đề thi và đáp án thi học sinh giỏi môn sinh học lớp 9 tham khảo các phòng, các tỉnh (21)

UBND HUYỆN THANH CHƯƠNG
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP
HUYỆN NĂM HỌC 2012-2013
MÔN: SINH HỌC 9
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian
giao đề)
Câu 1 (3 điểm).
Một đoạn mạch axit nuclêic có trình tự nuclêôtit như sau: -A-G-X-G-A-G-A-X-T-
a. Đoạn mạch này thuộc loại ADN hay ARN ? Vì sao ?
b. Minh họa bằng sơ đồ sự hình thành đoạn mạch đó.
c. Ý nghĩa của quá trình hình thành đoạn mạch đó.
Câu 2 (2 điểm).
Cho các hình vẽ thể hiện sơ đồ bộ nhiễm sắc thể (NST) của 2 tế bào như sau:
a. Sơ đồ nào thể hiện tế bào lưỡng bội, tế bào đơn bội ? Vì sao ?
b. Nếu đây là hai tế bào của cùng một loài thì cơ chế hình thành tế bào này từ tế bào
kia là gì ?
Câu 3 (2,5 điểm).
Cho lai hai giống đậu Hà Lan thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương
phản: Hạt màu vàng, thân cao và hạt màu xanh, thân thấp được thế hệ F1 toàn hạt màu
vàng, thân cao. Cho F1 tự thụ phấn, sau đó toàn bộ hạt trên cây F1 được đem trồng.
Qua theo dõi thấy rằng: Có 3600 cây thân cao được mọc từ hạt màu vàng, 1200 cây
thân cao được mọc từ các hạt màu xanh, 1200 cây thân thấp được mọc từ các hạt màu
vàng; còn lại là các cây có cùng chiều cao thân được mọc từ các hạt màu xanh.
Biết rằng mỗi tính trạng trên do một cặp gen quy định, các cặp gen này nằm trên các
cặp NST tương đồng khác nhau, tỉ lệ nảy mầm của hạt đạt 100 %.
Biện luận để xác định số lượng và tính trạng chiều cao của các cây mọc từ các hạt
đậu màu xanh còn lại trong bài toán trên.
Câu 4 ( 2,5 điểm).
Một cặp gen tương ứng trong tế bào sinh dưỡng cùng có 1500 đơn phân và có
thành phần nuclêôtit giống hệt nhau.

a. Bạn An khẳng định đây là thể đồng hợp, bạn Bình lại cho rằng đây là thể dị hợp.
Em hãy đánh giá ý kiến hai bạn.
b. Tính số lượng nuclêôtit mỗi loại trong mỗi gen trên biết rằng Ađênin chiếm tỉ
lệ 20 % tổng số nuclêôtit của gen.
- Hết -
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề gồm 01 trang)
a
A
B
b
a
a
B
B
Màng
nhân
Ha Hb
UBND HUYỆN THANH CHƯƠNG
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP
HUYỆN NĂM HỌC 2012-2013
MÔN: SINH HỌC 9
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian
giao đề)
HƯỚNG DẪN CHẤM SINH 9
Câu Nội dung Điểm
1a
- Đoạn mạch này thuộc loại ADN.
- Vì đơn phân chứa Timin (T)

0.5
0.5
1b
1
1c
- Cơ sở cho NST nhân đôi
- Cơ sở phân tử của hiện tượng di truyền và sinh sản.
0.5
0.5
2a
- Ha là sơ đồ TB lưỡng bội vì chứa 2 cặp NST mà mỗi cặp có 2 NST tương đồng
- Hb là sơ đồ TB đơn bội vì chứa 2 NST ( đang ở trạng thái nhân đôi) khác nhau.
0.5
0.5
2b
- Ha được hình thành từ Hb bằng cơ chế thụ tinh
- Hb được hình thành từ Ha bằng cơ chế giảm phân
0.5
0.5
3
Lưu ý: - Học sinh có thể làm nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo chặt
chẽ.
- Mỗi tính trạng do một cặp gen quy định, P thuần chủng, F1 toàn hạt vàng,
thân cao
→
Hạt vàng, thân cao là các tính trạng trội
- Các cặp gen này nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau
→
hai cặp gen
phân li độc lập với nhau

→
các tính trạng phân li độc lập với nhau
- Quy định gen, viết sơ đồ lai từ P
→
F2
→
Kết quả tỉ lệ kiểu hình F2:
9 Vàng- cao: 3 Xanh – Cao : 3 Vàng – Thấp: 1 Xanh – Thấp

→
Xanh/Vàng = 1/3; Thấp / Cao = 1/3
- Gọi x là số hạt màu xanh còn lại ta có:
(x+ 1200) / (3600+1200) = 1/3
→
x = 400
- Tỉ lệ nảy mầm của hạt đạt 100 % vì thế số cây còn lại mọc từ các hạt màu
xanh này là 400 và có tính trạng thân thấp vì:
Thấp / Cao = (400 + 1200)/ (3600+1200) đúng bằng 1/3
0.5
0.5
0.5
0.5
0.5
4a
- Khẳng định của 2 bạn đều chưa đủ cơ sở vì : Muốn khẳng định đây là thể
đồng hợp hay thể dị hợp thì cần xác định hai gen của cặp gen này giống nhau
hay khác nhau.
0.5
-T-X-G-X-T-X-T-G-T-
-A-G-X-G-A-G-A-X-T-

-A-G-X-G-A-G-A-X-T-
-T-X-G-X-T-X-T-G-T-
2
Mạch
ADN
mẹ
tách ra
làm
khuôn
Mạch ADN
mới được
hình thành
trên khuôn
mẫu mạch
ADN mẹ
- Cặp gen này có cùng số nuclêôtit, thành phần nuclêôtit giống nhau nhưng
trình tự sắp xếp chưa biết vì thế không thể khẳng định là hai gen này giống
nhau hay khác nhau
→
Không khẳng định được là thể đồng hợp hay thể dị hợp
0.5
4b
- Cặp gen này có thành phần nuclêôtit giống hệt nhau
→
Số lượng các loại
nuclêôtit của hai gen bằng nhau và bằng:
- A=T= (20x1500)/100 = 300, G = X = (1500 – 300 x 2)/2 = 450
0.25
1.25