SỰ TƢƠNG ĐỒNG VÀ KHÁC BIỆT GIỮA TRIẾT HỌC NHO GIA VÀ TRIẾT HỌC ĐẠO GIA Ở TRUNG QUỐC THỜI CỔ ĐẠI

 TP HCM










Đề tài:










GVPT: 


Nhóm: 6
 K22

 02/2012
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 1



 


 


này, kh




 Cơ sở phương pháp luận:  c trin khai da trên ni dung ca trit hc
o gia.
 Các phương pháp cụ thể:  pháp lch s     ng
h
 Bố cục đề tài gồm: 
 Chương 1: Lịch sử hình thành, nội dung, đặc điểm của Nho gia và Đạo gia

 Chương 2: Sự tương đồng và khác biệt giữa Nho gia và Đạo gia
 Chương 3: Ảnh hưởng của Nho gia và Đạo gia đến xã hội (hệ tư tưởng) Việt
Nam
 Chương 4: Kết luận

 .
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 2

1. , 

, A NHO





1.1. 
1.1.1. Lch s hnh thành
Nho gia Tây ChuChu Công Đán,
.  (551-479 TCN)- 
ông)- 
Nho giáo.




 mãi
 2  ,  


 c




 

Kinh Thi, Kinh Thư,
Kinh Lễ, Kinh Dịch, Kinh Xuân Thu và Kinh Nhạc
Ngũ kinh. Sau khi 
Luận ngữ
Đại học
 Trung Dung.
 Chiến Quốc (480-221 TCN)
chia thành 8 phái, trong Mạnh Tử (372
- 298 TCN) 
Mạnh Tử
 - 

1.1.2. Nô
̣
i dung

  

 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 3

-  “đạo



-  “đức”.  nhân – trí – dũng 
  “dũng”  “lễ, nghĩa” 
 tín 
              ---

            

Tu 

-  Nhân tr
 
-  Chính danh

 


 Tu nhân, tề gia, trị quốc,
bình thiên hạ
1.2. 
1.2.1. Lch s hnh thành
 Đạo


 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 4


m


Đạo đức kinh Lão Tử (khoảng 580- 500
TCN)- 
Đạo đức kinh. Sách Đạo đức
kinh 

 
 
 Trang.
Dương Chu (khoảng 440 – 360 TCN) 
- - 


Trang  (khoảng 369 – 286 TCN)
Nam Hoa 
.


 

Đạo giáo.
 


 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 5

1
 Khởi nguyên Đạo giáo (,
-144 TCN), Đạo giáo sơ kỳ -
220 TCN), Phát triển và chuyển hóa Đạo giáo (i
(220-960), Phân nhánh Đạo giáo thành các tông phái (
(960-1368), Đạo giáo thăng trầm trong đời Minh và Thanh (1368-1911).
1.2.2. Lý luận về đạo và đức trong “Đạo đức kinh”








muôn loài.







 
 






 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 6

2. 
















GIA
2.1. 




















.
u t
 
- 



Quan điểm con người của Nho giáo theo tư tưởng 










khái quát là: Vua - tôi, cha - - - 



- . 

). 

.
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 7

Đối lập tư tưởng “Hữu vi” của Khổng tử (Hữu vi là sống và hành động không theo tự
nhiên, là đem áp đặt ý chí của mình vào sự vật) là tư tưởng “Vô vi” của Đạo gia. Lão Tử phản
đối chủ trương hữu vi.


- 













khách quan.


 





2.2. 























 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 8




            
       
  và   cách khác nhau.
Nho gia:


nó, mDanh không chính thì lời không thuận, lời
không thuận tất việc không thành           
"Quân quân, thần thần, phụ phụ, tử tử - Vua ra vua, tôi ra tôi, cha ra cha, con ra con" (sách













2.3. 
























 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 9

Nho gia:


- - 

ông ch



Đức trị

---Chính
danh.


 

 
 








 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 10


 
Vô vi








vô vi





2.4. 























Trong lịch sử cổ đại Trung Quốc, Khổng Tử là người đề cao việc học tập và tu dưỡng sớm nhất
và cũng là nhà giáo dục đầu tiên lớn nhất.


- 
 -

dân đông- làm cho họ giàu lên- giáo dục họ”.
 bỏ thánh hiền, vứt trí tuệ 
vứt bỏ cái khéo léo, xa lìa cái lợi- bỏ học, không suy tư
- dạy bằng cách không nói gì cả”. 
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 11

- Người giỏi không tranh biện, người hay
tranh biện không giỏi đâu


 không 
                
 
ho
pháp , thế , thuật




- - 

2.5. 


























 Đạo vừa mang tính khách quan (vô
vi), vừa mang tính phổ biến.


coi khinh “Không cần ra cửa mà biết thiên hạ, không
cần nhòm qua khe cửa mà biết đạo trời”.
Thế giới quan của Khổng tử 

Duy 


     

 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 12




thành an.
Trong triết học của Lão Tử quan niệm biện chứng về thế giới gắn với quan niệm về đạo-

đức




 


oàn khép kín.
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 13

3. 

3.1. 
3.1.1. Thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám:
3.1.1.1. Những ảnh hưởng tích cực




































.









 , 





 .  , 


-




















 , , 






.  , 







 , 


, 

. 





































.





















 , 

, 




.
3.1.1.2. Những ảnh hưởng tiêu cư
̣
c



















 , 




, 












 , 





 , 
, .






























 . 







































.















 .
3.1.2. Thơ
̀
i ky
̀
sau ca
́
ch ma
̣
ng tha
́
ng 8








 , 





























 , 



















.













, 




















 .
 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 14










 .






































.
3.2. 


3.2.1. Những ảnh hưởng tích cực




, 


 


.
3.2.2. Những ảnh hưởng tiêu cực


 








 GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương Page 15


4. 



















 














 . 
 ,  . 






: nho gia 



à làm theo 
    











  - thì  
nhiên vô
vi ), 


       
                    
và  cách khác nhau.
GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương


1. , 

,  2
1.1.  2
1.1.1.  2
1.1.2. N 2
1.2.  3
1.2.1.  3

1.2.2.  5
2. 















 6
2.1. 

. 6
2.2. 


















 7
2.3. 

















8
2.4. 


















 10
2.5. 
















 11
3.  13
 13
3.1.1.  13
3.1.1.1.  13
3.1.1.2. 

 13
3.1.2. T









8 13
3.2.  14
3.2.1.  14
3.2.2.   14
4. 




 15


GVPT: TS. 

Thực hiện: Đặng Lưu Bích Phương



Triết học phần I, Đại cương về lịch sử triết học 
11.
Một số vấn đề về Nho giáo Việt Nam
Nho giáo
Giáo trình Triết học (dùng cho học viên cao học và nghiên cứu sinh không
thuộc chuyên ngành triết học), Nhà 
  

www.tailieu.vn


/>hien-nay