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

I. ĐỘT BIN CU TRC NHIM SC TH L
Gè?

Khái niệm:
- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là những biến đổi
trong cấu trúc nhiễm sắc thể.
- Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.

II. NGUYấN NHN PHT SINH V TNH CHT CA T BIN
CU TRC NHIM SC TH

a) Nguyên nhân:
- Đột biÕn cÊu tróc NST cã thĨ xt hiƯn trong ®iỊu

kiƯn tự nhiên hoặc do con ngời.
- Nguyên nhân chủ yếu là do các tác nhân vật lí, hoá
học -> phá vì cÊu tróc NST.

b) Vai trị
Đột biến cấu
trúc NST

Đa số có hại
Có lợi  có ý nghĩa trong tiến hóa
và chọn giống

Hãy nêu vai trò
của đột biến cấu
trúc NST ?
Đáp án:
- Đột biến cấu
trúc NST đơi
khi có lợi cho
con ngườiý
nghĩa trong tiến
hóa, chọn
giống.


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm 2011

Ghi nhớ

Chọn các từ hoặc cụm từ thích hợp điền vào chỗ (..) trong các đoạn sau:

biến đổi
- Đột biến cấu trúc NST là những trong cấu trúc
mất đoạn
NST gồm các dạng: ..; .;..
-Tác lặp đoạn
nhân ... và đảo đoạn của ngoại cảnh là nguyên
.
nhân chủ yếu vật đột biến cấu trúc NST.
gây lí
hoá học
- Đột biến cấu trúc NST thờng , nhng cũng có trờng
hợp có lợi.
có hại


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm
2011

BÀI TẬP
* Chọn các câu đúng trong các câu sau:
a. Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc
của tế bào.
b. Các dạng đột biến cấu trúc NST gồm: mất đoạn, lặp

đoạn, đảo đoạn.
c. Nguyên nhân chủ yếu gây ra đột biến cấu trúc NST là do
các tác nhân vật lí và hoá học làm phá vỡ cấu trúc NST.
d. Biến đội cấu trúc NST làm đảo lộn cách sắp xếp các gen
trên NST gây rối loạn qua trinh tổng hợp protein.
e. Trong thùc tÕ ngêi ta thÊy hÇu hết các đột biến cấu trúc
NST là có lợi.


Tuần: 12
Tiết: 23

Thứ 7 ngày 12 tháng 11 năm 2011

Híng dẫn về nhà
-Học bài.
-Hoàn thành vở bài tập.
-Đọc trớc bài 23 và su tầm tranh ảnh về
đột biến số lợng NST.